Xem mẫu
- Phân c nh trong k ch b n
Nhân light và Tiden post lên các k ch b n ng n và có bàn v phân c nh, tôi
xin óng góp m t bài vi t nh v phân c nh. Tôi s c g ng vi t ng n và gi n d
t i av m t tài khá dài. N u thi u ho c sai xin thêm và s a tho i mái. N u có
câu h i, tôi s tìm cách tr l i trong kh năng.
PHÂN C NH
Phân c nh gi n d là ch n hình nh k câu chuy n mà b n mu n k trong
phim.
Phim có nhi u o n (sequence). M i o n o n có nhi u c nh (scene).
C nh có nhi u cú máy (shot). SCENE là ơn v căn b n c a phim. Dù phim truy n
dài v i hơn 100 scene hay phim ng n v i 3 scene thì scene v n là ơn v căn b n.
SHOT là ơn v nh nh t c a phim. Trong bài u tiên này tôi xin nói v các y u
t cơ b n c a SHOT.
Chúng ta th tư ng tư ng phim Trương Chi.
Sequence 1: M Nương nghe ti ng tiêu, yêu ngư i th i tiêu.
Sequence 2: vua rư c Trương Chi vào cung cho MN g p m t. TC nghèo
x u, MN u i i.
Sequence 3: TC tương tư, ch t, tim không tan.
- Sequence 4: Ai ó l y tim anh t c thành cái ly ưa cho MN u ng nư c. MN
nh m t gi t nư c m t, ly tan.
Sequence 1 chia làm nhi u scene.
Ngư i vi t k ch b n s vi t gi ng gi ng như v y (SCENE 001)
001 N I - CUNG HOÀNG T C / PHÒNG M NƯƠNG - NGÀY
Phòng M NƯƠNG trên l u cao. MN (19 tu i) ng i trên chi c gh t
bên c a s , cô ang c sách. T b u tr i bên ngoài v ng l i ti ng tiêu réo r t khi
còn khi m t. MN v a c v a mơ màng.
C a m , m t TỲ N (16) mang khay trà bư c vào, cúi chào MN. Cô chưa
kp t khay xu ng, MN ã h i.
M NƯƠNG
C m i chi u lúc s p t t n ng, ngư i y l i th i tiêu. Em nghe không?
CUNG N
Không. À, mà có nghe. Ai mà r nh th nh ?
M NƯƠNG
Hôm nào ngư i y không th i, ta không mu n ăn cơm, không mu n ng .
Phòng M Nương và o n tho i gi a MN và cung n là m t SCENE. Biên
k ch ch vi t SCENE ch chưa i vào ơn v nh hơn là SHOT.
- o di n là ngư i chia c nh y ra thành nhi u SHOT. Công vi c ó là
PHÂN C NH.
Th 4 shot u nhé (4 shot này ch m i ch ng 30 giây u tiên c a phim.
Chưa có tho i gì h t):
Shot 01: (R ng: Máy t trong phòng hư ng v phía c a s ) MN ng i
khung c a và ang c m t cu n thơ. Tay cô l t qua trang.
Shot 02: (C n) Nh ng ngón tay r t p c a MN c m l y m t góc trang
l t trang sách, trên ó có in m t bài thơ t a là: Tương tư chi u.
Shot 03: (Trung: Máy v n hư ng v phía c a s , t g n MN hơn shot
001) M nương ti p t c c, nhưng mơ màng nghe tiêu, có c ư c gì âu. Có
ti ng m c a. MN quay ra m t nhìn.
Shot 04: (Trung: Máy hư ng v c a vào phòng) Cung n ngư ng c a tay
bưng khay trà, bư c vào phòng, ra kh i khung.
Ráp các shot này l i, ta bi t ư c khung c nh m u c a chuy n. M i shot
ph i có 6 y u t sau:
1. S THÚC Y
2. THÔNG TIN
3. B C NH
4. ÂM THANH
5. S THAY I
- 6. S LIÊN T C
M iy ut u quan tr ng. i sâu, c n có nhi u cu n sách cho m i y u
t . ây tôi ch nói sơ lư c.
1. S THÚC Y
Ngư i xem phim s cho là m ch phim t nhiên li n l c khi h MONG ư c
xem cái gì, máy quay s ưa m t h n ó. N u nh ng khung hình n i ti p nhau
không có lý do s làm cho câu chuy n có v khúc m c.
B n cho ngư i ta xem m t khung hình. Xem ư c vài giây, b n i qua
m t khung khác. B n làm như v y không tùy h ng, mà vì b n bi t ngư i xem
mu n xem cái khung k ó. T i sao h mu n xem cái khung k ? Cũng là do chính
b n, ngư i k chuy n, d n s chú ý c a h t i ó. R i b n cho h xem cái h
mu n xem. i u này t o s m ch l c. N u không có s thúc y, ngư i d ng
phim s h i b n: Ngư i xem ang nhìn cái này vi c gì ph i quay u nhìn qua kia,
vi c gì tôi ph i i SHOT?
Ví d xem SHOT 001 MN ang ng i c sách. Chính vì nàng ưa m y
ngón tay p lên l t trang làm cho ngư i xem MONG ư c nhìn g n hơn th y
nh ng ngón tay c a m t công chúa nó p như th nào và công chúa c th sách
gì. ó là lý do, là S THÚC Y c t qua khung hình shot 002: C n, cho th y
bàn tay c a nàng và t a bài thơ nàng ang c. S THÚC Y trong trư ng h p
này ư c gây ra nh hình nh (công chúa l t trang). Có m t S THÚC Y do
ÂM THANH gây ra cu i SHOT 003: Shot này t MN ang mơ màng nghe ti ng
sáo. B ng nhiên có ti ng m c a. Ti ng m c a làm cho ngư i xem mu n bi t AI
- bư c vào phòng. V y là b n ã có lý do c t qua SHOT 004: Thì ra là cung n
mang bình trà vô cho công chúa u ng.
2. THÔNG TIN
M t cú máy ph i em l i THÔNG TIN cho ngư i xem, ti p theo nh ng
thông tin mà h ã ư c bi t t cú máy trư c ó. Thông tin này có th nh hình
nh, ho c nh âm thanh (tho i, ch ng h n). B n khai m câu chuy n. Thông tin có
th ưa câu tr l i ho c ch ưa ra câu h i.
Trong shot 001, b c hình c a b n tr l i các câu h i ư c tr l i:
- Căn phòng th nào? Trang trí ki u Vi t xưa, v y là chuy n này lâu r i,
VN.
- Ai ng i xem sách.? Tr mà ti n âu mua áo qu n p quá, ch c là con nhà
giàu.
- Cô y ng i như th nào? Lưng th ng, ài các mà, ch c con quan hay con
vua.
Và nó em l i vài câu h i khác chưa có câu tr l i:
- Ti ng tiêu c a ai v y kìa?
- Cô gái ang nghĩ gì?
Nh ng câu h i chưa có câu tr l i này khi n ngư i ta mu n xem ti p.
- 3. B C NH
M i SHOT u ư c cân nh c (sáng tác) th n tr ng như h a sĩ v m t b c
tranh, nên tôi t m g i ây là m t B C NH. Nó bao g m:
- Khung hình (frame): g m có chi u ngang và chi u d c óng khung hình
nh l i.
- Chi u sâu (depth): chi u th ba, chi u sâu, th t ra ch là m t o giác, ư c
t o nên nh s s p t ngư i, v t và ư ng nét trong khung, cách t máy, ch n
ng kính, và ánh sáng.
- C nh/di n viên/ o c
- Màu, ánh sáng.
B c nh là i u quy t nh th giác và c m giác c a phim . Hôm nào có d p
chúng ta có th bàn r ng v B C NH.
4. ÂM THANH
Nguyên t c khi ghép ÂM THANH vào SHOT là: "Ngư i xem PH I nghe
nh ng gì h TH Y, nhưng h không c n th y nh ng gì h NGHE. Nghĩa là n u
TH Y c a m mà không NGHE ti ng c a m thì không ư c, nhưng h v n có
th NGHE ti ng sáo mà KHÔNG TH Y ngư i th i sáo.
Âm thanh r t quan tr ng, cũng c n nhi u chương sách riêng v nó, Khi o
di n óng khung m t b c nh v i nhi u chi ti t, ngư i xem có th CH N nhìn cái
này k hơn và b qua cái kia, ch âm thanh thì ngư i xem không có s ch n l a
ó. H ph i nghe t t c nh ng gì o di n cho h nghe, và nh hư ng tâm lý âm
- thanh mang l i r t sâu r ng, i v i nhi u ngư i, âm thanh quan tr ng cho c m
giác c a phim hơn c hình nh.
5. GÓC MÁY
T t nh t là m i l n i shot ta cũng nên i góc máy. i góc máy là i
hư ng nhìn, em l i nh ng thông tin m i và khác ho c thêm vào cái ngư i xem ã
th y r i.
Góc máy chính là hư ng m t c a m t ngư i nào ó. Trong phim, ch có cái
nhìn c a nhân v t (POV: point of view) và cái nhìn c a ngư i xem, t c là không
c a ai c . B n ph i r t c n th n v i cái nhìn c a m t ngư i th ba. Ch ng h n có
hai ngư i i t sân vào nhà. B n ch có hai l a ch n: góc máy t hư ng m t c a
nhân v t, ho c góc máy là hư ng m t c a khán gi . N u b n quay hai ngư i i vào
nhà và thích t máy xuyên qua b d u vì th y nó ly kỳ, ngư i xem s hi u l m
r ng có m t ngư i th ba ang quan sát rình r p hai ngư i kia t sau b d u, và
phim b sai văn ph m.
6. S LIÊN T C
Chuy n SHOT g i là CUT. Có hai lo i là CUT liên t c (continuous cut) và
không liên t c (jump cut). Sau m t s continuous cut, o di n có th dùng jump
cut c t ng n th i gian.
N u c m t o n phim ghép các SHOT không liên t c nhau t nhanh
nhi u bi n c c a vài năm trong vòng m t hai phút, thì ngư i ta dùng ti ng Pháp
MONTAGE có nghĩa là ch p n i hình nh (trong khi trong ti ng Pháp,
MONTAGE có nghĩa là d ng phim). S liên t c c a hình nh và âm thanh làm
- cho ngư i xem th y mình ang quan sát TH C di n bi n trên màn nh hơn là nó
ư c k l i.
C hình nh và âm thanh u c n có s liên t c. C n chú ý:
1. N i dung
Thí d shot trư c i u thu c c a di n viên hút ã h t, mà qua shot sau nó
còn dài thì sai, nó ph i ng n như shot trư c.
2. C ng
Bàn tay kéo i u thu c ra kh i mi ng c a di n viên trong shot sau ph i ti p
úng c ng t shot trư c.
3. V trí và hư ng
M t ngư i ch y ang t trái sang ph i khung hình. Qua shot k n u t
máy v trí i di n khi n ngư i này ch y t ph i sang trái s làm ngư i xem anh
ta ã i hư ng và ang ch y i b ng ch y v .
4. Tho i
Ph i có s liên t c c a tho i.
nguon tai.lieu . vn
