Xem mẫu
- VIEÄN NAÊNG LÖÔÏNG NGUYEÂN TÖÛ VIEÄT NAM
TRUNG TAÂM CHIEÁU XAÏ HAØ NOÄI
HANOI IRRADIATION CENTER
Km 12 - ñöôøng 32 - phöôøng Minh Khai - quaän Baéc Töø Lieâm - Haø Noäi
Tel: 024.37643418; Fax: 024.37655264; Website: chieuxa.vn
Giaùm ñoác TS Ñaëng Quang Thieäu - Tel: 0913097486; 024.37635223
Phoù Giaùm ñoác Traàn Minh Quyønh - Tel: 0836385666
Nguyeãn Quang Long - Tel: 0904364903
CAÙC PHOØNG TRÖÏC THUOÄC
PHOØNG HAØNH CHÍNH TOÅNG HÔÏP
Tröôûng phoøng Nguyeãn Ñình Döông - Tel: 0988825136
PHOØNG VAÄN HAØNH VAØ THIEÁT BÒ CHIEÁU XAÏ
Tröôûng phoøng Nguyeãn Ñình Huøng - Tel: 0979224523
PHOØNG NGHIEÂN CÖÙU COÂNG NGHEÄ BÖÙC XAÏ
Tröôûng phoøng Traàn Baêng Dieäp - Tel: 0942872911
PHOØNG THIEÁT BÒ HAÏT NHAÂN VAØ ÑIEÀU KHIEÅN
Tröôûng phoøng Nguyeãn Vaên Syõ - Tel: 0913018468
PHOØNG GIA TOÁC
Tröôûng phoøng Nguyeãn Tieán Duõng - Tel: 0913344053
PHOØNG HOÙA PHOÙNG XAÏ
Tröôûng phoøng Nguyeãn Quang Anh - Tel: 0912066069
CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ CHÍNH
Nghiên cứu ứng dụng công nghệ bức xạ, kỹ thuật đồng vị trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, y tế, môi
trường.
Nghiên cứu sản xuất các đồng vị phóng xạ, dược chất phóng xạ phục vụ chẩn đoán và điều trị bệnh trong y tế.
Quản lý, vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa dây chuyền chiếu xạ, thiết bị gia tốc Cyclotron phục vụ nghiên cứu khoa
học và triển khai dịch vụ chiếu xạ và sản xuất đồng vị phóng xạ.
Nghiên cứu phát triển thiết bị hạt nhân và điều khiển, thiết kế chế tạo, bảo dưỡng, sửa chữa các thiết bị đo, phân tích,
các thiết bị quan trắc và các hệ điều khiển, dây chuyền sản xuất tự động phục vụ nghiên cứu khoa học, ứng dụng thực
tiễn trong công nghiệp và chương trình hạt nhân.
Hỗ trợ triển khai về an toàn bức xạ và ứng phó sự cố. Tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật và dịch vụ trong các lĩnh vực ứng dụng
công nghệ bức xạ, gia tốc.
SAÛN PHAÅM VAØ DÒCH VUÏ
Chieáu xaï khöû truøng duïng cuï vaø vaät phaåm y teá: chæ khaâu phaãu thuaät, gaêng tay phaãu thuaät, ñoà duøng phoøng moå, moâ
gheùp y teá...
Chieáu xaï thanh truøng caùc saûn phaåm thöïc phaåm, saûn phaåm y döôïc baûo ñaûm tieâu chuaån an toaøn veä sinh thöïc phaåm.
Chieáu xaï dieät coân truøng, kieåm dòch rau quaû vaø noâng saûn.
Cung caáp döôïc chaát phoùng xaï FDG söû duïng trong kyõ thuaät chaån ñoaùn hình aûnh PET-CT.
Kiểm tra chất lượng dược chất phóng xạ.
Trieån khai vaø baøn giao coâng ngheä môùi, maùy moùc thieát bò töï ñoäng hoùa hieän ñaïi cho caùc cô sôû nghieân cöùu - trieån khai
vaø öùng duïng.
Baûo trì, baûo döôõng söûa chöõa vaø QA, QC caùc thieát bò haït nhaân vaø ñieàu khieån.
- Hoäi ñoàng bieân taäp Toång bieân taäp Toøa soaïn
GS.TSKH.VS Nguyeãn Vaên Hieäu Ñaëng Ngoïc Baûo 113 Traàn Duy Höng - phöôøng Trung Hoøa - quaän Caàu Giaáy - Haø Noäi
GS.TS Buøi Chí Böûu Phoù Toång bieân taäp Tel: (84.24) 39436793; Fax: (84.24) 39436794
GS.TSKH Nguyeãn Ñình Ñöùc Nguyeãn Thò Haûi Haèng Email: khcnvn@most.gov.vn
Nguyeãn Thò Höông Giang Website: khoahocvacongnghevietnam.com.vn
GS.TSKH Vuõ Minh Giang
PGS.TS Trieäu Vaên Huøng tröôûng ban Bieân taäp giaáy pheùp xuaát baûn
Phaïm Thò Minh Nguyeät
GS.TS Phaïm Gia Khaùnh Soá 1153/GP-BTTTT ngaøy 26/7/2011
GS.TS Leâ Höõu Nghóa tröôûng ban trò söï Soá 2528/GP-BTTTT ngaøy 26/12/2012
Löông Ngoïc Quang Höng Soá 592/GP-BTTTT ngaøy 28/12/2016
GS.TS Leâ Quan Nghieâm
GS.TS Mai Troïng Nhuaän trình baøy Giaù: 18.000ñ
GS.TS Hoà Só Thoaûng Ñinh Thò Luaän In taïi Coâng ty TNHH in vaø DVTM Phuù Thònh
Muïc luïc
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ
4 l Techfest 2018: Khởi nghiệp sáng tạo - Kết nối toàn cầu.
7 l Tìm giải pháp đột phá cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam.
10 l Startup Việt: Khát vọng vươn tầm thế giới.
14 Trần Văn Bình: Không gian sáng tạo khởi nghiệp trong trường đại học: Mô hình BKHUP.
17 Hà Công Xã, Trần Công Lý: Những vướng mắc trong mối liên kết 4 nhà và giải pháp tháo gỡ.
21 Trần Quang Tuấn: Thúc đẩy truyền thông KH&CN thông qua vai trò của các nhà khoa học.
24 Tạ Quang Trung: Một số khía cạnh chi phối thái độ làm việc của cán bộ nghiên cứu.
26 Nguyễn Thị Hương Giang: Tạp chí KH&CN Việt Nam - Mục tiêu trở thành một trong các tạp chí khoa học mạnh của
khu vực.
KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
29 Ngô Minh Phước, Hà Quốc Trung…: Bộ KH&CN: Đẩy mạnh ứng dụng ĐTĐM nguồn mở trong phát triển hạ tầng
CNTT.
33 Vũ Thị Thu Lan, Bùi Văn Hiển…: Xây dựng mô hình quản lý hoạt động sở hữu trí tuệ tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt
Nam.
36 Nguyễn Văn Mạnh: Chế tạo thành công thiết bị laze ứng dụng trong LIDAR đo nồng độ khí ô zôn dựa trên sáng chế
được bảo hộ.
38 Nguyễn Anh Tuấn, Trần Văn: “Bước tiến” của con tôm thẻ chân trắng tại Thái Bình.
40 Trần Văn Quang: Phát triển nông nghiệp công nghiệp hóa hành lang đường Hồ Chí Minh vùng Bắc Trung Bộ.
43 l Phát triển cây dược liệu Sa nhân tím thông qua một dự án thuộc Chương trình nông thôn miền núi.
45 Võ Thị Hảo: Lâm Đồng: Ứng dụng KH&CN vào phát triển dược liệu theo tiêu chuẩn GACP-WHO.
KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG
50 Trịnh Hoàng Kim Tú, Lê Đức Dũng: Trị liệu miễn dịch trong điều trị dị ứng.
53 Nguyễn Minh Đức: Đột phá mới trong điều trị xuất huyết hậu sản: Cơ hội cứu sống hàng chục nghìn phụ nữ mỗi
năm.
55 Phùng Tuấn Giang: Hoàng liên chân gà - Dược liệu quý đa tác dụng.
KH&CN NƯỚC NGOÀI
57 l Graphene có thể giải quyết 5 vấn đề lớn của thế giới?
60 l Tổng hợp nano bạc từ chiết xuất hạt quả nho.
64 Trần Vũ Hải: Một số chính sách hiện đại hóa nổi bật của Nhật Bản qua các thời kỳ.
67 l Tổng mục lục.
- Vietnam Journal of Science,
Technology and Engineering
EDITORial council EDITOR - in - chief office
Prof.Dr.Sc. Academician Nguyen Van Hieu Dang Ngoc Bao 113 Tran Duy Hung - Trung Hoa ward - Cau Giay dist - Ha Noi
Prof. Dr Bui Chi Buu DEPUTY EDITOR Tel: (84.24) 39436793; Fax: (84.24) 39436794
Nguyen Thi Hai Hang Email: khcnvn@most.gov.vn
Prof. Dr.Sc Nguyen Dinh Duc
Nguyen Thi Huong Giang Website: khoahocvacongnghevietnam.com.vn
Prof. Dr.Sc Vu Minh Giang
Assoc.Prof. Dr Trieu Van Hung head of editorial board publication licence
Pham Thi Minh Nguyet No. 1153/GP-BTTTT 26th July 2011
Prof. Dr Pham Gia Khanh
head of administration No. 2528/GP-BTTTT 26th December 2012
Prof. Dr Le Huu Nghia
Luong Ngoc Quang Hung No. 592/GP-BTTTT 28th December 2016
Prof. Dr Le Quan Nghiem
Prof. Dr Mai Trong Nhuan Art director
Dinh Thi Luan
Prof. Dr Ho Si Thoang
Contents
SCIENCE AND TECHNOLOGY FORUM
4 l Techfest 2018: Innovative startups - Global connection.
7 l Finding breakthrough solutions to innovative startups in Vietnam.
10 l Startup Vietnam: aspiration to reach out to the world.
14 Van Binh Tran: Creative and startup spaces in university: The BKHUP model.
17 Cong Xa Ha, Cong Ly Tran: The bottlenecks in linking “four stakeholders” and solutions.
21 Quang Tuan Tran: Promoting science and technology communication through the role of scientists.
24 Quang Trung Ta: Some aspects affect the working attitude of researchers.
26 Thi Huong Giang Nguyen: Vietnam Journal of Science, Technology and Engineering - Aiming at becoming one of
the strongest scientific journals of the region.
SCIENCE - TECHNOLOGY AND INNOVATION
29 Minh Phuoc Ngo, Quoc Trung Ha…: Ministry of Science and Technology: Boosting the application of open cloud
computing for the development of IT infrastructure.
33 Thi Thu Lan Vu, Van Hien Bui…: Building the model of managing intellectual property activities in Vietnam Academy
of Science and Technology.
36 Van Manh Nguyen: Successful manufacture of the laser equipment used in LIDAR to measure ozone concentrations
based on protected patents.
38 Anh Tuan Nguyen, Van Tran: The “progress” of white-leg shrimp in Thai Binh.
40 Van Quang Tran: Development of the industrialised agriculture along the corridor of Ho Chi Minh Road in the North
Central Region, Vietnam.
43 l Development of the medicinal plant Amomum longiligulare T.L. Wu through a project under the Mountain Rural
Development Program.
45 Thi Hao Vo: Lam Dong: Science and technology applications into the development of pharmaceutical materials
according to the standards of GACP-WHO.
SCIENCE AND LIFE
50 Hoang Kim Tu Trinh, Duc Dung Le: Immunotherapy for allergy treatment.
53 Minh Duc Nguyen: A new breakthrough in postpartum haemorrhage treatment: Opportunity to save thousands of
women’s lives each year.
55 Tuan Giang Phung: Coptis chinensis Franch - A precious medicinal plant with multi-effects.
THE WORLD SCIENCE AND TECHNOLOGY
57 l Can Graphene solve five major problems of the world?
60 l Synthesis of silver nanoparticles from the grape seed extract.
64 Vu Hai Tran: Some prominent modernization policies of Japan over different periods of time.
67 l Total contents of the year.
- diễn đàn khoa học - công nghệ
Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
Techfest 2018: Khởi nghiệp sáng tạo - Kết nối toàn cầu
Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia (Techfest Việt Nam) 2018 - sự kiện thường niên lớn
nhất lớn dành cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đã được tổ chức từ ngày 29/11 đến
1/12/2018 tại TP Đà Nẵng. Sự kiện do Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Ban Kinh tế Trung ương,
Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, UBND TP Đà Nẵng, Phòng Thương mại và
Công nghiệp Việt Nam, cùng với các đối tác trong và ngoài nước phối hợp tổ chức. Tham dự sự kiện
có Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng,
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam; Lãnh đạo Bộ KH&CN cùng Lãnh đạo các bộ/ngành, nhà đầu tư, thanh
niên, sinh viên, các vị khách quốc tế và đặc biệt là hơn 700 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng
tạo trong và ngoài nước...
Dấu ấn quốc tế
“Khởi nghiệp sáng tạo - Kết
nối toàn cầu” là chủ đề xuyên
suốt của Techfest năm nay.
Thông điệp này cũng được thể
hiện mạnh mẽ trong phát biểu tại
Lễ khai mạc sự kiện của người
đứng đầu Chính phủ - Thủ tướng
Nguyễn Xuân Phúc: “Đã đến lúc
phải đi ra thế giới, chinh phục thế
giới, mang thế giới về Việt Nam.
Một giấc mơ quốc gia vĩ đại sẽ
làm nên các doanh nghiệp vĩ đại,
những con người vĩ đại”.
Trên tinh thần ấy, Techfest Việt
Nam 2018 hướng tới tăng cường
liên kết, phát triển mạng lưới chia
sẻ giữa các thành phần trong hệ
sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu thực hiện nghi thức khai mạc.
Việt Nam với hệ sinh thái khởi
nghiệp sáng tạo trong khu vực và pháp lý, cơ chế, chính sách hỗ trợ cơ quan phụ trách khởi nghiệp
trên thế giới; cập nhật tình hình và khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam. sáng tạo, các nhà đầu tư, doanh
tiềm năng của hệ sinh thái khởi nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tiêu
Trước và trong sự kiện,
nghiệp sáng tạo, cập nhật xu biểu của các nước ASEAN là đại
Techfest đã kết nối hơn 160 cuộc diện của Mạng lưới khởi nghiệp
hướng công nghệ và khởi nghiệp
đầu tư sâu với con số lên đến toàn cầu (GEN). Đặc biệt, Cuộc
sáng tạo mới nhất; kết nối đầu tư
7,86 triệu USD. Sự kiện đã thu thi khởi nghiệp quốc gia có sự
từ quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu
tư thiên thần, các tập đoàn, doanh hút gần 5.500 lượt người tham dự, góp mặt của các startup đoạt giải
nghiệp lớn trong nước và quốc tế 250 gian hàng khởi nghiệp tham cao của các Techfest vùng và
với các doanh nghiệp khởi nghiệp gia triển lãm; 250 nhà đầu tư, startup các nước ASEAN. Sự kiện
sáng tạo, trở thành một kênh quỹ đầu tư, diễn giả trong nước, quan trọng khác của Techfest
thông tin hiệu quả trong việc góp quốc tế; 20 nước trong khu vực 2018 - “Diễn đàn đối thoại chính
ý, đề xuất, kiến nghị về hành lang và trên thế giới, đại diện của các sách cấp cao về hệ sinh thái khởi
4 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
nghiệp đổi mới sáng tạo”, chia sẻ
kinh nghiệm xây dựng hệ sinh
thái quốc gia hướng tới liên kết
khu vực và toàn cầu, có sự tham
gia của đại diện Lãnh đạo Chính
phủ, các bộ, ngành, đại diện Lãnh
đạo GEN và Diễn đàn kinh tế thế
giới (WEF), đại diện các nước
ASEAN, các tổ chức tư vấn quốc
tế có uy tín. Đây là dịp trao đổi,
chia sẻ thông tin, kinh nghiệm Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại sự kiện.
của các nước về hoạt động khởi từ các nhà đầu tư châu Á… Không nghiệp, các nhân tài trong nước
nghiệp sáng tạo. Tại Diễn đàn, chỉ có startup Việt hoạt động ở và nước ngoài của Việt Nam và cả
đã diễn ra Lễ ký kết các văn bản trong nước mà cả startup Việt đối tác, bạn bè khắp năm châu”.
hợp tác phối hợp giữa Cục Phát được thành lập ở nước ngoài cũng
triển thị trường và Doanh nghiệp Thủ tướng lưu ý các nhà khởi
gặt hái thành công như Misfit,
KH&CN (Bộ KH&CN) với các nghiệp cần: hiểu một cách đúng
GotIt hay Kyber Network. Trí tuệ
đối tác quốc tế: Cơ quan phát đắn và đầy đủ về khởi nghiệp
Việt, sức sáng tạo Việt, ý chí người
triển doanh nghiệp Singapore đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa
Việt đã và đang từng bước khẳng
(ESG), Cộng đồng hành động những ước mơ và hoài bão của
định và vươn ra thế giới.
vì khởi nghiệp (ACE), Trung tâm mình. Khởi nghiệp đổi mới sáng
khởi nghiệp Thái Lan - Cơ quan Cam kết từ Chính phủ tạo không nhất thiết bắt nguồn từ
đổi mới sáng tạo quốc gia, Trung mong muốn làm chủ, tìm kiếm lợi
Để hình thành được một hệ nhuận cao. Khởi nghiệp đổi mới
tâm phát triển khởi nghiệp và đổi sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh,
mới sáng tạo toàn cầu Malaysia, sáng tạo cũng không nhất thiết là
kết nối và hội tụ những người có bắt đầu từ những điều lớn lao mà
World Startup Festival (WSF), năng lực ở nhiều lĩnh vực như
GASEA (Đức). nhiều khi từ những công việc giản
quản trị, công nghệ, tài chính, dị, những điều bình thường với
Năm 2018 cũng là năm ghi marketing… một cách tập trung, những giải pháp mới, sáng tạo,
nhận nhiều thành công của hệ hay nói cách khác là hình thành có khi chỉ là mở rộng kinh doanh
sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng được một “trái tim của hệ sinh thái lĩnh vực mới, sản phẩm mới, sáng
tạo Việt Nam. Các tập đoàn kinh khởi nghiệp”, Thủ tướng Nguyễn tạo kỹ thuật mới. Khởi nghiệp có
tế lớn tăng cường đầu tư cho hệ Xuân Phúc đề nghị thành lập thể bắt đầu bằng việc lập công ty,
sinh thái khởi nghiệp sáng tạo: Trung tâm khởi nghiệp quốc gia hoặc hộ kinh doanh hay bắt đầu
Vinacapital thành lập quỹ đầu tư và xây dựng Mạng lưới kết nối từ việc tái cấu trúc một doanh
Vinacapital Ventures (100 triệu khởi nghiệp quốc gia. Thủ tướng nghiệp có lịch sử phát triển lâu
USD); Vingroup thành lập Quỹ khẳng định: “Chính phủ cam kết dài. Ý tưởng khởi nghiệp đổi mới
hỗ trợ khởi nghiệp và Quỹ hỗ trợ sẽ đồng hỗ trợ tài chính và các sáng tạo dù nhỏ hay lớn đều đáng
nghiên cứu KH&CN có mức đầu nguồn lực cần thiết nhưng không
quý, miễn là nó tạo cho bạn sống
tư 2.000 tỷ đồng, Quỹ đầu tư mạo phải quản trị bằng hệ thống hành
với ước mơ của mình và qua đó
hiểm 300 triệu USD để hỗ trợ chính quan liêu mà bằng triết lý
tạo ra giá trị cho xã hội; và một
các ý tưởng sáng tạo đột phá về quản trị của tư nhân, của khối óc
lần nữa Thủ tướng khẳng định:
công nghệ. Các startup Việt tạo những nhà khởi nghiệp sáng tạo.
“Chính phủ sẽ tạo mọi điều kiện
ấn tượng với những khoản gọi Trung tâm khởi nghiệp quốc gia
để có một môi trường khởi nghiệp
vốn đầu tư lớn như: Foody - nền phải thực sự là một cộng đồng
đổi mới sáng tạo thuận lợi nhất.
tảng kết nối ẩm thực trực tuyến sáng tạo và đổi mới mạnh mẽ,
Nhưng khởi nghiệp có thành công
đã gọi vốn thành công thu về 64 nơi các doanh nhân, nhà đầu tư,
được hay không phụ thuộc vào
triệu USD; Tiki.vn - trang thương nhà phát triển công nghệ và các
chính các bạn”.
mại điện tử nhận được khoản cố vấn trong môi trường kỹ thuật
đầu tư 44 triệu USD từ quỹ đầu số tương tác được mang đến Với vai trò và sứ mệnh đặc biệt
tư của Hàn Quốc, Trung Quốc; gần nhau. Mạng lưới kết nối khởi của mình trong việc thiết kế và
Sendo.vn - sàn giao dịch điện tử nghiệp quốc gia phải là một mạng thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp
gọi vốn thành công 51 triệu USD lưới mở, nơi tập hợp các nhà khởi quốc gia, Bộ trưởng Bộ KH&CN
5
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
và các mối quan hệ cần thiết để
trở thành các nhà quản trị, điều
hành thành công; tạo cơ hội cho
thanh niên, học sinh, sinh viên
phát huy tinh thần sáng tạo, áp
dụng những kiến thức đã lĩnh hội
để lập ra những dự án khởi nghiệp
có tính khả thi trong đời sống
kinh doanh, đồng thời hỗ trợ tìm
kiếm và tiếp cận các nguồn vốn,
Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh phát biểu khai mạc sự kiện. các nhà đầu tư, mà qua đó còn
tổng hợp thực trạng hệ sinh thái
Chu Ngọc Anh nhấn mạnh: “Vai nền kinh tế thế giới và phát triển khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại
trò của Chính phủ không chỉ là bền vững. Đối với các tổ chức, cá các địa phương để đưa ra những
cơ quan hỗ trợ, đồng hành, chăm nhân hỗ trợ, đào tạo, huấn luyện, đề xuất với Lãnh đạo Chính phủ
lo phát triển hệ sinh thái khởi cung cấp dịch vụ, các nhà đầu tư, trong phiên đối thoại tại Techfest
nghiệp, tạo môi trường để có Quỹ đầu tư, phải thực sự coi trọng Việt Nam 2018.
nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tính liên kết và cộng tác trong hệ
Để khơi dậy tinh thần khởi
sáng tạo, Chính phủ còn có vai sinh thái để vươn tới thành công.
nghiệp của người dân trên mọi
trò quan trọng trong việc đưa ra
Hướng tới phát triển hệ sinh thái khởi miền Tổ quốc, Cuộc thi khởi
các định hướng, chính sách thúc
nghiệp toàn diện nghiệp sáng tạo quốc gia 2018 đã
đẩy, kết nối với cộng đồng quốc
được tổ chức, thu hút gần 1.000
tế. Đây cũng là xu hướng chung Bên cạnh các dấu ấn nổi bật hồ sơ tham gia. Gương mặt xuất
của thế giới tạo điều kiện thuận lợi trên, Techfest 2018 cũng là dịp sắc nhất (Abivin) đã được chọn
cho dòng chảy vốn, tri thức, công nhìn lại hoạt động khởi nghiệp để đại diện cho Việt Nam dự
nghệ được liên tục và hiệu quả”. cũng như mục tiêu xây dựng hệ Startup World Cup tại Mỹ. Trong
Bộ trưởng cũng khẳng định, Bộ sinh thái khởi nghiệp toàn diện, suốt thời gian diễn ra Techfest,
KH&CN sẽ sát cánh cùng các bộ/ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tọa đàm, hội thảo theo 8 lĩnh
ngành, địa phương để phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi vực: công nghệ nông nghiệp,
hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới mới sáng tạo phát triển. công nghệ giáo dục, công nghệ y
sáng tạo. Trong đó sẽ tập trung
Năm nay, 5 địa phương: Bình tế, công nghệ du lịch, công nghệ
xây dựng văn hóa khởi nghiệp
Định, TP Hồ Chí Minh, An Giang, 4.0, công nghệ tài chính, tác động
sáng tạo; văn hóa dám nghĩ,
Thừa Thiên - Huế và Nghệ An đã xã hội và hỗ trợ khởi nghiệp đã
dám làm, đứng lên sau thất bại;
tổ chức Techfest tại địa phương được tổ chức với những nội dung
đào tạo nguồn nhân lực có phẩm
để chọn ra những doanh nghiệp thiết thực cùng sự tham gia chia
chất phù hợp với khởi nghiệp
khởi nghiệp sáng tạo xuất sắc sẻ, thảo luận của các nhà quản lý,
sáng tạo, khơi gợi đam mê sáng
nhất tham gia Techfest Việt Nam nhà đầu tư, các doanh nghiệp khởi
tạo từ những cấp học đầu tiên;
2018. Trung ương Đoàn Thanh nghiệp thành công và các chuyên
đào tạo kỹ năng phát hiện và giải
niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã gia giàu kinh nghiệm trong nước
quyết vấn đề thách thức của thực
phối hợp với Bộ KH&CN và các và quốc tế...
tiễn; đào tạo kỹ năng liên kết. Bộ
trưởng cũng lưu ý: đối với các tỉnh/thành phố tổ chức Hành Sau 3 ngày sôi động, Techfest
nhà sáng lập doanh nghiệp khởi trình Tôi yêu Tổ quốc tôi với chủ Việt Nam 2018 đã khép lại, song
nghiệp, ở vị trí trung tâm của hệ đề “Thanh niên khởi nghiệp đổi những cánh cửa mới đã được mở
sinh thái khởi nghiệp sáng tạo cần mới sáng tạo”. 100 bạn trẻ khởi ra cho các startup Việt; chứng
có tầm nhìn lớn, tư duy lớn, giải nghiệp tham gia hành trình đã minh hệ sinh thái khởi nghiệp
quyết những vấn đề lớn, bài toán được kết nối với các hệ sinh thái của Việt Nam đang phát triển với
lớn, hướng ra thị trường toàn cầu. khởi nghiệp tại các địa phương, những bước đi vững chắc, vươn
Đó là cốt lõi xây dựng các doanh các doanh nghiệp lớn, các tổ tới sự hoàn thiện ?
nghiệp tỷ USD, tạo lập giá trị cho chức chính trị xã hội. Hành trình
Minh Nguyệt
xã hội, giải quyết thách thức của không chỉ giúp các bạn trẻ tham
nhân loại, hướng tới đóng góp cho gia có được kiến thức, sự hiểu biết
6 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
Tìm giải pháp đột phá
cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam
Chiều 29/11/2018, tại TP Đà Nẵng đã diễn ra Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp 2018 với chủ đề “Tìm
giải pháp đột phá cho khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam”, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ
Nguyễn Xuân Phúc. Tham dự sự kiện còn có Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường
Quốc hội Phan Xuân Dũng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Chu Ngọc Anh, Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn
Mạnh Hùng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh Lê Quốc Phong, cùng đại diện lãnh đạo các bộ/ngành: Tư pháp, Tài chính, Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam…, các chuyên gia quốc tế, thanh niên khởi nghiệp, các nhà đầu tư và doanh
nghiệp. Đây là cơ hội để các thanh niên, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (KNĐMST), các
nhà đầu tư, chuyên gia… đưa ra đề xuất, sáng kiến, giải pháp, góp phần thúc đẩy phát triển hệ sinh
thái KNĐMST quốc gia.
Những nút thắt cần tháo gỡ cho đối tượng này, cũng như các đi cơ hội. Cùng với đó, KNĐMST
chính sách đầu tư tài chính để đa số dựa vào giải pháp công
Ngay từ những phút đầu, phần
họ sẵn sàng bỏ vốn. Trong khi nghệ mới. Tuy nhiên, các sản
đối thoại với Thủ tướng và Lãnh phẩm, giải pháp công nghệ của
giai đoạn vốn mồi rất quan trọng
đạo các bộ/ngành đã diễn ra sôi các nhóm khởi nghiệp vẫn đang
đối với các doanh nghiệp khởi
nổi, cởi mở với nhiều ý kiến, kiến nghiệp. xếp chung với các sản phẩm
nghị xoáy sâu vào thực trạng hoạt công nghệ truyền thống nên
động KNĐMST ở Việt Nam, từ cơ Nhất trí với quan điểm này,
phải áp dụng đúng quy trình thử
chế chính sách đến thực tiễn... ông Nguyễn Mạnh Dũng, Trưởng
nghiệm, ứng dụng mất rất nhiều
Là người đầu tiên nêu ý kiến về Đại diện Quỹ đầu tư CyberAgent
thời gian. Nhiều bạn trẻ đã kiến
bức tranh KNĐMST ở Việt Nam, Ventures tại Việt Nam chia sẻ, thị
nghị với Thủ tướng Chính phủ chỉ
bà Thạch Lê Anh, Chủ nhiệm Đề trường Việt Nam đang được nhiều
đạo các bộ/ngành liên quan xây
án Thương mại hóa công nghệ nhà đầu tư quan tâm, chỉ sau
dựng chính sách đặc thù để hỗ
theo mô hình Thung lũng Silicon Indonesia và Thái Lan. Nhưng do
trợ doanh nghiệp phát triển trong
(Vietnam Silicon Valley - VSV) quy trình thủ tục lâu, nhiều quy
lĩnh vực KNĐMST; đồng thời
khẳng định, Việt Nam đang được định khó khăn khiến nhà đầu tư mong muốn Chính phủ đẩy mạnh
đánh giá là quốc gia phát triển e ngại. Họ luôn đặt câu hỏi nếu công tác cải cách hành chính,
mạnh hệ sinh thái KNĐMST. Mới đầu tư vào doanh nghiệp Việt giảm bớt các thủ tục rườm rà và
từ năm 2012, khái niệm hệ sinh Nam thì làm sao để có thể thoái chỉ đạo các ngân hàng tạo điều
thái KNĐMST ở Việt Nam còn ít vốn. Đây được coi là nút thắt cho kiện cho giới trẻ tiếp cận nguồn
người biết đến, nay đã vươn lên cả nhà đầu tư và doanh nghiệp vốn để khởi nghiệp.
thứ ba trong các nước ASEAN. khởi nghiệp.
Tuy nhiên, môi trường phát triển Bên cạnh đó, doanh nghiệp Câu trả lời từ các bộ/ngành
doanh nghiệp khởi nghiệp còn KNĐMST có vòng đời ngắn, trong Chia sẻ với ý kiến của các
nhiều khó khăn, khiến các nhà khi thủ tục để giải ngân vốn đầu doanh nghiệp, nhà đầu tư tại
đầu tư thiên thần (người bỏ vốn tư phải mất từ 6 đến 12 tháng, Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ KH&CN
mồi đầu tiên) e ngại. Hiện tại, khiến các nhà đầu tư nản chí, còn Chu Ngọc Anh cho rằng, vấn đề
chưa có chính sách ưu đãi thuế các doanh nghiệp KNĐMST mất khó khăn hiện tại đó là chính sách
7
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
đó cần có chương trình giảng dạy
về khởi nghiệp, sáng tạo, giúp
thế hệ trẻ sớm tiếp cận. Về vấn
đề này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cho
hay, bên cạnh Đề án 844 (theo
Quyết định 844/QĐ-TTg ngày
18/5/2016 về việc phê duyệt đề
án hỗ trợ hệ sinh thái KNĐMST
quốc gia đến năm 2025) còn có
Đề án hỗ trợ học sinh sinh viên
khởi nghiệp (theo Quyết định
1665/QĐ-TTg ngày 30/10/2017
về hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi
nghiệp đến năm 2025), trong đó
chú trọng đến các mục tiêu cụ
thể như đẩy mạnh tinh thần khởi
nghiệp, trang bị kiến thức và kỹ
Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh phát biểu tại Diễn đàn. năng khởi nghiệp… Bộ trưởng
Phùng Xuân Nhạ khẳng định,
đầu tư, đặc biệt là các vấn đề liên nhất định, nếu nó bộc lộ những sẽ phối hợp cùng các đơn vị liên
quan đến thoái vốn, cho vay, vốn bất cập thì sẽ xử lý. Về vốn khởi quan xây dựng cơ chế khuyến
đầu tư mạo hiểm… Chính sách nghiệp, theo người đứng đầu khích, tạo sự kết nối chặt chẽ
về vốn đầu tư mạo hiểm đã được ngành thông tin - truyền thông, giữa doanh nghiệp và học sinh,
Bộ KH&CN đưa vào Luật Công cả Việt Nam hiện có 40 quỹ đầu sinh viên để lan tỏa tinh thần
nghệ cao năm 2008 và mới đây tư, nhà đầu tư thiên thần rất ít, khởi nghiệp, thành lập các chuỗi
là Luật Chuyển giao công nghệ trong khi có hàng nghìn dự án nghiên cứu, chuyển giao về khởi
sửa đổi, Nghị định số 76/2018/ khởi nghiệp, vậy vấn đề ở đây nghiệp.
NĐ-CP ngày 15/5/2018 hướng là cần khuyến khích các doanh
Quyết tâm của Chính phủ
dẫn thi hành Luật. Nhờ đó, đã nghiệp, tập đoàn lớn đầu tư vào
tạo ra hành lang pháp lý đầu tiên doanh nghiệp nhỏ, mới thành Qua gần 3 giờ lắng nghe các
cho lĩnh vực này. Tuy nhiên, để lập. Một công ty lớn thường bao ý kiến phát biểu tại Diễn đàn,
tập trung tháo gỡ các nút thắt về gồm nhiều tầng, lớp, không thể Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc
cơ chế tài chính hiện tại, cần có đẩy mạnh sáng tạo nhanh như đánh giá cao và ghi nhận những
sự vào cuộc của một số bộ/ngành một doanh nghiệp chỉ có 3 hay 5 ý kiến xác đáng của các doanh
liên quan như Bộ Tài chính, Ngân người, vì thế cách tốt nhất là đầu nghiệp khởi nghiệp, các nhà
hàng Nhà nước Việt Nam… tư cho các công ty nhỏ phát triển quản lý… Thủ tướng cho biết, từ
hoạt động sáng tạo. Việt Nam có lễ khởi xướng “Năm quốc gia khởi
Theo Bộ trưởng Bộ Thông nghiệp” (2016) đến nay đã có
hàng chục nghìn công ty quy mô
tin và Truyền thông Nguyễn hàng nghìn doanh nghiệp khởi
trên 1 nghìn người, đây mới chính
Mạnh Hùng, những vấn đề của nghiệp thành công, chưa bao giờ
là nhà đầu tư khởi nghiệp, vấn đề
KNĐMST ở Việt Nam hiện nay phong trào khởi nghiệp ở nước ta
là phải tìm cơ chế hỗ trợ, tạo điều
gồm: tạo không gian mới, nguồn phát triển mạnh mẽ như thời gian
kiện cho các doanh nghiệp này
vốn, đầu ra sản phẩm và hội nhập qua. Thủ tướng đặt niềm tin rất
tham gia, trong đó phải đặc biệt
toàn cầu. Về tạo không gian cho lớn vào thế hệ trẻ được đào tạo
quan tâm các doanh nghiệp nhà
hoạt động KNĐMST, Bộ trưởng bài bản đã và đang nỗ lực trong
nước (chiếm 30% tổng số doanh
Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ, quá trình xây dựng và phát triển
nghiệp trên cả nước).
thường cái mới sẽ chưa có tiền đất nước. Theo Thủ tướng, để
lệ để quản lý theo các quy định Một trong những yếu tố quan khởi nghiệp thành công phải có
hiện hành, nên chỉ cần cho nó trọng để tạo sự đột phá trong đam mê, khát vọng, dám nghĩ
phát triển trong một không gian KNĐMST là nguồn nhân lực, do dám làm, đặc biệt là không sợ
8 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
hành với doanh nghiệp. Trên cơ
sở ý kiến đề xuất tại Diễn đàn,
Thủ tướng tổng kết lại 7 nội dung
công việc cần thực hiện trong thời
gian tới, cụ thể: i) Cần có khung
pháp lý để đưa ra các giải pháp
thiết thực hơn cho KNĐMST,
trong đó pháp luật, chính sách
là điều kiện nền tảng trên tinh
thần phải thông thoáng, thuận lợi,
nhanh chóng hơn; ii) Cần có cơ
chế vốn và tài chính ưu tiên cho
KNĐMST; iii) Thủ tục hành chính
phải nhanh chóng, thuận lợi
cho KNĐMST; iv) Xây dựng sàn
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn.
chứng khoán riêng để hoạt động
tham gia khởi nghiệp mạnh mẽ
thất bại. Không có đam mê và nghiệp lớn trong nước, Thủ tướng
khát vọng thì không thể “dốc hết giao các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hơn; v) Tăng cường hoạt động tư
trái tim, trí tuệ và nhiệt huyết của Tài chính, KH&CN khẩn trương vấn, cố vấn cho KNĐMST; vi) Có
mình” cho mục tiêu hướng đến; nghiên cứu, đề xuất cụ thể, báo chính sách cụ thể hóa hoạt động
không dám nghĩ, dám làm thì cáo Thủ tướng Chính phủ trong đầu tư mạo hiểm; vii) Tạo cơ chế
không thể đi đến cùng với thách tháng 12/2018. Thủ tướng nhấn khuyến khích các doanh nghiệp
thức. Dám làm, dám chịu trách mạnh, cần thiết kế chính sách lớn, đặc biệt là các doanh nghiệp
nhiệm, dám chấp nhận thất bại theo tinh thần Chính phủ kiến nhà nước tham gia vào hoạt động
để thành công là tinh thần thiết tạo và khởi tạo, chấp nhận và khởi nghiệp.
yếu để KNĐMST. Thủ tướng cho chia sẻ một phần rủi ro với các
Kết thúc Diễn đàn, Thủ tướng
rằng, thị trường Việt Nam đang doanh nghiệp KNĐMST, vì đây là
tăng trưởng nhanh, là điều kiện một lĩnh vực đầu tư mạo hiểm và bày tỏ sự tin tưởng lớn lao đối với
thuận lợi cho phát triển hoạt động nhiều rủi ro. các bạn trẻ có khát khao khởi
KNĐMST. Tuy nhiên, những tiến nghiệp: “Tuổi trẻ có thể làm việc
Cuối cùng, Người đứng đầu lớn, tương lai phụ thuộc vào các
bộ trong nỗ lực tạo dựng hành
Chính phủ chia sẻ: “Người ta nói
lang pháp lý vẫn chưa đáp ứng bạn”, đồng thời mong Việt Nam
với tôi rằng, cần phải hỗ trợ cho
được yêu cầu, chưa tạo được môi có thêm nhiều người trẻ tuổi góp
người chiến thắng, người chạy
trường khởi nghiệp thực sự thuận phần làm thay đổi thế giới, “biến
marathon có huy chương, chứ
lợi và hiệu quả. Thủ tướng khẳng Truyền thuyết Thánh Gióng thành
đừng hỗ trợ từ đầu vì sẽ tạo ra bao
định, Chính phủ luôn quan tâm và hiện thực”, giúp đưa Việt Nam ra
cấp”, đây là vấn đề cần suy nghĩ
đặt KNĐMST là một trong những biển lớn, để nước ta giàu mạnh,
trong thiết kế chính sách. Chính
động lực đột phá cho đổi mới mô không thua kém bất cứ dân tộc
phủ sẽ xem xét về cơ chế “kích
hình tăng trưởng. Chính phủ cam nào trên thế giới ?
cầu” cho doanh nghiệp KNĐMST
kết sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi
để giải quyết những vấn đề đặt
để hệ sinh thái khởi nghiệp Việt HA
ra trong thực tiễn, đồng thời yêu
Nam lớn mạnh và hoàn thiện hơn
cầu các bộ/ngành nghiên cứu
nữa trong những năm tới.
để có định hướng rõ ràng trong
Liên quan tới vấn đề vốn cho từng lĩnh vực cụ thể, giúp tháo
hoạt động KNĐMST và các cơ gỡ các vướng mắc từ hạ tầng,
chế tài chính, tạo lập quỹ đầu khung pháp lý đến thị trường, dựa
tư khởi nghiệp, huy động nguồn trên đánh giá về thị trường của
vốn từ cộng đồng, từ các doanh khu vực và quốc tế... nhằm đồng
9
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
Startup Việt:
khát vọng vươn tầm thế giới
Báo cáo khởi nghiệp toàn cầu năm 20181 cho thấy, Việt Nam đang dẫn đầu thế giới về tinh thần khởi
nghiệp. Khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết: cứ 5 người trưởng
thành ở Việt Nam thì 1 người có kế hoạch sẽ khởi nghiệp trong 3 năm tới. Có thể nói, chưa bao giờ khát
vọng khởi nghiệp lại cháy bỏng như hiện nay.
Chặng đường khởi nghiệp nhiều chông gai, tỷ lệ thất bại lên tới hơn 80%. Tuy nhiên, tinh thần khởi
nghiệp luôn là yếu tố đầu tiên cần có và với tinh thần như hiện nay, chúng ta có quyền tin vào một tương
lai tốt đẹp hơn, lớn lao hơn: “Đã đến lúc phải đi ra thế giới, chinh phục thế giới, mang thế giới về Việt
Nam. Một giấc mơ quốc gia vĩ đại sẽ làm nên các doanh nghiệp vĩ đại, những con người vĩ đại. Chính bản
thân các bạn thanh niên hôm nay cũng cần có một giấc mơ lớn hơn, một khát vọng lớn hơn và đó sẽ là
lý do tồn tại, phát triển cho các bạn trong chặng đường phía trước”2. Và trong thực tế, trên những bước
chân đầu tiên của hành trình khởi nghiệp, quả ngọt đã đến với nhiều startup. Dưới đây là một số gương
mặt tiêu biểu trong số họ với những chia sẻ về kinh nghiệm, thành công và mục tiêu vươn ra thế giới.
Kyber Network: Định vị trong năm 2017 trong ngành Tài chính nghiệp dựa trên blockchain hàng
- Đầu tư mạo hiểm do Forbes đầu thế giới về số tiền huy động
thế giới tài chính toàn cầu
bình chọn) sáng lập. Kyber được trong năm 2017. Mục tiêu
Network là một nền tảng giao dịch gần nhất của Kyber Network là
phi tập trung, cho phép giao dịch hỗ trợ các công cụ để việc trao
gần như ngay lập tức và chuyển đổi các cặp tiền mã hóa thuận lợi,
đổi giữa bất kỳ tài sản mã hóa nào dễ dàng hơn và xa hơn là hỗ trợ
với nhau. Sự khác biệt chính giữa cho việc giao dịch tài chính toàn
Kyber Network và các sàn giao cầu.
dịch tài sản kỹ thuật số khác là dựa Góp ý về việc xây dựng hệ
trên công nghệ blockchain nên sinh thái khởi nghiệp của Việt
giao dịch không có rủi ro và rất Nam, TS Lưu Thế Lợi (CEO của
minh bạch. Kyber Network tiến Kyber Network) cho biết: theo
hành kêu gọi vốn đầu tư vào tháng tôi, để thúc đẩy những dự án khởi
9/2017 tại Singapore và đã huy nghiệp trong nước, tận dụng và
động được số tiền tương đương sử dụng những công nghệ mới
52 triệu USD (khoảng 1.200 tỷ
K
nhất trên thế giới, hướng tới giải
yber Network do TS Lưu đồng), đưa Kyber Network trở quyết những bài toán có ảnh
Thế Lợi (ảnh) và Trần Huy thành thương vụ gọi vốn lớn nhất hưởng lớn trong cuộc sống không
Vũ (2 trong số 30 gương mặt trong lịch sử startup của Việt Nam, chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn
dưới 30 tuổi nổi bật nhất châu Á ngang hàng với 10 công ty khởi thế giới, đầu tiên, phải chú trọng
1
Tập đoàn Amway phối hợp cùng Trường Đại học Technische Universitat Munchen, Công ty nghiên cứu thị trường Gesellschaft fuer Kon-
sumfors (Đức) thực hiện tháng 3/2018.
2
Phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Lễ khai mạc Techfest Việt Nam 2018.
10 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
xây dựng một hệ sinh thái bền công nghệ mới, những mô hình công nghệ về tài chính, trí tuệ
vững, bao gồm nhiều thành phần, kinh tế mới mà hệ thống pháp lý nhân tạo, blockchain, y sinh học…
từ các công ty lớn, hệ thống giáo hiện tại chưa đề cập đến, hoặc Trong vài năm gần đây, phong
dục, quỹ đầu tư, tổ chức nghiên thậm chí chưa biết đến, chính vì trào khởi nghiệp cũng như tinh
cứu... Thứ hai là tạo ra một môi vậy nếu môi trường pháp lý không thần khởi nghiệp tại Việt Nam
trường pháp lý tạo điều kiện cho phù hợp sẽ giới hạn không gian đang phát triển khá mạnh, nếu có
cộng đồng khởi nghiệp thỏa sức sáng tạo của những nhà khởi sự hỗ trợ, tạo điều kiện từ Chính
sáng tạo và thử nghiệm những nghiệp. Chúng tôi hy vọng trong phủ và các cơ quan liên quan,
sáng tạo của họ. Những doanh thời gian tới sẽ có nhiều khung chúng ta sẽ có nhiều doanh
nghiệp khởi nghiệp thành công pháp lý đặc biệt được ban hành nghiệp tỷ USD trong thời gian tới.
thường phải tìm ra những cái mới. để hỗ trợ cho những thử nghiệm
Họ cần xây dựng những lời giải, công nghệ mới, nhất là những
JoomlArt: Khai thác thị trường mệt mỏi và tầm nhìn xa, JoomlArt dụng dịch vụ?”. Nếu trả lời được
quốc tế ngay từ khi bắt đầu nhanh chóng trở thành một trong chính xác câu hỏi đó, bạn sẽ lĩnh
những công ty hàng đầu trên thế hội được giá trị cơ bản nhất mà
giới về thiết kế và phát triển các startup đang tạo ra, từ đó sẽ tiếp
ứng dụng web và thương mại điện sức cho đồng đội để về đích nhanh
tử, được cộng đồng mã nguồn mở hơn. TBG của startup là vô cùng
ưa chuộng, hàng tháng nhận được quan trọng. Con đường startup
khoảng 1,5 triệu lượt khách ghé cũng như một cuộc đua rất dài và
thăm và được xếp hạng 9/10 theo chông gai, ở mỗi giai đoạn sẽ có
công cụ tìm kiếm Google. Hùng nhiều chướng ngại vật và chúng
Đinh từng chia sẻ: “Ngay từ khi ta sẽ phải thay đổi chiến thuật liên
thành lập công ty, tôi đã nghĩ đến tục trên đường đua. Dẫu vậy, cần
việc phải kiếm được khách nước phải nhớ rằng đừng bao giờ đánh
ngoài và hướng đến thị trường bên mất TBG của mình. Ngoài ra, để
ngoài chứ không chỉ ở Việt Nam”. tăng khả năng “sống sót”, các
Theo Hùng, trong kỷ nguyên thế startup cần “think big, do small”,
giới phẳng, không gian mạng đã bằng cách giải các bài toán phụ
xóa nhòa mọi biên giới, nếu như trước khi giải bài toán chính. Ví
Facebook hay Google có thể sang dụ như TopCV không phải là một
T háng 10/2017, startup Việt -
JoomlArt đã mua lại đối thủ
suốt 10 năm nay - Gavick's Joomla
Việt Nam để kinh doanh quảng
cáo thì tại sao doanh nghiệp Việt
công ty cung cấp công cụ thiết
kế CV. Đó là bài toán phụ để xây
dựng tập người dùng, thực chất
không thể làm điều tương tự?
& Wordpress Template. Đây được TopCV là một công ty về tuyển
xem là một sự kiện hiếm hoi khi Không chỉ là một doanh nhân dụng. Doanh thu của startup này
một startup Việt Nam mua lại một thành công, Hùng Đinh còn rất 80% đến từ việc tuyển dụng chứ
công ty nước ngoài. Bởi lẽ, chúng tâm huyết với cộng đồng startup không phải là thu tiền bán công
ta thường chỉ thấy các startup Việt Việt, anh thường dành thời gian cụ tạo CV. Như vậy, nếu như vai
bị mua lại bởi các công ty nước để chia sẻ kinh nghiệm và truyền trò các "bài toán phụ" là vô cùng
ngoài, chứ chưa thấy trường hợp ngọn lửa đam mê khởi nghiệp với quan trọng cho các doanh nghiệp
ngược lại. Từ một người “ngoại những người đi sau. Theo anh: một khởi nghiệp ở thời kỳ đầu, thì “bài
đạo” của ngành công nghệ thông startup muốn thành công cần phải toàn chính” lại là kim chỉ nam để
tin, bắt đầu chỉ bằng một ước mơ xác định được “tế bào gốc -TBG” giúp startup không bị lan man
làm được điều gì đó lớn lao, Hùng của mình là cái gì, sản phẩm làm thiếu tập trung vào TBG.
Đinh (CEO của JoomlArt) đã ra đang giải quyết vấn đề gì và cái
chọn một hướng đi “khác người” là cuối cùng phải trả lời được câu hỏi
hướng ra thị trường quốc tế ngay là “Thực chất, khách hàng trả tiền
từ khi bắt đầu. Với nỗ lực không để đổi lấy giá trị gì cho họ khi sử
11
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
Ami: Thể hiện sự sáng tạo ở Ami là tên người đầy tớ tin cậy Để đạt được thành công cần
của vua Solomon; theo tiếng có những chương trình giúp đưa
phạm vi quốc tế startup Việt ra thế giới, như chương
Hebrew của người Do Thái, Ami
có nghĩa là “đáng tin cậy”. Lê trình Run Way the World đã giúp
Hoàng Nhật mong muốn Ami sẽ Ami và các startup khác có cơ
trở thành người bạn đồng hành hội được tiếp cận với các doanh
đáng tin cậy cho tất cả mọi người. nghiệp, các tập đoàn lớn trên thế
Với tầm nhìn xây dựng một thành giới tại Singapore, Maylaysia,
phố thông minh trên nền tảng trí Hồng Kông và Hàn Quốc. Cơ
tuệ nhân tạo và Internet kết nối hội này đã giúp Ami thể hiện sự
vạn vật (IoT), Ami gồm có 11 ứng sáng tạo và tạo ra mối quan hệ
dụng: Ami A Biz, Ami Citizen, Ami chặt chẽ với những startup trên
University, Ami Building Staff, trường quốc tế. Do đó, Ami mong
Ami Electricity, Ami Fingerprint, muốn Chính phủ ban hành những
T heo đuổi đam mê, dám
nghĩ khác, làm khác, qua
đó thể hiện sự sáng tạo ở phạm
amirooms.com, Ami Hero, Ami
Manager, Ami Landlord, Ami Pay.
chính sách cụ thể, giúp Ami và
các startup Việt tăng cường liên
kết với các startup quốc tế, nhằm
Sau thành công tại Techfest
vi quốc tế, đó là những chia sẻ nhanh chóng đưa những ứng dụng
2017, Ami nhận được gói cam
về bí quyết thành công của Lê từ cách mạng công nghiệp 4.0 với
kết đầu tư 9 triệu USD từ Tập
Hoàng Nhật - người sáng lập và là những công nghệ tiên tiến như trí
đoàn Bình Minh, đó là cơ sở quan
Giám đốc điều hành Công ty Cổ tuệ nhân tạo, IoT, Blockchain…
trọng giúp Ami phát triển. Nhưng
phần công nghệ BMG Ami. Ami vào giải quyết những bất cập của
tiền không phải là tất cả, vì khởi
đã đoạt giải quán quân tại Cuộc đô thị Việt Nam. Bên cạnh đó,
nghiệp đổi mới sáng tạo không
thi Khởi nghiệp sáng tạo quốc gia Ami mong muốn có những thay
chỉ dừng lại ở việc làm sản phẩm,
năm 2017 và được Bộ KH&CN đổi trong chính sách mua sắm
làm công nghệ mà còn phải có
hỗ trợ một chuyến thăm Silicon công, cho phép các startup được
bước đột phá trong cả mô hình
Valley (Hoa Kỳ). quyền tham dự vào vấn đề này.
kinh doanh, trong quá trình vận
Ami là startup chuyên phát Và cuối cùng đó là chính sách
hành và chiến lược phát triển,
triển các ứng dụng phần mềm giúp các startup huy động vốn từ
trong đó yếu tố con người là quan
và thiết bị phần cứng cho thành các tập đoàn trong và ngoài nước
trọng nhất. Cần phải có những
phố thông minh để quản lý cư được dễ dàng hơn.
con người kiên cường, như những
dân, quản lý lưu trú và quản lý chiến binh trong startup và Ami
điện năng... Trong Kinh Thánh, may mắn có được điều đó.
Finhay: Sẽ là một robo-advisor đi quỹ mở như VFB, TCBF, VF1, BCF,
đầu trong thị trường tài chính và SCA, BVBF, BVPF, VNDAF và nhiều
đầu tư quỹ tài chính khác. Điểm nổi bật của
Finhay là áp dụng công nghệ để xác
F inhay do Nghiêm Xuân Huy -
một thanh niên trở về từ Úc sáng
lập. Finhay là nền tảng (gồm web và
định khẩu vị rủi ro của từng cá nhân,
từ đó đưa ra đề xuất cấu trúc phân bổ
quỹ tài chính (quỹ mở) cho phù hợp.
app) sử dụng trí tuệ nhân tạo, kết nối Finhay chú trọng tự động hóa, cho
giới đầu tư nhỏ lẻ (có số vốn từ 50.000 phép khách hàng theo dõi và quản lý
đồng) với các quỹ tài chính tại Việt các khoản đầu tư của họ. Lợi thế của
Nam, đồng thời cung cấp giải pháp Finhay không chỉ xuất phát từ việc họ
quản lý tài sản cho người dùng. Hiện là công ty đầu tiên cung cấp dịch vụ
tại trong hệ thống Finhay đã có các này trên thị trường, mà còn nhờ tư duy
12 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
thiết kế sản phẩm tối giản, dễ sử Chia sẻ với các startup về việc lớn mà ở đó mọi người thoải mái
dụng. Nhận thấy tiềm năng của chọn lựa nhà đầu tư, Huy cho biết: chia sẻ kinh nghiệm với nhau.
Finhay, nguyên CEO của Công ty ngoài vốn, giá trị mà tôi tìm kiếm Tiếp đến là cấp lãnh đạo của H2
chứng khoán VNDIRECT đã rót từ đối tác, nhà đầu tư là mạng lưới Ventures gồm những chuyên gia
vốn cho công ty vào tháng 1 năm quan hệ, kiến thức, khả năng hỗ kỳ cựu trong các quỹ tài chính lớn
nay. Đúng một tháng sau, H2 trợ, hợp tác trong tương lai. Trước của châu Á - Thái Bình Dương có
Ventures (Quỹ chuyên đầu tư vào H2 Ventures, cũng có một vài thể tư vấn giúp chúng tôi chiến
công ty công nghệ tài chính đến đơn vị ngỏ ý muốn hợp tác cùng lược trong dài hạn.
từ Úc) tiếp tục đầu tư cho công ty. chúng tôi, nhưng do chưa chung
Finhay đặt mục tiêu tăng trưởng suy nghĩ và chí hướng nên mọi thứ
người dùng 20%/tháng và hiện chưa đi đến đâu. Ở H2 Ventures,
tại đã vượt qua mục tiêu này với ngoài những giá trị về mặt tài
hơn 10.000 tài khoản đăng ký, chính, chúng tôi còn được kết nối
thực hiện gần 35.000 giao dịch. vào một cộng đồng khởi nghiệp
Abivin: Mang tri thức ở nước tại vòng chung kết Cuộc thi Khởi tụ đầy đủ các yếu tố thiên thời,
ngoài về Việt Nam nghiệp sáng tạo quốc gia 2018, địa lợi, nhân hòa (ngành quản lý
Abivin đã vượt qua 9 startup xuất chuỗi cung ứng là một lĩnh vực
sắc khác để trở thành nhà vô nhiều tiềm năng, đồng thời có
địch, giành vé tham quan và học thể áp dụng những kết quả mà
tập tại Silicon Valley (Hoa kỳ) và anh đã nghiên cứu và ấp ủ trong
tham gia cuộc thi Startup World những năm tháng du học). Theo
Cup với cơ hội nhận được phần Nam Long, thuật toán của Abivin
thưởng trị giá 1 triệu USD. giúp chủ doanh nghiệp quản lý
tiết kiệm được 30% chi phí vận
Nam Long tốt nghiệp Đại học
hành trong chuỗi cung ứng. Anh
Cambridge và Bristol, ngành khoa
tự tin cho biết, bài toán này trên
học máy tính. Anh đã nhận được
thế giới ít công ty giải được, còn
nhiều giải quốc gia, quốc tế trong
ở Việt Nam thì không có đối thủ
toán học, tin học, vật lý… và từng
cạnh tranh. Đây chính là thế
làm việc tại Google. Trong khi
mạnh của Abivin.
đó, Hoàng Anh tốt nghiệp ngành
kinh doanh quốc tế tại Phần Lan Khi chia sẻ về những nỗ lực
A bivin cung cấp giải pháp
tối ưu hóa chuỗi cung
ứng trên nền tảng trí tuệ nhân
và có nhiều kinh nghiệm làm việc
về logistics, sales và marketing.
khởi nghiệp ở quê hương, Nam
Long không giấu tham vọng trở
thành startup Unicorn (startup
Cả Nam Long và Hoàng Anh đều
tạo dành cho các doanh nghiệp, xác định trở về nước khởi nghiệp, kỳ lân - công ty khởi nghiệp đạt
với thế mạnh cốt lõi là tính tối ưu để “hiện thực hóa những ý định ngưỡng giá trị 1 tỷ USD) và vươn
hóa và thuật toán thông minh có của mình”. Tháng 5/2015, Công ra thế giới với mong muốn: “Góp
khả năng giải bài toán ràng buộc ty cổ phần Abivin Việt Nam ra đời. phần cùng các nhà công nghệ trẻ
kinh doanh cho các khách hàng. Cuối năm 2015, startup này nhận trong nước ghi hai chữ Việt Nam
Tháng 9/2018, tại Shark Tank được yêu cầu tham gia xây dựng lên bản đồ công nghệ thế giới với
Việt Nam mùa 2, hai du học sinh sản phẩm quản lý chuỗi cung tinh thần như đội tuyển bóng đá
Nam Long và Hoàng Anh - nhà ứng của một tập đoàn đa quốc U23 đã làm”.
sáng lập startup Abivin đã kêu gia trong lĩnh vực logistics. Theo Thực hiện: MN, HA
gọi được 200.000 USD từ Shark Nam Long, đây là bước ngoặt lớn
Dzung Nguyễn. Và mới đây nhất, trong sự phát triển của Abivin, hội
13
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
Không gian sáng tạo khởi nghiệp trong trường đại học:
Mô hình BKHUP
Trần Văn Bình
Viện Kinh tế và Quản lý, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
Không chỉ đơn thuần cung cấp nơi làm việc, “không gian làm việc chung” còn là sân chơi, địa điểm
giao lưu, trung tâm đào tạo; ở mức cao hơn là “sàn gọi vốn” cho các bạn trẻ đam mê khởi nghiệp
đổi mới sáng tạo. Trong tương lai, những không gian này sẽ dần phát triển thành mô hình thu nhỏ
của một hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn thiện, chứa đựng đầy đủ các điều kiện cần thiết để hỗ trợ các
nhóm khởi nghiệp có năng lực cất cánh vươn xa. Bài viết giới thiệu đôi nét về không gian sáng tạo
khởi nghiệp trong trường đại học BKHUP - một mô hình cần được nghiên cứu nhân rộng trong thời
gian tới, nhất là đối với các trường đại học khối kỹ thuật.
Đôi nét về mô hình không gian làm nghiệp sẽ cùng chia sẻ một không mục tiêu trở thành tâm điểm thu
việc chung gian làm việc, cùng sử dụng tất cả hút các nhóm nghiên cứu trẻ, nhà
tiện ích và thiết bị văn phòng hiện sáng chế và nhà đầu tư, các tổ
Năm 1976, Công ty Apple
đại. Ra đời tại Berlin (Đức) năm chức cũng như các doanh nghiệp
Computer Inc, tiền thân của Apple
1995 với mô hình C-base, đến đến làm việc, gặp gỡ và hợp tác
- Tập đoàn công nghệ máy tính
nay mô hình không gian làm việc cùng nhau xây dựng và phát triển
lớn nhất thế giới đã được thành
chung đã trải qua 13 cột mốc phát các ý tưởng sáng tạo. Điều này
lập trong ga-ra ô tô của một trong
triển [1] với hàng nghìn địa điểm giúp cho BKHUP trở thành một hệ
những thành viên sáng lập của
được triển khai dưới nhiều hình sinh thái hoàn hảo, là môi trường
Tập đoàn. Google - công ty công thức khác nhau trên tất cả các phát triển cho các doanh nghiệp
nghệ đa phương tiện lớn nhất thế châu lục [2]. Theo yêu cầu của quá công nghệ trẻ khởi nghiệp.
giới cũng được gây dựng tại ga-ra trình phát triển, co-working không
của gia đình Phó Chủ tịch Google. BKHUP rộng 1.300 m2 với 12
chỉ đơn thuần là một “không gian
Nhiều thương hiệu hàng đầu thế phòng họp, hội thảo, khu làm việc
làm việc chung”, mà 79% trong số
giới khác như Amazon, HP hay chung và khu nghỉ ngơi hiện đại,
đó đã được trang bị thêm những
Walt Disney... cũng bắt đầu khởi tính năng vượt trội. Ngày càng hoạt động 24/7, đáp ứng tốt các
nghiệp từ những ga-ra gia đình. nhiều không gian co-working được điều kiện cho việc nghiên cứu,
Những câu chuyện này phần nào xây dựng dưới hình thức vườn ươm sáng tạo. Không gian được thiết
phản ánh khó khăn ban đầu của khởi nghiệp (incubator) và tăng tốc kế theo lối mở, đơn giản từ ngôn
hầu hết các nhóm khởi nghiệp khởi nghiệp (accelerator). ngữ kiến trúc đến vật liệu hoàn
trong việc tìm kiếm một không thiện, lấy con người làm trung tâm.
gian làm việc. Với những người trẻ BKHUP - Không gian sáng tạo, ươm BKHUP cung cấp nhiều dịch vụ
tuổi, chỉ cần một ý tưởng và vài ba mầm khởi nghiệp trong trường đại học chỗ ngồi làm việc cố định/linh hoạt
chiếc máy tính là đã có thể bắt đầu kèm theo các tiện ích văn phòng
Theo mô hình nêu trên, ngày
khởi nghiệp, tuy nhiên chi phí để như:
29/12/2016, Không gian sáng tạo
thuê được một chỗ làm việc thông
khởi nghiệp BKHUP được thành Văn phòng riêng (private
thường lại trở thành một gánh
lập dưới sự hợp tác giữa BK- office): là dịch vụ cho thuê văn
nặng.
Holdings (Hệ thống doanh nghiệp phòng riêng tại BKHUP, diện tích 1
Không gian làm việc chung (co- của Trường Đại học Bách khoa Hà văn phòng riêng từ 12-24 m2, yên
working space) là nơi tất cả mọi Nội) và Công ty Cổ phần phát triển tĩnh và riêng biệt. Văn phòng có
người, các cá nhân và các doanh Up (Up Coworking Space), với lắp khóa riêng, được gắn logo, tên
14 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
đối trẻ, phổ biến trong khoảng
18-35 tuổi. Mỗi ngày, BKHUP có từ
80-150 thành viên. BKHUP đang
hướng tới mô hình thu nhỏ của
một hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn
thiện, đủ điều kiện cần thiết để hỗ
trợ các nhóm khởi nghiệp có năng
lực cất cánh vươn xa [3]. Hiện tại,
nơi đây đang là không gian chung
cho 15 nhóm khởi nghiệp hoạt
động, trong đó có nhiều nhóm khởi
nghiệp đã đoạt những giải cao tại
các cuộc thi khởi nghiệp trên toàn
quốc, tiêu biểu như:
Nhóm khởi nghiệp Mubahi về
mũ bảo hiểm thông minh: đã đoạt
Giải quán quân Cuộc thi “Khởi
nghiệp cùng Kawai 2017”1. Xuất
phát từ đam mê cá nhân với các
sản phẩm thông minh, nhóm khởi
nghiệp Mubahi đã phát triển thiết
Không gian sáng tạo khởi nghiệp BKHUP.
bị có tên Savy Helmet’s Assistant,
cho phép người dùng nghe gọi
công ty cho mỗi phòng, có thể tiếp được quyền sử dụng dịch vụ chung
điện thoại, đọc tin nhắn hand-free
khách trong văn phòng. Ngoài ra, của BKHUP. Dịch vụ này phù hợp
với những người muốn trải nghiệm khi đang đi đường, đặc biệt là giúp
khi sử dụng private office còn được
hưởng tất cả các dịch vụ chung tại không gian làm việc chung, một số phát hiện sớm các trường hợp tai
BKHUP như phòng họp, sử dụng người đi công tác cần phải có chỗ nạn giao thông để cảnh báo cho
chung lễ tân, các máy văn phòng ngồi làm việc tại Hà Nội. người thân.
(máy in, điện thoại...), trà và café Tổ chức sự kiện tại BKHUP: Nhóm khởi nghiệp ETADY
miễn phí... BKHUP có không gian riêng biệt về ứng dụng mạng xã hội giao
Chỗ ngồi cố định (fix seat): khi cho việc tổ chức các sự kiện với thông: sản phẩm này được đánh
sử dụng chỗ ngồi cố định, thành sức chứa 250 người. Gói dịch vụ giá là ứng dụng thiết thực, giúp
viên sở hữu một bàn làm việc riêng, ưu tiên cho các sự kiện liên quan giải quyết một trong những vấn đề
có đầy đủ các tiện nghi như: bàn, đến khởi nghiệp, hoặc sự kiện do nan giải nhất của các đô thị ở Việt
ghế, ổ cắm, mạng internet (không BK-Holdings và Trường Đại học Nam hiện nay, đó là giao thông.
dây và có dây), được sử dụng các Bách khoa Hà Nội chủ trì, ưu tiên Ứng dụng trên mạng xã hội giao
tiện ích chung của không gian làm những sự kiện liên quan tới hoạt
thông, ETADY đã được nhiều khán
việc. động khoa học, công nghệ và đổi
giả bình chọn và trở thành doanh
mới sáng tạo.
Gói thành viên tháng: là gói chỗ nghiệp khởi nghiệp thắng cuộc
ngồi trong không gian làm việc Khách hàng chính của BKHUP
chung mở rộng. Chỗ ngồi không là các nhóm khởi nghiệp, các nhà
cố định, do đó phù hợp cho những đầu tư, các đối tác, tổ chức doanh 1
Khởi nghiệp cùng Kawai do Câu lạc bộ nhà
doanh nghiệp tương lai (Trường Đại học
người làm việc tự do với công cụ nghiệp, những người làm việc tự Ngoại thương) tổ chức, dưới sự tài trợ của
do… có đam mê, hứng thú với công
chủ yếu trên laptop, được sử dụng Quỹ học bổng Kawai và sự bảo trợ của Đại
nghệ, muốn thỏa sức sáng tạo, họ sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam. Sau 11 năm
các tiện ích chung của BKHUP.
có thể hợp tác phát triển, thương tổ chức, “Khởi nghiệp cùng Kawai” đã góp
phần không nhỏ trong việc thúc đẩy phong
Chỗ ngồi linh hoạt (flexible mại hóa các sản phẩm của Trường trào khởi nghiệp tại các trường đại học trên
seat): thành viên được chọn lựa 3 Đại học Bách khoa Hà Nội. Các cả nước và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ
ngày làm việc tại BKHUP/tháng, khách hàng tại BKHUP tương phát huy tiềm năng sáng tạo.
15
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
Thay lời kết
Thông qua các dịch vụ, hoạt
động của không gian làm việc
chung, BKHUP đã tự cân bằng
được thu - chi, đang là tâm điểm
về không gian làm việc, tổ chức
sự kiện, đào tạo, ươm tạo khởi
nghiệp trong Trường Đại học Bách
khoa Hà Nội. Không gian làm việc
chung BKHUP nằm trong hệ sinh
thái khởi nghiệp của Trường Đại
học Bách khoa Hà Nội, bao gồm:
chương trình đổi mới sáng tạo, quỹ
đầu tư phát triển, quỹ từ câu lạc
bộ cựu sinh viên của trường, câu
lạc bộ các nhà tư vấn (mentors),
các trung tâm IP service center
(dịch vụ về sở hữu trí tuệ; hỗ trợ,
tư vấn về sáng chế), Phòng thí
nghiệm thực hành BKH FabLap
và doanh nghiệp ươm tạo trong
trường đại học BKHoldings. Theo
Đại sứ Hoa Kỳ Ted Osius tham dự Diễn đàn khởi nghiệp tại BKHUP. xu thế chung hiện nay trên thế
giới, thiết nghĩ BKHUP là mô hình
cần được nghiên cứu nhân rộng,
tại Chương trình LaunchIT 20162. Nhóm khởi nghiệp Hachi về giải nhất là đối với các trường đại học
Được phát triển bởi một nhóm sinh pháp IoT (Internet kết nối vạn vật) khối kỹ thuật ?
viên năm cuối Trường Đại học trong nông nghiệp: Hachi đưa ra
Bách khoa Hà Nội, ETADY không TÀI LIỆU THAM KHẢO
các giải pháp ứng dụng công nghệ
chỉ cho phép người lái xe thu thập [1] DeBare, Ilana (2008), Shared
IoT trên hệ thống thủy canh thông
và chia sẻ trạng thái của mình, mà work spaces a wave of the future, San
còn cung cấp cho người dùng dịch minh, thông qua chíp được gắn Francisco Chronicle, https://www.
vụ dẫn đường tránh tắc nghẽn, vào thiết bị trên dàn thủy canh, sfgate.com/bayarea/article/Shared-
cảnh báo lỗi vi phạm luật giao kết nối với mạng wifi của gia đình work-spaces-a-wave-of-the-
future-3294193.php.
thông và kết nối với cộng đồng. Cụ hay trang trại để gửi dữ liệu lên hệ
thể, kết nối với ETADY, người dùng thống. Sau khoảng 1 năm thương [2] Doanh nhân Sài Gòn online
sẽ được cung cấp những thông tin (2015): 13 cột mốc phát triển
mại hóa sản phẩm, Hachi đã xây của mô hình coworking, https://
hữu ích như các điểm tắc đường,
dựng được gần 10 trang trại trên doanhnhansaigon.vn/ky-nang/13-
ngập lụt, đường cấm… được đóng cot-moc-phat-trien-cua-mo -hinh-
góp từ cộng đồng người dùng. khắp 3 miền, nhận được nhiều giải
coworking-1065152.html.
thưởng lớn về khởi nghiệp3.
[3] Phạm Thị Hồng Vinh (2018),
Đánh giá hoạt động dự án BKHUP
2
LaunchIT là chuỗi sự kiện ra mắt sản phẩm
mới dành riêng cho các doanh nghiệp khởi 3
Dự án nông nghiệp xuất sắc nhất tại Cuộc thi Coworking space (BK-Holdings) và
nghiệp đổi mới sáng tạo, với mong muốn Ý tưởng khởi nghiệp Startup Wheel do Trung đề xuất giải pháp nhân rộng mô hình
hỗ trợ các doanh nghiệp này giới thiệu sản tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp (BSSC) phối không gian làm việc chung tại các
phẩm rộng rãi hơn, giúp thu nhận phản hồi hợp với Hội doanh nhân trẻ TP Hồ Chí Minh trường đại học kỹ thuật tại Việt Nam,
từ người dùng để dần hoàn thiện sản phẩm. (YBA) tổ chức; Giải Nhất Cuộc thi Tìm kiếm tài Luận văn Thạc sỹ.
Sự kiện này do Innovatube (một vườn ươm năng khởi nghiệp Techfest 2016 do Bộ Khoa
khởi nghiệp đặt trụ sở tại Singapore, chuyên học và Công nghệ tổ chức; Giải Startup triển
cung cấp các giải pháp kinh doanh và kỹ vọng tại Nhân tài Đất Việt năm 2016 do Tập
thuật cho các doanh nghiệp khởi nghiệp tại đoàn Bưu chính viễn thông phối hợp với Bộ
châu Âu) tổ chức. Khoa học và Công nghệ tổ chức.
16 Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn khoa học - công nghệ
Những vướng mắc trong mối liên kết 4 nhà
và giải pháp tháo gỡ
Hà Công Xã1, Trần Công Lý2
1
Liên minh Hợp tác xã tỉnh Đắk Nông
2
Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Ứng dụng Kỹ nghệ mới
Trong nhiều năm gần đây, chương trình liên kết 4 nhà đã được đặt ra và triển khai thí điểm ở nhiều
nơi trên cả nước, với kỳ vọng hỗ trợ thúc đẩy sản xuất và lưu thông hàng hóa trên thị trường. Khi mối
liên kết này được xây dựng thành công sẽ hỗ trợ kịp thời cho người nông dân chủ động sản xuất
theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp, khắc phục được tình trạng “được mùa rớt giá”, đồng thời hình
thành chuỗi giá trị sản phẩm từ đầu vào đến đầu ra của quá trình sản xuất kinh doanh. Nhiều mô hình
liên kết 4 nhà được triển khai thí điểm thành công đang mang lại những hiệu quả rất thiết thực, tuy
nhiên mô hình này chưa thực sự tạo ra sức lan tỏa trong xã hội, chưa đạt được mục tiêu cuối cùng là
hỗ trợ số đông người nông dân với tư cách là nhà sản xuất tham gia thị trường một cách chủ động
trong dòng chảy hội nhập kinh tế.
Thực trạng về mối liên kết 4 nhà nông dân khi thực hiện liên kết hữu hạn Vedan Việt Nam với các
sản xuất. hộ nông dân trên địa bàn huyện
Liên kết 4 nhà là mối quan hệ
Đắk Song, tỉnh Đắk Nông… Đây
hợp tác giữa nhà sản xuất, nhà Một số mô hình thành công có
là những mô hình liên kết không
doanh nghiệp, nhà khoa học và thể kể đến như: liên kết chăn nuôi
đạt kết quả như kỳ vọng, thậm
Nhà nước nhằm tạo ra sự thuận heo công nghệ cao của Công
chí hoàn toàn thất bại mà nguyên
lợi và mang lại lợi ích cho các bên ty TNHH chăn nuôi C.P. Việt
nhân là do thiếu lực lượng chuyển
tham gia. Đây là mối liên kết xét Nam (trực thuộc Tập đoàn C.P. -
giao tiến bộ KH&CN, thiếu quy
về cấu trúc là rất cơ bản, bởi nó Charoen Pokphand Group - Thái
trình kiểm soát sản xuất, kiểm
được xây dựng trên nguyên tắc Lan), liên kết sản xuất lúa của Tập
soát chất lượng sản phẩm... Từ
có sự tham gia của đầy đủ các đoàn Lộc Trời với các hộ sản xuất
những ví dụ trên có thể thấy, mối
bên: sản xuất (người nông dân); lúa gạo ở một số tỉnh miền Tây
liên kết 4 nhà đã bộc lộ nhiều hạn
cung cấp vật tư đầu vào/tiêu thụ Nam Bộ… Nguyên nhân dẫn đến
chế, thể hiện ở chỗ:
sản phẩm đầu ra (doanh nghiệp); thành công là việc có lực lượng
chuyển giao tiến bộ khoa học và kiểm soát nội dung hợp đồng - Nhà khoa học: mặc dù “nắm
công nghệ (nhà khoa học); hỗ trợ và quy trình sản xuất sản phẩm trong tay” các tiến bộ KH&CN,
(Nhà nước) nhằm thúc đẩy phát chặt chẽ. Một số mô hình liên kết nhưng các nhà khoa học không
triển sản xuất kinh doanh. Trong không đạt hiệu quả như: liên kết thể đến từng hộ gia đình để
thực tế đã có nhiều hợp đồng liên sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn chuyển giao các tiến bộ này bởi
kết sản xuất kinh doanh được ký 4C của Công ty Nestle với các hộ vì thời gian và kinh phí không
kết giữa các bên liên quan, có dân trồng cà phê trên địa bàn các cho phép. Nhiều kết quả nghiên
những mô hình thành công, nhưng tỉnh Tây Nguyên, liên kết sản xuất cứu khoa học chỉ dừng lại ở các
cũng có những mô hình không đạt gừng xuất khẩu của Công ty Cổ mô hình thí điểm trong quá trình
kết quả như kỳ vọng, thậm chí có phần xuất nhập khẩu Hoàng Phú nghiên cứu, mà không thể ứng
không ít mô hình doanh nghiệp ký Việt Nam với các hộ dân trên địa dụng rộng rãi trong thực tiễn cuộc
kết hợp đồng trực tiếp với người bàn tỉnh Hà Tĩnh và một số tỉnh sống. Bên cạnh đó, mặc dù giữ
nông dân đã hoàn toàn thất bại, Tây Nguyên, liên kết sản xuất vai trò rất quan trọng trong mối
tạo ra tâm lý không tốt cho người mỳ (sắn) của Công ty Cổ phần liên kết này nhằm giúp nông dân
17
Soá 12 naêm 2018
- Diễn đàn Khoa học - Công nghệ
nâng cao năng suất, chất lượng,
giảm chi phí sản xuất... nhưng do
thiếu những cơ chế rõ ràng khiến
vai trò của “nhà” này không được
đề cao. Đã có không ít trường hợp
các nhà khoa học đưa tiến bộ kỹ
thuật vào sản xuất, chế biến sản
phẩm làm lợi hàng chục tỷ đồng
nhưng phần được hưởng của họ
hầu như không đáng kể. Đây
cũng là lý do khiến cho nhiều nhà
khoa học không/chưa phát huy
được lợi thế của mình.
- Nhà nước: từ Trung ương đến
các tỉnh, thành phố ban hành rất
nhiều chính sách đặc thù để hỗ trợ
thúc đẩy sản xuất nông nghiệp,
nhưng trên thực tế, các chính sách
do Trung ương ban hành không
Vai trò trung tâm của HTXNNKM trong mối liên kết 4 nhà.
thể đến hết được với hàng triệu hộ
nông dân sản xuất ở các lĩnh vực
nghiệp cũng không thể khởi kiện doanh nghiệp.
khác nhau mà chỉ dừng lại ở việc
đầu tư xây dựng mô hình thí điểm. hàng trăm hộ nông dân. Ví dụ, vụ
Tóm lại, sự hạn chế trong mối
Ngoài ra, Nhà nước cũng chưa đông xuân năm 2014-2015, Công
liên kết 4 nhà là các bên không
có chính sách giám sát chặt chẽ ty TNHH Tất Thắng, huyện Cư
phát huy được vai trò của mình,
đối với các đối tượng thụ hưởng Jut, tỉnh Đắk Nông ký hợp đồng
những lợi thế của bên này chưa
nên trong rất nhiều trường hợp sự đầu tư với hơn 100 hộ gia đình
bổ sung, bù đắp được cho những
hỗ trợ của Nhà nước không đạt tại xã Cát Hiệp, huyện Phù Cát,
khiếm khuyết của các bên còn lại.
hiệu quả cao như kỳ vọng. Nhiều tỉnh Bình Định trồng 80 ha đỗ lạc
Nhà nước có thể tạo ra động lực
doanh nghiệp/nhà nông nhận hỗ với giá cam kết 12.000 đồng/kg thông qua việc ban hành chính
trợ từ Nhà nước nhưng không thực đỗ tươi, tuy nhiên khi thu hoạch, sách và dùng nguồn lực vật chất
hiện đúng cam kết dẫn đến lãng thương lái vào trả cao hơn, người để hỗ trợ cho các bên còn lại,
phí nguồn lực đầu tư. dân đã bẻ kèo. Công ty TNHH Tất nhưng các chính sách và nguồn
Thắng không thể theo kiện được lực sẽ không phát huy được hiệu
- Doanh nghiệp: các doanh hơn 100 hộ gia đình, đành phải bỏ
nghiệp cung ứng đầu vào hay bao quả khi các bên trong mối liên kết
cuộc. rất lỏng lẻo. Có thể thấy ở đây còn
tiêu sản phẩm đầu ra không thể
ký hợp đồng với tất cả các hộ gia - Người nông dân: người nông thiếu một tổ chức giữ vai trò trung
đình sản xuất nông nghiệp thuộc dân rất trông đợi vào những tâm, một cầu nối quan trọng, như
lĩnh vực kinh doanh của doanh chương trình hỗ trợ của Nhà nước, một chất xúc tác gắn kết 4 nhà với
nghiệp. Trên thực tế có những mong đợi được chuyển giao tiến nhau một cách bền vững để tạo ra
hợp đồng được ký kết, nhưng tiềm bộ KH&CN, được ký kết hợp đồng chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa.
ẩn rất nhiều rủi ro cho cả hai bên. bao tiêu sản phẩm với doanh Hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới
Người nông dân sẵn sàng “bẻ nghiệp. Tuy nhiên, là hộ sản xuất (HTXNNKM) sẽ là lời giải cho vấn
kèo” khi giá thị trường cao hơn cá thể, nhỏ lẻ manh mún, nên rất đề đặt ra.
giá doanh nghiệp cam kết, ngược khó có thể nhận được sự hỗ trợ
HTXNNKM trong mối liên kết 4 nhà
lại doanh nghiệp cũng sẵn sàng chính sách của Nhà nước, nhận
“bẻ kèo” khi giá thị trường thấp được sự chuyển giao một công HTXNNKM là một tổ chức kinh
hơn giá cam kết. Khi tình trạng trình nghiên cứu khoa học của tế tập thể đồng sở hữu với chức
“bẻ kèo” xảy ra, người nông dân các nhà khoa học và cũng không năng thực hiện dịch vụ đầu vào,
không đủ điều kiện để theo kiện đủ niềm tin để được ký kết hợp đầu ra cho nhà sản xuất là những
doanh nghiệp; ngược lại, doanh đồng bao tiêu sản phẩm đối với hộ nông dân (thành viên và khách
18 Soá 12 naêm 2018
nguon tai.lieu . vn