Xem mẫu

  1. I
  2. Bộ GĨẢO DỤC VA Đ A O TẠO T R Ư Ờ N G ĐẠI H Ọ C NGOẠI T H Ư Ơ N G d u I>Ể T À I HTấiiiiÊisr cứu KHOA HỌC CẤP BỘ NHỮNG TRANH CHẤP THƯỜNG PHÁT SINH TRONG QUÁ TRÌNH THỤC HIỆN HỢP Đ O N G THUÊ TẨU CHUYẾN VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT Mã số: 15 2001 - 40 - 07 Chữ nhiệm đề tài: ©tên S Ũ ^Tgưucvt ^ C I Ị U ' "(Hiên Những người tham gia: ©ÍỊ-S ;Nquucti dnang '(Eicn
  3. BỘ GIÁO DỤC V À Đ À O TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI T H Ư Ơ N G ĐỀ TÀI NCKH CẤP BỘ NHỮNG TRANH CHẤP THƯỜNG PHÁT SINH TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN HỢP ĐỔNG THUÊ TÀU CHUYÊN VÀ CÁCH GIẢI QUYẾT MÃ SÒ B2001-40-07 Xác nhân của Cơ quan chủ trì đề tài Ị Chủ nhiêm đề tài: TS. Nguyễn Phúc Khanh TS. Nguyễn Như Tiến ì H L VIÊN ' íii'j-iG ĐA! M Ó C N O ũ Ai Ì H Ứ C Í:Ũ
  4. XI. T r a n h c h ấ p liên q u a n đ ế n vân đ ơ n ( h e o h ợ p d ồ n g thuê l ẩ u XII. T r a n h c h ấ p v ổ v ấ n đ ổ t r ọ n g tài và luật XÓI x ử C H Ư Ơ N G HI. NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHỀ VẢ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP PHÁT SINH TRONG Q U Á TRÌNH THỤC MIỆN HỢP ĐỔNG T H U Ê TệU CHUYẾN ì. N g u y ê n nhân phái s i n h các t r a n h c h ấ p ( r o n g CỊná Irình ( h ự c h i ệ n h ợ p d u n g lliuC l ầ u chuyến I . N g u y ê n nhân khách q u a n ĩ. N g u y ô n nhân c h ù q u a n l i . N h ữ n u niiíi pháp n h ằ m h ạ n c h ế tr a n h c h ấ p phái s i n h t r o n g q u á trình Ì l i tít: h i ệ n h ợ p dồn tỉ (huế lầu chuyến I . T ì m h i ể u và l ự a c h ọ n d ố i lác ( i n c ậ y đẻ ký h ợ p d ồ n g ĩ. C h ọ n m ẫ u h ợ p d ồ n g k h i k ý k ế tvà lưu ý h ổ s u n g s ử a d ổ i n h ũ n g v ấ n đ ổ C i i n thiết 3. C á c q u y định ( r o n g h ợ p d ồ n g p h ả i đầy đù, c ụ t h ổ và rõ ràng 4. L i m ý d ặ c b i ệ l d i ề u k h o ả n t r ọ n g lài và luật xét x ử 5. Cấc hên ký k ế t h ợ p d ồ n g thuê l ẩ u c h u y ế n p h ả i n g h i ê m lúc t h ự c h i ệ n h ợ p d ồ n ! ; (ì. ( Tin c h ú t r ọ n g l ớ i y ế u l ố c o n n g ư ờ i và y ế u l ố thông t i n [ l i . C á c g i ả i pháp g i ả i q u y ế t có h i ệ u q u ả n l i ữ n u I r a n h c h ấ p phái s i n h t r o n g t|Uíí (rình t h ự c h i ệ n h ợ p dồníỉ (huê t ẩ u c h u y ế n ì. Xiíc địnli d ù n g nguôi d ù n g v i ệ c I m n i i k h i ế u n ạ i , k i ệ n l ụ n g 2. T h a m k h ả o ý k i ế n cùa các c h u y ê n g i a đ ổ c ú h ư ớ n g gi Ai q u y ế t t i lí n u d á n 3. G i ả i q u y ế t t r a n h cliâp b ằ n g h o i * íiiíii, h ạ n c h í d ư a r a (rọnií t h i h a y l o n án 4. K h i ế u k i ệ n q u a t r ọ n g lài, l o a án KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO
  5. LỜI NÓI ĐÂU 1. Tính cấp thiết CHÌ! đề tài: Vân lải lít yếu l ố không (hổ lách dõi buôn bổn quốc l ố . Nói lới buôn lui li quốc l ố là n ó i t ớ i v ậ n t i u . B u ô n bán c ó n g h ĩ a là l i à n u h()ií dược ( h a y d ổ i người sở h ữ u c ò n v ậ n t sĩ ĩ (hục h i ệ n v i ệ c thay d ổ i q u y ề n sở h ữ u đ ó . T r o n g v ậ n l ả i q u ố c l ố , v ậ n l ả i dường h i ể n d ó n g v a i t r ò h o i súc q u a n t r ọ n g . N ỉ i i r ờ i la dã thống kê hơn K 0 % khối lượng hàng ho;í trôn Ihủ I rường (hố giỏi IÌI do vân lãi di rời Ì lí biển đ ả m n h i ệ m . Đ ố i v ớ i V i ệ t N a m v â n tin h i ể n cìinu c ó ý n g h ĩ a h ơ n . H i m ! " h o a XINH nhập k h ẩ u ra V Í U ) V i ệ t N a m c h ủ y ế u q u a các cảng b i ể n và n g à y CÌU1U iỉiíi l ă m ; t h e o t h ờ i íiian. N l ũ n i í i m ạ i h à n g xuất k h â u n h ư : d ầ u t h ò , g ạ o , t h a n , t h i ế c , cà pho. H à n g n h ậ p k h ẩ u n h u : M á y m ó c (biết b ủ , sắt d i ế p x â y d ụ m ; , phan b ó n , x ă n g d ầ u . . . c h ù y ế u dược v ậ n chuyển bàntỉ lầu chuyến. T l i u c l ầ u c h u y ế n de c h ờ h à n g là m ộ i l ì n h vực rái phức l ạ p , n ó c h ủ u sự tác clộníỉ và rìu IU buôe C Ù M rất n h i ề u Ciíc y ế u l ố c h ủ q i i i i n cííng n h ư k h á c h q u a n . Đ ể l ạ o d i ề u k i ệ n l l u i ậ n lợi c h o h o ạ i d ộ n g Ui nê và c h o t h u ê , l ấ n I li Ị (rường l ẩ u , các l ổ c h ú c h à n g h á i q u ố c l ố và các q u ố c g i a d ã c ố gíiiiii soạn thao các m ầ u h ợ p d ồ n g thúc l ẩ u ( h e o x u t h ế dơn g i ã n về h ì n h (hức n h ư n g chãi c h ẽ về n ộ i d u n g d ế sử t l ụ n i ỉ k h i t ó n h u c ẩ u k ý k ế t h ợ p đ ồ n " IhuO lầu Song (hực l ố cho lliấy ngay cả khi sứ dụng hợp (lồng mầu llìì trong quá [rình llụiv hiện hợp (lổm; VÂM luôn có những tranh chấp phiíl sinh I>ifrn nuirííi 1 li lõ với nguôi 1 LÍU) t h u ê , p h u ơ i m h ạ i l ớ i q u y ề n lợi c ủ a các h e n . X u ấ t phôi l ù thực l i ề n . v i ệ c n g h i ê n cứu h ợ p đ ổ n g (huê trìu c h u y ế n , p h a n (ích các tranh c h ấ p thướng phái sinh ( r o n g q u á t r ì n h thực h i ệ n h ợ p d ồ n g de l ì m ra n h ữ n g uiỉìi pháp n h ằ m hạn c h ế và g i a i q u y ế t các tranh c h ấ p phái s i n h b ả o vọ q u y ề n l ợ i c h o các h è n cú liên quan là hối sức cíìn l l i i í l . 2. Mục đích nghiên cứu của dề tài: + Phăn l í c h các n ộ i (.lung c h ủ y ế u c ù a h ợ p d ồ n g thúc t ầ u c h u y ế n . + N ê u VÌ! phan l í c h các tranh c h ấ p t h u ô n " phái s i n h t r o n g q u á t r i n h lliực h i ệ n h ợ p dồi Ì u [huê lẩu chuyến. + Đ ư a n i n h ữ n g b i ệ n pháp n h ằ m h ạ n c h í n h ữ n g t r a n h c h ấ p phát s i n h c í i i i i i n h ư hướng g i ả i q u y ế t n h ữ n g ( n i n h c h ấ p phát s i n h l à m g i ả m bớt t h i ệ t h ạ i c h o c á c b ô n c ó l i ê n quan l ớ i h ợ p đ ổ n g t h u ê l ầ u . 3. Đôi (Họng và phạm vi nghiên cứu n i u dề tài:
  6. Đ ố i m ọ n g v à p h ạ m v i n g h i ê n c ứ u c ú n đ ổ lài là c á c m â u h ợ p đồng t h u i ' l ầ n c h u y ế n , c á c h ợ p d ồ n g thuê t rìu c h u y ến đ ã k ý và t h ự c h i ệ n c ũ n g n h ư c á c Ì r a n h c h ấ p t r o n " q u á trình t h ự c h i ệ n h ợ p đ ổ n g thuê t ầ u c h u y ến d ã x ả y r a ờ V i ệ t N a m v à t h ố giói 4. P h ư ơ n g p h á p n g h i ê n c ứ u : T r ê n c o s ớ p h é p b i ệ n c h ứ n g d u y vài c ù a c h ủ n g h ĩ a M á c L ữ n i n , ( l ề lài s ỏ d ụ n g c á c p h ư m i g p h á p p h â n lích, l ổ n g h ợ p , s o s á n h - c h e n t i ĩ ả i đổ nghiên c ứ u n h à m d ạ t các m ụ c đích đ ổ lài d ư a r a . 5. K ết q u a đ ạ t đ ư ợ c c ủ a đ ề tài: + L à m lài l i ệ u g i ú p c á c d o a n h n g h i ệ p c ó h ổ n q u a n h i ể u s a u ( h e m k i ế n t h ứ c c o b ả n v ổ h ợ p i l ồ i m l l i u ỏ láu c h u y ế n . + Làm lài M ô n giúp các d o a n h n g h i ệ p M ô n q u a n c ó t h ò m k i n h n g h i ệ m tránh n h ữ n g t r a n h c h ấ p phái s i n h ( r o n g q u á Irìnli t h ự c h i ệ n h ợ p đ ổ n g t h u ê l ẩ u c h u y ến . + L à m lài l i ệ u giúp c á c d o a n h n g h i ệ p liên q u a n h i ể u t h è m c á c h g i ả i q u y ế t những t r a n h c h ấ p k h i phái s i n h d ể lỉiám b ớ i t h i ệ t h ạ i vít b ả o v ệ đ ư ợ c q u y ề n l ợ i c ù a m ì n h trước các h ê n c ó liên q u a n . + L à m lài l i ệ u g i ả n g d ạ y , n g h i ê n c ứ u và h ọ c t ậ p c h o c á c t r ư ờ n g d ạ i h ọ c k h ố i k i n h l ố d ặ c b i ệ t là c h u y ê n n g à n h k i n h l ố đ ố i n g o ạ i . (ì. K ết c ấ u đ ề tài Đ ồ lài i m o à i p h ẩ n m ớ d ầ u , k ết luân, m ụ c l ụ c v à lài l i ệ u t h a m k h ả o , p h á n c ò n l ạ i đ ư ợ c b ố trí thành 3 c h ư ơ n g : + C u n n i tỉ I : K h á i quái v ề thuê l ầ u c h u y ến v à h ợ p d ồ n g thuê l ẩ u c h u y ến . + C h ư ơ i m l i : C á c t r a n h c h ấ p t h ư ờ n g phái s i n h ( r o n g q u á trình t h ự c h i ệ n h ợ p d ồ n g (huê t ầ u c h u y ến . + ơ u r ơ n u I U : N l i ũ n u liiài p h á p n h ằ m h ạ n c h ế v à g i ả i q u y ế t t r a n h c h ấ p phái s i n h I r o n i Ị q u á trình ( h ự c h i ệ n h ợ p d ồ n g thuê l ẩ n c h u y ến .
  7. CHƯƠNG ì KHẢI Q U Á T V Ề mui: TẦU CHUYẾN V À HỢI' ĐỔNG THIU": TẦU CHUYẾN T r o n g b u ô n b á n q u ố c lí, I h u C l ầ u đ ể c h u y ê n chờ h à n g h o a hì lình v ự c khít p h ứ c l ạ p . T í n h p h ứ c l ạ p bát đ ẩ u n g a y l ừ k h i l ự a c h ọ n m ẫ u h ợ p đ ổ n g ( l ổ k ý , p h ứ c l ạ p k h i đ à m p h á n , t h ư ơ n g l ư ợ n g , ( h o a t h u ậ n c á c d i ề u k h o á n t r o n g m ẫ u h ợ p d ồ n g . Vít c à n g p h ứ c l ạ p h o n t r o n g q u á Irình ( h ự c h i ệ n h ợ p đ ổ n g . C h í n h vì v ạ y t r o n g I h u ổ líỉu c h u y ế n d á c b i ọ i t r o n g q u á trình t h ự c h i ệ n h ợ p d ồ n g l l n r ờ n g x u y ũ n phái s i n h n h ặ n g t r a n h c h ấ p . C l i o n ô n đ ổ h ạ n c h ế n l i ặ n t Ị t r a n h chííp h o ặ c g i ả i q u y ê ì n h ư t h ố n à o d ể g i ả m hỡi Ihici h ạ i x ả y r a k h i c ó t r a n h c h ấ p thì h i ể u v à n ắ m v ặ n g p h i n n i tỉ ( h ứ c (huê l ầ u c h u y ế n v à h ợ p c l ồ n u ( h u ê l ẩ u c h u y ế n là ( l i ề n h ế t s ứ c c á n t h i ế t d ố i v ớ i c á c d o i i n l i n g h i ệ p c ó liên q u a n : D o a n h n g h i ệ p k i n h d o a n h l ầ u ( n g ư ờ i c h o thuê) c ũ n u nhu' các d o a n h n g h i ệ p k i n h d o a n h xuất n h ậ p k h ẩ n ( n g ư ờ i thúc). ì. P H Ư Ơ N G THỨC THIU": TÂU CHUYỂN l. Khái niệm và đặc điểm của phương thức thuê rân chuyến T r o n g hìing hài q u ố c l ố h i ệ n n a y p h ổ h i ế n c ó b a h ì n h t h ứ c k i n h d o a n h l ẩ u : K i n h d o a n h l ầ u c h ợ , k i n h d o a n h l ầ u c h u y ế n và k i n h d o a n h l ầ u định h ạ n . V i ệ c p h â n c h i a các h ì n h ( h ứ c n h u H è n là d ự a v à o d ặ c d i ê m h o ạ i d ộ n g k i n h d o a n h c ủ a m ỗ i l o ạ i t ổ n . Đ ố i v ớ i t ẩ u c h u y ế n t h ư ờ n g k h ổ n g c h u y ê n c h ở h à n g h o n trên m ộ t l u y ế n đ ư ờ n g nhít d i n h , k h ô n g g h é q u a n h ũ n g c ả n g n h ấ t đ ị n h và k h ô n g t h e o m ộ i l ị c h H ì n h d i n h Ì r ư ớ c . li. Khái niệm thiu" khi chuyến: T h u ê l ầ u c h u y ế n ( V o y i i g c c h a r t c r ) là c h ù l ầ u ( S h i p - O v v n c r ) c h o n i Ị i r ừ i llniê MỈU (Charlcrcr) t h u O l o à n b ộ h a y m ộ i p h ầ n c h i ế c I À U đ e c l u i y ô n c h ở h à n i ỉ h o a lìr c ả t i ỉ i n à y đ ế n c ả n g k h á c và d ư ợ c hirởiiíỊ l i ề n c ư ớ c c h u y ê n c h ờ ( I V c i g h l ) ( h e o (ỊUÌ đ ị n h c ủ a h ợ p d ồ n g l l i u c l ầ u d o h a i bôn I h o ả [huân k ý k ế t . T r o n g p h ư ơ n g t h ứ c (huê l ầ u c h u y ế n , m ố i q u a n h ệ g i ặ a n g ư ờ i thuê l ầ u ( c h ủ hàniỊ.1 v ớ i n g ư ờ i c h o l i m ô l ầ u ( C h ủ l ầ u h o ặ c n g ư ờ i c h u y ê n c h ở ) d ư ợ c (.liều c h í n h b ằ n g m ô i v ă n b ả n g ọ i là h ợ p d ồ n g thúc lầu c h u y ế n ( V o y a g u charter parly). N ộ i đ u n " c ủ a h ợ p đ ồ n u l l u i C tàu c h u y ế n d o h a i b ên l l i o ả t h u ô n k ý k ế t . H ợ p dồn!.'. thuê l ầ u c h u y ế n l l u r i V n g d ư ợ c v i ế t lái là v.c/p t r o n g c á c g i ấ y lì*, c l i ứ n t ĩ t ừ liên q u a n . lì. Đìu điếm í lia phương thức thuê 1
  8. T ừ khái n i ệ m trên l a t h ủ y , p h ư ơ n g t h ứ c Ili nô l ẩ n c h u y ế n có nhũĩiíỉ (lặc điểm (lặc t r u n g rất khác hiệt so v ớ i các p h ư ơ n g (hức I h u o lẩu kliííc nlnr: - T ầ u c h uy ế n kliôny c h ạ y t h e o m ộ i hành Irình h o ặ c m ộ i lịch hình sần. - V ă n hàn điều c h i n h u i ữ a các bên gồm (-•(') l i ự p d ố n g thúc l ầ u c h u y ế n và v ậ n d ơ n đ ư ờ n g b i ể n . T r o n g đó m ố i q u a n h ộ g i ữ a n g ư ố i d i thuê l ẩ u (chú h à n g ) và n g ư ờ i c h o thúc t ầ u ( c h ủ tầu) d ư ợ c d i ề u c h i n h b ằ n g h ợ p d ổ n u ì l i nô lầu c h u y ế n ( Y o y a g c O i a r l e r p a r l y = c / l ' ) . M ặ c dù tin có h ợ p đ ổ n g n h ư n g k h i n h ạ n hàng đổ chở. nuiíiíi c h u y ê n c h ỏ vãn phái hành v ậ n dơn ( ( l i a r l c r 1'arly Bin o i ' L a c l i n g - v ậ n dơn t h e o h ó p dồng I h u ẽ lâu c h u v ố n ) . V ậ n d o n điêu chính m ố i q u a n h ệ g i ữ a nguôi chuyên c h ở v ớ i n g ư ờ i c ầ m g i ữ v ậ n d o n k h i người này khôim p h ả i là n g ư ờ i ký h ợ p d ố n g (huê l ầ u . - Các b e n t r o n g h ợ p d ố n g thuê láu c h u y ế n c ó t h ổ l ự d o llioá (huân các d i ề u khoán, điều k i ệ n chuyên chở, uiií cước... - C ư ớ c phí: khác v ớ i trìu chợ, cước l ẩ u c h u y ế n d o n g ư ờ i đi t h ú c và i m Ười c h o Iluiê (ho;'i t h u ậ n và d ư ợ c g h i rõ l i o n i ỉ h ợ p d ố n g thuê l ầ u , n ó có t h ổ b a o n ỏ m c h i phí x ế p đ ỡ hay kliònu là l ũ y q u y định. C ó ( h ổ lính cước t h e o k h ố i lượng, giá cước (huê b a o h o ặ c t h e o lấn d u n g lích dâng ký lịnh ( n o i r c g i s l c r l o n n a g c = N R T ) . c. Un nlníưc (liếm cùn I>hươiìf> thức thui' tồn chuyển: D ố i vói I ly trí í í chù l i i m u (người d i l i u li} (Ân), p h ư ơ n g ( h ứ c I h u o líiu c h u y ê n c ó n h ữ n g ưu điểm c h ủ y ế u sau: - Giá CƯỚC l l i u ỏ lần c h u y ế n lương d ố i rẻ. N ó p h ụ l l u i ộ c vào thị trường trìu. t ầ u chuyên chở, k h ỏ i l u ợ n u hànu (.'huyên c h ở và d o dài tuyên d ư ờ n g . - N g ư ờ i lliuê láu k h ô n " hi ràng b u ộ c b ớ i n h ữ n g d i ề u k i ệ n (Ịiiy định san, trái l ạ i h ọ đ ư ợ c l ự d o thương lượng, I h o ả t h u ậ n v ớ i nguôi d i u (huê lầu vé các d i ề u k i ệ n IhuC, m ứ c cước n h a m báo vệ q uy ề n l ợ i c ủ a mình. ĐÍCH này càng d ũ n g k h i n g ư ờ i di thuê níu c ó k i n h n g h i ệ m , nin h i ể u (ƯỜIIÍỈ lẠn thị Irưừng tin lô lầu. - D o liìu c h uy ế n l l u r ờ n n c h ạ y l l i ẳ n n lù c á n " x ố p h à n g l ớ i c ả n g do h à n g nên hàntỉ lioií d ư ợ c v ậ n c h u y ể n m ộ t cách n h a n h chóng, c h ủ hàng tiết k i ệ m d ư ợ c t h ờ i g i a n hành trình (rên b i ể n . T u y vậy, p h ư ơ n g (hức (huê lầu c h u y ế n c ũ n " thường có n h ữ n g n h ư ợ c điểm d ố i v ớ i n g ư ờ i d i lliuô l ầ u , đ ó là: - Giá cước trên thị Irường lliuô l ầ u thườn!! xuyên b i ế n d ộ n g . N í u n g ư ờ i d i l l u i ứ lầu không lliỡniỉ t h ạ o lình hình (hi Irưííng thì I"AÌ d ễ bị d ộ n g và b u ộ c p h ả i ihuC v ớ i c u ứ c phí cao. ĩ
  9. - Nghiệp vụ thuê tầu chuyến rất phức lạp, dôi hỏi nhiều (hời gian giao dịch. đàm phán ký kết hợp đổng. ti. Trường hợp áp (lụng: Với lư cách hì chủ hàng, la thường sử dụng phương thức thuê (rìu chuyến khi cán chuyên chở những loại hàng hoa có khồi lirợiiịỉ lớn, lính chai cùa hàng hoií chuyên chớ lương dồi lluiổn nhai và (hường chở đáy táu. 2. Các hình thúc thuê táu chuyến Tuy theo khồi lượng hàng hoa cán chuyên chở cũng nhu dạc điểm của nguồn hàng người di IhuC lầu có (hể lựa chọn mội (rong những hình (hức (huê hiu chuyến như sau: - Thuê (ầu chuyến một (vSinglc Voyaiỉc/.Sitmlc T r i p ) : là việc thuê tầu de chuyên chờ một lò hìtim giữa hai cảng. Sau khi hà nu tlirợc giao đến iiíỊirời nhẠn ở Cíìnn đến thì liợp đổng (huê lầu chuyến hồi hiệu lực. - Thuê lầu chuyến khứ hổi (Kountl Yov.mc): với liình (hức này chú hàni> I li nô lầu chuyên chờ liìmu hoa lừ cảm; này đến cảníỉ khiíc rồi lại chuyên chở hàng ngược liu cáng bím đầu hoặc cáng IAn cặn (heo cùng mội hợp clỏnu (huê lầu. - Thuê chuyên liên lục (Conscculivc Yoyage): với hình li lức này chủ hàng (huơ lẩu chuyên chở hànií lioií liên lục Irong mội khoang llìùi giun nhai định. Chủ hàng dùng hình (hức này khi có khôi lượng hàng hoa lớn. nhu cầu chuyên chở hàm; thường xuyCn. + Thúc chuyên khứ hổi liên lục: chú h i m " ì li li 0 trìu chở liànu hoa liên lục: cả hai chiều. + Thúc khoán: chủ hàng căn cứ vào nhu cầu chuyên chở hàng hon đổ khoán cho lầu Viln chuyển Ironíỉ một khoảng thòi 1»lan nhài định. I Thuê bao (lumpsum): với hình (hức này, chủ hàng lliuê nguyên cá táu. Đ ũ i với (huê bàu, hóp đổng thuê lầu lluiờim khôn!' quy dinh rõ lên hànu sồ lượng hàng. TÍCH CHÚC (hườnÙ lính theo Irọnn tải hoặc tlnnLĩ lích đăne ký của lẩu. + Thuê định hạn: với hình thức này, chủ hàng thuê lầu (rong m ộ i thời gian nhíu dinh dể chuyên chở hàng hoa. M ụ c đích cùa chù hàniỉ khi áp dụng hình li lức thuê bao dinh hạn dể tránh sụ biến dọng trên thị hương lầu và chù clộim tròm' vận chuyển li. HỢP ỉ)ỔN(i TI mí: TẦU CHUYẾN 1. Khái niệm về hợp đổng thuê tầu chuyến Hợp đồnu lliuê lầu chuyến là một chum cùa hợp dồnu chuyên chờ. GI lú nu ta cú (lui dưa ra khái niệm về hợp tlồnu thuê lầu chuyên nhu sau: 3
  10. Hợp dồng (hục láu chuyến là mội loại hợp dồng chuyên chờ hàng hoa bằng đường biển, (rong dó ngưừi chuyên chở cam két chuyên chờ hàng hoa lừ mội hay nhiêu cảng này và giao cho người nhạn ờ mội hay nhiều cảng khác, còn người di thuê lầu cam kết I rả liên CHÓC lliuô lầu ti lí li ù như hai bôn lia Ihoả thuận (rong hợp dồng. Như vậy, hợp đổng Hi nô (ầu chuyến là một văn bản cam kết giữa người di thuê lần và người cho Ihuô lầu. Sự cam kết đó lù ktf( quả cùa mội quá (rình hai bôn lự do, lự nguyện thủi! thuận. Do vậy hụp dồng thuê trìu chuyến là văn bàn pháp lý (.liều chỉnh trực liếp quyền và imhĩa vụ của MiỊirừi đ i u y ủ n chở vít người lluiê chờ. Người chuyên chở hòng hợp dồi)!! ì huê lẩu (Carricr) có (hổ là chú hiu (Shippovvncr) hoặc người kinh doanh chuyên chở bằng lẩu (huô cùn người khác. Còn nmrời di lluiO (mi có (hổ IÌI nmrời xuất khíỉu hoặc là nuười nháp kháu lũy (buộc iliổu kiện cơ sở giao hàniỉ dã quy định trong hợp đồni! mua bán ngoại (hương. Tron tỉ (hực l ố người di Ihuc lẩu và nmrừi cho Ihuô lầu lãi íl khi ký hợp dồnii Irực liếp với nhau, mà thường (hổnn qua các dại ly hoặc nuười môi niới của mình. Người dại lý và nuuời mũi uiới (Ịurờiiií là nliũnu ntíiiùi o i chuyên môn, niihiệp vụ. rãi lliông thạo về lltị tnrờim Ihuê lẩu, liiíỊl I IÍIIIÍỊ hải, lập (ỊIIÌÍII cùa các cảng. Chính vì vây khi người (lại lý, môi giứi lliiiy mại cho im ười di lluiê trìu V í ! người cho (huê lẩu dể ký kết hợp dồng cluiyữn chở sẽ đám bảo C|iiyồn lợi cho nguôi uy lliác tủi hơn. 2. Các mẫu hợp đồng thuê tầu chuyên (hường Rập Mạc dù hợp đổng (huê (rìu chuyến là kốl quả CÙM mội qiiií trình thương lirợiiỊ' Ihdii lliuện giữa hai hôn rồi sau dó dược ghi chóp lai. song đổ tiết kiệm thòi gian dám phán và cú sơ sở khi dám phán, các lổ chức hàng hái quốc gia, quốc lố dã soạn thảo nen các hợp đồng mẫu (Slandarcl Cha ria- Parly) và khuyên cáo các nhà kinh doanh nên dùng cáu mẫu này tron" llniê tầu chuyến. Trên (he giới hiện nay có lới liên 60 loại hợp dồng thúc lầu chuyến mẫu và dược phân thành 2 nhóm: li. Mun hợp đổng thuê làu chuyến 111(111 nitnnỊ lính chất íổiiíỊ hợp Mẫu hợp dồng này (hường dược (KHIU cho việc thuê tầu chuyến chuyên chờ các loại hànn bách hoa (gcncral cargo). Phổ biến IĨI các loại mẫu sau: - Mãn hợp dồng GENCON Hợp đổiiiỊ lluiO lầu chuyến GENCON là hợp dồng mẫu dã được sứ dụng tù nhiều năm đổ chuyên chủ' hàng hách hoa do Hội dồn" liànu hải quốc lố Ballic (RIMCO) soạn thiu! năm 1922 và dã qua nhiêu lần sửa đổi, tu chính vào nhữnii năm 1074, 1976, 1994. Mục đích của việc phái hành loại hợp dồng máu này là cố gổiiií loại lài lối lia những chủ mập mít, nước (lòi (lễ dần đốn tranh chấp dè kin vũ quyên lợi các bôn' một cách lốt hơn. 4
  11. - M ẫ u hợp đổng NUVOY H ợ p d n i i í Ị lliuC (án c h u y ế n N U V O Y là h ợ p d ồ n i ỉ m ã n (lo M ộ i n u l i ị d ạ i d i ệ n Ciíc cơ q u a n t h u ê ! rì li và c h ủ l ầ u các nước H ộ i d o n " lương (rợ k i n h ( ế ( I n i ớ c đ a y ) p h á i h ỉ l n l i n ă m 1964. - M ẫ u hợp d ồ n g s e A N G O N H ợ p d ó n g l l u i ô l ầ u c h u y ế n S C A N C O N là hợp d ồ n g m ẫ u c ũ n g d o H i ệ p h ộ i ì l à n " hải q u ố c l ố và B a l l i c phái liíìnli n ă m 1956 /;. Mầu lnỉỊ) (ỉổiìíỊ /huê tồn chuyến I1Ì(IIH> tính chối chuyên (IniiíỊ M ẫ u hợp đ ổ n g n à y dược sử d ặ n g k h i (huê l ẩ u c h u y ế n c h ở h à n g h o a c ó k h ố i 11 rợn tỉ lớn như: t h a n , q u ặ n g , x i m ă n g , n g ũ c ố c , u ỏ l i ê n m ộ i l u ồ n g h à n g n h a i đ ị n h . C ó n h i ề u m ẫ u c h u y C n (.lặng như: - M ã n hợp d ồ n i ỉ N O R G R A I N 89 cùa H i ệ p h ộ i m ô i g i ứ i và d ạ i l ý M ỹ d ù n g d ể limõ chờ ngũ cốc. - M ã n hợp d ồ n g S O V C O A L c ủ a L i ê n X ô ( c ũ ) phái h à n h n ă m 1962, m ầ n hợp d ồ n g P O L C O A L c ủ a Ba L a n phái h à n h n ă m 1971 d ù n g d ể t h u ê t ầ u c h ớ (han và m ã n A M V / E L S H p h á i h à n h n ă m 1993 d ù n g đổ c h ờ Hum. - M ầ u hợp d ồ n g S O V O R E C O N cùa L Í C H X ô ( c ũ ) phái h à n h n ă m 1950 d ế t h u ê lầu c h u y ế n c h ờ C | i i ặ n g . - MÂU hợp d ồ n g C E M I i N C O c ủ a M ỹ phái h à n h n ă m 1922 (.Hum d ể t h u ê l ầ u c h ừ xi m ă n g . - M ã n hợp đ ổ n g C U B A S U G A R cùa ( ' n h a phái h à n h d ù n g đổ c h ờ d ư ờ n g . - M ẫ u hợp d ồ n g E X O N V O Y , M O H I L V O Y 96, S H E L L V O Y do M ỹ phái hànli d ù i ! " đổ t h ú c l á u c h ở d ầ u . - M â u hợp d ồ n g R U S S N V O O D c ủ a LÍCH X ô ( c ũ ) p h á i h à n h n ă m 1933 d ì m " d ể (huê l ầ u c h ở i i ồ l ừ L i ê n X ô d i các nước T r o n g k i n h d o a n h h à n g h ả i , v i ệ c l i ê u c h u ẩ n h o a và ( h ố n g n h ấ t m ẫ n h ợ p đ ồ n " thui} l ầ u c h u y ế n v ẫ n đ a n g t i ế p l ặ c (heo h a i b u ô n " : + T h ố n g nhái nội dung hợp d ồ n g l i ê n phạm vi t h ế giới. + Đơn liián hoa nội (liinu hợp đ ổ n g . H ợ p i l ồ n i ỉ t h u ê l ầ n c h u y ế n m ẫ u l l i ư ù i m rất p h o n g p h ú và da d ạ n g , d o đ ó l ũ y l l i u ộ c vào l ừ n g m ạ i h à n g c ặ t h ể m à người d i thuê l ầ u c ó t h ổ c h ọ n m ầ u h ợ p t l u i i e c h o p h ù hợp, M ỗ i m ầ u h ợ p đ ổ n g đ ề u c ó các đ i ề u k h o á n l i ê n " . V ì vậy nuiríti thuê lầu cần phải l í n h l o à n k ỹ l ừ n g d i ề u k h o á n , k h ổ n g n ô n hò q u a m ộ i d i ề u k h o á n n à o . ( V i n h u v ậ y q u á 5
  12. (rình thực h i ệ n h ợ p đ ồ n g m ớ i h ạ n c h ế d ư ợ c n h ữ n g tranh c h ấ p phái sinh minh d ư ợ c n h ữ n g tổn lliấl d o sơ suất về n g h i ệ p vụ g â y I M. 3. N ộ i d u n g c h ủ y ê u c ủ a h ợ p đ ổ n g t h u ê t ầ u c h u y ế n N ộ i d u n g c ủ a h ợ p đ ổ n g thuê l ầ u c h uy ế n (hường rất p h ứ c lạp, h a o íỉồm n h i ề u d i ề u k h o á n khác nhau , s o n g nhìn c h un g thường c ó n h ữ n g d i ề u k h o ẩ n c h ù y ế usâu (lây: * £fiền khoản về chủ thể của hợp âồiìỊị C á c b è n c ù a h ợ p clồnu thuê tầu c h uy ế n hao g ồ m : c h ủ l ầ u ( h o ặ c ngưííi c h u y ê n chở) và n g ư ờ i thuê l ẩ u (có thể lít n g ư ờ i x u Ai khíiti h o ặ c n g ư ờ i n h á p khẩu). T r o n g h ợ p d ồ n g thuê l ẩ u c ầ n g h i rõ lẽn, địa chí, s ố điện (hoại, s ố fax c ù a cát bên. T r ư ờ n g h ợ p k ý k ố l h ợ p d ồ n g thông q u a d ạ i lý h o ặ c c ô n g t y m ô i g i ớ i thì ngoài len, (lịa chỉ, d i ệ n thoại, l"ax c ủ a địa lý và k è m theo c h ữ "chỉ là đ ạ i lý" (as a g c n l o n l y ) à c u ố i h ợ p dồng, c ũ n g c ầ n phẩi g h i c ẩ (ôn, địa chỉ c ủ a c h ú l ầ u và c ủ a n g ư ờ i IhuC lần. S a u n à y n ế n có k h i ế u nại về h à n g hoíí, thì c h ủ h à n g phẩi liên h ệ v ớ i c h ủ l ẩ u ( c h ứ k l i ồ n q phái là d ạ i lý hay c ô n g l y m ồ i g i ớ i c ủ a c h ú (âu) d ể giẩi qu yết. * Điền khoản về con tán (Sliip Cìdiisc) Đ â y là d i ề u k h o ẩ n rái q u a n trọng vì (liu là c ô n g c ụ d ể v ậ n c h u y ể n h à n g hoa, d o vậy n ó Mon q u a n trực liếp tiến sự an loàn cúi Ì h à n g h o a nói riêng và s ự im loàn, ổ n định n o n g k i n h d o a n h nói c h u n g . D ư ớ i g ó c d ọ là c h ú hàng, c ẩ n q u a n l â m đ ế n v i Ọ c phẩi thuê m ộ i c o n l ầ u v ừ a thích h ợ p v ớ i v i ệ c v ậ n c h uy ế n h à n g h o a và đ ẩ m h ẩ o v ậ n c h u y ê n h à n g hoa an loàn, v ừ a MỐI k i ệ m d ư ợ c c h i phí thuê lầu. H a i b ê n thoa thuận thúc và c h o thúc m ộ i c h i ế c l ầ u nhất dinh. ở điểu k h o á n n à y n g ư ờ i la q u y định m ộ i cách c ụ (hể các d ặ c ư ơ n g c ơ b ẩ n c ủ a c o n l ầ u n h ư : tổn l ầ u . q u ố c lịch lầu, n ă m d ó n g , nơi d ó n g , c ờ tầu, trọng lái loàn phẩn, d u n g lích d â n g k ý loàn phẩn, (KHIU lích thum k ý lịnh, d u n g lích c h ứ a h à m ; rời, h à n g b a o k i ệ n , m ơ n n ư ớ c , c h i ề u dài láu, chiêu nu aiig lầu, v ậ n tốc, ho h i ệ u , c ấ u trúc c ủ a l ầ u ( m ộ i b o o n g h a y n h i ề u b o o n a ) . s ố lượm; thuyên viên, vị trí c ù a c o n l ầ u lúc k ý h ó p clổniỉ, s ố lượng c ầ n c á u và s ứ c nilniỉ.... T r ư ờ n g h ợ p c h ủ láu m u ố n giành q u y ề n thay t h ế lầu, thì h ê n c ạ n h lên c o n láu thúc liên g h i d i ê m đ o ạ n " h o ặ c m ộ t c o n l ầ u lliay t h ế k h á c " (Ship N i t m e i l l l o p c a n d / o r S u b s l i l u l c S i s l c r Sliip). K h i phẩi (hay ( h ố l ầ u Imiiiỉ m ộ i c o n líỉu khác, c h ủ l à li phái h á o Irưức c h o n g ư ờ i Ihuẻ hôi và phẩi d á m b ẩ o l ằ n u c o n l ầ u lliey t h ế đ ó c ũ i m c ó nliữnt! đ á c điểm k ỹ í 1111ẠÌ lương l ự nlnr c o n l ầ u d ã q u y d i n h l i o n u h ợ p (.lổm;. * ĐÍCH khoản rê thời gian tẩn đến ahiiỊ \ếp hàng (LayddỴs Clanse) T l i ờ i ui an líỉu đ ế n cẩnii x ế p hànií là Mít vi lỊÌan l ầ u p h ẩ i tiến Cíiim xếp hànc nhạn hàniị d ể c h ờ theo (|iiy (lịnh h ò n g h ợ p d ồ n g . 6
  13. T h e o (.liều k h o ả n n à y đ ủ i l ầ u p h ả i c ó n u h ĩ a v ụ (.liều l ầ n đ ố n Ciìng x ế p h ì i n i ! ( l ú n g Ihííi ỊỊÌan, ( l ú l i u đ ụ i đ i ể m q u y d i n h VÌI I r o n i ỉ lư t h ố san Síìng n h ạ n l i í n m de x ế p . C ó ĩ c á c h C|uy clịnli t h ờ i g i a n l ầ u đ ế n c ả m ; x ố p h à n g : Cách I: Q u y đ ị n h n g à y c ụ t h ổ , v í d ụ : " n g à y 2 0 / 1 1 / 2 0 0 2 l ầ u p h ả i đ ế n c á n " M ả i Phùng xốp l i ỉ n i " " Cách 2: Q u y đ ị n h m ộ i k h o ả n g ( h ờ i u i i i n , v í d ụ : " ( í i n đ ế n c ả n g loà N ì ĩ n g de n h ạ n hìniíĩ v à o khoiiii!> l ừ n g à y 2 0 ( l í u n g à y 2 5 / 1 1 / 2 0 0 2 " . K h i k ý h(*|i d ồ n g (liuc ị Au, n ế u l ẩ u thu í t Ihtic đ u n g ự uíỉn c ả n g x ố p h ì i n g , h a i h ê n c ó ( h ổ l l i o ả l l i u ậ n t h e o các đ i ê u k h o ả n s a u : - P r o n i p l : n g h ĩ a hì h i u sẽ đ ế n c ả n g x ế p h à n g v i n ba n g à y s au k h i k ý h ợ p clồnu. - P r o m i i s i m o : nghĩíi là t rì li sẽ t i ế n cà n u x ế p h à n u n g a y ( r o n g niỊÌiy k ý h ợ p d ồ n g . - Spo( p r o m p l : n g h ĩ a là l ẩ u sẽ đ ế n c ả n u x ố p h à n g n g a y m ộ i v à i g i ờ sau k h i k ý h ợ p đồng. C h ù trìu phải t h ô n g báo c h o người lliuO liiu biết d ự k i ế n I h ờ i g i a n liiu l i ế n ó i li ụ x ế p h à n g ( c s l i m a l e i l T i m c oi" a r r i v a l = E T A ) . T r ư ờ n g h ợ p l ẩ u đ ố n ( m ứ c t h ờ i g i a n q u y d i n h t r o n g h ợ p đ ồ n g , (mười Ui no trìu k h ô n g b á i b u ộ c p h ả i x ế p h ì i n i ỉ l ê n l ổ n , n h u n g n í u [>iao h à n g (hì ( h ờ i g i í i n n à y sẽ đước l í n h v à o Ihời g i a n l à m h à m ; . N g ư ợ c l ạ i , l ẩ u liên t r o n g k h o á n g I h ờ i u i a n q u y clịnli i n h chưa c ó h à n g d ể i>iao Ihì su niỉìiy l ầ u p h ả i c h ờ d o i SŨ l í n h v à o t h ờ i g i a n l à m h à m ; . Q u á t h ờ i g i a n q u y đ ị n h t r o n g h ợ p t l ồ n y m à (ầu v ẫ n chưa t i ế n ( h ì c h ù h à n g c ó q u y ề n h ủ y h ợ p d ồ n g . N g à y ( u y ê n b ố h u y h ợ p d ồ n g ( C a n c c l l i n g D i U c ) c ó ( h ể !à n g à y cuối cỉniiỉ cùa l.ayclays hoặc vài ba niỉày sau MU hy lầu phải đến cảng x ế p hàng. VỔ m ã i pháp l ý , v i ệ c l ầ u đ ế n m u ộ n lít vi p h ạ m h ợ p t l ổ n i Ị , m ọ i c h i p h í dưa l í i u đ ế n cảng x ố p h à n g d o c h ủ t ầ u l ự uáiih c h ị u . S o i m h e n llurc l ố k h ổ n g p h ả i cứ liiu đ ế n m u ộ n là người (huê l ẩ u h u y h ợ p d ổ n t ; m à v i ệ c c ú h u y h ợ p d ồ n g h a y k l ì ô n u là c ò n c ă n c ú v à o lìrnu I r i i ừ n g h ợ p c ụ t h ể . Ớ (.lay t ầ u được c o i lít d ã đ ế n c ả n g (arrivccl s h i p ) k h i p h ả i l l i o á mãn những diều kiện sau: T ẩ u dã p h ả i đ ố n v ù i m thương m ạ i c ủ a (.'iiiiií ( l à v ù n g n ơ i I rì LI p h á i n e o d ậ u d ể c h ờ đợi vào c ả n g ) n í u t r o n g h ợ p d ồ n g q u y đ ị n h m ộ t ti í ồ LI k h o ả n c h u n g c h u n i ỉ c h ứ k l i ô n u q u y d i n h h i u p h ả i c ậ p m ộ i c ầ u c à n g n à o . T r ư ờ n g h ợ p n à y h ợ p d ồ n g d ó g ọ i lì\ h ợ p clồnu l i ế n càn" (Hon Qiarlcr). C ò n n ế u h ợ p clồnu q u y d i n h m ộ i c ẩ u c á n i i c ụ t h ể ( h ì t ầ u p l i í i i c ạ p c ầ u Cííim đ i ) . T i ư ờ n i i h ợ p n à y g ọ i lít h ợ p lít niu c ầ u c ả n u ( H ê n h C h a r l c r ) . 7
  14. v ổ m ọ i m ậ t , tầu p h ả i sán sàng đ ể x ố p d ỡ : + L à m x o n g các nùi t ụ c vào c ả n g : (hù lục hải q u a n , biên p h ò n g , v ổ s i n h y lố, c ổ g i ấ y c h ứ n g n h ạ n k i ể m dịch ( F r c c P r a c l i q u e ) . + P h ả i sàn sàng các d i ề u k i ệ n k ỹ t h u ậ t c h o v i ệ c x ế p hàng: cán c ẩ u cliiy đù, h á m hàng sạch sẽ Tầu dã trai) thông báo sẩn sàng x ế p d ỡ ( N o l i c c o f . R c a d i n c s s = N O R ) c h o M i i i r ờ i thúc làu h a y n g ư ặ i n h ạ n hàng l ạ i n o i lầu s i m sàng t i ế n x ố p / d o hàng. C ó t h ổ (rao N O K b ằ n g thư, lí!X, d i ệ n (in... Đ A y c ũ n g chính Ui điều k i ệ n đ ể lính (hặi S i i a n làm hàng ( L a y t i m e ) . Vì m ộ i lý d o đặc b i ệ l n ằ m ngoài s ự k i ể m soái cùa c h ủ l ổ n m à ( ẩ u k h ổ n g (hổ (lốn c ả n g x ố p hàng d ù n g (hặi g i a n q u y định, c h ủ l ầ n p h ả i thông báo c h o n g ư ặ i d i (huơ láu biết lý d o và d ự k i ế n ngày lầu đ ố n c ả n g x ế p hÌHiíỊ. K h i nhân d ư ợ c (hông b á o d ó n m r ặ i d i thuê lầu c ũ n g p h ả i có trách n h i ệ m thòng bái) c h o c h ủ l ẩ u biết q u y ế t định cùa m ì n h hì l i ế p lục t h ự c h i ệ n h ợ p d ồ n g h a y h u y h ợ p dồn!:. * Điêu khoản vê ìiàiií' lìoá (CơviỊO Clause) K h i d i Ihuê t ầ u đổ e h u y C n c h ở m ộ i k h ố i lượng hàng lu K Í n h ấ t định, hai b o n p h ả i quy định rõ lên hàng, l o ạ i h a o bì, các d ặ c ( l i ế m cùa hàng h o a . N ế u n g ư ặ i IhuC lẩu c h ứ hai loại híìng h o a liên cùnti m ộ t c h u y ế n lần IMI p h ả i chú ý ghi c h ữ "và/hoặc" (ancl/or) (lể tránh Iranli c l i ấ p x ả y r a sau này. V í dụ: " t h a n và/hoặc x i m ă n g " ( c o a l i i ntl/or c i m e n t ) , " c a o su vỉi/hoặc b ấ t k ỳ m ộ i h à m ; h o a h ợ p pháp nào k h á c " ( r u b b c r ancl/or HUY lawl'ul goocls). Q u y định n h u v ậ y cú Iiíỉhĩa là n g ư ặ i di thuê lầu m u ố n giành q u y ề n lựa c h ọ n h à n g (Cargo Option). K l i i q u y định s ố lượng hàng hoa, l ũ y t h e o d ặ c điểm c ủ a ( ừ n g m ặ t h à n g có (hể q u y định c h ở t h e o H ọ n g lượng h a y thể lích. T u y nhiên, k h ô n g nôn q u y d i n h s ố ( r ạ n g lượng mội cách c ứ i m nhác, m à nên ghi k è m t h e o m ú i lý lệ h ơ n k é m , g ọ i lít d u n g sai. C ó n h i ề u cách q u y d i n h s ố lượng hùiiiỉ h o a , ví tíu: . "Tối t h i ể u 9000 MT, lối đ a 10000 K i n ( M i n 9000 M T / M a x 10000 MT). . " K h o á n g 10000 M I " ( A b o u l 1000(1 M I'). . "10000 M T hon kém 5% d o l l u i y ề n Irương lựa c h ọ n " (100(10 M T m o n : r lcss 59? ai M a s l c i 's O p l i o n ) . Khi g ử i lliông b á o sẩn sàng x ố p hàng. I h u y ề n trưặng sẽ chính I h ứ c l u y O n IM") S Ố lượng h à n g h o a c h u y ê n c h ở . N g ư ặ i (huê l ầ u có (rách n h i ệ m x ế p díỉy d ù s ố lui tu ụ liàne s
  15. hoa dã được (hông bát) (Full and Compíelc CiiriỊo). Còn nếu người IhuO lẩu giao vh xếp lốn lẩu ít hơn số lượng hàng quy định, anh la vãn phải nộp liền cước khống cho sô hàng lliiốu dó (DCÌKI Prcighl). NHƯỢC lại, khi người chuyên chờ khổng nhạn hối số lượng liìmiỉ quy dinh thì người thuê lẩu có quyền đòi hồi llnrờng những chi phí liên quan tiên việc lầu bủ lại hàng. Trong trường, hợp Ihtiò bao láu (Lumpsum) thì hợp dồng thuO lầu kliônu nhất lliiôì phải ghi lòn hàng. Nhưng phải quy định rõ chù lẩu cam đoan cung cấp (l;1y đủ Họng lải hoặc dung lích dăng ký của tàu. Trong (rường hợp này, CHÚC phí thuê táu dược lính theo don vị trọng lải hoặc dung lích tliinu ký của lẩu. * Điền khoản vê cỏ/iiỊ xếp/ dỡ (Loadiiií;/ Disvluiriịing Port Cldiisc) Trong hợp dồng, hai hủn quy định len mội cáng hoặc mội vài Cíinn xốp hàng (Loading Hon) và lên một hoặc mội vài Cíìnu dữ hàng (Discliarging Hon). Có hai cách quy dinh: + Quy định chung chung, ví d ụ : " m ộ i cầu cảng an loàn ở cảng ì lải Phòng" (onc salc bcrlli, Haiphong porl). + Quy clịnli cụ lliể ở cầu cảng số mấy. khu vực nào. Nliưnu cảng xếp và (lỡ quy định t r o n " luvp dồng phải líì Ciiiiỉỉ an Ioàn (saTe porl), lức là cảng dó phải (lảm bào: - Vổ mại hàng hái: (.lủ dọ sâu, món nước [hích hợp dể hiu có thể đốn và dỗ luôn luôn nổi, hoặc có chạm hùn dài nhưng vần MU loàn. - Về mũi chính u i : lại cảng dó k h ô n " có xung dột vũ (rang, chiến tranh, dinh công. Đổ mờ lòng quyên hạn cùa mình về viẹc (hay dổi cảng xốp dỡ khi cần lliioì. trôn (hực l ố chủ lầu (hường dưa diêm câu "hoặc noi nào gần dấy mà làu có (hổ đến được một cách an loàn và luồn luồn dậu n ổ i " vào hợp (.lổn" (or so ncar lliereto as Sliip may salcly gót antl shc íihvays alloal). Kini ký hợp d ồ n " lluiô lầu, Ciíc liên nôn uạcli bủ đoạn này. Riêng dối với thuật ngữ "luôn luôn dậu n ổ i " (nlxvays aíìoat), ta nôn lliêm vào "và/lioặc chạm ti Ai an m ỉ m " (and/oi snlcly agrouncl). Huy định như vạy sẽ thuận lợi hơn cho các bên. đặc biệt khi cảniỉ xếp dỡ chịu ảnh hưởniỉ cùa bùn lóng, phù sa bồi híp và lluiỷ Iriều, klii Ihuỷ (liều nít d i , lầu tuy chạm đai nhirnu vần an loàn. Cũng có những (mùn tỉ hợp khi ký kẽ! hợp dồng, các bên chua xác dinh dược cànu xếp/ d ỡ , ví d ụ : cảng xếp hàng là một h o n " nhữnu càng Bắc  u ; C i í i i i ỉ d ỡ nằm ở d ã y A/ll (uiiía cáng Amxlcedam và HanilHirg), khi lít) các hủn phái liệt kè và quy (.lịnh lliír lự địa lý cún cúc càniỊ xếp dỡ (Poiìs lo he in CÌL'(>«rapliilic:il Rotíilinn) với mục (lích
  16. giảm thời gian và chi phí di lại c ủ a con tầu, lao diều kiện thuẫn lợi cho việc bốc dữ. T h ứ l ự địa lý của cảng xếp/ (lỡ phụ thuộc vào luớng lẩu chạy và sự lựa chọn của chù lầu. Số lượng cảng xếp/ đỡ nhiều hay í( có sính hường trực liếp đốn m ứ c cước thúc láu. Vì t h ế người thuê tầu c ố gắng xác định cảniỉ xếp / d ỡ cụ thể, tránh những q u y định chung chung vỗ cảng xếp/ dỡ. M ạ t khác cĩíniỊ nôn q u y định c h i pin' d i c h u y ể n CÀU (Shi)ling expcnses) do ai chịu. * Điêu khoản về chi phí xếp (lỡ (LoddiniỊ/ DischariỊÌHg Charges Chmsc): NếiỊ trong phương (hức thuê lầu chợ, chi phí xếp d ỡ do c h ủ (iìu chịu Ihì Ironiỉ phương thức thuê lầu chuyến, ai phải chịu chi phí này là do các bôn thùa thuận và q u y dinh [rong hợp (.lổng. T r o n g lổng g i a cước chuyên c h ở hàm; hoa (hì chi phí xếp d ỡ c h i ế m m ộ i tỷ trọng đáng kể. T r o n g truớng hợp lliuữ tầu chuyến bao g i ờ c ũ n g có điều k h o ả n q u y d i n h vớ việc phan chia chi phí xốp d ỡ giữa c h ủ lầu vít người đi (huê tầu. T h ự c liễn đi thuê lẩu cho thấy có khá nhiều nhũng cổng llúrc m ẫ u khác nhau về phan chia chi phí xốp dỡ. V à dược áp dụng phổ biến nhất là các điều kiện chi phí x ế p d ỡ dưới đây: Theo "điều kiện miễn chi phí xếp hàng" (Free in = FI): c h ủ lầu (lược m i ễ n chi phí xếp hàng lên lầu ờ cảng di nhưng phải chịu chi phí d ỡ hàng k h ỏ i lầu lại cảng đến lức là người thuê líìu phải chịu chi phí xếp hàng. Theo "diều kiện miễn chi phí dỡ hàng" (Frec om = FO): c h ủ lẩu dược m i ề n chi phí d ỡ hàng khỏi tầu nhưng phải chịu chi phí xếp hàng lốn lầu. N g ư ờ i nhân hàng thì ngược lại p h ả i chịu loàn b ộ chi phí d ữ hàiiiỊ lù' h ầ m tầu lên CÀU cản". T r o n g h ợ p dớntĩ thường ghi "Citrgo lo be lakcn h y receivers o m oi'slìip\s ("reo oi"cxpcnsc to the vcssel". Theo "diêu k i ệ n m i ễ n cả chi phí xếp v d ỡ hàng" (Free In ancl o m = FIO): d i u à lầu dược miễn cả chi phí xếp hàng lên tầu kin chi phí d ỡ hàng k h ỏ i lầu ờ hai đớn cảng, trừ m ộ i số lập quán có thể q u y định chi pin' d o hàng do người nhân hàng chịu. Theo "diều kiện lẩu chợ" ( L i n c r Tcrms/ Cỉross Terms/ Bcrth T c r m s ) : c h ủ láu phải chịu toàn b ộ chi phí xếp, d ữ và thòm cả chi phí sắp đại, san cào hàng t r o n g h á m láu, lức là (liếng như trong phương thức thuê làu chợ. T h ự c chài là chi phí x ế p d ỡ dã được tính gộp cả vào CHÚC phí thuê lẩu. T r o n g n ư ờ n g hợp này, hợp đổng lhưìíni> không q u y định thưởng phạt xốp d ữ nhanh chạm, m à c ổ n g việc xếp d ỡ hàng dược liến hành theo nguyên lắc "nhanh theo m ứ c lầu có the nhận hoặc u i i i o " (as lasl as sliip can rcccive OI' d c l i v e r ) hoặc là " l l i c o lập quán nhanh c ủ a cảng" aicoiđinn lo llic C u s l o m oi" the Port). V ớ chi phí sắp dại (Slovvagc) đ ố i v ớ i hàng bao g ỏ i và c h i phí san cào hàng (TriiỊiming) đối với hàng rời, đổ phân định lính chính xác hơn ai sẽ phải chịu, la phải n h i lo
  17. thêm vào. Ví chi: "PIO.s.l": chủ lẩu được miên chi phi xốp hàng, do hàng và dược miỏn cà chi phí sắp dạt hàng Vít san cào hàng. Việc C|iiy dinh theo (.Hổn kiện và chi phí xốp dỡ nào li! phụ thuộc vào diều kiỌn a i sở giao hàng trong hợp dồng mua bán ngoại thương. Mục đích của việc lựa chờn này là nhằm phân định rõ ràng (ních nhiệm của các bèn nhằm tránh cho ngirííi chuyên chở và người bán hàng phải Irầ chi phí xếp dỡ hàniỉ 2 lẩn, (rành phải trả nluìim chi phí kliônt! thuộc trách nhiệm của mình, dồng thời lạo diều kiện dể dàng, thuận liôn cho việc lổ chức xốp dỡ hàng. Ví dụ: Nếu la là người mua hàng nhập khẩu (heo diều kiện ròn, lức là chi phí xốp hàng ờ cảng di là thuộc v ề người hán, (hì (rong hợp đồníỊ IhuC líìu chuyến, la c ó the' quy định chi phí xếp dỡ theo diều kiện FI hoác N O (chứ không thể là TO). Niurực lại, nếu la bán hàng theo điều kiện C1F, chi phí dỡ hàniĩ do người mua chịu, nôn la có lliổ quy dinh (rong hợp đổng (huê lầu chuyến chi phí xếp dỡ (heo diên kiện FO hoặc HO. * ĐÍCH khoán vê rước I>lú thuê hiu ị l-i cií-lil Cltmxc) Cước phí (Frcigli() IM SỐ liền mà người Ihuô lầu phải (rả cho việc vận chuyển hìiiiỉĩ hoa hoặc nhũn" dịch vụ liên quan đến việc vận chuyển. Cước phí IhuC lầu chuyến do chủ liìti VÌ1 người di l li nê liìu (hương lượng và quy dinh rõ nong hợp dồng IhuO lầu. Trong ngliiờp vụ lluiC lẩu, các liên đều rái quan (Am đốn cước phí vì nổ ánh hưởng không nhỏ lói hiệu quákinli doanh và CHÓC phí thường cliiốm lù 5 - WÁ (lị giá của loàn bộ lổ hàng. Do dó dây lì) mội diêu khoán rai quan dờng của hợp dồng (huê lầu chuyến. Trong quá (rình (hương luông, các hèn lluiííii" quan (Am và ghi ironiỊ hợp dồng những nội chum sau: - Mức cước (Ríilc oi Prcighl): là số liền lính (rên mồi đon vị lính cước (Prciíiht Unil). Đối với hàng nạng (Wciiỉh( Cargo), đon vị lính CHÚC có thổ là dơn vị trờng lượng (lấn phổ lliônii, lấn Anh, lấn Mỹ). Đối với hìuiii cồng kềnh (Measuremcnl Cargn), lấy đơn vị lính cước là đơn vị thể lích (mói khối, culiie feel). Hoặc cũng có (hổ lấy nhũng đơn vị lính cuốc khác như: Slitndard (dối với hìinu gỗ), gallon (đối với chui mó), bushcls (dối với lúa mì). Tuy nhiên, (rong hợp đổng thuê láu Ihì mức lính cước lliuổ bao (Lumpsum nciụhl) không phụ lluiộc vào loại hìing và số lượng hàng chuyên chớ mà được lính theo dơn vị Irờiiịỉ lái hoặc thum lích cliìng ký của lầu. Ngoài mức cước, hai bèn còn phải llioá thuận chi phí xếp dỡ (lo ai chịu, lương ứng với diều kiện chi phí xếp dỡ nào. Ví dụ: IX USD/MT.HO; 20 USD/MT F().s Số lirựnu hàniỉ hoa lính cước (Quanlity). Tiền cước cú thổ lính theo nluìnu cách sau: ÌI
  18. + Tính ( h e o s ố lượng hàng lu KÍ x ế p lên l ẩ u ở c ả n g m'ri hàng ( I n l a k e n Q u a h l i t y ) h a y còn g ọ i là t i ề n c ư ớ c lính t h e o s ố lượng hàng h o a ghi trôn v ậ n d ơ n (Hin o i ' Lacling Quanlily). + Tính ( h e o s ố lượng hàng k h i g i a o lại c ả n g d ỡ ( D c l i v c r y Q u a n t i l y ) K h i chuyên c h ờ hàng r ờ i có giá trị t h ấ p n h ư t h a n dà, q u ạ n g sái, v i ệ c c a n lại hàng ờ cáng d ỡ là rất l ố n k é m , c h o n e n t r o n g Irưímiỉ h ợ p này, đổ HỗI k i ệ m ( h ờ i g i a n và c h i phí cân đo, h a i bôn (hường q u y định ( r o n g h ợ p đ ổ n g cước phí lính ( h e o s ố lượng dã g h i liên v ậ n đ ơ n n h ư n g k h ấ u t r ừ l ừ Ì đ ế n 2 % tổn!" liên cước đ ổ t h a y c h o v i ệ c k h ô n g cân l ạ i ìùmg(2 /( D i s c o u n t i n L Í C H oi" W c i g h l i n g ) . n N ế u n g ư ờ i lluiò c h ở k h ô n g có dù hàng h o a x ố p lên l ẩ u n h ư h ợ p d ồ n g q u y d i n h m à đ ó là d o l ỗ i c ủ a n g ư ờ i thuê c h ở thì a n h l a vãn p h ả i t r ả l i ề n CƯỚC k h ố n g (Dcacl F r c i g h l ) c h o s ố hàng ( h i ế u dó. - T h ờ i g i a n t h a n h loàn cước: có t h ổ q u y (.lịnh t h e o ĩ cách: + T i ề n cirơc l ả i trước ( F r e i g h ( 1'rcpaid) h o ặ c c ư ớ c phí ( h a n h loàn tại c ả n g x ế p hàng (FieÌ!ihl P a y a b l c iil Port o f L a c l i n u ) , l ứ c là toàn b ộ l i ề n c ư ớ c phí phái t h a n h loàn k h i ký vân d ơ n ( Ô n Siiininií Bin o f Líiiliniỉ) h a y s a u k h i ký v ạ n d ơ n m ô i vài ngày. V í dụ: Tiên CHÓC lái t r o n g vòng 5 ngày ngân hàng h o ặ c k ể l ừ n g à y k ý vân d ơ n ( F r c i g h l p a y a b l e w i ( h i n 5 banhkiní; clays o r ôn s i g n i i m M/L) + 'Hồn cước d ư ợ c l i a sau (FrcÌ!ỉhl l o C o l l c c l ) h a y c ư ớ c phí t h a n h loàn l ạ i c ả m ; d ỡ hàng ( 1 ' i c i g h l p a y a h l c a i p o r t oi' t l c s l i n a l i o n ) , t ứ c là t r ả lại cáng đ ế n , c ủ n g d ỡ hàng. T h ờ i g i a n Irà có t h ể d ư ợ c (|iiy định c ụ t h ố hơn t h e o n h ữ n g cách san: . T r ả k h i b ắ t d ầ u d ỡ hàii'4 ( F r c i g h l p a y a h l c ô n c o m m e n c c m u n l 1)1 clischaiue) . Trà (.lổng l l i ờ i v ớ i v i ệ c d ỡ hàng ( F r e i g h l p a y a h l c c o n c u r r c n t vvilli i l i s c l i a r u c ) . C á c h này đ ư ợ c áp d ụ n g d ố i v ớ i c l m y ế n h ù n g c ó k l i r t i lượng l ớ n . . T r ả k l i i do hàntỉ x o n i ĩ ( 1 ' i e i u h l p a y a b l c ô n c o m p l c t i o n o i ' clischaruc). T r ả k l i i hàng h o a d ã d ư ợ c ni ao t h ự c s ự và d ù n g dán ( F r c i g h t p a y a b l c ôn a c l u a l a n d p r o p e r c o m p l e t i o n o i d i s c h a r g e ) . C á c h này chí có lợi c h o n ụ u ừ i tluiC l ầ u I11ÌI k h ô n g có lợi c h o c h ủ líìu. + Tiên c ư ớ c d ư ợ c t r ả trước m ộ i p h ầ n ( a i c ả n g x ố p h à n u sau m ó t s ố n g à y ký v ậ n dơn, p h ầ n còn lại d ư ợ c h ả k h i d ỡ hàng x o n g . 12
  19. V í d ụ : 4 0 % trả sau khi ký vân dơn mội vài ngày, 40'/, trá khi lẩu đốn càng dỡ hàng, 2 0 % sẽ (là nối su khi hoàn thành việc (lữ hàng. Với ních quy (.lịnh này, người thui? lầu có thể giữ lại một phần cước phí đổ (num h ái cho chi phí ra vào cáng hay dể lùi trừ vào việcc liền thường xốp dữ nhanh chợm nêu có. Đây là cách quy dinh lối nhai (rong (hanh loàn cước phí thúc lầu. Về nguyên tắc, người chuyên chở chí (.lược Ihanli toán eiiứe phí IhuC lẩu khi hàng hoa thực sự dược chuyên chớ lới cảng dỡ hnnu (|iiy định. Nhưng dể chim hảo quyên lợi cho người chuyên chở, Ironiỉ vợn đon hay hợp đồng (huê (ầu llnrímg có cữu: "cuire phí dược coi như liền thu nhợp về chuyên chở khi hốc hàng lên lẩu và (lá kliônu phụ thuộc vào việc lầu hoặc hàng bị mất hay không bị m ấ t " (Frcighl lo be consiđcrccl ;is camctl upon shipmen'1 íincl musl be paicl and non rctuniiihlc ship ancl/or cargo losl or noi losl). Ngoài ra việc thỏa lliuợn clổniỉ tiền Ihiinh toán, lý giá hối đoái của dồng liên thanh [oán, địa điểm, phương (hức thanh loàn, liên cước phí ứníĩ trước (Atlvance Preighl) cũng rai quan trọng nhằm minh nhũng Hanh chấp xảy ra sau này. Do vợy, các bên cũng cần quy định dầy dù, rõ ràng Irotm hóp dồng (huê lìm chuyế n. * Điên khoán vê lliòi ÍỊÌ(III .xếp (lỡ và lliưòitiị phạt xếp (lỡ (LdYliiìK' Iind Despdlclil DeinnrnitỊe) Thời giun xốp dỡ liíiy lliời gian làm liìiim (Laytimc) là lliừi gian lầu pliiíi lim lại cảníỊ dể liế n hành việc xốp hàng lên lầu hay đỡ hàng khói lẩu, còn nọt là (hời íỉinn cho phép (Alloweil Time). Hai bên thỏa thuợn (roniỉ hợp dồng: Thời nhìn xốp lít hao lâu, thời í>ian dỡ là bao lâu, hoặc có Hiu quy định (heo lối bù trừ là (hời iỉian cả xế p và dỡ là hao lau. Quy định nhu vợy đổ nmrời di (huê lim có mích nhiệm nong việc xốp (lỡ hàng hoa. N í u người di thuê lầu hoàn (hành công việc xốp hàng hoặc (lỡ hàng sớm hon (hời íiian cho phép dã quy định trong hợp dồng thì dược thường liền xốp hàng hoặc do hàng nhanh (Dcspalđi Money). Ngược lại, nế u hối thín gian cho phép mà người thúc lầu vẫn chua hoàn (hành việc xế p hàng hay dữ hàng (hì sẽ bị phạt xế p (lữ hàng chạm (Dcmurr;ii>c M o n c y ) . Có Mít? quy (lịnh lliiìi Ị.'jiin làm hàng I h n i ? ních: Cách / : Ụuy định mội số ngày cụ thể. Ví d ụ : "thời gian xế p lít 5 ngày, thời iiian dỡ là 6 ngày", hoặc "lliời gian cá XỐỊ1 cả cl(ì lít 11 imày". ớ (liìy, khííi niệm " n g à y " dỗ gây ni li anh chấp, do (ló phái quy clịnli rõ h o m : họp d ồ n " thuê tầu là " n g à y " ở dây dược hiểu theo Míỉliĩa nào: - Nụày (l)itys): IÌI niiiiy li leo lịch. Ií
nguon tai.lieu . vn