Xem mẫu
- LÜnh vùc c¬ khÝ
vμ chÕ biÕn n«ng s¶n
97
- 98
- M¸Y TÏ B¾P LAI NGUY£N Vá*
(2004 - 2005)
T¸c gi¶: HUúNH TH¸I D¦¥NG
§Þa chØ: th«n 1, x· Hμm §øc,
huyÖn Hμm ThuËn B¾c,
tØnh B×nh ThuËn.
§iÖn tho¹i: 062.3626447; 0989021219
1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p
Th¸ng 2-1999, khi ®Õn huyÖn T¸nh Linh, nhËn
thÊy nhiÒu n«ng d©n ë ®©y ph¶i rÊt vÊt v¶ trong
viÖc thu ho¹ch vμ t¸ch ng«, Huúnh Th¸i D−¬ng ®·
n¶y ra s¸ng kiÕn lμm chiÕc m¸y chuyªn dïng ®Ó
t¸ch ng«, ®Ëu. ¤ng nghÜ ra viÖc thiÕt kÕ chiÕc m¸y
®ã trªn c¬ së c¶i tiÕn m¸y tuèt lóa víi sù thay ®æi
lμ cã thªm trôc xo¸y vμ tÊm l−íi ch¾n. ChiÕc m¸y
t¸ch b¾p nguyªn vá víi nh÷ng tÝnh n¨ng v−ît tréi
so víi c¸c thiÕt bÞ cïng lo¹i nh−: tÏ ®−îc b¾p lai
nguyªn vá cßn t−¬i t¹i ruéng víi tû lÖ h¹t vì rÊt
____________
* Gi¶i NhÊt.
99
- thÊp, d−íi 3kg/tÊn, c«ng suÊt tõ 4 ®Õn 5 tÊn
h¹t/giê vμ møc tiªu hao nhiªn liÖu chØ lμ mét lÝt
dÇu/3 tÊn h¹t ng«. Ngoμi ra, chiÕc m¸y nμy cã thÓ
sö dông ®Ó tuèt lóa, bãc vá ®Ëu ®ç c¸c lo¹i.
2. TÝnh hiÖu qu¶
- HiÖu qu¶ kü thuËt:
HiÖn nay, m¸y tÏ ®−îc 8 tÊn h¹t b¾p mét giê,
thÊt tho¸t rÊt thÊp chØ d−íi 3kg/tÊn h¹t ng«. M¸y
tÏ ®−îc b¾p lai nguyªn vá cßn t−¬i t¹i ruéng.
¦u ®iÓm lín nhÊt cña m¸y tÏ b¾p ng« lμ tÝnh
®a chøc n¨ng, chØ cÇn thay ®æi trôc dao lμ m¸y
tuèt lóa cã thÓ trë thμnh m¸y tÏ b¾p ng« vμ c¸c
lo¹i ®Ëu.
- HiÖu qu¶ kinh tÕ:
Theo tÝnh to¸n cña ngμnh n«ng nghiÖp B×nh
ThuËn: Trong mét ngμy ho¹t ®éng, chiÕc m¸y nμy
thùc hiÖn khèi l−îng c«ng viÖc t−¬ng ®−¬ng víi
1.200 c«ng lao ®éng thñ c«ng. Nh− vËy viÖc sö
dông chiÕc m¸y nμy lμm gi¶m ®¸ng kÓ tiÒn thuª
nh©n c«ng thu ho¹ch b¾p.
Chi phÝ nhiªn liÖu cho m¸y ho¹t ®éng thÊp: 1 lÝt
dÇu/3 tÊn h¹t ng«.
M¸y cã thÓ di chuyÓn trªn mäi ®Þa h×nh, nhê ®ã
lμm gi¶m ®−îc chi phÝ mua c¸c lo¹i m¸y chuyªn
dông kh¸c vμ c«ng vËn chuyÓn s¶n phÈm, l¹i tiÕt
kiÖm thêi gian.
100
- - HiÖu qu¶ x· héi:
Gi¶m c«ng thu ho¹ch n«ng s¶n cho ng−êi lao ®éng.
Vá b¾p ng« vμ lâi th¶i ra ®−îc ®èt bá ®Ó dïng
lμm chÊt bãn cho ruéng sau khi thu ho¹ch, kh«ng
g©y « nhiÔm m«i tr−êng.
3. Kh¶ n¨ng ¸p dông
Bªn c¹nh viÖc tiªu thô trªn ®Þa bμn B×nh
ThuËn, s¶n phÈm nμy ®−îc b¸n kh¸ nhiÒu t¹i c¸c
®Þa ph−¬ng kh¸c lμ §ång Nai, Ninh ThuËn, S¬n
La, §iÖn Biªn, L¹ng S¬n... HiÖn nay, c¬ së c¬ khÝ
Minh Thμnh cña «ng Huúnh Th¸i D−¬ng víi 25
c«ng nh©n ®· cung cÊp trªn 2.000 m¸y cho bμ con
n«ng d©n. Trung b×nh mçi th¸ng c¬ së Minh
Thμnh cã thÓ s¶n xuÊt tõ 13 - 15 m¸y cung cÊp
cho thÞ tr−êng.
101
- BÐC T¦íI C¢Y TRåNG*
(2006 - 2007)
T¸c gi¶: §ÆNG T¸M
§Þa chØ: th«n Ph−íc Léc 2, x· Eaphª,
huyÖn Kr«ng P¾k, tØnh §¾k L¾k.
§iÖn tho¹i: 0914178857
1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p
Rót kinh nghiÖm tõ c¸c lo¹i bÐc t−íi c«ng
nghiÖp hiÖu Sigma (TiÖp Kh¾c) ®−îc nhËp vÒ cã
cÊu t¹o b»ng nh«m nªn dÔ biÕn d¹ng, háng hãc,
bÐc t−íi do «ng §Æng T¸m chÕ t¹o ®−îc s¶n xuÊt
b»ng nhùa PE nªn cã ®é bÒn cao. BÐc cã cÊu t¹o
hai vßi c©n ®èi, trªn bÐc t−íi cßn g¾n c¶ sè ®Ó ®iÒu
chØnh xa - gÇn, lùc t−íi m¹nh - nhÑ nªn thÝch hîp
víi c«ng suÊt mäi lo¹i m¸y b¬m vμ ®éng c¬ ®iÖn.
2. TÝnh hiÖu qu¶
- HiÖu qu¶ kü thuËt:
BÐc nμy cã hai vßi phun ®Ó t−íi ®Òu ®−îc cho c¶
kho¶ng c¸ch xa vμ gÇn; cã thÓ ®iÒu chØnh lùc t−íi,
____________
* Gi¶i NhÊt.
102
- kho¶ng c¸ch phun n−íc ®Òu tuú theo c«ng suÊt
cña tõng lo¹i m¸y b¬m, v× vËy cã thÓ sö dông cho
c¶ ®éng c¬ ®iÖn vμ m¸y næ. C«ng suÊt cña bÐc nμy
t¨ng 15% - 20% so víi bÐc nh«m mét vßi vμ gióp
tiÕt kiÖm kho¶ng 10 lÝt dÇu trªn 1ha mμ n−íc t−íi
l¹i ®Òu h¬n.
- HiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi:
BÐc do «ng §Æng T¸m chÕ t¹o ®· gióp n«ng d©n
kh«ng ph¶i phô thuéc vμo c¸c lo¹i bÐc ngo¹i nhËp,
gi¸ thμnh cao. BÐc cã ®é bÒn cao nªn ng−êi trång
cμ phª Ýt ph¶i söa ch÷a, thay thÕ. Chi phÝ ®Çu t−
sö dông cña bÐc do «ng §Æng T¸m chÕ t¹o rÎ h¬n
viÖc sö dông bÐc ngo¹i. Tr−íc ®©y, mét dμn èng
cña m¸y t−íi Sigma chØ l¾p bÐc ngo¹i nhËp th× nay
cã thÓ l¾p tíi 12 bÐc §Æng T¸m; m¸y LX (Liªn X«)
g¾n 12 bÐc ngo¹i nhËp th× nay cã thÓ g¾n trªn 20
bÐc §Æng T¸m, trong khi gi¸ bÐc §Æng T¸m chØ
b»ng 1/3 gi¸ bÐc ngo¹i nhËp.
3. Kh¶ n¨ng ¸p dông
BÐc t−íi do «ng §Æng T¸m chÕ t¹o ®· ®−îc
ng−êi trång cμ phª sö dông réng r·i. N¨m 2004,
Côc Së h÷u trÝ tuÖ ®· cÊp b»ng ®éc quyÒn kiÓu
d¸ng c«ng nghiÖp cho lo¹i bÐc t−íi cña «ng §Æng
T¸m. §· cã nhiÒu doanh nghiÖp trong vμ ngoμi
n−íc t×m ®Õn ®Ó th−¬ng l−îng mua l¹i b¶n quyÒn
chÕ t¹o vμ tiªu thô lo¹i bÐc nμy.
103
- M¸Y ÐP TRÊU Vμ M¹T C¦A THμNH CñI*
(2010-2011)
T¸c gi¶: NGUYÔN §×NH T¦êNG
NGUYÔN THμNH T¢M
NGUYÔN NGäC LINH
§Þa chØ: Êp VÜnh An, x· B×nh Gi¶,
huyÖn Ch©u §øc, tØnh Bμ RÞa - Vòng Tμu.
§iÖn tho¹i: 0643.881179; 0983881179
1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p
Sau khi tham quan, häc hái kinh nghiÖm cña
ng−êi NhËt B¶n vÒ c¸ch tËn dông biÕn chÊt th¶i
thμnh nguån n¨ng l−îng, víi nghÒ c¬ khÝ truyÒn
thèng cña gia ®×nh, nhãm t¸c gi¶ ®· mμy mß t×m
c¸ch Ðp trÊu (vá lóa) trë thμnh cñi ®èt, mét nguån
n¨ng l−îng tiÒm n¨ng. ë ViÖt Nam, víi nÒn s¶n
xuÊt vμ chÕ biÕn g¹o, h»ng n¨m th¶i ra mét l−îng
trÊu lμ kho¶ng 8 triÖu tÊn; vá trÊu th¶i ra kh«ng
____________
* Gi¶i NhÊt.
104
- tiªu thô ngay g©y ø ®äng, cã khi th¶i th¼ng ra
s«ng g©y « nhiÔm m«i tr−êng. M¸y Ðp cñi trÊu ®·
tËn dông ®−îc nguån nhiªn liÖu nμy ®Ó thay thÕ
c¸c nhiªn liÖu ®èt kh¸c, cã thÓ tiÕt kiÖm h¬n vμ
®−îc ng−êi tiªu dïng ®¸nh gi¸ cao. M¸y Ðp trÊu
do nhãm t¸c gi¶ chÕ t¹o cã nh÷ng sù kh¸c biÖt so
víi c¸c s¶n phÈm cïng c«ng dông trªn thÞ tr−êng.
S¶n phÈm cã chÊt l−îng tèt, ®é bÒn cao h¬n, dÔ
söa ch÷a, gi¸ thμnh rÎ h¬n.
2. TÝnh hiÖu qu¶
- HiÖu qu¶ kinh tÕ:
Cñi trÊu cã gi¸ kho¶ng 1.000®/kg, so s¸nh víi
c¸c chÊt ®èt kh¸c th× cñi trÊu tiÕt kiÖm ®−îc
kho¶ng gÇn 50%. Cñi trÊu ch¸y triÖt ®Ó, khi ®èt
sinh nhiÖt tèt, kho¶ng 3.400kcal/kg do thμnh phÇn
chÊt x¬ trong trÊu chiÕm 75%, dÔ bÐn löa, khi ch¸y
kh«ng cã khãi vμ mïi to¶ ra dÔ chÞu. Kh¶ n¨ng duy
tr× sù ch¸y cña cñi trÊu l©u h¬n so víi c¸c nhiªn
liÖu ®èt kh¸c nh− than ®¸, cñi… Cã thÓ sö dông cñi
trÊu cho nhiÒu d¹ng lß ®èt truyÒn thèng vμ c«ng
nghiÖp. NÕu cã thÓ tËn dông 8 triÖu tÊn vá trÊu
lμm cñi ®èt h»ng n¨m th× n−íc ta sÏ tiÕt kiÖm ®−îc
h¬n 10 triÖu tÊn cñi gç (b»ng khai th¸c 20.000
hÐcta rõng), t−¬ng ®−¬ng nhiÒu tû ®ång.
- HiÖu qu¶ x· héi:
S¶n phÈm cñi trÊu cã nh÷ng −u ®iÓm mμ hÇu
105
- nh− c¸c lo¹i chÊt ®èt kh¸c kh«ng cã, trong ®ã næi
bËt nhÊt lμ tiÕt kiÖm vμ h¹n chÕ « nhiÔm m«i
tr−êng. Cñi trÊu võa tËn dông ®−îc nguån chÊt
th¶i ra m«i tr−êng, tμn tro cña cñi trÊu sau khi
®èt chøa trªn 80% «xÝt silÝc, cã thÓ tËn dông ®Ó c¶i
t¹o ®Êt n«ng nghiÖp.
3. Kh¶ n¨ng ¸p dông
Sau mét n¨m thö nghiÖm, nhãm t¸c gi¶ ®· s¶n
xuÊt vμ b¸n ®−îc kh¸ nhiÒu m¸y Ðp cñi trÊu vμ
m¹t c−a trªn toμn quèc. TÊt c¶ c¸c m¸y ®Òu vËn
hμnh tèt. Tuy nhiªn, h¹n chÕ cña m¸y lμ ph¶i mÊt
3 th¸ng míi thu håi ®−îc vèn, nªn ®ång vèn ®Çu
t− xoay vßng chËm. Dù tÝnh trong t−¬ng lai, khi
mäi viÖc thuËn lîi, nhãm t¸c gi¶ sÏ më mét sè lß
than cñi Ðp. XÐt thÊy nh÷ng −u ®iÓm vÒ kinh tÕ vμ
m«i tr−êng tõ cñi trÊu, võa qua kh«ng Ýt c¸c
doanh nghiÖp trong vμ ngoμi n−íc t×m vμ sö dông
s¶n phÈm nμy.
106
- M¸Y BãC Vá §ËU PHéNG*
(2004 - 2005)
T¸c gi¶: §μO KIM T¦êNG
§Þa chØ: th«n Ph−íc Thä, x· Mü Hßa,
huyÖn Phï Mü, tØnh B×nh §Þnh.
1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p
N¨m 1990, anh §μo Kim T−êng b¾t ®Çu chÕ t¹o
chiÕc bμn cμ ®Ëu b»ng gç trªn c¬ së tham kh¶o
nguyªn lý cña m¸y bãc vá cμ phª. S¶n phÈm ®Çu tay
®· ph¸t huy tÝnh hiÖu qu¶ so víi ph−¬ng ph¸p lμm
thñ c«ng tr−íc ®©y (bãc trùc tiÕp b»ng tay, dïng kÑp
tre), nh−ng vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn anh l¹i tiÕp
tôc võa lμm võa thay thÕ, c¶i tiÕn vÒ thiÕt bÞ, cÊu
t¹o vμ nguyªn lý ho¹t ®éng cña m¸y. N¨m 1995,
chiÕc m¸y bãc vá ®Ëu ®−îc c¶i tiÕn thμnh “m¸y bãc
vá ch¹y b»ng ®éng c¬ ®iÖn vμ ®éng c¬ ®iªzen”, bæ
sung thªm c¸c bé phËn phô trî nh− phun vá, sμng
ph©n lo¹i h¹t… vμ trë thμnh chiÕc m¸y bãc vá ®Ëu
____________
* Gi¶i Nh×.
107
- phéng hoμn chØnh nh− hiÖn nay víi c«ng suÊt tèi ®a
®¹t tõ 1-1,5 tÊn/giê.
2. TÝnh hiÖu qu¶
- HiÖu qu¶ kü thuËt:
Nh÷ng chiÕc m¸y chÕ t¹o ban ®Çu cã kÝch th−íc
(dμi x réng x cao) lμ 3m x 1,2m x 1,5m; träng
l−îng: 200kg; phÇn lín chi tiÕt lμm b»ng gç. PhÔu
n¹p ®Ëu phéng cã vá b»ng gç, cã l¸ ch¾n ®iÒu
chØnh l−îng n¹p. M¸y cã hÖ thèng Ðp vá ®Ëu gåm
trôc Ðp vμ buång Ðp cã d¹ng lång s¾t h×nh trô; hÖ
thèng qu¹t giã vμ phun vá; hÖ thèng sμng gåm cã
2 sμng l¾c kiÓu l−íi s¾t ®Ó ph©n lo¹i nh©n h¹t
®Ëu, ®Ëu vá ch−a bãc vμ t¹p chÊt; hÖ thèng lÊy s¶n
phÈm. §éng c¬ chÝnh cña m¸y: sö dông ®éng c¬
®iªzen D15 (15HP) hoÆc ®éng c¬ ®iÖn ®Ó dÉn ®éng
trôc lÖch t©m lμm c¸c sμng chuyÓn ®éng l¾c.
HiÖn nay, 99% c¸c bé phËn cña m¸y ®−îc lμm
b»ng s¾t, thay v× chñ yÕu lμm b»ng gç nh− tr−íc
®©y. M¸y b»ng s¾t tiÖn th¸o rêi ®Ó chuyªn chë ®i xa
dÔ dμng (kh«ng ph¶i ®Ó nguyªn chiÕc nh− m¸y b»ng
gç), dÔ mua nguyªn liÖu khi cÇn söa ch÷a, thay thÕ.
- HiÖu qu¶ kinh tÕ:
Mçi m¸y b»ng s¾t b¸n ra hiÖn nay kho¶ng 9 triÖu
®ång (ch−a kÓ m¸y næ 15 m· lùc, hoÆc m«t¬ c«ng
suÊt t−¬ng tù), t−¬ng ®−¬ng víi m¸y b»ng gç. Gi¸
c¶ rÊt phï hîp víi tói tiÒn cña bμ con n«ng d©n
chuyªn trång ®Ëu phéng.
108
- C«ng suÊt tèi ®a ®¹t tõ 1-1,5 tÊn/giê (t−¬ng
®−¬ng víi n¨ng suÊt bãc vá ®Ëu thñ c«ng cña 100
lao ®éng trong 1 ngμy), gi¶m rÊt nhiÒu chi phÝ
nh©n c«ng bãc vá ®Ëu phéng. Kh«ng cã h¹t ®Ëu bÞ
bÓ vì hoÆc trÇy x−íc, s¶n phÈm nh©n ®Ëu ®¹t tiªu
chuÈn xuÊt khÈu.
Tiªu hao nhiªn liÖu Ýt: 1,2 lÝt x¨ng/giê.
- HiÖu qu¶ x· héi:
Gi¶m rÊt nhiÒu søc lùc cho ng−êi t¸ch vá ®Ëu.
N©ng cao s¶n l−îng h¹t t¸ch ®−îc, c¶i thiÖn ®êi
sèng cña ng−êi lao ®éng.
3. Kh¶ n¨ng ¸p dông
Nhê cã n¨ng suÊt, hiÖu suÊt cao, gi¸ thμnh hîp
lý nªn “m¸y bãc vá ®Ëu phéng ch¹y b»ng ®éng c¬
®iÖn vμ ®éng c¬ ®iªzen” do anh §μo Kim T−êng
chÕ t¹o ®· ®−îc bμ con n«ng d©n mua ®Ó sö dông
réng r·i trªn ®Þa bμn trong vμ ngoμi tØnh. HiÖn
nay, lo¹i m¸y bãc vá ®Ëu phéng nμy ®−îc tiªu thô
kh¾p c¶ n−íc: Hμ Néi, NghÖ An, §¾k L¾k, L©m
§ång, Ninh ThuËn, §ång Nai... Anh T−êng cho
biÕt, tõ th¸ng giªng ®Õn th¸ng 6 h»ng n¨m anh
chñ yÕu s¶n xuÊt m¸y ®¸p øng nhu cÇu cña bμ con
®Þa ph−¬ng. Tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 10 lμ thêi ®iÓm
anh lªn r¸p m¸y phôc vô bμ con khu vùc T©y
Nguyªn mμ chñ yÕu lμ ®Þa bμn §¾k L¾k.
109
- M¸Y B¥M N¦íC §¹P CH¢N §åNG HîP*
(2004 - 2005)
T¸c gi¶: NGUYÔN TÊT H¶I
§Þa chØ: b·i KÌ, x· §ång Hîp, huyÖn Quú Hîp,
tØnh NghÖ An.
§iÖn tho¹i: 038.3888248
1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p
HiÖn nay, nh÷ng vïng n«ng th«n n−íc ta vμ mét
sè n−íc trªn thÕ giíi ®ang sö dông phæ biÕn hai lo¹i
m¸y b¬m ®Ó b¬m n−íc phôc vô sinh ho¹t vμ s¶n
xuÊt lμ m¸y b¬m 1 xi lanh vμ m¸y b¬m 2 xi lanh,
tuy nhiªn hai lo¹i m¸y b¬m nμy cho n¨ng suÊt
thÊp, gi¸ thμnh cao. ViÖc nghiªn cøu chÕ t¹o m¸y
b¬m n−íc ®¹p ch©n §ång Hîp cã kÕt cÊu th©n b¬m
4 xi lanh, lμm cho n¨ng suÊt b¬m ®¹t gÇn
15m3/giê, gÊp h¬n 2 lÇn n¨ng suÊt b¬m cña m¸y
b¬m 2 xi lanh.
ViÖc ®−a 2 hÖ thèng ®ßn bÈy kÐp vμo cÊu tróc
____________
* Gi¶i Nh×.
110
- b¬m cho phÐp gi¶m lùc t¸c ®éng lªn m¸y gÊp
nhiÒu lÇn.
ThiÕt kÕ ngåi khi b¬m lμ nÐt ®Æc biÖt cña cÊu
tróc m¸y b¬m, cho phÐp tËn dông ®−îc −u ®iÓm
cña c¬ ch©n so víi c¸c bé phËn trong c¬ thÓ. T− thÕ
ngåi sÏ Ýt hao phÝ lùc v« Ých, do c¬ thÓ kh«ng t¹o
¸p lùc th−êng xuyªn lªn hai ch©n ng−êi ngåi b¬m,
do ®ã gióp ng−êi lao ®éng cã thÓ kÐo dμi thêi gian
lao ®éng.
PhÝa trªn cäc treo rßng räc cã mét gi¸ s¸ch t¹o
cho häc sinh cã ®iÒu kiÖn «n bμi khi gióp gia ®×nh
b¬m n−íc vμo ruéng lóa.
§©y lμ lo¹i c«ng cô s¶n xuÊt kiÓu míi, thÝch
hîp cho n«ng hé s¶n xuÊt lóa n−íc vïng nói, ®Þa
h×nh chia c¾t, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt c©y
trång; ®Æc biÖt lμ cã thÓ sö dông ë vïng ch−a cã
®iÖn l−íi ®i qua.
2. TÝnh hiÖu qu¶
- HiÖu qu¶ kinh tÕ:
Víi møc gi¸ 300.000 ®ång/1m¸y b¬m t¹i n¬i s¶n
xuÊt, ng−êi d©n cã thÓ dÔ dμng mua ®−îc vμ cã thÓ
hoμn vèn trong mét vô s¶n xuÊt víi diÖn tÝch canh
t¸c trung b×nh 3 sμo lóa/ 1 hé d©n, b»ng chÝnh l−îng
s¶n phÈm gia t¨ng thu ®−îc do ®¶m b¶o cung cÊp
®ñ n−íc.
Lo¹i m¸y nμy gióp t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng,
gi¶m mÖt mái cho ng−êi trång lóa. N¨ng suÊt cña
m¸y b¬m n−íc ®¹p ch©n b»ng 8 c«ng lao ®éng t¸t
111
- n−íc b»ng gμu dai, b»ng 4 c«ng lao ®éng t¸t n−íc
b»ng gμu sßng.
Ngoμi ra, lo¹i m¸y nμy gióp ®¶m b¶o ®ñ l−îng
n−íc t−íi cho c©y lóa, dï nguån n−íc n«ng hay
s©u m¸y ®Òu ho¹t ®éng tèt, rÊt phï hîp víi ®Þa
h×nh ®åi nói. Do ®ã lμm t¨ng n¨ng suÊt vμ chÊt
l−îng c©y lóa, t¨ng thu nhËp cho ng−êi n«ng d©n.
- HiÖu qu¶ x· héi:
+ Ng−êi lao ®éng ë nhiÒu løa tuæi vμ tr×nh ®é
®Òu sö dông ®−îc. Thùc tÕ trong thêi gian qua
trªn ®ång ruéng, phô n÷ bÕ con nhá, trÎ em 9-10
tuæi còng sö dông ®−îc m¸y b¬m nμy. Häc sinh
võa b¬m gióp gia ®×nh võa cã thÓ kÕt hîp häc bμi.
+ Gi¶m søc lao ®éng cho ng−êi trång lóa.
+ T¨ng n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng lóa, t¹o nh÷ng
vïng chuyªn canh c©y lóa ë n¬i cã ®Þa h×nh phøc
t¹p, thiÕu n−íc. T¹o viÖc lμm æn ®Þnh, n©ng cao
thu nhËp vμ ®êi sèng cho n«ng d©n.
§Æc biÖt hiÖu qu¶ cho n«ng d©n ë nh÷ng vïng
khã kh¨n, ch−a cã ®iÖn l−íi ®i qua.
3. Kh¶ n¨ng ¸p dông
Cho ®Õn thêi ®iÓm nμy th× m¸y b¬m n−íc ®¹p
ch©n cña anh lμ c«ng cô chèng h¹n duy nhÊt cã
thÓ thay thÕ c¸c lo¹i gμu guång truyÒn thèng mμ
bμ con n«ng d©n ®· dïng tõ hμng ngh×n n¨m nay.
112
- HéP PH¢N PHèI Vμ DôNG Cô GIEO H¹T*
(2006 - 2007)
T¸c gi¶: T¤ HåNG QU¢N
§ÆNG V¡N TIÓN
§Þa chØ: sè 26 Hai Bμ Tr−ng, thÞ trÊn Méc Hãa,
huyÖn Méc Hãa, tØnh Long An.
§iÖn tho¹i: 072.3841434; 072.3841904
1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p
T¹o c«ng cô gieo h¹t sö dông bÒn trong n«ng
nghiÖp (b»ng inox) nh»m kh¾c phôc c¸c nh−îc
®iÓm cña c¸c gi¶i ph¸p gieo s¹ tr−íc ®©y: ®iÒu
chØnh ®−îc kho¶ng c¸ch hμng, ®iÒu chØnh sè h¹t
r¬i xuèng mçi lç (cã thÓ chØ r¬i 1 h¹t/lç) nªn øng
dông ®−îc cho tÊt c¶ ruéng lóa kÓ c¶ lóa mïa vμ
lóa gièng tr−íc ®©y ph¶i gieo m¹ cÊy.
C«ng cô gåm hai bé phËn chÝnh lμ hép ph©n
phèi vμ dông cô gieo h¹t thμnh côm. Hép ph©n
phèi ®Ó ®iÒu chØnh sè l−îng h¹t muèn gieo. Cã thÓ
____________
* Gi¶i Nh×.
113
- l¾p hép ph©n phèi h¹t vμo c¸c thiÕt bÞ bÊt kú cho
c¸c môc ®Ých kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n: cã thÓ ¸p
dông vμo c¸c m¸y trång tØa h¹t bÊt kú nh− ®Ëu,
b¾p,… trong ®ã cã hép thùc hiÖn chøc n¨ng ph©n
phèi h¹t, cßn c¸c c¬ cÊu kh¸c thùc hiÖn c¸c chøc
n¨ng kh¸c nh−: t¹o luèng, xÎ r·nh hoÆc ®μo lç, lÊp
r·nh hoÆc lç, Ðp h¹t vμo ®Êt,…
ThiÕt bÞ gieo h¹t cã nhiÒu bé phËn ph©n phèi
h¹t ®−îc l¾p c¸ch ®Òu trªn khung. Khi thiÕt bÞ
ho¹t ®éng, c¸c bé phËn ph©n phèi h¹t sÏ th¶ tõng
nhóm h¹t ®Òu nhau thμnh tõng côm cã kho¶ng
c¸ch theo chiÒu ngang lμ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c
hép ph©n phèi. Khi muèn ®iÒu chØnh mËt ®é gieo
h¹t, kh«ng cÇn ph¶i ®iÒu chØnh tõng hép ph©n
phèi mμ chØ cÇn ®iÒu chØnh gãc nghiªng cña khung
xoay lμ ®ñ ®Ó ®iÒu chØnh sè l−îng h¹t nh¶ ra bëi
tÊt c¶ hép ph©n phèi l¾p trªn khung.
2. TÝnh hiÖu qu¶
- HiÖu qu¶ kü thuËt:
C¶i thiÖn ®−îc tÊt c¶ nh−îc ®iÓm cña nh÷ng kü
thuËt gieo cÊy tr−íc ®©y (gieo m¹ cÊy tay; s¹ lan;
s¹ hμng b»ng c«ng cô).
§iÒu chØnh ®−îc mËt ®é, sè h¹t r¬i trªn mçi lç.
Cã thÓ r¬i 1 h¹t/lç. L−îng gièng Ýt (30-60kg/ha) so
víi s¹ hμng (80-120kg/ha), hoÆc so víi s¹ lan (150-
200kg/ha).
Sö dông ®−îc cho lóa mïa, lóa gièng (tr−íc nay
ph¶i cÊy, kh«ng s¹ ®−îc).
114
- ChØ cÇn ®æ h¹t vμo c¸c phÔu, mét ng−êi kÐo, h¹t
sÏ r¬i theo côm víi kho¶ng c¸ch hμng vμ l−îng h¹t
®· ®iÒu chØnh tr−íc. N¨ng suÊt s¹ 1,5ha/ngμy.
- HiÖu qu¶ kinh tÕ:
Gi¸ c«ng cô phï hîp víi ng−êi n«ng d©n:
2.500.000®/c¸i, sö dông ®−îc l©u dμi.
C«ng cô gieo h¹t thμnh côm chØ cÇn 1 ng−êi cã
thÓ gieo lóa 1,5ha trong 1 ngμy víi l−îng gièng
30-60kg nªn ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt cao.
TÝnh chi phÝ b×nh qu©n gieo s¹ 1ha th× s¹ lan b»ng
tay mÊt 830.000®; s¹ hμng b»ng c«ng cô nμy mÊt
560.000®; cÊy mÊt 1.990.000® trong khi ph−¬ng
ph¸p s¹ tØa chØ mÊt 300.000®. Ngoμi ra, ph−¬ng
ph¸p s¹ tØa cßn tiÕt kiÖm ®−îc c«ng ch¨m sãc,
thuèc trõ s©u tõ lóc m¹ ®Õn khi thu ho¹ch. §ång
thêi n¨ng suÊt, chÊt l−îng lóa khi thu ho¹ch b»ng
cÊy hoÆc s¹ hμng cao h¬n h¼n s¹ lan.
- HiÖu qu¶ x· héi:
§©y lμ ®iÓm khëi ®Çu ®Ó ph¸t triÓn c¸c m¸y mãc
kh¸c, gióp c¬ giíi hãa vμ tù ®éng hãa n«ng nghiÖp.
3. Kh¶ n¨ng ¸p dông
Hép ph©n phèi cã thÓ ph©n phèi ®−îc nhiÒu lo¹i
h¹t nªn cã thÓ ¸p dông gieo h¹t trong c«ng
nghiÖp, cã thÓ ¸p dông cho gieo b¾p, ®Ëu… C«ng
cô gieo h¹t cã thÓ thùc hiÖn ®−îc nhiÒu gi¶i ph¸p
gieo s¹ tr−íc ®©y nh− s¹ nÐm, s¹ hμng.
115
- C«ng cô ®· thùc nghiÖm thμnh c«ng trªn c¸c
lo¹i ruéng lóa ®ång b»ng nªn mäi n«ng hé trång
lóa ®ång b»ng ®Òu sö dông ®−îc.
Víi tÝnh n¨ng h÷u hiÖu trªn, c«ng cô ®· ®−îc
C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n s¶n xuÊt vμ th−¬ng
m¹i TÊn V−¬ng s¶n xuÊt vμ b¸n ra thÞ tr−êng.
Sau thêi gian ®−a vμo sö dông thùc tÕ, c«ng cô
s¹ lóa ®−îc c¸c ngμnh chøc n¨ng ®¸nh gi¸ rÊt phï
hîp víi ch−¬ng tr×nh “3 gi¶m, 3 t¨ng” trong ph¸t
triÓn n«ng nghiÖp khu vùc §ång Th¸p M−êi.
116
nguon tai.lieu . vn
