Xem mẫu
- Journal of Thu Dau Mot University, No 5 (12) – 2013 THAØNH QUAÛ ÑAØO TAÏO SAU ÑAÏI HOÏC GIAI ÑOAÏN 1996 – 2005 TREÂN CAÙC PHÖÔNG DIEÄN QUI MOÂ – CHAÁT LÖÔÏNG – QUAÛN LÍ Nguyeãn Vaên Hieäp – Phaïm Vaên Thònh Tröôøng Ñaïi hoïc Thuû Daàu Moät TOÙM TAÉT Töø naêm 1996, lónh vöïc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc tieáp tuïc ñoåi môùi treân caùc maët theå cheá hoùa noäi dung chöông trình, môû roäng qui moâ, naâng cao chaát löôïng, chuù troïng coâng taùc quaûn lí. Noäi dung, chöông trình ñaøo taïo ñöôïc theá cheá hoùa baèng Qui cheá ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Höôùng daãn toå chöùc vaø quaûn lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Höôùng daãn baûo veä luaän aùn tieán só. Töø nhöõng cô sôû phaùp lí veà ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ñeà ra chæ tieâu phaùt trieån giaùo duïc sau ñaïi hoïc, chæ tieâu tuyeån sinh, cô caáu ngaønh ngheà ñaøo taïo, qui hoaïch maïng löôùi cô sôû ñaøo taïo. Vôùi nhöõng bieän phaùp cô baûn vaø thieát thöïc, trong giai ñoaïn 1996 – 2005, moät heä thoáng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc töông ñoái hoaøn chænh ñaõ hình thaønh phuø hôïp vôùi heä thoáng ñaøo taïo cuûa nhieàu nöôùc treân theá giôùi; qui moâ ñaøo taïo sau ñaïi hoïc phaùt trieån nhanh caû veà soá löôïng cô sôû ñaøo taïo vaø soá hoïc vieân sau ñaïi hoïc; chaát löôïng ñaøo taïo ñöôïc naâng cao; coâng taùc quaûn lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ngaøy caøng chaët cheõ. Ñaøo taïo sau ñaïi hoïc trong nöôùc ñaõ baét ñaàu chuû ñoäng trong vieäc ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc kó thuaät, thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu ñaøo taïo trong nöôùc laø chính. Töø khoùa: ñaøo taïo, sau ñaïi hoïc, nghieân cöùu sinh, cao hoïc * 1. Ñoåi môùi ñaøo taïo sau ñaïi hoïc trong Chính phuû ra Nghò ñònh veà cô caáu khung giai ñoaïn ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, cuûa heä thoáng giaùo duïc Vieät Nam naêm 1993, hieän ñaïi hoùa trong ñoù qui ñònh roõ baäc sau ñaïi hoïc coù hai caáp laø cao hoïc (caáp baèng thaïc só) vaø nghieân Töø naêm 1996, ñaøo taïo sau ñaïi hoïc tieáp cöùu sinh (caáp baèng tieán só). Tuy nhieân, treân tuïc ñoåi môùi vôùi muïc tieâu xaây döïng heä thoáng thöïc teá, vieäc theå cheá hoùa noäi dung vaø giaùo duïc sau ñaïi hoïc hoaøn chænh, naâng daàn chöông trình thöïc hieän coøn raát chaäm. ÔÛ baäc chaát löôïng ñaøo taïo, tieán tôùi hoäi nhaäp vôùi caùc cao hoïc, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo môùi chæ nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. Phaùt huy öu ban haønh moät qui ñònh taïm thôøi, tính phaùp ñieåm, khaéc phuïc nhöôïc ñieåm töø nhöõng giai lí coøn thaáp neân vieäc toå chöùc ñaøo taïo ôû caùc cô ñoaïn tröôùc, ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñaõ tích cöïc sôû ñaøo taïo gaëp raát nhieàu khoù khaên. Noäi ñoåi môùi treân caùc maët theå cheá hoùa noäi dung, dung chöông trình chöa ñöôïc qui ñònh cuï chöông trình, môû roäng qui moâ, naâng cao theå maø tuøy caùc caùc cô sôû ñaøo taïo xaây döïng chaát löôïng, ñoåi môùi coâng taùc quaûn lí. cho phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa cô sôû. Vì theá, Vieäc theå cheá hoùa noäi dung vaø chöông vieäc toå chöùc giaûng daïy, noäi dung chöông trình ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñaõ ñöôïc baét ñaàu trình, thôøi löôïng leân lôùp, coâng taùc toå chöùc töø giai ñoaïn 1990 ‟ 1991, ñaëc bieät laø töø khi kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp ôû caùc cô 12
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 5 (12) – 2013 sôû ñaøo taïo raát khaùc nhau. Ñoái vôùi ñaøo taïo hoïc taäp caùc moân hoïc cuûa chöông trình, thöïc nghieân cöùu sinh, noäi dung caùc moân boå tuùc hieän caùc chuyeân ñeà tieán só, thöïc hieän ñeà taøi kieán thöùc ñöôïc qui ñònh trong Qui ñònh veà luaän aùn, noäi dung vaø hình thöùc luaän aùn, toå ñaøo taïo sau ñaïi hoïc do Boä Ñaïi hoïc vaø Trung chöùc ñaùnh giaù luaän aùn, thaåm ñònh luaän aùn, hoïc chuyeân nghieäp ban haønh töø naêm 1983 caáp baèng tieán só... Caùc vaán ñeà ñöôïc ñeà caäp vaãn coøn aùp duïng maø chöa coù nhöõng thay ñeán trong qui cheá ñeàu ñöôïc xaùc ñònh veà ñoåi caên baûn. Nhieàu ñieåm cuûa qui ñònh naøy ñònh tính vaø ñònh löôïng moät caùch cuï theå, khoâng coøn phuø hôïp, gaây khoù khaên cho coâng bao quaùt vaø töông ñoái saùt hôïp vôùi tình hình taùc ñaøo taïo cuûa caùc cô sôû. Chöông trình ñaøo thöïc teá. taïo cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh chöa ñöôïc Sau khi ban haønh Qui cheá ñaøo taïo sau thoáng nhaát ñeå boå trôï cho nhau, taïo söï lieân ñaïi hoïc, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ban haønh thoâng trong ñaøo taïo sau ñaïi hoïc. vaên baûn Höôùng daãn toå chöùc vaø quaûn lí ñaøo Ñeå khaéc phuïc tình hình treân ñaây, caên taïo sau ñaïi hoïc vaø vaên baûn Höôùng daãn baûo cöù vaøo ñöôøng loái, chuû tröông cuûa Ñaûng, Nhaø veä luaän aùn tieán só cuï theå hoùa caùc ñieàu nöôùc, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ñaõ xaây döïng khoaûn trong qui cheá ñoàng thôøi höôùng daãn qui cheá ñaøo taïo nhaèm theå cheá hoùa noäi dung caùc cô sôû ñaøo taïo, nghieân cöùu sinh, hoïc vieân vaø chöông trình ñaøo taïo sau ñaïi hoïc. Ngaøy cao hoïc thöïc hieän qui cheá moät caùch thoáng 14/2/1996, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ban nhaát. Thöïc hieän Qui cheá ñaøo taïo sau ñaïi haønh Qui cheá môùi qui ñònh veà hoaït ñoäng hoïc, giai ñoaïn ñaøo taïo tieán só khoa hoïc vaø ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, cô sôû ñaøo taïo sau ñaïi phoù tieán só theo moâ hình cuûa Lieân Xoâ vaø hoïc, nhieäm vuï, quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa toå caùc nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa tröôùc ñaây chính chöùc, caù nhaân tham gia ñaøo taïo sau ñaïi hoïc thöùc keát thuùc, ñaøo taïo sau ñaïi hoïc trong trong phaïm vi caû nöôùc ñoàng thôøi qui ñònh nöôùc ñaõ böôùc sang moät giai ñoaïn môùi. Tieáp muïc tieâu ñaøo taïo, hình thöùc vaø thôøi gian ñoù, naêm 1998, Luaät Giaùo duïc ñöôïc Quoác hoäi ñaøo taïo, noäi dung chöông trình ñaøo taïo, thoâng qua ñaõ qui ñònh roõ veà muïc tieâu, noäi giaûng vieân, hoïc vieân, quaûn lí ñaøo taïo vaø caùc dung phöông phaùp ñaøo taïo sau ñaïi hoïc vaø hình thöùc khen thöôûng, kæ luaät... moái quan heä giöõa tröôøng vaø vieän nghieân Vôùi qui cheá môùi, noäi dung chöông trình cöùu trong vieäc ñaøo taïo thaïc só vaø tieán só. ñaøo taïo caû baäc cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh Theo qui ñònh trong Luaät Giaùo duïc, ñaøo taïo ñöôïc theå cheá hoùa moät böôùc. Chöông trình trình ñoä thaïc só ñöôïc thöïc hieän trong hai ñaøo taïo thaïc só ñaõ coù nhöõng qui ñònh roõ veà naêm ñoái vôùi ngöôøi coù baèng toát nghieäp ñaïi yeâu caàu cuûa chöông trình, caáu truùc chöông hoïc; ñaøo taïo trình ñoä tieán só ñöôïc thöïc hieän trình vaø chöông trình khung. Qui cheá xaùc trong boán naêm ñoái vôùi ngöôøi coù baèng toát ñònh roõ vieäc toå chöùc giaûng daïy, ñaùnh giaù nghieäp ñaïi hoïc, töø hai ñeán ba naêm ñoái vôùi moân hoïc, luaän vaên thaïc só vaø ngöôøi höôùng ngöôøi coù baèng thaïc só. Tröôøng ñaïi hoïc ñaøo daãn, hoäi ñoàng chaám luaän vaên vaø vieäc caáp taïo trình ñoä thaïc só vaø tieán só, vieän nghieân baèng thaïc só... Ñoái vôùi ñaøo taïo tieán só, qui cöùu khoa hoïc ñaøo taïo tieán só vaø phoái hôïp cheá ñaõ theå cheá hoùa caùc maët töø yeâu caàu ñoái vôùi tröôøng ñaïi hoïc ñaøo taïo thaïc só. Luaät vôùi chöông trình ñaøo taïo, vieäc quaûn lí Giaùo duïc tuy chöa theå cheá hoùa toaøn boä caùc nghieân cöùu sinh, ngöôøi höôùng daãn, toå chöùc vaán ñeà lieân quan ñeán ñaøo taïo sau ñaïi hoïc 13
- Journal of Thu Dau Mot University, No 5 (12) – 2013 song ñaõ tieáp tuïc khaúng ñònh muïc tieâu phaùt trung) vôùi chöông trình, noäi dung vaø yeâu trieån ñaøo taïo sau ñaïi hoïc cuûa chuùng ta laø caàu nhö nhau. Thôøi gian ñoái vôùi ñaøo taïo ñuùng höôùng ñoàng thôøi taïo cô sôû phaùp lí thaïc só laø hai naêm ñoái vôùi hình thöùc taäp vöõng chaéc hôn ñeå ñaøo taïo sau ñaïi hoïc tieáp trung, ba naêm ñoái vôùi hình thöùc khoâng taäp tuïc phaùt trieån maïnh hôn. trung; ñoái vôùi tieán só thôøi gian ñaøo taïo taäp Vôùi vieäc ban haønh Qui cheá ñaøo taïo sau trung laø boán naêm cho ngöôøi toát nghieäp ñaïi ñaïi hoïc vaø söï ra ñôøi cuûa Luaät Giaùo duïc, hoïc, hai ñeán ba naêm cho ngöôøi coù baèng thaïc coâng taùc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñaõ coù nhöõng só, thôøi gian ñaøo taïo khoâng taäp trung laø vaên baûn phaùp lí quan troïng ñeå thöïc hieän naêm naêm cho ngöôøi toát nghieäp ñaïi hoïc vaø caùc nhieäm vuï vaø muïc tieâu ñeà ra. Maët khaùc, ba ñeán boán naêm cho ngöôøi coù baèng thaïc só. tình hình kinh teá ‟ xaõ hoäi nöôùc ta tieáp tuïc Trong qui cheá môùi, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo coù nhöõng chuyeån bieán maïnh meõ treân caùc taïo tieáp tuïc theå cheá hoùa hôn nöõa veà ñieàu lónh vöïc kinh teá ‟ xaõ hoäi ‟ vaên hoùa. Coâng kieän ñaûm baûo vieäc hoïc taäp cuûa hoïc vieân. cuoäc ñoåi môùi ñaõ vaø ñang ñöa ñaát nöôùc ra Nhöõng hoïc vieân coù ñieåm moân hoïc khoâng khoûi tình traïng keùm phaùt trieån, ñoàng thôøi ñaït yeâu caàu taïi laàn thi thöù nhaát ñöôïc döï thi taïo neàn taûng ñeå nöôùc ta phaán ñaáu trôû keát thuùc moân hoïc laàn thöù hai. Neáu hoïc vieân thaønh moät nöôùc coâng nghieäp theo höôùng vaãn khoâng ñaït yeâu caàu thì phaûi hoïc laïi moân hieän ñaïi hoùa, con ñöôøng coâng nghieäp hoùa ‟ hoïc ñoù ôû khoùa keá tieáp. Soá moân hoïc laïi khoâng hieän ñaïi hoùa cuûa nöôùc ta caàn vaø coù theå ruùt quaù ba moân vaø hoïc vieân phaûi töï tuùc kinh phí. ngaén thôøi gian so vôùi caùc nöôùc ñi tröôùc. Vì Tröôøng hôïp sao cheùp baøi taäp, tieåu luaän cuûa vaäy, söï nghieäp giaùo duïc noùi chung vaø lónh ngöôøi khaùc seõ bò ñieåm khoâng cho phaàn baøi vöïc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc noùi rieâng caàn phaùt taäp, tieåu luaän ñoù. Hoïc vieân coù theå xin chuyeån trieån maïnh meõ hôn theo ñeå kòp thôøi ñaùp ngaønh ñaøo taïo moät laàn trong cuøng ngaønh coù öùng nhieäm vuï ñaët ra. Nhöõng naêm 1997, chung caùc moân thi tuyeån sinh. 1998, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ñaõ coù nhöõng Qui cheá môùi ñaåy maïnh vieäc phaân caáp boå sung, caäp nhaät qui cheá ñaøo taïo sau ñaïi quaûn lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc. Theo ñoù, Boä hoïc cho phuø hôïp vôùi thöïc tieãn hôn. Ñeán Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo quaûn lí toaøn boä quaù naêm 2000, moät laàn nöõa, Boä Giaùo duïc vaø trình ñaøo taïo. Theo qui cheá môùi, Boä chæ Ñaøo taïo ñaõ ban haønh Qui cheá ñaøo taïo sau quaûn lí veà maët nhaø nöôùc. Ñoái vôùi ñaøo taïo ñaïi hoïc. Ñaây laø qui cheá môùi nhaát thay theá tieán só, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo quaûn lí laø cho Qui cheá ban haønh naêm 1996. Qui cheá chính nhöng coù phaân caáp cho cô sôû ñaøo taïo ñaøo taïo sau ñaïi hoïc naêm 2000 döïa treân cô sau ñaïi hoïc moät soá lónh vöïc nhö: ñieàu chænh sôû qui cheá ban haønh naêm 1996 ñoàng thôøi ñeà taøi luaän aùn, thay ñoåi caùn boä höôùng daãn. boå sung moät soá ñieåm cho phuø hôïp vôùi ñaøo Vieäc toå chöùc ñaùnh giaù luaän aùn tieán só taïo sau ñaïi hoïc trong thôøi kyø môùi nhaèm theå ñöôïc tieán haønh theo hai böôùc: ñaùnh giaù cheá hoùa hôn nöõa chöông trình vaø noäi dung luaän aùn ôû boä moân vaø baûo veä luaän aùn caáp ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ôû trong nöôùc. nhaø nöôùc. Tröôùc khi toå chöùc baûo veä caáp nhaø Theo Qui cheá môùi, ñaøo taïo sau ñaïi hoïc nöôùc, luaän aùn ñöôïc göûi ñi phaûn bieän ñoäc laäp. trong nöôùc bao goàm ñaøo taïo thaïc só, tieán só Theo qui cheá môùi, luaän aùn ñöôïc ñaùnh giaù baèng hai hình thöùc (taäp trung vaø khoâng taäp baèng caùch boû phieáu kín. Caùc thaønh vieân hoäi 14
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 5 (12) – 2013 ñoàng chaám luaän aùn caáp nhaø nöôùc chæ ñöôïc ‟ Veà chæ tieâu phaùt trieån giaùo duïc sau boû phieáu taùn thaønh hoaëc khoâng taùn thaønh ñaïi hoïc: Tæ leä tuyeån sinh sau ñaïi hoïc / ñaïi (qui cheá cuõ cho ñieåm), phieáu traéng bò coi laø hoïc (chính quy) taêng töø 6,32% (naêm 1998) khoâng taùn thaønh. Luaän aùn ñöôïc coi laø ñaït leân 10% (naêm 2005). Tæ leä thaïc só / toång soá yeâu caàu vaø ñöôïc hoäi ñoàng thoâng qua neáu töø caùn boä giaûng daïy, caùn boä nghieân cöùu cuûa 3/4 trôû leân soá thaønh vieân Hoäi ñoàng boû phieáu caùc tröôøng ñaïi hoïc töø 15,34% vaø cao ñaúng taùn thaønh. Neáu 100% thaønh vieân hoäi ñoàng 13,69% (naêm 1998) leân 25% (naêm 2005). Tæ coù maët boû phieáu taùn thaønh vaø xeáp loaïi luaän leä tieán só / toång soá caùn boä giaûng daïy, caùn boä aùn ñaït xuaát saéc thì nghieân cöùu sinh ñöôïc cô nghieân cöùu cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc töø sôû ñaøo taïo vaø Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo xem 19,72% (naêm 1998) leân 25% (naêm 2005) vaø xeùt khen thöôûng. Keát quaû baûo veä luaän aùn caùc tröôøng cao ñaúng töø 1,1% (naêm 1998) leân tieán só do Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo tröïc tieáp 2% (naêm 2005). [5] thaåm tra, coâng nhaän hoïc vò vaø caáp baèng. ‟ Veà chæ tieâu tuyeån sinh: Qui moâ tuyeån Qui cheá cuõng ñeà caäp ñeán moät soá bieän sinh thaïc só taêng töø 5.500 hoïc vieân (naêm phaùp cheá taøi caùc caù nhaân, toå chöùc vi phaïm 1998) leân 9.500 hoïc vieân (naêm 2005). Qui qui cheá ñaøo taïo sau ñaïi hoïc nhö: töï yù thay moâ ñaøo taïo tieán só taêng töø 1.000 nghieân cöùu ñoåi chöông trình, xuyeân taïc noäi dung ñaøo sinh (naêm 1998) leân 1.200 nghieân cöùu sinh taïo, ñaùnh giaù sai leänh, khoâng trung thöïc (naêm 2005). Tæ leä taêng haøng naêm ñoái vôùi keát quaû luaän aùn, luaän vaên, sao cheùp gian thaïc só töø 10 ñeán 12%, ñoái vôùi ñaøo taïo tieán laän luaän aùn, luaän vaên, coâng trình khoa hoïc só töø 2% trôû leân [5]. cuûa ngöôøi khaùc tuyø theo tính chaát, möùc ñoä - Veà cô caáu ngaønh ngheà ñaøo taïo: Nhanh seõ bò xöû lí kæ luaät, xöû phaït haønh chính hoaëc choùng khaéc phuïc tình traïng maát caân ñoái veà truy toá tröôùc phaùp luaät. cô caáu ngaønh ngheà vaø chuù troïng ñaøo taïo caùc 2. Thaønh quaû ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ngaønh ngheà phuïc vuï tröïc tieáp cho söï nghieäp treân phöông dieän qui moâ, chaát löôïng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. Tröôùc maét vaø quaûn lí (ñeán naêm 2005), chuù troïng taêng tæ leä ñaøo Vieäc môû roäng qui moâ, naâng cao chaát taïo caùc ngaønh khoa hoïc coâng ngheä trong löôïng vaø taêng cöôøng coâng taùc quaûn lí trong caùc chöông trình quoác gia nhö: coâng ngheä ñaøo taïo sau ñaïi hoïc laø nhieäm vuï troïng taâm sinh hoïc, coâng gnheä thoâng tin, coâng ngheä cuûa coâng taùc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc trong thôøi vaät lieäu, coâng ngheä töï ñoäng ñoàng thôøi chuù yù kyø ñaát nöôùc ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, caùc ngaønh khoa hoïc noâng nghieäp, khoa hoïc hieän ñaïi hoùa. Caên cöù vaøo muïc tieâu, yeâu caàu töï nhieân, khoái sö phaïm, vaên hoùa, an ninh, veà noäi dung, phöông phaùp cuûa giaùo duïc sau quoác phoøng. Caên cöù vaøo moät soá chöông ñaïi hoïc ñöôïc khaúng ñònh trong Luaät Giaùo trình, döï aùn lôùn cuûa Chính phuû vaø caùc boä, duïc vaø caùc vaên baûn cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc, ngaønh ñeå döï kieán nhu caàu ñaøo taïo vaø ra chæ caên cöù vaøo Qui cheá ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, tieâu tuyeån sinh cho caùc cô sôû ñaøo taïo. naêm 1998 Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ñaõ ñeà ra ‟ Qui hoaïch maïng löôùi ñaøo taïo sau ñaïi qui moâ, cô caáu, chaát löôïng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc hôïp lí. Taïi Haø Noäi vaø thaønh phoá Hoà hoïc giai ñoaïn 1998 ‟ 2005 vôùi nhöõng con soá Chí Minh, caùc ñaïi hoïc quoác gia, caùc tröôøng ñònh tính vaø ñònh löôïng cuï theå nhö sau: ñaïi hoïc troïng ñieåm vaø caùc vieän nghieân cöùu 15
- Journal of Thu Dau Mot University, No 5 (12) – 2013 ñaàu ngaønh ñöôïc giao nhieäm vuï ñaøo taïo haàu sinh. Nhieàu cô sôû ñaøo taïo thöôøng khoâng heát caùc ngaønh khoa hoïc. Caùc tröôøng ñaïi hoïc tuyeån ñuû soá chæ tieâu ñöôïc giao, chaát löôïng vuøng thöïc hieän ñaøo taïo nhöõng ngaønh theo tuyeån sinh coøn thaáp. Vì vaäy, ngay töø naêm nhu caàu cuûa ñòa phöông. Môû roäng cô caáu 1998, 1999, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ñaõ tích vuøng, mieàn trong ñaøo taïo sau ñaïi hoïc. Coù cöïc xaây döïng qui cheá tuyeån sinh sau ñaïi hoïc. chính saùch hoã trôï ñaøo taïo sau ñaïi hoïc cho Thaùng 3 naêm 2001, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo caùc vuøng ñaëc bieät baèng cheá ñoä, chính saùch taïo ban haønh Qui cheá tuyeån sinh sau ñaïi khuyeán khích ngöôøi hoïc, ngöôøi daïy ñeå ñaøo hoïc. Ñaây laø baûn qui cheá ñaàu tieân veà coâng taùc taïo nguoàn nhaân löïc trình ñoä cao taïi ñòa tuyeån sinh sau ñaïi hoïc. Qui cheá ñaõ theå cheá phöông khoù khaên nhöng khoâng haï thaáp hoùa nhieàu vaán ñeà töø quyeàn haïn, traùch nhieäm chaát löôïng ñaøo taïo. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo trong coâng taùc tuyeån cho pheùp vaø taïo ñieàu kieän ñeå moät soá tröôøng sinh ñeán coâng taùc chuaån bò cho kyø thi, coâng ñaïi hoïc vaø vieän nghieân cöùu ôû Haø Noäi, thaønh taùc toå chöùc kì thi taïi cô sôû ñaøo taïo, coâng taùc phoá Hoà Chí Minh ñeán giuùp caùc tröôøng ñaïi chaám thi, chaám phuùc khaûo, xeùt tuyeån vaø hoïc ôû tænh maø löïc löôïng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc coâng nhaän thí sinh truùng tuyeån... Qui cheá coøn moûng ñeå ñaøo taïo caùn boä cho ñòa tuyeån sinh sau ñaïi hoïc ñaõ taïo ñieàu kieän cho phöông, hoã trôï caùc tröôøng ñoù vöôn leân. cô sôû ñaøo taïo chuû ñoäng trong vieäc laäp keá ‟ Phaán ñaáu ñeán naêm 2005, coù ít nhaát hoaïch tuyeån sinh, taïo nguoàn tuyeån sinh töø 10% soá cô sôû ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñaït trình ñoù naâng cao chaát löôïng thi tuyeån. ñoä khu vöïc vaø quoác teá veà chaát löôïng ñaøo taïo. Ñoái vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng, Boä Caùc cô sôû coøn laïi coù böôùc tieán boä roõ reät veà Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo chæ ñaïo caùc cô sôû ñaøo chaát löôïng. Caùc ñeà taøi nghieân cöùu phaûi gaén taïo xaây döïng moät soá loaïi khung chöông trình chaët vôùi nhu caàu phaùt trieån kinh teá ‟ xaõ hoäi khaùc nhau phuø hôïp vôùi tính chaát vaø ñaëc vaø tieán boä khoa hoïc ‟ coâng ngheä cuûa nöôùc ta. ñieåm cuûa töøng nhoùm ngaønh. Coù khung Caùc caùn boä coù trình ñoä sau ñaïi hoïc ñöôïc ñaøo chöông trình naëng veà trang bò kieán thöùc, coù taïo trong nöôùc phaûi hoøa nhaäp veà chaát löôïng khung chöông trình nhaèm muïc tieâu chính laø vôùi khu vöïc, goùp phaàn vaøo vieäc caïnh tranh ñaøo taïo caùn boä nghieân cöùu, laïi coù khung kinh teá vaø trao ñoåi vaên hoùa vôùi caùc nöôùc. chöông trình ñoái vôùi nhöõng hoïc vieân ñaõ hoaøn Ñeå naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo, moät thaønh yeâu caàu ñoái vôùi phaàn kieán thöùc chung. coâng vieäc coù yù nghóa quan troïng laø naâng cao Treân cô sôû khung chöông trình ñöôïc Boä Giaùo chaát löôïng tuyeån sinh. Tröôùc ñaây, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo toå chöùc thaåm ñònh, caùc cô sôû duïc vaø Ñaøo taïo caên cöù theo qui cheá ñaøo taïo ñaøo taïo trieån khai xaây döïng chöông trình sau ñaïi hoïc vaø caùc qui ñònh khaùc ñeå xaây ñaøo taïo cuï theå. Sau thôøi gian töø 1 ñeán 2 döïng keá hoaïch tuyeån sinh cho caùc cô sôû ñaøo naêm, seõ xem xeùt laïi chöông trình ñaøo taïo ñeå taïo trong töøng naêm. Tuy nhieân caùc vaên baûn caäp nhaät vaø boå sung. höôùng daãn tuyeån sinh cuûa Boä göûi ñeán caùc cô Ñoái vôùi ñaøo taïo tieán só, caùc cô sôû ñaøo sôû ñaøo taïo thöôøng chaäm vaø luoân coù nhöõng taïo chuû ñoäng hoaøn thieän heä thoáng chuyeân thay ñoåi veà ñieàu kieän döï tuyeån vaø thôøi gian ñeà boài döôõng kieán thöùc chuyeân ngaønh, giuùp thi tuyeån neân haàu heát caùc cô sôû ñaøo taïo raát cho nghieân cöùu sinh hoaøn thaønh luaän aùn bò ñoäng trong trieån khai keá hoaïch tuyeån vôùi chaát löôïng khoa hoïc cao. Ñeå reøn luyeän 16
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 5 (12) – 2013 khaû naêng nghieân cöùu khoa hoïc ñoäc laäp, Caên cöù vaøo Luaät Giaùo duïc vaø Chieán saùng taïo, caùc cô sôû ñaøo taïo phaûi taïo nhieàu löôïc phaùt trieån giaùo duïc ñeán naêm 2010, Boä cô hoäi vaø ñieàu kieän ñeå nghieân cöùu sinh Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo xaùc ñònh roõ caùc ngaønh tham gia nghieân cöùu khoa hoïc ñoàng thôøi troïng ñieåm caàn ñaøo taïo, tieáp tuïc hoaøn thieän taêng cöôøng xaây döïng neà neáp sinh hoaït heä thoáng vaên baûn phaùp lí phuïc vuï vieäc toå seminar khoa hoïc ñeå ñaùnh giaù vaø giuùp ñôõ chöùc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñoàng thôøi toå chöùc töøng phaàn luaän aùn cuûa nghieân cöùu sinh... caùc ñôït taäp huaán veà qui trình toå chöùc quaûn Moät trong nhöõng nhieäm vuï quan troïng lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc cho caùc cô sôû, ñaëc bieät cuûa ñaøo taïo sau ñaïi hoïc thôøi kì naøy laø ñoåi laø caùc cô sôû môùi ñöôïc giao nhieäm vuï ñaøo taïo môùi coâng taùc quaûn lí. Phöông höôùng cuûa Boä sau ñaïi hoïc. Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo laø taêng cöôøng naêng löïc Vôùi nhöõng bieän phaùp cô baûn vaø thieát quaûn lí cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo ñoàng thôøi thöïc thöïc treân ñaây, ñaøo taïo sau ñaïi hoïc trong hieän maïnh meõ vieäc phaân caáp quaûn lí trong nöôùc thôøi kyø 1996 ‟ 2005 ñaõ thu ñöôïc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc. Caùc cô sôû ñaøo taïo sau nhöõng keát quaû raát quan troïng: ñaïi hoïc nhaát thieát phaûi coù boä phaän chuyeân ‟ Moät heä thoáng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc traùch vôùi caùn boä chuyeân traùch ñuû naêng löïc töông ñoái hoaøn chænh ñaõ hình thaønh phuø quaûn lí chaát löôïng ñaøo taïo thaïc só vaø tieán só hôïp vôùi heä thoáng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc cuûa ñeå tröïc tieáp giuùp thuû tröôûng trong vieäc quaûn nhieàu nöôùc treân theá giôùi. Vieäc ñaøo taïo sau lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc. ñaïi hoïc ôû trong nöôùc daàn daàn trôû thaønh chuû Nhaèm naâng cao naêng löïc quaûn lí cuûa yeáu, coù khaû naêng ñaûm nhieäm vieäc ñaøo taïo caùc cô sôû ñaøo taïo, vieäc phaân caáp trong caùn boä coù trình ñoä sau ñaïi hoïc theo moät keá ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñöôïc ñaåy maïnh. Boä hoaïch chuû ñoäng veà ngaønh ngheà, ñaùp öùng Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo khaån tröông ban kòp thôøi yeâu caàu caùn boä coù trình ñoä cao phuïc haønh caùc vaên baûn phaân caáp ñaøo taïo sau vuï caùc yeâu caàu kinh teá xaõ hoäi. ñaïi hoïc cho caùc cô sôû ñaøo taïo. Troïng taâm ‟ Qui moâ ñaøo taïo sau ñaïi hoïc phaùt laø phaân caáp ñaøo taïo thaïc só cho caùc tröôøng ñaïi hoïc. Tieáp ñoù, thöïc hieän phaân trieån nhanh veà soá löôïng caùc cô sôû ñaøo taïo caáp toaøn boä coâng taùc ñaøo taïo vaø caáp baèng vaø soá ngöôøi ñöôïc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, goùp tieán só cho Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi vaø phaàn ñaùng keå vaøo vieäc xaây döïng ñoäi nguõ Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí caùn boä khoa hoïc cuûa ñaát nöôùc. Baûng 1 cho Minh; ñoàng thôøi chuaån bò loä trình phaân thaáy söï phaùt trieån soá löôïng cô sôû ñaøo taïo caáp ñaøo taïo sau ñaïi hoïc cho caùc tröôøng sau ñaïi hoïc vaø con soá tuyeån sinh haøng naêm ñaïi hoïc troïng ñieåm. giai ñoaïn 1996 ‟ 2005. Baûng 1. Soá löôïng cô sôû ñaøo taïo sau ñaïi hoïc vaø con soá tuyeån sinh haøng naêm giai ñoaïn 1996 – 2005 Naêm Soá cô sôû Ñaøo taïo nghieân cöùu sinh Ñaøo taïo cao hoïc ñaøo taïo SÑH Soá cô sôû ñaøo taïo Soá NCS ñaõ tuyeån Soá cô sôû ñaøo taïo Soá hoïc vieân ñaõ tuyeån 1996 118 97 1.113 78 3.444 1997 123 100 1.174 78 5.294 1998 128 102 500 82 3.800 1999 133 105 686 84 4.534 17
- Journal of Thu Dau Mot University, No 5 (12) – 2013 2000 136 107 713 88 5.747 2001 141 113 800 93 6.500 2002 144 115 950 93 8.940 2003 146 116 1.215 95 11.011 2004 146 117 1.500* 96 13.000* 2005 147 117 1.600* 97 14.000* Nguoàn: Toång hôïp caùc baùo caùo cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (* soá chæ tieâu tuyeån sinh) Soá lieäu ôû Baûng 1 cho thaáy, töø naêm 1996 ñaøo taïo môùi hoaëc thay ñoåi, saép xeáp laïi caùc ñeán naêm 2005 soá cô sôû ñaøo taïo taêng 1,2 ngaønh ñaøo taïo; Giaùm ñoác Ñaïi hoïc Quoác gia laàn; soá nghieân cöùu sinh taêng 1,4 laàn, soá hoïc ñöôïc caáp baèng tieán só theo söï uûy quyeàn cuûa vieân cao hoïc taêng gaàn 4 laàn. Trong naêm Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, Hieäu tröôûng caùc 2004, caû nöôùc ñaøo taïo hơn 25.000 hoïc vieân tröôøng thaønh vieân thuoäc Ñaïi hoïc hoïc Quoác cao hoïc vaø gaàn 5.000 nghieân cöùu sinh. Qui gia ñöôïc caáp baèng thaïc só cho nhöõng ngöôøi moâ ñaøo taïo sau ñaïi hoïc naêm 2005 lôùn hôn 5 do tröôøng ñaøo taïo; Ñaïi hoïc Quoác gia ñöôïc laàn naêm 1995. Töø naêm 1996 ñeán naêm 2004, quyeàn in caùc loaïi vaên baèng, chöùng chæ sau caû nöôùc ñaõ caáp 2.610 baèng phoù tieán só vaø ñaïi hoïc theo maãu rieâng phuø hôïp vôùi heä 3.025 baèng tieán só, 24.049 baèng thaïc só do thoáng vaên baèng, chöùng chæ nhaø nöôùc. Trong Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo caáp vaø 7.026 baèng nhöõng naêm gaàn ñaây, Ñaïi hoïc Quoác gia Haø thaïc só do cô sôû ñaøo taïo caáp (töø naêm 1999). Noäi vaø Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Toång soá baèng tieán só (vaø phoù tieán só) caáp Minh thöïc söï ñaõ trôû thaønh hai trung taâm trong thôøi kì 1996 ‟ 2004 hôn 3 laàn thôøi kì ñaøo taïo sau ñaïi hoïc lôùn nhaát cuûa caû nöôùc. töø 1976 ‟ 1995 [3]. Ñeán naêm 2005, Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Beân caïnh ñoù, maïng löôùi cô sôû ñaøo taïo Hoà Chí Minh ñaøo taïo 77 chuyeân ngaønh sau ñaïi hoïc ñöôïc môû roäng treân caû nöôùc. thaïc só vaø 81 chuyeân ngaønh tieán só vôùi Ngoaøi hai trung taâm lôùn laø Haø Noäi vaø 5.319 hoïc vieân cao hoïc vaø 420 nghieân cöùu thaønh phoá Hoà Chí Minh, caùc ñaïi hoïc vuøng sinh [15]. nhö Ñaïi hoïc Ñaø Naüng, Ñaïi hoïc Vinh, Ñaïi Coâng taùc quaûn lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc coù hoïc Caàn Thô, Ñaïi hoïc Thaùi Nguyeân, Ñaïi nhieàu ñoåi môùi, tieán boä. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo hoïc Qui Nhôn... ñaõ ñöôïc giao nhieäm vuï ñaøo taïo ñaõ theå hieän ñöôïc vai troø quaûn lí nhaø taïo sau ñaïi hoïc, tröïc tieáp ñaøo taïo nhieàu nöôùc trong vieäc xaây döïng qui cheá ñaøo taïo, ngaønh ngheà phuïc vuï cho nhu caàu caùn boä qui cheá tuyeån sinh ñoàng thôøi ban haønh khoa hoïc vaø quaûn lí cuûa ñòa phöông. Töø nhieàu vaên baûn höôùng daãn, chæ ñaïo caùc cô sôû naêm 2001, Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi vaø Ñaïi ñaøo taïo sau ñaïi hoïc thöïc hieän ñuùng caùc qui hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ ñònh veà ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, phaùt huy tính ñöôïc phaân caáp moät soá quyeàn haïn quan chuû ñoäng cuûa cô sôû trong vieäc khaéc phuïc troïng trong ñaøo taïo sau ñaïi hoïc nhö: ñöôïc nhöõng khoù khaên thöïc teá, töøng böôùc ñöa môû ngaønh vaø toå chöùc ñaøo taïo theo Danh coâng taùc quaûn lí sau ñaïi hoïc vaøo kæ cöông, muïc chuyeân ngaønh ñaøo taïo sau ñaïi hoïc (do neà neáp goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ban haønh) caû trình taïo. Cuï theå laø, Boä ñaõ höôùng daãn vaø chæ ñaïo ñoä thaïc só vaø tieán só, ñöôïc ñaêng kí vôùi Boä caùc cô sôû thöïc hieän toát caùc kyø thi tuyeån Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo môû thí ñieåm caùc ngaønh sinh sau ñaïi hoïc, taêng cöôøng coâng taùc kieåm 18
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 5 (12) – 2013 tra quaûn lí ñaøo taïo taïi moät soá cô sôû, xaây Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân... ñaõ chuû döïng chöông trình khung ñaøo taïo, keá hoaïch ñoäng göûi nhieàu giaûng vieân treû ñi hoïc ôû nöôùc toå chöùc ñaøo taïo... Coâng taùc kieåm tra vaø ngoaøi hay tham gia caùc chöông trình hôïp chaán chænh nhöõng sai phaïm trong coâng taùc taùc quoác teá. Vieäc keát hôïp giöõa ñaøo taïo vaø tuyeån sinh, coâng taùc ñaøo taïo, caùch ñaùnh giaù nghieân cöùu khoa hoïc cuõng ñöôïc chuù troïng. moân hoïc, ñaùnh giaù luaän aùn ñöôïc chuù troïng Caùc tröôøng ñaïi hoïc, vieän nghieân cöùu ñaõ ñöa hôn. Nhieàu cuoäc hoäi thaûo khoa hoïc nhaèm ra nhöõng cô cheá xeùt duyeät ñeà taøi nghieân cöùu trao ñoåi kinh nghieäm tìm giaûi phaùp phaùt khoa hoïc haøng naêm cho caùn boä giaûng daïy trieån sau ñaïi hoïc ñöôïc toå chöùc... Trong quaù tham gia höôùng daãn luaän vaên thaïc só, luaän trình thöïc hieän qui cheá vaø caùc qui ñònh aùn tieán só. Nhieàu tröôøng haøng naêm ñaõ toå khaùc veà ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, nhöõng ñieåm chöùc caùc hoäi nghò khoa hoïc daønh cho caùn boä chöa phuø hôïp ñaõ kòp thôøi ñieàu chænh baèng treû, hoïc vieân cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh vaên baûn boå sung. Nhöõng coâng taùc chuyeân nhö Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng nghieäp I, Tröôøng moân, nghieäp vuï trong ñaøo taïo sau ñaïi hoïc Ñaïi hoïc Y Haø Noäi, Ñaïi hoïc Ñaø Naüng, nhö coâng nhaän nghieân cöùu sinh, göûi phaûn Tröôøng Ñaïi hoïc Xaây döïng, Tröôøng Ñaïi hoïc bieän ñoäc laäp, thaønh laäp caùc hoäi ñoàng chaám Khoa hoïc Xaõ hoäi vaø Nhaân vaên ‟ Ñaïi hoïc luaän aùn caáp nhaø nöôùc, thaåm ñònh vaø caáp Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh... baèng tieán só... ñöôïc thöïc hieän ngaøy caøng baøi Cuøng vôùi vieäc theå cheá hoùa noäi dung, baûn, chuaån xaùc, ñuùng tieán ñoä. chöông trình, taêng cöôøng ñoåi môùi coâng taùc ÔÛ caùc cô sôû ñaøo taïo, vieäc toå chöùc quaûn lí quaûn lí , moät soá hình thöùc ñaøo taïo môùi, aùp ñaøo taïo sau ñaïi hoïc cuõng ngaøy caøng chaët duïng coâng ngheä hieän ñaïi trong ñaøo taïo sau cheõ hôn. Haàu heát caùc cô sôû ñaøo taïo ñeàu coù ñaïi hoïc ñaõ ñöôïc thöïc hieän thí ñieåm vaø boä phaän chuyeân traùch neân chaát löôïng coâng mang laïi keát quaû toát. Töø naêm 2003, Ñaïi hoïc taùc quaûn lí ñöôïc naâng cao. Theâm vaøo ñoù, Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ thöïc nhieàu cô sôû ñaøo taïo ñaõ xaùc ñònh vieäc ñaøo hieän thí ñieåm chöông trình thaïc só coâng taïo sau ñaïi hoïc goùp phaàn quan troïng vaøo ngheä thoâng tin vôùi hình thöùc taäp trung keát vieäc naâng cao uy tín vaø taàm côõ cuûa cô sôû hôïp vôùi maïng tin hoïc vieãn thoâng. Trong hai neân raát chuù troïng vieäc cuûng coá toå chöùc, khoùa ñaàu tieân ñaõ coù 236 hoïc vieân taïi ba ñòa quaûn lí vaø naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo sau ñieåm laø Haø Noäi, Ñaø Naüng vaø thaønh phoá Hoà ñaïi hoïc. Nhieàu cô sôû ñaõ hoaøn thaønh vieäc Chí Minh. Ñaøo taïo cao hoïc qua maïng vieãn xaây döïng chöông trình khung ñaøo taïo thaïc thoâng môû ra cô hoäi hoïc taäp cho moïi mieàn só theo qui ñònh. Coâng taùc quaûn lí hoïc vieân, ñaát nöôùc ñoàng thôøi phuø hôïp vôùi khuynh nghieân cöùu sinh, quaûn lí toå chöùc ñaøo taïo, höôùng phaùt trieån cuûa theá giôùi. Naêm 2005, kieåm tra ñaùnh giaù moân hoïc, toå chöùc baûo veä Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi baét ñaàu thí ñieåm luaän aùn tieán só, luaän vaên thaïc só thöïc hieän ñaøo taïo thaïc só chaát löôïng cao..... ñuùng qui cheá. Nhieàu cô sôû raát chuù yù ñeán Beân caïnh nhöõng thaønh töïu treân caùc vieäc boài döôõng vaø ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä maët môû roäng qui moâ, naâng cao chaát löôïng giaûng daïy sau ñaïi hoïc. Ñaëc bieät laø ôû caùc vaø taêng cöôøng coâng taùc quaûn lí , ñaøo taïo tröôøng ñaïi hoïc nhö Tröôøng Ñaïi hoïc Caàn sau ñaïi hoïc cuõng coøn moät soá maët haïn cheá. Thô, Tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa Haø Noäi, Ñoù laø: 19
- Journal of Thu Dau Mot University, No 5 (12) – 2013 - Vieäc xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo cho duïc vaø Ñaøo taïo quaûn lí toaøn boä quaù trình toaøn khoùa cuõng nhö cho töøng hoïc kyø cuûa caùc ñaøo taïo töø vieäc coâng nhaän nghieân cöùu sinh, cô sôû ñaøo taïo coøn yeáu. Moät soá cô sôû ñaøo taïo xeùt duyeät, ñieàu chænh ñeà taøi luaän aùn, thay chöa chuû ñoäng ñöôïc coâng taùc tuyeån sinh ñoåi caùn boä höôùng daãn ñeán vieäc thaønh laäp cuõng nhö toå chöùc lôùp hoïc nhö chöa coù keá hoäi ñoàng chaám luaän aùn vaø coâng nhaän keát hoaïch oân taäp ñeå taïo nguoàn tuyeån sinh, bò quaû cuûa luaän aùn... neân daãn ñeán tình traïng ñoäng trong vieäc môøi giaùo vieân giaûng daïy... oâm ñoàm söï vuï, khoâng thöïc hieän toát chöùc Vieäc quaûn lí quaù trình hoïc taäp vaø nghieân naêng quaûn lí nhaø nöôùc. cöùu khoa hoïc cuûa hoïc vieân vaø nghieân cöùu - Cô sôû vaät chaát cuûa ña soá caùc tröôøng sinh coøn loûng leûo. Nhieàu caùn boä höôùng daãn ñaïi hoïc vaø vieän nghieân cöùu coøn ngheøo naøn. vaø nghieân cöùu sinh chöa xaây döïng ñöôïc keá Phoøng thí nghieäm, taøi lieäu, giaùo trình laïc hoaïch nghieân cöùu cuõng nhö thuôøng xuyeân haäu vaø thieáu thoán. Möùc ñoä öùng duïng coâng baùo caùo neân nhieàu hoïc vieân cao hoïc, nghieân ngheä thoâng tin trong giaûng daïy vaø nghieân cöùu sinh khoâng hoaøn thaønh luaän vaên, luaän cöùu coøn thaáp. Nguoàn kinh phí cho ñaøo taïo aùn ñuùng thôøi gian qui ñònh. Haàu heát caùc cô eo heïp. Ña soá caùc tröôøng ñaïi hoïc traû thuø lao sôû chöa hoaøn thaønh vieäc xaây döïng chöông giaûng daïy sau ñaïi hoïc thaáp hôn thuø lao trình khung ñaøo taïo thaïc só. Vieäc ñaùnh giaù giaûng daïy baäc ñaïi hoïc. Ñôøi soáng cuûa caùn boä moân hoïc theo ñuùng qui cheá chöa ñöôïc caùc cô vaø hoïc vieân coøn khoù khaên neân nhieàu caùn boä sôû thöïc hieän nghieâm tuùc. Vieäc boá trí caùn boä vaø hoïc vieân, nghieân cöùu sinh chöa toaøn taâm höôùng daãn hoïc vieân cao hoïc laøm luaän vaên ôû toaøn yù ñeå giaûng daïy vaø hoïc taäp. moät vaøi cô sôû chöa thöïc hieän ñuùng qui cheá. * Giaûng vieân ñöôïc giao höôùng daãn soá löôïng Coù theå khaúng ñònh raèng, töø khi ñaát hoïc vieân cao hôn qui ñònh. Coù cô sôû ñaõ nöôùc böôùc vaøo thôøi kì ñaåy maïnh coâng phaân coâng thaïc só höôùng daãn hoïc vieân cao nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa (1996 ‟ 2005), hoïc laøm luaän vaên thaïc só, coù nôi ñaõ cöû ngöôøi ñaøo taïo sau ñaïi hoïc tieáp tuïc ñoåi môùi, thöïc coù hoïc vò thaïc só vaøo hoäi ñoàng thaám luaän hieän nhieàu bieän phaùp nhaèm theå cheá hoùa vaên thaïc só.... noäi dung, chöông trình ñaøo taïo, môû roäng - Naêng löïc quaûn lí chieán löôïc cuûa Boä qui moâ vaø naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo. Vôùi Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo coøn nhieàu baát caäp. söï chuù troïng cuûa caùc caáp quaûn lí, söï noã löïc Vieäc ñieàu chænh qui cheá ñaøo taïo, qui cheá cuûa caû ngöôøi daïy laãn ngöôøi hoïc, ñaøo taïo sau tuyeån sinh nhieàu laàn laøm giaûm tính chuû ñaïi hoïc ñaõ böôùc chuyeån bieán maïnh meõ; qui ñoäng cuûa caû cô sôû ñaøo taïo vaø ngöôøi hoïc moâ ñaøo taïo ñöôïc môû roäng, chaát löôïng ñaøo trong vieäc xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo, hoïc taïo vaø coâng taùc quaûn lí ngaøy caøng neà neáp. taäp vaø nghieân cöùu. Ví duï, vieäc thay ñoåi ñieàu Ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ñaõ böôùc ñaàu chuû ñoäng kieän döï thi tuyeån sinh sau ñaïi hoïc haøng trong vieäc ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc naêm veà ngaønh, chuyeân ngaønh ñuùng; ngaønh, ‟ kó thuaät coù trình ñoä cao, thöïc hieän ñöôïc chuyeân ngaønh gaàn; veà thaâm nieân coâng taùc... muïc tieâu ñaøo taïo trong nöôùc laø chính, laøm cho caùc ñoái töôïng döï thi tuyeån sinh raát khaúng ñònh khaû naêng trong vieäc ñaøo taïo luùng tuùng. Vieäc phaân caáp quaûn lí cho caùc cô ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc ‟ kó thuaät phuïc vuï sôû ñaøo taïo coøn chaäm. Veà cô baûn, Boä Giaùo söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. 20
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 5 (12) – 2013 ACHIEVEMENTS OF POSTGRADUATE EDUCATION – FROM 1996 TO 2005 IN TERMS OF SCALE, QUALITY AND MANAGEMENT Nguyen Van Hiep – Pham Van Thinh Thu Dau Mot University ABSTRACT Since 1996, the postgraduate education continued to be changed due to the institutionalization of program content, scale widening, quality improvement and management orientation. The training program content is institutionalized by the Postgraduate education statute, Guidance on postgraduate education organization and management, and Guidance on Doctoral thesis defense. Basing on the legal foundation for postgraduate education, the Ministry of Education and Training has set up the targets for postgraduate education development, enrollment, training majors, and training institute networks planning. In the period of 1996 – 2005, thanks to basic, practical and effective approaches, a relatively refined postgraduate education system has successfully been established which is conformable to the training system of many other countries in the world; the postgraduate education scale is developing quickly both in terms of the quantity of training institutes as well as the number of graduate students; the training quality is enhanced; the postgraduate education management is effective and thorough. The domestic postgraduate education is now active in training the technical and scientific staff, achieving the objectives of domestic training. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO [1]. Nguyeãn Thò Bình (1999), Ñaøo taïo sau ñaïi hoïc trôû thaønh muõi nhoïn trong söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo nhöõng naêm sau 2000, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 4. [2]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (2002), Baùo caùo toång keát coâng taùc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc naêm 2002, Haï Long. [3]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (2003), Baùo caùo hoäi nghò coâng taùc tuyeån sinh vaø ñaøo taïo sau ñaïi hoïc naêm 2003 – 2004, Haø Noäi. [4]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (1997), Höôùng daãn toå chöùc vaø quaûn lí ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Haø Noäi. [5]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (1999), Naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû ñaøo taïo sau ñaïi hoïc phuïc vuï coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, Baùo caùo cuûa Boä giaùo duïc vaø Ñaøo taïo taïi Hoäi nghò toång keát coâng taùc ñaøo taïo sau ñaïi hoïc naêm 1999. [6]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (2000), Coâng taùc tuyeån sinh sau ñaïi hoïc: tình hình naêm 1999 vaø chuû tröông naêm 2000, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 1. [7]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (2000), Qui cheá ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Haø Noäi. [8]. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (2001), Qui cheá tuyeån sinh sau ñaïi hoïc, Coâng baùo nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam, soá 9 (1548). [9]. Nguyeãn Vaên Döông (1999), Phöông thöùc tích luõy chöùng chæ trong ñaøo taïo thaïc só caùc moân lí luaän Maùc – Leânin, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 7. [10]. Traàn Thò Haø ‟ Phaïm Xuaân Thanh (2001), Moät soá quan ñieåm xaây döïng danh muïc ngaønh ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 2. 21
- Journal of Thu Dau Mot University, No 5 (12) – 2013 [11]. Traàn Thò Haø (1999), Söï tröôûng thaønh cuûa ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ôû Vieät Nam, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 3. [12]. Nguyeãn Minh Hieån (1999), Caùc giaûi phaùp phaùt trieån ñaøo taïo sau ñaïi hoïc töø nay ñeán 2010, Taïp chí Nghieân cöùu giaùo duïc, soá 4. [13]. Thieàu Vaên Hoan (1997), Suy nghó veà ñaøo taïo cao hoïc, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 1. [14]. Traàn Ñình Long (1996), Ñaøo taïo cao hoïc, nhu caàu vaø thaùch thöùc môùi, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 3. [15]. Nguyeãn Hoäi Nghóa (2005), Nhöõng neùt môùi trong ñaøo taïo sau ñaïi hoïc naêm 2004, Ñaïi hoïc Quoác gia TP. Hoà Chí Minh, soá 1. [16]. Nguyeãn Xuaân Phong (1996), Veà ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ôû nöôùc ta, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 5. [17]. Traàn Vaên Phuù (1996), Chính saùch ñoái vôùi ngöôøi daïy vaø ngöôøi hoïc cuûa loaïi hình ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 4. [18]. Ngoâ Vaên Quyeát (1997), Ñaøo taïo cao hoïc – nhöõng suy tö vaø kieán nghò, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 2. [19]. Leâ Ñình Tieán ‟ Traàn Trí Ñöùc (2001), Lieân keát giöõa nghieân cöùu trieån khai vaø ñaøo taïo sau ñaïi hoïc ôû Vieät Nam, NXB Khoa hoïc vaø Kó thuaät. [20]. Phaïm Só Tieán (1999), Xaây döïng heä thoáng ñaûm baûo chaát löôïng, moät giaûi phaùp ñeå phaùt trieån ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 3. [21]. Phaïm Syõ Tieán ‟ Phaïm Vaên Sôn (1998), Caùc giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc töø nay ñeán 2005, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 8. [22]. Phaïm Xuaân Thanh, 2000, Chaát löôïng ñaøo taïo sau ñaïi hoïc: quan nieäm, tieâu chí vaø ño löôøng, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø Giaùo duïc chuyeân nghieäp, soá 5. 22
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học