Xem mẫu
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2021. ISBN: 978-604-82-5957-0
NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH
KHỞI NGHIỆP CỦA SINH VIÊN KHÓA 62
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI
Phạm Thị Phương Thảo
Trường Đại học Thủy lợi, email: phuongthao@tlu.edu.vn
1. GIỚI THIỆU CHUNG trường ĐHTL một số giải pháp thúc đẩy tinh
thần khởi nghiệp của SV khóa 62.
Căn cứ vào Quyết định số 844/QĐ-TTg
ngày 18 tháng 5 năm 2016 của Thủ tướng 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Chính phủ về phê duyệt đề án “Hỗ trợ hệ sinh
thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia Nghiên cứu được thực hiện với việc điều
đến năm 2025”; Quyết định số 1665/QĐ-TTg tra các đối tượng là: SV đã học tập môn học
ngày 30/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ KNM&TTKN, SV đã tham gia cuộc thi SV
về phê duyệt đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh Thủy lợi với ý tưởng khởi nghiệp năm 2020.
viên khởi nghiệp đến năm 2025”; Công văn Tác giả đã tiến hành khảo sát bằng phiếu hỏi
số 2101/BGDĐT-KHCNMT ngày 24 tháng 5 ý kiến 360 SV khóa 62 khoa Công nghệ
năm 2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo thông tin và khoa Cơ khí Trường ĐHTL.
(GDĐT) gửi các Cơ sở đào tạo về việc hướng
dẫn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Ban Giám 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
hiệu trường Đại học Thủy lợi (ĐHTL) đã 3.1. Ý định khởi nghiệp của SV và các
quyết định bổ sung nội dung khởi nghiệp vào yếu tố ảnh hưởng
môn học Kỹ năng mềm và tinh thần khởi
nghiệp (KNM&TTKN) để giảng dạy cho tất Qua khảo sát cho thấy, SV đã nhận thức
cả sinh viên (SV) năm thứ nhất. được vai trò của khởi nghiệp. SV đánh giá
Môn học đã bám sát vào hướng dẫn của mức độ quan trọng của khởi nghiệp: 0.1%
Bộ GDĐT: nâng cao nhận thức và khơi dậy không quan trọng và ít quan trọng; 41.5%
khát vọng của SV về khởi nghiệp; cung cấp khá quan trọng; 58.4% rất quan trọng. Khi
kiến thức cơ bản về khởi nghiệp, cũng như được hỏi Bạn có ý định khởi nghiệp từ khi
đào tạo một số kỹ năng cần thiết cho khởi nào? 24.5% trước khi học môn học, 15.4%
nghiệp; tập trung phân biệt rõ cho SV hiểu về trong khi học môn học, 30.5% sau khi học
khởi nghiệp, giúp SV hình thành những ý môn học, 29.6% chưa có ý định. SV dự định
tưởng mới, mô hình mới. tham gia vào các dự án, các cuộc thi ý tưởng
Tuy nhiên, sau 01 năm giảng dạy, qua khởi nghiệp của nhà trường: 36.0% không có
quan sát thực tế, tác giả nhận thấy SV vẫn dự định, 19.5% trong khoảng 1 năm tới,
còn dè dặt, chưa có ý định khởi nghiệp. Do 25.0% trong khoảng 2-3 năm tới, 19.5%
đó, việc tìm hiểu các yếu tố thúc đẩy hoặc trong khoảng 4-5 năm tới. SV cũng hiểu hơn
cản trở ý định khởi nghiệp của SV là một về những phẩm chất cần có của một người
việc làm cần thiết. Mục tiêu bài viết là nghiên khởi nghiệp và những yếu tố cần thiết khi
cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định khởi khởi nghiệp. SV đánh giá về sự cần thiết của
nghiệp của SV khóa 62 trường ĐHTL sau khi việc bản thân phải trau dồi các kỹ năng mềm,
học môn học KNM&TTKN, đề xuất với chuẩn bị tâm thế sẵn sàng để đối diện với
364
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2021. ISBN: 978-604-82-5957-0
những thách thức khi khởi nghiệp: 0.1% Như vậy, SV vẫn còn phân vân ở khá
không cần thiết và ít cần thiết, 11.8% khá cần nhiều yếu tố, đặc biệt là về những kỹ năng
thiết, 88.1% rất cần thiết. chuẩn bị cho khởi nghiệp, tâm lý cho việc
Như vậy, hầu hết SV nhận thức được vai khởi nghiệp, tận dụng công nghệ, kinh
trò của khởi nghiệp trong giai đoạn mới, có nghiệm dẫn tới những do dự trong việc khởi
thái độ tích cực với tinh thần khởi nghiệp. nghiệp. SV cũng cho biết việc thiếu nhiều
Kết quả nghiên cứu đã phản ánh phần nào yếu tố thuộc về kinh doanh khiến cho họ
thực trạng nhận thức của SV về sự cần thiết ngần ngại thực hiện các ý tưởng khởi nghiệp.
của các yếu tố trong quá trình hình thành ý Bảng 2. Những phẩm chất và kỹ năng
định khởi nghiệp. khởi nghiệp SV đã chuẩn bị
Bảng 1. Các yếu tố ảnh hưởng Có hoài bão và khát vọng kinh doanh 44.1%
đến ý định khởi nghiệp của SV
Có khả năng kiến tạo/nắm bắt cơ hội
18.6%
Sợ thất bại, nảy sinh tâm lý an phận và kinh doanh
muốn tìm kiếm công việc với mức 33.0% Độc lập và dám làm, dám chịu trách
lương phù hợp thay vì khởi nghiệp 41.5%
nhiệm
Thiếu tự tin, tâm lý e ngại, nhất là với Phát triển ý tưởng đổi mới - sáng tạo và
28.8% 22.0%
những cái mới đổi mới phương pháp giải quyết vấn đề
Khó đưa ra một ý tưởng khởi nghiệp Bền bỉ và thái độ dám chấp nhận rủi ro,
28.8% 40.6%
thực sự khả thi thất bại
Khó đánh giá tính khả thi của ý tưởng, Có đạo đức kinh doanh và trách nhiệm
không biết so sánh kết quả ý tưởng khởi 61.0%
39.8% xã hội
nghiệp của mình với các ý tưởng khởi
nghiệp liên quan Kỹ năng làm việc đồng đội 46.6%
Thiếu nguồn tài chính để thực hiện ý Kỹ năng đàm phán, thuyết phục 11.0%
tưởng khởi nghiệp cũng không có 55.0% Kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức công việc 26.2%
nguồn vốn hỗ trợ thích hợp
Nhận thức và hiểu biết hạn chế về khởi
Kết quả nghiên cứu trên cho thấy SV đã
nghiệp, các chính sách hỗ trợ hoạt động 32.2% nhận thức được khởi nghiệp là trách nhiệm
khởi nghiệp của bản thân với xã hội, tuy nhiên bản thân
còn yếu về kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức
Thiếu những kiến thức về thủ tục hành
25.4% công việc, kỹ năng đàm phán…
chính, pháp lý…
Thiếu phương pháp hình thành ý tưởng 3.2. Giải pháp
21.1%
khởi nghiệp Thứ nhất, cần tập trung đẩy mạnh công tác
Gặp khó khăn khi thu thập số liệu 22.8% truyền thông về hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp
Thiếu kinh nghiệm khởi nghiệp và các thông qua tổ chức Đoàn - Hội để nâng cao
55.0% nhận thức của SV về khởi nghiệp, trong đó
tình huống thực tế
Không tự tin viết báo cáo kết quả ý
chú trọng các kênh truyền thông SV hay tiếp
59.9% cận và tương tác, nhất là mạng xã hội. Ngoài
tưởng khởi nghiệp
ra, nhà trường cũng cần triển khai đa dạng
Kỹ năng trình bày ý tưởng còn chưa tốt 30.5% các hoạt động khởi nghiệp liên quan đến các
Thiếu nhiều yếu tố thuộc về kinh doanh, ngành đang đào tạo như các buổi giao lưu với
khả năng nắm bắt cơ hội kinh doanh, doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực khởi
không hoàn toàn cảm thấy thoải mái với 56.8% nghiệp; các buổi tư vấn, tọa đàm, thảo luận
việc tìm kiếm và thu hút khách hàng hướng nghiệp; các hội thảo, hội nghị, ngày
tiềm năng hội khởi nghiệp hay các cuộc giao lưu với
365
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2021. ISBN: 978-604-82-5957-0
doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực khởi Thứ năm, cần tập trung hỗ trợ, tổ chức đào
nghiệp để SV học hỏi, trao đổi kinh nghiệm tạo, tư vấn cho SV về kỹ thuật - công nghệ,
và mời gọi các nguồn vốn. Từ đó, thu hút sự marketing, quản lý doanh nghiệp. Tạo điều
quan tâm của SV và SV sẽ tự ý thức phải kiện để SV tiếp cận công nghệ, cung cấp các
nâng cao khả năng của bản thân. tài liệu số để SV tìm hiểu và vận dụng khởi
Thứ hai, cần thiết lập kênh thông tin nghiệp sau khi ra trường. Việc tận dụng lợi
(fanpage, link tư vấn...) giải đáp cho SV thế từ mạng xã hội, các công cụ tìm kiếm sẽ
những vướng mắc có thể gặp khi khởi nghiệp, giúp công việc marketing, bán hàng trong
giúp SV ổn định tâm lý, tìm hướng giải quyết giai đoạn khởi nghiệp của SV gặp nhiều
khi khó khăn, cũng như chia sẻ kinh nghiệm thuận lợi.
khởi nghiệp. Thêm vào đó, nhà trường có thể Thứ sáu, cần lập các phương thức tiếp cận
đưa những đường link kết nối giúp SV nghiên các kiến thức khởi nghiệp, có thể dưới dạng
cứu hành lang pháp lý liên quan đến khởi tiếp cận một start-up hoặc kho sách, hoặc
nghiệp, khởi sự kinh doanh, sở hữu trí tuệ… giới thiệu đầu sách, nội dung sách, ebook…
Thứ ba, cần xây dựng các tình huống khởi giúp SV tiếp cận mọi lúc mọi nơi, mọi đối
nghiệp mô phỏng dựa trên kiến thức kinh tượng trên cơ sở tài khoản đăng ký. Điều này
doanh cơ bản và các tình huống sưu tầm từ không chỉ trang bị kiến thức khởi nghiệp mà
các start-up, các chuyên gia, các doanh nhân còn nâng cao nhận thức, tiếp cận bài học về
trẻ, có thể xây dựng bằng các học liệu hoặc sự kiên trì nỗ lực, cũng như hứng thú, đam
ứng dụng tại bài giảng e-learning để thuận mê thúc đẩy SV khởi nghiệp. Đây là yếu tố
tiện cho SV tham gia bất cứ lúc nào khi đã quan trọng tạo động lực thúc đẩy việc học tập
đăng ký tài khoản và có thể kiểm tra đầu ra và tự nâng cao năng lực bản thân của SV
bằng các biện pháp xử lý tình huống, giải trước khi khởi nghiệp.
quyết vấn đề.
Thứ tư, cần phát triển các kỹ năng nâng 4. KẾT LUẬN
cao cho SV đặc biệt là kỹ năng đàm phán, Bài viết cho thấy, bước đầu SV khóa 62
thuyết phục; kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức trường ĐHTL đã thay đổi được nhận thức về
công việc; kỹ năng viết báo cáo ý tưởng khởi vai trò của khởi nghiệp, sự cần thiết của việc
nghiệp; kỹ năng lập mục tiêu khởi nghiệp và trau dồi các kỹ năng mềm trước khi khởi
biện pháp hướng đến mục tiêu. Việc hướng nghiệp. Bài viết cũng đã đưa ra một số giải
dẫn SV tạo lập mục tiêu khởi nghiệp vừa sức pháp cụ thể góp phần giúp Trường ĐHTL
nhưng vẫn mang hướng phát triển là điều cần tiếp tục nâng cao tinh thần khởi nghiệp và
thiết. Điều này cần sự trợ giúp của các nhà khả năng khởi nghiệp cho SV thông qua việc
kinh tế, sự liên kết giữa các trường đào tạo nâng cao khả năng hình thành ý định khởi
khối ngành kinh tế và khối ngành không phải nghiệp, biến ý định khởi nghiệp thành hành
kinh tế thông qua các buổi giao lưu SV khởi động và tận dụng lợi thế để khởi nghiệp.
nghiệp giữa các trường, các tổ chức hiệp
hội… Bên cạnh đó, cần tổ chức các phong 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
trào sáng tạo trong SV, xây dựng các câu lạc
bộ sáng tạo, câu lạc bộ khởi nghiệp trong nhà [1] Thủ tướng Chính phủ. 2016. Quyết định số
844/QĐ-TTg ngày 18 tháng 5 năm 2016
trường; kết nối cộng đồng khởi nghiệp sáng
về phê duyệt đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái
tạo - kết nối những SV có cùng ý tưởng, thích khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến
tìm tòi, sáng tạo. Sự đồng hành của các thầy năm 2025”.
cô giáo và những SV đồng chí hướng sẽ tạo [2] Thủ tướng Chính phủ. 2017. Quyết định số
điều kiện thuận lợi hơn cho SV biến những ý 1665/QĐ-TTg ngày 30/10/2017 về phê
tưởng ban đầu thành những dự án khởi duyệt đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi
nghiệp khả thi. nghiệp đến năm 2025”.
366
nguon tai.lieu . vn