Xem mẫu
- NGUYÊN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP CHO VẤN ĐỀ KẸT XE Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Phan Quang, Huỳnh Đỗ Khánh Linh, Bùi Phước Lộc Viện Kỹ thuật HUTECH, Trường Đại học Công nghệ TP.Hồ Chí Minh GVHD: TS. Nguyễn Phụ Thượng Lưu TÓM TẮT Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những thành phố năng động, kinh tế phát triển bậc nhất Việt Nam. Đi đôi với đó là sự bùng nổ về dân số cũng như số lượng phương tiện tham gia giao thông để đáp ứng nhu cầu đi lại. Điều này dẫn đến việc cơ sở hạ tầng xuống cấp, đường xá không đủ không gian, tình trạng kẹt xe diễn ra ngày càng phức tạp hơn, kéo theo ô nhiễm môi trường, tiếng ồn và làm mất nhiều thời gian. Với mức độ và cường độ kẹt xe ngày càng cao hơn, kéo theo đó là những hệ lụy khôn lường, gây mất trật tự theo nhiều hướng, nhất là việc lưu thông của các phương tiện gây nhiều khó khăn cho các cán bộ công an giao thông trong việc điều tiết giao thông. Bên cạnh đó, mật độ phương tiện giao thông quá cao dẫn đến thường xuyên xảy ra va quẹt, tai nạn giao thông. Việc này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến trình trạng kẹt xe nghiêm trọng hơn. Trước tình hình đó, cần phải làm gì để hạn chế vấn nạn kẹt xe đang còn là vấn đề nan giải. Từ khóa: kẹt xe, phương tiện giao thông, văn hóa giao thông, người tham gia giao thông, tai nạn giao thông… 1 THỰC TRẠNG KẸT XE HIỆN NAY Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nếu như trước đây, chuyện kẹt xe thường chỉ xảy ra vào giờ cao điểm và ở một số tuyến đường lớn thì thời gian gần đây, tình trạng kẹt xe bùng nổ trên rất nhiều tuyến đường ở nhiều quận huyện trên địa bàn TPHCM. Đặc biệt, tại khu vực các quận nội thành và các quận 6, 12, Gò Vấp, xa lộ Hà Nội hướng về trung tâm thành phố, Quốc lộ 1 đi về miền Tây. Và nạn kẹt xe xảy ra hàng ngày, sáng - trưa - chiều. Chậm hơn đi bộ là cảnh kẹt xe tại khu vực ngã tư Nguyễn ăn Cừ - Nguyễn Trãi (quận 1, quận 5). Tại giao lộ Cộng Hòa - Trường Chinh (quận Tân Bình), cả sáng và chiều, đoàn người phải nhích từng chút, khoảng tiếng đồng hồ mới qua khỏi ngã ba, ngã tư… Điều đáng nói là tình trạng kẹt xe hiện nay tại TP.HCM như phản ứng domino: các đường chính bị kẹt thì ngay lập tức các tuyến đường nhỏ, đường nhánh, hẻm cũng bị kẹt theo. Điển hình như tại tuyến đường Trường Chinh (Tân Bình), Cách Mạng Tháng Tám (quận 10)… mỗi khi giao thông bị ùn tắc thì ngay lập tức các tuyến đường Nguyễn Thái Bình, Xuân Hồng (Tân Bình); Tô Hiến Thành, Thành Thái… cũng không thoát khỏi tình cảnh tương tự. Tình trạng kẹt xe hiện nay lại diễn ra triền miên, ngày càng nhiều hơn, rộng hơn - và dự báo trong tương lai còn tăng lên nữa – thì thiệt hại cho xã hội là vô kể. Kẹt xe quả là nỗi nhức nhối của TP.HCM. Nó làm mất thời gian, ảnh hưởng đến công việc của hàng chục ngàn 161
- người, làm tổn hại sức khỏe bao người dân, gây tâm lý bức bối cho tất cả những người lưu thông… và còn ảnh hưởng lớn đến môi trường đầu tư trong và ngoài nước. 2 PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VẤN NẠN KẸT XE TẠI TP.HCM 2.1 Nguyên nhân thứ nhất Ý thức chấp hành Luật Giao thông của người điều khiển xe cộ đi đường (cả phương tiện có động cơ và thô sơ) quá thấp. Theo thống kê của Ban An toàn giao thông TP.HCM, có đến 90% tai nạn giao thông xảy ra do ý thức người dân còn kém, không chấp hành luật lệ gây hậu quả đáng tiếc. Tình trạng ùn tắc giao thông hiện nay xảy ra hầu hết các nước trên thế giới. Tuy nhiên, ở các nước đó khác với ta ở chỗ, khi có ùn tắc giao thông nhưng người điều khiển phương tiện vẫn chấp hành nghiêm chỉnh Luật Giao thông, không luồn lách, đi lên vỉa hè, rú còi inh ỏi, còn ở nước ta thì ngược lại mạnh ai nấy đi, "hở chỗ nào đi chỗ nấy", không theo qui định nào cả. Phần lớn người đi đường cố ý vượt đèn đỏ, leo lề, lấn làn… không chỉ gây ùn tắc, dễ xảy ra tai nạn, mà còn làm xấu xí bộ mặt giao thông đô thị tại Việt Nam. Trong khi đó, phần lớn người điều khiển xe cộ đều các lớp về Luật Giao thông đường bộ, được cấp giấy phép lái xe. Hình 1. Nhiều xe máy chạy lấn làn trên đường Phạm ăn Đồng, TP.HCM 2.2 Nguyên nhân thứ hai Hạ tầng giao thông yếu kém, phương tiện cá nhân tham gia giao thông tăng cao. Cho đến nay, hạ tầng giao thông TP.HCM chỉ đáp ứng được khoảng 30% so với quy hoạch phát triển giao thông của TP. Các công trình hạ tầng, đường xá, cầu cống chật hẹp, xuống cấp. Quá trình xây dựng chậm chạp, đ nh trệ. - Trong khi đó lượng dân cư tập trung đông, số phương tiện cá nhân ngày càng gia tăng đã trở thành "gánh nặng" cho hạ tầng giao thông. 162
- Hình 2. Số lượng xe máy ngày càng nhiều, kẹt cứng tại ngã tư Hàng Xanh - Bình Thạnh 2.3 Nguyên nhân thứ ba Bắt nguồn từ yếu kém của vận tải hành khách công cộng. TP.HCM muốn giảm ùn tắc giao thông, giảm xe cá nhân thì phải đặt mục tiêu phát triển mạng lưới vận tải hành khách công cộng lên hàng đầu. - TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2020, thị phần vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) toàn TP đảm nhận 15-20% nhu cầu di chuyển của người dân. Đến năm 2025 đạt 20,5-26,6% và đến năm 2030, tỉ lệ này sẽ tăng lên 29,3-36,8%. - Tuy nhiên, đến nay, vận tải hành khách công cộng tại TP.HCM mới chỉ đáp ứng được khoảng 9% nhu cầu đi lại của người dân - khoảng cách khá xa mục tiêu đề ra. Xe buýt TP.HCM chỉ mới đáp ứng 9,5% nhu cầu đi lại của người dân trong năm 2018. - Đáng nói, thời gian qua TPHCM đã tập trung đầu tư khá nhiều cho xe buýt từ hạ tầng đến chính sách hỗ trợ lãi vay xe mới và trạm dừng nhà chờ... Nhưng qua các năm, lượng khách đi xe buýt có chiều hướng giảm. - So với cuối năm 2017, mạng lưới xe buýt tại TP.HCM hiện giảm 7 tuyến (5 tuyến trợ giá gồm: 37, 40, 60, 95, 149 và hai tuyến không trợ giá, gồm 12 và 49). 163
- Hình 3. Vận tải hành khách công cộng tại TP.HCM chỉ mới đáp ứng khoảng 9% nhu cầu đi lại của người dân. Trong ảnh: người dân đi xe buýt tại bến xe buýt trên đường Hàm Nghi, Q.1, TP.HCM 2.4 Nguyên nhân thứ tư Việc phân luồng bất hợp lý, việc phân luồng, phân làn xe chạy, điều phối giao thông, đèn tín hiệu ở nút giao nhau chưa tốt. Đa số đường phố ở nước ta đều hẹp nhưng lại được lưu thông hai chiều, có đường tuy đã qui định ôtô chỉ lưu thông một chiều nhưng lại cho phép xe buýt được phép hoạt động hai chiều, mà xe buýt có loại đến 45 chỗ ngồi, bến đỗ qui định cho loại xe này lại đối diện nhau, gần nơi đường phố giao nhau... nên gây ùn tắc giao thông. Hình 4. Vào giờ cao điểm trên đường Nguyễn ăn Linh, các loại phương tiện chen nhau đi trên đường 164
- 2.5 Nguyên nhân thứ năm Việc lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để buôn bán, kinh doanh của một số đông người bán lẻ, chủ yếu là người bán hàng rong, hàng ăn uống. - Thực trạng này tồn tại ở hàng trăm tuyến đường tại TP.HCM, nhiều nhất ở các quận 1, 3, 5, Bình Thạnh… - Những tuyến đường bị hàng rong "chiếm đóng" thường hình thành những nút thắt dẫn đến kẹt xe, người dân đi lại khó khăn. - Không chỉ vậy, người đi bộ vì bị chiếm hết toàn bộ lối đi lại buộc phải đi xuống lòng đường dễ xảy ra tai nạn giao thông. 2.6 Nguyên nhân thứ sáu Mức phạt chưa đủ răn đe, lực lượng chức năng xử lý chưa nghiêm, phạt thấp, chấp pháp chưa nghiêm. - Mức phạt tiền vi phạm Luật Giao thông vẫn còn thấp, chưa đủ sức răn đe đối với người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông trên đường phố. Nhiều lỗi vi phạm nghiêm trọng như sử dụng rượu, bia vẫn lái xe, vượt đèn đỏ, chở quá tải… mức phạt chưa cao, tài xế vẫn cố ý tái phạm. - Không chỉ vậy, các lực lượng xử lý chưa nghiêm khắc, lơi lỏng và thậm chí là phát sinh tiêu cực trong quá trình xử lý. Hình 5. Cảnh sát giao thông xử phạt một trường hợp vi phạm giao thông ở Q.7, TP.HCM [1] 3 CÁC GIẢI PHÁP ĐỂ GIẢM BỚT TÌNH TRẠNG KẸT XE [2] - Cải tạo, mở rộng và xây dựng mới cơ sở hạ tầng, nhanh chóng mở rộng, xây dựng mới các đường trục chính, hoàn thành các tuyến vành đai, cải tạo các nút giao thông. - Làm cầu vượt tại các nút giao thông trọng yếu, mở các tuyến cửa ngõ ra vào TP, nâng cấp và mở thêm đường ở các khu vực có tỷ lệ đất dành cho đường còn quá thấp, huy 165
- động vốn đầu tư để đền bù giải phóng mặt bằng làm mới các tuyến đường khu vực phía sau của các trục phố chính... Phải thực hiện một cách khẩn trương, nhanh chóng công việc này để giải thoát lưu lượng giao thông. - -TP.HCM cần có những giải pháp căn cơ, bám sát giải quyết các nguyên nhân kể trên thì mới góp phần kéo giảm ùn tắc giao thông. Trong đó, tập trung các giải pháp hạn chế xe cá nhân, phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng. - Tập trung bố trí vốn đầu tư cho các dự án thực hiện chương trình đột phá, dự án trọng điểm giải quyết tình trạng ùn tắc khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, cảng Cát Lái, khu vực trung tâm Thành phố, chống sạt lở bờ sông, kênh rạch… - Đẩy mạnh công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đưa ứng dụng công nghệ vào công tác kiểm tra, xử phạt các vi phạm về trật tự an toàn giao thông. Xử lý nghiêm các trường hợp lấn chiếm lòng đường, vỉa hè… - Đẩy mạnh giải pháp giáo dục về an toàn giao thông nhằm nâng cao ý thức người tham gia giao thông. Có thể đưa việc giáo dục Luật giao thông vào chương trình học, chương trình ngoại khóa của các cấp tiểu học, trung học… - Sử dụng phương tiện giao thông công cộng thay cho phương tiện cá nhân khi không thực sự cần thiết. 4 KẾT LUẬN Vấn đạn kẹt xe tại Tp. Hồ Chí Minh hiện nay đang là vấn đề cấp thiết và đáng báo động. Nó gây ra biết bao nhiêu là hệ lụy mà chúng ta trước giờ vẫn chưa giải quyết được. Mỗi người dân hãy cùng nhau chung tay để cùng đẩy vấn nạn này ra khỏi cuộc sống hằng ngày. Mỗi người dân phải tự nâng cao ý thức tham gia giao thông, nâng cao ý thức xã hội, góp phần xây dựng nên cuộc sống văn minh, hiện đại hơn. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] PGS.TS Nguyễn Lê Ninh - Ủy viên UB MTTQ VN TP.HCM - Thu Dung (24/05/2019). http//tuoitre.vn/6-van-nan-ton-tai-khien-giao-thong-tphcm-tac-nghen- 2019052408052936.htm [2] Tìm lời giải cho bài toán kẹ xe, Chí Kiên - Hà Nguyễn (12/6/2020). https://nhandan.com.vn/baothoinay-xahoi/tim-loi-giai-cho-bai-toan-ket-xe-474484 166
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học