Xem mẫu
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số
liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực. Một số kết quả được công bố
riêng hoặc đồng tác giả, phần còn lại chưa được công bố trong bất kỳ công
trình nào khác.
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận án
Lê Văn Trọng
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo GS.TS Nguyễn
Như Khanh đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ tôi hoàn thành công
trình nghiên cứu này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ban Giám hiệu, phòng
Sau đại học, Ban Chủ nhiệm khoa Sinh học, Bộ môn Sinh lý thực vật và
Ứng dụng - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã tạo điều kiện tốt nhất cho
tôi được học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn các cán bộ thuộc Khoa Khoa học Tự
Nhiên, Khoa Nông lâm Ngư nghiệp - Trường Đại học Hồng Đức, Khoa
Sinh học -Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên đã tạo điều kiện tốt giúp
đỡ tôi trong suốt thời gian làm nghiên cứu sinh.
Tôi xin cảm ơn các cán bộ Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển đậu
đỗ, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, công ty giống cây trồng Thái
Bình, công ty giống cây trồng Thanh Hoá đã cung cấp các giống lạc và các
tài liệu liên quan trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin cảm ơn gia đình Anh
Lê Hồng Long, xã Dân Lực, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hoá đã tạo điều
kiện bố trí ruộng thí nghiệm để tôi thực hiện đề tài.
Cuối cùng, tôi xin gửi đến gia đình, người thân, bạn bè, các thầy cô,
đồng nghiệp trong Khoa Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Hồng Đức
lòng biết ơn sâu sắc bởi sự động viên, khích lệ và giúp đỡ về mọi mặt để tôi
có thể hoàn thành công việc nghiên cứu của mình.
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận án
Lê Văn Trọng
iii
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Những chữ viết tắt
Danh mục các bảng trong luận án
Dang mục các hình trong luận án
MỞ ĐẦU...................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU................................................ 4
1.1. Giới thiệu chung về cây lạc ............................................................ 4
1.1.1. Nguồn gốc và phân loại ............................................................. 4
1.1.2. Đặc điểm sinh học của cây lạc ................................................... 5
1.1.3. Giá trị của cây lạc..................................................................... 10
1.2. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới và ở Việt Nam ................... 13
1.2.1. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới.......................................... 13
1.2.2. Tình hình sản xuất lạc ở Việt Nam .......................................... 15
1.3. Kết quả nghiên cứu một số yếu tố liên quan đến năng suất ..... 18
1.3.1. Kết quả nghiên cứu trên thế giới .............................................. 18
1.3.2. Kết quả nghiên cứu ở Việt Nam .............................................. 22
1.4. Kỹ thuật RAPD trong phân tích quan hệ di truyền ở thực vật 31
1.4.1. Tình hình nghiên cứu đa dạng di truyền ở thực vật ................. 31
1.4.2. Tình hình nghiên cứu đa dạng di truyền của cây lạc ............... 37
CHƯƠNG 2
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP .....40
2.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................... 40
2.2. Thiết bị và hóa chất nghiên cứu ................................................... 43
2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ............................................... 43
2.4. Nội dung nghiên cứu ..................................................................... 44
2.5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................. 44
iv
2.5.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm đồng ruộng ............................. 44
2.5.2. Phương pháp thu mẫu .............................................................. 46
2.5.3. Phương pháp xác định một số chỉ tiêu cấu thành năng suất .... 47
2.5.4. Phương pháp phân tích một số chỉ tiêu trao đổi nước ............. 47
2.5.5. Phương pháp xác định một số chỉ tiêu quang hợp ................... 49
2.5.6. Phương pháp xác định số lượng, khối lượng và vị trí nốt sần. 50
2.5.7. Phương pháp xác định hàm lượng một số nguyên tố khoáng ..50
2.5.8. Phương pháp hóa sinh phân tử ................................................. 53
2.5.9. Phương pháp xử lý số liệu........................................................ 56
CHƯƠNG 3
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN..................................... 57
3.1. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ……… ............... 57
3.1.1. Các yếu tố cấu thành năng suất ................................................ 57
3.1.2. Năng suất 10 giống lạc trồng tại huyện Triệu Sơn .................. 58
3.1.3. Tương quan giữa yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ..... 60
3.2. Nghiên cứu đa hình của 10 giống lạc bằng kỹ thuật RAPD ..... 61
3.2.1. Kết quả tách chiết ADN và đánh giá độ tinh sạch ADN ......... 61
3.2.2. Kết quả phân tích đa hình ADN bằng kỹ thuật RAPD ............ 62
3.3. Nghiên cứu một số chỉ tiêu sinh lý của 10 giống lạc .................. 67
3.3.1. Nghiên cứu một số chỉ tiêu trao đổi nước ................................ 67
3.3.2. Nghiên cứu một số chỉ tiêu quang hợp .................................... 79
3.3.3. Nghiên cứu nốt sần ở rễ lạc...................................................... 89
3.4. Nghiên cứu hàm lượng khoáng trong lá ..................................... 97
3.4.1. Nghiên cứu hàm lượng một số nguyên tố khoáng ................... 97
3.4.2. Tương quan giữa hàm lượng một số nguyên tố khoáng ........ 113
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................ 117
NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ.............................................. 119
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................... 121
PHỤ LỤC
v
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Chữ viết tắt
AFLP
AIA
α-NAA
B
CC
CCC
CI
COS
cs
CTAB
DTA
EDTA
Fe
GA
ha
K
LAD
LAI
Mg
Mo
N
NSNL
NSTB
PCR
P
RAPD
RCBD
RFLP
S
SLA
Đọc là
Amplified Fragment Length Polymorphisms
Axit indol axetic
α-naphtyl axetic axit
Bor
ckolirte chloride
Chlorcholin chlorit
Chloroform Isoamyl Alcohol
Chitosan oligossacharit
Cộng sự
Cetyl trimethyl ammonium bromide
Diethyl anlinoethyl
Ethylen Diamine Tetra Acetic Acid
Sắt
Axit gibberrellic
hecta
Kali
Leaf Area Duration
Leaf Area Index
Magie
Molypđen
Nitơ
Năng suất nhắc lại
Năng suất trung bình
Polymerase Chain Reaction
Phospho
Random Amplified Polymorphic DNA
Randomized complete Blocks Design
Restriction Fragment Length Polymorphisms
Lưu huỳnh
Specific leaf area
nguon tai.lieu . vn
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số
liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực. Một số kết quả được công bố
riêng hoặc đồng tác giả, phần còn lại chưa được công bố trong bất kỳ công
trình nào khác.
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận án
Lê Văn Trọng
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo GS.TS Nguyễn
Như Khanh đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ tôi hoàn thành công
trình nghiên cứu này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ban Giám hiệu, phòng
Sau đại học, Ban Chủ nhiệm khoa Sinh học, Bộ môn Sinh lý thực vật và
Ứng dụng - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã tạo điều kiện tốt nhất cho
tôi được học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn các cán bộ thuộc Khoa Khoa học Tự
Nhiên, Khoa Nông lâm Ngư nghiệp - Trường Đại học Hồng Đức, Khoa
Sinh học -Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên đã tạo điều kiện tốt giúp
đỡ tôi trong suốt thời gian làm nghiên cứu sinh.
Tôi xin cảm ơn các cán bộ Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển đậu
đỗ, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, công ty giống cây trồng Thái
Bình, công ty giống cây trồng Thanh Hoá đã cung cấp các giống lạc và các
tài liệu liên quan trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin cảm ơn gia đình Anh
Lê Hồng Long, xã Dân Lực, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hoá đã tạo điều
kiện bố trí ruộng thí nghiệm để tôi thực hiện đề tài.
Cuối cùng, tôi xin gửi đến gia đình, người thân, bạn bè, các thầy cô,
đồng nghiệp trong Khoa Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Hồng Đức
lòng biết ơn sâu sắc bởi sự động viên, khích lệ và giúp đỡ về mọi mặt để tôi
có thể hoàn thành công việc nghiên cứu của mình.
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận án
Lê Văn Trọng
iii
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Những chữ viết tắt
Danh mục các bảng trong luận án
Dang mục các hình trong luận án
MỞ ĐẦU...................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU................................................ 4
1.1. Giới thiệu chung về cây lạc ............................................................ 4
1.1.1. Nguồn gốc và phân loại ............................................................. 4
1.1.2. Đặc điểm sinh học của cây lạc ................................................... 5
1.1.3. Giá trị của cây lạc..................................................................... 10
1.2. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới và ở Việt Nam ................... 13
1.2.1. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới.......................................... 13
1.2.2. Tình hình sản xuất lạc ở Việt Nam .......................................... 15
1.3. Kết quả nghiên cứu một số yếu tố liên quan đến năng suất ..... 18
1.3.1. Kết quả nghiên cứu trên thế giới .............................................. 18
1.3.2. Kết quả nghiên cứu ở Việt Nam .............................................. 22
1.4. Kỹ thuật RAPD trong phân tích quan hệ di truyền ở thực vật 31
1.4.1. Tình hình nghiên cứu đa dạng di truyền ở thực vật ................. 31
1.4.2. Tình hình nghiên cứu đa dạng di truyền của cây lạc ............... 37
CHƯƠNG 2
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP .....40
2.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................... 40
2.2. Thiết bị và hóa chất nghiên cứu ................................................... 43
2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ............................................... 43
2.4. Nội dung nghiên cứu ..................................................................... 44
2.5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................. 44
iv
2.5.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm đồng ruộng ............................. 44
2.5.2. Phương pháp thu mẫu .............................................................. 46
2.5.3. Phương pháp xác định một số chỉ tiêu cấu thành năng suất .... 47
2.5.4. Phương pháp phân tích một số chỉ tiêu trao đổi nước ............. 47
2.5.5. Phương pháp xác định một số chỉ tiêu quang hợp ................... 49
2.5.6. Phương pháp xác định số lượng, khối lượng và vị trí nốt sần. 50
2.5.7. Phương pháp xác định hàm lượng một số nguyên tố khoáng ..50
2.5.8. Phương pháp hóa sinh phân tử ................................................. 53
2.5.9. Phương pháp xử lý số liệu........................................................ 56
CHƯƠNG 3
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN..................................... 57
3.1. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ……… ............... 57
3.1.1. Các yếu tố cấu thành năng suất ................................................ 57
3.1.2. Năng suất 10 giống lạc trồng tại huyện Triệu Sơn .................. 58
3.1.3. Tương quan giữa yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ..... 60
3.2. Nghiên cứu đa hình của 10 giống lạc bằng kỹ thuật RAPD ..... 61
3.2.1. Kết quả tách chiết ADN và đánh giá độ tinh sạch ADN ......... 61
3.2.2. Kết quả phân tích đa hình ADN bằng kỹ thuật RAPD ............ 62
3.3. Nghiên cứu một số chỉ tiêu sinh lý của 10 giống lạc .................. 67
3.3.1. Nghiên cứu một số chỉ tiêu trao đổi nước ................................ 67
3.3.2. Nghiên cứu một số chỉ tiêu quang hợp .................................... 79
3.3.3. Nghiên cứu nốt sần ở rễ lạc...................................................... 89
3.4. Nghiên cứu hàm lượng khoáng trong lá ..................................... 97
3.4.1. Nghiên cứu hàm lượng một số nguyên tố khoáng ................... 97
3.4.2. Tương quan giữa hàm lượng một số nguyên tố khoáng ........ 113
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................ 117
NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ.............................................. 119
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................... 121
PHỤ LỤC
v
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Chữ viết tắt
AFLP
AIA
α-NAA
B
CC
CCC
CI
COS
cs
CTAB
DTA
EDTA
Fe
GA
ha
K
LAD
LAI
Mg
Mo
N
NSNL
NSTB
PCR
P
RAPD
RCBD
RFLP
S
SLA
Đọc là
Amplified Fragment Length Polymorphisms
Axit indol axetic
α-naphtyl axetic axit
Bor
ckolirte chloride
Chlorcholin chlorit
Chloroform Isoamyl Alcohol
Chitosan oligossacharit
Cộng sự
Cetyl trimethyl ammonium bromide
Diethyl anlinoethyl
Ethylen Diamine Tetra Acetic Acid
Sắt
Axit gibberrellic
hecta
Kali
Leaf Area Duration
Leaf Area Index
Magie
Molypđen
Nitơ
Năng suất nhắc lại
Năng suất trung bình
Polymerase Chain Reaction
Phospho
Random Amplified Polymorphic DNA
Randomized complete Blocks Design
Restriction Fragment Length Polymorphisms
Lưu huỳnh
Specific leaf area