Xem mẫu
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2021. ISBN: 978-604-82-5957-0
MỘT SỐ QUAN ĐIỂM CỦA HỒ CHÍ MINH
VỀ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN BIỂN ĐẢO
Hà Thị Liên
Trường Đại học Thủy lợi, email: lienht@tlu.edu.vn
1. GIỚI THIỆU CHUNG chiến bên ngoài ẩn núp để thực hiện âm mưu
xâm lược, lấn chiếm chủ quyền của nước ta,
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm
đe dọa nghiêm trọng đến vấn đề độc lập của
quan tâm đến vấn đề bảo vệ chủ quyền biển
dân tộc. Người nói: “Đồng bằng là nhà, mà
đảo. Theo Người, biển đảo là cửa ngõ của Tổ
biển là cửa, giữ nhà mà không giữ cửa có
quốc, có vị trí chiến lược về cả chính trị, kinh
được không? Kẻ gian tế nó sẽ vào chỗ nào
tế, xã hội và đối ngoại. Do vậy, việc bảo vệ
trước? Nó vào cửa trước. Vì vậy ta phải giáo
chủ quyền biển đảo là nhiệm vụ quan trọng
dục cho đồng bào biết bảo vệ bờ biển” 1. Đây
nhằm giữ vững nền độc lập thống nhất và
là nhiệm vụ khó khăn bởi vì chủ quyền biển
toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc. Biển đảo nước
đảo của nước ta rộng lớn trong khi lực lượng
ta có tiềm năng và lợi thế rất lớn, được Người
của ta còn hạn chế, kẻ thù có thể sử dụng
ví là “biển bạc”. Thế mạnh từ biển sẽ góp
nhiều thủ đoạn để xâm chiếm biển đảo.
phần to lớn vào quá trình phát triển kinh tế,
Vào ngày 15 - 3 - 1961, nhân dịp đến thăm
xây dựng chủ nghĩa xã hội. Để bảo vệ chủ
Bộ đội Hải quân lần thứ hai, Người nói:
quyền biển đảo, theo Người, điều quan trọng “Ngày trước ta chỉ có đêm và rừng. Ngày nay
nhất đó là phát huy được sức mạnh của nhân ta có ngày, có trời, có biển. Bờ biển ta dài,
dân, xây dựng lực lượng Hải quân vững chắc tươi đẹp, ta phải biết giữ gìn lấy nó”. Khẳng
dưới sự lãnh đạo của Đảng. định này của Người đã thôi thúc sự quyết tâm
bảo vệ chủ quyền của toàn quân và dân ta,
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU động viên nhân dân đánh bại đế quốc Mỹ và
Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu tay sai. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Chủ tịch
phân tích, thống kê, logic, so sánh để hoàn Hồ Chí Minh, Hải quân ta mặc dù còn rất non
thiện bài báo. trẻ, nhưng đã lập được nhiều chiến tích lớn.
Trong thư gửi cán bộ, chiến sĩ Hải quân ngày
3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 11 - 8 - 1965, Bác viết: “Tuy còn non trẻ,
nhưng nhờ sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự
3.1. Bảo vệ chủ quyền biển đảo là nhiệm tin yêu, giúp đỡ của nhân dân, sự cố gắng
vụ quan trọng nhằm giữ vững nền độc lập không ngừng của mình, Hải quân ta đã anh
thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ dũng chiến đấu tích cực diệt địch, bắn rơi máy
Đấu tranh để thống nhất toàn vẹn lãnh thổ bay và đánh đuổi tàu chiến Mỹ, đoàn kết lập
đó là cái dĩ bất biến trong tư tưởng của Hồ công, bảo vệ nhân dân, bảo vệ vùng trời và
Chí Minh về độc lập dân tộc. Thống nhất vùng biển của Tổ quốc, các chú đã nêu cao
toàn vẹn lãnh thổ theo Người đó phải là sự truyền thống anh hùng của dân tộc ta”2. Cũng
thống nhất cả vùng đất liền, vùng trời, biên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, chúng ta
giới, vùng biển, hải đảo. Trong đó, biển đảo 1
là cửa ngõ của Tổ quốc. Do vậy, bảo vệ chủ Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 10, Nhà xuất bản Chính
trị quốc gia, 2011, tr.311.
quyền biển đảo nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, 2
Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 14, Nhà xuất bản Chính
vì vùng biển là nơi kẻ thù, các thế lực hiếu trị quốc gia, 2011, tr.579.
370
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2021. ISBN: 978-604-82-5957-0
đã xây dựng được con đường Hồ Chí Minh mong đồng bào các đảo đoàn kết, cố gắng và
trên biển, những con tàu không số đã thực tiến bộ”4. Để huy động được lực lượng nhân
hiện sứ mệnh của mình, dũng cảm vượt qua dân đoàn kết bám biển, bảo vệ biển đảo,
mưa bom, bão đạn để chi viện cho miền Nam, Người yêu cầu cán bộ, bộ đội, chính quyền
giải phóng các đảo và quần đảo Trường Sa, địa phương phải lãnh đạo nhân dân, đoàn kết
góp phần giành thắng lợi trọn vẹn trong cuộc nhân dân, quan tâm đến đời sống của nhân
kháng chiến chống đế quốc Mỹ, thống nhất dân, một lòng phục vụ nhân dân. Bên cạnh đó,
đất nước. phải hướng dẫn nhân dân chủ động trong đấu
3.2. Phát huy sức mạnh của đồng bào tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo. Người nói:
miền biển và bộ đội Hải quân để bảo vệ “Nếu không lo bảo vệ miền biển thì đánh cá,
vững chắc chủ quyền biển đảo làm muối cũng không yên. Cho nên một
nhiệm vụ quan trọng của đồng bào miền biển
Để giữ gìn và bảo vệ vững chắc chủ quyền là phải bảo vệ bờ biển. Đồng bào miền biển là
biển đảo, Hồ Chí Minh yêu cầu cả dân tộc người canh cửa cho Tổ quốc”5.
phải đoàn kết, đồng lòng, Đảng phải phát huy Cùng với đồng bào miền biển thì bộ đội
được sức mạnh của nhân dân, không ngừng Hải quân là lực lượng rất quan trọng, họ trực
củng cố, tăng cường, giáo dục nhân dân về tiếp, ngày đêm canh giữ chủ quyền biển đảo.
tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền Nhận thức được tầm quan trọng đó, ngay sau
biển đảo. Trong đó, Người nhấn mạnh hai lực khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết
lượng quan trọng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ thúc, ngày 7 - 5 - 1955, Hồ Chí Minh đã chỉ
chủ quyền biển đảo, đó là đồng bào miền
đạo thành lập Cục phòng thủ bờ biển (ngày 24
biển và bộ đội Hải quân, đây là lực lượng
- 1 - 1959 là Cục Hải quân, nay là Quân chủng
nòng cốt và trực tiếp. Tại buổi nói chuyện ở
Hải quân). Đối với các chiến sĩ Hải quân nhân
Hội nghị cán bộ phát động miền biển, ngày
10 - 4 - 1956, Người nói: “Lực lượng nhân dân Việt Nam nhiệm vụ của họ rất nặng nề và
dân tổ chức nhau lại là chính. Không nên ỷ vẻ vang, Người nói: “Bờ biển ta có vị trí rất
lại mà phải tự lực cánh sinh”3. Đây là nguyên quan trọng. Vì vậy, nhiệm vụ của Hải quân
tắc chiến lược vì khi có nguy biến thì lực trước mắt cũng lâu dài rất nặng nề nhưng rất
lượng và phương tiện tại chỗ của dân sẽ ứng vẻ vang. Phải biết tìm ra cách đánh phù hợp
phó kịp thời, cản trở hữu hiệu mọi sự đe dọa, với điều kiện con người, địa hình bờ biển
xâm lấn chủ quyền biển đảo trước khi có sự nước ta và vũ khí trang bị mình có. Hải quân
phối hợp với các lực lượng khác. Như vậy, ta phải học tập kinh nghiệm chiến đấu hiện đại
xây dựng thế trận lòng dân trong bảo vệ chủ nhưng không được quên truyền thống đánh
quyền biển đảo là rất quan trọng. giặc xưa kia của tổ tiên”6.
Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến đời sống Với vai trò là lực lượng nòng cốt thực hiện
của đồng bào miền biển, Người thường xuyên nhiệm vụ quan trọng bảo vệ chủ quyền biển
đến thăm và động viên đồng bào ở các địa đảo, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ Hải
phương như: Đồ Sơn, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, quân ta đã chiến đấu giành được nhiều thắng
Sầm Sơn, Quảng Bình…, đến thăm đảo Tuần lợi vẻ vang. Trong ngày 2 và 5-8-1964 Hải
Châu, đảo Hòn Rồng, đảo Cồn Cỏ, đảo Cô quân ta đã đánh đuổi tàu khu trục Ma Đốc
Tô, đảo Bạch Long Vĩ, đảo Vạn Hoa… Trong của Mỹ xâm phạm vùng biển miền Bắc, cùng
một lần đến thăm đảo Cô Tô, Người đã căn nhân dân đấu tranh làm thất bại âm mưu mở
dặn, động viên quân dân trên đảo đoàn kết
cùng tiến bộ, Người nói: “Thủ đô Hà Nội tuy 4
không cách xa các đảo, nhưng Đảng và Chính Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 13, Nhà xuất bản Chính
trị quốc gia, 2011, tr.130.
phủ luôn quan tâm đến đồng bào các đảo và 5
Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 10, Nhà xuất bản Chính
trị quốc gia, 2011, tr.311.
3 6
Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 10, Nhà xuất bản Chính trị Hồ Chí Minh Biên niên sử, tập 8, Nhà xuất bản
quốc gia, 211, tr.311. Chính trị quốc gia, 2008, tr.46.
371
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2021. ISBN: 978-604-82-5957-0
rộng chiến tranh bắn phá miền Bắc. Đánh bại không chỉ dừng lại ở việc đánh bắt thủy, hải
âm mưu phong tỏa đường biển, Hải quân ta sản, làm muối… mà biển đảo nước ta còn có
đã tháo gỡ, phá hàng ngàn quả thủy lôi, bom tiềm năng về du lịch. Hồ Chí Minh sớm nhận
từ trường của địch, khai thông luồng lạch, thấy được điều này, Người căn dặn cán bộ
đảm bảo giao thông thông suốt, nối liền hậu miền biển phải phát huy được thế mạnh của
phương với tiền tuyến. Cùng với đó, mở địa phương mình. Cán bộ địa phương phải là
đường Hồ Chí Minh trên biển huyền thoại, người hướng dẫn nhân dân làm kinh tế, đảm
chi viện đắc lực cho miền Nam. Những chiến bảo nghề đánh cá và làm muối phải đẩy mạnh
công đó đã góp phần to lớn vào sự thắng lợi sản xuất và tiêu thụ, đưa kinh tế biển đảo phát
của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. triển mạnh, đóng góp vào sự phát triển kinh tế
Như vậy, bộ đội Hải quân và dân miền nước nhà, tạo động lực để cho cả nước đi lên
biển, hải đảo là lực lượng rất quan trọng thực chủ nghĩa xã hội.
hiện nhiệm vụ canh giữ, đem lại sự bình yên Vùng biển nước ta rộng lớn, tiếp giáp với
cho vùng biển đảo của Tổ quốc. nhiều nước trong khu vực, vì thế, Hồ Chí Minh
đã đưa ra nhiều chính sách đối ngoại rộng mở,
3.3. Bảo vệ chủ quyền biển đảo nhằm hợp tác, tránh đối đầu và không gây thù oán
tạo môi trường phát triển kinh tế, xây với ai, tiến tới xây dựng đường biên giới hòa
dựng chủ nghĩa xã hội bình, hữu nghị với các nước láng giềng, điều
Biển đảo đóng góp to lớn vào trong quá này rất quan trọng, vì không những làm triệt
trình phát triển kinh tế, xây dựng chủ nghĩa tiêu mầm mống về vi phạm chủ quyền, củng cố
xã hội. Theo Hồ Chí Minh, biển nước ta là vững chắc “phên dậu”, bảo vệ chủ quyền an
“biển bạc”, điều đó thể hiện sự giàu có về của ninh biên giới từ xa, mà còn tạo cơ sở, điều
cải vật chất của một quốc gia, một dân tộc. kiện xây dựng tình hữu nghị giữa các dân tộc.
Khi nói chuyện với bà con ngư dân ở Cát Bà,
Hải Phòng, Người khẳng định: “Biển bạc của 4. KẾT LUẬN
ta do nhân dân ta làm chủ… cán bộ phải lo Với tầm nhìn chiến lược, Chủ tịch Hồ Chí
cho đời sống của nhân dân”. Theo Người, Minh đã đưa ra những quan điểm chỉ đạo rất
làm chủ ở đây đó là bảo vệ và khai thác các sâu sắc trong vấn đề bảo vệ chủ quyền biển
nguồn lợi từ biển đảo, làm chủ tiềm năng của đảo. Người khẳng định, bảo vệ chủ quyền biển
biển đảo để phục vụ cho công cuộc xây dựng đảo là nhiệm vụ rất nặng nề và vẻ vang, có
chủ nghĩa xã hội, phát triển đất nước, nâng tầm quan trọng đặc biệt trong việc bảo vệ nền
cao đời sống vật chất của nhân dân. độc lập thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của nước
Người yêu cầu phải chú trọng phát triển ta và trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã
kinh tế biển trong thời kỳ đất nước đang quá hội. Nhờ có sự chỉ đạo đúng đắn của Người,
độ đi lên chủ nghĩa xã hội. Điều này được quân và dân ta đã phát huy được sức mạnh của
Người nhấn mạnh ở buổi nói chuyện với nhân dân tộc, bảo vệ vững chắc vùng biển đảo của
dân đảo Cô Tô ngày 9 - 5 - 1961, Người nói: Tổ quốc. Quan điểm của Hồ Chí Minh về bảo
Để tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên vệ chủ quyền biển đảo cho đến nay vẫn còn
chủ nghĩa xã hội cần: “… Đẩy mạnh nghề nguyên giá trị về mặt lý luận và thực tiễn sâu
đánh cá, nghề làm muối, nuôi dưỡng và bảo vệ sắc, trở thành kim chỉ nan cho dân tộc ta bảo
các thứ hải sâm, trân châu, v.v. Để làm tốt vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
những nghề đó, thì cần phải cải tiến kỹ thuật,
cải tiến lưới thuyền. Muốn có lưới tốt thì phải 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
có tơ, muốn có tơ thì phải trồng dâu nuôi [1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 9,10,13,14
tằm…”7. Tiềm năng của biển đảo nước ta (2011), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia.
7
[2] Hồ Chí Minh, Biên niên sử, tập 8 (2008),
Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 13, Nhà xuất bản Chính Nhà xuất bản Chính trị quốc gia.
trị quốc gia, 2011, tr.2219.
372
nguon tai.lieu . vn