Xem mẫu
Phân tích chuỗi giá trị rau cải ngọt
Hưng Yên
Cơ quan ủy thác:
Chương trình phát triển các doanh nghiệp
nhỏ và vừa MPI-GTZ
Cơ quan thực hiện:
Fresh Studio Innovations Asia Ltd.
www.freshstudio.biz
Đồng hợp tác với:
Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
tỉnh Hưng Yên
i
Quản trị tài liệu
Tác giả
Tác giả
Phiên bản
Lillian Diaz & Phạm Văn Hội
Siebe van Wijk
1.0
2.0
Hiệu chỉnh
Hiệu chỉnh, kết
luận, trình bày
Phân bố
Phiên bản
Họ & tên
Cơ quan
Địa chỉ
1:
2:
3:
4:
5:
Hiệu đính
Họ và tên
Cơ quan
1: Phạm Văn Hội
2: Nguyễn Trung Anh
3: Nguyễn Thị Thanh Uyên
Fresh Studio
Fresh Studio
Fresh Studio
Họ và tên
Cơ quan
1: Phạm Văn Hội
2: Cù Thị Lệ Thủy
Fresh Studio
Fresh Studio
Người dịch
ii
Mục lục
1 Giới thiệu..............................................................................................................................................1
1.1 Quy mô nghiên cứu ...........................................................................................................1
1.2 Lựa chọn loại rau ...............................................................................................................1
1.3 Mục đích............................................................................................................................2
1.4 Kết cấu báo cáo..................................................................................................................2
2 Phương pháp tiến hành.......................................................................................................................3
2.1 Phương pháp......................................................................................................................3
2.2 Nhóm thực hiện .................................................................................................................4
2.3 Địa điểm khảo sát thực địa ................................................................................................5
2.4 Chương trình......................................................................................................................5
2.5 Các tác nhân được phỏng vấn............................................................................................7
2.6 Hạn chế..............................................................................................................................7
3 Rau cải ngọt .........................................................................................................................................9
3.1 Giới thiệu...........................................................................................................................9
3.2 Sản xuất .............................................................................................................................9
3.3 Cải ngọt trong các món ăn Việt nam ...............................................................................10
4 Ngành rau Hưng Yên ........................................................................................................................12
4.1 Giới thiệu.........................................................................................................................12
4.2 Sản xuất rau .....................................................................................................................12
4.3 Khu công nghiệp..............................................................................................................15
5 Chuỗi cải ngọt ....................................................................................................................................18
5.1 Giới thiệu.........................................................................................................................18
5.2 Chuỗi cải ngọt..................................................................................................................19
5.3 Tính mùa vụ.....................................................................................................................20
5.4 Giá bán.............................................................................................................................21
5.5 Quy mô ngành rau ...........................................................................................................21
6 Tác nhân tham gia chuỗi...................................................................................................................24
6.1 Người sản xuất.................................................................................................................24
6.1.1 Giống ......................................................................................................................24
6.1.2 Năng suất ................................................................................................................25
6.1.3 Lịch mùa vụ.............................................................................................................26
6.1.4 Lịch canh tác...........................................................................................................27
6.1.5 Sâu bệnh..................................................................................................................29
6.1.6 Quản lý canh tác .....................................................................................................30
6.1.7 Nguồn thông tin.......................................................................................................31
6.1.8 Sản xuất rau an toàn ...............................................................................................32
6.1.9 Lợi nhuận ................................................................................................................34
6.1.10 Vấn đề và giải pháp ..............................................................................................35
6.2 Các loại hình dịch vụ .......................................................................................................36
6.2.1 Dịch vụ đầu vào ......................................................................................................36
6.2.2 Tập huấn và khuyến nông .......................................................................................38
6.2.3 Tín dụng ..................................................................................................................39
6.3 Tư thương ........................................................................................................................39
6.3.1 Các nơi tư thương mua cải ngọt..............................................................................40
6.3.2 Thu hoạch và vận chuyển........................................................................................43
6.3.3 Hệ thống quản lý chất lượng rau ............................................................................44
6.3.4 Lợi nhuận ................................................................................................................45
6.3.5 Các vấn đề và giải pháp..........................................................................................46
6.4 Siêu thị METRO..............................................................................................................47
6.5 Công ty chế biến rau ........................................................................................................49
6.6 Người bán lẻ ....................................................................................................................50
6.6.1 Các sạp bán rau tại các chợ mở..............................................................................50
iii
6.6.2 Các cửa hàng rau an toàn.......................................................................................51
6.6.3 F-Mart.....................................................................................................................52
6.6.4 Siêu thị ....................................................................................................................53
6.6.5 Kết luận về hệ thống bán lẻ.....................................................................................54
6.7 Nhà hàng/quán ăn ............................................................................................................54
6.7.1 Nhà hàng.................................................................................................................54
6.7.2 Nhà hàng phở cuốn quán ăn đường phố .................................................................55
7 Kết luận và kiến nghị ........................................................................................................................57
7.1 Những nghịch lý ..............................................................................................................57
7.2 Giống rau .........................................................................................................................58
7.3 Qui hoạch vùng sản xuất rau an toàn ...............................................................................59
7.4 Hoạt động sau thu hoạch..................................................................................................59
7.5 Tiêu thụ sản phẩm............................................................................................................60
7.6 Đối tác .............................................................................................................................61
Phục lục 1 Tổng quan các loại công cụ trong hộp công cụ RDA .....................................................63
Phụ lục 2 Các thông tin thu thập.......................................................................................................65
Danh mục bảng biểu
Bảng 1 Nhóm phân tích chuỗi rau cải ngọt Hưng Yên .............................................................................5
Bảng 2 Lịch khảo sát thực địa ..................................................................................................................6
Bảng 3 Những người được phỏng vấn trong quá trình phân tích.............................................................7
Bảng 4 Sản lượng rau Hưng Yên............................................................................................................13
Bảng 5 Diện tích rau theo huyện tại tỉnh Hưng Yên...............................................................................13
Bảng 6 Diện tích các loại rau cụ thể trồng tại tỉnh Hưng Yên ...............................................................14
Bảng 7 Khối lượng rau cải ngọt buôn bán tại các chợ đầu mối Hà nội.................................................20
Bảng 8 Khối lượng rau cải ngọt có nguồn gốc từ Hưng Yên..................................................................22
Bảng 9 Khối lượng rau cải ngọt Hưng Yên mua bán/ngày.....................................................................23
Bảng 10 So sánh các loại giống cải ngọt ...............................................................................................24
Bảng 11 Thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng trong sản xuất rau cải ngọt ở xã Trung Nghĩa và xã Yên
Mỹ ............................................................................................................................................30
Bảng 12 So sánh sản xuất rau an toàn và rau thường............................................................................33
Bảng 13. So sánh chi phí sản xuất rau an toàn và rau thường (đ/sào)...................................................33
Bảng 14 Sự khác nhau giữa sản xuất cải ngọt an toàn và cải ngọt thường............................................34
Bảng 15 Bảng phân tích thu nhập thuần (cho 1 sào cải ngọt)................................................................35
Bảng 16 Giá mua và giá bán một số vật tư chính tại cửa hàng vật tư ...................................................38
Bảng 17 Lượng cải ngọt bán ra bởi một số tư thương ở Hưng Yên .......................................................39
Bảng 18 Lợi nhuận thu được của một tư thương gắn với chuỗi giá trị (bán tại thị trường Hà Nội trong
điều kiện rất thuận lợi).............................................................................................................45
Bảng 19 Lợi nhuận thu được của tư thương theo kênh phân phối thông thường (bán tại thị trường Hà
Nội trong điều kiện rất thuận lợi) ............................................................................................46
Danh mục sơ đồ/đồ thị
Sơ đồ 1 Phương pháp phân tích chuỗi giá trị rau cải ngọt ......................................................................4
Sơ đồ 2 Lịch khảo sát thực địa .................................................................................................................6
Sơ đồ 3 Bản đồ sản xuất rau tỉnh Hưng Yên...........................................................................................15
Sơ đồ 4 Khu công nghiệp và bị ô nhiễm tại tỉnh Hưng Yên ....................................................................17
Sơ đồ 5 Chuỗi cải ngọt đơn giản ............................................................................................................19
Sơ đồ 6 Lịch mùa vụ ...............................................................................................................................27
Sơ đồ 7 Lịch mùa....................................................................................................................................28
Sơ đồ 8 Sơ đồ Venn các tổ chức và cá nhân có ảnh hưởng tới người dân về mặt sản xuất và tiếp thị
rau cải ngọt ..............................................................................................................................32
iv
Hình ảnh
Hình 1 Hạt giống Tosakan......................................................................................................................25
Hình 2 Cải ngọt được trồng với mật độ cao ...........................................................................................28
Hình 3 Luống cải gieo (trái) và luống cải trồng từ cây con (phải) ........................................................29
Danh mục các hộp
Hộp 1 Tư thương: Anh Chính .................................................................................................................40
Hộp 2 Một chuỗi giá trị cả ngọt: Anh Lê Văn Tuấn ...............................................................................42
Hộp 3 Thu gom, bán lẻ rau: chị Hoa......................................................................................................44
Hộp 4 Cửa hàng rau an toàn – mô hình tiềm năng?: Chị Tâm ..............................................................52
v
nguon tai.lieu . vn
Hưng Yên
Cơ quan ủy thác:
Chương trình phát triển các doanh nghiệp
nhỏ và vừa MPI-GTZ
Cơ quan thực hiện:
Fresh Studio Innovations Asia Ltd.
www.freshstudio.biz
Đồng hợp tác với:
Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
tỉnh Hưng Yên
i
Quản trị tài liệu
Tác giả
Tác giả
Phiên bản
Lillian Diaz & Phạm Văn Hội
Siebe van Wijk
1.0
2.0
Hiệu chỉnh
Hiệu chỉnh, kết
luận, trình bày
Phân bố
Phiên bản
Họ & tên
Cơ quan
Địa chỉ
1:
2:
3:
4:
5:
Hiệu đính
Họ và tên
Cơ quan
1: Phạm Văn Hội
2: Nguyễn Trung Anh
3: Nguyễn Thị Thanh Uyên
Fresh Studio
Fresh Studio
Fresh Studio
Họ và tên
Cơ quan
1: Phạm Văn Hội
2: Cù Thị Lệ Thủy
Fresh Studio
Fresh Studio
Người dịch
ii
Mục lục
1 Giới thiệu..............................................................................................................................................1
1.1 Quy mô nghiên cứu ...........................................................................................................1
1.2 Lựa chọn loại rau ...............................................................................................................1
1.3 Mục đích............................................................................................................................2
1.4 Kết cấu báo cáo..................................................................................................................2
2 Phương pháp tiến hành.......................................................................................................................3
2.1 Phương pháp......................................................................................................................3
2.2 Nhóm thực hiện .................................................................................................................4
2.3 Địa điểm khảo sát thực địa ................................................................................................5
2.4 Chương trình......................................................................................................................5
2.5 Các tác nhân được phỏng vấn............................................................................................7
2.6 Hạn chế..............................................................................................................................7
3 Rau cải ngọt .........................................................................................................................................9
3.1 Giới thiệu...........................................................................................................................9
3.2 Sản xuất .............................................................................................................................9
3.3 Cải ngọt trong các món ăn Việt nam ...............................................................................10
4 Ngành rau Hưng Yên ........................................................................................................................12
4.1 Giới thiệu.........................................................................................................................12
4.2 Sản xuất rau .....................................................................................................................12
4.3 Khu công nghiệp..............................................................................................................15
5 Chuỗi cải ngọt ....................................................................................................................................18
5.1 Giới thiệu.........................................................................................................................18
5.2 Chuỗi cải ngọt..................................................................................................................19
5.3 Tính mùa vụ.....................................................................................................................20
5.4 Giá bán.............................................................................................................................21
5.5 Quy mô ngành rau ...........................................................................................................21
6 Tác nhân tham gia chuỗi...................................................................................................................24
6.1 Người sản xuất.................................................................................................................24
6.1.1 Giống ......................................................................................................................24
6.1.2 Năng suất ................................................................................................................25
6.1.3 Lịch mùa vụ.............................................................................................................26
6.1.4 Lịch canh tác...........................................................................................................27
6.1.5 Sâu bệnh..................................................................................................................29
6.1.6 Quản lý canh tác .....................................................................................................30
6.1.7 Nguồn thông tin.......................................................................................................31
6.1.8 Sản xuất rau an toàn ...............................................................................................32
6.1.9 Lợi nhuận ................................................................................................................34
6.1.10 Vấn đề và giải pháp ..............................................................................................35
6.2 Các loại hình dịch vụ .......................................................................................................36
6.2.1 Dịch vụ đầu vào ......................................................................................................36
6.2.2 Tập huấn và khuyến nông .......................................................................................38
6.2.3 Tín dụng ..................................................................................................................39
6.3 Tư thương ........................................................................................................................39
6.3.1 Các nơi tư thương mua cải ngọt..............................................................................40
6.3.2 Thu hoạch và vận chuyển........................................................................................43
6.3.3 Hệ thống quản lý chất lượng rau ............................................................................44
6.3.4 Lợi nhuận ................................................................................................................45
6.3.5 Các vấn đề và giải pháp..........................................................................................46
6.4 Siêu thị METRO..............................................................................................................47
6.5 Công ty chế biến rau ........................................................................................................49
6.6 Người bán lẻ ....................................................................................................................50
6.6.1 Các sạp bán rau tại các chợ mở..............................................................................50
iii
6.6.2 Các cửa hàng rau an toàn.......................................................................................51
6.6.3 F-Mart.....................................................................................................................52
6.6.4 Siêu thị ....................................................................................................................53
6.6.5 Kết luận về hệ thống bán lẻ.....................................................................................54
6.7 Nhà hàng/quán ăn ............................................................................................................54
6.7.1 Nhà hàng.................................................................................................................54
6.7.2 Nhà hàng phở cuốn quán ăn đường phố .................................................................55
7 Kết luận và kiến nghị ........................................................................................................................57
7.1 Những nghịch lý ..............................................................................................................57
7.2 Giống rau .........................................................................................................................58
7.3 Qui hoạch vùng sản xuất rau an toàn ...............................................................................59
7.4 Hoạt động sau thu hoạch..................................................................................................59
7.5 Tiêu thụ sản phẩm............................................................................................................60
7.6 Đối tác .............................................................................................................................61
Phục lục 1 Tổng quan các loại công cụ trong hộp công cụ RDA .....................................................63
Phụ lục 2 Các thông tin thu thập.......................................................................................................65
Danh mục bảng biểu
Bảng 1 Nhóm phân tích chuỗi rau cải ngọt Hưng Yên .............................................................................5
Bảng 2 Lịch khảo sát thực địa ..................................................................................................................6
Bảng 3 Những người được phỏng vấn trong quá trình phân tích.............................................................7
Bảng 4 Sản lượng rau Hưng Yên............................................................................................................13
Bảng 5 Diện tích rau theo huyện tại tỉnh Hưng Yên...............................................................................13
Bảng 6 Diện tích các loại rau cụ thể trồng tại tỉnh Hưng Yên ...............................................................14
Bảng 7 Khối lượng rau cải ngọt buôn bán tại các chợ đầu mối Hà nội.................................................20
Bảng 8 Khối lượng rau cải ngọt có nguồn gốc từ Hưng Yên..................................................................22
Bảng 9 Khối lượng rau cải ngọt Hưng Yên mua bán/ngày.....................................................................23
Bảng 10 So sánh các loại giống cải ngọt ...............................................................................................24
Bảng 11 Thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng trong sản xuất rau cải ngọt ở xã Trung Nghĩa và xã Yên
Mỹ ............................................................................................................................................30
Bảng 12 So sánh sản xuất rau an toàn và rau thường............................................................................33
Bảng 13. So sánh chi phí sản xuất rau an toàn và rau thường (đ/sào)...................................................33
Bảng 14 Sự khác nhau giữa sản xuất cải ngọt an toàn và cải ngọt thường............................................34
Bảng 15 Bảng phân tích thu nhập thuần (cho 1 sào cải ngọt)................................................................35
Bảng 16 Giá mua và giá bán một số vật tư chính tại cửa hàng vật tư ...................................................38
Bảng 17 Lượng cải ngọt bán ra bởi một số tư thương ở Hưng Yên .......................................................39
Bảng 18 Lợi nhuận thu được của một tư thương gắn với chuỗi giá trị (bán tại thị trường Hà Nội trong
điều kiện rất thuận lợi).............................................................................................................45
Bảng 19 Lợi nhuận thu được của tư thương theo kênh phân phối thông thường (bán tại thị trường Hà
Nội trong điều kiện rất thuận lợi) ............................................................................................46
Danh mục sơ đồ/đồ thị
Sơ đồ 1 Phương pháp phân tích chuỗi giá trị rau cải ngọt ......................................................................4
Sơ đồ 2 Lịch khảo sát thực địa .................................................................................................................6
Sơ đồ 3 Bản đồ sản xuất rau tỉnh Hưng Yên...........................................................................................15
Sơ đồ 4 Khu công nghiệp và bị ô nhiễm tại tỉnh Hưng Yên ....................................................................17
Sơ đồ 5 Chuỗi cải ngọt đơn giản ............................................................................................................19
Sơ đồ 6 Lịch mùa vụ ...............................................................................................................................27
Sơ đồ 7 Lịch mùa....................................................................................................................................28
Sơ đồ 8 Sơ đồ Venn các tổ chức và cá nhân có ảnh hưởng tới người dân về mặt sản xuất và tiếp thị
rau cải ngọt ..............................................................................................................................32
iv
Hình ảnh
Hình 1 Hạt giống Tosakan......................................................................................................................25
Hình 2 Cải ngọt được trồng với mật độ cao ...........................................................................................28
Hình 3 Luống cải gieo (trái) và luống cải trồng từ cây con (phải) ........................................................29
Danh mục các hộp
Hộp 1 Tư thương: Anh Chính .................................................................................................................40
Hộp 2 Một chuỗi giá trị cả ngọt: Anh Lê Văn Tuấn ...............................................................................42
Hộp 3 Thu gom, bán lẻ rau: chị Hoa......................................................................................................44
Hộp 4 Cửa hàng rau an toàn – mô hình tiềm năng?: Chị Tâm ..............................................................52
v