Xem mẫu
- QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ VÀ CÔNG NGHIỆP
Đề tài: Ngành xi mạ.
GVGD: Phan Thị Phẩm
Lê Thị Ngọc Ly
Nhóm:
Nguyễn Thành Thanh Thảo
Nguyễn Thị Qúy
Đỗ Thị Thu Tâm
Nguyễn Thị Xuân Hảo
1
- Nội dung:
1.Tổng quan ngành xi mạ.
1.1.Khái niệm xi mạ.
1.2. Các thành phần chính bể mạ.
1.3. Quy trình tổng quát của ngành xi mạ.
1.4. Vấn đề ô nhiễm môi trường.
2. Chất thải đặc trưng ngành xi mạ.
3. Hệ thống quản lí chất thải đặc trưng của ngành
xi mạ.
_ Đối với cơ quan quản lí.
_ Đối với doanh nghiệp. 2
- ● Hệ thống xử lí bụi, khí thải.
• Giải pháp quản lí.
• Biện pháp xử lí.
● Hệ thống xử lí chất thải rắn.
• Giả pháp xử lí.
• Biện pháp xử lí.
● Hệ thống xử lí bùn thải.
•Giải pháp quản lí.
• Biện pháp xử lí.
4. Các biện pháp kiểm soát chất thải nhà máy.
4.1. Nước thải
4.2.Chất thải rắn.
3
4.3.Khí thải.
- 1. Tổng quan ngành xi mạ:
Xi mạ là một lĩnh vực liên quan đến nhiều ngành công
nghiệp khác nhau, hầu hết các nhà máy, cơ sở xi mạ có
quy mô vừa và nhỏ, công nghệ cũ và lạc hậu tập trung
chủ yếu tại các thành phố lớn Hà Nội, TPHCM, Biên Hòa.
Nguồn gốc phát sinh lượng chất thải nguy hại xi mạ từ
các hệ thống xử lý nước thải, bùn thải chứa kim loại nặng
(Cr, Ni..), bụi…
4
- 1.1 Khái niệm xi mạ:
Xi mạ là quá trình điện kết tủa kim loại lên bề mặt nền một
lớp phủ có những tính chất cơ lý hóa.. đáp ứng được các yêu
cầu mong muốn. Các phần chính của thiết bị xi mạ.
Anot bằng kim loại
mạ +
Vật cần mạ (catot) -
Dung dịch mạ
5
Hình 1.1: Sơ đồ thiết bị mạ
- 1.2 Các thành phần chính bể mạ:
(1) Dung dịch mạ: gồm có muối dẫn điện, ion kim loại cần
mạ, chất đệm, các chất phụ gia;
(2) Catốt dẫn điện: chính là vật cần được ;
(3) Anot dẫn điện: có thể tan hoặc không tan;
(4) Bể chứa: bằng thép, thép lót cao su, polypropylen,
polyvinylclorua .. chịu được dung dịch mạ;
(5) Nguồn điện một chiều dùng để chỉnh lưu.
6
- Mục đích của việc xi mạ để chống ăn mòn, phục hồi kích
thước, trang sức, chống mòn, tăng cứng, phản quang, dẫn
điện.
Có thể chia ra thành 03 lớp mạ thông dụng:
Lớp mạ kim loại: các kim loại Cr, Ni, Zn, Sn, Cu, Pb,
Cd, Ag, Au và Pt.
Lớp mạ hợp kim: Cu-Ni, Cu-Sn, Pb-Sn, Sn-Ni, Ni-Co,
Ni-Co, Ni-Cr và Ni-Fe.
Lớp mạ composit: Các hạt rắn nhỏ và phân tán như
Al2O3, SiC, TiO2-, SiO2, Kim Cương, Graphit..
7
- 1.3 Quy trình sản xuất tổng quát ngành xi mạ:
Làm sạch cơ học
Vật cần mạ
Mài nhẵn, đánh bóng
Dung môi
Tẩy dầu, mỡ
Làm sạch bằng hoá học và điện
NaOH, HCl, H2SO 4
NaOH, HCl, H2SO
hoá
Axit
Zn(CN)2 CuSO4
H2SO
Chất làm bóng NaCN Muội Au
ZnCl2 Cu(CN)
NiSO4 NaOH Muội Ag
4
ZnO H3BO3
H3BO3 NaC 2
Mạ crôm Mạ Niken N ạ đồng Mạ vàng
M
Mạ kẽm
Hình 1.2: Sơ đồ công nghệ xi mạ.
- Công nghệ xi mạ bao gồm dây chuyền khép kín từ quá
trình xử lý bề mặt vật mạ đến quá trình mạ hoàn tất bề
mặt, có thể chia công nghệ mạ thành 02 công đoạn:
a. Xử lý bề mặt:
– Xử lý bề mặt bằng cơ học .
– Xử lý bề mặt bằng dung môi hữu cơ.
– Xử lý bề mặt bằng các chất tẩy rửa .
– Xử lý bề mặt bằng các phản ứng hóa học.
9
- b. Quá trình mạ
Đối với quá trình mạ hoàn tất bề mặt trong công
nghiệp thường gặp các công nghệ mạ sau đây:
– Mạ Crôm
– Mạ Niken
– Mạ đồng
– Mạ kẽm
1.4 Vấn đề ô nhiễm môi
trườụi, khí thải;
Bng:
Nước thải;
Chất thải rắn và chất thải nguy hại;
Sự cố môi trường.
10
- Vật cần mạ Làm sạch cơ học Bụi, gỉ
Mài nhẵn, đánh bóng Bụi kim loại
Hơi dung môi
Dung môi Tẩy dầu, mỡ
Nước thải chứa dầu mỡ
Hơi, axit
Làm sạch bằng hoá học và điện
NaOH, HCl, H2SO4
hoá Axit, kiềm
Axit
CuSO4
Zn(CN)2 H2SO4
NaCN
Chất làm bóng
Muội Au
Cu(CN)2
ZnCl2 NaCN
NaOH
NiSO4
Muội Ag
H3BO3
ZnO
H3BO3
Mạ crôm Mạ Niken Mạ kẽm Mạ đồng Mạ vàng
Cr6+ Ni2+, axit CN-, Zn2+, axit Cu2+, axit CN-, axit
11
Hình 1.3: Sơ đồ công nghệ xi mạ và các dòng thải tương ứng phát sinh.
- Nước Nước thải Nước thải ngâm
Chỉ tiêu Đơn vị
thải Ni mạ Cr NAOH
pH 5.47 3064 11.49
TDS mg/l 502 82.3 2370
Cl- mg/l 100 24 58
mg/l 400 25 38
S-O4-
60 0 1513
mg/lmgCaCO3/l---
Alk
286 4.3 -
Ni mg/l
- 39.6 -
Cr mg/l
Bảng 1.1: Thành phần nước thải cơ sở xi mạ phụ tùng xe gắn máy
(CEFINEA, 1996)
12
- THÔNG SỐ ĐƠN VỊ NƯỚC THẢI NƯỚC THẢI SAU
XỬ LÝ
pH 4 6-9
Vết
Oil 34-65
Cr3+ mg/l 55-73
- 2. Chất thải đặc trưng ngành xi mạ:
Vấn đề Ô Mô Tả Công đoạn Tác động
STT
nhiễm môi (1) (2) (3)
Trường
Bụi, khí thải, Gỉ, bụi kim loại Làm sạch, mài nhẵn Gây bệnh về mắt, phổi, ngoài
1
da
mùi hôi SiO2,Cr2O3 .. đánh bóng khô
Đánh bóng ướt, Bể
hơi HCN, hơi
chứa nước thải xi mạ
axit…
Chứa Axit Làm sạch bề mặt
-
2 Gây ăn mòn
-kiềm: bằng hóa học và
điện hóa
H2SO4, HCl –
Các quá trình mạ
-
NaOH,
Na2CO3
Chứa Xyanua Quá trình mạ đồng, Nước thải chứa độc tố
3
kẽm, vàng xianua đồng gây ô nhiễm
CN-
Nước thải
nguồn nước
Chứa Crôm Mạ crôm và rữa sau rất độc cho người và động
4
khi mạ vật. Cromat là chất gây
( Cr6+, Fe2+,
ung thư da, ung thư phổi
Cu2+…
Dầu mỡ Tẩy dầu mỡ xử lý bề
5 14
mặt vật liệu mạ
- Chất thải rắn & Bùn thải xi Gây ô nhiễm
6 HTXLNT
mạ môi trường
CTNH
(Tồn tại
dưới dạng
kết tủa
hydroxit kim
loại)
Cháy, nổ Tẩy rữa Là các chất dễ
7
bằng dung cháy, nổ, bay
hơi gây độc
môi, dung
dịch Axit đối với công
nhân
Tai nạn lao Muối đồng,
8 Quá trình
Sự cố môi trường
động Mạ muối xianuca
gây ngộ độc
cấp tính cho
người công
nhân làm việc
trực tiếp
15
- Các loại hình chất thải nhà máy xi mạ.
Công đoạn Chất thải chính Tác động
Mài thô, mài tinh Bụi bột mài, bụi kim loại, Gây bệnh về mắt, phổi, ngoài da
SiO2,Cr2O3
Bụi mùn cưa, dầu hôi, oxit kim loại Bụi công nghiệp ảnh hưởng đến môi trường
Quay bóng khô
Quay bóng ướt Bột kim loại, axit sunfuric, các chất Nước thải axit, cặn thải kim loại gây ô nhiễm môi trường,
hoạt động bề mặt hơi axit, khí hydro dễ gây các bệnh đường hô hấp
Tẩy dầu mỡ Các chất dầu mỡ, dung môi, hơi Là các chất dễ cháy, nổ, bay hơi gây độc đối với công nhân
bằng dung môi dung môi,cặn kim loại
hữu cơ
Tẩy rỉ hóa học Dung dịch axit, muối kim loại nặng Nước thải có PH thấp, gây ăn mòn, các kim loại nặng gây
độc
Mạ kẽm Nước có PH cao, chứa nhiều kẽm, Nước thải có chứa nhiều kẽm, xianua gây ô nhiễm môi
muối kẽm, muối xianua,.. trường
Mạ Niken Muối Niken, muối florua, axit boric, Nước thải chứa kim loại nặng gây ô nhiễm môi trường
axit sunfuric, khí độc thoát ra từ bể Khí độc ảnh hưởng đến sức khỏe
mạ
Mạ Crom Nước thải có chứa cromat rất độc cho người và động vật.
Axit sunfuric, axit cromic
Cromat là chất gây ung thư da, ung thư phổi
Mạ đồng Nước thải có chứa muối vô cơ Nước thải chứa độc tố xianua đồng gây ô nhiễm nguồn
cao,muối đồng, muối amoni, xianua nước 16
Muối đồng, muối xianuca gây ngộ độc cấp tính cho người
công nhân làm việc trực tiếp
- 3. Hệ thống quản lý chất thải nguy hại ngành xi
mạ :
3.1 Đối với cơ quan quản lý:
Phát triển công nghệ xử lý CTNH về chất lượng và số
lượng.
Tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, đảm
bảo các công nghệ đã được cấp phép hoạt động tuân
thủ đúng quy định, đạt QCVN.
Xây dựng và ban hành các bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ
thuật, định mức kinh tế kỹ thuật... làm cơ sở khoa học
cho công nghệ xử lý CTNH.
Chú trọng vấn đề quản lý thị trường và quy hoạch
công nghệ xử lý CTNH tránh cho doanh nghiệp
những rủi ro không đáng có, đồng thời nâng cao hiệu
quả BVMT.
. 17
- 3.2 Đối với doanh nghiệp:
• Xây dựng HTQLMT, tích hợp sản xuất và môi
trường.
• Xây dựng, sử dụng hệ thống văn bản, biểu mẫu
phục vụ công tác thu thập, giám sát, thống kê và
phân tích số liệu môi trường.
• Trang bị thiết bị đo pH, nhiệt độ, phân tích, nồng
độ bụi, kim loại nặng trong khí và nước quan
trắc đạt hiệu quả.
18
- Hệ thống xử lý : - Bụi, khí thải:
Các tác nhân gây ô nhiễm không khí ở các nhà máy chỉ tập
trung vào 3 dạng chính: hơi acid, hơi kiềm và hơi kim loại,
do đó có thể tập trung các nguồn thải này dẫn ra khỏi khu
vực sản xuất và tiến hành xử lý trên cùng một thiết bị:
Thiết bị rửa khí dạng hấp thụ.
19
- Thải qua ống khói
Vật liệu đệm
Cửa khí bẩn vào
Nước bổ sung
Dung dịch NaOH 30%
Hệ thống xử lý nước thải tập
Dung dịch NaOH 5-10%
trung của Cơ sở
20
nguon tai.lieu . vn
