Những nghiên cứu xã hội học về công nhân: Nhu cầu đào tạo và nâng cao tay nghề của công nhân trong các doanh nghiệp quốc doanh ở Hà Nội - Tôn Thiện Chiếu

66 DiÔn ®µn x· héi häc X· héi häc sè 3 (63), 1998 Nh÷ng nghiªn cøu x· héi häc c«ng nh©n Nhu cáöu âìao tûao vìa náng cao tay nghöã cuía cäng nhán trong caïc doanh nghiûãp quäúc doanh åí Hìa Näüi TÄN THIÃN CHIÃU Âàût váún âãö Trãn cå såí sæû nháûn htæïc vãö vai trìo cuía giai cáúp cäng nhán vaì ngæåìi lao âäüng rtong sæû nghiãûp cäng nghiãûp hoïa vaì hiãûn âaûi hoïa, maì trong máúy nàm gáön âáy Âaíng bäü, Chênh quyãön, Cäng âoaìn caïc cáúp, caïc ngaình âaî coï phæång hæåïng vaì nhæîng biãûn phaïp âãø náng caotrçnh âäü hoüc váún vaì tay nghãö cuía cäng nhán chàòm âaïp æïng våïi yãu cáöu cuía thåìi kç cängnghiãûp hoïa. Chàóòng hûan, Thaình uíy Haì Näüi âaî coï Nghë quyãút Cäng váûn, rtong âoï âàût chè tiãu: cäú gàõng âãún nàm 2000, cäng nhán Thuí âä coïrtçnh âäü hoüc váún hãút phäøhtäng trung hoüc. Liãn âoaìn Lao âüäng htaình phäú Häö Chê Minh, chuáøn bë caïc cå såí âaìo taûo laûi cho cäng nhán....Song mäüt thæûc tãúaì säú cäng nhán âang laìm viãûc trong caïc doanh nghiãûp tham gia caïc khoïa âaìo taûo laûi ráút tháúp, chæa âaïp æïng âæåüc yãu cáöu vaì âaût chè tiãu cuía caïc cáúp âãö ra. Åthaình phäú Häö Chê Minh, Cäng doaìn âaî chuáøn bë 24.000 chäù âaìo taûo cho cäng nhán trong nàm 1997, nhæng âãún hãút thaïng 7 - 1997 måïi chè coï 1.700 cäng nhán âang laìm viãûcâàng kê âi hoüc (theo baïoNgæåìi lao âäüngthaình phäú Höä Chê Minh ra ngaìy 15-8-1997), åí Haì Näüi qua caïc cuäüc nghiãn cæïu rtæåïc âáy vãö âäüi nguî cäng nhán cuía Liãn âoaìn Lao âüäng Haì Näüi cuîng nhæ cuía Viãûn Xaî häüi hoüc cuîng cho tháúy:mäüttçnh hçnh laì: säú cängnhaïn hteo hoüc vàn hoïa hoàûc náng cao tay nghãö hiãûn nay ráút tháúp (chè khoaíng dæåïi 5%). Taûi sao laûi coï tçnh traûng nhæ váûy? Phi chàng cäng nhán hiãûn nay khäng coï nhu cáöu âaìo taûo náng cao chuyãn män, hay khäng nháûn htæïc âæåûc yãu cáöu cuía cäng cuäüc cäng nghiãûp hoïa vaì hiãûn âaûi hoïahay vç nhæîng lyï do khaïc nhæ : viãûc laìm hiãûn atûi khäng yãu cáöu cäng nhán náng cao chuyãn män, hoàûc caïc chênh saïch âãö ra trong quaï rtçnh saín xuáúthay hoüc táûp âaî khäng khuyãún khêch cäng nhán hoüc táûp náng cao chuyãn män? Træåïc thæûc tãú nhæváûy, âãö taìi: N“ hu cáöu âaìo taûo vaì náng cao tay nghãö cuía cäng nhán trong caïc doanh nghiãûp quäúc doanh” coï muûc âêch:Tçm hiãøu nháûn thæïc vaì nhu cáöu cuía cäng nhán vãö âaìo taûo vaì náng cao trçnhdäü chuyãn män, trãn cå såí âoï chè ra nhæîng khoï khàn vaì thuáûn låüi maì hoü gàûp phaíi khi thamgia âaìo taûo vaì kiúãn nghë caïc hçnh thæïc cuîng nhæ chênh saïch âaìo to thêch håüp våïi tçnh hçnh thæûc túã âåìi säúng vaì saín xuáút cuía cäng nhán. Baìi viúãt naìy bæåïc âáöu htãø hiãûn kãút quaí cuäüc khaío saït xaî häüi hoüc vãö chuí âãö naìy åí mäüt säú doanh nghiãûp quäúc doanh trãn âëa baìn Haì Näüi (bao gäöm caïc doanh nghiãûp rtung æång vaì doanh Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn X· héi häc 67 nghiãûp âëa phæång). Caïc doanh nghiãûp naìy âæåüc choün âaûi diãûn cho caïc giaí htuyãútnghiãn cæïu maì chuïng täi âæa ra. I. PHÆÅNG PHAP NGHIÃN CÆU Âaìo taûo vaì taïi âaìo taûo laûi trçnh âüä hoüc váún vaì chuyãn män laì mäüt trong nhæîng viãûc laìm thæåìng xuyãn âãø náng cao khaí nàng lao âäüng cuía cäng nhán, nhàòm âaïp æïng âæåüc sæû phaït triãøn saín xuáút trong thåìi âaûi Caïch maûng khoa hoüc kyîhtuáût. Ngæåìi cäng nhán nháûn htæïc âæåüc âiãöu naìy vaì coï nhu cáöu âaìo taûo khi trong viãûc laìm haìng ngaìy âoìi hoíi hoü khäng chè laìm viãûc bàòng caïc kinh nghiãûm, kiãún htæïc sàôn coï maì phaíi aïp duûng caïc thaình ætûu cuía khoa hoüc måïi náng cao âæåüc hiãûu quaí lao âäüng hoàûc khi hoü muäún chuyãøn ætì lao âäüng giaín âån, maïy moïc sang lao âäüng mang tênh saïng atûo cao hån. Nhæ váûy, nhu cáöu âaìo taûo náng cao rtçnh âäü hoüc váún vaìaty nghãö cuía cäng nhán âæåüc hçnh htaình rtãn cå såí thæûc tãú cuía saín xuáút vaì mong muäún náng caohiãûu suáút saín xuáút cuía mçnh. Nhu cáöu naìy khäng tæû hçnh htaình rtong cäng nhán khi maì âiãöu kiãûn saín xuáút cuîng nhæ caïc chãú âäü chênh saïch coï liãn liãn quan âãún hiãûu quaí laoâäüng khäng kêch htêch tênh saïng atûo cuía hoü. Trong mäüt mäi træåìng laìm viãûc âån âiãûu, ngaìy quangaìy váùn laìm mäüt laìm mäüt saín pháøm giaín âån, ngæåìi coïaty nghãö cao cuîng nhæ ngæåìi coïaty nghãö tháúp cuìng laìmnhæ nhæ nhau, cå häüi thàng tiãún khäng coï seî khäng taûo ra nhu cu âaìo taûo vaì náng cao aty nghãö cuía cäng nhán. Trong mäüt mäi træåìng nhæ váûy chè nhæîng ngæåìi lao âäüng naìo coï yï chê muäúnvæån lãn måïi væåüt khoï âãø hoüc táûp náng cao trçnh âäü chuyãn män vaì vàn hoïa. Chênh trãn nhæîng nhæîng nháûn âënh nhæ váûy chuïng täi âæa ra caïcgiaí thuyúãt cå baín sau âá:y - Trçnh âäü cäng nghãû vaì trang thiãút bë saín xuáút hiãûn nay cuía caïc doanh nghiãûp Nhaì næåïc chæa âæåüc thay âäøi nhiãöu, coìn sæí duûng nhæîng maïy moïc cäng nghûã cuî, coï tæì khi hüo måïi vaìo laìm âãún nay âaî dáùn âãún cäng nhán khäng cáön âaìo taûo, náng cao rtçnh âäü chuyãn män maì chè bàòng kinh nghiãûm sàôn coï váùn sæí duûng htaình htaûo. Âiãöu naìy thãø hëãn åí chäù: trong quaïrtçnh saín xuáú,t ngæåìi cäng nhán êt phai thay âäøi maïy moïc laìm viãûc , nãúu coï thay âäøi thç chè chuyãøn ætì maïy naìy naìy sang maïy khaïc tæång âæång êt gàûp khoï khàn khi sæí duûng. - Do âiãöu kiãûn saín xuáút cuía caïc doanh nghiãûp coìn khoï khàn, caïc chuíng loaûi màût haìng, máùu maîtê thay âäøi trong quaïrtçnh saín xuáút cuîng âaî aính hæåíng âãún nhu cáöu âaìo taûo vaì náng cao tay nghãö cuía cäng nhán. Ånhæîng doanh nghiãûp coï màût haìng saín xuáút luän luän luän thay däøi, thç cäng nhán coï nhu cáöu âaìo taûo náng caotay nghãö cao hån, vç chè coï tham gia âaìo taûo.náng cao aty nghãö hüo mïåi cïo khaí nàng âaímnháûn âæüåc cäng viûãc vaì mang laûi htu nháûp øän âënh cuüäc súäng gia âçnh. - Caïc chênh saïch, chãú âäü hiãûn nay khäng khuyãún khêch cäng nhán hoüc táûp náng cao rtçnh âäü chuyãn män. Vê du: chênh saïch traí læång theo saín pháøm, phán cäng lao âäüng rtong dáy chuyãön cäng nghãû, chênh saïch tuyãøn duûng, sæí duûng cäng nhán khi htay âäøi cäng nghãû, chênh saïch xaî häüi âäúi våïi cäng nhán khi hoü tham gia âaìo taûo hoàûc phán cäng cäng viãûc sau khi âaìo taûo xong âaî aính hæåíng âãún nháûn htæïc vãö nhu cáöu náng cao rtçnh âäü chuyãn män vaì vàn hoïa cuía cäng nhán. Khi cäng nhán tham gia hoüc táûp maì phaíi råìi khoíi âáy chuyãön saín xuáút thç hoü chè âæåüc hæåíng læång cå baín, maì theo mæïc læång naìy khoï coï thãø baío âaím cuäüc säúng cuía gia âçnh. - Thåìi gian laìm viãûc caìng láu trong mäi træåìng nhæ rtãn (maïy moïc laûc háûu, cäng viãûc âån giaín, caïc chãú âäü chênh saïch khäng kêch thêch âãún náng cao aty nghãö) âaî aính hæåíng âãún nhu cáöu âaìo taûo cuía cäng nhán. Chênh trãn nhæîng giaíhtuyãútnhæ váy, trong âãö taìi nghiãn cæïu naìy chuïng äti âaî choün máùu theo caïc loaûi hçnh doanh nghiãûp sau âáy âãø khaío saït: a.Ngaình cå kh:ê Âæïng vãö màût lê thuyãút maì noïi cäng nhán rtong caïc doanh nghiãûp naìy muäún saín xuáút phaíi âæåüc âaìo taûo chênh quy vaì trong quaï rtçnh lao âäüng âoìi hoíi hoü phaíi luän tæû náng cao trçnh âäüüayt nghãö måïi âaïp æïng âæåüc yãu cáöu saín xuáút. Båíi vç cäng nhán ngaình cå khê laì chãú taûo ra nhæîng cäng cuû phuûc vuû saín xuáút, thæåìng saín xuáút theo daûng dån chiãúc nhàmâaïp æïng caïc yãu cáöu saín xuáút cuía caïc doanh nghiãûp khaïc. Âãø saín xuáút ra caïc saín pháøm måïi ngæåìi cäng Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn 68 DiÔn ®µn ... nhán khäng chè cáön âæåüc âaìo taûochênh quy, láu daìi maì coìn phaíi tæû mçnh náng cao trçnh âäü tay nghãö trong quaïrtçnhlao âäüng. Song mäüt thæûc tãú laì, trong máúy nàm gáön âáy, do thay âäøi cå chãú saín xuáútkinh doanh ngaình saín xuáút naìy bë âçnh rtãù vaì laûc háûutrong mäüt säú nàm, nhiãöu doanh nghiãûp thuäüc ngaình cå khê do yãu cáöu ätön atûi âaî phaíi chuyãøn ætì saín xuáút cäng cuû lao âäüng sang saín xuáút haìng itãu duìng, nãn cuîng âaî aính hæåíng âãún nhu cáöu âaìo taûo vaì náng cao aty nghãö cuía cäng nhán. Nãútchung nháút cuía caïc doanhnghiãûp ngaình cå khê maì chuïng äti choün ra âøã nghiãn cæïu vaì cuîng laì thæûc traûng chung cuía ngaình cå khê næïåc ta: trang thiãút bë, maïy moïc cuû ké,laûc háûu so vïåi cäng nghãû cuía thãú gii haìng vaìi chuûc nàm. Caïc doanh nghiãûp naìy do mäüt thåìi gian daìi væìa qua gàûp khoï khàn trong saín xuáútbãn chæa âæåüc trang bë laûi maïy moïc, cäng nhán váùnthao taïc trãn nhæîng htêãút bë coï sàôn caïch âáy haìng 2 - 3 chuûc nàm âiãöu naìy âaî aính hæåíng âãún sæû phaït huy tay nghãö vaì nàng suáút lao âäüng cuía cäng nhán. Âiãöu naìy cuîng mäüt màût naìo âoï seî haûn chãú âúãn nhu cáöu cuía cäng nhán vãö âaìo taûo. b.Ngaình dãût:Laì mäüt ngaình phaït triãøn khaï såïm åí Haì Näüi våïi nhiãöu doanh nghiãûp låïn nhæ Dãût 8 - 3, dãût Thàng Long... Âãún nay ngaình dãût váùn âæåüc xaïc âënh nhæ laì mäüt ngaình rtoüng âiãøm cuía cäng nghiãûp. Song do phaït triãøn såïmnhæng khi chuyãø âäøi cå chãú quaínlê kinh tãú khäng dáöu tæ këp thåìi âaî laìm cho ngaình cäng nghiãûp naìy khoï coï chiãöu hæåïng phaït triãøn. Âãún nay rtang bë maïy moïc chæa âæåüc thay âäøi laì máúy, trong mäüt säú danh nghiãûp váùn sæí duûng caïc maïy dãût saín xuáút tæì nhæîng nàm60, dãût khäø heûp, nãúu coï trang bë laûi thç súä læåüng ráút êt. Âiãöu naìy âaî haûn chãú khaí nàng caûnh tranh trãn thë træåìng cuía haìng hoïa do caïc doanh nghiãûp naìu saín xuáút ra. Do khäng âæåüctrang bë laûi maïy moïc, cäng nghãû nãn khaí nàng chuyãøn âäøi màût haìng cuía doanh nghiãûp haûn chãú. Háöu nhæ cäng nhán êtphaíi hoüc táûp cäng nghãû âãø hoaìn htaình cäng viãûc khi chuyãøn âäøi màût haìng. Hån htãú næîa do khäng tiãu thuû âæc saín pháøm, cäng viãûc khäng äøn âënh, htu nháûp tháúp nãn coï ráútêt cäng nhán treí coï rtçnh âäü hoüc váún cao muäún vaìo laìm viãûc âaî dáùn âãún âäüi nguî cäng nhán åí caïc doanh nghiãûp dãût trãnâëa baìn Thuíâä bë giaì hoïa. Mäüt âàûc âiãøm khaïc cuïa caïc doanh nghiãûp htuäüc ngaình dãût laì tyí lãû cäng nhán næî ráút cao (chiãúmtrãn 80%). Chênh nhæîng âàûc âiãøm nhæ váûy maì nhu cáöu âaìo taûo cuía cäng nhán åí ngaình naìy coï nhæîng neït khaïc våïi cäng nhán åí caïc ngaình saín xuáút khaïc, chàóng haûn nhæ cå khê, may. c. Ngaình may màûc:Trong máúy nàmâäøi måïi væìa qua, tuy cuîïng gûàp phaíi nhæîng khoï khàn nháútâënh nhæ caïc ngaình cäng nghiãûp khaïc, song ngaình may màûc âaî nhanh choïg khäi phuûc saín xuáútnháút, âaî såïm trang bë laûi cäng nghãû, maïy moï.c Do thay âäøi âæåüc cäng nghãû saín xuáút cho nãn ngaình may màûc âaî nhanh choïng chiãúmlénh âæåüc thë træåìng trong vaì ngoaìi næåïc, cängnhán âaî coï viãûc laìm tæång âäúi äøn âënh, htu nháûp khaï. Khaïc våïi hai ngaình trãn (cå khê, dãût)ngaình may màûc coï âäüi nguî cäng nhán rteí khaï cao (do phaït triãøn âæåüc saín xuáú,t thu huït âæåüc nhiãöu cäng nhán måïi). Màût khaïc do saín xuáút phuûc vuû xuáút kháøu laì chênh cho nãn máùu maî, màût haìng cuîng htay âäøi luän cho nãn theo chuïng äti cuîng âaî pháön naìo aính hæåíng âãún nhu cáöu âaìo taûo cuía cäng nhán. Müät nãútchung cuía âäüi nguî cäng nhán ngaình may màûc laì tyí troüng cäng nhan næî cao trong caïc dáy chuyãön saín xuáút. Maì næî giåïi, do nhæîng âiãöu kiãûn cuû thãø vaì báûn räün, lo làõng cäng våïi viãûc gia âçnh cung aính hæåíng âúãn nhu cáöu âaìo taûo. Cho nãn chuïng äti choün ngaình may âaûi diãûn cho nhæîng cå såí tuy coï êt sæû thay âäøi vãö cäng nghãû nhæng laûi luän thay âäøi màût haìng âãø nghiãn cæïu. d. Ngaình saín xuáút giaìy: Chuïng äti choün ngaình cängnghiãûp giaìy, da vaìo máùu nghiãn cæïu do ngaình naìy coï sæû thay âäøi cäng nghãû nhiãöu nháút vaì chuíng loaûi màût haìng cuîng htay âäøi luän luän. Ngaình saín xuáút giaìy coï sæû thay âäøi cäng nghãû nhanh chênh laì nhåì sæû liãn doanh, håüp taïc våïi caïc doanh nghiãûp næåïc ngoaìi. Cuîng chênh sæû liãn doanh naìy (bao gäöm caí ao tiãu saín pháøm)maì chuíng loaûi màût haìng cuía caïc doanh nghiãûp naìy htæåìng phaíi thay âøäi máùu maî cho phuì håüp våïi yãu cáöu htë hiãúu cuía khaïch haìng. Chênh sæû âa daûng hoïa màût haìng, htæåìng xuyãn thayâäøi máùu maî seî aính hæåíng âãún nhu cáöu âaìo taûo náng cao aty nghãö cuía cäng nhán nhæ chuïng äti âaî giaí htuyãút åí trãn. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn X· héi häc 69 Nhæ chuïng äti âaî noïi åírtãn, nhu cáöu âaìo taûo vaì náng cao aty nghãö cuía mäùi ngæåìi lao âäüng phuûhtuäüc vaìo nhiãöu yãúu ätú khaïc nhau. Do âoï âãø xaïc âënh âuïng nhu cáöu cáöu cäng nhán chuïng äti âaî choün phæång phaïp nghiãn cæïu âënh læåüng laìm chuí âaûo. Trong cuäüc nghiãn cæïu naìy caïch htu tháûp thäng tin så cáúp âæåüc thæûc hiãûn bàòng phoíng váún theo baín hoøi. Âiãöu rta viãn laì caïn bäü cuía Viãûn Xaî häüi hoüc, sau khi âæåüc táûp huáún kyî læåîng näüi dung, caïch hoíi vaì caïch ghi caïc cáu traí låìi, âaî xuäúng átûn caïc phán xæåíng, rtæûc tiãúp gàûp cäng nhán atûi baìn maïy âãø trao âøäi nhæîng váún âãö maì baín hoíi âàût ra. Kãút quaí chng täi âaî âiãöu rta âæåüc 905 cäng nhán åí 7 doanh nghiãûp, theo 4 ngaình saín xuáút âaî niãuåí trãn. Sæû phán bäú säú læåüng cäng nhán hteo caïc ngaình âæåüc êtnh xáúp xè våïi tyí troüng cäng nhán mäùi ngaình trãn âëa baìn Haì Näüi. Tuy nhiãn, âãø nàõm bàõt âæåüc thæûc traûng chung cuía doanh nghiãûp nhæ: caïch täø chæïc lao âäüng, caïch traí læång vaì caïc chênh saïch xaî häüi coï liãn quanâãún htu nháûp cuía ngæåìi lao âäüng chuïng täi âaî toüa âaìm våïi caïc caïn bäü quaín lê chuyãn män vaì cäng âoaìn. Màût khaïc âãø âi sáu vaìo phán têch nhæîng nguyãn nhán dáùn âãún cäng nhán khäng muäún âi âaìo taûo chuïng äti âaî phoíng váún sáu cäng nhán âang laìm viãûc taûi caïc doanh nghiãûp âoï. Nhæîng säú liãûu htu tháûp qua baíng häi âæåüc xæí lyï bàòng chæång rtçnh chuyãn duìg cho Xaî häüi hoüc (SPSS). Âãø tiãûn phán êtch säú liãûu chàòm kiãøm chæïng caïc giaí htuyãút âãö ra chuïng äti âaî sæí duûng caïc biãún âäüc láûp sau âáy: - Ngaình saín xuáút (cå khê, dãût, may......) - Dæû thay âäøi maïy moïc trong quaïrtçnh lao âäüng cuía cäng nhán - Thåìi gian laìm viãûc trong dáy chuyãön cäng viãûc cuía cäng nhán - Giåïi êtnh cuía ngæåìi cäng nhán. Bãn caûnh âoï tuìy theo näüi dung ætìng váún âãö cuû thãø chuïng äti coï tênh tæång quan våïi mäüt säú biãún säú âäüc láûp khaïc, chàóng haûn nhæ rtçnh âäü hoüüc váún cuía ngæåìi cäng nhán, báûc thåü hiãûn nay.... II. THÆC TRANG TRÇNH ÂÄ HOC VÁN VA TAY NGHÃ CUA CÄNG NHÁN 1. Trçnh âäü hoüc váún cuía cäng nhán Âã thuáûn itãûn cho viãûc nhçn nháûn roî nhu cáöu âaìo taûo vaì náng cao aty nghãö cuía âäüi nguî cäng nhán trong tçnh hçnh hiãûn nay, rtæåïc hãút chuïng äti niãu lãn thæûc traûng rtçnh âäü hoüc váún vaì tay nghãö cuía âäüi nguî cäng nhán rtong nhæîng doanh nghiãûp Quäúc doanh trãnâëa baìn Haì Nüäi. Theo quan âiãøm cuía chuïng äti trçnh âäü hoüc váún laì chça khoïa âãø tiãúp nháûntri thæïc khoa hoüc, cäng nghãû cuía moüi ngæåìi. Trçnh âüä hoüc váún cuía cäng nhán caìng cao caìng htuáûn låüi cho baín htán ngæåìi cäng nhán dãù daìng itãúp htu ké thuáût saín xuáút cuîng nhæ nhanh chäúng êtãúp nháûn cäng nghãû hiãûn âaûi. Mäüt âiãöu dãù nháûn htáúy qua säú liãûu htu âæåüc laìrtçnh âäü hoüc váún cuía cäng nhán åí Haì Näüi tæång âäúi cao, nháút laì cäng nhán rte. Hiãûn atûi coï 74,8% cäng nhán âaî täútnghiãûp phäøhtäng trung hoüc, chè coï 2% cäng nhán chæa täútnghiãûp cáúp II. Säú cäng nhán rteí (dæåïi 30 tuäøi) âaî täútnghiãûp phäø thäng trung hoüc laì 89,5%. Tuy nhiãn, vãö rtçnh âäü hoüc váún cuîng coï nhæîng âiãöu âaïng quan tám, âoï laì sæû khäng âäöng âãöu vãö hoüc váún cuía cäng nhán rtong caïc ngaình saín xuáút khaïc nhau. Cäng nhán cå khê coïrtçnh âäü hoüc váún cao nháút, Chè coï 0,7% laì chæa ätt nghiãûp cáúp II, coìn åí ngaình dãût laì tháúp (rtãn 3,5%). Cäng nhán næî htæåìng coï hoûc váún htáúp hån cäng nhán nam, nghéa laì åí nhæîng doanh nghiãûp naìo nhiãöu næî thç tyí lãû cäng nhán coïrtçnh âäü hoüc váún cáúp II chiãúm säú læåüng âäng , chàóng haûn nhæ ngaình dãût (40,3%). Trong nghë quyãút Cäng váûn cuía Thnh uíy Haì Näüi vãö náng cao rtçnh âäü cuía âäüi nguî cäng nhán, coï âàût chè tiãu âãún nàm 2000 táút caí cäng nhán Haì Näüi âæåüc phäø cáûp hoüc váún cáúp III. Vïåi thæûc traûng nhæ váûy. núãu chuïng at khäng coï mäütchênh saïch htêch håüp, háúp dáùn cäng nhán htç ráút khoï thæûc hiãûn âæåüc. Súä liãûu âiãöutra cho tháúy khi âaî vaìo laìmcäng nhán thç coï ráútêt ngæåìi hoüc thãm vàn hoïa, coï âãún 94,1% cäng nhán ætì ngaìy vaìo laìm âãún nay rtçnh âäü vàn hoïa váùn giæî nguyãn. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn 70 DiÔn ®µn ... Tyí lãû cäng nhán næî giæî nguyãn rtçnh âäü hoüc váún cuía mçnh laì 95,8%, trong khi âoï cäng nhán nam laì 91,2%. Säú læåüng cäng nhán náng hoüc váún cuía mçnh lãn âæåüc laì nhæ sau: - 1 låïp: 0,3% - 2 Låïp: 0,8% - 3 låïp: 4,3% - Trãn 3 låïp: 0,4% Âiãöu âàûc biãût åí âáy thãø hiãûn åí chäù nhæîng cäng nhán náng cao âæåüc rtçnh âäü hoüc váún cuía mçnh lãn chuí yãúu laì nhæîng cäng nhán âaî laìm viãûc trãn10 nàm taûi doanh nghiãûp. Nghéa laì, khi maì hoüc váún coìn liãn quanâãún viûãc náng báûc thåü, báûc læång vaì hæåíng htu nháûp (læång) hteo báûc thåü. Khäng âuíitãu chuáøn hoüc váún thç khäng âæåüc náng báûc thåü, nãn bàõt buäüc ngæåìicäng nhán phaíi âi hoüc htãm vàn hoïa. Ngaìy nay, khi báûc thåü chè laì mæïc tinh tiãön baío hiãøm khi äúm âauvãö hæu, khäng coìn aính hæåíng maûnh âãún htu nháûp seî rt khoï kêch htêch ngæåìi cäng nhán ætû náng cao hoüc váún cuía mçnh nãúu khäng coï mäüt âäüng læûc thuïc âáøy. Nhæ váûy âãø thæûc hiãûn âæåüc chè tiãu cuía Nghë quyãút maì Thaình uíy âàût ra,chuïng at phaíi coï mäüt giaíi phaïp vãö chênh saïch nhàòm kêchthêch âäüng læûc hoüc táûp cuía cäng nhán. 2. Trçnh âäü tay nghãö cuía cäng nhán Trçnh âäüaty nghãö laì mäüt chè baïo quan troüng âøã âaïnh giaï cháút læåüng âüäi nguî cäng nhán lao âäüng. Trçnh âäü aty nghãö khäng thãø chè hiãøutheo nghéa cäng nhán coïaty nghãö báûc máúy, maì quan troüng hån laì cäng nhán âæåüc âaìo taûo nhæ htãú naìo. Chuïng äti noïi váûy båíi vç hiãûnnay tuy theo tæìng ngaình maì coï säú báûc thåü khaïc nhau, ngay rtong cuìng mäüt ngaình laûi tuìy htuäüc vaì tinh cháút cäng viãûc saín xuáút maì haûn chãú chè cho pheïp cäng nhán âãún báûc máúy laì thäi, chæï khäng phaíi cäng nhán coï âuírtçnh âäü coï thãø lãn húãt báûc cuía ngaình. Cho nãn rtong pháön naìy chuïngtäi chè âæa ra nhæîng säú liãûu vãörtçnh âäü âæåüüc âaìo taûo khi bæåïc vaìo doanh nghiãûp vaì trong quaïrtçnh saín xuáút maì khäng âi vaìo phán têch báûc thåü cua cäng nhán. Háöu hãútcäng nhán khi bæåïc vaìo laìm taûi mäütdoanh nghiãûp naìo âoï âãöu âæåüc âaìo taûo qua mäüt khoïa, coï thãø laì daìi hoàûc ngàõn utìy theo tênh cháút cäng viãûc cuía mçnh seî âaímnháûn trong quaï trçnh saín xuáút. Theo säú liãûu htu âæåüc qua cuäüc âiãöutra, trong säú cäng nhán âang rtæûc tiãúp saín xuáút trong dáy chuyãön cäng nghãû thç coï 35,9% âæåü âaìo taûo såcáúp; 41,8% âæåüc âaìo taûo báûc Cäng nhán kyîhtuáût; 17,6% coïrtçnh âäürtung cáúp vaì 2,3% coïrtçnh âäü âaûi hoüc. Núãu nhæ nhæîng nàmtræåïc trong thåìi kç bao cáúp, cäng nhán âæåüc tuyãøn choün phaíi qua mäüt quaïrtçnh âaìo taûo tæång âäúi cå baín, daìi ngaìy caí vãö chuyãn män cuîng nhæ kyí luáût lao âäüng cäng nghiãûp, thç ngaìy nay çtnh hçnh coï khaïc. Hiãûn nay cäng nhán rtæåïc khi vaìo laìm viãûc taûi doanh nghiãûp chè âæåüc âaìo taûo chuyãn män trong thåìi gian ngàõn vaì báûc âaìo taûo tháúp. Súä liãûu rtong baíng sau chæïng minh cho nháûn âënh rtãn âáy. Baíng 1: Báûc âaìo taûo vaì thåìi gian laìm viãûc taûi doanh nghiãûp (% tçnh trãn tæìng khoaíng thåìi gian) - Så cáúp - Cäng nhán kyî thuáût - Trung cáúp - Âaûi hoüc, Cao âàóng Dæåïi 4 nàm 4 - 6 nàm 66,7 59,6 14,4 22,8 12,9 14,0 2,3 7 - 10 nàm 30,3 42,4 18,2 9,1 11-15 nàm 16,3 64,3 16,3 3,1 Trãn 15 nàm 18,2 55,1 22,5 Nãúutênh theo tuäøi âåìi htç cäng nhán dæåïi 25 tuäøi coï âãún 74,5% chè âæåüc âaìo taûo åírtçnh âäü så cáúp træïåc khi bæåïc vaìo laìm viãûc rtong doanh nghiãûp. Åâäü tuäøi 30 âãún 50 säú læåüng cäng nhán âæåüc âaìo taûo chênh quy laì cao nháút. Trong caïc ngaình saín xuáútcäng nghiãûp thç ngaình cå khê cäng nhán âæåüc âaìo taûo chênh quy nháút, tyí lãû cäng nhán coï rtçnh âäü cäng nhán kyî htuáût tråí lãn chiãúm âãún 80%. Cäng nhán ngaình giáöy da âæåüc âaìo taûo êtnháút(48% cäng nhán chè âæåüc âaìo taûo trong thåìi gian ngàõn (så cáúp). Såí dé coïçtnh hçnh nhæ váûy laì do ngaình giáöy da chè måïi phaït triãøntrong thåìi gian gáön âáy nãn säú læåüng cäng nhán rteí ráút âäng. Traïi laûi ngaình cå khê, ngaình dãût do âiãöu kiãûn khoï khàn trong saín xuáútnãn khäng phaït triãøn âæåüc saín xuáútnãn khäng tuyãø thãm cäng nhán måïi. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn ... - tailieumienphi.vn