Xem mẫu
- ----------
BÁO CÁO THỰC TẬP
Tổ chức kế toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm ở Công ty
sứ Thanh Trì - VIGLACERA
Họ tên sinh viên : TS Đặng Thị Hòa
Giáo viên hướng dẫn : Tổng Hòang Quang
----------
- Lêi nãi ®Çu
Sù tån t¹i vμ ph¸t tiÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi g¾n liÒn víi sù
tån t¹i vμ ph¸t triÓn cña x· héi loμi ng−êi . Tõ thêi kú b¾t ®Çu cña nÒn
v¨n minh loμi ng−êi , con ng−êi ®· lu«n t×m tßi , s¸ng t¹o ra nh÷ng
c¸ch thøc lao ®éng sao cho bá ra Ýt c«ng søc nhÊt nh−ng l¹i thu ®−îc
nhiÒu kÕt qu¶ nhÊt. Trong x· héi hiÖn ®¹i , cïng víi sù ph¸t triÓn cña
nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, con ng−êi tiÕn hμnh s¶n xuÊt víi mong muèn
tét cïng lμ ®¹t lîi nhuËn tèi ®a víi chi phÝ tèi thiÓu . §Ó ®¹t ®−îc ®iÒu
®ã con ng−êi ph¶i t×m ra c¸ch thøc qu¶n lý hiÖu qu¶ vμ phï hîp nhÊt
.
KÕ to¸n lμ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý s¶n xuÊt kinh
doanh rÊt cã hiÖu qu¶ . Th«ng tin kÕ to¸n cã thÓ cho nhμ qu¶n lý thÊy
®−îc bøc tranh toμn c¶nh vÒ t×nh h×nh tμi chÝnh cña c«ng ty còng nh−
t×nh h×nh cô thÓ tõng mÆt tμi chÝnh trong doanh nghiÖp .
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm ®−a ra
nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh
nghiÖp . TÝnh ®óng , tÝnh ®óng chi phÝ s¶n xuÊt vμ gÝa thμnh lμ tiÒn ®Ò
®Ó h¹ch to¸n kinh doanh vμ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh chÝnh x¸c .
MÆt kh¸c , nhê sö dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ kÕ to¸n ®· theo dâi ,
ph¶n ¸nh ®−îc mét c¸ch tæng hîp vμ kiÓm tra ®−îc c¸c ®èi t−îng
h¹ch to¸n kÕ to¸n b»ng th−íc ®o tiÒn tÖ . Còng nhê cã ph−¬ng ph¸p
tÝnh gi¸ , kÕ to¸n tÝnh gi¸ vμ x¸c ®Þnh ®−îc toμn bé chi bá ra cã liªn
quan tíi viÖc thu mua , s¶n xuÊt , chÕ ®é t¹o vμ tiªu thô tõng lo¹i vËt
t− , s¶n phÈm , tõ ®ã so víi kÕt qu¶ mua , s¶n xuÊt , chÕ t¹i vμ tiªu thô
tõng lo¹i vËt t−, s¶n phÈm , tõ ®ã so víi kÕt qu¶ thu ®−îc ®Ó ®¸nh gi¸
hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung còng nh− kÕt qu¶ kinh doanh tõng
mÆt hμng , tõng lo¹i s¶n phÈm , dÞch vô vμ tõng ho¹t ®éng kinh doanh
nãi riªng . Cã thÓ nãi kh«ng cã ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ th× c¸c doanh
nghiÖp kh«ng thÓ thùc hiÖn tèt chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh ®−îc .
Kh«ng nh÷ng vËy, tμi liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh s¶n
phÈm cßn lμ c¨n cø quan träng ®Ó ph©n tÝch vμ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh
thøc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ vμ dù to¸n chi phÝ , t×nh h×nh sö dông
tμi s¶n , vËt t− , lao ®éng tiÒn vèn , t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸
1
- thμnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp , tõ ®ã cã c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý
phï hîp nh»m t¨ng c−êng hiÖu qu¶ qu¶n lý néi bé , ®−a ra c¸ch qu¶n
lý sao cho tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt ë møc thÊp nhÊt , h¹ gi¸ thμnh
s¶n phÈm , t¨ng søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng .
XuÊt ph¸t tõ vai trß , t¸c dông cña c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vμ
tÝnh thμnh s¶n phÈm cïng víi sù gióp ®ã tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o
, ®Æc biÖt lμ sù h−íng dÉn chØ b¶o cña c« gi¸o TS §Æng ThÞ Hoμ vμ
c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n C«ng ty sø Thanh Tr× , em ®· ®i s©u
nghiªn cøu ®Ó tμi: Tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh
s¶n phÈm ë C«ng ty sø Thanh Tr× - VIGLACERA" .
Hμ néi , ngμy 10 th¸ng 3 n¨m 2003
SV thùc hiÖn
Tèng Hoμng Quang
2
- Ch−¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm
I . Chi phÝ s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh s¶n phÈm .
1 . Chi phÝ s¶n xuÊt vμ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt .
1.1 . Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt .
Chi phÝ s¶n xuÊt lμ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toμn bé c¸c hao phÝ
vÒ lao ®éng sèng vμ lao ®éng vËt ho¸ mμ doanh nghiÖp ®· bá ra cã
liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt
®Þnh (th¸ng, n¨m, quý).
§Ó tiÕn hμnh s¶n xuÊt mét s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô bÊt kú,
ng−êi s¶n xuÊt ph¶i bá ra c¸c kho¶n chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, vÒ t−
liÖu lao ®éng vμ ®èi t−îng lao ®éng. V× thÕ, cã thÓ nãi qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt lμ qu¸ 5tr×nh kÕt hîp vμ tiªu hao cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt , cô thÓ
lμ cña 3 yÕu tè: t− liÖu lao ®éng, ®èi t−îng lao ®éng vμ søc lao ®éng ®Ó
s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô. Nh− vËy, thùc chÊt chi phÝ lμ sù
dÞch chuyÓn vèn - chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vμo c¸c
®èi t−îng tÝnh gi¸ (s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô).
Chi phÝ s¶n xuÊt cã rÊt nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nªn, ®Ó t¹o thuËn
lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vμ h¹ch to¸n chi phÝ, cÇn ph¶i ph©n lo¹i chi
phÝ.
1.2 .Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt : lμ viÖc s¾p xÕp c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c
nhau vμo tõng lo¹i, tõng nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng ®Æc tr−ng nhÊt
®Þnh. Trªn thùc tÕ, chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®−îc ph©n lo¹i theo nhiÒu
tiªu thøc kh¸c nhau. Tuy nhiªn, vÒ mÆt h¹ch to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt
th−êng ®−îc ph©n lo¹i theo c¸c tiªu thøc sau:
3
- * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung , tÝnh chÊt kinh tÕ cña
chi phÝ : tøc lμ viÖc ph©n lo¹i dùa vμo viÖc c¸c chi phÝ gièng nhau xÕp
vμo mét yÕu tè kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh trong lÜnh vùc
ho¹t ®éng nμo, vμ ë ®©u . Toμn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc chia ra thμnh
5 yÕu tè sau:
Chi phÝ nguyªn liÖu , vËt liÖu : Bao gåm tÊt c¶ nguyªn vËt liÖu
chÝnh vμ nguyªn vËt liÖu phô doanh nghiÖp sö dông cho ho¹t
®éng s¶n xuÊt .
Chi phÝ nh©n c«ng : Bao gåm tÊt c¶ tiÒn l−¬ng , phô cÊp , c¸c
kho¶n trÝch BHXH , BHYT , KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ
to¸n hiÖn hμnh vμ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt.
Chi phÝ khÊu hao tμi s¶n cè ®Þnh : lμ toμn bé sè ph¶i trÝch trong
kú ®èi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i tμi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp.
Chi phÝ dÞch vô mua ngoμi : lμ sè tiÒn tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô
mua ngoμi phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh
nghiÖp.
Chi kh¸c b»ng tiÒn : Gåm tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú trõ c¸c kho¶n chi phÝ kÓ trªn .
Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung, tÝch chÊt kinh tÕ cña chi phÝ cã
t¸c dông cho biÕt kÕt cÊu, tû träng tõng lo¹i chi phÝ mμ doanh nghiÖp
®· chi ra trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó lμm c¬ së lËp b¶ng
thuyÕt minh b¸o c¸o tμi chÝnh phôc vô cho yªu cÇu th«ng tin vμ qu¶n
trÞ doanh nghiÖp; ®ång thêi cßn lμ c¨n cø ®Ó lËp dù to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt, ph©n tÝch t×nh h×nh lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cho
kú sau.
* Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo kho¶n môc ( ph©n lo¹i theo môc ®Ých
c«ng dông cña cña chi phÝ ).
Theo c¸ch ph©n lo¹i nμy th× chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc xÕp thμnh mét
sè kho¶n môc nhÊt ®Þnh cã c«ng dông kinh tÕ kh¸c nhau ®Ó phôc vô
cho yªu cÇu tÝnh gi¸ thμnh vμ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch
4
- gi¸ thμnh.Theo quy ®Þnh hiÖn nay th× chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm bao
gåm 3 kho¶n môc:
Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp : Ph¶n ¸nh toμn bé chi phÝ vÒ
nguyªn, vËt liÖu chÝnh, phô, nhiªn liÖu ... tham gia trùc tiÕp vμo viÖc
s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Gåm c¸c chi phÝ ph¶i tr¶ cho c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm nh− tiÒn l−¬ng, phô cÊp l−¬ng vμ
c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ víi tiÒn l−¬ng ph¸t
sinh .
Chi phÝ s¶n xuÊt chung : Lμ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong
ph¹m vi ph©n x−ëng s¶n xuÊt (trõ chi phÝ vËt liÖu vμ nh©n c«ng trùc
tiÕp).
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo kho¶n môc cã ý nghÜa quan träng
hμng ®Çu trong viÖc phôc vô cho c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh ; cã t¸c dông x¸c ®Þnh sè chi phÝ ®· chi ra trong
tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lμm c¬ së sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸
thμnh s¶n phÈm trong kú, phôc vô cho viÖc qu¶n lý chi phÝ theo ®Þnh
møc ; lμ tμi liÖu ®Ó lËp kÕ ho¹ch gi¸ thμnh ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh thùc
hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thμnh . MÆt kh¸c, ph©n lo¹i chi phÝ theo c¸ch nμy
cßn cung cÊp tμi liÖu cho doanh nghiÖp tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc
chi phÝ s¶n xuÊt vμ phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý gi¸ thμnh.
2 . Gi¸ thμnh s¶n phÈm vμ ph©n lo¹i gi¸ thμnh s¶n phÈm .
2.1 . Kh¸i niÖm gi¸ thμnh s¶n phÈm .
Gi¸ thμnh s¶n phÈm lμ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toμn bé c¸c
kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vμ lao ®éng vËt ho¸ cã liªn quan ®Õn
khèi l−îng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao vô ®· hoμn thμnh.
Gi¸ thμnh s¶n phÈm lμ mét c¬ së quan träng ®Ó c¸c doanh
nghiÖp x¸c ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm cña m×nh. ChØ tiªu gi¸ thμnh s¶n
phÈm ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông tμi s¶n, vËt t−, lao ®éng, tiÒn vèn
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp còng nh− tÝnh ®óng ®¾n
cña c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc kinh tÕ, kü thuËt vμ c«ng nghÖ mμ doanh
nghiÖp ®· sö dông.
2.2 . Ph©n lo¹i gi¸ thμnh s¶n phÈm .
5
- §Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña qu¶n lý, h¹ch to¸n vμ kÕ ho¹ch ho¸
gi¸ thμnh còng nh− yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hμng ho¸, gi¸ thμnh ®−îc
xem xÐt d−íi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau. Tuy
nhiªn, trªn thùc tÕ, ng−êi ta th−êng xem xÐt gi¸ thμnh theo 2 gãc ®é
sau:
* C¨n cø vμo c¬ së sè liÖu vμ thêi ®iÓm tÝnh gi¸ : Theo c¸ch nμy, gi¸
thμnh ®−îc chia thμnh gi¸ thμnh kÕ ho¹ch, gi¸ thμnh ®Þnh møc vμ gi¸
thμnh thùc tÕ:
- Gi¸ thμnh kÕ ho¹ch : Gi¸ thμnh kÕ ho¹ch ®−îc x¸c ®Þnh tr−íc
khi b−íc vμo kinh doanh trªn c¬ së gi¸ thμnh thùc tÕ kú tr−íc vμ c¸c
®Þnh møc, c¸c dù to¸n chi phÝ cña kú kÕ ho¹ch.
Gi¸ thμnh kÕ ho¹ch thÓ hiÖn môc tiªu phÊn ®Êu vÒ gi¸ thμnh
cña doanh nghiÖp, lμ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh
thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thμnh cña doanh nghiÖp.
- Gi¸ thμnh ®Þnh møc: Lμ gi¸ thμnh ®−îc x¸c ®Þnh tr−íc khi b¾t
®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hμnh t¹i
tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch (th−êng lμ ngμy ®Çu
th¸ng). Do vËy, gi¸ thμnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay
®æi cña c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®−îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm.
Gi¸ thμnh ®Þnh møc lμ th−íc ®o x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt, lμ
c«ng cô qu¶n lý ®Þnh møc, gióp doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c
gi¶i ph¸p kinh tÕ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
- Gi¸ thμnh thùc tÕ : lμ chØ tiªu ®−îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Gi¸ thμnh thùc tÕ lμ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh kÕt qu¶
phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp trong tæ chøc, sö dông c¸c biÖn ph¸p
n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
C¸ch ph©n lo¹i nμy cã t¸c dông trong viÖc qu¶n lý vμ gi¸m s¸t
chi phÝ, x¸c ®Þnh ®−îc c¸c nguyªn nh©n v−ît (hôt) ®Þnh møc chi phÝ
trong kú h¹ch to¸n. Tõ ®ã, ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch hoÆc ®Þnh møc chi phÝ
cho phï hîp.
6
- * C¨n cø vμo ph¹m vi c¸c chi phÝ vμ gi¸ thμnh : theo c¸ch nμy gi¸
thμnh ®−îc chia thμnh gi¸ thμnh s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh toμn bé s¶n
phÈm tiªu thô:
- Gi¸ thμnh s¶n xuÊt : lμ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ
ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m
vi ph©n x−ëng s¶n xuÊt (chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp
vμ chi phÝ s¶n xuÊt chung). Do vËy, gi¸ thμnh s¶n xuÊt cßn cã tªn gäi
lμ gi¸ thμnh c«ng x−ëng.
Gi¸ thμnh s¶n xuÊt ®−îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n thμnh phÈm
nhËp kho vμ gi¸ vèn hμng b¸n (khi b¸n hμng trùc tiÕp), lμ c¨n cø ®Ó
x¸c ®Þnh gi¸ vèn hμng b¸n vμ møc l·i gép trong kú kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
- Gi¸ thμnh toμn bé s¶n phÈm tiªu thô : lμ chØ tiªu ph¶n ¸nh
toμn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu
thô s¶n phÈm (chi phÝ s¶n xuÊt, qu¶n lý vμ b¸n hμng ). Do vËy, gi¸
thμnh tiªu thô cßn gäi lμ gi¸ thμnh toμn bé hay gi¸ thμnh ®Çy ®ñ. Gi¸
thμnh tiªu thô lμ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn tr−íc thuÕ cña doanh
nghiÖp.
3 . Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh s¶n phÈm .
VÒ thùc chÊt, chi phÝ s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh lμ 2 mÆt kh¸c nhau
cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (chi phÝ s¶n xuÊt ph¶n ¸nh mÆt hao phÝ s¶n
xuÊt, cßn gi¸ thμnh ph¶n ¸nh mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt).
TÊt c¶ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú, kú
tr−íc chuyÓn sang) vμ c¸c chi phÝ trÝch tr−íc cã liªn quan ®Õn khèi
l−îng s¶n phÈm, l¹o vô, dÞch vô ®· hoμn thμnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ
tiªu gi¸ thμnh s¶n phÈm.
Ng−îc l¹i, gi¸ thμnh s¶n phÈm lμ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toμn bé
c¸c kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn khèi l−îng c«ng viÖc, s¶n phÈm ®·
hoμn thμnh trong kú mμ doanh nghiÖp bá ra bÊt kÓ ë kú nμo.
Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh s¶n phÈm :
Tæng gi¸ thμnh Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n
s¶n phÈm, dÞch vô = xuÊt dë + xuÊt ph¸t sinh - xuÊt dë
lao vô hoμn thμnh dang ®Çu kú trong kú dang cuèi kú
7
- Gi¸ thμnh s¶n phÈm lμ mét ph¹m trï cña s¶n xuÊt hμng ho¸,
ph¶n ¸nh l−îng gi¸ trÞ cña nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vμ lao ®éng
vËt ho¸ ®· thùc sù chi ra cho s¶n xuÊt s¶n phÈm. Trong gi¸ thμnh s¶n
phÈm chØ bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸n
tiÕp vμo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cÇn ph¶i ®−îc båi hoμn ®Ó t¸i s¶n xuÊt ë
doanh nghiÖp mμ kh«ng bao gåm toμn bé nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh
trong kú kinh doanh cña doanh nghiÖp. B¶n chÊt cña gi¸ thμnh s¶n
phÈm chÝnh lμ sù chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè chi phÝ vμo nh÷ng
s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh ®· hoμn thμnh .
II . NhiÖm vô cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm
trong doanh nghiÖp
1 . VÞ trÝ , vai trß cña kÕ to¸n CPSX vμ tÝnh GTSP .
H¹ch to¸n kÕ to¸n - mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ
rÊt cã hiÖu qu¶ víi chøc n¨ng ph¶n ¸nh vμ gi¸m ®èc mét c¸ch liªn
tôc, toμn diÖn vμ cã hÖ thèng c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh tÕ tμi chÝnh ë
doanh nghiÖp - nãi chung, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸
thμnh s¶n phÈm nãi riªng, víi c¸c ph−¬ng ph¸p cña m×nh ®· ®¸p øng
®−îc nhu cÇu h¹ch to¸n chÆt chÏ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong doanh
nghiÖp. Cô thÓ, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm
(b»ng viÖc kÕt hîp gi÷a c¸c ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸, chøng tõ, ®èi øng
tμi kho¶n , tæng hîp - c©n ®èi kÕ to¸n) ®· ghi nhËn vμ ph¶n ¸nh sù
vËn ®éng vμ biÕn ®æi kh«ng ngõng c¶ vÒ h×nh th¸i hiÖn vËt vμ gi¸ trÞ
cña vËt t−, s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô,... trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vμo
chøng tõ, tμi kho¶n kÕ to¸n vμ tæng hîp c¸c th«ng tin kh¸c nhau qua
c¸c b¸o c¸o. Do ®ã, thùc hiÖn tèt chøc n¨ng ph¶n ¸nh vμ gi¸m ®èc
mét c¸ch liªn tôc, toμn diÖn vμ cã hÖ thèng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, hay nãi
c¸ch kh¸c, lμ h¹ch to¸n mét c¸ch chÆt chÏ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhê
vËy, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm kh«ng
nh÷ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu trong qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh
gi¸ thμnh s¶n phÈm, mμ cßn cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ kinh tÕ tμi
chÝnh quan träng vÒ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cho nh÷ng ng−êi ra quyÕt
8
- ®Þnh, gãp phÇn ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
2 . NhiÖm vô cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n
phÈm .
§Ó thùc hiÖn ®−îc chøc n¨ng cña m×nh, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng nhiÖm
vô chñ yÕu sau:
- TËp hîp, kÕt chuyÓn vμ ph©n bæ chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c lo¹i
chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c ®èi t−îng h¹ch to¸n chi phÝ vμ ®èi t−îng tÝnh
gi¸ thμnh. Trªn c¬ së ®ã, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc
vμ dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
- KiÓm kª vμ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang mét c¸ch khoa häc,
hîp lý. TÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thμnh s¶n xuÊt (gi¸ thμnh c«ng x−ëng)
cña s¶n phÈm, dÞch vô hoμn thμnh. §ång thêi, ph¶n ¸nh l−îng s¶n
phÈm, dÞch vô hoμn thμnh, nhËp kho hay tiªu thô (chi tiÕt tõng ho¹t
®éng, tõng mÆt hμng).
- Tæ chøc vËn dông chøng tõ, tμi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm cho phï hîp.
- LËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, ®Þnh kú tæ chøc ph©n
tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vμ gi¸ thμnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp .
III . Néi dung tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ s¶n
phÈm .
1 . KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
1.1 . §èi t−îng t©p hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
§èi t−äng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lμ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ
trong h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Do vËy, x¸c ®Þnh ®èi t−îng h¹ch
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lμ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ
mμ thùc chÊt lμ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vμ n¬i chÞu chi phÝ.
C¸c c¨n cø x¸c ®Þnh ®èi t−îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:
• §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt (s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay
phøc t¹p).
9
- • Lo¹i h×nh s¶n xuÊt (®¬n chiÕc, s¶n xuÊt hμng lo¹t nhá hay s¶n
xuÊt hμng lo¹t víi khèi l−îng lín).
• Yªu cÇu vμ tr×nh ®é qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh.
• C¸c ph−¬ng tiÖn tÝnh to¸n.
1.2 . C¸c ph−¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
Ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp : ¸p dông víi c¸c chi phÝ cã liªn quan
®Õn ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh vμ c«ng t¸c h¹nh to¸n , ghi
chÐp ban ®Çu cho phÐp quy n¹p trùc tiÕp c¸c chi phÝ nμy vμo tõng ®èi
t−îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ cã liªn quan .
Ph−¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp : §−îc ¸p dông khi mét laäi chi
phÝ cã liªn quan tíi nhiÒu ®èi t−îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ,
kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi . Tr−êng hîp nμy ph¶i trän
tiªu chuÈn hîp lý ®Ó tiÕn hμnh ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t−îng cã
liªn quan theo c«ng thøc sau :
Ci = H x Ti C : Tæng CPSX ®· tËp hîp cÇn ph©n bæ
H : HÖ sè ph©n bæ
C T : Tæng tiªu chuÈn cÇn ph©n bæ
Trong ®ã : H = -------- Ci : CPSX ®· tËp hîp cÇn ph©n bæ thø i
T Ti : Tiªu chuÈn ph©n bæ
1.3 . KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt .
1.3.1 . Theo ph−¬ng ph¸p kª khai th−êng xuyªn .
a . KÕ to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp:
* Kh¸i niÖm :
Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt
liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu... ®−îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc
chÕ t¹o s¶n phÈm.
* C¸ch thøc tËp hîp vμ ph©n bæ:
10
- §èi víi nh÷ng vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn
tõng ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt (ph©n x−ëng, bé phËn s¶n
xuÊt hoÆc s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm, lao vô, v.v...) th× h¹ch to¸n trùc
tiÕp cho ®èi t−îng ®ã.
Tr−êng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t−îng
tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®−îc th× ph¶i ¸p
dông ph−¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi
t−îng cã liªn quan. Tiªu thøc ph©n bæ th−êng ®−îc sö dông lμ ph©n
bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng l−îng, sè l−îng s¶n
phÈm...
C«ng thøc ph©n bæ nh− sau:
Chi phÝ vËt liÖu ph©n bæ cho Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña Tû lÖ
= x
tõng ®èi t−îng (hoÆc s¶n tõng ®èi t−îng (hoÆc s¶n ph©n
phÈm) phÈm) bæ
Trong ®ã :
Tû lÖ (hay hÖ = Tæng chi phÝ vËt liÖu cÇn ph©n bæ
sè) ph©n bæ Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi
* Tμi kho¶n sö dông:
TK621 - Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp. Tμi kho¶n nμy ®−îc më
chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ (ph©n x−ëng, bé phËn s¶n
xuÊt...)
Bªn Nî: - Gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n
phÈm hay thùc hiÖn lao vô , dÞch vô .
Bªn Cã: - Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt
- KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp.
TK 621 cuèi kú kh«ng cã sè d−.
*Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n
- XuÊt kho nguyªn, vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o
s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô:
11
- Nî TK 621 (Chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng)
Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ xuÊt dïng theo tõng lo¹i
- Tr−êng hîp nhËn vËt liÖu vÒ kh«ng nhËp kho mμ xuÊt dïng
trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô, c¨n cø
gi¸ thùc tÕ xuÊt dïng:
Nî TK 621 (Chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng)
Nî TK 133 (1331) - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ (víi vËt
liÖu mua ngoμi vμ doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p
khÊu trõ).
Cã TK 331, 111, 112: VËt liÖu mua ngoμi.
Cã TK 411: NhËn cÊp ph¸t, nhËn liªn doanh.
Cã TK 154: VËt liÖu tù SX hay thuª ngoμi gia c«ng
Cã c¸c TK kh¸c (311,336,338...): VËt liÖu vay,
m−în...
- Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt:
Nî TK 152 (Chi tiÕt vËt liÖu)
Cã TK 621 (Chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng)
- Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp theo
tõng ®èi t−îng ®Ó tÝnh gi¸ thμnh:
Nî TK 154 (Chi tiÕt theo ®èi t−îng)
Cã TK 621 (Chi tiÕt theo ®èi t−îng)
TK 151, 152, 331,
111, 112, 411,... TK 621 TK 154
KÕt chuyÓn chi phÝ
nguyªn, vËt liÖu trùc
VËt liÖu dïng trùc tiÕp tiÕp
chÕ t¹o s¶n phÈm, tiÕn TK 152
hμnh lao vô, dÞch vô
VËt liÖu dïng kh«ng hÕt
nhËp kho chuyÓn sang kú
sau
12
S¬ ®å : H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp
- b . KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
* Kh¸i niÖm :
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lμ nh÷ng kho¶n thï lao ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô,
dÞch vô nh− tiÒn l−¬ng chÝnh, l−¬ng phô vμ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh
chÊt l−¬ng (Phô cÊp khu vùc, ®¾t ®á, ®éc h¹i, phô cÊp lμm ®ªm, thªm
giê...). Ngoμi ra, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n
®ãng gãp cho c¸c quü B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng
®oμn do chñ sö dông lao ®éng chÞu vμ ®−îc tÝnh vμo chi phÝ kinh
doanh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l−¬ng ph¸t sinh cña c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
* Tμi kho¶n sö dông :
TK 622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp..
Néi dung vμ kÕt cÊu cña tμi kho¶n nμy nh− sau:
Bªn Nî: - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm , thùc hiÖn
lao
vô , dÞch vô
Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vμo tμi kho¶n tÝnh
gi¸
thμnh.
TK 622 cuèi kú kh«ng cã sè d−.
TK 622 ®−îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ nh− TK
621.
*Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
13
- - TÝnh ra tæng sè tiÒn c«ng, tiÒn l−¬ng vμ phô cÊp ph¶i tr¶ trùc
tiÕp cho c«ng nh©n s¶n xuÊt s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô
trong kú.
Nî TK 622 (Chi tiÕt theo ®èi t−îng)
Cã TK 334: Tæng sè tiÒn l−¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng
nh©n trùc tiÕp.
- TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh
Nî TK 622 (Chi tiÕt theo ®èi t−îng)
Cã TK 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (3382,3383,
3384)
- Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vμo tμi kho¶n
tÝnh gi¸ thμnh theo tõng ®èi t−îng:
Nî TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang
Cã TK 622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 334 TK 621 TK 154
TiÒn l−¬ng vμ phô cÊp
l−¬ng ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp
KÕt chuyÓn chi phÝ
TK 338
nh©n c«ng trùc tiÕp
C¸c kho¶n trÝch BHXH,
BHYT,
KPC§ theo quy ®Þnh tÝnh
S¬ ®å : H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
c . KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung:
*Kh¸i niÖm:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lμ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n
xuÊt s¶n phÈm ngoμi chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp vμ chi phÝ nh©n
14
- c«ng trùc tiÕp. §©y lμ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n
x−ëng, bé phËn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
* Tμi kho¶n sö dông:
TK 627 - Chi phÝ s¶n xuÊt chung, më chi tiÕt theo tõng ph©n x−ëng,
bé phËn s¶n xuÊt, dÞch vô. Néi dung vμ kÕt cÊu cña tμi kho¶n nμy nh−
sau:
Bªn Nî: - Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.
- KÕt chuyÓn (hay ph©n bæ) chi phÝ s¶n xuÊt chung vμo chi
phÝ s¶n
phÈm hay lao vô, dich vô.
TK 627 cuèi kú kh«ng cã sè d−.
TK 627 ®−îc më chi tiÕt thμnh 6 tiÓu kho¶n:
TK 6271 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n x−ëng
TK 6272 - Chi phÝ vËt liÖu
TK 6273 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
TK 6274 - Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 6277 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoμi
TK 6278 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Ngoμi ra, tuú yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp, tõng
ngμnh, tμi kho¶n 627 cã thÓ ®−îc më thªm mét sè tiÓu kho¶n kh¸c ®Ó
ph¶n ¸nh mét sè néi dung hoÆc yÕu tè chi phÝ.
* Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n
- TÝnh ra tiÒn l−¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x−ëng:
Nî TK 627 - 6271 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK 334 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn
- TrÝch BHXH, BHYT,KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh
Nî TK 627 - 6271 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK 338 : Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c(3382, 3383,
3384)
- Chi phÝ vËt liÖu xuÊt kho dïng chung cho tõng ph©n x−ëng
Nî TK 627 - 6272 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
15
- Cã TK 152, 611 (Chi tiÕt tiÓu kho¶n)
- C¸c chi phÝ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt dïng cho c¸c bé phËn
Nî TK 627 - 6273 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK 153, 611 - C«ng cô, dông cô (ph©n bæ mét
lÇn)
- TrÝch khÊu hao TSC§ cña ph©n x−ëng, bé phËn:
Nî TK 627 - 6274 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK 214 (Chi tiÕt tiÓu kho¶n)
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoμi:
Nî TK 627 - 6277 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Nî TK 133 (1331) - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ (nÕu cã)
Cã TK 111, 112, 331,...: Gi¸ trÞ mua ngoμi
- C¸c chi phÝ ph¶i tr¶ kh¸c tÝnh vμo chi phÝ s¶n xuÊt chung
trong kú (chi phÝ söa ch÷a TSC§, chi phÝ ngõng s¶n xuÊt theo kÕ
ho¹ch...):
Nî TK 627 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK 335 (Chi tiÕt chi phÝ ph¶i tr¶)
- Ph©n bæ c¸c chi phÝ tr¶ tr−íc:
Nî TK 627 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK 142 (Chi tiÕt chi phÝ tr¶ tr−íc)
- C¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c (tiÕp t©n, héi nghÞ,...)
Nî TK 627 - 6278 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
Cã TK liªn quan (111, 112)
- C¸c kho¶n chi phÝ ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Nî TK liªn quan (111, 112, 152, 138,...)
Cã TK 627 (Chi tiÕt ph©n x−ëng, bé phËn)
- Cuèi kú, tiÕn hμnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo tiªu
thøc phï hîp cho c¸c ®èi t−îng chÞu phÝ (s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm,
lao vô, dÞch vô):
Nî TK 154 (Chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng)
Cã TK 627 (Chi tiÕt theo tõng tiÓu kho¶n).
16
- TK 334, 338 TK 627 TK 111, 112, 152,
611
Chi phÝ nh©n viªn
C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ
TK 152, 153 s¶n xuÊt chung (phÕ liÖu thu
håi, vËt t− dïng kh«ng hÕt)
Chi phÝ vËt liÖu,
c«ng cô, dông cô TK 154 (631)
TK 1421, 335
Chi phÝ theo dù to¸n
Ph©n bæ (hoÆc kÕt chuyÓn)
chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 152, 153
Chi phÝ vËt liÖu,
c«ng cô, dông cô
S¬ ®å: H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung
* Ph−¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Do chi phÝ s¶n xuÊt chung cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n
phÈm, lao vô, dÞch vô trong ph©n x−ëng nªn cÇn ph¶i ph©n bæ kho¶n
chi phÝ nμy cho tõng ®èi t−îng (s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô) theo tiªu
thøc phï hîp. Cô thÓ, theo c«ng thøc sau:
Møc chi phÝ Tæng tiªu
SXC ph©n bæ Tæng chi phÝ s¶n xuÊtchung cÇn ph©n bæ thøc ph©n bæ
cho tõng ®èi = x cña tõng ®èi
t−îng t−îng
Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi
t−îng
17
- Trong thùc tÕ, c¸c tiªu thøc th−êng ®−îc sö dông ®Ó ph©n bæ chi
phÝ s¶n xuÊt chung lμ ®Þnh møc chi phÝ, giê lμm viÖc thùc tÕ cña c«ng
nh©n s¶n xuÊt, tiÒn l−¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt...
d . KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p kª khai
th−êng xuyªn .
Chi phÝ s¶n xuÊt sau khi tËp hîp riªng tõng kho¶n môc sÏ ®−îc
tËp hîp trªn toμn doanh nghiÖp vμ chi tiÕt cho tõng ®èi t−îng kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Theo ph−¬ng ph¸p nμy, ®Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n sö
dông :
TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
Néi dung ph¶n ¸nh cña TK 154 nh− sau:
Bªn Nî: - TËp hîp c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong kú (chi phÝ nguyªn, vËt
liÖu
trùc tiÕp; chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vμ chi phÝ s¶n xuÊt
chung).
Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n phÈm.
- Tæng gi¸ thμnh s¶n xuÊt thùc tÕ hay chi phÝ thùc tÕ cña s¶n
phÈm, lao vô, dÞch vô ®· hoμn thμnh.
D− Nî: - Chi phÝ thùc tÕ cña s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô dë dang, ch−a
hoμn thμnh.
TK 154 ®−îc më chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng lo¹i lao
vô, dÞch vô... cña c¸c bé phËn s¶n xuÊt - kinh doanh chÝnh, phô (kÓ c¶
thuª ngoμi gia c«ng chÕ biÕn).
*Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
- Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp (chi tiÕt
theo tõng ®èi t−îng, tõng ph©n x−ëng, s¶n xuÊt, lao vô, dÞch vô...)
Nî TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
Cã TK 621 - Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp
- Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (chi tiÕt theo
®èi t−îng):
Nî TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
Cã TK 622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
- Ph©n bæ (hoÆc kÕt chuyÓn) chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng
s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô (chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng):
Nî TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
Cã TK 627 - Chi phÝ s¶n xuÊt chung
18
- - Gi¸ trÞ ghi gi¶m chi phÝ:
+ PhÕ liÖu thu håi trong s¶n xuÊt:
Nî TK 152 (Chi tiÕt phÕ liÖu)
Cã TK 154 (Chi tiÕt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô...)
+ S¶n phÈm háng ngoμi ®Þnh møc kh«ng söa ch÷a ®−îc:
Nî TK 1381 (Chi tiÕt s¶n phÈm háng ngoμi ®Þnh møc)
Cã TK 154 (Chi tiÕt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô...)
+ Gi¸ trÞ s¶n phÈm, vËt t− thiÕu hôt bÊt th−êng trong s¶n
xuÊt:
Nî TK liªn quan (138, 334, 821,...)
Cã TK 154 (Chi tiÕt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô...)
+ VËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp kho (nÕu ch−a ph¶n
¸nh ë TK 621):
Nî TK 152 (Chi tiÕt vËt liÖu)
Cã TK 154 (Chi tiÕt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô...)
- Gi¸ thμnh thùc tÕ s¶n phÈm, lao vô hoμn thμnh:
Nî TK 155: NhËp kho thμnh phÈm
Nî TK 157: Göi b¸n
Nî TK 632: Tiªu thô th¼ng (kh«ng qua kho)
Cã TK 154 (Chi tiÕt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô...)
- Tr−êng hîp gi¸ trÞ s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô cña s¶n xuÊt
kinh doanh phôc vô cho c¸c ®èi t−îng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 627: Phôc vô cho s¶n xuÊt s¶n phÈm vμ nhu cÇu
kh¸c
ë PX.
Nî TK 641, 642: Phôc vô cho b¸n hμng, cho qu¶n lý
doanh
nghiÖp.
Nî TK 152, 153, 155: NhËp kho vËt t−, thμnh phÈm.
Nî TK 632: Tiªu thô trùc tiÕp ra ngoμi.
Cã TK 154 (Chi tiÕt tõng lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh
doanh phô)
19
nguon tai.lieu . vn