Luận văn Thạc sĩ Lịch sử: Huyện Mang Thít (Vĩnh Long) trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc giai đoạn 1947 - 1975

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐHSP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ NGỌC YẾN HUYỆN MANG THÍT (VĨNH LONG) TRONG CUỘC ĐẤU TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC GIAI ĐOẠN 1947-1975 LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ TP. HỒ CHÍ MINH - 2011 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐHSP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ NGỌC YẾN HUYỆN MANG THÍT (VĨNH LONG) TRONG CUỘC ĐẤU TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC GIAI ĐOẠN 1947-1975 Chuyên ngành: LỊCH SỬ VIỆT NAM Mã số: 60 22 54 LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS VÕ XUÂN ĐÀN Thành phố Hồ Chí Minh - 2011 MỤC LỤC T ỤC LỤC............................................................................................................................1 5T Ở ĐẦU ..............................................................................................................................3 T . Lý do chọn đề tài5T..................................................................................................................................3 T . Lịch sử nghiên cứu vấn đề5T ....................................................................................................................4 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu5T.........................................................................................................5 4. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................................................5 5. Nguồn tài liệu nghiên cứu.....................................................................................................................6 T5 . Những đóng góp của luận văn..............................................................................................................6 7. Bố cục của luận văn .............................................................................................................................6 (Nguồn: Ban Tuyên giáo huyện Mang Thít) Chương 1: KHÁI QUÁT VỀ HUYỆN MANG THÍT TRƯỚC NĂM 1947T5 .....................................................................................8 1.1. Điều kiện địa lí tự nhiên5T ....................................................................................................................9 1.2. Đặc điểm dân cư, văn hóa - xã hội...................................................................................................10 5 .3. Truyền thống đấu tranh cách mạng của nhân dân Mang Thít trước năm 1947T5 ..................................10 1.3.1. Vùng đất, con người và truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm trước khi có ĐảngT5 ................10 T5 .3.2. Hình thành các tổ chức Cộng sản ở Mang Thít lãnh đạo nhân dân đấu tranh5T............................13 5T .3.3. Từ cao trào dân chủ 1936 - 1939 đến cách mạng tháng 8 năm 1945T5 .........................................14 1.3.4. Tình hình Mang Thít sau cách mạng tháng 8 năm 1945 đến trước năm 19475T ............................19 Chương 2: HUYỆN MANG THÍT TRONG KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP ( 1947-1954)5T ...................................................................................................................................26 T5 .1. Những năm đầu kháng chiến chống Pháp5T ........................................................................................26 5T .1.1. Gây dựng lại cơ sở cách mạng cùng toàn quốc kháng chiến.....................................................26 2.1.2. Nhân dân Mang Thít cùng nhân dân cả nước thực hiện kháng chiến toàn dân, toàn diện5T ..........29 5 .2. Cuộc kháng chiến chống Pháp giành thắng lợi.................................................................................31 T5 .2.1. Xây dựng và phát triển chiến tranh nhân dân đẩy mạnh kháng chiến........................................31 5T .2.2. Phối hợp với chiến trường chung, cuộc kháng chiến chống Pháp giành thắng lợi5T.....................40 Chương 3: HUYỆN MANG THÍT TRONG KHÁNG CHIẾN CHỐNG MĨ (1954-1975)5T .............................................................................................................................................46 5T .1. Đấu tranh đòi dân sinh dân chủ, xây dựng lực lượng tiến hành Đồng khởi năm 19605T .......................46 3.1.1. Đấu tranh đòi dân sinh dân chủ và chống “tố cộng, diệt cộng”T5 .................................................46 3.1.2. Xây dựng lực lượng thực hiện Đồng khởi................................................................................51 T .2. Từ sau Đồng khởi đến tổng tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968T5 ....................................54 3.2.1. Phát triển lực lượng kháng chiến chống bình định lấn chiếm giành quyền làm chủ nông thôn.54 T .2.2. Khôi phục và chuẩn bị lực lượng tiến tới tổng tấn công và nổi dậy xuân Mậu Thân năm 196859 3.2.3. Quân và dân Mang Thít thực hiện tổng tấn công và nổi dậy xuân Mậu Thân năm 1968............66 5T .3. Kiên trì đấu tranh đi đến thắng lợi hoàn toàn5T ...................................................................................71 3.3.1. Quân dân Mang Thít chống bình định phản kích, bảo vệ cách mạng5T.........................................71 T5 .3.2. Thực hiện tiến công mở rộng vùng nông thôn sau Hiệp định PariT5 ............................................78 5 .3.3. Chiến dịch mùa khô (1974 - 1975) - tổng tiến công và nổi dậy giành thắng lợi hoàn toàn........87 T ẾT LUẬN5T ........................................................................................................................93 T . Kết luận5T .............................................................................................................................................93 T5 . Nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh nghiệm qua hai cuộc kháng chiến chống xâm lược................96 5 . Khuyến nghị.....................................................................................................................................100 TÀI LIỆU THAM KHẢOT5 ...............................................................................................102 PHỤ LỤCT5 .........................................................................................................................108 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Huyện Mang Thít là một trong tám đơn vị hành chính của tỉnh Vĩnh Long, một huyện vùng xa ở hướng Đông Bắc tỉnh Vĩnh Long, nằm bên hữu ngạn sông Cổ Chiên, kéo dài từ ven thành phố Vĩnh Long đến bờ Bắc sông Mang Thít. Huyện được bao bọc bởi hai con sông lớn là sông Cổ Chiên, sông Mang Thít và Quốc lộ 53. Nhìn trên bản đồ Mang Thít có hình tam giác với cạnh đáy là sông Mang Thít, hai cạnh bên là sông Cổ Chiên và quốc lộ 53, đỉnh tam giác tiếp xúc với vùng Thanh Đức, Long Phước sát phía Đông thành phố Vĩnh Long. Phía Bắc, Tây Bắc giáp huyện Long Hồ. Phía Bắc và Đông Bắc giáp huyện Chợ Lách (tỉnh Bến Tre) với ranh giới là sông Cổ Chiên. Phía Đông giáp huyện Vũng Liêm, ranh giới là sông Mang Thít, phía Nam giáp huyện Tam Bình. Huyện gồm có thị trấn huyện lị Cái Nhum và 12 xã (Chánh Hội, Tân Long, Nhơn Phú, Mỹ An, Mỹ Phước, An Phước, Chánh An, Hòa Tịnh, Bình Phước, Long Mỹ, Tân An Hội, Tân Long Hội) với 103 ấp khóm. Mang Thít còn gọi là Mân Thít hay Măng Thít, là tên đất xưa. Năm 1732, khi chúa Nguyễn thành lập dinh Long Hồ, vùng đất thuộc huyện Mang Thít hiện nay chỉ có vài làng. Năm 1808, Mang Thít thuộc huyện Vĩnh Bình phủ Định Viễn trấn Vĩnh Thanh. Khi Pháp chiếm Vĩnh Long chia Vĩnh Long thành ba huyện thì Mang Thít thuộc huyện Vĩnh Long (hạt Vĩnh Long). Đến năm 1889, vùng đất Mang Thít thuộc phạm vi quản lí của ba quận là Châu Thành, Chợ Lách và Tam Bình. Huyện được chính thức thành lập vào đầu năm 1947 và trong quá trình phát triển huyện đã nhiều lần đổi tên, sáp nhập cũng như tách ra từ các huyện khác. Khi mới thành lập năm 1947 huyện Mang Thít có tên là huyện Nhì, sau đó có tên là Mang Thít (1950), Vũng Liêm (1951), Cái Nhum (1955). Năm 1957, huyện Cái Nhum được nhập vào huyện Chợ Lách, đến năm 1963 thì tách ra làm hai huyện như cũ. Năm 1977 nhập hai huyện Cái Nhum và Châu Thành Tây thành huyện Long Hồ. Năm 1981, tách Long Hồ thành hai huyện là Long Hồ và Mang Thít, đến năm 1986 lại sáp nhập huyện Mang Thít vào Long Hồ. Năm 1992 tách huyện Long Hồ thành hai huyện Long Hồ và Mang Thít. Tên gọi huyện Mang Thít tồn tại đến ngày nay. Tuy nhiên có thời gian huyện Mang Thít còn có tên gọi là quận Minh Đức, đây là tên gọi do chính quy ền ngụy đặt vào năm 1961 và nhiều bậc cao niên ở Mang Thít hiện nay vẫn thường gọi tên huyện là Minh Đức như là để nhớ về kí ức một thời gian khổ. ... - tailieumienphi.vn