Xem mẫu

  1. tæng côc thèng kª b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp c¬ së nghiªn cøu c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra kÕt qu¶ ¶nh h−ëng vµ kh¶ n¨ng vËn dông trong gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ chiÕn l−îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ViÖt nam CN§T: CN NguyÔn ThÞ ChiÕn Hµ Néi – 2004
  2. Môc lôc Trang 3 lêi nãi ®Çu PhÇn thø NhÊt: Néi dung c¸c chØ tiªu (chØ b¸o) b¸o ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng 6 1. ChØ tiªu (chØ b¸o) t¸c ®éng 8 2. ChØ tiªu kÕt qu¶ 9 3. ChØ tiªu ®Çu vµo 11 4. ChØ tiªu ®Çu ra 12 5. Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng 13 PhÇn thø Hai: VËn dông c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Ó xem xÐt ph©n lo¹i c¸c chØ sè theo dâi thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam vµ gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ chiÕn l−îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo 16 1. B¶ng ph©n lo¹i c¸c chØ b¸o 16 2. ý nghÜa cña c¸ch tiÕp cËn logic trong gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ 37 38 KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ Danh s¸ch nh÷ng c¸ nh©n thùc hiÖn chÝnh 40 41 Danh môc c¸c chuyªn ®Ò ®· thùc hiÖn 42 Tµi liÖu tham kh¶o 3
  3. lêi nãi ®Çu VÊn ®Ò ®ãi nghÌo lµ mét vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu, liªn hÖ mËt thiÕt víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt, bëi v× s¶n xuÊt ph¸t triÓn cµng cao cµng dÉn ®Õn ph©n ho¸ c¸c giai tÇng trong x· héi vµ lµm t¨ng kho¶ng c¸ch giµu nghÌo trong x· héi. Gi¶m nghÌo lµ chiÕn l−îc mang tÝnh toµn cÇu vµ lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn trong ®ã cã n−íc ta. Gi¶m nghÌo kh«ng thÓ thùc hiÖn qua mét yÕu tè duy nhÊt nµo, còng kh«ng thÓ b»ng mét chiÕn l−îc riªng nµo mµ ph¶i kÕt hîp nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau trong mét Ch−¬ng tr×nh toµn diÖn mµ trong ®ã t¨ng tr−ëng kinh tÕ chØ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè chiÕn l−îc trong sè rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè kh¸c liªn quan ®Õn gi¶m nghÌo. ChiÕn l−îc toµn diÖn vÒ T¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®· ®−îc Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt t¹i C«ng v¨n sè 2685/CP-QHQT, ngµy 21 th¸ng 5 n¨m 2002 vµ c«ng v¨n sè 1649/CP-QHQT ngµy 26 th¸ng 11 n¨m 2003. ChiÕn l−îc ®· cô thÓ ho¸ c¸c môc tiªu, nhiÖm vô, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ c¸c gi¶i ph¸p chung cña ChiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 10 n¨m 2001- 2010 vµ KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m 2001-2005. §Ó cã thÓ ®iÒu hµnh qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh»m ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu cña ChiÕn l−îc ®· ®Ò ra cÇn cã th«ng tin vµ v× vËy cÇn tæ chøc gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ tiÕn tr×nh thùc hiÖn ChiÕn l−îc toµn diÖn vÒ T¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ lµ qu¸ tr×nh theo dâi tiÕn tr×nh thùc hiÖn c¸c môc tiªu, chØ tiªu kÕ ho¹ch ®· ®−îc dù kiÕn cho t−¬ng lai vµ lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt bëi v× ChiÕn l−îc ®−îc ho¹ch ®Þnh ®Ó thùc hiÖn trong mét thêi gian dµi víi nhiÒu môc tiªu, chØ tiªu vµ kh«ng mét ai cã thÓ d¸m ch¾c r»ng mäi thø sÏ ®−îc thùc hiÖn nh− kÕ ho¹ch ®· ®−îc ®Ò ra vµ r»ng c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chiÕn l−îc kh«ng thay ®æi trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn ChiÕn l−îc, v× vËy ph¶i theo dâi tiÕn ®é, møc ®é thùc hiÖn ®Ó ®iÒu chØnh vµ bæ sung c¸c chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn ®· ®−îc ®−a ra sÏ ®−îc thùc hiÖn trong t−¬ng lai. §Ó cã chÝnh s¸ch thÝch hîp cÇn cã th«ng tin vÒ tiÕn tr×nh thùc hiÖn ®Ó hiÓu ®−îc r»ng chÝnh s¸ch nµo ®· thóc ®Èy tiÕn tr×nh thùc hiÖn vµ cho kÕt qu¶ tèt; c¸i g× lµ bÊt cËp cÇn ph¶i söa ®æi vµ bæ sung c¸c chÝnh s¸ch míi. 4
  4. Trong ChiÕn l−îc Toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo còng ®· kh¼ng ®Þnh vai trß c¬ b¶n cña gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸, ®ã lµ: (1) Cung cÊp th«ng tin gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ChiÕn l−îc; (2) §¸nh gi¸ ®Þnh kú tiÕn ®é thùc hiÖn ChiÕn l−îc so víi môc tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra; (3) Ph¸t hiÖn nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc hoÆc ch−a thÝch hîp cña c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ c¸c gi¶i ph¸p trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Ó gióp c¸c nhµ qu¶n lý hiÖu chØnh c¸c chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p cho phï hîp. Néi dung chÝnh gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ ChiÕn l−îc, bao gåm: (1) Gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®−îc cña ChiÕn l−îc vÒ huy ®éng, ph©n bæ vµ sö dông c¸c nguån lùc; (2) §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®−îc vÒ c¸c môc tiªu t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo; (3) Gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng nghÌo vµ sù thay ®æi vÒ t×nh tr¹ng nghÌo còng nh− t¸c ®éng cña c¸c chÝnh s¸ch then chèt ®Õn t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi; (4) §¸nh gi¸ t¸c ®éng tæng thÓ cña c¸c chÝnh s¸ch, ch−¬ng tr×nh môc tiªu ®èi víi chÊt l−îng t¨ng tr−ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §Ó gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ cã nhiÒu c¸ch thøc kh¸c nhau. Trong ChiÕn l−îc ®· x©y dùng mét hÖ thèng c¸c môc tiªu, cô thÓ ho¸ c¸c chØ sè theo dâi ®Ó gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ vµ còng ®· qui ®Þnh tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ cña c¸c c¬ quan bé, ngµnh, ®Þa ph−¬ng. Tuy nhiªn, cho ®Õn hiÖn nay ch−a cã mét hÖ thèng chØ tiªu nµo ®−îc h−íng dÉn cô thÓ cho gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ ë cÊp trung −¬ng, nhÊt lµ c¸c cÊp d−íi trung −¬ng vµ v× v©y cßn nh÷ng h¹n chÕ vµ bÊt cËp trong gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ thùc hiÖn ChiÕn l−îc. Theo b¸o c¸o th−êng niªn 2002-2003 cña Ban chØ ®¹o thùc hiÖn chiÕn l−îc, míi cã kho¶ng 80/136 chØ b¸o hiÖn ®· ®−îc thu thËp víi ph−¬ng ph¸p thèng kª víi thêi gian vµ chu kú thu thËp thèng nhÊt; cã 12 chØ b¸o ®· thu thËp nh−ng chÊt l−îng ch−a ®−îc b¶o ®¶m; 43 chØ b¸o ch−a thu thËp tÝnh to¸n ®−îc vµ chÊt l−îng n−íc vµ kh«ng khÝ ch−a cô thÓ ho¸ thµnh chØ b¸o theo dâi. Thùc tÕ nµy ®Æt ra nh÷ng vÊn ®Ò ®¸ng suy nghÜ cho c«ng t¸c gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ vµ chóng t«i ®· chän ®Ò tµi “Nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶, t¸c ®éng vµ kh¶ n¨ng vËn dông trong gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ ChiÕn l−îc Toµn diÖn vÒ T¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo” nh− lµ mét c¸ch tiÕp cËn ®Ó gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸, víi kú väng gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸. §ã lµ mét c¸ch tiÕp cËn míi, cã tÝnh chÊt logic, gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c¸c môc tiªu tõ gãc ®é ph©n tÝch c¸c chØ sè ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng. 5
  5. Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ: • Lµm râ c¸c kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa vÒ chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶, t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn vµ mèi liªn hÖ gi÷a chóng; • VËn dông c¸ch tiÕp cËn trªn ®Ó xem xÐt, ph©n lo¹i c¸c chØ b¸o trong Môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam ®Õn 2010, cã xem xÐt ®Õn kh¶ n¨ng thùc hiÖn, c«ng cô thu thËp th«ng tin, tÇn suÊt thu thËp sè liÖu, c¬ quan thùc hiÖn vµ cÊp thùc hiÖn; • NhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ vÒ gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ c¸c môc tiªu ph¸t triÓn trªn ph¹m vi chung c¶ n−íc còng nh− ®èi víi c¸c ngµnh, c¸c cÊp, còng nh− vÒ lùa chän h×nh thøc gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ thÝch hîp. Trong B¸o c¸o tæng hîp nµy, ngoµi phÇn lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn, kiÕn nghÞ, gåm hai phÇn chÝnh sau: PhÇn thø nhÊt: Néi dung c¸c chØ b¸o ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng. PhÇn thø hai: VËn dông c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Ó xem xÐt ph©n lo¹i c¸c chØ sè theo dâi thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam vµ gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ chiÕn l−îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo 6
  6. PhÇn thø NhÊt: Néi dung c¸c chØ b¸o ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng §Ó nghiªn cøu néi dung cô thÓ cña c¸c chØ tiªu, chØ b¸o ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu, tr−íc hÕt, cÇn quan t©m ®Õn néi dung cña c¸c môc tiªu. HiÖn nay, nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã ViÖt Nam ®· ®Æt ra nh÷ng môc tiªu l©u dµi vµ môc tiªu cô thÓ ®Ó gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ tiÕn tr×nh thùc hiÖn ChiÕn l−îc gi¶m nghÌo. Trong c¸c tµi liÖu tham kh¶o do c¸c chuyªn gia vÒ gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ cña Ng©n hµng ThÕ giíi biªn so¹n, mét sè c¸c kh¸i niÖm vÒ môc tiªu, chØ tiªu ®· ®−îc x¸c ®Þnh c¬ b¶n nh− sau: C¸c môc tiªu l©u dµi: Lµ nh÷ng môc tiªu/môc ®Ých mµ mét quèc gia hay mét x· héi muèn ®¹t ®−îc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh trong t−¬ng lai, chóng th−êng ®−îc m« t¶ b»ng nh÷ng nhãm, b»ng nh÷ng côm tõ mang tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh, vÝ dô nh− xo¸ ®ãi hoÆc gi¶m nghÌo, b×nh ®¼ng giíi... C¸c môc tiªu cô thÓ: Lµ l−îng cô thÓ cña môc tiªu mµ mét n−íc hoÆc mét x· héi muèn ®¹t ®−îc ë thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong t−¬ng lai, vÝ dô: Môc tiªu cña céng ®ång quèc tÕ lµ ®Õn 2015 gi¶m mét nöa tû lÖ nh÷ng ng−êi sèng trong t×nh tr¹ng cùc nghÌo hay gi¶m mét nöa tû lÖ ng−êi sèng d−íi møc nghÌo khæ (ChuÈn chung quèc tÕ lµ cã thu nhËp 1 USD/ngµy theo søc mua t−¬ng ®−¬ng) so víi tû lÖ ®· ®¹t ®−îc n¨m 1990; ®¹t ®−îc phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ë tÊt c¶ c¸c n−íc; gi¶m 2/3 tû suÊt tö vong trÎ s¬ sinh vµ trÎ em d−íi 5 tuæi vµ 3/4 tû suÊt tö vong mÑ hay mäi c¸ nh©n trong ®é tuæi thÝch hîp sÏ ®−îc cung cÊp c¸c dÞch vô søc khoÎ sinh s¶n kh«ng muén h¬n 2015. §èi víi sù t¸i t¹o vµ tÝnh bÒn v÷ng cña m«i tr−êng, môc tiªu lµ ®Õn 2005, thùc hiÖn chiÕn l−îc quèc gia vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë mçi n−íc vµ ®Õn 2015 lµm ®¶o ng−îc nh÷ng xu h−íng trong viÖc tæn thÊt tµi nguyªn m«i tr−êng. §èi víi ViÖt Nam, môc tiªu cô thÓ cho n¨m 2010 lµ GDP t¨ng gÊp ®«i GDP n¨m 2000; ®¹t ®−îc phæ cËp phæ th«ng trung häc cho tÊt c¶ c¸c tØnh, thµnh phè; 85% d©n sè n«ng th«n ®−îc sö dông n−íc s¹ch; ®¹t tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lµ 40%; gi¶m 3/4 tû lÖ nghÌo vÒ l−¬ng thùc (theo chuÈn quèc tÕ 2100 kcalo/ ng−êi/ ngµy) so víi n¨m 2000. 7
  7. C¸c chØ tiªu, chØ b¸o ®−îc ®Þnh nghÜa vµ ®o l−êng b»ng nh÷ng biÕn cô thÓ. ë ®©y cÇn ph©n biÖt chØ b¸o vµ chØ tiªu. Trong LuËt Thèng kª, ChØ tiªu thèng kª là tiªu chÝ mà biểu hiện b»ng số của nã phản ¸nh quy m«, tốc độ ph¸t triển, cơ cấu, quan hệ tỷ lệ của hiện tượng kinh tế- x· hội trong điều kiện kh«ng gian và thời gian cụ thể. VÝ dô nh− chØ tiªu tæng s¶n phÈm trong n−íc, ®−îc ®Þnh nghÜa lµ tæng gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c¸c ngµnh kinh tÕ trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, th−êng lµ mét n¨m. ChØ tiªu GDP ph¶n ¸nh qui m« cña nÒn kinh tÕ, cã thÓ dïng ®Ó ®o tèc ®é t¨ng tr−ëng vµ ®−îc ph©n tæ chi tiÕt theo 3 lÜnh vùc ngµnh kinh tÕ, ®ã lµ khu vùc n«ng l©m nghiÖp vµ thuû s¶n, khu vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng hay khu vùc dÞch vô; hoÆc còng cã thÓ ph©n tæ theo c¸c thµnh phÇn kinh tÕ... Trong khi ®ã c¸c chØ b¸o ®−îc ®−a ra trong hÖ thèng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gåm 136 chØ b¸o, trong ®ã nhiÒu chØ b¸o liªn quan ®Õn GDP, nh− tæng s¶n phÈm trong n−íc, tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng l©m nghiÖp vµ thuû s¶n vµ dÞch vô, ngoµi ra cßn cã c¸c chØ b¸o tÝnh tõ GDP nh− C¬ cÊu kinh tÕ theo 3 khu vùc ngµnh, GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi... Theo c¸ch hiÓu nh− vËy, c¸c môc tiªu ph¸t triÓn trong ChiÕn l−îc Toµn diÖn vÒ T¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®−îc cô thÓ ho¸ thµnh c¸c chØ b¸o ®Ó theo dâi, gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ (136 chØ b¸o). C¸c chØ b¸o dïng ®Ó ®o l−êng hay theo dâi, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh thùc hiÖn cña nh÷ng môc tiªu l©u dµi, cã nghÜa lµ ®o xem c¸c môc tiªu l©u dµi ®· ®−îc thùc hiÖn ®Õn ®©u vµ liÖu chóng cã thÓ ®−îc thùc hiÖn trong thêi gian ®· dù ®Þnh hay kh«ng. Trong ChiÕn l−îc, c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam ®· ®−îc x¸c ®Þnh cho 2005 vµ 2010, th× c¸c chØ b¸o dïng ®Ó theo dâi ®¸nh gi¸ møc ®é thùc hiÖn c¸c môc tiªu cô thÓ nµy ®· ®¹t ®Õn ®©u qua c¸c sè liÖu cña c¸c chØ sè theo dâi hµng n¨m hoÆc sè liÖu hµng quý. §iÒu nµy tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng thu thËp c¸c chØ tiªu ®Ó gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ vµ tuú thuéc vµo c¸c tiªu chÝ ®Æt ra lµ dÔ dµng hay lµ khã ®−îc thùc hiÖn; tuú thuéc liÖu cã tèn kÐm tiÒn b¹c, ng©n s¸ch kh«ng vµ liÖu chóng cã thÓ ph¶n ¸nh vµ theo dâi ®−îc tiÕn tr×nh thùc hiÖn c¸c môc tiªu hay kh«ng; môc tiªu ®Ò ra ®−îc ®Þnh nghÜa nh− thÕ nµo, t¸c ®éng vµo nã lµ g×? ®Ó t¹o ra c¸c t¸c ®éng cÇn thùc hiÖn g×? T¹o ra kÕt qu¶ nµy b»ng biÖn ph¸p g×? b»ng tiÒn, b»ng nguån lùc nµo? HoÆc tõ mét qui tr×nh t− duy logic ng−îc l¹i, lµ cã mét kho¶n tiÒn, nguån lùc kh¸c sÏ lµm g×, kÕt qu¶ cña nã sÏ gióp g×? t¹o ra c¸i g× vµ s¶n phÈm sau nã sÏ t¸c ®éng ®Õn môc tiªu cña ta ®· ®Ò ra hay kh«ng? 8
  8. Theo qu¸ tr×nh thùc hiÖn, c¸c chØ b¸o cã thÓ ®−îc ph©n tæ thµnh chØ b¸o trung gian (ph¶n ¸nh c¸c chØ b¸o ®Çu vµo, c¸c chØ b¸o ®Çu ra) vµ c¸c chØ b¸o cuèi cïng (bao gåm c¸c chØ b¸o kÕt qu¶, c¸c chØ b¸o t¸c ®éng/hay ¶nh h−ëng ®Õn thùc hiÖn c¸c môc tiªu). 1. ChØ b¸o t¸c ®éng hay cßn gäi lµ chØ b¸o ¶nh h−ëng Kh¸i niÖm/ ®Þnh nghÜa: ChØ b¸o ph¶n ¸nh t¸c ®éng lµ chØ b¸o ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc ®Ó thùc thi ChiÕn l−îc, chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi, ch−¬ng tr×nh dù ¸n nh»m t¹o ra c¸c biÕn ®æi tÝch cùc trong thu nhËp, trong tiªu dïng cña hé, cña c¸ nh©n vµ céng ®ång d©n c−, còng nh− t¸c ®éng ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn sèng cña d©n c−, ®Õn c¸c chØ tiªu vÒ x· héi, ®Õn c¸c −u tiªn cña hé gia ®×nh vµ t¸c ®éng vµo c¸c nhËn thøc vÒ phóc lîi. §Ó ®¸nh gi¸ ¶nh h−ëng trùc tiÕp cña c¸c ch−¬ng tr×nh dù ¸n ng−êi ta th−êng ®¸nh gi¸ c¸c chØ b¸o t¸c ®éng vµo môc tiªu. C¸c chØ b¸o nµy ®−îc thiÕt kÕ xuÊt ph¸t tõ c¸c nguån lùc cô thÓ, vÝ dô nh− ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña ch−¬ng tr×nh viÖc lµm. Tuy nhiªn, trong khu«n khæ chung cña nÒn kinh tÕ c¸c chØ b¸o t¸c ®éng lµ kÕt qu¶ ¶nh h−ëng cña nhiÒu nguån lùc kh¸c nhau, nh− tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc, tõ c¸c ch−¬ng tr×nh môc tiªu cô thÓ mµ tæng qu¸t lµ t¸c ®éng cña c¸c nguån lùc ®· ®−îc sö dông trong ChiÕn l−îc Toµn diÖn vÒ T¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo ®· t¸c ®éng ®Õn ng−êi d©n. VÝ dô vÒ c¸c chØ b¸o t¸c ®éng: Trong môc tiªu Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, chØ b¸o t¸c ®éng lµ thu nhËp vµ tiªu dïng cña hé gia ®×nh; tû lÖ hé nghÌo, kho¶ng c¸ch nghÌo; trong môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc, tû lÖ biÕt ch÷ cña d©n c−, tû lÖ biÕt ch÷ cña d©n sè trong ®é tuæi nhÊt ®Þnh lµ chØ b¸o t¸c ®éng... C«ng cô thu thËp c¸c th«ng tin vÒ c¸c chØ b¸o t¸c ®éng: • §iÒu tra vÒ møc sèng d©n c−/®iÒu tra thu chi hé gia ®×nh (ë ViÖt Nam cuéc ®iÒu tra møc sèng d©n c− ®−îc tiÕn hµnh 2 n¨m mét lÇn, lÇn tr−íc vµo n¨m 2002 vµ n¨m 2004 ®· tiÕn hµnh cuéc ®iÒu tra møc sèng d©n c−, hiÖn nay ®ang tæ chøc xö lý kÕt qu¶ ®iÒu tra; • §iÒu tra vÒ mét lÜnh vùc riªng biÖt nh− ®iÒu tra lùc l−îng lao ®éng (ë ViÖt Nam lµ ®iÒu tra lao ®éng 1/7 hµng n¨m), ®iÒu tra nh©n khÈu häc vµ søc khoÎ. • Nghiªn cøu cã tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh. 9
  9. C¸c c¬ quan thùc hiÖn c¸c chØ b¸o t¸c ®éng: V× c¸c chØ b¸o t¸c ®éng ®−îc thu thËp tõ phÝa ng−êi d©n vµ hé gia ®×nh riªng biÖt kh«ng phô thuéc vµo c¸c c¬ quan cung cÊp tµi chÝnh còng nh− c¸c nhµ tµi trî nªn c¸c cuéc ®iÒu tra ®¸nh gi¸ t¸c ®éng th−êng ®−îc C¬ quan thèng kª trung −¬ng tæ chøc thùc hiÖn (t¹i ViÖt Nam lµ Tæng côc Thèng kª) CÊp thùc hiÖn c¸c chØ b¸o t¸c ®éng: Hé gia ®×nh, c¸ nh©n, céng ®ång d©n c− lµ nh÷ng ng−êi, tËp thÓ ®−îc h−ëng lîi trùc tiÕp tõ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo hay mét ch−¬ng tr×nh dù ¸n cô thÓ. §Þnh kú thu thËp sè liÖu ®¸nh gi¸ t¸c ®éng: Th−êng tõ 3 ®Õn 5 n¨m 1 lÇn, v× ®©y lµ cuéc ®iÒu tra phøc t¹p, tèn kÐm vµ còng liªn quan ®Õn nhiÒu chØ tiªu. ë n−íc ta, cuéc ®iÒu tra møc sèng d©n c− ®−îc tiÕn hµnh 2 n¨m 1 lÇn. 2. ChØ tiªu (chØ b¸o) kÕt qu¶ Kh¸i niÖm/®Þnh nghÜa: Lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh sù tiÕp cËn c¸c dÞch vô c«ng cña ng−êi d©n hay kh¶ n¨ng sö dông c¸c dÞch vô c«ng cña ng−êi d©n. ChØ tiªu kÕt qu¶ thÓ hiÖn møc ®é tho¶ m·n cña ng−êi d©n vÒ cung cÊp c¸c dÞch vô c«ng tõ phÝa Nhµ n−íc hoÆc tõ c¸c tæ chøc v« vÞ lîi, tõ tµi trî cña c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc trong n−íc hay n−íc ngoµi, thÓ hiÖn d−íi d¹ng chuyÓn nh−îng, cã tÝnh chÊt mét chiÒu, nghÜa lµ cÊp kh«ng cho hé d©n c− ®Ó tiªu dïng mµ kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn hoÆc chØ tr¶ mét kho¶n tiÒn nhá so víi trÞ gi¸ cña nã. B¶n th©n c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ kh«ng ph¶i lµ môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh, dù ¸n, nh−ng nã cã quan hÖ chÆt chÏ ®Õn phóc lîi x· héi, cña ng−êi d©n vµ liªn quan chÆt chÏ víi môc tiªu ®· ®−îc ®Ò ra. VÝ dô vÒ c¸c chØ tiªu kÕt qu¶: Trong thùc hiÖn c¸c môc tiªu vÒ gi¸o dôc, chØ tiªu kÕt qu¶ lµ tû lÖ sè häc sinh ®Õn tr−êng, t×nh tr¹ng häc ba ca, tû lÖ häc sinh ®i häc ®óng tuæi (chi tiÕt theo c¸c cÊp häc), tû lÖ bá häc cña häc sinh, tû lÖ ®ç tèt nghiÖp cña häc sinh c¸c cÊp... C«ng cô thu thËp c¸c th«ng tin vÒ c¸c chØ tiªu kÕt qu¶: • C¸c cuéc ®iÒu tra hoÆc c¸c gi¸m s¸t nhanh cã −u tiªn. • §iÒu tra ®a môc tiªu hay ®iÒu tra møc sèng d©n c−. • C¸c nghiªn cøu mang tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh. 10
  10. C¬ quan thùc hiÖn thu thËp th«ng tin vÒ chØ tiªu kÕt qu¶: • C¬ quan Thèng kª Trung −¬ng (Tæng côc Thèng kª); • Nh÷ng nhµ cung cÊp dÞch vô ë ®Þa ph−¬ng; • Nh÷ng ng−êi kh¸c. CÊp thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕt qu¶: • Hé gia ®×nh, c¸ nh©n, c¸c c¬ së (vÝ dô tr−êng häc, phßng kh¸m...); • C¸c céng ®ång d©n c− (cã thÓ sÏ lµ c¸c ®¬n vÞ nhá nhÊt ®−îc tham gia ch−¬ng tr×nh, dù ¸n trùc tiÕp mµ cã thÓ theo dâi ®−îc). • C¸c chñ thÓ tham gia vµo dù ¸n, ch−¬ng tr×nh. §Þnh kú thu thËp chØ tiªu kÕt qu¶: N¨m ChØ tiªu t¸c ®éng vµ chØ tiªu kÕt qu¶ hîp thµnh chØ tiªu cuèi cïng vµ chóng ®−îc ®Þnh nghÜa nh− sau: ChØ tiªu cuèi cïng lµ chØ tiªu dïng ®Ó ®o l−êng c¸c t¸c ®éng cña c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n nhÊt ®Þnh nh»m t¹o ra t¸c ®éng trùc tiÕp vµo phóc lîi c¸ nh©n. C¸c chØ tiªu cuèi cïng lµ kÕt qu¶ cña mét sè yÕu tè, trong ®ã cã nh÷ng yÕu tè n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ qu¶n lý ch−¬ng tr×nh, dù ¸n. C¸c chØ tiªu cuèi cïng th−êng g¾n víi nh÷ng ng−êi h−ëng lîi vµ v× vËy chóng ®−îc thu thËp tõ nh÷ng ng−êi h−ëng lîi cña ch−¬ng tr×nh, dù ¸n th«ng qua c¸c cuéc ®iÒu nh− ®iÒu tra thu, chi cña hé gia ®×nh (n−íc ta th−êng tiÕn hµnh cuéc ®iÒu tra møc sèng d©n c−). Trong c¸c cuéc ®iÒu tra nµy c¸c th«ng tin th−êng ®−îc thu thËp trùc tiÕp tõ hé gia ®×nh hoÆc tõ c¸ nh©n, nªn thêi gian thu thËp th−êng diÔn ra l©u h¬n, tèn kÐm h¬n. HiÖn t¹i, ë ViÖt Nam, ®iÒu tra thu, chi hé gia ®×nh ®−îc tiÕn hµnh 2 n¨m mét lÇn, b»ng c¸ch ®iÒu tra mÉu hé gia ®×nh trªn ph¹m vi c¶ n−íc. Cuéc ®iÒu tra gÇn nhÊt lµ n¨m 2002 vµ n¨m 2004 còng ®· tiÕn hµnh mét cuéc ®iÒu tra míi vÒ møc sèng d©n c−. Gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c chØ tiªu cuèi cïng lµ ®Ó ®¸nh gi¸ tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c môc tiªu l©u dµi hoÆc ®¸nh gi¸ xem c¸c môc tiªu l©u dµi ®· ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nµo, thùc hiÖn ®Õn ®©u vµ liÖu c¸c môc tiªu l©u dµi ®· ®Æt ra cã kh¶ thi hay kh«ng. §Ó ®¹t ®−îc chØ tiªu cuèi cïng ng−êi ta cÇn cã c¸c chØ tiªu trung gian. 11
  11. ChØ tiªu trung gian Kh¸i niÖm/ ®Þnh nghÜa: ChØ tiªu trung gian lµ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh sù ®ãng gãp ®Ó ®¹t ®−îc mét kÕt qu¶ cô thÓ, chóng kh«ng ph¶i lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh môc tiªu ph¸t triÓn. C¸c chØ tiªu trung gian th−êng lµ c¸c chØ tiªu ®Ó cô thÓ ho¸ c¸c chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ, nh»m ®¹t ®−îc môc tiªu ®· ®Ò ra vµ chóng phô thuéc nhiÒu vµo c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch. C¸c chØ tiªu trung gian thay ®æi phô thuéc vµo c¸c ho¹t ®éng cña ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan kh¸c, nh− c¸c c¬ quan tµi trî hoÆc c¸c c¬ quan tham gia ch−¬ng tr×nh cô thÓ. C¸c chØ tiªu trung gian thay ®æi nhanh h¬n, thÓ hiÖn c¸c biÕn ®æi ¶nh h−ëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn c¸c chØ tiªu t¸c ®éng. ChØ tiªu trung gian cã thÓ thu thËp nhanh chãng h¬n chØ tiªu cuèi cïng vµ trong chõng mùc nhÊt ®Þnh chóng lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu l©u dµi. Trong tr−êng hîp c¸c môc tiªu l©u dµi cã thÓ v× lý do nµo ®ã kh«ng ®¶m b¶o ®−îc tiÕn ®é hoÆc møc ®é thùc hiÖn th× chØ tiªu trung gian cã thÓ ®−îc ®iÒu chØnh, vµ ®iÒu chØnh ®Ó lµm sao cã thÓ ®¹t ®−îc môc tiªu l©u dµi nh− ®· dù ®Þnh. C¸c chØ tiªu trung gian th−êng ®−îc ph©n chia chi tiÕt h¬n, theo khu vùc hoÆc theo thêi gian ®Ó tiÖn lîi cho viÖc gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ vµ tuú thuéc giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c môc tiªu l©u dµi. ChØ tiªu trung gian ®−îc chia thµnh chØ tiªu ®Çu vµo vµ chØ tiªu ®Çu ra. 3. ChØ tiªu ®Çu vµo Kh¸i niÖm/®Þnh nghÜa: ChØ tiªu ®Çu vµo lµ nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c nguån lùc phôc vô cho viÖc thùc hiÖn môc tiªu cô thÓ vµ c¸c môc tiªu l©u dµi. ChØ tiªu ®Çu vµo lµ tiÒn hay mét l−îng vËt chÊt cô thÓ vµ søc lao ®éng cña con ng−êi. TiÒn cã thÓ ®−îc huy ®éng tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc, tõ c¸c nguån vèn ngoµi ng©n s¸ch nhµ n−íc (c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x· héi, tæ chøc phi chÝnh phñ, tæ chøc v« vÞ lîi, tõ c¸c quÜ). VÝ dô chØ tiªu ®Çu vµo: Chi ng©n s¸ch cña nhµ n−íc cho gi¸o dôc ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt nh− tr−êng häc; Chi cho ch−¬ng tr×nh kiªn cè ho¸ tr−êng häc nh»m xo¸ bá tr−êng th« s¬, tranh tre, nøa l¸ nh»m môc ®Ých c¶i thiÖn vÒ tr−êng líp cho häc sinh vµ gi¶m bít t×nh tr¹ng häc ba ca; Chi s¾m c¸c ph−¬ng tiÖn phôc vô gi¶ng d¹y, häc tËp, c¶i tiÕn s¸ch gi¸o khoa, n©ng cao tr×nh ®é cña gi¸o viªn... hay c¸c chØ tiªu vÒ huy ®éng nguån lùc cho gi¶m nghÌo. 12
  12. C«ng cô ®Ó thu thËp c¸c chØ tiªu ®Çu vµo: • B¸o c¸o hµnh chÝnh vÒ thu, chi ng©n s¸ch (th«ng qua hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý, th«ng th−êng c¸c th«ng tin nµy do c¸c c¬ quan qu¶n lý vÒ ng©n s¸ch nhµ n−íc thùc hiÖn). • §iÒu tra møc sèng d©n c−. • B¸o c¸o hµnh chÝnh vÒ thu, chi ng©n s¸ch. C¸c c¬ quan thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®Çu vµo: Lµ n¬i qu¶n lý vÒ chi ng©n s¸ch Nhµ n−íc, (cÊp Trung −¬ng vµ cÊp tØnh, huyÖn, x·) sÏ lµ ng−êi theo dâi, gi¸m s¸t thùc hiÖn kho¶n chi nµy, bao gåm: • C¸c Bé Tµi chÝnh, KÕ ho¹ch (ViÖt Nam lµ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−); • C¸c Bé ngµnh kh¸c; • C¸c ®Þa ph−¬ng. CÊp thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®Çu vµo: Bao gåm cÊp thùc hiÖn ng©n s¸ch (ë ViÖt Nam gåm cÊp quèc gia, cÊp tØnh, cÊp huyÖn vµ cÊp x·). §Þnh kú thu thËp: Th¸ng, quÝ hoÆc n¨m. §©y lµ tÇn suÊt thu thËp th«ng tin th−êng xuyªn nhÊt so víi c¸c nhãm chØ tiªu kh¸c, v× nhãm chØ tiªu nµy liªn quan trùc tiÕp ®Õn tiÒn b¹c bá ra vµ mÆt kh¸c cÇn cã th«ng tin ph¶n håi sím ®Ó ®iÒu chØnh tiÕn tr×nh thùc hiÖn môc tiªu (gia t¨ng ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh thùc hiÖn hay t¹m dõng l¹i v× ®· c©n ®èi ®−îc víi tiÕn tr×nh thùc hiÖn môc tiªu ®· ®Ò ra). 4. ChØ tiªu ®Çu ra Kh¸i niÖm/ ®Þnh nghÜa: ChØ tiªu ®Çu ra lµ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®−îc t¹o ra trùc tiÕp tõ qu¸ tr×nh ®Çu t− b»ng c¸c nguån lùc kh¸c nhau hay lµ ®−îc t¹o ra trùc tiÕp tõ c¸c “ chØ tiªu ®Çu vµo” vµ h−íng vµo thùc hiÖn c¸c chØ tiªu cuèi cïng. C¸c chØ tiªu ®Çu ra th−êng g¾n víi c¸c chØ tiªu ®Çu vµo vµ chóng hoµn toµn do c¬ quan cung cÊp ®Çu vµo kiÓm so¸t. ChÝnh v× ®iÒu nµy mµ c¸c chØ tiªu ®Çu ra kh«ng hoµn toµn gièng c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ ®· ®−îc tr×nh bµy ë trªn. VÝ dô vÒ chØ tiªu ®Çu ra: Sè tr−êng häc ®−îc x©y dùng míi, sè líp häc ®−îc n©ng cÊp hoÆc ®−îc x©y dùng míi; sè líp häc hay tr−êng häc ®−îc x©y dùng kiªn cè thªm, sau khi thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh kiªn cè ho¸ tr−êng häc; sè 13
  13. bÖnh viÖn ®−îc n©ng cÊp, hoÆc n¨ng lùc ch÷a bÖnh míi t¨ng thªm (sè gi−êng bÖnh t¨ng thªm), hay sè phßng kh¸m ®−îc x©y dùng míi hoÆc ®−îc n©ng cÊp, sau khi cã mét sù ®Çu t− hoÆc trî gióp tõ mét ch−¬ng tr×nh nµo ®ã cho y tÕ ®Ó x©y dùng hoÆc n©ng cÊp bÖnh viÖn th× sÏ lµ chØ tiªu ®Çu ra chø kh«ng ph¶i lµ kÕt qu¶ sè ng−êi ®Õn kh¸m bÖnh t¨ng lªn hay sè bÖnh nh©n ®−îc ch÷a tèt h¬n nhê cã c¬ së y tÕ ®−îc n©ng cÊp. C«ng cô ®Ó thu thËp c¸c chØ tiªu ®Çu ra: HÖ thèng th«ng tin qu¶n lý (MIS) hoÆc c¸c b¸o c¸o hµnh chÝnh cña c¸c bé ngµnh, ®Þa ph−¬ng ®−îc tµi trî; c¸c cuéc ®iÒu tra céng ®ång. C¸c c¬ quan thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®Çu ra: • C¸c Bé; • ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng; • C¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh dù ¸n; • C¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ë c¬ së. CÊp thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®Çu ra: CÊp quèc gia, cÊp tØnh, cÊp huyÖn vµ cÊp x·, lµ 4 cÊp ng©n s¸ch cña ViÖt Nam; C¸c c¬ së ®−îc tµi trî. §Þnh kú thu thËp th«ng tin: 6 th¸ng 1 lÇn, tr−êng hîp kh«ng cã sè liÖu 6 th¸ng th× tèi thiÓu nhÊt ph¶i cã sè liÖu n¨m. Kh¸i qu¸t l¹i, vÒ c¸c chØ tiªu ®Çu vµo ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cã thÓ xem b¶ng phô lôc I. 5. Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng C¸c chØ tiªu (chØ b¸o) ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶, t¸c ®éng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau trong ph¶n ¸nh tiÕn tr×nh thùc hiÖn mét môc tiªu cô thÓ hay mét môc tiªu l©u dµi. §©y lµ mét quan hÖ mang tÝnh chÊt logic vÒ c¶ thêi gian vµ néi dung. NÕu xem xÐt c¸c chØ tiªu t¸c ®éng vµ chØ tiªu kÕt qu¶ trong tËp hîp nhãm c¸c chØ tiªu cuèi cïng cÇn ®¹t ®−îc vµ c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra trong tËp hîp nhãm c¸c chØ tiªu trung gian th× cã thÓ xem ®©y lµ mèi liªn hÖ mét bªn lµ môc tiªu vµ mét bªn lµ gi¶i ph¸p, biÖn ph¸p thùc hiÖn c¸c môc tiªu. Trong quan hÖ víi t− c¸ch mét bªn lµ chØ tiªu trung gian vµ chØ tiªu cuèi cïng nµy møc ®é quan hÖ cµng thÓ hiÖn chÆt chÏ h¬n vµ râ rµng h¬n. Bëi v× kh«ng thÓ chØ kiÓm tra gi¸m s¸t “c¸i môc tiªu” ®· 14
  14. ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nµo mµ kh«ng xem xÐt “c¸i lµm nªn môc tiªu”/c¸c chØ tiªu ®· ®−îc thùc hiÖn ra sao. NÕu nh− c¸c môc tiªu cô thÓ ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ cÇn ®¹t ®−îc trong mét thêi gian x¸c ®Þnh trong vßng 5 n¨m hoÆc 10 n¨m sau nh− mét c¸i ®Ých trong t−¬ng lai, th× cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó ®¹t ®−îc c¸c chØ tiªu t¸c ®éng ®Õn môc tiªu nµy vµ cÇn chØ ra hµng lo¹t c¸c viÖc cÇn ®¹t ®−îc ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c chØ tiªu t¸c ®éng ®−îc thùc hiÖn vµ cuèi cïng lµ ph¶i kh¼ng ®Þnh c¸c biÖn ph¸p cô thÓ tr−íc tiªn vµ ®Ó thùc hiÖn chóng cÇn ph¶i cã tiÒn vµ c¸c nguån lùc kh¸c. Mét khi chØ cã môc tiªu ®−îc ®−a ra, vµ chØ cã c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ ®−îc theo dâi th× sÏ kh«ng biÕt ®−îc vµ kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®−îc chóng sÏ thùc hiÖn nh− thÕ nµo, v× kh«ng cã c¨n cø ®Ó ®¶m b¶o c¸c gi¶i ph¸p ®−îc thùc hiÖn vµ thùc hiÖn nh− thÕ nµo. NÕu nhãm thµnh chØ tiªu cuèi cïng vµ chØ tiªu trung gian th× møc ®é mËt thiÕt cµng dÔ dµng nhËn thÊy ®−îc vµ còng víi quan hÖ kiÓu môc tiªu - gi¶i ph¸p th× c¸c theo dâi gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ sÏ thùc h¬n, s¸t h¬n vµ còng dÔ ®iÒu chØnh h¬n. §©y còng lµ ý nghÜa thùc tÕ rót ra tõ c¸ch tiÕp cËn, v× nã cho phÐp theo dâi gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ thùc hiÖn tõng môc tiªu riªng rÏ vµ cã thÓ xem xÐt môc tiªu trªn c¸c cÊp ®é vµ ph¹m vi kh¸c nhau, cuèi cïng lµ cã thÓ gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ môc tiªu cña quèc gia, Bé, ngµnh vµ ®Þa ph−¬ng, chø kh«ng ph¶i b¾t buéc ®ång thêi gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ tÊt c¶ c¸c môc tiªu mét c¸ch chung chung. §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu ®Ò ra cã thÓ ®i lÇn l−ît tõ môc tiªu cô thÓ ®Õn chØ tiªu t¸c ®éng, kÕt qu¶, ®Çu ra vµ ®Çu vµo hoÆc ng−îc l¹i nÕu xuÊt ph¸t tõ môc tiªu cã thÓ b¾t ®Çu tõ c¸c chØ tiªu ®Çu vµo råi ®Õn ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng. §Ó ®¬n gi¶n ho¸ mèi quan hÖ gi÷a c¸c chØ b¸o ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶, t¸c ®éng, chóng t«i dÉn ra vÝ dô d−íi ®©y kh¸i qu¸t vÒ vÊn ®Ò nµy nh− sau: Môc tiªu: Phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së Tõ môc tiªu trªn, chØ tiªu ®Çu vµo sÏ lµ chi tiªu c«ng (tõ ng©n s¸ch Nhµ n−íc) cho gi¸o dôc, vÝ dô nh− ®Ó t¹o ra c¸c ®Çu ra lµ c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c gi¸o dôc tèt h¬n nh− lµ tr−êng häc nhiÒu h¬n, tèt h¬n, s¸ch gi¸o khoa tèt h¬n, gi¸o viªn cã tr×nh ®é s− ph¹m vµ chÊt l−îng tèt h¬n lªn. Nhê vËy, tû lÖ ®i häc t¨ng lªn, tû lÖ l−u ban gi¶m xuèng, tû lÖ bá häc gi¶m. DÉn ®Õn tû lÖ tèt nghiÖp tiÓu häc, tû lÖ tèt nghiÖp trung häc c¬ së t¨ng lªn vµ nh− vËy cã thÓ ®¹t ®−îc môc tiªu phæ cËp gi¸o dôc ë thêi ®iÓm lËp kÕ ho¹ch. 15
  15. Minh ho¹ d−íi ®©y nh»m cô thÓ ho¸ vÒ mèi quan hÖ cña c¸c chØ b¸o liªn quan: Môc tiªu: Phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së • ChØ b¸o t¸c ®éng sÏ lµ: Tû lÖ biÕt ch÷ cña ng−êi d©n • ChØ b¸o kÕt qu¶: tû lÖ ®i häc, tû lÖ tèt nghiÖp, tû lÖ l−u ban, tû lÖ bá häc... • ChØ b¸o ®Çu ra: Sè tr−êng míi x©y dùng, sè líp häc míi x©y dùng, n©ng cÊp, sè b¶n SGK ph¸t hµnh, sè gi¸o viªn ®−îc båi d−ìng chuyªn m«n; • ChØ b¸o ®Çu vµo: Lµ kinh phÝ, nguån lùc cho gi¸o dôc 16
  16. PhÇn thø hai: VËn dông c¸c chØ tiªu ®Çu vµo, ®Çu ra, kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng ®Ó xem xÐt ph©n lo¹i c¸c chØ sè theo dâi thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam vµ gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ chiÕn l−îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo Tõ c¸ch tiÕp cËn ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn theo logic cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®· tr×nh bµy ë trªn, Ban Chñ nhiÖm ®Ò tµi muèn vËn dông c¸ch tiÕp cËn trªn vµo nghiªn cøu HÖ thèng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam ®Ó ®−a ra mét b¶ng ph©n tæ cô thÓ vµ chi tiÕt h¬n bao gåm c¸c môc tiªu vµ c¸c chØ tiªu (chØ b¸o) ®−îc ph©n lo¹i theo c¸c chØ tiªu ®Çu vµo ®Çu ra, kÕt qu¶, t¸c ®éng; hiÖn tr¹ng thu thËp th«ng tin; c«ng cô thu thËp th«ng tin; c¬ quan chÞu tr¸ch nhiÖm thu thËp th«ng tin; cÊp thùc hiÖn/ph¹m vi thu thËp th«ng tin vµ ®Þnh kú thu thËp th«ng tin nh− sau: 1. B¶ng ph©n lo¹i c¸c chØ b¸o 17
  17. B¶ng ph©n lo¹i c¸c chØ b¸o trong HÖ thèng chØ tiªu gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ ChiÕn l−îc toµn diÖn vÒ T¨ng tr−ëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo A- C¸c môc tiªu kinh tÕ Ph©n lo¹i chØ b¸o Sè liÖu Nguyªn C«ng cô thu C¬ quan Ph¹m vi TÇn sè Môc tiªu, chØ tiªu cã ®ang nh©n thËp chÞu tr¸ch thu thËp thu thËp ®−îc thu nhiÖm T¸c KÕt §Çu §Çu thËp ®éng qu¶ ra vµo kh«ng? Môc tiªu 1. T¨ng tr−ëng cña kinh tÕ A1.1 Tæng s¶n phÈm trong n−íc ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, Tæng côc C¶ n − í c Hµng n¨m Thèng kª B¸o c¸o (TCTK) A1.2 Tèc ®é t¨ng tr−ëng ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP A1.3 Sö dông tæng s¶n phÈm trong n−íc ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n − í c Hµng n¨m (tÝch luü-tiªu dïng) B¸o c¸o A1.4 GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, B c¸o TCTK C¶ n − í c Hµng n¨m A1.5 Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng−êi ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, Côc TK TØnh, TP Hµng n¨m ë c¸c tØnh thµnh phè B¸o c¸o A1.6 ChØ sè gi¸ tiªu dïng (CPI) ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra TCTK C¶ n−íc, tØnh TP Th¸ng A1.7 Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m c«ng nghiÖp vµ x©y dùng B¸o c¸o tØnh TP A1.8 Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ t¨ng thªm ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n − í c Hµng n¨m s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ x©y dùng B¸o c¸o A1.9 Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP 17
  18. Ph©n lo¹i chØ b¸o Sè liÖu Nguyªn C«ng cô thu C¬ quan Ph¹m vi TÇn sè Môc tiªu, chØ tiªu cã ®ang nh©n thËp chÞu tr¸ch thu thËp thu thËp ®−îc thu nhiÖm T¸c KÕt §Çu §Çu thËp ®éng qu¶ ra vµo kh«ng? A1.10 Tèc ®é t¨ng gi¸ tri t¨ng thªm cña ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, C¶ n−íc, Hµng n¨m ngµnh n«ng, l©m nghiÖp vµ thuû s¶n B¸o c¸o tØnh TP A1.11 Tæng s¶n l−îng l−¬ng thùc cã h¹t ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP A1.12 L−¬ng thùc cã h¹t b×nh qu©n ®Çu ng−êi ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã TCTK C¶ n−íc, tØnh TP Hµng n¨m A1.13 Tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸, ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m doanh thu dÞch vô B¸o c¸o tØnh TP A1.14 Tèc ®é t¨ng thªm cña ngµnh dÞch vô ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP A1.15 Gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã B¸o c¸o TCTK, C¶ n−íc, Hµng n¨m TC HQ tØnh TP A1.16 TrÞ gi¸ nhËp khÈu hµng ho¸ ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã B¸o c¸o TCTK, C¶ n − í c Hµng n¨m TC HQ A1.17 Tû träng GDP cña n«ng nghiÖp ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m tØnh TP A1.18 Tû träng GDP cña CN&XD ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m tØnh TP A1.19 Tû träng GDP cña dÞch vô ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m tØnh TP A1.20 Tû träng lao ®éng n«ng nghiÖp ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP A1.21 Tû träng lao ®éng c«ng nghiÖp & XD ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP A1.22 Tû träng lao ®éng dÞch vô ChØ tiªu kh«ng ph©n lo¹i Cã §iÒu tra, TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m B¸o c¸o tØnh TP 18
  19. Ph©n lo¹i chØ b¸o Sè liÖu Nguyªn C«ng cô C¬ quan Ph¹m vi TÇn sè Môc tiªu, chØ tiªu cã ®ang nh©n thu thËp chÞu tr¸ch thu thËp thu thËp ®−îc thu nhiÖm T¸c KÕt §Çu §Çu thËp ®éng qu¶ ra vµo kh«ng? Môc tiªu 2. Huy ®éng nguån lùc cho xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo A2.1 Tû lÖ tÝch luü. x cã B¸o c¸o TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m tØnh TP A2.2 Tæng nguån huy ®éng hµng n¨m x cã B¸o c¸o TCTK C¶ n−íc, Hµng n¨m tõ c¸c khu vùc kinh tÕ tØnh TP A2.3 Tæng sè kinh phÝ ChiÕn l−îc toµn x C h−a Ch−a cã B¸o c¸o cña C¶ n−íc, Hµng n¨m diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m chÕ ®é thu Tµi chÝnh, tØnh TP nghÌo thu hót ®−îc. thËp th«ng kÕ ho¹ch, tin ®Þa ph−¬ng, Bé/ngµnh kh¸c Tæng sè kinh phÝ ph©n bæ cho c¸c x C h−a Ch−a cã B¸o c¸o cña C¸c ch−¬ng Hµng n¨m ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ chÕ ®é tµi chÝnh, tr×nh, môc A2.4 xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo thu thËp ®Þa ph−¬ng tiªu th«ng tin A2.5 Tæng sè kinh phÝ ch−¬ng tr×nh môc x C h− a Ch−a cã B¸o c¸o cña C¶ n − í c Hµng n¨m tiªu quèc gia xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, chÕ ®é thu Tµi chÝnh, kÕ viÖc lµm vµ ch−¬ng tr×nh 135 ph©n thËp th«ng ho¹ch, L§- cho c¸c ®Þa ph−¬ng tin TBXH, NN- PTNT Môc tiªu 3. HiÖu qu¶ thùc hiÖn nguån lùc A3.1 Kinh phÝ ®· ®−îc sö dông cho ChiÕn x C h− a Ch−a cã B¸o c¸o cña C¸c cÊp Hµng n¨m l−îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ xo¸ chÕ ®é ®Þa ph−¬ng hµnh chÝn ®ãi gi¶m nghÌo ph©n theo ®Þa ph- thu thËp −¬ng, (chi tiÕt ®Õn x·) th«ng tin 19
  20. Ph©n lo¹i chØ b¸o Sè liÖu Nguyªn C«ng cô C¬ quan Ph¹m vi TÇn sè Môc tiªu, chØ tiªu cã ®ang nh©n thu thËp chÞu tr¸ch thu thËp thu thËp ®−îc thu nhiÖm T¸c KÕt §Çu §Çu thËp ®éng qu¶ ra vµo kh«ng? A3.2 Tæng sè c¸c hé d©n ®−îc nhËn sù x C h− a Ch−a cã B¸o c¸o cña TØnh, TP Hµng n¨m trî gióp cña ChiÕn l−îc toµn diÖn vµ chÕ ®é ®Þa ph−¬ng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo thu thËp th«ng tin A3.3 Tû lÖ phÇn tr¨m sè ng−êi huy ®éng x C h− a Ch−a cã B¸o c¸o cña TØnh, TP Hµng n¨m ®−îc cho ch−¬ng tr×nh so víi yªu chÕ ®é ®Þa ph−¬ng cÇu ®Æt ra chi tiÕt cho tõng ch−¬ng thu thËp tr×nh, ®Þa ph−¬ng th«ng tin A3.4 Tû lÖ phÇn tr¨m sè kinh phÝ huy x C h− a Ch−a cã B¸o c¸o cña TØnh, TP Hµng n¨m ®éng ®−îc cho tõng ch−¬ng tr×nh so chÕ ®é ®Þa ph−¬ng víi yªu cÇu ®Æt ra cña ch−¬ng tr×nh, thu thËp ®Þa ph−¬ng th«ng tin A3.5 Tû lÖ phÇn tr¨m sè kinh phÝ huy x C h− a Ch−a cã B¸o c¸o cña TØnh, TP Hµng n¨m ®éng ®−îc cho tõng ch−¬ng tr×nh, chÕ ®é ®Þa ph−¬ng tõng ®Þa ph−¬ng ®óng thêi h¹n ®Æt thu thËp ra th«ng tin 20
nguon tai.lieu . vn