Xem mẫu

  1. 11 Töø nhöõng phaân tích treân, so saùnh caùc öu nhöôïc ñieåm cuûa caùc phöông phaùp saûn xuaát acid acetic, cuõng nhö ñaùnh giaù tình hình nhu caàu vaø tieán boä khoa hoïc trong nöôùc, luaän vaên choïn phöông phaùp leân men vi sinh ñeå nghieân cöùu coâng ngheä saûn xuaát acid acetic. 2.3 Saûn xuaát acid acetic baèng phöông phaùp vi sinh 2.3.1 Quaù trình leân men acid acetic Leân men laø quaù trình oxy hoùa-khöû sinh hoïc ñeå thu naêng löôïng vaø caùc chaát trung gian. Moïi quaù trình muoán tieán haønh ñöôïc ñoøi hoûi phaûi coù naêng löôïng. Ñeå thöïc hieän caùc hoaït ñoäng soáng nhö sinh tröôûng, sinh saûn vaø phaùt trieån cuûa mình, vi sinh vaät cuõng ñoøi hoûi phaûi coù naêng löôïng. Naêng löôïng ñoù ñöôïc taïo ra trong quaù trình leân men. Teá baøo soáng chæ söû duïng naêng löôïng döôùi daïng hoùa naêng taøng tröõ trong caùc maïch cacbon vaø ñöôïc giaûi phoùng ra trong caùc phaûn öùng enzym do söï chuyeån hoùa electron töø möùc naêng löôïng naøy sang möùc naêng löôïng khaùc. Caùc phaûn öùng xaûy ra trong caùc quaù trình leân men laø nhöõng phaûn öùng chuyeån hydro. Nhöng söï chuyeån hydro cuõng töông ñöông vôùi söï chuyeån electron. Caùc enzym xuùc taùc trong quaù trình taùch nguyeân töû hydro khoûi cô chaát goïi laø enzym dehydrogenase. Trong quùa trình leân men giaám, röôïu etylic ñöôïc oxy hoùa thaønh acid acetic. ÔÛ ñaây, söï chuyeån hoùa hydro ñöôïc thöïc hieän nhôø söï xuaát hieän cuûa NADP nhaän (trôû thaønh NADPH2) ñöôïc chuyeån qua chuoãi hoâ haáp ñeå thu nhaän naêng löôïng, song cô chaát khoâng bò phaân giaûi hoaøn toaøn neân ñöôïc goïi laø quaù trình oxy hoùa khoâng hoaøn toaøn. 2.3.2 Cô cheá phaûn öùng cuûa quaù trình leân men acid acetic Leân men giaám laø quaù trình oxy hoùa röôïu etylic thaønh acid acetic nhôø coù enzym alcohol oxydase xuùc taùc trong ñieàu kieän hieáu khí:
  2. 12 CH3CH2OH + O2 = CH3COOH + H2O + 117KCal Ñeå chuyeån hoùa thaønh acid acetic, röôïu vaø oxy phaûi thaâm nhaäp vaøo teá baøo vi khuaån, ôû ñaây nhôø coù enzym cuûa vi khuaån xuùc taùc, röôïu ñöôïc chuyeån hoùa thaønh acid acetic theo moät quaù trình sau: CH3CH2OH + O2 = CH3CHO + H2O 1 2 CH3CHO + H2O = CH3CH(OH)2 CH3CH(OH)2 + O2 = CH3COOH + H2O 1 2 Acid acetic taïo thaønh seõ thoaùt khoûi teá baøo vi khuaån vaø ñi vaøo moâi tröôøng. Khi moâi tröôøng heát röôïu, vi khuaån giaám seõ oxy hoùa acid actic thaønh CO2 vaø nöôùc theo phöông trình sau: CH3COOH + 2O 2 = 2CO2 + 2H 2 O Ñaây chính laø söï “quaù oxy hoùa” raát coù haïi cho quaù trình leân men giaám. Vì vaäy, trong leân men phaûi coù dö moät löôïng röôïu khoaûng 0,3 - 0,5% ñeå ñaûm baûo khoâng bao giôø cho oxy hoùa heát röôïu. 2.3.3 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán quùa trình leân men acid acetic 2.3.3.1 AÛnh höôûng cuûa haøm löôïng oxy (O2) Theo cô cheá phaûn öùng, giaám hoùa laø phaûn öùng dehydro hoùa. Trong ñoù, oxy hoùa ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình leân men. Töø phaûn öùng treân ta thaáy, ñeå oxy hoùa heát 1 mol röôïu thì caàn coù 1mol O2 töï do, töùc laø ñeå oxy heát 1 kg röôïu thì caàn 2,3 m3 khoâng khí (tính theo 20,9% O2). Trong saûn xuaát giaám, ñieàu kieän thoaùng khí caøng toát thì quaù trình leân men caøng maïnh. ÔÛ phöông phaùp chaäm, dòch leân men tieáp xuùc vôùi khoâng khí vaø haáp thu oxy qua beà maët thoaùng, do haïn cheá cuûa beà maët thoaùng neân phöông phaùp naøy chaäm, naêng suaát thaáp. Trong phöông phaùp nhanh, do boå sung caùc vaät lieäu xoáp (voû baøo, than goã, than coác, nhieàu vaät lieäu trô khaùc) neân ñaõ laøm taêng beà maët tieáp xuùc giöõa
  3. 13 moâi tröôøng dinh döôõng vaø khoâng khí, caûi thieän ñieàu kieän thoâng khí do ñoù thuùc ñaåy quaù trình leân men. 2.3.3.2 AÛnh höôûng cuûa nhieät ñoä Noàng ñoä cuûa moâi tröôøng aûnh höôûng raát lôùn ñeán hoaït ñoäng sinh lyù cuûa vi sinh vaät, do ñoù noù seõ aûnh höôûng ñeán quaù trình leân men. Nhieät ñoä thích hôïp ñeå vi khuaån giaám sinh tröôûng vaø phaùt trieån maïnh ñoái moãi loaøi khaùc nhau laø khaùc nhau nhöng nhìn chung khoaûng nhieät ñoä ñeå vi khuaån giaám toàn taïi vaø phaùt trieån laø khaù roäng töø 15 - 34oC. Neáu nhieät ñoä quaù thaáp thì toác ñoä leân men seõ chaäm, ngöôïc laïi khi nhieät ñoä quaù cao seõ laøm taêng toån thaát do bay hôi röôïu vaø acid acetic. Do ñoù, nhieät ñoä thích hôïp cho quaù trình saûn xuaát laø khoaûng 30oC. 2.3.3.3 Haøm löôïng acid (ñoä pH) Thöôøng moâi tröôøng acid (pH = 3) laø ñieàu kieän thuaän lôïi ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa vi khuaån giaám. Acid acetic tích tuï trong moâi tröôøng ñeán möùc naøo ñoù seõ öùc cheá hoaït ñoäng cuûa chính vi khuaån. Khi trong dung dòch coù khoaûng 8% acid acetic thì hoaït ñoäng cuûa vi khuaån trôû neân ngaøy caøng giaûm vaø ngöøng hoaït ñoäng khi haøm löôïng ñaït 12 - 14%. Trong saûn xuaát giaám, thöôøng cho vaøo cô chaát ban ñaàu moät löôïng giaám nhaát ñònh ñeå acid hoùa moâi tröôøng nhaèm thoûa maõn : - Ngaên chaën söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät coù haïi vaø khoâng coù lôïi vì moâi tröôøng acid laø moät chaát ñoäc ñoái vôùi nhieàu vi sinh vaät. - Cho vaøo dòch leân men moät löôïng vi khuaån caàn thieát ñeå boå sung löôïng giaám. Löôïng giaám ñöa vaøo laø tuøy yeâu caàu cuûa phöông phaùp saûn xuaát. Khi saûn xuaát giaám theo phöông phaùp nhanh, caàn ñöa vaøo dòch leân men moät löôïng acid acetic sao cho thoaû maõn hai muïc ñích treân, ñoàng thôøi phaûi coù noàng ñoä nhoû hôn ngöôõng coù taùc duïng öùc cheá cho chính baûn thaân vi khuaån, vôùi noàng ñoä 8%
  4. 14 acid acetic thì vi khuaån giaám hoaït ñoäng raát keùm. Vì vaäy haøm löôïng acid acetic coù theå dao ñoäng trong khoaûng 1 - 7%. 2.3.3.4 Haøm löôïng röôïu Tuyø töøng loaïi vi sinh vaät maø chuùng coù khaû naêng toàn taïi trong noàng ñoä röôïu khaùc nhau, thöôøng söû duïng noàng ñoä töø 2 - 10%V. Theo Ebner (1985) vaø Heirich (1987) thì löôïng röôïu etylic söû duïng töø 2 - 10%V. Ñeå traùnh hieän töôïng oxy hoùa tieáp tuïc acid acetic ñeán CO2 vaø H2O caàn coù moät löôïng röôïu dö trong giaám töø 0,3 - 0,5%V. Löôïng röôïu soùt trong giaám coù taùc duïng öùc cheá söï toång hôïp enzym oxy hoùa acid acetic vaø muoái axetat (Dires, 1973). 2.3.3.5 Caùc chaát dinh döôõng Trong cô theå vi sinh vaät coù khoaûng 40 hôïp chaát khoaùng khaùc nhau coù theå ôû daïng töï do hay lieân keát höõu cô cao phaân töû, thoâng thöôøng toång haøm löôïng khoaùng trong vi khuaån chieám khoaûng 5 - 8% troïng löôïng chaát khoâ. Caùc chaát khoaùng chia laøm hai loaïi: - Khoaùng ña löôïng: S, P, K, Na, Fe, Mg, Cu,… - Khoaùng vi löôïng: Cl, Br, I, As, Pb, Zn, Mn,… Do ñoù, ñeå cho vi khuaån giaám phaùt trieån toát, khi saûn xuaát giaám ngoaøi caùc chaát: nöôùc, acid, röôïu thì caàn ñöa vaøo moâi tröôøng leân men caùc muoái tan coù chöùa caùc nguyeân toá khoaùng caàn thieát. Neáu saûn xuaát giaám töø röôïu vang, bia, nöôùc quaû eùp,…thì trong dòch leân men ñaõ coù ñuû caùc nguyeân toá khoaùng ña löôïng vaø vi löôïng neân khoâng caàn boå sung. Neáu saûn xuaát giaám töø dòch coàn pha loaõng thì caàn boå sung caùc nguyeân toá khoaùng caàn thieát nhôø caùc muoái voâ cô deã tan. Moãi cô sôû saûn xuaát giaám ñöa ra haøm löôïng caùc chaát dinh döôõng khaùc nhau.
  5. 15 2.3.3.6 Caùc chaát gaây ñoäc vaø caùc kim loaïi naëng Caùc chaát gaây ñoäc haïi vaø öùc cheá: caùc chaát nhö tinh daàu, lignin, tanin,… vaø moät soá hôïp chaát khaùc khi coù maët trong moâi tröôøng leân men vôùi noàng ñoä vöôït quaù ngöôõng giôùi haïn cho pheùp ñeàu coù taùc duïng gaây ñoäc haïi cho vi sinh vaät. Caùc kim loaïi naëng: khi coù maët 5 kim loaïi Pb, Cu, Fe, Zn, Sn trong dung dòch leân men seõ laøm giaûm hieäu suaát leân men, ngöôõng ñoäc haïi cuûa 5 kim loaïi treân laø: 10, 15, 50, 100 vaø >100 ppm. 2.3.3.7 Chaát löôïng nöôùc pha dòch Chaát löôïng nöôùc pha loaõng cuõng coù aûnh höôûng ñaùng keå ñeán quaù trình leân men giaám, yeáu toá quan troïng nhaát cuûa nöôùc pha loaõng laø coù ñoä saïch sinh hoïc cao (voâ truøng) vaø haøm löôïng Clo thaáp. Nhìn chung, nöôùc pha loaõng toát laø nöôùc coù ñoä saïch sinh hoïc cao, haøm löôïng Clo, caùc kim loaïi naëng vaø caùc chaát raén thaáp, coù ñuû caùc nguyeân toá vi löôïng. 2.3.4 Caùc phöông phaùp saûn xuaát acid acetic baèng caùch leân men Yeáu toá quan troïng quyeát ñònh hieäu suaát vaø naêng suaát cuûa moät phöông phaùp saûn xuaát acid acetic chính laø beà maët tieáp xuùc giöõa Oxy cuûa khoâng khí vaø cô chaát. Ñeán thôøi ñieåm hieän taïi ñaõ coù boán phöông phaùp saûn xuaát acid acetic baèng caùch leân men: - Phöông phaùp chaäm - Phöông phaùp nhanh - Phöông phaùp chìm - Phöông phaùp hoãn hôïp 2.3.4.1 Phöông phaùp chaäm Phöông phaùp chaäm coøn goïi laø phöông phaùp Orleans hay phöông phaùp Phaùp. Phöông phaùp naøy ñöôïc bieát ñeán naêm 1670, khôûi ñaàu laø vuøng troàng nho noåi tieáng ôû
  6. 16 nöôùc Phaùp. Do ngöôøi ta nhaän thaáy dòch vang nho ñeå trong nhöõng thuøng goã hôû naép daàn daàn bò ñuïc, coù maøng phuû treân beà maët vaø trôû neân chua. Ñaây laø phöông phaùp laâu ñôøi nhaát, quaù trình leân men giaám dieãn ra ôû beà maët tieáp xuùc giöõa khoái dòch leân men vaø khoâng khí (beà maët thoaùng) trong nhöõng thuøng leân men ñaët naèm ngang. Ñeå tieán haønh saûn xuaát giaám theo phöông phaùp naøy, tieán haønh nhö sau: ñoå vaøo thuøng 1/5 theå tích giaám töôi chaát löôïng cao ñeå acid hoùa, sau ñoù ñoå theâm dòch leân men vaøo cho ñeán 1/2 theå tích thuøng. Tieáp theo cöù moãi chu kyø ñoå theâm dòch leân men cho ñeán khi ñaày. Khi naøo nhaän thaáy röôïu ñaõ ñöôïc oxy hoùa gaàn heát laáy moät phaàn giaám ra ñeå ñem cheá bieán vaø baûo quaûn, ñoàng thôøi cho tieáp dòch leân men vaøo ñeå leân men tieáp. Khi leân men, vi khuaån giaám phaùt trieån taïo thaønh maøng vi sinh vaät treân beà maët thoaùng, khi bò chaán ñoäng (do va chaïm hay quaù trình ñoå dòch leân men vaøo vaø thaùo saûn phaåm ra) noù seõ bò phaù vôõ, chìm xuoáng tieâu thuï cô chaát maø khoâng taïo acid acetic. Daàn daàn treân beà maët thoaùng laïi hình thaønh maøng vi khuaån môùi vaø laïi dieãn ra quaù trình leân men tieáp tuïc. Do haïn cheá cuûa beà maët thoaùng neân phöông phaùp naøy coù nhöõng nhöôïc ñieåm sau: thôøi gian leân men daøi, noàng ñoä acid acetic thaáp, naêng suaát thaáp, coàng keành.Tuy vaäy, phöông phaùp naøy coù öu ñieåm laø cho giaám thôm, ngon, thieát bò deã cheá taïo. 2.3.4.2 Phöông phaùp nhanh Phöông phaùp naøy taïo ñöôïc beà maët tieáp xuùc pha giöõa loûng, khí vaø vi sinh vaät lôùn nhôø boå sung vaät lieäu baùm trong thieát bò neân naêng suaát vaø hieäu suaát cao hôn. ÔÛ phöông phaùp naøy ngöôøi ta töôùi dòch leân men cho chaûy qua thuøng leân men, beân trong coù ñoå ñaày vaät lieäu baùm vaø maøng vi khuaån ôû treân beà maët, khoâng khí ñi ngöôïc chieàu töø döôùi leân, dòch leân men ñöôïc chuyeån hoùa nhanh nhôø vi khuaån.Neáu thieát bò
  7. 17 leân men ñuû cao, ñieàu kieän vaän haønh ñöôïc khoáng cheá toát thì chæ caàn cho dòch leân men qua thaùp moät laàn ñaõ coù theå thu ñöôïc giaám ñaëc ôû ñaùy. Öu ñieåm cuûa phöông phaùp: - Thôøi gian leân men ngaén - Thieát bò töông ñoái ñôn giaûn, naêng suaát cao, oån ñònh - Giaám thu ñöôïc coù noàng ñoä acid acetic cao (coù theå ñeán 11 -12%) Nhöôïc ñieåm cuûa phöông phaùp: - Hieäu suaát khoâng cao - Phaûi choïn vaät lieäu baùm phuø hôïp 2.3.4.3 Phöông phaùp chìm ÔÛ phöông phaùp naøy, khoâng khí suïc qua khoái dòch leân men maõnh lieät seõ taïo thaønh moät theå huyeàn phuø coù pha raén laø vi khuaån giaám, pha loûng laø dòch leân men trong caùc thieát bò leân men coù teân laø acetator, dòch leân men ñöôïc chuyeån hoùa thaønh giaám raát nhanh. 2.3.4.4 Phöông phaùp toå hôïp Ñaây laø phöông phaùp lai giöõa hai phöông phaùp nhanh vaø chìm. Thieát bò leân men naøy goàm hai phaàn: -Phaàn treân nhö generator coù ñoå ñaày ñeäm, hoaït ñoäng theo nguyeân taéc leân men nhanh - Phaàn döôùi (phaàn chöùa dòch sau khi ñi qua vaät lieäu baùm) coù laép theâm boä phaän suïc khí taïo thaønh vuøng oxy hoùa boå sung nhö moät acetator trong phöông phaùp chìm. Khi ngöøng cung caáp oxy qua boä phaän suïc khí (khi ngaét ñieän) vaãn khoâng aûnh höôûng ñeán vi khuaån vì luùc ñoù caùc van thoâng khí trong thieát bò ñöôïc môû ra vaø khoâng
  8. 18 khí ñi vaøo nhôø thoâng khí töï nhieân, do ñoù maøng vi khuaån treân ñeäm vaãn khoâng bò cheát. Phöông phaùp naøy khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm vaø phaùt huy öu ñieåm cuûa hai phöông phaùp nhanh vaø chìm. 2.3.4.5 Choïn phöông phaùp leân men Phöông phaùp chaäm do coù nhieàu nhöôïc ñieåm nhö ñaõ noùi ôû treân neân khi löïa choïn phöông phaùp saûn xuaát giaám trong coâng nghieäp seõ khoâng löïa choïn phöông phaùp naøy. Phöông phaùp chìm tuy coù nhieàu öu ñieåm nhöng trong tình hình hieän nay Vieät Nam chöa theå ñi theo höôùng naøy ñöôïc, trình ñoä khoa hoïc kyõ thuaät coøn haïn cheá khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu nghieâm ngaët khaéc khe veà thoâng khí vaø tính chaát phöùc taïp cuûa boä phaän laøm saïch khí khoûi nhöõng taïp chaát, daàu môõ laøm cho khoâng khí bò taïp nhieãm sau khi ñi qua maùy neùn, maùy quaït,… Vì vaäy choïn phöông phaùp nhanh ñeå saûn xuaát acid acetic laø hôïp lyù ôû nöôùc ta trong giai ñoaïn hieän nay. Tuy nhieân, vôùi phöông phaùp naøy vaãn chöa coù ñöôïc caùc thoâng soá vaø caùc döõ kieän cuï theå ñeå trieån khai saûn xuaát neân coøn trong giai ñoaïn thaêm doø mang tính chaát ñònh tính ôû qui moâ phoøng thí nghieäm, laøm cô sôû cho vieäc nghieân cöùu toaøn dieän veà moät qui trình coâng ngheä vaø thieát bò saûn xuaát acid acetic theo phöông phaùp nhanh ôû Vieät Nam. 2.3.5 Choïn chuûng vi khuaån acid acetic Hieän nay treân theá giôùi ñaõ tìm ra treân 20 loaïi vi khuaån acetic – goïi chung laø acetobacter- laø moät loaïi tröïc khuaån khaù lôùn thuoäc loaïi hieáu khí baét buoäc, nhieät ñoä thích hôïp cho chuùng phaùt trieån töø 30-40oC. Vi khuaån acetic thuoäc hai gioáng acetobacter (chu mao) acetomonas (tieân mao ôû moät ñaàu). Nhieàu loaïi khi phaùt trieån laâu treân moâi tröôøng deã daøng sinh ra nhöõng daïng coù hình thaùi ñaëc bieät (teá baøo phình to hay keùo daøi, coù theå phaân nhaùnh).
  9. 19 Vi khuaån acetobacter phaân boá roäng trong töï nhieân, nhaát laø treân thöïc phaåm, hoa quaû, khoâng khí, nhieàu tröôøng hôïp coù theå phaùt trieån ñoàng thôøi vôùi naám men treân cô chaát thöïc vaät coù nhieàu ñöôøng. Vieäc nghieân cöùu vi khuaån do Pasteur thöïc hieän töø naêm 1862 khi oâng duøng kính hieån vi quan saùt maøng moûng xuaát hieän treân röôïu vang chua. Moät soá chuûng vi khuaån acetobacter ñieån hình (Ñinh Thò Kim Nhung, 1996) - Acetobacter aceti: thöïc khuaån ngaén, coù daïng hình que, kích thöôùc 0,4 – 0,8 x 1,0 x 1,2  m, khoâng di ñoäng, thöôøng xeùp thaønh chuoãi daøi, baét maøu gram aâm, cho maøu vaøng vôùi thuoác nhuoäm Iod. Chuùng taïo thaønh khuaån laïc to, saùng treân gelatin vôùi dòch leân men chöùa 10% ñöôøng saccharose taïo thaønh maøng nhaày nhaün, khoâng ñöôïc naâng leân theo thaønh bình. Coù khaû naêng phaùt trieån treân moâi tröôøng coù noàng ñoä röôïu khaù cao (11%), coù khaû naêng tích luyõ 6% acid acetic, nhieät ñoä phaùt trieån thích hôïp 30oC, thöôøng phaùt trieån treân bia. - Acetobacter pasteurianum: coù hình daïng gioáng Acetobacter aceti, baét maøu xanh vôùi thuoác nhuoäm Iod, taïo thaønh vaùng khoâ vaø nhaên nheo, teá baøo xeáp rôøi nhau thaønh chuoãi, ñoâi khi baét gaëp teá baøo coù daïng chuyø phoàng leân, di ñoäng khoâng thöôøng xuyeân. Khuaån laïc treân gelatin vaø dòch leân men nhoû troøn, thích hôïp phaùt trieån ôû 30oC. - Acetobacter kiitzigianum: coù maøng nhaøy nhaün meùp, noù ñöôïc naâng leân thaønh bình (dính), tröïc khuaån ngaén, to, thoâ, khoâng di ñoäng. Khuaån laïc treân gelatin vôùi dòch leân men nhôùt , nhoû, taïo thaønh maøng xeáp neáp to treân caùc moâi tröôøng loûng, thích hôïp phaùt trieån ôû 30oC. - Acetobacter lindreni: tröïc khuaån xeáp rieâng reõ vaø taïo thaønh chuoãi, thænh thoaûng baét gaëp caùc teá baøo phoàng to nhö hình caàu, khoâng di ñoäng. Khuaån laïc treân gelatin vôùi dòch leân men nhoû troøn, maøu vaøng. Treân caùc moâi tröôøng loûng vaùng vi khuaån maøu vaøng naâu, nhôùt, thích hôïp phaùt trieån ôû 25oC. (Leâ Vaên Nhöông,1990)
  10. 20 - Acetobacter acetosum: tröïc khuaån coù kích thöôùc 0,1 - 0,8 x 1  m. Caùc teá baøo xeáp rieâng reõ vaø thaønh töøng chuoãi, khoâng di ñoäng, nhieät ñoä thích hôïp nhaát ñeå phaùt trieån ôû 30 – 36oC. (Leâ Vaên Nhöông,1990) - Acetobacter xylinum: tröïc khuaån hình que 2  m,ñöùng rieâng reõ hoaëc xeáp thaønh töøng chuoãi, khoâng di ñoäng. Caùc teá baøo ñöôïc bao boïc bôûi chaát nhaày, taïo vaùng nhaên khaù daøy, baét maøu xanh vôùi thuoác nhuoäm Iod vaø H2SO4 (phaûn öùng cuûa hemixelluloza) vì vaùng coù chöùa hemixellulozo, coù theå tích luõy 4,5% acid acetic trong moâi tröôøng. Thöôøng soáng chung vôùi naám men trong moät loaïi nöôùc giaûi khaùt daân gian laøm baèng nöôùc cheø ñöôøng loaõng coøn goïi laø “Thuûy Hoaøi Saâm”. ÔÛ Nga coù teân goïi laø “Naám Cheø”, “Naám Nhaät Baûn”, ÔÛ Trung Quoác coù teân laø “Hoaøi Baûo” hay “Vò Haûo”. - Acetobacter Schiitzenbachii: coù daïng hình que 0,3 - 0,4 x 1,0 - 3,6  m, thöôøng ñöùng rieâng reõ hay xeáp thaønh ñoâi, coù theå taïo thaønh nhöõng daïng teá baøo ñaëc bieät, taïo vaùng daøy vaø khoâng beàn vöõng treân caùc moâi tröôøng giaø. Coù theå tích luõy trong moâi tröôøng tôùi 11,5% acid acetic. Thöôøng ñöôïc duøng ñeå saûn xuaát giaám theo phöông phaùp nhanh. - Acetobacter Suboxydans: coù daïng hình que ngaén, khoâng coù khaû naêng di ñoäng, taïo thaønh nhöõng vaùng moûng deã tan vôõ. Noù coù theå chuyeån hoùa glucose thaønh acid gluconic, sorbic thaønh sorboza. Loaïi vi khuaån naøy ñeå phaùt trieån toát caàn ñöôïc cung caáp paraaminobenzoic, acid pantotenic vaø acid nicotinic. - Acetobacter hoshigaki: tröïc khuaån coù kích thöôùc 0,7 - 0,8 x 1,5 - 1,8  m. Thöôøng xeáp rieâng reõ khoâng di ñoäng, khuaån laïc treân thaïch vôùi chaát chieát ruùt ñaäu naønh nhoû, troøn, daïng haït saùng, sau ñoù trôû thaønh maøu naâu, phaàn phía ngoaøi maøu vaøng nhaït. Taïo thaønh acid gluconic töø dextroza, thích hôïp phaùt trieån ôû 30 - 35oC.
nguon tai.lieu . vn