Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA VẬT LÝ
NGUYỄN THỊ TIÊN
HIỆU CHỈNH CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA ĐẦU DÒ
NaI(Tl) BẰNG PHƯƠNG PHÁP MONTE CARLO
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA VẬT LÝ
HIỆU CHỈNH CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA ĐẦU DÒ
NaI(Tl) BẰNG PHƯƠNG PHÁP MONTE CARLO
Chuyên ngành: Vật lý học
Mã số: 52440102
Giảng viên hướng dẫn: TS. HOÀNG ĐỨC TÂM
Sinh viên thực hiện: NGUYỄN THỊ TIÊN
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này bản thân tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và
động viên từ quý thầy cô, gia đình và bạn bè.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến TS. Hoàng Đức Tâm đã trực tiếp hướng dẫn tôi thực
hiện đề tài luận văn. Trong quá trình thực hiện luận văn, thầy không những truyền cho
tôi ý tưởng, cung cấp những định hướng mà còn đưa ra những nhận xét quý giá giúp tôi
gỡ bỏ những khó khăn, giúp tôi chỉnh sửa và hoàn thành luận văn một cách tốt nhất.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến tất cả Thầy, Cô Khoa Vật lý, trường Đại học Sư phạm
thành phố Hồ Chí Minh đã cung cấp cho tôi những kiến thức trong quá trình học để tôi
có khả năng hoàn thành luận văn này.
Tôi xin cảm ơn ba mẹ của tôi đã hi sinh cả cuộc đời nuôi nấng và cho các con
được học hành, ba mẹ là chỗ dựa tinh thần vững chắc, là nguồn động viên mạnh mẽ nhất
đối với tôi.
Tôi xin cảm ơn những người bạn của tôi, những người luôn cổ vũ, giúp đỡ tôi
những lúc khó khăn.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng tri ân sâu sắc và gửi lời cảm ơn chân thành đến tất
cả mọi người.
Tp.Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 1 năm 2016
Nguyễn Thị Tiên
MỤC LỤC
Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt và thuật ngữ ..............................................................i
Danh mục các bảng ........................................................................................................ iii
Danh mục các hình vẽ, đồ thị ..........................................................................................iv
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... vi
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN .......................................................................................... 1
1.1. Tương tác giữa bức xạ gamma và vật chất ............................................................... 1
1.1.1. Một số tính chất của bức xạ gamma ................................................................ 1
1.1.2. Các cơ chế tương tác của bức xạ gamma với vật chất .................................... 1
1.1.3. Các đặc trưng của phổ gamma ...................................................................... 10
1.2. Hệ phổ kế gamma sử dụng đầu dò nhấp nháy ........................................................ 11
1.2.1. Giới thiệu chung về hệ phổ kế gamma .......................................................... 11
1.2.2. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động các bộ phận của đầu dò nhấp nháy .......... 13
1.2.3. Khả năng phân giải và hiệu suất ghi của đầu dò nhấp nháy ......................... 16
CHƯƠNG 2. CHƯƠNG TRÌNH MÔ PHỎNG MCNP .......................................... 19
2.1. Giới thiệu chung về phương pháp Monte Carlo và chương trình MCNP ............... 19
2.2. Các đặc trưng của chương trình mô phỏng MCNP ................................................. 21
CHƯƠNG 3. KHẢO SÁT VÀ HIỆU CHỈNH CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA
ĐẦU DÒ NHẤP NHÁY ............................................................................................... 29
3.1. Xây dựng bộ số liệu đầu vào ................................................................................... 29
3.1.1. Mô tả hệ đo .................................................................................................... 29
3.1.2. Kiểm tra khả năng mô phỏng của tệp đầu vào .............................................. 32
3.2. Khảo sát, đánh giá và hiệu chỉnh các thông số kỹ thuật của đầu dò ....................... 35
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 46
Tài liệu tham khảo .......................................................................................................... 47
Phụ lục ............................................................................................................................ 49
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA VẬT LÝ
NGUYỄN THỊ TIÊN
HIỆU CHỈNH CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA ĐẦU DÒ
NaI(Tl) BẰNG PHƯƠNG PHÁP MONTE CARLO
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA VẬT LÝ
HIỆU CHỈNH CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA ĐẦU DÒ
NaI(Tl) BẰNG PHƯƠNG PHÁP MONTE CARLO
Chuyên ngành: Vật lý học
Mã số: 52440102
Giảng viên hướng dẫn: TS. HOÀNG ĐỨC TÂM
Sinh viên thực hiện: NGUYỄN THỊ TIÊN
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này bản thân tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và
động viên từ quý thầy cô, gia đình và bạn bè.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến TS. Hoàng Đức Tâm đã trực tiếp hướng dẫn tôi thực
hiện đề tài luận văn. Trong quá trình thực hiện luận văn, thầy không những truyền cho
tôi ý tưởng, cung cấp những định hướng mà còn đưa ra những nhận xét quý giá giúp tôi
gỡ bỏ những khó khăn, giúp tôi chỉnh sửa và hoàn thành luận văn một cách tốt nhất.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến tất cả Thầy, Cô Khoa Vật lý, trường Đại học Sư phạm
thành phố Hồ Chí Minh đã cung cấp cho tôi những kiến thức trong quá trình học để tôi
có khả năng hoàn thành luận văn này.
Tôi xin cảm ơn ba mẹ của tôi đã hi sinh cả cuộc đời nuôi nấng và cho các con
được học hành, ba mẹ là chỗ dựa tinh thần vững chắc, là nguồn động viên mạnh mẽ nhất
đối với tôi.
Tôi xin cảm ơn những người bạn của tôi, những người luôn cổ vũ, giúp đỡ tôi
những lúc khó khăn.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng tri ân sâu sắc và gửi lời cảm ơn chân thành đến tất
cả mọi người.
Tp.Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 1 năm 2016
Nguyễn Thị Tiên
MỤC LỤC
Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt và thuật ngữ ..............................................................i
Danh mục các bảng ........................................................................................................ iii
Danh mục các hình vẽ, đồ thị ..........................................................................................iv
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... vi
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN .......................................................................................... 1
1.1. Tương tác giữa bức xạ gamma và vật chất ............................................................... 1
1.1.1. Một số tính chất của bức xạ gamma ................................................................ 1
1.1.2. Các cơ chế tương tác của bức xạ gamma với vật chất .................................... 1
1.1.3. Các đặc trưng của phổ gamma ...................................................................... 10
1.2. Hệ phổ kế gamma sử dụng đầu dò nhấp nháy ........................................................ 11
1.2.1. Giới thiệu chung về hệ phổ kế gamma .......................................................... 11
1.2.2. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động các bộ phận của đầu dò nhấp nháy .......... 13
1.2.3. Khả năng phân giải và hiệu suất ghi của đầu dò nhấp nháy ......................... 16
CHƯƠNG 2. CHƯƠNG TRÌNH MÔ PHỎNG MCNP .......................................... 19
2.1. Giới thiệu chung về phương pháp Monte Carlo và chương trình MCNP ............... 19
2.2. Các đặc trưng của chương trình mô phỏng MCNP ................................................. 21
CHƯƠNG 3. KHẢO SÁT VÀ HIỆU CHỈNH CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA
ĐẦU DÒ NHẤP NHÁY ............................................................................................... 29
3.1. Xây dựng bộ số liệu đầu vào ................................................................................... 29
3.1.1. Mô tả hệ đo .................................................................................................... 29
3.1.2. Kiểm tra khả năng mô phỏng của tệp đầu vào .............................................. 32
3.2. Khảo sát, đánh giá và hiệu chỉnh các thông số kỹ thuật của đầu dò ....................... 35
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 46
Tài liệu tham khảo .......................................................................................................... 47
Phụ lục ............................................................................................................................ 49