Xem mẫu

  1. PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN TRÊN MẠNG XÃ HỘI Trần Đức Thọ, Nguyễn Thị Thuỳ Dương, Trần Thị Minh Thuý Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ TP.Hồ Chí Minh GVHD: ThS. Ngô Ngọc Cương TÓM TẮT Ngày nay, khái niệm thương hiệu không chỉ gắn với sản phẩm mà có thể gắn với bất kỳ chủ thể nào: tổ chức, địa danh... thậm chí cả con người. Có thể nói, mọi thứ đều có thương hiệu. Cũng giống như thương hiệu hàng hóa, thương hiệu cá nhân là giá trị của một cá nhân giúp phân biệt cá nhân đó với những người khác. Thương hiệu cá nhân không chỉ đơn thuần là gây dựng một hình ảnh ra thế giới bên ngoài mà nó còn là sự tự nhận thức về các điểm mạnh, điểm yếu, kỹ năng, cảm xúc... cũng như cách sử dụng các yếu tố đó để tạo nên sự khác biệt cho bản thân và định hướng cho các quyết định của cá nhân đó. Chính vì vậy, thương hiệu cá nhân đã và đang trở thành một yếu tố thiết yếu để đạt tới một sự thành công chuyên nghiệp. Tuy nhiên, việc sử dụng mạng xã hội và công cụ truyền thông giúp con người đánh bóng tên tuổi một cách dễ dàng nhưng rất khó tạo nên sự khác biệt. Do đó, bài báo sẽ đưa ra một số phương pháp xây dựng thương hiệu cá nhân theo hướng tiếp cận bài bản, khoa học để giúp chúng ta biết được phương pháp xây dựng thương hiệu cá nhân trên mạng xã hội. Từ khoá: mạng xã hội, phương pháp, thành công chuyên nghiệp, thương hiệu cá nhân, xây dựng. 1 GIỚI THIỆU 1.1 Khái niệm Thương hiệu là tổng hợp niềm tin, ấn tượng và tri giác của con người về một sự vật hay hiện tượng nào đó. Như vậy, thương hiệu là khái niệm tồn tại trong suy nghĩ của con người và được gán cho mỗi hiện tượng, sự vật chứ không nằm bên trong hiện tượng hay sự vật đó. Thương hiệu được hình thành từ sự tích lũy thông tin và kinh nghiệm của con người. Tuy nhiên, thương hiệu cá nhân cũng có sự tương tác qua lại với thương hiệu doanh nghiệp và thương hiệu quốc gia. Vì vậy, việc xây dựng thương hiệu cá nhân không chỉ quan trọng với cá nhân mà còn có tác động đáng kể đến hình ảnh, uy tín của doanh nghiệp, quốc gia. 2159
  2. 2 TẦM QUAN TRỌNG CỦA XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN TRÊN MẠNG XÃ HỘI 2.1 Tầm quan trọng của xây dựng thương hiệu cá nhân trên mạng xã hội Thương hiệu cá nhân được hiểu đơn giản là sự đánh giá của mọi người xung quanh đối với một cá nhân nào đó. Khi chúng ta làm kinh doanh, làm nghệ thuật thì thương hiệu cá nhân rất quan trọng. Nó thể hiện được đặc điểm, hình ảnh, hành vi và uy tín của một người nào đó. Hoặc hiểu đơn giản hơn nữa, nó sẽ là tất cả những gì người khác nhận xét chúng ta về ngoại hình, nghề nghiệp, tính cách, giá trị của chúng ta đóng góp cho cộng đồng. Chẳng hạn như, khi nhắc đến bóng đá thế giới, trong đầu chúng ta có lẽ sẽ nghĩ ngay tới cái tên Leo Messi, Cristiano Ronaldo, David Beckham… Còn nếu trong lĩnh vực kinh doanh thì các tên tuổi CEO hàng đầu chúng ta có thể nhắc tới mà ai cũng biết như Bill Gates, Steve Jobs… Chúng ta cần phải xây dựng được cho bản thân một thương hiệu cá nhân để đem lại nhiều thuận lợi trong cuộc sống cũng như giúp chúng ta tạo được sự khác biệt. Bởi vì, một khi chúng ta đã tạo dựng cho mình một thương hiệu, thì nó sẽ giúp chúng ta phân biệt được với những người khác. Không những thế, nó còn là một công cụ giúp chúng ta kiếm rất nhiều tiền trong các lĩnh vực kinh doanh, quảng cáo. Khi thế giới trực tuyến ngày một chiếm ưu thế, đặc biệt từ sau khi đại dịch xảy ra, việc sở hữu một thương hiệu cá nhân mạnh trên mạng xã hội đã giúp nhiều người có thể kiếm thêm thu nhập từ việc làm Influencer/KOLs. Chẳng hạn, chúng ta sẽ được thuê để đi làm người đại diện thương hiệu cho công ty, mẫu sản phẩm, đi tư vấn tài chính, người phát ngôn chính cho công ty… Chính vì thế, lập kế hoạch xây dựng thương hiệu cá nhân rất quan trọng trong việc phát triển bản thân, sự nghiệp. 2.2 Lợi ích của xây dựng thương hiệu cá nhân trên mạng xã hội Thương hiệu cá nhân đi kèm với nhiều lợi ích. Khi chúng ta kiểm soát câu chuyện xung quanh nhân vật trực tuyến là bản thân mình, chúng ta có thể đưa ra các quyết định về những gì chúng ta chia sẻ và cách mọi người nhìn nhận chúng ta. Về cơ bản, chúng ta đang đặt một bộ mặt cho doanh nghiệp của mình. Đó luôn là một điều tốt. Có thể nhận thấy rằng, nhiều thương hiệu lớn sử dụng người phát ngôn là người nổi tiếng để giúp truyền bá thông điệp của thương hiệu họ. Chúng ta có thể không phải là một người nổi tiếng, nhưng chúng ta là một con người độc đáo có những câu chuyện thú vị để chia sẻ và kiến thức mạnh mẽ để truyền lại cho người khác. Sau đây là một số lợi ích quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu cá nhân: Thứ nhất, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp chúng ta nổi bật hơn khi trực tuyến. Khi chúng ta tham gia vào xây dựng thương hiệu cá nhân, chúng ta sẽ tự động trở nên dễ tiếp cận hơn và hiển thị nhiều hơn với khán giả trực tuyến của mình. Mọi người có thể tìm thấy chúng ta bằng một tìm kiếm Google đơn giản hoặc tương tác với chúng ta trên các kênh tiếp thị khác nhau của chúng ta. 2160
  3. Thật khó để phóng đại tầm quan trọng của khả năng hiển thị khi nói đến thị trường thương mại tri thức. Chúng ta muốn mọi người biết tại sao chúng ta đủ điều kiện để dạy các khóa học trực tuyến và tạo ra các sản phẩm kỹ thuật số khác cho thị trường mục tiêu của chúng ta. Trở nên nổi tiếng hơn có thể là điều đáng sợ đối với nhiều doanh nhân. Họ cảm thấy bị bàn tán quá nhiều và lo lắng về việc phạm sai lầm có thể làm tổn hại đến danh tiếng của doanh nghiệp họ. Cứ từ từ, tìm ra những gì chúng ta muốn chia sẻ với khán giả trực tuyến của mình và nhớ tôn trọng ranh giới của chính chúng ta cũng như của những người thân yêu của chúng ta. Thứ hai, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp chúng ta có thể tận dụng mạng lưới của mình. Khi chúng ta phát triển thương hiệu trực tuyến của mình, chúng ta sẽ phát triển một mạng lưới ngày càng tăng gồm những người trong ngành, khách hàng tiềm năng và khách hàng hiện tại. Mạng kết nối này có thể trở thành một tài sản lớn khi nói đến việc phát triển doanh nghiệp của chúng ta. Việc có một mạng lưới mọi người theo ý chúng ta có thể trở nên vô cùng quý giá khi chúng ta muốn tung ra một sản phẩm mới hoặc đưa doanh nghiệp của mình theo một hướng mới. Hơn nữa, càng nhiều người biết đến thương hiệu cá nhân cũng như doanh nghiệp của chúng ta, chúng ta càng trở nên dễ thấy hơn đối với khách hàng tiềm năng của mình. Mọi người trong mạng của chúng ta sẽ chia sẻ nội dung của chúng ta với những người khác của riêng họ, có nghĩa là chúng ta sẽ tiếp cận những người mà chúng ta không thể nhắm mục tiêu theo cách khác. Thứ ba, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp những mối quan hệ trực tuyến khởi sắc. Có thể khó duy trì mối quan hệ trực tuyến với đồng nghiệp và khách hàng, nhưng khi chúng ta có một thương hiệu cá nhân mạnh, chúng ta có thể mong đợi những người đó tiếp tục quay lại trang web và các kênh tiếp thị khác của chúng ta một cách thường xuyên. Vì chúng ta dễ tiếp cận và hiển thị trực tuyến hơn nên liên hệ với chúng ta sẽ dễ dàng hơn. Chúng ta thậm chí có thể không phải liên hệ với những người khác để hình thành quan hệ đối tác, có được khách hàng tiềm năng mới. Những người khác sẽ đến với chúng ta. Thứ tư, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp chúng ta xây dựng sự tự tin. Việc chia sẻ, giới thiệu thương hiệu cá nhân trên mạng xã hội những ngày đầu có thể đáng sợ. Tuy nhiên, đó cũng là một kiểu lo lắng tốt. Nó có nghĩa là chúng ta đang thử một cái gì đó mới và chấp nhận rủi ro. Khi chúng ta cảm thấy thoải mái hơn với việc xây dựng thương hiệu cá nhân, chúng ta có thể thấy rằng sự tự tin của mình sẽ tăng lên. Chúng ta sẽ không cảm thấy lo lắng về việc chia sẻ chi tiết cá nhân với khán giả của mình, trước ống kính và các khía cạnh khác của thương hiệu cá nhân trực tuyến. Thêm vào đó, sự tự tin có thể kéo dài và các lĩnh vực khác trong doanh nghiệp của chúng ta. Thứ năm, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp chúng ta kiểm soát hình ảnh thương hiệu của mình. 2161
  4. Kiểm soát là điều cần thiết khi nói đến thương hiệu. Nếu chúng ta không kiểm soát thương hiệu cá nhân của mình, mọi người sẽ hình thành ý kiến riêng của họ và thương hiệu của chúng ta sẽ phát triển theo nhiều hướng có thể là xấu mà không cần sự đóng góp của chúng ta. Đừng để điều đó xảy ra. Thay vào đó, hãy chia sẻ một cách có mục đích về mọi thứ chúng ta thể hiện với khách hàng của mình. Kiểm soát thông tin mà chúng ta đã đăng tải cho công chúng để chúng ta giữ quyền kiểm soát câu chuyện. Ngay cả khi chúng ta mắc lỗi, chúng ta vẫn đang ngồi trên ghế lái. Chúng ta có thể tìm ra cách để định hướng trong khi vẫn giữ quyền kiểm soát thương hiệu của mình. Thứ sáu, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp sự tín nhiệm của chúng ta sẽ tăng lên. Sự tín nhiệm là vô cùng quan trọng đối với các chuyên gia tri thức thương mại. Chúng ta càng có uy tín thì càng có nhiều khả năng mọi người đầu tư vào các sản phẩm kỹ thuật số của chúng ta. Chúng ta chia sẻ nội dung có giá trị, giàu thông tin với khách hàng của mình. Chúng ta sử dụng thương hiệu cá nhân của mình để giáo dục những người quan tâm đến những gì chúng ta biết và những gì chúng ta làm. Nghe có vẻ dễ dàng, nhưng nó có thể trở nên khó khăn khi chúng ta không có chiến lược xây dựng thương hiệu cá nhân. Khi chúng ta biết chính xác những gì chúng ta muốn chia sẻ với khán giả của mình, chúng ta sẽ thấy dễ dàng hơn khi kết nối với mọi người và chia sẻ kiến thức của mình với phần còn lại của thế giới. Thứ bảy, xây dựng thương hiệu cá nhân giúp mục tiêu trở nên khả thi hơn. Xây dựng thương hiệu cá nhân cần rất nhiều công việc. Tuy nhiên, thành quả lao động của chúng ta có thể vượt xa thời gian và năng lượng chúng ta đã bỏ ra cho việc xây dựng thương hiệu cá nhân của mình. Khi mọi người biết chúng ta là ai và tin tưởng vào phán đoán của chúng ta, mục tiêu của chúng ta sẽ trở nên khả thi hơn rất nhiều. Chúng ta có thể bán nhiều sản phẩm hơn, thu hút nhiều khách truy cập hơn vào trang web của mình, thu hút nhiều người tham gia hội thảo trên web hơn và thuyết phục nhiều người hơn tham gia trang web thành viên của chúng ta. Việc giữ chân khách hàng cũng trở nên dễ dàng hơn vì chúng ta có mối quan hệ cá nhân với khách hàng của mình. Những người đó sẽ tiếp tục mua các sản phẩm kỹ thuật số của chúng ta bởi vì họ tin vào những gì chúng ta đại diện và tin tưởng rằng chúng ta sẽ cung cấp nội dung có giá trị nhất quán mỗi khi chúng ta phát hành nội dung mới. 2.3 Phân tích SWOT trong xây dựng thương hiệu cá nhân Trong quá trình xây dựng kế hoạch, chiến lược kinh doanh, phân tích SWOT đóng vai trò căn bản và hiệu quả, yếu tố quyết định tới sự thành công của mỗi cá nhân. Mô hình phân tích SWOT là công cụ được sử dụng phổ biến nhằm phân tích và làm rõ những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, cũng như nhận diện các nguy cơ trong một dự án, hoặc tổ chức kinh doanh. Thông qua phân tích SWOT, cá nhân sẽ thấy rõ hơn mục tiêu của mình, cũng như 2162
  5. các yếu tố trong và ngoài tổ chức có thể ảnh hưởng tích cực, tiêu cực tới mục tiêu mà cá nhân đề ra. Phân tích SWOT giúp mang lại cái nhìn sâu sắc về một tổ chức, dự án, hay một hoàn cảnh, do đó phương pháp này đặc biệt hữu ích trong việc ra quyết định, hoạch định chiến lược và thiết lập kế hoạch. SWOT thường được trình bày dưới dạng một ma trận gồm 02 hàng 02 cột và chia làm 04 phần. Mỗi phần tương ứng với những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và nguy cơ. Từ hình mô hình phân tích SWOT có thể thấy rằng: Điểm mạnh: chính là lợi thế của riêng của cá nhân, dự án, sản phẩm… đang theo đuổi. Đây là những đặc điểm nổi trội, độc đáo mà cá nhân đang nắm giữ khi so sánh với đối thủ cạnh tranh. Một vài lĩnh vực giúp cá nhân có thể tìm ra điểm mạnh của mình, bao gồm: nguồn lực, tài sản, con người; kinh nghiệm, kiến thức, dữ liệu; tài chính; marketing; cải tiến; giá cả, chất lượng sản phẩm; chứng nhận, công nhận; quy trình, hệ thống kỹ thuật; kế thừa, văn hóa, quản trị… Điểm yếu: nói một cách dễ hiểu nhất, điểm yếu chính là những việc cá nhân làm chưa tốt hoặc không thể làm, không biết làm. Nghĩa là, những vấn đề đang tồn tại bên trong con người đang cản trở cá nhân trên con đường đạt được mục tiêu. Khi nhìn thẳng vào sự thật, nhận ra những giới hạn của mình, cá nhân sẽ trả lời được câu hỏi đâu là điểm yếu? để từ đó tìm ra giải pháp vượt qua. Cơ hội: trong quá trình xây dựng thương hiệu, có rất nhiều yếu tố bên ngoài tác động giúp cá nhân định vị hiệu quả thương hiệu cá nhân, đó là: sự phát triển, nở rộ của thị trường; đối thủ đang tỏ ra chậm chạp, yếu kém; xu hướng công nghệ thay đổi; xu hướng toàn cầu; hợp đồng, đối tác, chủ đầu tư; mùa, thời tiết; chính sách, luật… Nguy cơ: yếu tố gây khó khăn lớn nhất đối với mỗi cá nhân trên con đường đi đến thành công chính là nguy cơ. Nhằm hạn chế những nguy cơ gặp phải trong tương lai, các cá nhân cần nhận diện sớm các nguy cơ. Sau khi tìm ra nguy cơ, cần đề ra các phương án giải quyết; nhanh chóng vạch ra và triển khai những cách khả thi để giảm bớt độ nghiêm trọng, hoặc né tránh (nếu được) những nguy cơ… 3 PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN TRÊN MẠNG XÃ HỘI Bước 1, xác định mục tiêu: cá nhân cần xác định rõ và chi tiết các mục tiêu xây dựng thương hiệu cá nhân, có thể lượng hóa bằng các con số theo một kế hoạch cụ thể. Quan trọng hơn, hàng ngày, mỗi cá nhân cần chăm chỉ, cần mẫn và sáng tạo khi thực hiện các mục tiêu trong kế hoạch và luôn học hỏi, đổi mới. Bước 2, xác định giá trị riêng của mình: mỗi cá nhân cần xây dựng giá trị riêng của mình để thu hút người xem, thu hút bạn bè, khách hàng tiềm năng. Cụ thể là mỗi cá nhân cần trả lời được các câu hỏi như: muốn trở thành ai? Là người như thế nào? Muốn phục vụ đối tượng khách hàng nào? Làm sao để cuốn hút người đọc, người xem? Giá trị mong muốn đạt được là gì? 2163
  6. Bước 3, xác định điểm mạnh của bạn: trong quá trình xây dựng thương hiệu, mỗi cá nhân cần phải xác định các điểm mạnh, điểm yếu và sự khác biệt nhất của mình; xác định các yếu tố để tạo nên cá tính, quan điểm sống, quan điểm làm việc; phát triển các nội dung bài viết, hình ảnh, video liên quan trực tiếp đến kỹ năng làm việc như: bán hàng, quảng cáo, quản trị, công nghệ… để dần hình thành giá trị thương hiệu. Bước 4, xác định màu sắc cá tính: mỗi con người là một sự khác biệt, không ai giống ai. Như vậy, muốn phát triển được thương hiệu bản thân, mỗi cá nhân cần có bản ngã hay màu sắc (cá tính, cái tôi) của mình để theo đuổi phong cách, cũng như hình ảnh mang tính thống nhất cao. Sáng tạo, độc đáo, bản sắc là những điều mà các cá nhân cần quan tâm trong bước này để có thể xây dựng thương hiệu cá nhân thành công. Bước 5, xác định phong cách: phong cách sống hay lối sống của mỗi cá nhân được xác định bởi màu sắc cá tính, trí tuệ, thói quen, trình độ học vấn và cách thể hiện trên mạng xã hội. Phong cách thể hiện hình ảnh cá nhân cần có tính nhất quán và sáng tạo, nhưng quan trọng hơn cả, phải là phong cách thật của chính cá nhân. Bước 6, cam kết hình ảnh: việc xây dựng thương hiệu cá nhân cần có những cam kết mạnh mẽ từ chính mỗi cá nhân. Nghĩa là, mỗi cá nhân cần đưa ra các hình ảnh mang tính cam kết, tin cậy và rõ ràng cho khách hàng mục tiêu. Có thể hiểu đó là một lời hứa, một thông điệp truyền thông xuyên suốt từ đầu tới cuối dành cho thương hiệu cá nhân. Bước 7, xác định các yếu tố hỗ trợ cho thương hiệu: thương hiệu cần được thiết kế bởi các video, hình ảnh, bài viết, ngôn từ, câu chuyện, font chữ, nội dung và tần suất đăng bài, các công cụ phân phối thông tin… Vì vậy, cần sử dụng các công cụ thuộc hệ sinh thái thương hiệu cá nhân, tập trung vào chiến lược nội dung số để xây dựng thương hiệu, bằng cách thúc đẩy các yếu tố hỗ trợ thương hiệu, sản xuất các nội dung có chất lượng, đánh vào cảm xúc, niềm tin… của người xem. Bước 8, hãy kể câu chuyện về nhân hiệu: cụ thể như kể chuyện đời, chuyện người, chuyện khách hàng, chuyện sản phẩm, chuyện dịch vụ, trải nghiệm người dùng, trải nghiệm cuộc sống… theo phong cách riêng của cá nhân. Với 2,6 tỷ người dùng trên Facebook toàn cầu và hơn 65 triệu người dùng tại Việt Nam (tại thời điểm tháng 04/2019) đã lý giải cho sự hấp dẫn và quan trọng của bước này trong quá trình định hình thương hiệu cá nhân. Một số vấn đề cần lưu ý khi xây dựng thương hiệu cá nhân trên mạng xã hội: Thông điệp và thông tin khi xây dựng thương hiệu cần phải rõ ràng và nhất quán. Cá nhân cần thường xuyên cập nhật thông tin có liên quan trên mạng xã hội để tạo dựng hình ảnh. Hợp tác với những người nổi tiếng, hoặc ekip làm truyền thông thương hiệu cá nhân để thúc đẩy hoạt động này chuyên nghiệp và nhanh hơn… Trong quá trình xây dựng thương hiệu, các cá nhân nên tập trung vào một số chiến lược như: Viết sách và phát hành sách hoặc tạp chí, để thể hiện trình độ và uy tín của bản thân. Thường xuyên bày tỏ quan điểm của mình ủng hộ hoặc phản đối có chính kiến và lập luận với người nổi tiếng, hoặc những vụ việc có liên quan đến bản thân cá nhân. Viết bài và nghiên cứu sâu để trở thành chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực theo đuổi. Tạo ảnh hưởng 2164
  7. hoặc tham gia vào các tổ chức hội nhóm có tầm ảnh hưởng, ví dụ như bảo vệ trẻ em, phụ nữ, từ thiện, thiện nguyện. Đặc biệt, mỗi cá nhân phải luôn là chính mình và tuân thủ quy định pháp luật. 4 KẾT LUẬN Cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 làm thay đổi mọi mặt đời sống, kinh tế - xã hội. Theo đó, thói quen và thị hiếu người tiêu dùng cũng dần thay đổi, với nhiều xu thế khác nhau, điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần phải thay đổi cách tiếp cận thị thường, xây dựng chiến lược thương hiệu đi liền với xây dựng thương hiệu cá nhân. Kết quả của bài nghiên cứu trên nhằm giúp cho chúng ta có thể hiểu được tầm quan trọng và các phương pháp xây dựng thương hiệu cá nhân trên mạng xã hội nhằm gia tăng lợi thế cạnh tranh trong kinh doanh, ngoài ra còn giúp thu hút thêm lượng người theo dõi và khách hàng cho các nhà phân phối. Chính vì vậy xây dựng thương hiệu cá nhân là chính là chìa khoá quan trọng giúp chúng ta thành công trong cuộc sống. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Đội ngũ BTV Mindalife (2020). Xây dựng thương hiệu cá nhân như thế nào?, Website: [https://www.mindalife.vn/xay-dung-thuong-hieu-ca-nhan/], (ngày truy cập: 12/04/2021). [2] Lã Thị Hằng (2020). Chiến lược xây dựng thương hiệu cá nhân trong kỷ nguyên 4.0 là gì? Website: [https://123job.vn/bai-viet/chien-luoc-xay-dung-thuong-hieu-ca-nhan- trong-ky-nguyen-40-la-gi-1751.html], (ngày truy cập: 13/04/2021). [3] ThS. Nguyễn Phan Anh (2019). Xây dựng thương hiệu cá nhân thời kì Cách mạng Công nghiệp 4.0, Website: [https://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-kinh-doanh/xay-dung- thuong-hieu-ca-nhan-thoi-ky-cach-mang-cong-nghiep-40-309895.html], (ngày truy cập: 13/04/2021). 2165
nguon tai.lieu . vn