1. Trang Chủ
  2. Khoa học tự nhiên
  3. luận văn:So sánh hai phương pháp định lượng Berberin nguyên liệu bằng HPLC theo dược điển Trung Quốc (2005) và bằng đo quang phổ hấp thụ UV-VIS theo dược điển Việt Nam III

luận văn:So sánh hai phương pháp định lượng Berberin nguyên liệu bằng HPLC theo dược điển Trung Quốc (2005) và bằng đo quang phổ hấp thụ UV-VIS theo dược điển Việt Nam III

Berberin là một alcaloid thực vật thuộc nhóm isoquinolin có trong nhiều loại cây thuốc ở Việt Nam, khoảng 150 loài thuộc nhiều họ thực vật khác nhau. Berberin chủ yếu ở trong thân và rễ cây vàng đắng với tỷ lệ 1,5-3% ----- ----- ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Đề tài: “So sánh hai phương pháp định lượng Berberin nguyên liệu bằng HPLC theo dược điển Trung Quốc (2005) và bằng đo quang phổ hấp thụ UV-VIS theo dược điển Việt Nam III.” 1 TV N Berberin là m t alcaloid th c v t thu c nhóm isoquinolin có trong nhi u l

Thể loại Tài liệu miễn phí Khoa học tự nhiên

Số trang 45

Ngày tạo 8/30/2018 3:08:41 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.59 M

Tên tệp

Tải luận văn:So sánh hai phương pháp định lượng Berber... (.pdf)

Xem mẫu

  1. ----- ----- ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Đề tài: “So sánh hai phương pháp định lượng Berberin nguyên liệu bằng HPLC theo dược điển Trung Quốc (2005) và bằng đo quang phổ hấp thụ UV-VIS theo dược điển Việt Nam III.” 1
  2. TV N Berberin là m t alcaloid th c v t thu c nhóm isoquinolin có trong nhi u lo i cây thu c Vi t Nam, kho ng 150 loài thu c nhi u h th c v t khác nhau. Berberin ch y u trong thân và r cây vàng ng v i t l 1,5- 3%[1]. Berberin ư c bi t n v i tác d ng n i b t là kìm khu n t và E.coli, i u tr b nh l . Thu c ư c s d ng ph bi n do giá thành th p và khá an toàn, không nh hư ng t i s phát tri n bình thư ng c a vi khu n có ích ru t. Hi n nay trên th trư ng có các d ng bào ch c a Berberin như: thu c nh m t, viên nén, viên bao…. Vì v y v n ki m tra ch t lư ng nguyên li u làm thu c cũng như thành ph m là r t quan tr ng. Dư c i n Vi t Nam III (D VN III) có chuyên lu n ki m nghi m nguyên li u và ch ph m viên nén Berberin b ng phương pháp o quang ph h p th t ngo i UV- VIS, dư c i n Trung Qu c (2005) nh lư ng Berberin b ng HPLC. có cơ s l a ch n phương pháp nh lư ng Berberin thích h p, chúng tôi ã ti n hành th c hi n tài : “ So sánh hai phương pháp nh lư ng Berberin nguyên li u b ng HPLC theo dư c i n Trung Qu c (2005) và b ng o quang ph h p th UV-VIS theo dư c i n Vi t Nam III” v i nh ng m c tiêu sau:  ánh giá phương pháp nh lư ng Berberin nguyên li u b ng HPLC theo dư c i n Trung Qu c (2005)  ánh giá phương pháp nh lư ng Berberin nguyên li u b ng o quang ph h p th UV-VIS theo D VN III 2
  3.  So sánh hai phương pháp nh lư ng trên tìm phương pháp thích h p cho vi c nh lư ng berberin trong các cơ s ki m tra ch t lư ng thu c trong nư c. PH N I. T NG QUAN 1.1. VÀI NÉT V BERBERIN: 1.1.1. C u trúc: Beberin là m t alcaloid th c v t thu c nhóm isoquinolin có khung protoberberin[1]. Isoquinolin còn ư c g i là benzo[c] pyridin hay 2- benzamin là m t h p ch t h u cơ thơm heterocyclic[18] This image cannot currently be display ed. C u trúc c a isoquinolin Công th c c u t o: This image cannot currently be display ed. Công th c phân t : C20H18NO4+ PTL: 336.36 Tên khoa h c : 5,6 dihydro – 8,9 – dimethoxy – 1,3 – dioxa – 6a – azoniaindeno (5,6-a) anthracen [6] 1.1.2. Ngu n g c: 3
  4. Berberin thư ng có trong r , thân r , thân, v cây nh ng cây thu c chi Berberis, Hydrastis candensis, Coptis chinensis [18]. Berberin có nhi u trong thân và r cây vàng ng v i t l 1,5-3%, berberin chi m ít nh t là 82% so v i alcaloid toàn ph n [9]. Berberin thư ng có l n các t p ch t alcaloid khác như: palmatin, jatrorrhizin. Gi i h n t p ch t palmatin không quá 2%, jatrorrhizin không quá 5 % [6],[13]. 1.1.3. Tính ch t - B t k t tinh màu vàng, không mùi, có v r t ng. Tan trong nư c nóng, khó tan trong ethanol và nư c l nh, r t khó tan trong cloroform, không tan trong ether.[6] 1.5. Tác d ng dư c lý: - Berberin có tác d ng kháng vi trùng như: vi khu n ( shigella, t c u và liên c u khu n), th protozoal, vi n m, candida, virus, n m men, kí sinh trùng gây b nh (kí sinh trùng s t rét, kí sinh trùng ư ng ru t) [12], [17]. - Berberin có tác d ng kìm khu n t và E.coli, c bi t khi dùng s không nh hư ng t i s phát tri n bình thư ng c a h vi khu n có ích ru t, khi dùng ph i h p v i m t s thu c kháng sinh s h n ch tác d ng ph gây ra b i các thu c kháng sinh i v i h sinh v t ư ng ru t [17]. - Berberin có tác d ng c ch s bài ti t ion trong lòng ru t, c ch co cơ, gi m cholesterol và trigycerid, ch ng ti u ư ng, c ch cơn nh p nhanh th t, gi m viêm cho ngư i b viêm kh p, tăng ti u c u c a b nh nhân xu t huy t, gi m ti u c u tiên phát và th phát, kích thích s bài ti t m t và th i tr bilirubin[17]. Ch nh: [9],[12],[17] - B nh l tr c khu n, h i ch ng l , viêm ru t, tiêu ch y, viêm ng m t và c bi t là b nh s i m t, vàng da, s t, s t rét, m n nh t. 4
  5. - i u tr viêm k t m c, au m t do kích thích bên ngoài( do n ng, gió, l nh, b i, khói…) và i u tr b nh au m t h t. - i u tr b nh Leishmania, Trichomonas. 1.1.6. Ch ng ch nh: [17] - Ph n có thai vì kh năng gây co bóp t cung c a berberin - Ngư i d ng v i berberin ( r t hi m g p) 1.1.7. D ng thu c và hàm lư ng: [11] - D ng viên nén, viên bao, viên nang v i hàm lư ng 10 mg, ho c 50- 100 mg/ viên - D ng thu c nh m t i u tr viêm k t m c, au m t do kích thích bên ngoài (gió, n ng, l nh, b i, khói) 1.2. M T S PHƯƠNG PHÁP NH LƯ NG BERBERIN: 1.2.1. Phương pháp th tích: [5], [13] Hòa tan 0,3g ch ph m (chính xác) vào trong c c v i 150ml nư c ang sôi. Làm ngu i, chuy n dung d ch vào bình nh m c 250ml. L y chính xác 50ml dung d ch kali dicromat 0,1N r i thêm nư c t i v ch. L c u trong 5 phút, l c qua gi y l c khô, b 20ml d ch l c u. L y chính xác 100ml d ch l c cho vào bình nón nút mài 250 ml, thêm 2g kali iodid, l c cho tan, sau ó thêm 10 ml dung d ch acid hydrochloric 16%, y kín, l c u, vào bóng t i trong 10 phút. Chu n b ng dung d ch natri thiosulfat 0,1N, g n i m tương ương thêm 2ml dung d ch h tinh b t và ti p t c chu n cho n khi màu xanh bi n m t thì d ng. Song song ti n hành làm m u tr ng trong cùng i u ki n. 1ml dung d ch kali dicromat 0,1N tương ng v i 12,39 mg C20 H18NO4Cl. 1.2.2. Phương pháp o UV-VIS  Phương pháp 1:[6]. 5
  6. * Dung d ch th : Cân 0.200 g ch ph m và hòa tan trong 200ml nư c b ng cách un nóng. Sau ó làm l nh và thêm nư c n 1000ml. L y 10ml dung d ch này pha loãng v i nư c n 100ml. * Dung d ch chu n: Cân chính xác kho ng 0,200 g Kali dicromat thu c th chu n ã s y khô 1100C trong 4 gi , hòa tan trong nư c. Thêm 10ml dung d ch acid sulfuric 1N và thêm nư c v a 1000ml. * o h p th : o At và As c a dunh d ch th và dung d ch chu n bư c sóng 421 nm. * Cách tính: Lư ng ( mg) c a C20H18NO4Cl ư c tính b ng công th c sau: At 1 P= × ×a As 1,006 a: kh i lư ng ( mg) kali dichromat.  Phương pháp 2 [6] Xác nh hàm lư ng berberin clorid trong viên nén. * Dung d ch th : Cân 20 viên, tính kh i lư ng trung bình và nghi n thành b t m n. Cân chính xác m t lư ng b t viên tương ương v i kho ng 80 mg berberin clorid, thêm 10ml nư c th m u b t viên, sau ó thêm kho ng 200ml nư c sôi, khu y kĩ 5 phút, ngu i r i chuy n vào bình nh m c 500ml, thêm nư c t i v ch, l c u. l ng t nhiên ho c em ly tâm. L y chính xác 5ml dung d ch trong trên em pha loãng v i nư c c t v a 100ml. * Dung d ch chu n : pha tương t dung d ch th , dùng ch t i chi u berberin clorid. * M u tr ng: nư c c t. * Ti n hành o h p th c a dung d ch th và chu n trong cùng i u ki n t i bư c sóng c c i 345 nm, c c o d y 1 cm. 1.2.3. Phương pháp cân [5] 6
  7. Áp d ng nh lư ng viên nén berberin clorid, d a trên kh năng t o t a c a berberin v i acid picric. Cân 20 viên và nghi n thành b t m n. Cân chính xác m t lư ng b t viên tương ng v i kho ng 0.50g berberin clorid, cho vào bình nh m c 250ml, thêm kho ng 200 ml methanol (TT), l c k hòa tan berberin, r i thêm methanol n ng n. L c u, l c qua gi y l c khô, b 20ml d ch l c ban u. L y úng 100ml d ch l c. Làm bay hơi cho n khô trên cách th y, thêm 150ml dung d ch NaOH 0,1N và 90ml nư c, un nóng. L c k hòa tan. ngu i r i l c qua gi y l c ã th m ư t. R a ph u và gi y l c 3 l n, m i l n 10ml nư c. G p d ch l c và nư c r a, thêm 10ml dung d ch acid hydroclorid 0,1N r i ti p t c cho ngay và t t 30ml dung d ch bão hòa acid picric ( TT). L c u. yên qua m t êm, l c qua ph u th y tinh x p có ư ng kính l x p 10 – 16 µm ( ã cân bì) l y t a. R a t a 3 l n v i nư c c t kho ng 150C, m i l n 15ml nư c, hút ki t nư c r i s y khô ph u và t a 1000C n kh i lư ng không i. Kh i lư ng t a xác nh là P (g). 1 g t a tương ng v i 0,6586 g C20H18NO4Cl. 1.2.4. Phương pháp HPLC  Phương pháp 1:[14], [15]. * i u ki n s c ký: - C t s c ký: C t thép không g ( 25cm x 4 mm) ư c nh i b i h t silicagel ã ư c octadecylsilan hóa có ư ng kính 5 µm. - Nhi t c t: 400C. - Pha ng: Hòa tan 3,4g kali dihydrophosphat và 1,7g natri laurylsulfat trong 1000 ml h n h p dung môi nư c và acetonitril (1:1). 7
  8. -T c dòng: i u ch nh t c dòng sao cho th i gian lưu c a berberin kho ng 10 phút. - Detector UV bư c sóng 345 nm. - Th tích tiêm: 10 µl. - N ng dung d ch th và chu n: 0,1mg/ml và cách ti n hành pha 2 dung d ch này gi ng nhau. * Ti n hành: L n lư t tiêm các dung d ch th và chu n. D a vào áp ng c a pic berberin trong các dung d ch th , chu n và hàm lư ng dung d ch chu n, tính lư ng berberin trong ch ph m. * Cách tính: Lư ng Wt (mg) c a berberin clorid (C20H18ClNO4). Wt = Ws x (At / As) Ws = Lư ng (mg) c a berberin chu n, tính theo lư ng khan.  Phương pháp 2: [13] * i u ki n s c ký: - C t s c ký: C t ư c nh i b i các h t silicagel ã ư c octadecylsilan hóa. - Pha ng: H n h p dung d ch m phosphate [ 0,05 mol/L kali dihydrophosphat v i 0,05 mol/L natri heptan sulfonat (1:1) ch a 0,2% triethylamin, i u ch nh t i pH 3,0 b ng acid phosphoric] và acetonitril (60:40). -T c dòng: 1,5 ml/ phút. - Detector UV bư c sóng 263 nm. - Th tích tiêm: 20 µl - N ng dung d ch chu n và th : 32 µg/ml * Ti n hành: 8
  9. L n lư t tiêm các dung d ch th và chu n. D a vào áp ng c a pic berberin trong dung d ch th , chu n và hàm lư ng dung d ch chu n, tính lư ng berberin có trong ch ph m.  Phương pháp 3: [16] * i u ki n s c ký: - C t s c ký: C t Hypersil C18 ( 5 µm, 25 cm x 4,6 mm) - Pha ng: Acid phosphoric 0,04 mol/l – acetonitril ( 58: 42). -T c dòng: 1ml/phút. - Detector UV bư c sóng 349 nm. * Ti n hành: Tương t như 2 phương pháp HPLC ã trình bày trên. 1.3. T NG QUAN PHƯƠNG PHÁP HPLC 1.3.1. Nguyên t c Phương pháp HPLC là 1 phương pháp phân tích hóa lý, dùng tách và nh lư ng các thành ph n trong h n h p d a trên ái l c khác nhau gi a các ch t v i 2 pha luôn ti p xúc nhưng không hòa l n vào nhau: Pha tĩnh (trong c t hi u năng cao) và pha ng (dung môi r a gi i). Khi dung d ch c a h n h p các ch t c n phân tích ưa vào c t, chúng s ư c h p ph ho c phân b vào pha tĩnh tùy thu c vào b n ch t c a c t và c a ch t c n phân tích. Khi ta bơm dung môi pha ng b ng bơm v i áp su t cao thì tùy thu c vào ái l c c a các ch t v i hai pha, chúng s di chuy n qua c t v i v n t c khác nhau d n n s phân tách. Các ch t sau khi ra kh i c t s ư c phát hi n b i b ph n phát hi n g i là detector và ư c chuy n qua b x lý k t qu . K t qu cu i cùng ư c hi n th trên màn hình ho c ưa ra máy in. [8] 1.3.2. Cơ s lý thuy t Quá trình phân tách trong k thu t HPLC là do quá trình v n chuy n và phân b c a các ch t tan gi a 2 pha khác nhau. Khi pha ng di chuy n v i 9
  10. m tt c nh t nh qua c t s c ký s y các ch t tan b pha tĩnh lưu gi ra kh i c t. Tùy theo b n ch t pha tĩnh, ch t tan và dung môi mà quá trình r a gi i tách ư c các ch t khi ra kh i c t s c ký. N u ghi quá trình tách s c ký, chúng ta có s c . [8], [11] 1.3.3. Các thông s c trưng c a quá trình s c ký: K t qu c a quá trình s c kí ư c detector phát hi n, phóng i và ghi thành s c ký ( hình 1): t R2 t R1 to W 0.5-1 W 0.5-2 t' R1 W b1 W b2 t' R2 Hình 1: s c ký c a 2 ch t và các thông s c trưng Trong ó : to (th i gian ch t): Là th i gian c n thi t pha ng ch y qua c t tách tR (th i gian lưu): th i gian k t khi ch t c n phân tích ư c bơm vào c t cho n khi xu t hi n nh c a pic ch t c n phân tích. tR’ (th i gian lưu th c ) = tR- to. W0,5: r ng pic n a chi u cao Wb: r ng áy pic. 1.3.2.1. H s dung lư ng k’ t' t −t t [8] k' = R = R 0 = R −1 t 0 t 0 t 0 10
  11. N u k' nh thì tR cũng nh và s tách kém. Trong th c t k' n m trong kho ng 2 - 5 là t t nh t. Hai ch t ch ư c tách ra kh i nhau n u chúng có giá tr khác nhau. 1.3.2.2 ch n l c α (selectivity - factor) α= k '2 = t R2 − t0 (k2' > k1' ) [4], [8] k' t 1 R1 − t0 α khác 1 càng nhi u thì kh năng tách càng rõ ràng, t i ưu t 1,5 n 2. 1.3.2.3. phân gi i (resolution) c trưng cho m c tách hai ch t ra kh i nhau trên m t i u ki n s c ký. phân gi i c a 2 pic c nh nhau ư c tính theo công th c: 2 (t − t R ,A ) 1,18 (t − t R ,A ) N  α − 1  k 'B  [4], [8]   R ,B R ,B R = = =  w B + wA w 1/ 2B + w 1/ 2A 4  α  1+ k 'B    phân gi i cơ b n t ư c khi R = 1,5 1.3.2.4. H s b t i AF Cho bi t m c cân i c a pic s c ký, nó ư c tính theo công th c: AF = w 1 / 20 [4], [8] 2a Trong ó: W1/20: là chi u r ng c a pic ư c o 1/20 chi u cao c a pic a: kho ng cách t ư ng vuông góc h t nh pic n mép ư ng cong phía trư c t i v trí 1/20 chi u cao c a pic. Khi AF n m trong kho ng 0,5-2,5 thì phép nh lư ng ư c ch p nh n, n u AF càng tăng lên thì hi n tư ng kéo uôi càng rõ. Hi n tư ng nh kéo uôi (tailing peak) có th là do tương tác gi a ch t c n phân tích và pha tĩnh ho c c t s c ký b n. nh kéo tuy n trư c (fronting peak) có th do lư ng m u ưa vào quá l n so v i năng l c c t [7]. 1.3.2.5. S ĩa lý thuy t N c trưng cho hi u l c c t. 11
  12. 2 2  tR   tR  N = 16 hay N=5,54 [4], [8]     wB  w1 / 2B  N u g i L là chi u cao c t s c ký, thì chi u cao c a ĩa lý thuy t H L ư c tính b ng công th c: H= N 1.3.4. Nguyên t c c u t o h th ng HPLC [4],[8] H th ng HPLC ơn gi n và làm vi c theo k thu t HPLC bao g m 6 b ph n chính sau: a/H th ng bơm bơm pha ng vào c t tách. Bơm này ph i i u ch nh ư c áp su t (0 - 400 bar) a/ Bình ch a dung môi và h th ng x lý dung môi Bình ch a dung môi thư ng b ng th y tinh ho c thép không g . Dung môi ch y s c ký ư c l c qua màng l c (thư ng màng l c c l 0,45 µm ) và u i khí hòa tan. c/ H tiêm m u ưa m u phân tích vào c t. Có nhi u phương pháp tiêm m u khác nhau, ơn gi n nh t là s d ng m t van tiêm. Trong các h th ng s c ký hi n i là h tiêm m u t ng. Trong s c ký l ng, m u l ng có th ư c tiêm ngay sau khi l c lo i t p qua màng l c 0,45 µm, còn m u r n c n hòa tan trong 1 dung môi thích h p. d/ C t s c ký l ng HPLC C t ư c ch t o b ng thép c bi t trơ v i hóa ch t, ch u ư c v i áp su t cao n vài trăm bar. - Chi u dài c t: 10, 15, ho c 25 cm; thích h p v i các ti u phân pha tĩnh có ư ng kính r t nh (3, 5, 10 µm). - ư ng kính c t: 4 ho c 4,6 mm. 12
  13. e/ Detector trong HPLC Là b ph n phát hi n ch t phân tích, tùy theo b n ch t c a ch t c n phân tích mà s d ng detector thích h p. Detector hay s d ng là detector h p th UV - VIS. Ngoài ra còn có detector khúc x , huỳnh quang, i n hóa. f/ Thi t b hi n th k t qu Có nhi u lo i nhưng ơn gi n và ph bi n nh t là máy t ghi tín hi u o dư i d ng pic. Sơ kh i h th ng HPLC ư c t ng quát hình 2 Van tiêm mẫu Bơm Binh chứa pha động Cột Detector Bộ phận tự ghi Hình 2: Sơ kh i t ng quát h th ng HPLC 1.3.5. Cách ánh giá pic[7] * ánh giá di n tích pic: Di n tích c a m t ch t tương ng v i t ng lư ng ch t ó. tính di n tích pic, hi n nay ngư i ta thư ng dùng máy tích phân i n t g n v i máy vi tính (sai s kho ng 0,5 %) ho c máy phân tích cơ h c (sai s 1,3 %). Phương pháp này có th dùng cho các pic không b trôi ư ng n n và c pic có ư ng n n b trôi. Phương pháp này ch c n i m u 13
  14. i m cu i c a pic ư c nh n ra chính xác và cho k t qu t t v i n ng v a, trung bình và cao. * ánh giá chi u cao pic: Khi pic có d ng không i thì chi u cao pic (kho ng cách gi a ư ng n n và nh pic) là m t i lư ng t l v i di n tích pic và nó cũng có th dùng ánh giá ph . Phương pháp ch áp d ng khi các ch s k' là h ng nh. * V i pic có ư ng n n b nhi u ho c b h p thì vi c xác nh chi u cao pic s d dàng và chính xác hơn vi c xác nh di n tích pic. 1.4.T NG QUAN PHƯƠNG PHÁP QUANG PH H P TH UV-VIS 1.4.1. Cơ s lý thuy t[2],[3],[4],[6] 1.4.1.1. nh lu t Lambert-Beer Chi u m t chùm tia sáng ơn s c có bư c sóng và cư ng Io qua dung d ch ng nh t có n ng C, b dày l p dung d ch là l. Khi i qua dung d ch ,m t ph n ánh sáng b h p th , m t ph n b ph n x , ph n còn l i (I) thì i qua dung d ch . M i quan h gi a I và Io ư c th hi n b ng nh lu t Lambert-Beer. I = Io × 10 - Cl V i là h s h p th riêng c a dung d ch. H s này không ph thu c vào n ng , ch ph thu c vào b n ch t ch t tan, vào bư c sóng c a ánh sáng chi u vào dung d ch. 1.4.1.2. i u ki n ng d ng nh lu t Lambert – beer + Chùm tia sáng ph i ơn s c + Dung d ch ph i loãng (n m trong kho ng n ng thích h p) + Dung d ch ph i trong su t (tr chu n o quang). + Ch t th ph i b n trong dung d ch và ph i b n du i tác d ng c a ánh sáng (UV-VIS). 1.4.1.3. S sai l ch iv i nh l t Lambert-beer 14
  15. + S sai l ch do máy:(do b ph n ơn s c ,b ph n khu ch i kém) như do t bào quang i n, nhân quang quá già, nh y kém. + Sai l ch do hoá h c: - Do s phân ly (ion hoá): thư ng g p khi pha loãng dung d ch, phân t ch t tan b phân ly, mà h p th c a d ng phân t và d ng ion phân ly không như nhau. - Do t o dimer, trimer: s n ph m trùng h p này l i có h p th khác d ng ơn phân t . + Do ph n ng các ch t l : - Ch t l có th t o ph c v i các ion trong dung d ch: phòng hi n tư ng này x y ra, ngư i ta dùng m u tr ng có thành ph n như dung d ch, ch thi u ch t c n nh lư ng. - S h p th c a ch t l , thu c th cũng có th nh hư ng t i k t qu nh lư ng. Vì v y trong quá trình làm ph n ng ″t o màu″, ph i chú ý t i i u ki n ph n ng và các thành ph n tham gia ph n ng. 1.4.1.4. M t s i lư ng thông d ng[ a/ truy n qua (T-Transmittance): truy n qua (hay còn g i là th u quang) c trưng cho trong su t (v m t quang h c) c a dung d ch, ư c nh nghĩa: T= I t = 10- Cl I 0 Thư ng T tính ra ph n trăm (%). M t ch t có T=1(hay100%), nghĩa là hoàn toàn không có h p th ánh sáng, ngư i ta nói ch t ó hoàn toàn trong su t. b/ h p th (A-Absorbance): h p th (hay còn g i là m t quang) ư c nh nghĩa : 1 A = lg = .C.l T 15
  16. i v i m t ch t xác nh (có xác nh), thư ng o trên m t lo i c c o (có b dày thông thư ng là l=1 cm), như v y h p th t l thu n v i n ng dung d ch: A=K.C (K= .l) c/ H s hâp th ph n trăm ( E 1cm ): 1% Theo công th c A = .C.l, n u l=1 cm, C=1% thì : 1cm A= = E 1% 1cm V y E 1% chính là h p th c a dung d ch có n ng 1%, dùng c c o 1cm có b dày 1cm. V i m t ch t tan xác nh, t i m t xác nh, E 1% là m t h ng s . d/ H s h p th phân t ( ): H s h p th phân t , hay còn g i là h s t t mol là h p th c a dung d ch có n ng 1M/l, dùng c c o có b dày1cm. 1cm Cũng như E 1% , v i m t ch t xác nh, trong nh ng i u ki n o xác nh ( , dung môi, nhi t ,...) là m t h ng s . 1cm Gi a E 1cm 1% và có m i liên h = E 1% × M 10 ây M là phân t gam c a ch t tan. 1.4.2. M t s k thu t nh lư ng b ng phương pháp quang ph UV- VIS.[2],[4],[8] 1.4.2.1. Phương pháp o ph tr c ti p: o h p th c a dung d ch, tính n ng C c a dung d ch d a vào giá 1cm tr E 1% bi t trư c (tra c u). 1cm A A= E 1% .C.l → C= 1cm (v i l =1 cm) E 1% 16
  17. Trong phương pháp này, ph i chú ý ki m tra máy o v bư c sóng ( ) và m t quang A b ng cách:  Dùng èn thu ngân, èn D2 (cho m t v ch sáng có bư c sóng xác nh).  Dùng m t m u chu n, o và i u ch nh tìm sai s .  Dùng m t kính l c Holmium (có các giá tr max xác nh cho trong tài li u ) ki m tra l i máy.  Dùng dung d ch K2CrO4, K2Cr2O7 tinh khi t quang ph pha thành dung d ch có n ng chính xác. o ph tìm các giá tr max và tìm Amax . 1.4.2.2. Phương pháp so sánh o h p th Ax, Ac c a dung d ch th có n ng Cx (chưa bi t) và c a dung d ch chu n có n ng Ac ( ã bi t). Ta có: A x = C x → Cx = A x x Cc A c C c A c Chú ý: n ng c a dung d ch th Cx và c a dung d ch chu n Cc không ư c chênh l ch nhau quá nhi u. N ng dung d ch này càng g n nhau, k t qu càng chính xác. Ngoài ra còn có các k thu t nh lư ng khác như: phương pháp ư ng chu n, phương pháp thêm ư ng chu n, phương pháp chu n o quang, phương pháp nh lư ng h n h p theo nguyên t c c ng ph . 17
  18. PH N 2: TH C NGHI M VÀ K T QU 2.1. Nguyên v t li u và phương pháp nghiên c u 2.1.1. Nguyên li u, hoá ch t, thu c th : 2.1.1.1. i tư ng nghiên c u: . Berberin clorid: Ch t chu n hàm lư ng 83,3% do Vi n ki m nghi m thu c TW cung c p . Berberin clorid d ng nguyên li u do b môn Hoá Dư c cung c p . Palmatin: do vi n ki m nghi m thu c TW cung c p 2.1.1.2. Hoá ch t, thu c th : . Mu i potasium dihydrophosphate (KH2PO4), acid phosphoric (H3PO4) . Heptane sodium sulfonate, triethylamine . Acetonitril dùng cho HPLC (Merk) . Nư c c t 2 l n (c t tr c ti p t i B môn Hóa vô cơ trư ng ih c Dư c Hà N i) dùng cho máy HPLC . M t vài hóa ch t khác 2.1.1.3. Thi t b : + Máy s c ký l ng hi u năng cao: DIONEX- Detector UV Diode array- PDA 100 + Cân phân tích AY 220 , Max = 220 g, chính xác 0,1 mg + Máy o pH JENWAY c a Anh + Máy c t nư c 2 l n + Máy l c siêu âm EBRO ARMATUREN c a c 18
  19. + Máy l c hút chân không Satorius + Bình nh m c các lo i: 20,0 ml; 25,0 ml; 100,0 ml ... + C c có m : các lo i 100; 200; 500 + Pipet chính xác, pipet thư ng, ũa th y tinh. + Bơm tiêm, l ng m u, màng l c 0,45 µm... 2.1.2. Phương pháp nghiên c u: 2.1.2.1. Ch tiêu nghiên c u: . Phân tích m u th b ng phương pháp HPLC và phương pháp o quang ph h p th UV- VIS . ánh giá chính xác, tính úng, tính tuy n tính, tính c hi u c a hai phương pháp trên . So sánh 2 phương pháp trên 2.1.2.2. Phương pháp xác nh các ch tiêu nghiên c u:  Nghiên c u trên lý thuy t và tài li u tham kh o l a ch n phương pháp phân tích  B ng th c nghi m, d a vào k t qu thu ư c, x lý th ng kê và rút ra k t lu n  Phương pháp s d ng trong th c nghi m: HPLC, o quang ph h p th UV-VIS 2.1.2.3.Phương pháp x lý s li u th ng kê: . D li u thu ư c ư c x lý b ng phương pháp th ng kê - s d ng công c h tr là ph n m m Microsoft Excel .M ts c trưng th ng kê ư c s d ng: n - Giá tr trung bình: 1 x = n ∑x i =1 i n ∑ (x ) 2 i −x - l ch chu n: S= i =1 n −1 19
  20. S - l ch chu n tương i (RSD): RSD% = × 100 x S - Sai s chu n : s x = n - Sai s tương i: ε (% ) = t α ( n −1 ) × s x × 100 x - Kho ng tin c y: µ = x ± tαSx Trong ó : xi là k t qu xác nh l n th i ; n là s l n xác nh + Tiêu chu n Fischer ánh giá chính xác hay l pl ic a2 2 phương pháp thí nghi m khác nhau : Ftn = S 1 ; trong ó S1 > S2 2 S 2 Ftn>Flt : chính xác hay l p l i c a hai phương pháp khác nhau có ý nghĩa th ng kê  Ftn>Flt : chính xác hay l p l i c a hai phương pháp khác nhau có ý nghĩa th ng kê  Ftn X 2) v i = ( n − 1) S + ( n − 1) S 1 1 2 2 S Sp 1 + 1 p n +n −2 1 2 n1 n 2 20
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược