Xem mẫu

  1. So sánh xã lu n và bình lu n ch ra c i m c a t ng th lo i Xã lu n và bình lu n, hai th lo i c s c thu c nhóm chính lu n, báo chí. Trong nh ng th i i m l ch s nh t nh c a t nư c, c bi t là trong kháng chi n ch ng Pháp và ch ng M , nh ng bài xã lu n và bình lu n ã ư c s d ng r t có hi u qu và có s c tác ng l n. Gi a hai th lo i này, c p n s tương ng, chúng ta có th nh n th y do ây là hai th lo i cùng thu c nhóm chính lu n báo chí nên s cùng mang nh ng c i m chung c a nhóm này như: xã lu n và bình lu n có cơ s th c ti n là các s ki n, hi n tư ng c th c a hi n th c khách quan; các s ki n, hi n tư ng ó ư c xem xét, ánh giá m t cách có h th ng trong m i liên h ch t ch ph thu c l n nhau. Trong xu
  2. hư ng phát tri n chung c a i s ng xã h i. m t khác v i hai th lo i này, bút pháp chính lu n ư c th hi n rõ nét, thái , quan i m chính ki n c a bài báo cung ư c th hi n nh t quán và công khai. i v i nh ng v n xã h i ph c t p, có nh ng xu t, hư ng d n phương án tháo g ho c gi i quy t v n . Ph m vi bao quát r ng, có th là toàn b các s ki n, hi n tư ng, quá trình… c a i s ng xã h i ương th i, m t yêu c u quan tr ng v i c hai th lo i này là khi xem xét hay bình lu n, ánh giá m t s ki n v n nào ó. Nhà báo không th nêu hi n tư ng bên ngoài mà còn ph i ch ra nguyên nhân và b n ch t bên trong c a v n . Nói chung, c trưng chung nh t c a hai th lo i xã lu n và bình lu n chính là ch t trí tu , tư duy, lý lu n, lý l trong tác ph m, hay chính là c i m thông tin lý l . Thêm vào ó, m t c i m chung gi a hai th lo i báo chí này có tính ch t khác bi t so v i nh ng th lo i khác ó là kh năng tác ng v i ông o, r ng rãi qu n chúng nhân dân, có tác d ng l n trong vi c nh hư ng dư lu n, giúp công chúng hi u bi t v các v n s ki n theo m t quan i m nh t nh. M c dù có r t nhi u i m tương ng, song gi a bình lu n và xã lu n v n có nh n khác bi t rõ r t. M t khác bi t d th y u tiên là m t bài xã lu n thư ng nêu ra nh ng nhi m v chính tr , “Xã lu n có th coi là ng n c ch o, là pháp l nh chính tr hàng ngày (ho c trong th i gian trư c m t)” (Giáo trình nghi p v báo chí - trư ng Tuyên hu n TW, Hà N i). Như v y, xã lu n mang tính ch t ch o, ch rõ ư ng l i, phương hư ng ho t ng cơ b n c a v n nêu lên. Vì v y, c xã lu n, chúng ta có th bi t ư c hư ng hành ng trong hoàn c nh này, s vi c này ng th i cũng hi u ư c c lu n i m c a ng v v n ó. Trong khi ó, bài bình lu n tuy có nh ng k t lu n rõ ràng, nhưng v n c p n không nh m m c ích tr thành ch th hành ng, mà nó ch mang tính ch t nh hư ng cho suy nghĩ và nh n th c c a công chúng. Có th
  3. nói bài bình lu n có nhi m v t o i u ki n cho c gi ánh giá úng n s ki n nh t nh ương th i. T ó, d n d t c gi rút ra ư c nh ng k t lu n xác áng và hành ng theo s quy t nh ó. i m khác th hai gi a hai th lo i này là, t các bài xã lu n có t m tư tư ng và m c ích ch o cao hơn h n các bài bình lu n. Có ý ki n ã cho r ng: “ngư i vi t xã lu n và ngư i c xã lu n không ph i là nh ng ngư i cùng trao i th o lu n mà là nh hư ng chính tr ”. Xã lu n nêu l p trư ng quan i m c a m t t bào cũng chính là quan i m c a chính ng, hay oàn th mà t báo ó làm cơ quan ngôn lu n) v m t v n quan tr ng. Vì v y, có th nói xã lu n có kh năng ph bi n r ng rãi trong qu n chúng nhân dân nh ng ch trương, chính sách, tư tư ng c a ng, nhà nư c trong s nghi p phát tri n t nư c. Xét trên m t khía c nh, v ph m vi gi i h n, bình lu n có ph m vi nh hơn xã lu n, ây chính là i m khác bi t th ba. Thông thư ng các bài bình lu n ch th hi n s nh t quán v ch ng, cách nhìn nh n ánh giá c a ngư i bình lu n trong khi các bài xã lu n l i ph n ánh ư ng l i chính tr c a cơ quan báo chí, trình bày chính ki n c a cơ quan ngôn lu n c a chính tr c a ng, oàn th ) ó v nh ng v n quan tr ng nh t trong th i i m hi n t i và ph i ư c nâng lên t m cao lý lu n. V c u trúc, các bài xã lu n thư ng có c u trúc theo phương pháp di n d ch còn bài bình lu n ch y u i theo phương pháp quy n p. Xét c th , v i các bài xã lu n, t m t vài lu n i m ban u, b ng lý l và ch ng c , hư ng ngư i c chú ý vào v n mà tác gi s trình bày và tri n khai trong ph n sau, trong ph n sau c a bài xã lu n, các lu n i m ban u ư c tri n khai thành nh ng n i dung l n, có tính ch t nh hư ng r ng. Khác v i xã lu n, bình lu n theo phương pháp quy n p, nó rút ra k t lu n thông qua vi c bàn lu n nh ng cái c th m t c i m
  4. riêng bi t khá quan tr ng là v nguyên t c, bình lu n bao gi cũng lu n gi i trên cơ s g n li n v i nh ng v n , s ki n, tình hu ng, hoàn c nh c th , thông qua nh ng chi ti t c th . T c là các chi ti t c th c a các s ki n, tình hu ng, hoàn c nh… óng vai trò chi ph i trong vi c lu n gi i c a bài bình lu n. Có th th y làm m t bài bình lu n u tiên ph i l a ch n và phân tích các s ki n, ti p theo là s p x p các s ki n trong m i quan h và ph thu c l n nhau c a chúng, trong các bài bình lu n, i u quan tr ng nh t là ta ph i bám sát tài và làm n i b t ư c ch b ng nh ng chi ti t tiêu bi u nh t c a các s ki n. Trong khi ó các bài xã lu n tr c ti p d a trên cơ s nh ng Ngh quy t c a các cơ quan ng và Nhà nư c. Vì v y, vi c xem xét và ánh giá tình hình trong bài xã lu n ph i d a trên tinh th n nh ng Ngh quy t tương ng c a ng, c a i h i ng trên cơ s phân tích các tư li u c th . M t chú ý i v i bài xã xã lu n, t o ra i m khác bi t c a nó so v i bình lu n là trong bài xã lu n tuy t i không ư c có d u n cá nhân c a ngư i vi t, không bao gi ư c s d ng i t nhân xưng ngôi th nh t (tôi). Tuy nhiên, v i bình lu n, ngư i vi t có th nêu ý ki n quan i m c a mình v v n nào ó và thuy t ph c b n c r ng quan i m này là úng n. Có s khác bi t là do t m quan tr ng và v trí c a bài xã lu n là bài m u cho m t t báo, là ti ng nói c a tòa so n v a trình bày trên là nh ng i m tương ng và khác bi t gi a hai th lo i báo chí: xã lu n và bình lu n. T ó, chúng ta s có ư c nh ng ki n th c v ng ch c v nh ng c i m c a t ng th lo i, hi u ư c tính ch t và v trí c bi t c a m i th lo i ó, t ra cho chúng ta nh ng ngư i vi t xã lu n và bình lu n nh ng yêu c u r t cao v ki n th c t ng quát và sâu s c, òi h i v n t
  5. ng phong phú và phương pháp l p lu n trình bày lý l lôi cu n h p d n ngư i c. T ó s t o nên m t tác ph m bình lu n hay xã lu n t yêu c u.
nguon tai.lieu . vn