- Trang Chủ
- Xã hội học
- Một số vấn đề lồng ghép biến đổi khí hậu trong hoạch định chính sách lao động và xã hội
Xem mẫu
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LỒNG GHÉP BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
TRONG HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH LAO ĐỘNG
VÀ XÃ HỘI
TS. Bùi Tôn Hiến
Viện Khoa học Lao động và Xã hội
Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang và ghép BĐKH vào các chính sách hiện có
sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới các hoạt động và tương lai. Do đó, cần phải hiểu và
sản xuất, cũng như mọi mặt đời sống xã nắm bắt được những vấn đề cơ bản
hội. Mối liên hệ giữa phát triển và khí trong lồng ghép BĐKH với các chính
hậu đã được thừa nhận và đã đến lúc sách lao động và xã hội. Bài viết đề cập
phải có những hành động để hiện thực một số vấn đề căn bản trong lồng ghép
hoá các ứng phó với BĐKH trong hoạt BĐKH như khái niệm về lồng ghép
động của các nền kinh tế, các hoạt động BĐKH, nội dung các yếu tố lồng ghép;
của xã hội. Cùng với việc thừa nhận phương pháp lồng ghép; và công cụ
các tác động của BĐKH cần phải tích lồng ghép cũng như giới thiệu một số
hợp hoặc 'chính thức hoá’ hoạt động chính sách, chương trình lao động và xã
thích ứng BĐKH bằng cách đưa vào hội cần lồng ghép.
các chính sách, quy hoạch phát triển và I. Khái niệm lồng ghép BĐKH
quá trình ra quyết định phát triển. Một
Theo định nghĩa của USAID:
cách hiểu đơn giản là những hành động
“lồng ghép là sự tích hợp mối quan tâm
cụ thể của việc thích ứng thông qua về khí hậu và phản ứng thích ứng vào
hoạch định chính sách. các chính sách có liên quan, kế hoạch,
Hành động cụ thể để ứng phó với chương trình và các dự án ở quy mô
quốc gia và địa phương".10
BĐKH trước hết phải đi từ các chính
sách phát triển kinh tế gắn liền với ứng
phó với BĐKH. Cần thiết phải lồng 10
USAID (2009, tr.47)
33
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
Một định nghĩa khác của AusAID gặp trong quá trình xem xét tác động và
về lồng ghép biến đổi khí hậu: “Đưa tìm kiếm các thông số, giải pháp đầu
những quan ngại về BĐKH vào những vào cho lồng ghép:
quyết định của tổ chức chịu trách - Cái gì sẽ bị ảnh hưởng bởi
nhiệm xây dựng chính sách, quyết định, BĐKH và ảnh hưởng như thế nào? Câu
kế hoạch, đầu tư và kế hoạch hành trả lời sẽ không phải trực diện đối với
động của quốc gia, địa phương và các cả một ngành, một lĩnh vực. Do đó, cần
vùng, khu vực”11 phải có các nghiên cứu khoa học, các
Các định nghĩa đề cập đến lồng bằng chứng đánh giá tác động, mức độ
ghép như một quá trình và chỉ rõ hoặc tác động của BĐKH đến từng đối
ngầm ý rằng đó là công việc đưa ra các tượng, hoạt động, chính sách.
cơ hội xem xét sự thay đổi thích ứng - Khi nào thì các đối tượng hoặc
khí hậu cụ thể vào một kế hoạch, hoạt động sẽ bị ảnh hưởng? Trong quá
chương trình, hoặc dự án. Đối với các trình đánh giá tác động và mức độ tác
chính sách, kế hoạch, việc lồng ghép động, các ma trận về thời gian, thời vụ,
đưa vào các giai đoạn khác nhau của mùa vụ và mọi dự báo cũng đều là biến
chu trình xây dựng. Các thời điểm đó số quan trọng đưa vào trong quá trình
có thể là giai đoạn chuẩn bị, giai đoạn lập chính sách. Lồng ghép vào chính
xác định các yếu tố và rủi ro chính sách và kế hoạch luôn có nội dung về
sách, giai đoạn xác định nguồn lực thời gian, yếu tố cần đưa vào cụ thể
hoặc tính toán phân bổ ngân sách, dòng nhất có thể.
tiền cho các chương trình, kế hoạch.
- Chi phí và các giải pháp nào để
Đối với các dự án, chương trình cụ thể,
đối phó với những ảnh hưởng trên?
việc lồng ghép BĐKH được đưa vào
Giải pháp luôn phải đi trước và sẽ là
các giai đoạn khác nhau trong chu trình
một lựa chọn trong nhiều hướng giải
dự án (xác định, thẩm định, thiết kế,
quyết ứng phó với các tác động. Giải
thực hiện, giám sát và đánh giá).
pháp luôn phải đi kèm với nguồn lực
Để hướng tới thích nghi và ứng trong đó có chi phí bằng tiền, bằng vật
phó phù hợp, một số vấn đề đặt ra phải chất, nguồn lực con người phục vụ cho
tương đối rõ ràng, các câu hỏi thường ứng phó. Chi phí lồng ghép bản thân nó
không phải là chi phí cho BĐKH mà là
11
Claire Ireland, Cố vấn môi trường, AusAID,
2009.
34
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
chi phí cho hoạt động đó có tính đến đưa ra lồng ghép vào các chính sách,
yếu tố tác động của BĐKH. chương trình cần có bằng chứng (bằng
- Hoạt động/đối tượng/chính sách chứng khoa học) liên quan bằng cách
nào cần được ưu tiên, trong điều kiện phân tích các rủi ro do BĐKH; (iii)
hạn chế nguồn lực? Trong các giải pháp Lồng ghép cần trở thành một quá trình
thích ứng có nhiều lựa chọn dựa trên cả
(chu trình) có hệ thống; (iv) Tối ưu hoá
yếu tố kỹ thuật và kinh tế. Do đó cần
khả năng thích nghi và thích ứng của
phải có mục tiêu, đối tượng ưu tiên cụ
thể trong mỗi thời kỳ. Với mỗi lĩnh vực người dân và cộng đồng dựa trên các
trong một giai đoạn nên lựa chọn các nền tảng văn hoá, kinh nghiệm truyền
chính sách, kế hoạch cụ thể để ưu tiên. thống.
II. Tiếp cận, nguyên tắc và yêu cầu Thích ứng với BĐKH có thể được
đối với lồng ghép
coi là một quá trình liên tục điều chỉnh
Tiếp cận cơ bản dựa trên cơ sở
xã hội và thể chế, học tập và chuyển
xem xét các mối nguy hại về khí hậu,
đổi. Một số yêu cầu công cụ kỹ thuật,
nghiên cứu đánh giá về tính dễ bị tổn
hệ thống và ngân sách cho lồng ghép:
thương hiện có của các cá nhân, hộ gia
đình, và cộng đồng. Trên cơ sở các dự (i) Công cụ và kỹ thuật: công cụ
báo và đánh giá tác động, xem xét các quan trọng nhất liên quan đến khuôn
kịch bản không chỉ các tác động, tổn khổ phân tích để thiết lập và hiểu được
thương mà cả các thiệt hại và biến động mối liên hệ giữa BĐKH và vấn đề an
do khí hậu gây ra, từ đó, đưa các yếu tố sinh xã hội (hiểu theo nghĩa rộng gồm
có liên quan đến khí hậu và biến động cả lao động việc làm), thu thập và phân
kinh tế-xã hội vào các chương trình, kế tích rủi ro và xem xét các lỗ hổng chính
hoạch, chính sách một cách có chủ sách, xây dựng các dự báo và các kịch
đích. bản về những rủi ro và các thiếu hụt
theo các phương án thích ứng khác
Một số nguyên tắc của việc lồng
nhau.
ghép đó là: (i) Không làm trầm trọng
(2) Hệ thống thể chế và năng lực
hoá vấn đề BĐKH nói chung mà phải
nhân lực: Lồng ghép chính sách trong
dựa vào các khung chính sách, các dự lĩnh vực lao động và xã hội sẽ đòi hỏi
báo quốc gia về BĐKH; (ii) Mọi vấn đề kỹ năng đáng kể, hệ thống kiến thức và
35
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
nhiều khi không biểu hiện rõ nét. Xây giảm sút sản lượng, năng suất lao động,
dựng năng lực là một phần của ứng phó mất mùa, hạn chế tư liệu sản xuất và
với BĐKH và là hoạt động đầu tiên cần hiệu quả sản xuất làm giảm thu nhập và
phải thực hiện. Hệ thống nâng cao năng đời sống của người dân. Tác động của
lực sẽ bao gồm các hoạt động cơ bản sự thay đổi nhiệt độ diễn ra trên diện
như tuyên truyền, phổ biến thông tin và rộng và kéo dài trong nhiều tháng trong
đào tạo phổ cập cho toàn bộ cán bộ của năm, nhiều năm liên tục và tác động
ngành. Ngoài ra, các hoạt động tuyên nhiều đến nhóm người nghèo, lao động
truyền và phổ biến đến các đối tượng sản xuất nông nghiệp.
chính sách cũng là quan trọng góp phần
- Tác động của thiên tai: gây tổn
thành công của thực hiện chính sách
thất tài sản, sinh mạng, nhà cửa làm
của ngành (không chỉ các chính sách
mất mùa, năng suất lao động thấp, giảm
ứng phó BĐKH).
và tổn thất thu nhập của dân cư. Hàng
(3) Ngân sách: Ứng phó với năm mưa bão, lũ lụt, lũ quét sạt lở,
BĐKH của ngành lao động và xã hội dông lốc, hạn hán, ngập lụt..... làm tổn
không đầy đủ và thiếu tính khả thi nếu thất ngày càng lớn về người, tài sản và
như không có quy định về kinh phí cụ đặc biệt là nguồn lực sản xuất và sinh
thể. Cần phải có một dòng ngân sách cụ kế của nhân dân. Thiên tai tác động lớn
đến các vấn đề việc làm, chuyển đổi
thể cho bản thân công tác lồng ghép và
sinh kế và vấn đề an sinh xã hội của
ngân sách cho các hoạt động thích ứng
dân cư, đăc biệt là dân cư vùng ven
trong dòng ngân sách các chương trình. biển miền Trung, miền núi phía Bắc.
III. Nội dung các yếu tố tác động cần - Nước biển dâng và xâm thực:
lồng ghép làm giảm mùa vụ, giảm năng suất và
sản lượng sản xuất nông nghiệp, giảm
Các yếu tố khí hậu cần được chắt
thu nhập và đời sống dân cư. Đặc biệt
lọc, xem xét để lồng ghép trong quá
làm thu hẹp, mất đất ở, đất canh tác
trình hoạch định, xây dựng chính sách
nông nghiệp ở nhiều vùng làm giảm sút
được phân ra sơ bộ như sau:
thu nhập, mất công ăn việc làm và gia
- Thay đổi nhiệt độ: gây ra nóng, tăng nghèo đói.
hạn hán, rét đậm rét hại gây ảnh hưởng Mảng, lĩnh vực chịu tác động lớn
đến sức khỏe người dân, tác động làm nhất trong ngành lao động và xã hội đó
36
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
là vấn đề an sinh xã hội. Hiểu theo chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu
nghĩa rộng vấn đề an sinh gồm cả trợ lao động và góp phần ứng phó với
giúp xã hội, giảm nghèo và các vấn đề BĐKH.
việc làm và sinh kế ổn định của nhân
- Lĩnh vực bình đẳng giới: Phụ
dân. Những vấn đề cơ bản được phân
loại theo các nhóm đối tượng chịu tác nữ, đặc biệt là phụ nữ nghèo, làm nông
động và nhóm các hoạt động quản lý nghiệp, diêm dân, ở các vùng ven biển
chịu ảnh hưởng như sau: và phụ nữ nghèo ở các vùng miền núi.
- Lao động việc làm là mảng lĩnh Họ thường là những lao động chính
vực bị ảnh hưởng rộng khắp trên tất cả trong hộ gia đình.
các vùng miền và ảnh hưởng đến tất cả
các đối tượng trong đó chủ yếu là - Lĩnh vực bảo vệ và chăm sóc trẻ
người nghèo ở các tỉnh miền núi phía em đang trở nên quan trọng, hơn ai hết
Bắc, ven biển miền trung, tây nguyên trẻ em là nhóm ít có khả năng chống
và vùng đồng bằng sông Cửu long. chọi, dễ bị tổn thương và những hậu
- Lĩnh vục giảm nghèo và trợ giúp quả của các tổn thương làm ảnh hưởng
xã hội: tổn thất về sức khỏe, sinh mạng, đến nhiều thế hệ. Trẻ em, đặc biệt là trẻ
tài sản, tư liệu sản xuất và thậm chí cả em các vùng có khí hậu khắc nghiệt bị
phương thức, tập tục canh tác cũng bị ảnh hưởng cả về sức khỏe và điều kiện
ảnh hưởng, đã làm cho vốn sinh kế của
kinh tế hộ gia đình thấp kém. Trẻ em bị
người nghèo càng bị rủi ro và suy giảm
hạn chế hoặc không được đảm bảo 4
nhiều Người nghèo, người dân tộc thiểu
số là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương quyền cơ bản (sống còn, phát triẻn, bảo
trước các rủi ro do BĐKH gây nên. vệ, tham gia).
- Lĩnh vực dạy nghề: ngày càng IV. Qui trình các bước tiến hành lồng
nhiều lao động cần di chuyển, chuyển ghép
đổi nghề nghiệp vì nhiều lý do trong đó Hai vấn đề căn bản trong việc
BĐKH là một tác nhân đang ảnh hưởng lồng ghép các yếu tố BĐKH vào các
lớn dần. Công tác dạy nghề càng trở chính sách là bản thân quá trình thích
nên quan trọng và trở thành một giải ứng và quá trình lồng ghép thích ứng
pháp tích cực để xóa đói giảm nghèo, vào các chiến lược, qui hoạch, kế hoạch
37
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
ngành. Các bước tiến hành cơ bản phải - Chỉ số về khả năng thích nghi
thông qua (i) Đánh giá các tác động; (Adaptive Capacity): Khả năng chống
(ii) Phân tích các giải pháp thích ứng; chịu của toàn bộ nền kinh tế, xã hội và
(iii) Lựa chọn giải pháp thích ứng phù dân cư dựa vào những khả năng về tiềm
hợp lĩnh vực; (iv) Đưa ra các chỉ tiêu, lực kinh tế xã hội, hạ tầng và công nghệ
chỉ số nhạy cảm vào các chính sách; (v) cũng như năng lực của dân cư trong
Theo dõi, giám sát quá trình vận hành. vùng.
Bước 1: Đánh giá tác động và tính dễ Rủi ro khí hậu và đánh giá tính dễ
bị tổn thương của các đối tượng tổn thương cho ngành LĐTBXH cần
Đánh giá tác động và dễ bị tổn tập trung vào 4 khía cạnh: (i) Sinh kế
thương nên xác định tính nhạy cảm của dễ bị tổn thương và ảnh hưởng do các
các khu vực khác nhau và hệ thống điều kiện thời tiết; (ii) Xã hội dễ bị tổn
dịch vụ cho dân cư, xác định các phản thương và khả năng phục hồi của cộng
ứng hiện có, và giúp xác định các phản đồng; (iii) Quản trị - khuôn khổ thể chế
ứng thích hợp. Có thể nghiên cứu đánh và chính sách; (iv) Kinh tế dễ bị tổn
giá tác động, dự báo và đưa ra một bản thương chủ yếu là chi phí gánh nặng xã
đồ cùng những chỉ số tổn thương của hội đối với nền kinh tế.
các địa bàn dân cư. Chỉ số tổn thương Bước 2: Xác định và Phân tích tùy chọn
này có thể được xây dựng dựa trên 3 thích ứng và giảm nhẹ thiên tai
chỉ số thành phần là: Xác định một loạt các lựa chọn
- Chỉ số về mối nguy hại (Climate chính sách, chương trình và các hoạt
harzard): dựa trên nguy cơ về khí hậu động thích ứng và giảm nhẹ, và phân
của mỗi địa bàn để tính toán mối nguy tích để lựa chọn phương án thích hợp
hại như bão, lũ lụt, hạn hán, sạt lở nhất về hiệu quả và tính khả thi kỹ
đất.... Gồm cả tần suất và cường độ của thuật. Trước hết, cần liệt kê đầy đủ các
thiên tai và thời tiết cực đoan trên địa chính sách thích ứng tiềm năng và các
bàn. chương trình cung cấp cho các nhà
- Chỉ số về tính nhạy cảm hoạch định chính sách với sự lựa chọn
(ensitivity): Mật độ dân cư và kinh tế và tính linh hoạt về các lựa chọn có thể
cũng như sinh kế của dân cư trên địa được thực hiện để giảm bớt gánh nặng
bàn có nhiều nhạy cảm với khí hậu. các rủi ro liên quan đến khí hậu.
38
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
Hình 1: Qui trình lồng ghép
1. NÂNG CAO NHÂN Bao gồm nân dạng
THỨC rủi ro khí hậu, cách Chiến lược
nhìn qua vấn đề và chính
BĐKH sách ngành
2. SÀNG LỌC RỦI RO
VÀ TỔN THƯƠNG DO
BĐKH
Vận dụng vấn đề qua
Kế hoạch
3. ĐÁNH GIÁ RỦI RO lăng kính BĐKH
của ngành
BĐKH CHI TIẾT, CỤ
THỂ
4. XÁC ĐỊNH LỰA
CHỌN THÍCH ỨNG
PHÙ HỢP Các vấn đề của Kế hoạch,
ngành theo hoạt ngân sách
động thích ứng từ của ngành
5. LỰA CHỌN ƯU trên xuống
TIÊN
(Lĩnh vực, hoạt động,
địa bàn, đối tượng,
chính sách….) Các vấn đề chung, Nguồn lực
liên lĩnh vực của bổ sung cho
6. THỰC THI CÁC ngành; Kèm theo thích ứng
LỰA CHỌN THÍCH nguồn lực
ỨNG (Gồm cả vấn đề
phân bổ ngân sách)
Tiêu chí để đánh giá, Các chương
7. GIÁM SÁT, ĐÁNH phê duyệt kế hoạch, trình của
GIÁ dự án có tính đến ngành
BĐKH
Để có thể có các lựa chọn hành cư..... Những lựa chọn giải pháp này
động chính sách phù hợp, cần phải có liệt kê thành danh mục các hoạt động
đầy đủ dữ liệu tình hình tổn thương, dự theo nhóm, ví dụ nhóm phòng ngừa,
báo liên quan đến các mảng lĩnh vực. nhóm khắc phục và/hoặc nhóm thích
Ví dụ, lĩnh vực lao động việc làm phải nghi, giảm thiểu rủi ro....
có các tổn thương, tổn thất liên quan Bước 3: Xác định và chi phí chương
sản xuất và sinh kế của dân cư. Mảng trình và hành động can thiệp
lĩnh vực giảm nghèo phải có các dữ
Hiệu quả ứng phó với BĐKH
liệu liên quan đến mức tổn thương tài
trong ngành LĐTBXH sẽ yêu cầu xây
sản, sinh kế, thu nhập... của người
dựng và thực hiện các chính sách quản
nghèo. Tiếp đó là các giải pháp thích
lý mang tính bền vững xã hội và phù
ứng về sản xuất, về di chuyển dân
39
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
hợp với khung thể chế, luật pháp các đầu tư dài hạn về nguồn nhân lực, vốn
cấp. Tiếp theo đó là xác định chi phí và và tài chính. Kết quả và tác động
kế hoạch hành động can thiệp theo từng thường sẽ thể hiện trong suốt một
mảng lĩnh vực, đối tượng hoặc theo khoảng thời gian dài. Ngoài ra, những
vùng địa lý. rủi ro lâu dài gây ra bởi BĐKH nhiều
Bước 4. Xây dựng và triển khai một kế khi là do các điều kiện hoặc hoạt động
hoạch lồng ghép chính sách thích ứng đã không được thực hiện
trong thời gian dài (kéo dài nhiều thập
Một kế hoạch thực hiện được
kỷ). Do đó, theo dõi liên tục là cần thiết
chuẩn bị để hướng dẫn quá trình lồng
để tối ưu hóa kết quả, đảm bảo rằng
ghép và hỗ trợ trong việc phân bổ các
việc điều chỉnh các kế hoạch hành
nguồn lực theo thời gian và không gian.
động, nội dung các lồng ghép chính
Nhiệm vụ đầu tiên là xác định vai trò
sách được cập nhật và tập trung vào
của các bên liên quan, xác định yêu cầu
đúng đối tượng, đúng bối cảnh. Ngoài
nguồn lực và xây dựng kế hoạch tiến
ra, cũng cần thiết phải có một số các
độ đạt được kết quả đầu ra cụ thể. Nội
tiêu chuẩn đánh giá như: chi phí, tính
dung cụ thể:
khả thi và thuận lợi để áp dụng, khả
- Phác thảo kế hoạch hành động và năng và mức độ lợi ích dự kiến, các tác
tiến độ của các bên liên quan tham động ngược (ảnh hưởng xấu).
gia;
Bước 6: Đánh giá hiệu ứng và xem lại
- Xây dựng năng lực đánh giá nhu
các quá trình thích ứng với BĐKH
cầu và kế hoạch đào tạo;
Việc đánh giá không nên tách biệt
- Kế hoạch tài chính và ngân sách
độc lập. Thay vào đó, chỉ số thích ứng
cho lồng ghép;
BĐKH cụ thể nên được bao gồm trong
- Phương án về thông tin liên lạc; quá trình đánh giá và báo cáo ngành từ
- Xem xét tính bền vững kế hoạch và cấp chính sách giảm mức độ tác động
theo dõi hiệu quả của việc thích đến đời sống của dân cư. Tất cả các báo
ứng. cáo thường niên về các vấn đề, lĩnh vực
ngành cần có cả các thông tin liên quan
Bước 5. Theo dõi quá trình thực hiện
lồng ghép thích ứng đến các tiến bộ trong thích ứng với
BĐKH, và mức độ BĐKH đang ảnh
Thích ứng với BĐKH và giảm
hưởng đến kết quả thực hiện các chính
thiểu các hoạt động đại diện cho một
40
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
sách, chương trình. Đánh giá của quá hoạt động phi nông nghiệp và (ii) sản
trình thích ứng phải được lặp đi lặp lại, xuất thâm canh nhằm gia tăng giá trị sử
kết quả sẽ được sử dụng để thông báo dụng đất và mặt nước.
đánh giá hoặc rà soát các chiến lược - Hỗ trợ tạo việc làm: Hoạt động
thích ứng ban đầu hoặc các thành phần hỗ trợ tạo việc làm hiện đang được
cụ thể. Tùy thuộc vào kết quả, các triển trong nhiều chương trình, dự án.
chiến lược thích ứng hoặc hành động Rõ ràng nhất là dự án vay vốn tạo việc
có thể được rà soát, cải thiện. làm trong khuôn khổ Chương trình
V. Chính sách, chương trình của MTQG về việc làm và dự án hỗ trợ vay
ngành cần lồng ghép BĐKH tín dụng ưu đãi tạo việc làm trong
Các ưu tiên về chính sách, lĩnh khuôn khổ Chương trình MTQG Giảm
vực của ngành trước các tác động của nghèo. Các hoạt động này nhìn chung
BĐKH đó là: (i) Vấn đề an ninh con đã được thực hiện khá tốt trong nững
người: sinh mạng và sức khoẻ nhân năm qua, tuy nhiên cần có trọng tâm,
dân; (ii) Vấn đề điều kiện sống: tiếp trọng điểm, ưu tiên cho những vùng
cận dịch vụ xã hội cơ bản; (iii) Vấn đề chịu tác động của BĐKH và nước biển
tổn thương sinh kế và rơi vào nghèo đói dâng. Lồng ghép các vấn đề, suy giảm
của một bộ phận dân cư do thiên tai, tư liệu sản xuất do thiên tai, BĐKH vào
mất các điều kiện sản xuất. các chương trình tín dụng tạo việc làm
và các chương trình giải quyết, chuyển
Một số chính sách, chương trình
đổi việc làm gắn với di cư.
cần xem xét mở rộng, lồng ghép về đối
tượng, vấn đề hoặc địa bàn như sau: - Hỗ trợ di chuyển và ổn định sản
xuất của các doanh nghiệp: Nước biển
- Lồng ghép hỗ trợ đào tạo chuyển
dâng, nhiều doanh nghiệp sẽ bị ngập,
đổi nghề cho nông dân vào Đề án Đào
cơ hội việc làm cho người lao động sẽ
tạo nghề cho Lao động Nông thôn theo
giảm đi. Do đó cần có chính sách hỗ trợ
Quyết định 1956/TTg theo hướng cung
về tín dụng, cơ sở hạ tầng để doanh
cấp đầy đủ thông tin cho người lao
nghiệp ổn định sản xuất trong thời gian
động về các kế hoạch, qui hoạch để
dài.
người dân tự lựa chọn nghề để học
thông qua các mô hình phân tích sinh - Tăng cường hoạt động tư vấn và
kế. Đào tạo nghề để chuyển đổi việc giới thiệu việc làm gắn với nhu cầu
làm cần tập trung vào: (i) chuyển sang thực cần chuyển đổi việc làm của nông
41
- Nghiªn cøu vµ trao ®æi Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 31/Quý II - 2012
dân. Mở rộng truyền thông đến những hưởng Nghị định 13/2010/NĐ-CP trên
vùng khó khăn, những địa bàn có nhiều cơ sở xây dựng một bộ chỉ tiêu xác
nguy cơ chịu tác động của nước biển định đối tượng thụ hưởng trợ giúp đột
dâng. xuất bị thiên tai dẫn đến mất nguồn
- Lồng ghép vấn đề rủi ro, khắc sinh kế.
phục rủi ro thông qua hỗ trợ nông dân VI. Kết luận
mua bảo hiểm hưu trí: Xác định đối Lồng ghép chính sách là kết quả
tượng ưu tiên và mức hỗ trợ dựa trên quan trọng của quá trình nghiên cứu,
các tiêu chuẩn về (i) độ tuổi; (ii) khả đưa các yếu tố BĐKH vào các chính
năng chi trả; (iii) mức sống tối thiểu. sách. Lồng ghép chính sách cũng là
Đảm bảo rằng mọi người dân có thể một việc quan trọng nhất trong vấn đề
sống bằng nguồn thu nhập của chính ứng phó với BĐKH từ giác độ hoạch
mình. định chính sách. Một trong những giải
- Lồng ghép vấn đề rủi ro và khắc pháp hữu hiệu nhất để ứng phó với
phục rủi ro sản xuất, ổn định sinh kế BĐKH đối với mỗi ngành là xem xét
thông qua hỗ trợ nông dân mua bảo lại, nghiên cứu và lồng ghép các chính
hiểm cây trồng, vật nuôi: Thử nghiệm, sách hiện thời với vấn đề BĐKH.
tiến tới mở rộng đề án hỗ trợ nông dân Lồng ghép được định nghĩa rõ
mua bảo hiểm nông nghiệp do Bộ Tài ràng, được mô tả theo những qui trình,
chính đang thực hiện để khi rủi ro xẩy chu trình và các bước tiến hành cần
ra, đời sống của người dân vẫn được thiết. Việc vận dụng lồng ghép các
đảm bảo và có khả năng tái sản xuất. chính sách nói chung vào vấn đề lồng
- Lồng ghép vấn đề rủi ro do thiên ghép BĐKH vào các chính sách xã hội
tai vào các chính sách di dân, tái định là việc làm khó và phức tạp. Do đó,
cư như hỗ trợ xây dực các khu định cư mỗi chính sách, chương trình về lao
ổn định để di chuyển người dân ra khỏi động và xã hội cần được mổ xẻ, phân
những địa bàn bị rủi ro cao nhất do hiện tích và vận dụng theo các phương pháp
tượng nức biển dâng mà trước hết là lồng ghép đã trình bày để đưa ra một
những địa bàn chịu ảnh hưởng lớn do phương án lồng ghép cụ thể. Trong đó,
triều cường. đặc biệt lưu ý tính cụ thể cả về đối
- Lồng ghép vào các chính sách tượng và không gian địa lý của chính
trợ giúp đột xuất, mở rộng diện thụ sách./.
42
nguon tai.lieu . vn