Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Xây dựng lợi thế cạnh tranh của NHTMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam trên thị trường bán lẻ

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

PHẠM THU THỦY

XÂY DỰNG LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA NHTMCP
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM TRÊN
THỊ TRƯỜNG BÁN LẺ

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Hà Nội, 2017

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

PHẠM THU THỦY

XÂY DỰNG LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA NHTMCP
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM TRÊN
THỊ TRƯỜNG BÁN LẺ

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH, NGÂN HÀNG
MÃ SỐ: 62340201

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Nguyễn Kim Anh
2. PGS.TS. Mai Thanh Quế

Hà Nội, 2017

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, thông tin trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Các giải pháp và
kiến nghị đưa ra là xuất phát từ thực tế nghiên cứu và kinh nghiệm cá nhân.

Hà Nội, ngày 3 tháng 3 năm 2017
Nghiên cứu sinh

Phạm Thu Thủy

i

LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm và lòng biết ơn chân thành, tôi xin được gửi lời cảm ơn đến:
- Đảng uỷ, Ban Giám đốc, Khoa Sau Đại học, Học viện Ngân hàng đã tạo điều kiện
giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và làm luận án
- Quý Thầy/Cô Khoa Sau Đại học đã cung cấp cho tôi phương pháp nghiên cứu,
kiến thức chuyên môn trong suốt khoá học và đặc biệt là kỹ năng nghiên cứu một
cách chủ động, sáng tạo.
- Quý Thầy/Cô trong Hội đồng chấm luận án đã đóng góp cho tôi những ý kiến quý
báu trong quá trình hoàn thành luận án.
- Các lãnh đạo, nhân viên Ngân hàng TMCP Đầu tư & Phát triển Việt Nam đã trả
lời phỏng vấn cũng như tham vấn kiến thức thực tế và gợi mở cho tôi những ý
tưởng quý giá. Cám ơn các khách hàng của Ngân hàng TMCP Đầu tư & Phát triển
Việt Nam đã giúp tôi hoàn thành phiếu điều tra sử dụng trong luận án.
- Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến thầy giáo hướng dẫn là PGS.TS. Nguyễn Kim Anh
và PGS.TS. Mai Thanh Quế đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và chỉ bảo cho tôi trong
suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.
- Đặc biệt, tôi xin gửi lòng biết ơn sâu sắc đến những người đã sinh thành và nuôi
dạy tôi trưởng thành, những người thân trong gia đình, bạn bè, các đồng nghiệp đã
động viên, giúp đỡ tôi vượt qua những khó khăn trong quá trình học tập và hoàn
thành luận án.
Dù đã cố gắng rất nhiều trong thời gian nghiên cứu nhưng bản Luận án này
không thể tránh khỏi thiếu sót. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý
báu của Quý Thầy/Cô và đồng nghiệp để bản luận án này được hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn.
Hà Nội ngày 3 tháng 3 năm2017
Nghiên cứu sinh

Phạm Thu Thủy

ii

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
Tính cấp thiết của đề tài..............................................................................................1
Mục tiêu nghiên cứu....................................................................................................3
Đối tượng, phạm vi nghiên cứu..................................................................................4
Phương pháp nghiên cứu............................................................................................4
Kết cấu của luận án.....................................................................................................5
Những đóng góp mới của luận án...............................................................................5
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................................... 7
1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài...................... 7
1.1.1. Các nghiên cứu ngoài nước về lợi thế cạnh tranh của các NHTM trên thị
trường bán lẻ ........................................................................................................... 7
1.1.2. Tổng hợp các công trình nghiên cứu trong nước .......................................... 14
1.1.3. Những khoảng trống lý luận và vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu ........................ 15
1.2. Khung lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận án ............................ 16
1.2.1. Khung lý luận của luận án............................................................................ 16
1.2.2. Các phương pháp nghiên cứu chính của luận án........................................... 18
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ...................................................................................... 28
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LUẬN VỀ XÂY DỰNG LỢI THẾ CẠNH TRANH
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN THỊ TRƯỜNG BÁN LẺ ............ 29
2.1. Thị trường ngân hàng bán lẻ và các dịch vụ ngân hàng bán lẻ của ngân
hàng thương mại .................................................................................................. 29
2.1.1. Quan niệm và đặc điểm của thị trường ngân hàng bán lẻ.............................. 29
2.1.2. Danh mục sản phẩm ngân hàng bán lẻ của ngân hàng thương mại ..................... 33
2.2. Xây dựng lợi thế cạnh tranh của ngân hàng thương mại trên thị trường bán lẻ 36
2.2.1. Lợi thế cạnh tranh của ngân hàng thương mại trên thị trường bán lẻ................... 36
2.2.2. Xây dựng lợi thế cạnh tranh của ngân hàng thương mại trên thị trường bán lẻ..... 45
2.2.3. Tiêu chí đánh giá việc xây dựng lợi thế cạnh tranh của ngân hàng thương mại
trên thị trường bán lẻ ............................................................................................... 51

iii