Xem mẫu
- CHƯƠNG II – XU HƯ NG C TH V I T NG LO I HÌNH (tt) 1. Báo phát thanh 3.1 Phát thanh trong b i c nh m i Phát thanh hi n ang ư c coi là lo i hình truy n thông hi n i và có s c nh hư ng l n t i dư lu n xã h i, có ư c m t lư ng thính gi r ng rãi. Phát thanh hi n ang c nh tranh m nh m cùng các lo i hình truy n thông khác. Tuy ra i mu n hơn so v i báo in song phát thanh có nh ng bư c phát tri n nhanh chóng áng kinh ng c. T vi c xu t hi n manh mún ban u khi mà Alexandre phát minh ra ăngten vô tuy n i n năm 1895. Tr i qua nh ng bư c mày mò, tìm ki m ng d ng thì n năm 1913 phát thanh chính th c góp m t trên th gưói truy n thông b ng s ki n là nh ng bu i phát ca nh c c a ài Lacken (B ). Sau ó trong chi n tranh th gi i l n th I, phát thanh ư c s d ng r ng rãi trong công tác truy n tin. R i m t lo t các ài phát thanh ra i ánh d u s phát tri n m nh m phát thanh trên toàn th gi i. Cho n nay thì t t c các qu c gia trên th gi i phát thanh u ã góp m t. Ngoài vi c s d ng các cách làm cũ thì phát thanh còn b t u ng d ng các công ngh cao vào trong phát thanh nh m nâng cao ch t lư ng ph c v công chúng. các qu c gia phương Tây, phát thanh r t phát tri n, v i ưu th là g n nh ch c n m t thi t b thu tín hi u nh là công chúng có th theo dõi các chương trình phát thanh, nên phát thanh ã tr nê quen thu c trong cu c s ng b n r n. M i sáng, trên ư ng i làm, trong ô tô khán gi có th b t ài nghe tin t c, tình hình giao thông… Các ài phát thanh phương tây cũng ang tích c c thay i áp ng công chúng. Trong xu th c nh tranh
- gi a các lo i hình báo chí v i nhau, phát thanh cũng ang ph i tìm l i i cho mình. 3.2 Xu hư ng c a phát thanh hi n i a. Chuy n i sang phát thanh kĩ thu t s Cũng như truy n hình, phát thanh cũng ang t ng bư c chuy n i hình th c phát sóng t d ng Analog sang hình th c k thu t s . phát tri n r ng thì không th thi u y u t này, vì m t ài phát thanh m nh không th có di n ph sóng h p, ch t lư ng âm thanh kém, s chuy n t i thông tin hay b gián o n… Phát thanh hi n is ng d ng kĩ thu t s vào t t c các khâu, các công o n; t vi c trang b các phương ti n tác nghi p cho phóng viên, n vi c x lí, d ng các tác ph m hoàn ch nh, hay truy n phát sóng… Khi ngu n thu nh p thông tin t t, kh năng x lí thông tin, kh năng truy n d n t t thì ch c ch n s t o m t chương trình phát thanh t t. Hi n nay phát thanh kĩ thu t s ra i ang m ra cho phát thanh m t tương lai m i: ó là ch t lư ng âm thanh t t như CD. Không có nhi u, giao thoa, hay s c n tr b i các y u t t nhiên Khi ư c s d ng m t cách ng b s t o ta ch t lư ng phát sóng r t cao v i các lo i hình khác như PT-TH; PT- i n T . b. Xây d ng các chương trình phát thanh m M c ích là thông tin nhanh, thính gi có th tham gia tr c ti p vào n i dung chương trình, làm tăng tính i thư ng c a chương trình, tính g n gũi c a phát thanh, làm cho phát thanh gi ng như ngư i b n, m t di n àn nơi mà m i ngư i có th chia s quan ni m, ý ki n. Kinh nghi m c a các ài phát thanh l n là khi th c hi n ư c công vi c này thì s t o ra s c hút r t l n v i công chúng.
- Các chương trình m có m t c i m ó là thông tin ó không ch do phóng viên cung c p mà do c công chúng, nh ng ngư i tham gia vào chương trình qua trao i cung c p do v y ngu n tin s a d ng. Hơn th thông tin ây có tính chân th c, khách quan và có kh năng thu hút thính gi theo dõi nhi u hơn. Khi có s góp m t, óng góp công s c c a công chúng theo dõi vào chương trình thì s có nhi u thông tin m i, thông tin t giá ư c khai thác, và hơn th trách nhi m v thông tin ư c chia u cho c phóng viên l n ngư i tr c ti p cung c p. Khi các chương trình m ư c th c hi n òi h i ph i có m t êkíp th c hi n chuyên nghi p, có trình , có kh năng ng bi n cao và các phương ti n, trang thi t b hi n i. c. Thay i trong cách th c truy n thông tin - Thông tin nhanh và chính xác Nhanh chính là l i th c a phát thanh so v i các lo i hình báo chí khác. N u như báo in b h ng thông tin 24 gi thì t s ra ngày hôm trư c t i s ra ngày hôm sau, các s ki n, s vi c di n ra trong th i gian gi a 2 s báo s ph i lưu l i cho t i s sau. Truy n hinh thì c n y u t c n thi t cho vi c ghi hình, vi c truy n d n do các công o n th c hi n ph c t p hơn, có nhi u công o n x lý và ph thu c vào nhi u y u t máy móc m i có th êm thông tin t i cho công chúng ư c. Còn thông tin trên phát thanh thì có th ch y liên t c trong su t kho ng th i gian phát sóng. Thông tin c a phát thanh ư c cung c p liên t c và có th ưa ra cho công chúng m i lúc, m i nơi. T vi c cung c p cho công chúng nh ng thông tin ng n g n ban u (tin) hay ưa ra nh ng l i bình lu n, ánh giá ban u. Phát thanh còn có th cung c p thông tin bên
- ngoài thông qua tr t t tuy n tính v th i gian, theo ti n trình phát tri n c a s ki n, s vi c. Mu n thông tin nhanh thì ngư i làm phát thanh ph i gi i v nghi p v và có h tr c l c c a các phương ti n k thu t. Các công o n, thao tác th c hi n ph i chuyên nghi p, nhanh nh n, ch ng i phó và x lí thông tin. Có h tr c l c c a các phương ti n k thu t s giúp cho công vi c c a phóng viên có th di n ra nhanh và thu n l i, tăng tính chuyên nghi p và hi u qu c a tác ph m báo chí trên phát thanh. Cách cung c p thông tin nhanh nh t là phát th ng t c là thông tin ư c truy n t i thính gi ng th i cùng lúc v i s ki n ang di n ra… Phương th c phát thanh tr c ti p hi n nay ang ngày càng ph bi n hơn trong phát thanh hi n i. chuy n t phương th c s n xu t thông thư ng, truy n th ng sang phát thanh tr c ti p thì c n có s h tr c l c c a công ngh , phương ti n k thu t. Do ó c n ư c u tư ng b , có m t êkíp làm vi c ăn ý, chuyên nghi p. Khi s n xu t chương trình mà ph i in ra băng t thì vi c th c hi n m t chương trình phát thanh tr c ti p s khó th c hi n do mu n l y ư c m t u băng úng ch ph i quay i quay l i nhi u l n. Phát thanh hi n i ngày nay ã kh c ph c như c i m ó b ng cách s d ng vi tính. Thi t b s cho phép tính th i gian chính xác n t ng % giây. Thông tin nhanh nhưng c n ph i chính xác b i ó là y u t làm nên hình nh p cho phát thanh, t o nên ni m tin cho công chúng vào phát thanh. Thông tin chính xác chính là áp ng yêu c u thông tin s th t c a công chúng, là s tôn tr ng c a phóng viên i v i công chúng c a mình. - Vi t ng n, nói ng n, nói rõ
- Thông tin trên phát thanh là thông tin ch trôi qua m t l n, không th c l i như trên báo in. C ng v i vi c theo dõi b ng thính giác có gi i h n v s lư ng, t c âm thanh. Do v y m t ngư i làm phát thanh chuyên nghi p ph i n m rõ ư c c i m này có th t o ra m t chương trình phát thanh h p d n. Khi nói trên phát thanh c n coi ó như là m t cu c trò chuy n, là m t cu c trò chuy n v i b n tri k . Ngôn ng chu n cho phát thanh là ngôn ng có s k t h p gi a ngôn ng nói và ngôn ng vi t. N u như trên báo in thì công chúng c b ng m t, và văn b n ư c so n th o nói cho nhi u ngư i nghe. Còn phát thanh là vi t cho tai nghe, vi t nói ch không c. Văn b n vi t cho phát thanh là văn b n vi t dành riêng cho phát thanh ch không th sao chép hay copy t báo in sang. Văn b n phát thanh c n rõ ràng, tránh l i nói vòng vèo, quanh co. Khi trình bày văn b n cho phát thanh c n tuân theo quy t c chung như: không in lên 2 m t, ph i ánh d u các ý quan tr ng, căn l , làm tròn s … Các tin phát thanh hi n i thư ng ch dài 1 phút: Phóng s thu thanh thì t 5 – 6 phút; ph ng v n t 3-4 phút; bình lu n t 2-3 phút là h p lí… Khi ã vi t ng n r i thì nên nói ng n t c là l i d n c n h p lí, v a Khi nói c n rõ ràng b i gi ng c là phương ti n chính truy n t i n i dung c a tác ph m phát thanh t i thính gi , do ó góp ph n t o nên s h p d n cho tác ph m ó. Các ph n m c, o n trong tác ph m phát thanh không ư c phân cách b ng cách ng t hơi, d ng hơi c a ngư i c. Do v y m b o tính chính xác c a thông tin nên c rõ. - Khai thác, s d ng tri t c i m c a phát thanh
- Vi c khai thác các y u t b tr trong phát thanh giúp cho phát thanh tránh tình tr ng ài là nơi c báo cho công chúng nghe. Ph i bi n chương trình phát thanh thành m t chương trình sinh ng, h p d n ch không ph i là c d ch t báo in mà ra. Các y u t b tr c l c cho l i phát thanh là: Ti ng ng hi n trư ng: Ti ng ng hi n trư ng có hai d ng cơ b n: Ti ng ng th c c a hi n trư ng và ti ng ng ư c lưu gi trong các băng d li u. có th có ư c ch t lư ng âm thanh t t thì ph i luôn có kho d tr âm thanh Phát thanh s d ng ti ng ng hi n trư ng nh m t o s h p d n cho n i dung, tính chân th c, thuy t ph c cho thông tin c a mình, Khi ti ng ng hi n trư ng ư c s d ng t t s t o ra giao di n l n i v i thính gi , t o s sinh ng cho tác ph m. Nó giúp truy n t i ý c a tác gi và kh năng liên tư ng c a c gi ư c nâng cao hơn. Do không ư c ph tr b i hình nh nên có th t o ra kh năng hình dung, tư ng tư ng cho thính gi ư c coi là m t thành công. Âm nh c: Âm nh c ư c s d ng trong phát thanh nh m t o tính linh ho t m m m i cho thông tin và giúp thông tin n v i công chúng d dàng hơn. Theo nhà nghiên c u c a Úc thì trong m t chương trình phát thanh thì âm nh c chi m t i 35 – 45% là phù h p nh t. Âm nh c có th làm thành m t chương trình riêng ho c làm n n cho các chương trình khác. Nh c c t, nh c hi u, nh c n n… giúp cho các chương trình thêm a d ng, làm nên cái riêng, cái c trưng, là y u t h tr t o kh năng thu hút cao hơn cho các chương trình.
- Trong chương trình phát thanh hi n i do có các phương ti n k thu t s do ó âm nh c ư c x lí và c t, ghép m t cách trơn tru quá, ang làm gi m d n i tính h p d n c a nh ng âm thanh m c m c. - K t h p gi a thông tin i thư ng, thông tin gi i trí và thông tin chi n u T c là c n chú tr ng t i n i dung c a chương trình. ây là y u t quan tr ng hàng u quy t nh t i vi c thành b i c a chương trình phát thanh. Khi xây d ng k ch b n cho chương trình phát thanh thì nên chú ý k t h p các y u t sao cho th t phù h p ph n ánh a d ng cu c s ng, áp ng ư c yêu c u thông tin c a công chúng thì phát thanh ph i l a ch n thông tin ph n ánh sao cho th t hi u qu . Thông tin y không ch thiên v m t lĩnh v c mà ph i ph n ánh a di n v cu c s ng, áp ng nhu c u thông tin. Do ó vi c k t h p các y u t trên là vô cùng quan tr ng. N u thông tin i thư ng cung c p cho công chúng thông tin v cu c s ng xung quanh thì thông tin gi i trí áp ng nhu c u tinh th n và thông tin chi n us nh hư ng cho dư lu n v nh ng v n có t m quan tr ng… Khi khai thác y thông tin trên thì phát thanh ã làm ư c nhi m v là tr thành m t ngư i tri k , m t ngư i d n ư ng, phù h p v i nhi u i tư ng thính gi , thu c m i l a tu i, m i ngh nghi p… Vi c dung hoà tính th i s và gi i trí s giúp cho ngư i nghe d ti p thu và không ch u áp l c khi theo dõi thông tin. Ch có xây d ng m t k ch b n hay thì m i thu hút ư c thính gi . Trên ây là các xu hư ng phát tri n c a báo Phát thanh hi n i Tuy nhiên ây ch là nh ng xu hư ng phát tri n chung mà thôi, còn trong tuỳ t ng trư ng h p, hoàn c nh, i u ki n c th s xu t hi n các xu
- hư ng khác nhau. phát thanh phát tri n thì không nên áp d ng m t cách khô c ng khuôn m u mà ph i bi t ch ng, linh ho t, sáng t o. 2. Báo truy n hình Truy n hình là m t th lo i s d ng hình nh và âm thanh t o nên thông tin cung c p cho khán gi . T khi ra i và phát tri n n nay, truy n hình v n luôn t n d ng ư c nh ng l i th c a mình cung c p hình nh c a th gi i cho công chúng. Các ài truy n hình trên th gi i v n ang n l c c i ti n chương trình c a mình c nh tranh v i các lo i hình truy n thông khác ng th i cung c p cho công chúng nh ng tin t c t t nh t, nóng nh t c a th gi i xung quanh. Truy n hình khác v i các lo i hình khác ch nó òi h i ph i có hình nh và âm thanh k t h p, i u ó d n t i công ngh i theo nó cũng ph i cao hơn, u tư t n kém hơn. th c hi n m t tin t c truy n hình thì ít nh t cũng ph i có 2 ngư i cùng h p tác: m t phóng viên và m t quay phim. Trong xu th c nh tranh ngày nay, khán gi ã chán ngán nh ng tin t c khô khan, ch m ch p… do ó nhi u ài truy n hình M ã phát tri n r t nhi u chương trình truy n hình tr c ti p, nh ng chương trình tin nóng phát tr c ti p t hi n trư ng. R t thư ng g p nh ng chương trình ang phát d thì b c t ngang b i nh ng “tin nóng”… t i hi n trư ng m t s vi c nào ó, ta s th y m t phóng viên ang d n hi n trư ng tư ng thu t tr c ti p nh ng gì ang di n ra xung quanh h … khán gi trư c màn hình tivi s c m th y tò mò và chăm chú theo dõi. ó là m t bư c i m i chinh ph c khán gi . 4.1 Thách th c và gi i pháp cho truy n hình a. Thách th c c a truy n hình ngày nay
- S ra i c a internet kéo theo nh ng bi n i to l n c a lĩnh v c truy n thông i chúng. R t nhi u d oán v tương lai c a ngành truy n thông s thu c v lo i hình này, v i ưu th vư t tr i c a nó là a phương ti n và tính tương tác. Theo kh o sát c a hãng nghiên c u thông tin Nielsen (M ) cho th y: vi c s d ng internet và các d ch v trên m ng trong các gia ình ã chen vào th i gian xem truy n hình c a h . Các gia ình n i m ng internet trung bình gi m 13% th i gian theo dõi truy n hình kho ng 1 ti ng m i ngày so v i các gia ình khác. ây là k t qu kh o sát 5000 gia ình M trong năm 2000. Nhi u con s th ng kê khác cho th y: khán gi thư ng xuyên c a màn nh nh cũng b t u gi m d n, k t khi h b lôi cu n b i máy tính và internet, c bi t là l p tr . Ông Marshal Cohen, chuyên gia th m nh thông tin c a hãng truy n hình AOL – Turner nh n nh r ng: “Con ngư i ang thay i, thoát kh i s quy n rũ c a các chương trình truy n hình. H thích t nghiên c u và ti p c n v i thông tin hơn là b chi ph i b i thông tin”. M c dù m i ch là nh ng nh n nh như trên và tính d oán còn phía trư c, cũng như s thay i chưa mang tính bư c ngo t nhưng ngư i ta cũng b t u lo ng i trư c s c m nh c a internet. Chính vì v y, tương t như l ch s c a vi c k t h p nhi u lo i hình báo chí trong vòng ki m soát c a m t ông ch hay m t t p oàn tư b n trư c ây, thì nay, các hãng truy n hình l n cũng mu n xích l i g n các công ty d ch v internet b ng hàng lo t nh ng h p ng chuy n s h u hay sáp nh p. M c tiêu nh m “l p chi n lư c úp vươn t i khách hàng, cung c p c truy n hình và s n ph m tương tác (t c các d ch v internet) cho m i i tư ng tiêu dùng, t tr em n ngư i l n, m i t ng l p khán gi truy n hình” – theo như l i c a Ringo Chan – giám c chi nhánh c a Turner Internationl t i H ng Kông (Công ty m c a CNN) kh ng nh.
- M ng lư i truy n hình c a M cũng ã tung ra òn ph n công phù u ch ng l i các i th e d a c a mình. Qua m t lo t giao d ch mua bán nhanh chóng, các hãng truy n hình nư c này ã thôn tính nhi u công ty internet nh m t o d ng m t v trí t t trong b i c nh truy n thông m i, các website trên m ng. Nh ng v mua bán này u ph n ánh mong mu n kéo l i khán gi ang trôi v môi trư ng tương tác, a màu s c trên web. M c d u v y, t t c m i d ng l i m c ích tranh giành th ph n, khán gi và qu ng cáo. Trên th c t , hi n nay và tương lai, internet khó có th gây nguy h i cho i s ng báo chí nói chung và truy n hình nói riêng. Trong vòng 10 năm qua, k t khi bùng n internet, s lư ng phát hành, l i nhu n t qu ng cáo trên báo in v n không ng ng tăng lên, k c nh ng nư c có i u ki n phát tri n internet như M , Châu Âu. V i truy n hình, nhìn b ngoài có v b suy y u vì lư ng khán gi ngày m t gi m, nhưng trên th c t , các t p oàn truy n hình l n v n r t sung s c. Truy n hình v n là phương ti n truy n thông ph c p nh t, t dư i s ki m soát c a các tư b n k ch xù và lâu i, trong khi nhi u công ty internet còn quá non tr và kinh doanh v n thua l . M t khác, theo tài li u phân tích c a t ch c phát thanh – truy n hình châu Á – Thái Bình Dương (ABU) thì ch t lư ng audio, video qua internet hi n nay v n còn là v n c n xem xét. Âm thanh trên internet m i ch d ng m c “nghe ư c”, còn xa m i có th t ch t lư ng cao. Hình nh qua internet thư ng có khuôn hình b ng 1/16 toàn b màn nh, ch t lư ng kém và ch truy n ư c 6 hình/giây. N u so sánh v i internet thì truy n hình ch thua kém m t tương tác. Tuy nhiên trong tương lai, khi truy n hình tương tác (interactive television) hoàn thi n h th ng và ph c p thì g n như ranh gi i gi a truy n hình và internet s r t m nh t, khi mà chúng tr n l n vào nhau. Nh ng tham v ng và toan tính k trên c a các hãng
- truy n hình l n nh m thâu tóm các công ty internet cũng chính là chu n b cho tương lai ó. b. Gi i pháp cho truy n hình Trư c m t, ngư i ta t m b ng lòng v i nh ng website tr c tuy n mà t t c các hãng truy n hình ư c phát sóng và nh ng thông tin b sung ư c truy n t i trên m ng theo m t cách th c khác, ã khi n cho truy n hình ngày càng phát huy s c m nh c a nó. Ngư i ta tìm c nh ng thông tin v m t s ki n nào ó ư c ưa trên m ng và n y sinh nhu c u xem hình nh v s ki n ó trên truy n hình. Ngư c l i khi xem truy n hình, khán gi b lôi cu n và thôi thúc tìm hi u v tin t c ó kĩ hơn b ng cách truy c p vào internet. Và th t khéo là, không ch b sung cho nhau v m t thông tin, cách th c ti p c n thông tin mà hai lo i hình này luôn bi t cách qu ng cáo cho nhau theo nghĩa en c a t này, vì xét cho cùng, chúng u thu c v m t hãng mà thôi. Có th k tên hàng lo t các website c a các hãng l n như là CNN.com, BBC.com, ABCnews.com, NBCi.com... Danh m c các chương trình truy n hình luôn ư c chuy n t i trên m ng, th hi n y trên thanh công c c a các trang web. Khi truy c p vào ây ngư i c s ti p c n sâu hơn nh ng v n ã ho c s phát sóng. Phát huy ưu th tương tác c a m ng tr c tuy n, các website này luôn có di n àn ngư i truy c p tham gia bàn lu n sâu hơn v các s ki n. Ví d như trong th i i m x y ra s ki n 11/9/2001 t i M , trang web ABC.news.com ã xây d ng h n m t di n àn trao i ý ki n tr c ti p v i tên g i: “C u Chúa phù h nư c M , T i sao? T i sao?”. Ch sau 3 ngày, s lư ng thông tin trao i ã lên quá con s 3 tri u. Tuy nhiên xu hư ng h p tác, h p nh t gi a truy n hình và internet không d ng l i ó, cũng không ch kh i ngu n theo ý c a các t p oàn truy n hình l n. ó còn là tham v ng c a các công ty tin h c kh ng l mà
- tiêu bi u nh t là Microsoft. Bill Gates, ch nhân c a t p oàn này nhân th y r ng: trong tương lai, n u mu n gi s phát tri n th n kỳ c a Microsoft thì nh t thi t ph i n m gi l y th trư ng mà các nhà sáng ch c a ông g i là không gian truy n hình (television space). V n là ch , trong th trư ng ó, ông s chi m m t v trí l n n m c nào. Báo chí phương Tây ví s h p tác, h p nh t gi a truy n hình và internet là m t cu c hôn ph i gi a hàng lo t các t p oàn truy n thông – truy n hình n m trong tay quy n l c thông tin và các công ty tin h c v i ưu th to l n v công ngh . Trong cu c c nh tranh nh m thâu tóm tương lai c a ngành truy n thông, ph n th ng có th thu c v ông Bill Gates hay ông Ted Turner, ng nghĩa v i vi c truy n hình l i d ng Internet phát tri n ho c ngư c l i. Song ây là xu hư ng có tính t t y u, n u xét trên phương di n khoa h c công ngh thu n túy. B i ó là s k t h p c a m t lo i hình truy n thông tương tác v i m t phương ti n báo chí nghe nghìn th c s tr thành truy n thông a phương ti n. Ngư i ta ã nhìn th y: trong tương lai g n, chi c máy thu hình thông thư ng hi n nay s tr thành l c h u, thay vào ó là các thi t b a phương ti n – multimedia, ti n l i và a d ng hơn nhi u. ó là m t máy tính a ch c năng: tính toán, so n th o văn b n, tra c u thông tin, ánh c , chơi i n t , vi t và nh n email và xem hàng trăm kênh truy n hình. Khi xem truy n hình nhi u kênh, khán gi ch ng c n b m nút chuy n kênh liên h i vì bên tay ph i c a màn hình s có hàng lo t màn hình mini, hi n th cho b n bi t kênh nào hi n ang chi u gì, và lúc ó b n s d dàng l a ch n. Ví d như khi b n ang xem bóng ã, b n ch c n bám i u khi n t xa hi n th m t khuôn hình nh , gi ng như trên internet n m hai bên l màn hình, không chi m di n tích l n và v n b n theo dõi bóng á. Tuy ng th i làm các vi c như trên, ngư i ta v n thao tác nhi u vi c khác: khai thác thông
- tin v m t c u th nào ó t trang web hay xem l i m t vài pha gay k t hay k t qu các tr n u khác, trao i cùng b n bè hay xem m t b n bình lu n m i c p nh t. Tuy nhiên s h i nh p gi a truy n hình và internet không có nghĩa bi n truy n hình thành m t th hình nh ng ư c chuy n t i trên m ng và hòa tan và ó. V b n ch t, m c dù c hai lo i hình d u mang tính báo chí và gi i trí. Song chi c máy vi tính là phương ti n làm vi c, trong khi máy thu hình còn là m t s n ph m văn hóa c a gia ình. Máy thu hình s ư c n i m ng internet nhưng s không làm nhi m v gi ng máy tính, vi c s d ng s d dàng hơn và d ch v c a nó ơn gi n hơn. Như v y trong gia ình v n s có c hai lo i máy k thu t tương i gi ng nhau. Khi ó, máy thu truy n hình s m b o vi c qu n lý hàng trăm kênh truy n hình, nh ng d ch v như: mua hàng qua truy n hình, các trò chơi truy n hình, ki m tra tài kho n ngân hàng… Còn máy tính s m nhi m các ch c năng ph c t p hơn như x lý, qu n lý thu nh p gia ình, x lý văn b n, h i th o, h i ngh qua m ng, x lý hình nh… Cũng như t c phát tri n c a internet, ngư i ta d oán r ng ch trong vòng m t th p k t i, m t th h truy n hình thông minh s quen thu c v i nhi u gia ình. V i công ngh s n xu t các màn hình c c m ng, b n có th treo trên tư ng m i phòng m t máy thu hình như m t b c tranh treo tư ng. B n ch c n ng i trên gh , nói lên b n mu n gì, toàn b h th ng này s th c hi n ý mu n c a b n: tìm chương trình b n thích xem, ghi l i các chương trình chưa k p xem, xem tin t c m i c p nh t… 4.2 Xu hư ng phát tri n c a truy n hình V i s c nh tranh kh c li t t các lo i hình báo chí khác, c bi t là t internet, truy n hình c n ph i t thay i b n thân mình áp ng ư c yêu c u c a công chúng hi n i cũng như t c u s ng b n thân mình. Bên
- c nh vi c nâng cao ch t lư ng tin bài, ch t lư ng phát sóng… thì m t yêu c u t ra cho truy n hình là ph i t o ra ư c nh ng chương trình m i h p d n khán gi . Ta có th th y m t vài thay i c a truy n hình trong tương lai: • Truy n hình k thu t s : Gi a năm 2008 và 2012, truy n hình công ngh tương t (analogue TV) s ch m d t t i Anh hoàn toàn chuy n sang d ch v truy n hình kĩ thu t s v i ch t lư ng t t hơn. TV kĩ thu t s có th thu sóng t dây anten, v tinh, cáp ho c các ư ng dây i n tho i. chuy n sang truy n hình công ngh s , yêu c u ph i có b chuy n i xem truy n hình kĩ thu t s trên TV thông thư ng (set-top box) ho c b gi i mã cho TV. • TV nét cao: TV v i nét cao hay HDTV (High-definition television) là nh d ng m i cho phép ngư i xem có ư c nh ng hình nh s c nét, rõ ràng, màu s c trung th c, tương ph n cao và ch t lư ng âm thanh cũng t t hơn nhi u nh có thêm nhi u i m nh hơn trên t ng cm. Nh ng chi c TV ư c coi là HDTV n u màn hình có i m nh (pixel) th hi n ư c nh ng hình nh s c nét v i phân gi i 720p (1280x720 pixel) ho c 1080i (1920x1080 pixel). B n c n ph i có m t chi c HDTV và b chuy n i HD ho c b gi i mã xem ư c truy n hình kĩ thu t s . • Máy ghi hình cá nhân PVR: V i PVR (Personal video recorder), ngư i xem có th ghi l i n i dung truy n hình tr c ti p vào PC xem l i sau ó. Trong quá trình ghi l i các chương trình, chúng ta cũng có th t m d ng (pause), xem l i (replay), tua hình (fast forward)… H u h t PVR u ư c k t h p v i các d ch v TV kĩ thu t s như: Sky, Freeview
- • Xem video theo yêu c u (on demand): “On demand” có nghĩa là ngư i xem có th xem danh sách các chương trình l a ch n chương trình mu n xem và không b bó bu c v th i gian xem. V i d ch v theo yêu c u, ài truy n hình s g i t i khách hàng nh ng show di n hay nh ng b phim ư c yêu thích thông qua vi c k t n i băng thông r ng nh b chuy n i cho TV. • S k t h p gi a TV và máy tính: Gì ây, vi c k t n i TV v i máy tính (PC) hay m t thi t b có th m nh n c 2 ch c năng này không còn là i u khó tư ng tư ng. Nó s m ra m t thư vi n kh ng l các o n video t m ng internet và có th xem tr c ti p chúng trên TV. i u này cũng g n gi ng như vi c s d ng b nh PC như m t chi c PVR. Ngư i tiên phong trong lĩnh v c này là Microsoft v i Media Centre. Bên c nh ó, chi c iTV c a Apple cũng mang n nh ng ti n nghi tương t . Còn ph i k t i Xbox 360 cho phép t i các show xem tr c ti p trên TV. • Truy n hình di ng: Hi n nay xem TV trên màn hình di ng là i u khá ph bi n. Nh k t n i m ng t c cao 3G, vi c t i v các gói d ch v xem tr c ti p trên di ng ơn gi n hơn bao gi h t. Các công ngh c nh tranh như: DAB-IP và DVB-H ang ư c các nhà s n xu t i n tho i ưa vào thu hút nhi u hơn n a khách hàng. Cũng như i n tho i, vi c xem show trên iPod và máy nghe nh c MP3 ngày càng ph bi n hơn. (Hi n nay Vi t Nam khái ni m truy n hình theo yêu c u, truy n hình th c t và truy n hình tương tác v n còn có s l n l n v i nhau, th c t ó là 3 hình th c hoàn toàn khác nhau.) a. Truy n hình theo yêu c u (on-demand)
- Truy n hình theo yêu c u là d ch v mà khán gi có th t mình l a ch n chương trình yêu thích xem mà không ph i ph thu c vào gi phát c a ài truy n hình. T năm 1991, Microsoft ã mu n ưa máy i n toán vư t xa các lo i máy PC thư ng và hư ng c bi t v truy n hình tương tác mà h r t thích kh năng th c hi n vi c xem video theo yêu c u (video on demand). H u qu t c thì c a vi c này là làm cho các c a hàng thuê băng ĩa b l i th i ph i óng c a. Microsoft t nh n cho mình s m ng ph i phát minh l i truy n hình, theo ó, h ph i chuy n i m t phương ti n báo chí mang tính gi i trí, giáo d c chuy n t o ra m t s th ng, u o i, n ngư i xem thành m t phương ti n có kh năng kích thích cac ph n ng c a ông o khán gi . th c hi n m c ích ó, Microsoft lao vào nghiên c u truy n hình tương tác nhưng không thành công. Trong khi ó, năm 1995, t p oàn Time Warner c a ông Ted Turner ã ưa ra bi u di n m t mô hình thí nghi m truy n hình tương tác có th v a thu ư c các chương trình truy n hình, v a có th yêu c u chi u nh ng b phim khá gi yêu thích, v a có th t mua vé máy bay, t phòng khách s n… Nh ng vi c này th c hi n ư c nh có b ph n thi t b server (cho phép truy c p d li u tr c ti p) và nh h p setto t trên máy thu hình. Tr ng i chính c a nó còn quá c ng k nh và giá quá cao: 8000$ cho chi c h p setto. Bill Gates ã nhanh nh y nh n ra r ng: ch có m ng internet m i là chìa khóa giúp Microsoft bư c vào lĩnh v c kinh doanh truy n hình m t cách v ng ch c. V i 425 tri u USD, Bill Gates mua ngay công ty i n t WebTV Sun chuyên s n xu t các thi t b i nt h th ng, bi n nó thành m t phòng thí nghi m t t nh t c a truy n hình tương tác. M c tiêu c a Microsoft là thi t k chi c h p webtv, cho phép truy c p các website t máy thu hình bình thư ng v i giá ch kho ng 199 USD.
- N u Microsoft thành công trong vi c s n xu t lo i máy thu hình kèm theo m t s thi t b cho phép v a xem ư c các chương trình truy n hình thông thư ng, v a s d ng ư c như máy i n toán, v a là máy truy n hình tương tác thì có nghĩa là công ty này s chi m ư c v trí m nh trong lĩnh v c truy n hình, nh hư ng và l i nhu n s tăng r t nhanh ng th i th l c c a Bill Gates s ư c nâng cao. N u như không lâu trư c ây, truy n thông i chúng (mass media) là s th ng tr c a m t tam u ch bao g m Báo in, Truy n hình và Phát thanh thì hôm nay, v i s ra i và tương h c a Internet, ư ng truy n băng thông r ng và công ngh không dây, th gi i ang ch ng ki n s soán ngôi c a m t tam u ch m i trong truy n thông, ó là Truy n hình, Internet và Mobile. May m n thay, v i nh ng c thù v vi c truy n hình nh và kh năng thích ng cao cho tương tác. “ ch ” truy n hình v n và s luôn là m t kênh thông tin quan tr ng b c nh t trong b ba này. Hơn th n a, khác v i giai o n phân m nh trư c ây v i báo in, v i phát thanh, truy n hình ngày nay hoàn toàn có th k t n i, dùng chung t p khán gi và phân chia quy n l i v i hai hình th c nghe nhìn m i này, t ó t o ra vô s giá tr gia tăng trên c ba mô hình. Xu hư ng và hi n tr ng c a th gi i, ó là vi c ba hình th c nghe nhìn th h m i này ang k t n i t v m t i m chung. V y trong b i c nh c a Vi t Nam, chúng ta ang có nh ng gì trong tay? Mobile Truy n hình Hình th c s d ng SMS tác ng lên chương trình truy n hình trong th i gian g n ây ang như n m sau mưa v i hàng lo t các công ty khai thác các d ch v giá tr gia tăng trên các thi t b di ng. Có th nói ây là hình th c ph bi n và hi u qu nh t trong vi c khai thác truy n hình tương tác Vi t Nam. Tuy nhiên, v i cách th c khai thác t và na ná
- gi ng nhau dàn tr i trên m i chương trình truy n hình, s nhàm chán và th ơ c a khán gi i v i lo i hình d ch v này ã manh nha xu t hi n. Truy n hình Mobile V i vi c công ngh WiMax s tri n khai s m Vi t Nam, cho phép các thi t b không dây có th truy c p ư ng truy n t c cao, vi c xem nh ng chương trình truy n hình tr c ti p trên Mobile ang d n tr nên t c t Internet Truy n hình Máy tính PC v i kh năng tương tác tr c ti p lên Internet cung c p nh ng công c m i cho vi c tương tác truy n hình m t khi Internet và truy n hình ã k t n i. Thay cho các hình th c tương tác c i n như thư ph n h i hay i n tho i c nh, chúng ta hãy nghĩ n t t nh ng gì chúng ta tương tác ư c v i Internet cũng s chính là nh ng gì chúng ta tương tác ư c v i truy n hình. ó là kh năng ph n h i thông i p tr c ti p, tr c tuy n, ó là kh năng g i âm thanh và th m chí c hình nh tr c ti p lên truy n hình. Truy n hình Internet. IPTV cũng như Internet Television ã r m r ch xu t hi n Vi t Nam cùng v i các giao th c truy n video tr c ti p (streaming), các giao th c phân ph i ngang hàng (P2P sharing) ang hoàn thi n m ra nh ng hình th c m i trong vi c xem truy n hình. Khán gi ã có th xem tr c ti p chương trình c a VTV, VTC… ư c ngay tr c ti p trên trang ch cũng như download nh ng chương trình truy n hình s thông qua nh ng m ng ngang hàng mà VNN-TV là m t trong nh ng ví d u tiên c a nh ng nhà cung c p d ch v Video theo yêu c u (VOD - Video On Demand), hình th c xem TV r t ph bi n t i B c M . Ba hình th c truy n thông th h m i ang k t n i h i t , t o ra nhi u d ch v giá tr gia tăng cho khán gi nhưng cũng t o ra không ít thách
- th c cho ngư i làm truy n hình. Rõ ràng 3 hình th c truy n thông th h m i ang k t n i h i t , t o ra vô vàn d ch v giá tr gia tăng trên b n thân m i lo i hình, Truy n hình theo yêu c u iTV IPTV (Internet Protocol Television) là d ch v truy n t i hình nh k thu t s t i ngư i s d ng qua giao th c Internet v i k t n i băng thông r ng - ADSL. Nó thư ng ư c cung c p k t h p v i VoIP và truy n d li u nên còn ư c g i là công ngh tam giác (d li u, âm thanh và hình nh). Tính tương tác cao Bên c nh các kênh truy n hình như các lo i truy n hình analog và truy n hình cáp khác, IPTV cho phép cung c p các d ch v kèm theo như Video theo yêu c u (VoD - Video on demand), Truy n hình theo yêu c u (TVoD), c báo trên TV (iNews), Âm nh c theo yêu c u (iMusic), Phát thanh tr c tuy n (iRadio), Lưu tr tr c tuy n (iStorage), G i tin nh n qua TV (iMessenger), Chia s Video (Clip4U) và b u ch n (Voting)... mà các d ng truy n hình t trư c n nay bao g m analog, cáp hay truy n hình k thu t s không có ư c. Truy n hình: D dàng theo dõi l ch phát sóng T công ngh tương tác EPG c a IPTV, ngư i dùng có th xem l ch phát ngày hôm ó cũng như nh ng ngày ti p theo trên TV, ng th i có th d dàng xem hi n th tên chương trình ang phát cũng như ngày gi b t u c a chương trình k ti p. Ch c năng t gi cho phép t s n chương trình mu n xem và n úng gi ó, TV s t ng chuy n sang kênh ã ch n. VoD và TVoD – Phim và truy n hình theo yêu c u ây là d ch v xem phim theo yêu c u, v i kho phim nh chương trình các lo i ư c lưu tr trên máy ch c a nhà cung c p. So v i các b phim ư c phát sóng trên truy n hình analog, truy n hình cáp hay truy n
- hình k thu t s , d ch v này có nh ng ưu i m vư t tr i như kh năng cung c p lư ng phim nh không h n ch , ch n l a phim mu n xem và tua t i, tua lui, d ng hình như khi xem DVD. iMusic – Nghe nh c theo yêu c u: áp ng nhu c u v Nghe – Nhìn, d ch v này cho phép lưu các album âm nh c trên máy ch ngư i dùng t do l a ch n, tìm ki m và lên danh sách các bài hát riêng cho mình. S lư ng bài hát lưu tr là không h n ch . iNews – c báo trên TV: H u ích và ơn gi n khi k t h p TV v i báo i n t . ây là m t d ch v liên thông v i báo i n t và ngư i dùng s c báo trên TV tùy thích mà không c n ph i s d ng máy vi tính r i truy c p web báo i n t xem. S vư t tr i v công ngh tương tác th h m i này còn kh năng giao ti p gi a nh ng ngư i s d ng h th ng v i nhau qua các d ch v iMessenger và Voting: g i và nh n tin nh n, cùng tham gia các chương trình bình ch n qua TV b ng cách b m tr c ti p trên i u khi n t xa. iKaraoke, d ch v Karaoke gia ình tích h p vào b gi i mã cũng s ư c phát tri n r ng rãi nh m th a mãn th hi u c a nh ng khách hàng yêu ca hát trong tương lai g n. V i các tính năng n i tr i, trên th gi i IPTV ang chi m th ph n ngày càng l n, nh t là các nư c có h t ng ADSL phát tri n. Theo các chuyên gia, trong 5 năm t i IPTV s y lùi các lo i d ch v truy n hình truy n th ng, truy n hình cáp và d n u trong lĩnh v c truy n thông truy n hình. Vi t Nam, các ng ư ng gi a 3 hình th c này cũng ã thông xe, như v y bài toán t ra cho ngư i làm truy n hình ch còn là s d ng lo i xe gì, i như th nào khai thác t i a h t ng mà thôi. Câu tr l i có l n m kh năng tương tác trong n i dung. (Chongchongtv.com)
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học