Xem mẫu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Ban D án Hà N i Tôi Yêu ® HDINVESTMENT.JSC Đ i L 1000 năm Thăng Long – Hà N i Ch u trách nhi m: Đinh Ti n Hoàng | Biên t p: Bùi Quang Tú | Hi u ñính: Ph m Văn Hi p 2010 1 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Hà N i luôn là m t ñ a danh văn hóa, kinh t , chính tr c a c nư c. Tìm hi u các thông tin v kinh t , văn hóa, gi i trí….c a Hà N i luôn là m t nhu c u thi t y u c a nhi u t ng l p nhân dân. Bên c nh ñó, năm 2010 là năm quan tr ng, v i r t nhi u nh ng d p l k ni m l n, ñ c bi t là ñ i l 1000 năm Thăng Long. Đây là m t c t m c văn hóa, l ch s ñư c quan tâm c a c trong và ngoài nư c. Đó chính là lí do chúng tôi l a ch n ch ñ v Hà N i ñ ñ nh hư ng n i dung cho d án chu i website Hà N i. D án chu i website v Hà N i mang tên Hà N i Tôi Yêu ñư c công ty CP ĐT Hoàng Đ t tri n khai th c hi n t tháng 2 năm 2010. V i nh ng n l c, tâm huy t và tình yêu dành cho Hà N i, các thành viên ban d án ñã cho ra nh ng s n ph m văn hóa gây ñư c n tư ng v i ñ c gi yêu Hà N i. Đ i L 1000 năm Thăng Long ñang ñ n r t g n, d án cũng ñang ñi vào giai ño n g p rút hoàn thành ñ hòa chung không khí c a ngày Đ i L . D án là m t b c tranh t ng th , ñi t nh ng s ki n g n v i Đ i L , cũng như nh ng góc sâu trong tâm h n Hà N i, nh ng n p s ng, nh ng c m xúc c a ngư i Hà N i. Bên c nh vi c xây d ng và hoàn thi n chu i website v Hà N i, Ban d án còn cho ra m t nh ng n ph m v Hà N i. Chúng tôi ñã dành nhi u tâm huy t ñ xây d ng T sách Hà N i v i nh ng n ph m ñi n t ñư c t ng mi n phí cho quý b n ñ c. Chúng tôi hi v ng nh ng tâm huy t này s mang l i cho quý b n ñ c yêu Hà N i nh ng ñi u thú v . Tư li u chúng tôi s d ng ñ th c hi n nh ng n ph m này hoàn toàn ñư c sưu t m và biên t p t các ngu n trên Internet nên không tránh ñư c nh ng thi u sót. M t s tư li u do l y các ngu n th c p, nên chúng tôi không th trích d n ngu n ñ y ñ . Chúng tôi mong nh n ñư c s thông c m t các tác gi . Xin chân thành c m ơn và mong nh n ñư c nh ng góp ý t phía b n ñ c! Ban d án 2 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang là m t trong s nh ng nh c sĩ mà tên tu i c a h g n li n v i nh ng ca khúc tuy t v i v Hà N i. Nh ng bài hát n i ti ng c a nh c sĩ Phú Quangnhư Em ơi, Hà N i Ph , Hà N i ngày tr v , Mơ v nơi xa l m và Im L ng Đêm Hà N i. Anh cũng ñã ph nh c cho r t nhi u nh ng bài thơ, t o nên nh ng bài hát ñ p, mang nh ng ngôn ng ñ i thư ng vào âm nh c c a mình r t thành công. Em ơi, Hà N i ph là m t trong nh ng bài hát như v y. Bài hát Em ơi, Hà N i ph b t ñ u b ng ti ng g i tha thi t: Em ơi, Hà N i ph ! Ta còn em mùi hoàng lan, ta còn em mùi hoa s a...Ta còn em m t màu xanh th i gian, m t chi u phai tóc em bay... Ngư i ngh sĩ lang thang haòi trên ph , ch t hoàng hôn v t bao gi ... Âm nh c Phú Quang có m t phong cách r t ñ c ñáo và riêng bi t và chính nét ñ c bi t y ñã khơi d y ñư c c m xúc c a ngư i nghe! Th mình vào âm nh c Phú Quang m i ngư i trong chúng ta có th c m nh n ñư c cái ñ p và tình yêu t chính cu c s ng xung quanh. Nh c sĩ có tâm s : L n ñ u tiên khi tôi chuy n vào thành ph H Chí Minh, tôi ñã nh Hà N i quay qu t ñ n n i tôi ñã ph i quay tr l i Hà Thành.. Nh l is ra ñ i c a Em ơi, HÀ N i ph !, nh c sĩ nói: Chính vào lúc n i nh Hà N i trong tôi tr nên da di t hơn bao gi h t thì nhà thơ Phan Vũ có ñưa cho tôi m t bài thơ v Hà N i dài m t trăm dòng. Anh Phan Vũ nói v i tôi r ng tôi có th t o ra m t bài hát r t ñ p t nh ng ý thơ c a 3 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang anh. Khi nó tr thành m t bài hát thì nó không còn gi ng hoàn toàn như bài thơ c a anh Phan Vũ. M c d u v y anh Phan Vũ ñã nói, âm nh c ñã làm ñ p thêm cho thơ c a anh. Nh c sĩ Phú Quang sinh năm 1949 và vi t tác ph m ba-lát ñ u tiên c a mình Ni m Tin cho cello và piano năm 1967 khi nh c sĩ 18 tu i. Nh c sĩ nói mình may m n hơn nhi u ngư i khi ñư c h c nh c năm m i 7 tu i. Nh c sĩ t t nghi p Nh c vi n Hà N i năm 17 tu i và sau này tr thành nh c trư ng ch huy giàn h p xư ng, ti p t c h c sáng tác và lí lu n âm nh c. Ki n th c âm nh c c a nh c sĩ, ni m ñam mê âm nh c và nh ng c g ng không ng ng ngh trong su t 40 năm qua ñã mang l i s thành công cho nh c sĩ. Đ vi t ñư c các bài hát, Phú Quang cũng ñã sáng tác nhi u cho các lo i hình am nh c khác, như nh c phim và nh c k ch, nh c giao hư ng. Nh c sĩ cũng ñã cho ra ñ i nhi u album bao g m Cho m t ngư i tình xa, Chuy n bình thư ng cu i cùng, V l i ph xưa, Đi u gi n d . Nh c sĩ Phú Quang nói r ng m i l n khi anh tr v thành ph quê hương, trái tim luôn b lay ñ ng d d i khi ch ng ki n nh ng gi t nư c m t rơi trên khé m t nh ng ngư i khán gi . V i anh, ñó là món quà, là s thành công l n nh t dành cho anh Bài hát Em ơi, Hà N i ph ñã l t t ñư c tình yêu v i th ñô c a nh c sĩ Phú Quang - nhà phê bình âm nh c Vũ T Lân nói. Bài hát có m t m t giai ñi u nh nhàng và trong sáng, sâu l ng nhưng không bu n. Ta còn em hàng ph cũ rêu phong, và t ng mái ngói xô nghiêng, nao nao k ni m...: Theo ti n sĩ Vũ T Lân, ñó chính là cái tâm ñi m c a bài hát và chính nó ñã toát lên tình c m sâu l ng c a nh c sĩ. Đây là m t bài hát r t ñ p v Hà N i. Tình yêu c a Phú Quang v i t ng con ñư ng, góc ph , nh ng hàng cây, ánh sáng và âm thanh ñ c trưng c a Hà N i. Hà N i ñã và ñang thay ñ i r t nhi u t m t thành ph trong chi n tranh sang, tr thành m t nơi trung tâm sinh s ng, buôn bán, ñ ng văn hóa t p n p. Cu c s ng c a ngư i Hà N i thay ñ i nhanh chóng, tuy nhiên ít nh t trong âm nh c Phú Quang v n còn có m t Hà N i tĩnh l ng, nh nhàng và l ng m n. 4 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang T s c a Phú Quang T xưa t i nay trư c báo chí tôi chưa bao gi nói d i, ch có ñi u là tôi ñã ti t l bao nhiêu ph n trăm s th t mà thôi. Vòng xoay cu c s ng Tôi có th nh n c b a trưa và b a t i nhưng không th làm gì, k c hút m t ñi u thu c n u không ăn sáng. Sau ñó vui nh t là ñư c ng i cafe v i b n bè, nh t là v i nh ng ngư i b n có ngh nghi p khác mình. B i chính h tôi khám phá ñư c nhi u ñi u m i l . Thí d như nhi u doanh nhân mà tâm h n h còn ngh sĩ hơn nhi u ngư i ñang "hành ngh " ngh sĩ. Th i gian còn l i c a bu i sáng tôi th mình hoàn toàn vào vòng quay c a cu c "mưu sinh" - Nh ng cu c hò h n làm ăn - nh ng món n công vi c ph i tr - nh ng toan tính cho nh ng ngày "làm ăn" k ti p. Mư i hai gi trưa là gi riêng c a tôi: có th là m t cu c nh u nh t v i b n bè có th ăn cơm v i v con... Có th và có th ... Bu i chi u trong căn phòng làm vi c c a mình, tôi có th ñ c sách, nghe nh c, xem phim... ho c sáng tác trong tâm tr ng: không bi t mình ñang ñâu? Sài Gòn hay Hà N i? Và c quay lưng l i v i vòng quay ñiên ñ o c a "cu c mưu sinh". Thông thư ng bu i t i n u có th tôi luôn t ch i các l i m i c a b n bè ñ c g ng v nhà ăn cơm l y ñi m v i v con. Tôi thư ng ñi ng vào gi a ñêm (12h ñ n 6h sáng hôm sau). Tôi ng ít, ñơn 5 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang gi n vì ñ i s ng quá ng n mà lòng ham mu n c a tôi thì quá nhi u - Đó là m t ngày c a tôi. Th i gian sáng tác B t kỳ m i nơi và m i lúc n u tôi c m th y h ng thú. Vi c ng i trư c máy vi tính, ch là công vi c c a ngư i thư ký: chép l i nh ng gì ñã nghĩ. Tôi cũng ch ng bao gi treo trư c c a nhà m t bi n nh : "B n sáng tác không ti p khách". N u là b n tôi, tôi có th dành th i gian cho h b t c gi nào. Và tình yêu Tôi không tin ngư i nào ñây không yêu mà có th sáng tác ñư c nh ng tác ph m ñích th c v tình yêu. S gi d i luôn luôn ñư c che ñ y tinh vi nhưng không th che d u mãi ñư c. T t c nh ng bài hát v tình yêu c a tôi t t nhiên ph i xu t phát t m t tình yêu th t nhưng nó ph i ñư c k t h p v i trí tư ng tư ng và ư c mơ c a ngư i sáng t o. Tôi không có kh năng vi t v nh ng ñi u tôi không xúc ñ ng. B i v y v i nh ng bài hát theo ñơn ñ t hàng, kh năng c a tôi luôn ñ ng h ng chót. Trư c ñây tôi cũng nh m m t ñ có m t s ti n vì cu c mưu sinh, bây gi có l tôi già nên khó tính, thà ñói hơn m t chút ñ làm ñư c vi c mình thích. Bây gi tôi v n vi t như ñã vi t, nhưng tôi ch n th i ñi m phù h p ñ trình làng nh ng tác ph m c a mình. Ngôn ng trong ca khúc M i ngư i có m t gi ng ñi u c a riêng mình. T nh ñ n gi tôi v n quan ni m: tôi ch có th ñ n v i ngư i mình yêu b ng chính gi ng ñi u và gương m t c a mình. Không bao gi tôi nh m t gã ñàn ông ñ p trai ñ n hôn h ngư i yêu c a mình cho dù cô ta có 6 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang th không ch p nh n tôi. Sáng tác v a là ngh , v a ñ ch ng bu n? Năm 17 tu i tôi b rơi vào n i kh ng ho ng l n, và lúc ñó, ñ gi i quy t ñư c b t c tôi c n m t "l i" ñ x ra và tôi ñã tìm th y ñư c "l i" trong vi c sáng tác. Bây gi tôi hi u r ng, tôi s g n bó v i nó su t cu c ñ i cho dù tr i qua không ít nh c nh n ñau ñ n. Còn v i m t Làm sao không thích m t ñư c cho dù bi t r ng nó s ñ -m t. M t cho b t cái x u và tôn lên nhi u cái ñ p. M t ngư i ñúng m t cho ta c m giác d ch u, còn quá m t thì khi n ta t c cư i. Dù tr ng thái nào cũng ñem l i ni m vui. Tôi thích m c ñ p nhưng hơi b i, không thích nh ng gì quá ch i chu t, quá c u kỳ. V tôi hoàn toàn tôn tr ng s thích cá nhân c a tôi. Còn tôi, ñôi khi cũng "can ñ m" góp ý ñôi l i v i v . Thú vui l n nh t? T nh tôi luôn mơ ư c: sau ki n th c là s giàu có ñ rong chơi kh p nơi, nhìn ng m, h c h i và c m nh n cu c ñ i. Nhưng cho ñ n nay ñi u ñó v n ch là mơ v nơi xa quá. Ph i chăng, b i vì tôi là ngư i có lòng ham mu n quá ñáng. Sáng tác- mưu sinh - rong chơi. Cu i cùng "r i cũng v l i ph xưa, v trong mùa thu b i h i làm mưa, l i v ng. R i cũng v l i ph quen, v trong tình yêu d u dàng". L i bài hát m i nh t V l i ph xưa - sáng tác trong m t bu i chi u mưa ng i ven sông H ng u ng rư u cùng b n bè và nh 7 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang: Ngư i con c a Hà N i, ngày tr v Ngư i con c a Hà N i, ngày tr v như thiên s ñã hoàn thành s m nh. N i ni m canh cánh, p t cõi xưa v ng v "Anh v n ch nh ng ñi u chưa t i. Anh khát khao khát khao bình yên gi a gió gào…" gi ñây ñã có m t k t thúc có h u. Ông còn mong gì hơn n a?! Ch ng ph i vô tình, Phú Quang ñư c m nh danh là nh c sĩ c a Hà N i, b i ông ñã sáng tác nhi u bài v Hà N i và nh ng bài c a ông mang ñ m d u n, phong v Hà thành. Ông kh c kho i v m t Hà N i êm ñ m nh bé là nh ng câu ca không bao gi cũ. Ngư i yêu nh c, yêu Hà N i có th th y ngay ñư c “phong v Hà thành” qua nh ng ca khúc c a Phú Quang như “Em ơi Hà N i Ph ”, “Lãng ñãng chi u ñông Hà N i”, “Chi u ph Tây H ”, “N i nh mùa ñông”, “Khúc mùa thu”... Đó là hương hoa s a, ph c m c tr m, t ng hàng cây góc ph , lác ñác lá thu vàng rơi, cơn mưa nh ch t ñ n mùa h …T t c , vư ng v t mang hơi th c a m t Hà N i xa xưa quá vãng… S cu n hút kỳ l trong giai ñi u, câu ca ám nh, b n cũng như tôi có th rong ru i hàng gi trên t ng con ph ñ say sưa c m nh n "m t Hà N i ngây ng t n ng, m t Hà N i run run heo may", hay thơ th n nu i ti c "gió mùa ñông b c se lòng, chút lá thu vàng ñã r ng chi u nay cũng b ta ñi"… Còn trong tình yêu, ông ñã nói h tâm tr ng c a không ít ngư i b ng nh ng l i ca gi n d nhưng cũng th t tinh t : "Dù mai ngày cách xa mãi mãi di u kỳ là tình yêu chúng ta. Và ta bi t m t ñi u th t gi n d . Càng xa em ta càng th y yêu em"… 8 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang H n, ñ nh m nh ñã an bài cho ông, khi sinh ra ñ tr thành nh c sĩ c a Hà N i. Ngư i nh c sĩ r i ñ t m vào thành ph mang tên Bác ñ l p nghi p, nhưng v n quay qu t v nơi mình l n lên trên ph Khâm Thiên cùng bao k ni m th i thơ u. Ông tr i lòng vi t: "Năm nào cũng v y, cu i thu ñ u ñông tôi l i tr v Hà N i, ñ nói l i yêu thương và t bày n i nh b ng ñêm nh c c a chính mình. Trong tôi, Hà N i là n i nh thi t tha, như m t dòng sông không ng ng ch y, lúc êm ñ m, lúc l i c n cào con sóng. Không hi u sao càng có tu i tôi càng nh nhung nh ng ngày thơ u c a mình. Hà N i ngày tôi còn bé ñ p và yên bình bi t bao. Tôi v n thư ng cùng b n bè chơi th i búp lá ña, b t d b vào ng bơ và xem ch i d . Tôi ñã l n lên b ng nh ng k ni m c a thành ph m t th i bom ñ n. Th i trai tr c a tôi thu c v Hà N i. M i tình ñ u c a tôi cũng thu c v Hà N i. y là ngư i b n gái trong tr o th m l ng dành bánh mỳ lu c cho tôi m i sáng. R i chúng tôi ñi qua ñ i nhau… R i phút ng p ng ng ñ u tiên y tr thành k ni m. Và Hà N i là nơi c t gi quá kh d u dàng c a cu c ñ i". "Cu c ñ i là dòng sông ch a ñ y ngh ch lý" l i bài hát trong âm nh c c a ông như ñã v n vào ñ i ông. Yêu tha thi t Hà N i ñ n v y mà Phú Quang ra ñi, ch n Sài Gòn ñ s ng, ñ l p nghi p. Dù s ng trong ph n hoa ñô h i, ông v n không th quên vùng ñ t ngu n c i, vùng ñ t c a m t ph n ñ i có bóng dáng ngư i m hi n, cùng nh ng m i tình dang d . Nh y c m quá chăng?! T ch t trong ông luôn là n i cô ñơn b m sinh ñeo bám. Ngư i nh c sĩ ñành nương vào âm nh c, ñ th n th c n i lòng. Hà N i chính là không gian màu m ñ ông có th th a thê khóc cư i, giăng m c tình c m. Ông dành vi t l i 30% trong s ca khúc c a mình. M nh ñ t văn chương không ñ r ng ñ ông t i n i thi u h t mênh mông, b ng dưng như cơ duyên, t ng ý thơ c a thi sĩ ñã g i lên trong ông nh ng b n tình ca lãng m n và sâu l ng. Ngư i nh c sĩ tài hoa ñã phù phép ñ bi n bài thơ thành l i ca réo r t có ti ng, có hình, và nh ng tình khúc b t h ra ñ i: “D khúc”, “Đâu ph i b i mùa thu”, “Tình khúc 24”, “Dòng sông không tr l i”, “Mơ v nơi xa l m”, “Mùa thu và em”… Tâm h n ñ ng ñi u c a thi sĩ và nh c sĩ cùng b t nh p, h tr thành tri k trong âm nh c và ñôi khi c ngoài ñ i. Ch th mà ông tâm s , n a th k g n bó v i n n âm nh c nư c nhà, nhưng ông ch có b n thân trong gi i nhà thơ, nhà văn, h a sĩ còn ñ ng trong ñám ñông nh c sĩ, ông c m th y mình bơ vơ, l c lõng… Ngư i nh c sĩ c a nh ng b n tình ca trong sáng, lãng m n, có vô kh i n i ni m u u t ch t ch a trong lòng. Ngay t khi còn là c u bé con ñã b gán cho cái t i ch l y gì làm t t ñ p là kiêu ng o và khinh ngư i, ñ ph n ñ i sau ñ y là chu i ngày "bi k ch v lòng tin" ñeo ñ ng ñ n t n 9 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang gi . Đ nói v i cu c ñ i, v i chính mình, ông tr i lòng vi t nh ng câu tê tái th này: "17 tu i. Trong n i b c xúc ñ n tuy t v ng c a tâm trí, trong s chao ñ o c a lòng tin tôi ñã vi t tác ph m âm nh c không l i ñ u tiên. Vi t ào ào như m t gã khùng. B t ch p nh ng ñ nh ki n, nh ng ràng bu c c a nh ng thói quen h n lên t cu c ñ i. Tôi vi t ñ vơi ñi nh ng d n v t t ng ñêm b i m t ñ i s ng thi u may m n và quá nhi u éo le". Đó chính là nh c ph m ballats "Ni m tin" vi t cho violonxen và piano vào năm 1967. Ngay khi nh c ph m này ra ñ i, ñã kh ng ñ nh ñư c v th c a c u bé Phú Quang trong làng nh c. Phú Quang k , ngày thơ bé ông ñã khóc dư i s tàn nh n c a ñ ng lo i. "Mày là ñ a tr hư. Mày kiêu ng o. Mày ích k . Mày s ng bi t l p và không hòa ñ ng. Mày không ñư c ñi ñâu h t…" không ch m t l n ngư i ta ñã ñ t ng y th vào ñ u m t ñ a tr . S là, năm 14 tu i c u bé Phú Quang vi t ñơn xin ñi nư c ngoài h c nh c, tiêu chu n trư ng h c có h n, nhưng nhi u ngư i mu n ñi, và ngư i ta ñã gán cho c u t ng ñ y th . Su t nh ng năm trư ng nh c, Phú Quang ñã 7 l n “xu t ngo i... h t” (!?). Nh c sĩ Nguy n Văn Thương nhìn th y c u h c trò có nhi u tri n v ng, ch có lý do gì ñ c u ph i oan u ng th , ông ñã ñ ngh không th ñưa Phú Quang ra xét tuy n, ph i cho ñi nư c ngoài h c nh c. 10 ngày sau, ông quá ñ i ng c nhiên khi nhìn th y c u bé ñang thơ th n ngoài ñư ng: "Ơ! T i sao cháu còn ñây?". C u bé bu n r u: "Cháu không ñư c ñi ñâu, bác ". Th t ra, l n ñó có công văn c Phú Quang ñi h c nh c nư c ngoài, nhưng ai ñó ñã gi u công văn ñi. M t l n khác, x y ra vào l n th 6 ñi h c nư c ngoài h t. Vào h c trư ng nh c, Phú Quang h c l p kèn "cor", th y giáo d y kèn g p c u h c trò b o: "Phú Quang à, n u trò ra nư c ngoài h c nh c th y s r t ng h em". Nhưng, cũng chính ngư i th y này sau 10 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang khi bi t n u Phú Quang không ñi thì mình s ñư c th vào ch ñó, nên trong cu c h p xét tuy n ñã ñ bao nhiêu t i x u xa lên ñ u c u h c trò. Hi u trư ng trư ng nh c, nh c sĩ T Phư c nói v i th y d y kèn: "Anh ñi r i, ai s d y kèn thay anh". Th y giáo d y kèn ch vào Phú Quang "Đây, c u này có tài l m, r t thông minh…". Nghe xong nh c sĩ T Phư c gi n l m b o: "Anh ñã b o th ng bé không có ñ tư cách ñi nư c ngoài thì làm sao th ng bé còn có th ñ ng trên b c gi ng làm th y ñư c"… Sau ñ y, nh c sĩ T Phư c, g p Phú Quang an i: "Bác bi t là cháu ch u nhi u b t công, cháu không có gì ph i s hãi c . Cháu có th không ñư c ñi h c nư c ngoài, nhưng cháu c tin bác ñi, ngư i như cháu d t khoát s thành công...". Cu c ñ i c a ông ñ n 6 l n b "tuyên án t hình" vì căn b nh ung thư. Đã lâu, nh ng ñ t xương kh p tay, lưng c a ông tr i lên nh ng c c th t c ng ng c. Nó lan ra t ng m ng, bác sĩ xác ñ nh ông b căn b nh vô phương c u ch a. Mãi sau này ông m i bi t bác sĩ ñã ch n ñoán nh m. Cu c s ng không yên , nh ng cơn sóng g gh , nh ng ño n l i khúc khu u, ngư i nh c sĩ ñã t a mình vào ngư i tình âm nh c, ñ c u r i tâm h n xanh xao vì bu n phi n. 11 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang: “Gã th dân” ch n Hà thành Đùng m t cái ông d t tình v i Hà N i vào Nam sinh s ng, tròn 60 tu i m i quay v nơi chôn rau c t r n. Ông là Phú Quang, ngư i ñư c ca ng i là “nh c sĩ c a Hà N i”. Phú Quang sinh năm 1949, là con út trong gia ñình ñã b y ñ i s ng Hà N i. Năm Phú Quang ra ñ i, m ông ñã 45 tu i. Sinh th i, c là ngư i có trí nh tuy t v i. Phú Quang k : “M tôi thu c làu nh ng Truy n Ki u, Cung oán ngâm khúc, L c Vân Tiên và m ñ c thơ r t hay. Tôi còn nh , h i m i 13 tu i, tôi làm m t câu ñ i treo ngay trên bàn h c: "Ngõ l y l i ñư ng trơ xác pháo/ Nhà hương tàn sàn nát ñào rơi". Kh u khí y tôi có là vì “nhi m” tính cách m tôi có ch b tôi thì khác, vì cho r ng ngư i có kh u khí như th sau này s r t kh …”. Phú Quang có m t tu i thơ “không ñư c ñ p cho l m”. T nh ông ñã n i ti ng là tinh ngh ch và hay gi u c t. M t ñ a tr như v y thư ng s r t cô ñơn b i s th ơ, né tránh c a m i ngư i. Và h n nhiên khi m t ñ a tr vư ng vào bi k ch này s n y sinh nh ng b c xúc v i cu c ñ i, v i con ngư i, Phú Quang cũng v y. Đ n năm 17 tu i (1967) b ng tác ph m âm nh c không l i ñ u tiên cho violoncen và piano mang m t cái tên như là m t d u h i ñ y b c xúc: Ni m tin Phú Quang m i ph n nào gi i thoát ñư c bi k ch, n i th t v ng và nh ng b c xúc v cu c s ng, v con ngư i qua âm nh c. 12 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang Nói như ngôn ng bây gi , tuy g c gác xa xôi ch là “ngư i Hà N i 2” (Sơn Tây – Hà Tây cũ), nhưng Phú Quang, b ng âm nh c ñã dành g n như h u h t tình yêu, tu i tr c a mình cho Hà N i. Th i trai tr c a Phú Quang thu c v Hà N i. M i tình ñ u c a ông cũng thu c v Hà N i. Và nh ng bài hát luôn hư ng v Hà N i… Nhưng n u ch vin vào nh ng th yñ b o r ng Phú Quang là ngư i yêu Hà N i nh t, suy ra Phú Quang cũng là ngư i yêu quê hương nh t thì chưa ñ . Phú Quang còn là m t “gã th dân” c a Hà Thành. “Gã th dân” y, bu i sáng ñi chơi, la cà quán xá, t t p b n bè tán g u, còn bu i chi u và bu i t i chính là lúc ông quay v v i ngôi nhà c a mình, bày ra t t c nh ng gì ñã thu lư m ñư c c a Hà N i trong ngày ñ ñưa vào âm nh c. Đó là t t c nh ng gì thu c v Hà N i. Nào là m t Hà N i ngây ng t n ng, m t Hà N i run run heo may, m t Hà N i ñêm cu i mùa thu trăng l nh m sương, m t Hà N i v i r t nhi u sinh linh m côi trong cây bàng m côi mùa ñông, nóc ph m côi mùa ñông, m nh trăng m côi mùa ñông… Năm 1985, Phú Quang r i Hà vào Sài Gòn. Gi ñây, sau hơn 20 năm xa quê, “dòng sông ñã tr l i” và ng ra nhi u ñi u. Hà N i hay Sài Gòn suy cho cùng cùng ch là tên hai thành ph mà Phú Quang ñã t ng s ng. Không th nói Phú Quang yêu Hà N i hơn hay Sài Gòn hơn, mà m i thành ph ông yêu m t ki u, và th hi n tình yêu c a mình v i thành ph ñó b ng nh ng cách khác nhau mà thôi. 13 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Hà N i v i Phú Quang như m t cô gái mang v ñ p m c, chân phương và luôn ñ y bí n. Ông ñã ph i lòng cô gái, ph i lòng t ng chi ti t trên thân th nàng và ch có th mang theo nàng b ng n i nh , n i ám nh và th m chí là c s ân h n. Ông bu n nhi u nhưng c gi u ni m riêng sâu t n ñáy lòng. Phú Quang b o: Gi ng như ñôi tình nhân yêu nhau, khi ngư i ta úp m t vào nhau r t n ng nàn, say ñ m ñ n không th nghĩ ñư c gì v nhau n a, dù ch là nh ng ñi u r t nh như m t ánh m t, m t n cư i, m t dáng ñi… Ch khi d t kh i nhau r i m i có th nh n ra t ng ñi u nh bé y s ng ñ ng, sâu s c hơn”. Nhưng ch có Hà N i c a cũ xưa m i là như th trong Phú Quang. Còn Hà N i c a Phú Quang ngày tr v này cũng như bao thành ph khác, tràn ng p ñ ăn nhanh, nhan nh n càphê, san sát nhà ngh , khách s n v i nh ng m i tình thoáng ch c… Quy lu t c a cu c s ng là luôn luôn v n ñ ng, nhưng n i nh thì v i ai cũng v y, “muôn ñ i v n th ”, nh t là ngư i ñang yêu, luôn s ng trong tình yêu thì s luôn “mê man trong n i ñ n ñau” nhưng cũng su t ñ i “không th ra ngoài n i nh ”, ch như “con thuy n” m c c n trong nh ng gi c mơ. V y nên, ñôi khi n i nh chính là m t n i d n v t c a con ngư i hay hoài ni m. Ngày còn Sài Gòn, ñã không ít l n Phú Quang ñóng kín c a phòng, b t máy l nh cho rét run ngư i ñ ñư c “ru lòng mình”, ñ “v như mùa ñông ñã v ” b ng cái l nh nhân t o ch vì nh và thèm mùa ñông Hà N i. Và m t ca khúc không có b t kỳ m t ca t nào dính ñ n hai ch Hà N i nhưng khi c t lên ai cũng bi t nh ng ca t y ng n ng n nh ng hình nh v Hà N i, ch t ch a m t tình yêu Hà N i: Dư ng như ai ñi ngang c a/ Gió mùa ñông b c se lòng/ Chi c lá thu vàng ñã r ng/ Chi u nay cũng b ta ñi (N i nh mùa ñông). So v i s phát tri n c a Hà N i thì nh c Phú Quang thi u ñi hơi th c a ñ i s ng ñương ñ i. Nh c c a ông c ñ m ñu i trong hoài ni m v nh ng ngày ñã qua. Nhưng ñó là m t cái t ng riêng c a ông r i. Tình yêu c a Phú Quang dành cho Hà N i là tình c m t nhiên c a con ngư i. Có ngư i h i Phú Quang: Hà N i có gì ñ c bi t, b n thân ông có gì ñ c bi t mà “hai ngư i yêu nhau” ñ n th ? Phú Quang tr l i: Tôi yêu Hà N i vì hai ñi u. Th nh t, Hà N i là quê hương tôi. Tôi là m t ph n c a Hà N i, nên l ñương nhiên như bao ngư i có quê khác, tôi cũng thiên v v i Hà N i. Th n a, tôi là m t th dân c a Hà N i ch không ph i là m t l khách thích n ào thư ng v i vàng lư t qua r i không ngoái ñ u nhìn l i, v i nh ng nh th m “ph nh , ñư ng nh , có gì h p d n ñâu”… Vì tôi quan sát Hà N i 14 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang ñư c k hơn, hi u Hà N i t m hơn ngư i khác, và b i th mà yêu say ñ m. Cái ñ c bi t c a tôi là không có gì ñ c bi t c . Và, ñâu cũng th , có ngư i t t, ngư i x u, có ngư i hào hoa và tài năng ho c ngư i ng n ngơ, kém c i ch không riêng gì Hà N i. Ngư i Hà N i ñư c cho là hào hoa nhưng cái hào hoa theo Phú Quang không có gì là ghê g m, chưa ch c ñã là nh t… Phú Quang phân tích: “Ngày xưa tôi ñ c Đ và ñen (Le Rouge et le Noir) - ti u thuy t ñ u tiên c a Stendhal có m t ño n t a th này: Paris có th sinh ra nh ng con ngư i thanh l ch, hào hoa nhưng t nh l thì có th sinh ra nh ng ngư i có cá tính. Ngư i Hà N i nói chung có th r t d thương, nho nhã, dĩ hòa vi quý nhưng không ph i ngư i có cá tính m nh, quy t li t như ngư i Sài Gòn. Ngư i Sài Gòn cho th y m t y u t r t quan tr ng: s th t lòng, th ng tính. H có th la l i ch i th m lên nhưng khi xong thì quên ngay. Đi u này giúp cho ngư i ta d s ng v i nhau, không ph i th th , ph i suy ñoán v nhau như nhi u ngư i nơi khác…” Phú Quang s su t ñ i như th ?- Con ngư i thì nhi t tình, sôi n i và hài hư c, còn âm nh c l i là s tĩnh l ng ñ y suy tư, kh c kho i. Trong ñ i th c, Phú Quang có th nói th ng v cái x u xa, cái b i nhưng l i không nghĩ cu c ñ i ch toàn nh ng cái x u xa y mà cùng v i nó còn có r t nhi u cái ñ p. Quan tr ng là m i ngư i có bi t c m nh n cái ñ p cho riêng mình hay không mà thôi. Phú Quang ñã nh n ra cái ñ p c a Hà N i, cái ñ p c a cu c ñ i, cái ñ p cho riêng mình là tr v bên Hà N i, bên “dòng sông H ng”. Ông thu lư m ñư c gì trong quãng ngày dài “thi u quê hương”, mang v ñ t m ñư c nh ng gì thì b n thân ông là ngư i rõ nh t. Ch bi t r ng, sau khi tr v v i Hà N i, ông ñang chu n b trình làng hai Album m i toanh. Album th nh t g m toàn nh c không l i. Album th hai g m 10 bài hát do 5 ca sĩ hát hay nh t nh c Phú Quang- theo cách nghĩ c a ông- th hi n. Nhưng, gi a b n b d án, d ñ nh y, ngư i ta v n th y ông, bu i sáng ñi chơi, la cà quán xá, t t p b n bè tán g u … T i, ông quay v bên v con, bày ra t t c nh ng gì ñã thu lư m ñư c trong ngày ñ ñưa vào âm nh c. Ch có ñi u, gi ñây ông ung dung vi t v Hà N i mà không c n “b t máy l nh ñ n run ngư i” n a… 15 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang: Tôi hư ng v Hà N i theo cách c a mình Tr v Hà N i sau m t tháng v a bi u di n, v a du l ch t i m y nư c châu Âu, nh c sĩ Phú Quang v n k p cho ra m t khán gi th ñô hai ñêm nh c di n ra hôm nay (19-2) và 20-2-2010 t i Nhà hát l n. Chương trình mang tên m t bài hát cũ: Dòng sông không tr l i. Cũ v y nhưng ñích th là Phú Quang. “Sau bao năm tháng lang thang khi Sài Gòn, khi Hà N i, gi tôi v ”, ông tâm s . V có nghĩa là l i h n, trong m t căn nhà m i xây trên m n h Tây ñ sáng sáng chi u chi u có th lên sân thư ng dõi m t ra xa nhìn nhà c a, nư c non... * Nh c Phú Quang ñã ñư c hát ñâu trong chuy n ñi châu Âu v a r i? 16 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang - Đoàn chúng tôi g m sáu ngư i: hai ca sĩ, hai nh c công, m t tôi và m t bà xã. Th i gian bi u di n ch y u Chương trình “Dòng sông Đ c và CH Czech, nơi c ng ñ ng ngư i Vi t khá ñông. không tr l i” mang ñ n cho Sau ñó tôi ñi m t s nư c châu Âu ñ du l ch: Ý, Pháp và khán thính gi g n 30 ca Tây Ban Nha theo l i m i c a ban t ch c. khúc ñã g n v i tên tu i Phú Quang như: Dòng sông * Trư c khi ñi châu Âu, ông ñã làm b ñĩa CD mang tên không tr l i, Em ơi Hà N i G i m t tình yêu v i giá bán c c ñ t, có ph i vi c phát ph , Im l ng ñêm Hà N i, hành ñĩa n m trong chương trình c a chuy n ñi? Lãng ñãng chi u ñông Hà N i, Hà N i ngày tr v , - Phú Quang làm ñĩa ñ bán cho nh ng ngư i yêu nh c Đi u gi n d , Bi n n i nh và Phú Quang, tôi ñi bi u di n cũng cho nh ng ngư i yêu em... Tham gia bi u di n có nh c Phú Quang nghe. Lúc ñ u tôi ch ñ nh mang theo các ca sĩ: H ng Nhung, M m t ít ñĩa nhưng m t s b n bè nư c ngoài b o có Tâm, Tùng Dương, T n nhi u ngư i mu n mua, nên tôi ñã mang theo vài trăm Minh, nhóm C L ... cùng ñĩa và bán h t. g n 100 ngh sĩ khác. * Ngư i Vi t nư c ngoài khi g p Phú Quang h nói gì? - Có ngư i b o “Tôi nghe nh c Phú Quang xong ch mu n qu ng h t công vi c ñ v nhà”. Đi u y cũng ñúng thôi, vì nh c c a tôi ñ u ñư c vi t t n i nh Hà N i c a mình. * Dư ng như ông không ng n ng i khi nói chuy n mua bán, giá ñ t - r c a tác ph m? - Khi m t s n ph m ñư c rao bán thì ñó chính là hàng hóa. Sao l i ph i ng i ng n khi nói ñ n chuy n bán s n ph m? Tôi cho r ng giá bán cũng là m t cách kh ng ñ nh ch t lư ng s n ph m. M t s n ph m t t ñương nhiên ph i bán v i giá cao. V i l i, c ñ i tôi ch làm ñư c tí nh c (kho ng 200 bài hát và nh c không l i), cũng ch ng bi t làm gì ngoài làm nh c, v y ph i coi ñó là cách duy nh t ñ t n t i thôi. * Có ph i vì ch t lư ng như ông nói mà giá thành ñĩa ho c vé xem các chương trình ñ u ñ t g p mư i l n các s n ph m âm nh c khác? - Lý do r t d hi u thôi, tôi làm ñĩa khi các t ch c ñĩa l u hoành hành kh p nơi. Tôi tôn tr ng khán thính gi c a mình nên khi cho ra m t s n ph m âm nh c ñ u ñư c ñ u tư k lư ng t v ñĩa t i ru t. Hơn n a, tôi th y làm ñĩa ñ t như th ngư i ta không th làm l u. Vì th ñôi khi giá s n ph m c a tôi cao hơn m t s s n ph m khác cũng là l thư ng. 17 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang * Nhưng có ngư i nói “lão Phú Quang” c ho ng lên th thôi, vì có ñ i gia bao cho c ch âm nh c ñ t th ai nghe? - Lâu nay tôi không còn quan tâm ñ n nh ng l i th phi. Cũng có ngư i nói v i tôi ông làm khéo th t ñ y, nhưng n u ch là ch “khéo” thì tôi ch khéo ñư c m t l n thôi, sao khéo ñư c ñ n c 20 l n? Có ngư i l i nói tôi ch chú tr ng ñ n cái v , nhưng n u ch có cái v ñ p mà ch ng có cái bánh ngon thì ngư i ta cũng ch ăn m t l n, ai ăn mãi? Cũng có ngư i h i sao l n nào phát hành ñĩa cũng có nhi u bài cũ th ? M t tác ph m âm nh c sao nói là cũ và m i? Cũ nhưng v n có ngư i nghe, có nghĩa là nh ng ñĩa cũ v n chưa ñáp ng ñư c h t. S n ph m m i in 5.000 b n t tháng 11-2009 ñ n gi bán ñư c hơn 4.000 r i, như v y khán thính gi v n thích dù nó có giá t i 400.000 ñ ng. * Th còn nh ng ngư i yêu nh c Phú Quang nhưng không có ñ ti n? - Thì tôi ñã có nh ng chương trình mi n phí cho sinh viên. Mi n phí hoàn toàn, còn nh ng ngư i nghèo không ph i là sinh viên thì h có th nghe nh c Phú Quang trên tivi, ñó tôi không l y ti n b n quy n tác gi âm nh c. Giá như th là r nh t r i còn gì. * Ông không l y ti n tác quy n âm nh c cho mình nhưng còn nh ng nhà thơ mà ông ñã ph nh c, h mu n l y thì sao? 18 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang - Tôi t tr cho h . B i ñ n gi Trung tâm B o h quy n tác gi âm nh c Vi t Nam v n chưa tr ti n b n quy n cho các tác gi thơ mà tôi ñã t tr cho h t năm 2000. M i l n phát hành ñĩa ho c làm chương trình tôi ñ u tr ti n ñ y ñ . Dù ch b n ho c tám t ñư c s d ng trong bài cũng v n tr ñ u 500.000 ñ ng kèm m t b ñĩa. Tôi trân tr ng nh ng nhà thơ, b i h khi n tôi có c m xúc mà ph nh c. * Ví d bài thơ nào ch s d ng tám t ? - Bài Hà N i ngày tr v , tôi có s d ng tám t c a anh Doãn Thanh Tùng ñó là “v i vã tr v , v i vã ra ñi”, c m t l n ra CD là m t l n tôi tr nhu n bút cho anh y. Có l n tôi ñ n tr nhu n bút cho anh y, anh y b o 'Quang ñ ng làm th , em tr anh nhi u r i'... * Chương trình l n này có ñ “hư ng t i ñ i l k ni m 1.000 năm Thăng Long Hà N i”, “hư ng” ñây là th nào? - Tôi là ngư i Hà N i, c th i tu i tr tươi ñ p c a tôi ñ u g n bó v i Hà N i nên có r t nhi u ký c v Hà N i. Năm nay Hà N i tròn 1.000 tu i, t b n thân tôi cũng mu n hư ng v Hà N i theo cách c a tôi là dâng t ng món quà nh nhoi c a mình. 19 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c s Phú Quang: S s ng trong m t ngõ v ng yên bình… “Mai này, khi không còn lang thang ñư c n a, tôi s v v i Hà N i, s ng trong m t ngõ v ng yên bình nào ñó ñ n cu i ñ i”, Phú Quang tâm s . X p x bư c vào cái tu i sáu mươi, nhưng trông Phú Quang v n còn r t phong ñ khác xa v i hình nh ngư i ngh sĩ “lang lang hoài trên ph , ch ng nh n i m t con ñư ng” như trong m t ca khúc c a anh… “Em ơi Hà N i ph ”… Không bi t t lúc nào, nh c Phú Quang ñư c xem như ti ng lòng c a ngư i Hà N i. Ai yêu Hà N i thì không th không bi t ñ n: Em ơi Hà N i ph , Tôi mu n mang H Gươm ñi… Anh b o r ng nh ng sáng tác c a anh thư ng ñ n t c m xúc nên ch ng nơi ñâu có th mang ñ n c m xúc cho anh nhi u như Hà N i. Có quá nhi u lý do ñ trái tim Phú Quang hư ng v Hà N i dù hơn hai ch c năm qua anh là công dân chính th c c a ñ t Sài thành. Nh ng ngày thơ u, th i trai tr và m i tình ñ u c a Phú Quang ñ u thu c v Hà N i. Có th xem Hà N i là nơi c t gi u nh ng quá kh d u dàng nh t trong anh, ch ng trách sao Phú Quang l i yêu Hà N i ñ n nao lòng trong nh ng sáng tác c a mình. Năm nào anh cũng có nh ng chuy n ngư c xuôi 20 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học