- Trang Chủ
- Nông - Lâm - Ngư
- Luận văn: Ảnh hưởng của mật độ lên trăng trưởng và tỉ lệ sống của thát lát còm giai đoạn bột lên giống ương trong bể ComPosite
Xem mẫu
- TRƯ NG I H C C N THƠ
KHOA TH Y S N
NGUY N TH KIM PHƯ NG
NH HƯ NG C A M T LÊN TĂNG TRƯ NG VÀ
T L S NG C A CÁ THÁT LÁT CÒM (Chitala ornata)
GIAI O N B T LÊN GI NG ƯƠNG TRONG B
COMPOSITE
LU N VĂN T T NGHI P IH C
NGÀNH QU N LÍ NGH CÁ
2009
- L IC MT
Xin bày t lòng bi t ơn chân thành n th y Dương Nh t Long và th y
Nguy n Hoàng Thanh ã t n tình hư ng d n và giúp em trong su t th i
gian th c hi n tài.
Xin g i l i c m ơn chân thành n th y Tr n Văn ua, th y Nguy n Thanh
Hi u và các anh ch trong tr i cá th c nghi m- Khoa Th y S n- i h c C n
Thơ ã giúp em t n tình trong quá trình làm thí nghi m và thu th p s li u
Em xin g i l i c m ơn n s giúp và c ng tác nhi t tình c a các b n sinh
viên l p Nuôi Tr ng Th y S n K31, L p Liên Thông ng Tháp và B nh
H c K31.
Xin g i l i c m ơn sâu s c n quí Th y Cô, cán b khoa Th y S n ã t n tình
giúp trong su t th i gian th c hi n tài và g i l i c m ơn n Ban lãnh
o khoa Th y S n trư ng i H c C n Thơ ã t o m i i u ki n t t nh t
giúp em hoàn thành tài này.
Cu i cùng em xin chân thành c m ơn th y Nguy n Văn Thư ng, c v n h c
t p l p Qu n Lý Ngh Cá K31, cùng t t c các b n trong l p ã nhi t tình giúp
cũng như ng viên em trong su t th i gian làm lu n văn t i trư ng.
XIN CHÂN THÀNH C M ƠN
Sinh viên th c hi n
NGUY N TH KIM PHƯ NG
i
- TÓM T T
tài “ nh hư ng c a m t n tăng trư ng và t l s ng c a cá Thát
Lát Còm (Chitala Ornata) giai o n b t lên gi ng ương trong b
composite” ã ư c th c hi n t tháng 02/2009 – 07/2009 t i Tr i nghiên
c u th c nghi m, Khoa Th y S n, i h c C n Thơ nh m góp ph n hoàn
thi n qui trình ương cá Thát Lát trong vùng. Thí nghi m ư c ti n hành trong
vòng 2 tháng trên 9 b composite có cùng th tích 60L; v i 3 nghi m th c 1
con/L, 2 con/L, 3 con/L và 3 l n l p l i. S li u sau khi thu ã ư c x lý
th ng kê, phân tích, ánh giá và so sánh ưa ra nh ng nh n xét.
K t qu cho th y giai o n 30 ngày tu i cá có t c tăng trư ng tuy t i
v kh i lư ng và chi u dài là khác bi t không có ý nghĩa th ng kê gi a các
nghi m th c (p>0,05). Và t l s ng NT II (61,7%) là khác bi t có ý nghĩa
th ng kê so v i NT I (94%) và NT III (94,3%). Giai o n 30-60 ngày tu i, t c
tăng trư ng tuy t i v chi u dài cá là khác bi t có ý nghĩa th ng kê
(p
- M CL C
Danh M c Trang
L i c m t ----------------------------------------------------------------------------- i
Tóm t t--------------------------------------------------------------------------------- ii
M C L C----------------------------------------------------------------------------- iii
Danh m c b ng ----------------------------------------------------------------------- v
Danh m c hình------------------------------------------------------------------------ vi
Danh m c t vi t t t------------------------------------------------------------------ vii
PH N 1 TV N ------------------------------------------------------------- 1
1.1 Gi i thi u-------------------------------------------------------------------------- 1
1.2 M c tiêu --------------------------------------------------------------------------- 2
1.3 N i dung tài ------------------------------------------------------------------- 2
1.4 Th i gian th c hi n -------------------------------------------------------------- 3
PH N 2 T NG QUAN TÀI LI U ------------------------------------------------ 3
2.1 c i m sinh h c --------------------------------------------------------------- 3
2.2 c i m dinh dư ng------------------------------------------------------------ 4
2.3 c i m sinh trư ng------------------------------------------------------------ 5
2.4 c i m sinh s n---------------------------------------------------------------- 5
2.5 Sinh h c Moina------------------------------------------------------------------- 6
2.6 Sinh h c trùn ch ----------------------------------------------------------------- 6
2.7 Tình hình nuôi tr ng th y s n Vi t Nam ----------------------------------- 6
PH N 3 V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U------------------- 8
3.1 V t li u nghiên c u -------------------------------------------------------------- 8
3.2 Phương pháp nghiên c u-------------------------------------------------------- 8
3.2.1 B trí thí nghi m --------------------------------------------------------------- 8
3.2.2 Th c nghi m ương ------------------------------------------------------------ 9
3.2.3 Qu n lý th c ăn và nư c trong b ------------------------------------------- 9
3.2.3.1 Th i gian cho cá ăn --------------------------------------------------------- 9
iii
- 3.2.3.2 Th c ăn s d ng trong quá trình ương ----------------------------------- 10
3.2.3.3 Cách th c cho ăn và bào qu n th c ăn ----------------------------------- 10
3.2.3 Qu n lý th c ăn và nư c trong b ------------------------------------------- 10
3.3 Phương pháp thu và phân tích m u-------------------------------------------- 11
3.3.1 M u nư c ----------------------------------------------------------------------- 11
3.3.2 M u cá--------------------------------------------------------------------------- 11
3.3.3 Các ch tiêu theo dõi----------------------------------------------------------- 12
3.4 Phương pháp thu, tính toán và x lý s li u---------------------------------- 12
PH N 4 K T QU VÀ TH O LU N------------------------------------------- 13
4.1 Các y u t môi trư ng ---------------------------------------------------------- 13
4.1.1 Th y lý -------------------------------------------------------------------------- 13
4.1.1.1 Nhi t ----------------------------------------------------------------------- 13
4.1.2 Th y hóa ------------------------------------------------------------------------ 14
4.1.2.1 pH------------------------------------------------------------------------------ 14
4.1.2.2 Hàm lư ng oxi hòa tan ----------------------------------------------------- 14
4.1.2.3 ki m (NH4+)-------------------------------------------------------------- 14
4.2 nh hư ng c a m t lên s tăng trư ng c a cá ương t ngày 1 n ngày
30 --------------------------------------------------------------------------------------- 15
4.2.1 Tăng trư ng v chi u dài trung bình c a cá giai o n t 1 ngày tu i n
30 ngày tu i --------------------------------------------------------------------------- 15
4.2.2 Tăng trư ng v kh i lư ng trung bình c a cá giai o n t 1 ngày tu i
n 30 ngày tu i ---------------------------------------------------------------------- 16
4.2.3 T c tăng trư ng tuy t i trung bình c a cá giai o n t 1 ngày tu i
n 30 ngày tu i ---------------------------------------------------------------------- 17
4.3 nh hư ng c a m t lên tăng trư ng c a cá ương giai o n t 30 ngày
tu i n 60 ngày tu i ---------- --------------------------------------------------- - 17
4.3.1 Tăng trư ng v chi u dài trung bình c a cá c a cá giai an 30 ngày
tu i n 60 ngày tu i----------------------------------------------------------------- 17
4.3.2 Tăng trư ng v kh i lư ng trung bình c a cá giai o n 30 ngày tu i n
60 ngày tu i --------------------------------------------------------------------------- 18
4.3.3 T c tăng trư ng tuy t i trung bình c a cá giai o n 30 ngày tu i
n 60 ngày tu i ---------------------------------------------------------------------- 18
iv
- 4.4 T l s ng trung bình c a cá các nghi m th c ---------------------------- 19
4.4 T l s ng trung bình c a cá các nghi m th c sau 30 ngày tu i -------- 19
4.4 T l s ng trung bình c a cá các nghi m th c sau 60 ngày tu i--------- 20
PH N 5 K T LU N XU T
5.1 K t lu n --------------------------------------------------------------------------- 21
5.2 xu t ---------------------------------------------------------------------------- 21
TÀI LI U THAM KH O----------------------------------------------------------- 22
PH L C ----------------------------------------------------------------------------- 24
v
- DANH M C B NG
Trang
B ng 3.1 S lư ng cá b trí các nghi m th c ---------------------------------- 9
B ng 3.2 Các ch tiêu môi trư ng trong nuôi Thát Lát Còm ------------------- 9
B ng 3.3 Th c ăn s d ng trong quá trình ương --------------------------------- 11
B ng 4.1 K t qu trung bình c a các ch tiêu môi trư ng---------------------- 13
B ng 4.2 tăng kh i lư ng trung bình và chi u dài trung bình c a cá 2 giai
o n 1-30 ngày tu i và 30-60 ngày tu i. ------------------------------------------ 15
B ng 4.3 T c tăng trư ng tuy t i trung bình c a cá 2 giai o n 1-30
ngày tu i và 30-60 ngày tu i-------------------------------------------------------- 17
B ng 4.4 T l s ng trung bình c a cá các nghi m th c sau 60 ngày tu i-- 19
vi
- DANH M C HÌNH
Trang
Hình 3.1 Cá Còm hay cá Nàng Hai ------------------------------------------------ 3
Hình 3.1 Sơ b trí thí nghi m --------------------------------------------------- 8
Hình 4.1 o chi u dài cá b t b ng thư c o cm ngày tu i th 30 -----------16
vii
- DANH M C CÁC T VI T T T
FAO Food and Agriculture Organization
BSCL ng b ng Sông C u Long
NT Nghi m th c
viii
- Ph n 1
TV N
1.1 Gi i thi u
Nh vào s ưu ãi c a thiên nhiên, ng B ng Sông C u Long ( BSCL) v i
t ng di n tích m t nư c 954.350 ha, chi m g n 1/4 di n tích c a BSCL,
trong ó di n tích m t nư c ng t chi m t i 641.350 ha v i h th ng sông ngòi
ch ng ch t thu c hai nhánh sông Ti n và sông H u, là i u ki n thu n l i cho
ngh nuôi th y s n nư c ng t phát tri n m nh m .
Trong vùng ã và ang có nhi u loài cá nư c ng t có giá tr kinh t cao như cá
Tra, cá Ba Sa,... ư c nuôi v i nhi u qui mô khác nhau. Các i tư ng nuôi
truy n th ng và chi m ưu th này ã em l i giá tr xu t kh u r t cao, góp
ph n nâng cao thu nh p và c i thi n i s ng cho ngư i nông dân trong nh ng
th p k qua. Tuy nhiên hi n nay chúng g p không ít khó khăn v nhi u m t
như: giá c trong năm bi n ng m nh, rào c n k thu t và rào c n kinh t t
các nư c nh p kh u, s bùng phát c a d ch b nh… Nh ng i u này ang làm
tăng r i ro cho ngư i nuôi. Vì th nh ng i tư ng nuôi m i có giá tr kinh t
ang ư c các nhà lãnh o cũng như nhà khoa h c và ngư i nuôi quan tâm.
Cá Thát Lát Còm là lo i cá quý hi m n m trong sách Vi t Nam và là lo i
cá nuôi m i chưa ư c ph bi n như nh ng loài cá truy n th ng. Nhưng v i
nh ng giá tr v hình thái, ch t lư ng và c tính sinh trư ng như: màu s c
p, th t thơm ngon ch t lư ng cao, có kh năng thích ng v i i u ki n s ng
t t nên vi c nuôi i tư ng này ã nhanh chóng vư t kh i gi i h n nuôi c nh
mà hi n nay nó ang góp ph n không nh vào ngu n th c ph m dinh dư ng
cung c p cho con ngư i. Các nghiên c u trư c ây v loài cá Thát Lát Còm
ph n l n t p trung vào vi c mô t , nh n d ng và phân lo i cùng m t s c
i m sinh thái h c c a loài.
Theo Lê Ng c Di n, Phan Văn Thành, Mai Bá Trư ng Sơn và Tr nh Th Thu
Hương (2006) ã ưa ra nh ng k t qu nh t nh v ương và nuôi cá Thát Lát
Còm t nh ng nghiên c u c a mình. n năm 2008 Tr n Th Thanh Hi n và
Nguy n Hương Thùy cũng ã cho ra nh ng k t qu có ý nghĩa v m t dinh
dư ng trên i tư ng này. V m t sinh s n nhân t o có nghiên c u c a Ph m
Minh Thành, Ph m Phú Hùng và Nguy n Thanh Hi u năm 2008. Các nghiên
c u này ã ph n nào góp ph n vào vi c hoàn thi n nh ng v n c n ư c
nghiên c u trên i tư ng Thát Lát Còm.
nhân r ng và phát tri n m t i tư ng nuôi cho ngư i dân thì vi c m b o
ch ng ngu n gi ng là r t quan tr ng. Nhưng ngu n cá gi ng v t t t
1
- nhiên hoàn toàn không th áp ng nhu c u b c thi t ó. Và m t như c
i m l n c a ngu n gi ng này là cá có kích thư c không ng u, cá thư ng
b xây xát trong quá trình ánh b t v n chuy n nên d b m c b nh. M c khác
ngu n gi ng cá Thát Lát Còm ngày càng c n ki t do khai thác quá m c nên
không áp ng v c s lư ng l n ch t lư ng cho ngư i nuôi trong khi nhu
c u con gi ng ngày càng cao. Trong khi ó con gi ng s n xu t nhân t o có th
kh c ph c ư c như c i m này. Tuy cá có th sinh s n ngoài t nhiên t t
nhưng sinh s n nhân t o óng vai trò quan tr ng trong vi c ch ng ngu n
gi ng, b o v ngu n cá t nhiên cũng như óng góp vào vi c thu n hóa i
tư ng này thành i tư ng nuôi t hi u qu cao. Trư c nhu c u b c thi t v
con gi ng v i s lư ng l n, ch t lư ng cao như hi n nay thì vi c u tư
nghiên c u giai o n con gi ng là r t phù h p. Do ó tài “ nh hư ng
c am t n tăng trư ng và t l s ng c a cá Thát Lát Còm (Chitala
Ornata) giai o n b t lên gi ng ương trong b composite” ã ư c ti n
hành.
1.2 M c tiêu c a tài
tài th c hi n nh m m c tiêu kh o sát s tăng trư ng và t l s ng c a cá
Thát Lát Còm b t trong i u ki n ương v i các m t khác nhau nh m tìm
ư cm t ương thích h p ương nuôi cá t hi u qu , t ó làm tư li u
góp ph n xây d ng qui trình ương cá Thát Lát trong vùng.
1.3 N i dung c a tài
t ư c nh ng m c tiêu trên, c n th c hi n nh ng công vi c sau ây:
(1) Theo dõi m t s ch tiêu môi trư ng: pH, nhi t , COD, NH4+.
(2) Kh o sát s tăng trư ng và t l s ng c a cá Thát Lát ương v i 3 m t
khác nhau: 1con/l, 2con/l, 3con/l.
(3) So sánh và phân tích hi u qu k thu t gi a 3 nghi m th c.
1.4 Th i gian th c hi n tài:
tài này ư c ti n hành nghiên c u trong vòng 5 tháng, b t u t tháng
2/2009, k t thúc tháng 7/2009.
a i m th c hi n: Tr i cá Th c Nghi m- B môn K thu t nuôi Th y S n
nư c ng t- Khoa Th y S n- i H c C n Thơ.
2
- Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1 c i m sinh h c
Ngành có dây s ng: Chordata
Ngành ph có xương s ng: vertebrata
B : Osteoglossiformes
H : Notopteridae (Featherbacks or knifefishes)
Gi ng: Notpterus
Tên ti ng anh: Clown featherback
Tên khoa h c: Chitala Ornata (Gray, 1831)
Tên Vi t Nam: Cá Thát Lát Còm
Cá Thát Lát Còm hay còn g i là cá Nàng Hai hay cá ao (Chitala ornata)
phân b r ng trên th gi i nhưng ch y u ông Nam Á. Cá có m t trên toàn
b lưu v c sông MeKong như: n , Thái Lan, Mianma, Lào, Cambodia,
Malaysia, Indonesia và Vi t Nam. Vi t Nam cá t p trung BSCL. Cá
Thát Lát có cơ quan hô h p ph vì v y cá có kh năng thích ng v i i u ki n
môi trư ng có hàm lư ng oxi th p (Theo Khoa h c Ph thông).
Hình 2.1 Cá Còm hay cá Nàng Hai
Thát Lát Còm có hình thái và màu s c p, hình dáng bên ngoài r t gi ng v i
cá Thát Lát nhưng trên thân có nhi u m tròn en vó vi n tr ng và phân b
d c theo vây h u môn. Cá có thân hình d p bên, cao, ph v y tròn r t nh .
Vi n lưng cong và nhô cao. cong c a lưng tăng d n theo s l n lên c a cá.
u nh n, mi ng r ng hư ng v phía sau m t. Vây lưng nh và n m gi a
3
- lưng. Vây h u môn r t dài b t u t mép vây ng c kéo dài v phía sau và n i
li n v i vây uôi nh .
Vây lưng: 8 - 9, vây ng c: 13 - 15, vây uôi, vây h u môn: 128 - 130, v y
ư ng bên 168 - 185. Gai sư n b ng 37 - 38. u nh , d t bên. Mi ng trư c,
r ch mi ng xiên kéo dài qua kh i m t, xương hàm trên phát tri n. Răng nhi u,
nh n, m c trên hàm dư i trên ph n gi a xương trư c hàm, trên xương kh u
cái, trên xương lá mía và lư i, ngoài ra còn có ám răng nh m n trên xương
bư m ph , có m t ôi râu mũi ng n nh , m t nh (Sách Vi t Nam).
Cá có màu xám b c, lưng s m hơn. Cá trư ng thành có 4 -10 m en, vi n
tr ng n m d c phía trên vây h u môn. Lúc cá còn nh thân có 10 -15 s c en
ngang thân. Kho ng 2 tháng tu i ph n dư i c a các s c này xu t hi n các m
nâu tròn. Cá càng l n, m càng r nét trong khi các s c m d n r i m t h n.
Trong i u ki n t nhiên, cá nàng hai s ng t ng gi a và t ng áy. Ban ngày
cá thư ng n n p trong ám th c v t th y sinh. Ban êm cá ho t ng nhi u
hơn, cá bơi l i ch m , nh nhàng, vây h u môn ho t ng liên t c như làn
sóng. Cá thích s ng môi trư ng có nhi u th c v t th y sinh l n , nư c trung
tính pH dao ng t 6,5 - 7. Cá có kích thư c và tr ng lư ng nh thì tiêu hao
oxy l n và ngư c l i. Tiêu hao oxy trung bình c a cá là 0.59 mgO2/g/gi
nhi t 28 - 29oC nhi t thích h p cho cá t 26 - 28oC.
2.2 c i m dinh dư ng
ây là loài ăn t p, ch y u là ăn ng v t, th c ăn ch y u là cá, giáp xác và
côn trùng. Cá ho t ng săn m i tích c c vào ban êm. H tiêu hóa c a cá
g m mi ng, th c qu n, d dày, ru t. Mi ng tr c, r ng, r ch mi ng xiên kéo
dài ra kh i m t, xương hàm trên phát tri n. Răng nhi u, nh n m c trên hàm
dư i trên ph n gi a xương tr c hàm, trên xương kh u cái, lá mía và lư i.
Ngoài ra, còn có ám răng nh m n trên xương bư m ph vì v y chúng có th
b t gi , c n xé con m i. Th c qu n ng n, r ng và có vách hơi dài. D dày
hình ch J có vách hơi dày. Ranh gi i gi a ru t non và ru t già không phân
bi t r ràng. ây là loài ăn ng v t (Dương Nh t Long, 2004).
Thêm vào ó, Thát Lát có mi ng l n, răng nh s c, săn m i t ng gi a và
t ng áy. Ngoài nh ng loài trên cá cũng ăn trùn s ng và th c ăn t ch bi n t
các ngu n ph ph ph m nông nghi p như rau xanh, bèo hoa dâu, cám, cua, c
băm nh , các loài côn trùng, tép… (Nguy n Chung, 2006).
4
- 2.3 c i m sinh trư ng
Cá Thát Lát phân b ch y u trung và h lưu sông MeKong, vào mùa ng p
nư c cá cũng i vào ru ng ho c vùng r ng ng p nư c. Trong i u ki n t
nhiên, cá thư ng s ng vùng t ng gi a và áy c a m c nư c. Cá thích s ng
trong môi trư ng có nhi u th c v t th y sinh l n, nư c trung tính có pH t
o
6,5 - 7, nhi t thích h p 26 - 28 C. Cá cũng có th ư c nuôi v i m t khá
cao trong các hình th c nuôi thâm canh và bán thâm canh. Ngoài ra cũng có
th nuôi ghép cá Thát Lát v i m t s lo i cá khác như S c R n, Rô ng, Mè,
Chép nhưng không nuôi v i cá Lóc. Ngoài ra cá cũng có kh năng s ng i u
ki n nư c có c ng kho ng 6ppm (Dương Nh t Long, 2004).
2.4 c i m sinh s n
Cá có chi u dài 20 cm, tr ng lư ng có th t n 2 kg có s c sinh s n t i a
kho ng 1.500 tr ng. Trong i u ki n t nhiên cá t tái phát d c sau 7 - 10 tu n
và có th sinh s n hai n ba l n trong mùa mưa. Cá ư c nuôi trong ao, h có
th ch ng nuôi thành th c cho sinh s n kéo dài t tháng 2 n tháng 11 n u
ư c nuôi dư ng úng m c và cho ăn y ch t dinh dư ng.
Sau khi con cái xong con c s theo sau th tinh cho tr ng và b o v
tr ng, d n tr ng thành c m và qu t nư c cung c p dư ng khí cho tr ng. S
lư ng trong m t l n kho ng 100 - 150 tr ng và thành nhi u t, m i t
kho ng 10 - 15 tr ng. Trong t nhiên cá thư ng vùng nư c c n có th c
v t th y sinh. Tuỳ vào nhi t , th i gian n c a tr ng s khác nhau, 24o C
tr ng s n 5 - 6 ngày (Dương Nh t Long, 2004).
2.5 Sinh h c c a Moina
Moina thu c h Daphnidae. Toàn b cơ th ph b i v giáp, hình d p, không
phân t. Moina sinh s ng trong các ao h ch a nhưng ch y u chi m c
trong các ao ho c mương t m th i. Th i gian t t i thành th c sinh s n chi m
kho ng 4-5 ngày 260C. Vào giai o n trư ng thành nh ng c i m lư ng
hình theo gi i tính rõ ràng có th quan sát th y v kích thư c c a con v t và
hình thái h c c a râu. Con c (0,6-0,9 mm), con cái (1,0- 1,5 mm). Con c
có ôi càng dài dùng gi con cái trong lúc giao c u. Con cái thành th c gi i
tính mang ch có hai tr ng ư c bao b c trong m t h yên mà h yên này là
m t ph n c a v giáp ngoài ph n lưng (Tr n Ng c H i và Tr n Th Thanh
Hi n, 2000).
5
- 2.6 Sinh h c trùn ch
Trùn ch thu c h Tubificidae, gi ng Tubifex. Trùn ch hay còn g i là giun ,
tìm th y vùng nư c nhi u dinh dư ng và là sinh v t ch th áng tin c y nh t
cho vùng b ô nhi m. Trùn ch hơi gi ng v i giun t còn non nhưng hơi m nh
hơn. Chúng s ng b ng cách vùi m t ph n cơ th xu ng áy bùn và ph n l n
cơ th hư ng lên và u n lư n như g n sóng. Kh i trùn thư ng không ch ơn
thu n m t loài Tuxbifex mà v n còn nhi u loài khác (Limnodrilus). Vì th
chính xác hơn ngư i ta còn g i trùn ch là Tubuficids. Tubificids s ng nơi có
dòng nư c ch y, nhi u ch t h u cơ ang phân h y và b n, nh t là phân h u
cơ. Ch c n m t d u hi u nh , chúng nhanh chóng rút than vào áy, sau ó l i
thò uôi ra v y sóng l y oxy ít i trong nư c b n (Tr n Ng c H i và Tr n
Th Thanh Hi n, 2000).
2.7 Tình hình nuôi tr ng th y s n Vi t Nam
Vi t Nam, ngành th y s n là m t trong nh ng ngành i tiên phong trong
công cu c i m i, chuy n hư ng sang n n kinh t th trư ng. S n lư ng c a
ngành ã phát tri n không ng ng v i t l tăng trư ng cao (trung bình 10,1%
hàng năm) k t 1993 n 2003. Trong cơ c u s n lư ng th y s n ã có s
thay i theo hư ng gi m d n t l s n lư ng khai thác và tăng t l s n lư ng
nuôi tr ng. Năm 1992 s n lư ng khai thác chi m 83% và s n lư ng nuôi tr ng
chi m 17%, nhưng n năm 2003 s li u tương ng là 65% và 35% (Ph l c
D). M t khác ti m năng nuôi tr ng th y s n c a Vi t Nam r t phong phú và a
d ng. Di n tích m t nư c: h th ng ao, h , ru ng có di n tích kho ng 1 tri u
ha; vùng tri u kho ng 0,7 tri u ha; h th ng eo, v nh, m phá ven bi n có th
s d ng vào nuôi tr ng th y s n chưa ư c qui ho ch kho ng 300.000-
400.000 ha; ngoài ra còn có h th ng kênh r ch, sông ngòi ch n ch t trên ph m
vi c nư c (Nguy n Văn Nam, 2005). Bên c nh ti m năng v di n tích nuôi,
Vi t Nam còn có ngu n l i th y s n t nhiên n i a và bi n khá phong phú.
Cá nư c ng t có 544 loài trong 18 b , 57 h , 228 gi ng, trong ó có nhi u loài
có giá tr kinh t cao; cá nư c l , m n có 186 loài ch y u. Ngoài ra còn có
tôm, nhuy n th …là nh ng loài có giá tr kinh t trong vùng. Tuy nhiên kh
năng khai thác th y s n n i a ch kho ng 200 ngàn t n/năm do di n tích khai
thác b thu h p d n và s qu n lí khai thác thi u ch t ch .
ng b ng sông C u Long là m t trong nh ng vùng ư c thiên nhiên r t ưu
ãi v ti m năng th y s n. Nơi ây có di n tích m t nư c và có nhi u i u
ki n thu n l i cho vi c phát tri n ngh nuôi tr ng, ánh b t th y h i s n (Ph
l c E), v i s phong phú và a d ng v các ch ng lo i cá cũng như các lo i
6
- hình th y v c và ch t nư c nh t c nư c. Ngh khai thác th y s n ây ã
ư c ngư i dân bi t n t r t s m v i nh ng c p thô sơ và hi n i khác
nhau. Song song ó nuôi tr ng th y s n cũng ư c chú ý ngay t bu i u, và
nó cũng không ng ng ư c c i ti n theo s phát tri n c a xã h i. Nuôi tr ng
th y s n ã phát tri n t nh ng hình th c ơn gi n như gi nuôi cá trong nhà
ph c v nh ng b a ăn gia ình cho n nh ng mô hình ơn canh, a canh,
thâm canh,...Các hình th c nuôi này ã tr nên quen thu c v i nh ng nông
dân trong ngh th y s n. Không d ng l i ph m vi nuôi trong vùng nư c
ng t, mà ã có r t nhi u th nghi m ương nuôi cá nư c l và nh ng vùng
nư c có m n tương i cao (Ph l c F). Và ph n l n k t qu c a nh ng
nghiên c u ó ã góp ph n không nh vào vi c nâng cao thu nh p cho ngư i
dân. N u như giá tr t s n ph m khai thác ã t ng óng góp ph n l n vào
kim ng ch xu t kh u, thì ngày nay giá tr ó ã gi m nhi u và thay vào ó là
các s n ph m t nuôi tr ng. Trong ó nuôi tr ng th y s n nư c ng t chi m t
54-56% trong s n lư ng th y s n nuôi tr ng c nư c. BSCL là vùng cung
c p s n ph m nuôi nư c ng t l n nh t c nư c chi m 63,1% (2003) t ng s n
lư ng c nư c (Ph l c G).
7
- Ph n 3
V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
3.1 V t li u nghiên c u
Ngu n cá b t 3-6 ngày tu i l y t H u Giang.
D ng c : cân i n t , b nh a 60l, máy bơm nư c, ng si phông, h th ng s c
khí, v t m n…
Hóa ch t: mu i…
Th c ăn cho cá: tr ng nư c, trùn ch , cá t p.
Máy o pH, b test nhanh, nhi t k .
3.2 Phương pháp nghiên c u.
3.2.1 B trí thí nghi m
T t c các thí nghi m ư c ti n hành trên b composite (60l) ch a cùng th
tích nư c là 50l.
Hình 3.1: Sơ b trí thí nghi m
Ba nghi m th c thí nghi m I, II, III và 3 l n l p l i 1, 2, 3. Các b ư c t
song song nhau m t cách ng u nhiên. M i b u có lư i y kín phòng cá
nh y ra ngoài. Lư i y ph i m b o ư c gi t s ch trư c khi s d ng nh m
tránh m m b nh.
Nư c ư c l y t sông vào ao l ng l c bình, nư c ư c bơm t ao l ng vào h
th ng b l c. H th ng b l c g m 5 b l c trung gian và m t b ch a trung
tâm, t t c ư c âm dư i t. Trong m i b l c ch a á to, á nhuy n và cát.
8
- Nư c ư c c p lên h th ng b thí nghi m thông qua máy bơm t b ch a
trung tâm. Nư c qua lư i l c và ư c ki m tra các y u t môi trư ng, m b o
các y u t môi trư ng thõa mãn nh ng ch tiêu môi trư ng trong ương nuôi cá
Thát Lát.
B ng 3.1: Nh ng ch tiêu môi trư ng trong nuôi Thát Lát Còm (Nguy n
Chung, 2006).
Ch tiêu pH DO (mg/l) H2S (mg/l) CO2 (mg/l) NH4 (mg/l)
Giá tr 6.5- 8.0 >4 < 0.1 8-14 < 1.0
3.2.2 Th c nghi m ương
Sau khi ã c p nư c t b l c vào các b composite ã chu n b , lư ng nư c
c p u (50l/1b ) cho 9 b . t giá th ny lông (màu en) vào m i b . Giá th
dài kho ng 60 cm, ư c xé nh và c t l i thành chùm, gi t và phơi vài n ng
( i v i ny lông m i mua v ), ny lông cũ có th dùng ngay sau khi ã ư c
gi t s ch và bu c á vào gi a giá th tránh cho chúng n i lên m t nư c.
L p h th ng s c khí m b o cung c p oxi cho cá trong m i i u ki n.
H th ng ương ph i s n sàng trư c ngày th cá t 2-4 ngày. Nư c ư c ki m
tra các y u t môi trư ng l i m t l n trư c khi th cá.
Cá ư c cân, o (chi u dài trung bình:1,62 cm, kh i lư ng trung bình: 0,64g)
sau ó b trí hoàn toàn ng u nhiên vào các b v i 3 nghi m th c (I, II, III) và
3 l n l p l i (1, 2, 3) m i nghi m th c, c th như B ng 3.1.
B ng 3.2: S lư ng cá b trí các nghi m th c
ơn v : con
Nghi m th c
I II III
S l nl pl i
1 50 100 150
2 50 100 150
3 50 100 150
3.2.3 Qu n lý th c ăn và nư c trong b
3.2.3.1Th i gian cho cá ăn
Cá ư c cho ăn m i ngày 2 l n (9h và16h30) v i 3 lo i th c ăn ng v i các
giai o n khác nhau.
9
- 3.2.3.2 Th c ăn s d ng trong quá trình ương
Cá giai o n 5-8 ngày tu i cho ăn Moina, k ó là trùn ch n ngày th 35,
sau ó chuy n h n qua cá t p bi n.
3.2.3.3 Cách th c cho ăn và b o qu n th c ăn
a. Moina: Moina mua v ư c vào trong thao l n ch a 2/3 nư c và có
s c khí m nh; n khi c n v t Moina thì t t s c khí và dùng v t m n o theo
vòng tròn, vi c o theo vòng tròn giúp ta lo i b ư c xác c a nh ng con
Moina ch t. Sau khi v t lư ng Moina c n thì ta t s c khí vào ngay
tránh thi u oxi cho nh ng con còn l i. V i cách b o qu n này thì Moina có th
ư c b o qu n trong vòng 1-2 ngày và t l s ng kho ng trên 70%. Khi s
d ng Moina cho cá ăn ta có th r i u trong b ho c m t góc b , u
không nh hư ng t i kh năng b t m i c a cá.
b. Trùn ch : Trùn ch mua v ư c r a vài l n lo i b b t bùn, sau ó
t trùn ch vào m t cái thao ch a m t ít nư c. Cho nư c ch y tràn nh trong
su t quá trình b o qu n trùn ch . V i cách này ta có th gi cho trùn ch không
b ch t nhi u và trùn s s ch hơn. Khi v t trùn ch cho cá ăn ta ch c n dùng
v t v t và r a l i b ng nư c s ch vài l n là ư c. Khi cho cá ăn b ng trùn ch
ta nên gom l i m t góc nhưng l y m t ít trùn khu y ng trên m t nư c
kích thích kh năng nh n bi t th c ăn c a cá.
c. Cá t p: Cá t p mua v ư c tr trong t ông, do ó ta có th mua
lư ng s d ng t 5-10 ngày cho cá.Trư c lúc cho cá ăn ph i em rã ông-
dùng nư c l nh cho ch y t t lên cá trong kho ng 30 phút. Cá sau khi rã
ông ư c lóc th t (ch l y ph n th t mà không l y da) em bâm nhuy n. V i
cá t p ta ph i cho cá ăn t t tránh th c ăn dư th a nhi u, ng th i thao
tác ph i nh nhàng tránh làm th c ăn tan rã nhi u. V i cách cho ăn t t và
nh nhàng này giúp ta có th h n ch ư c vi c làm dơ nư c và ti t ki m th c
ăn nhưng v n m b o cung c p b a ăn y cho cá.
Chú ý: Ph i linh ng tăng ho c gi m th c ăn d a trên ho t ng ăn c a cá và
th c ăn dư th a. Ch cho ăn v a tránh phí th c ăn và dơ nư c. M t khác
khi chuy n i th c ăn ph i chuy n t t b ng cách cho ăn k t h p hai lo i
th c ăn cũ và m i, sau ó gi m d n th c ăn cũ, tăng d n th c ăn m i.
10
nguon tai.lieu . vn