Xem mẫu
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Chương 1
Nguyên lý kĩ thuật hạt giống cây rừng
1.1. Ý nghĩa và nhiệm vụ của công tác giống
1.2. Năng lực ra hoa kết quả của cây rừng
1.3.Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng ra hoa kết
quả và sản lượng của hạt giống
1.4. Điều tra dự báo sản lượng hạt giống
1.5. Thu hát cất trữ và kiểm nghiệm hạt giống
1.6. Xây dựng và quản lý rừng giống, vườn giống
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Điều tra dự báo sản lượng hạt giống
Cấu tạo của hạt giống
Các phần Chức năng
1 và 2 : vỏ hạt Bảo vệ
Pt thành cây tương
3: Phôi
lai
3.1. Lá mầm Pt thành lá
3.2 Trụ mầm PT thành thân
3.3. Cuông mầm PT thành rễ
4. Nội nhũ Các tế bào ding
dưỡng
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Các loại quả thông dụng ở vùng nhiệt đới
Quả nang
Quả hạch
Quả đại
Quả mở
Quả có
cánh
Quả nón
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Điều tra sản lượng hạt giống
Ý nghĩa:
+ Làm cơ sở cho kế hoạch thu hái, kế hoạch trồng
rừng
+ Tài liệu khoa học phục vụ việc nghiên cứu về
giống (quy luật ra hoa quả, biện pháp nâng cao
sản lượng hạt ...)
Đơn vị tính sản lượng:
+ Thường là trọng lượng /số lượng hạt trên 1 đơn
vị diện tích, hoặc trên 1 cây
4
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Phương pháp điều tra
Ước lượng bằng mắt:
1.
- Cách làm:
+ Chọn 1 OTC có S= 2-4 ha
+ Quan sát 3 lần ở 3 thời gian: ra hoa, hình thành qu ả, và trước khi qu ả
chín
+ So sánh sản lượng của các nhóm cây khác nhau:
- Cây mọc lẻ, cây bìa rừng, và cây trong rừng
- Phân cây theo 5 cấp:
Cấp 0: Không ra hoa
Câp 1: rất ít hoa
Cấp 2: Ít hoa
Cấp 3: Hoa trung bình
Cấp 4: Hoa nhiều
5
Cấp 5: Hoa rất nhiều
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
- Sau đó ước lượng cho mỗi cây ở mỗi cấp, vào dự đoán
sản lượng
Ưu nhược điểm:
- Phương pháp đơn giản
- Kém chính xác (do sai số chủ quan)
- Chỉ thích hợp khu rừng giống, vườn giống thu hái tận
thu
6
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
2.Phương pháp cây tiêu chuẩn:
- Cơ sở: Sản lượng hoa quả có tỷ lệ thuận với đường kính tán,
đường kính thân cây
- Cách làm:
+ Lập OTC 0,25-.5 ha , điều tra đường kính , chiều cao, đường kính tán
từng cây. Sau đó tính các giá trị trung bình
+ Đo 5 cây có các chỉ số gần các giá trị trung bình. Thu hát toàn b ộ qu ả
trên các cây tiêu chuẩn. Tính sản lượng TB cho 1 cây tiêu chu ẩn,
rồi suy ra cho toàn lâm phần
Z= (N.B.C.F.P)/5.10.000 ^2 Kg/ha
Trong đó: Z: sản lượng hạt trên 1 ha
N: số cây trên 1 ha
B: tổng số quả của 5 cây TC
C: số hạt bình quân/quả
F: độ thuần của hạt (%)
7
P. Trọng lượng 1.000 hạt (gr)
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
_ Phương pháp này khá chính xác, với sản lượng thường cao h ơn th ực
tế (20-30 %)
8
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
3. Phương pháp OTC
- Cơ sở: nhằm chọn OTC đại diện
- Cách làm:
+ Lập OTC 0,25-.5 ha
+ Thu hoạch toàn bộ quả
+ suy ra sản lượng của khu rừng (theo tỷ lệ về diện tích)
- Phương pháp này khá chính xác, thường áp dụng trong
NCKH
- Khá tốn kém
9
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
4. Phương pháp thu hát hạt trên mặt đất
- Cách làm:
+ Lập OTC diện tích 0.25 ha, chia thành các ô vuông có diện
tích nhỏ
+ Sử dụng dụng cụ nhặt quả hạt (thùng, lưới ..) hoặc rây cỏ
+ Hát định kì ở các thùng, lưới, hay ô vuông (thương 2-3
ngày lần)
+ Tính sản lượng
- Áp dụng:
+ Thích hợp loại quả to, nặng ra tại chỗ
+ Dê theo dõi vật hậu của cây. ....
10
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Thu hái bảo quản và kiểm nghiệm hạt giống
Hạt chín và các đặc trưng chín của hạt
- Quá trình chín của hạt là quá trình phát triển
của phôi, nội nhũ và vỏ
- Đặc trưng chín của hạt là quá trình tích lũy và
biến đổi các chất hữu cơ trong hạt, dẫn đến
thay đổi về hình thái của hạt (kích thước, màu
sắc, mùi vị...)
+ Lượng chất khô tăng lên
+ Lượng nước giảm đến mức thấp
+ Hạt to dần và cứng
11
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Hạt chín và các đặc trưng chín của hạt (cont.)
Phân loại hạt chín:
a) Chín sinh lý
- Phôi phát triển đầy đủ, có năng lực nẩy mần,
tuy nhiên quá trình tích lũy và phát triển của
hạt chưa hoàn chỉnh
- Lượng nước còn nhiều, lượng chất khô chưa
đầy đủ
- Hoạt động sinh lý còn mạnh
- Hạt khó cất chữa và tỷ lệ nẩy mần thấp
- Không nên thu hoạch
12
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Hạt chín và các đặc trưng chín của hạt (cont.)
Phân loại hạt chín:
b) Chín thu hoạch (chín hình thái)
- Chín hoàn toàn: các chất hữu cơ tích lũy đầy
đủ, lượng nước giảm, vỏ hạt dầy và cứng
- Bước vào giai đoạn „ngủ“: quá trình sinh lý
thấp nhất
- Hạt có thể bảo quản và cất trữ lâu
- Hạt nẩy mần thành bình thường và cây con
phát triển bình thường
13
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Cách nhận biết hạt chín thu hoach:
+ Hình thái bên ngoài:
Màu sắc vỏ quả: xanh --- xám/ đen nâu
Quả thường khô cứng (với loại quả khô), vỏ
quả chín mền (với loại quả thịt) ..
Tỷ trọng của hạt: tỷ trọng hạt giảm dần
+ Giải phẫu hạt: hạt chín có nhân hạt cứng , lớn
+ Thí nghiệm sinh lý (gieo ươm): gieo thí nghiệm,
có tỷ lệ nẩy mần cao nhất
14
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Thời kì rơi rụng hạt
- Đa số hạt chín thì dần dần rơi rụng
- Thời kì rơi rụng phụ thục vào đặc điểm loài và
loại quả (thời điểm rơi rụng và thời gian rơi
rụng), và đặc điểm thời tiết
Ví dụ:
+ Phi lao, Bạch đàn: hạt nhỏ rơi bay xa, từ lúc hạt
chín đến lúc rơi rụng khoảng 10 ngày, cần thu
hát trước khi hạt rơi
+ Xoan, bồ kếp: quả chín treo trên cây một thời
gian dài
15
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Thời kì thu hoạch hạt giống
- Xác định dựa trên cơ sở quy luật hạt chín và
rơi rụng
- Những loài chín và rơi rụng gần nhau cần thu
hoạch sớm
16
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Thời kì thu hoạch hạt giống
17
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Phương pháp thu hoạch hạt giống
Các nhân tố ảnh hưởng đến việc thu hoạc hạt
- Điều kiện thời tiết khi thu hoạch:
+ Mùa khô là tốt nhất, thời tiết ẩm ướt không phù hợp
+ Điều kiện gió
- Cây mẹ
+ Chiều cao và hành thái cây mẹ
+ Vị trí tiếp cận cây mẹ
- Loại quả và hạt
+ To nhỏ, có cánh hay không ..
- Các vấn đề về ảnh hưởng đến cây mẹ, sản lượng quả hạt
mùa tới, an toàn lao động và chí phí 18
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
Các phương pháp thu hoạch hạt
Thu nhặt trên mặt đất
1)
1.1. Khi quả/hạt rơi rụng tự nhiên
- Loại quả to, chín rụng
- Ưu điểm:
+ Tiết kiệm thời gian và chí phí
+ Không hại đến cây
+ Không cần thiết bị hiện đại
- Nhược điểm:
+ Không thu được các hạt phát tán
+ Dễ bị sâu bệnh hại và côn trùng xâm hại và ăn mất
+ Độ ẩm mặt đất thường cao, dễ nẩy mần
19
- Tuan, Do Anh Silviculture Department, VFU
20
nguon tai.lieu . vn