Xem mẫu
- n tin
KỸ THUẬT NUÔI CÁ SẶC Rằn
Tên khoa học : Trichogaster pectoralis
Tên tiếng anh : Sknakskin gourami
Tên thường gọi : Sặc rằn
I. Một số đặc điểm sinh học của cá Sặc rằn
-Là loài cá nước ngọt, phân bố rộng rãi ở ao hồ, kênh rạch,
mương vườn và cá sặc rằng cũng có thể sống được ở vùng
nước lợ, nơi có nồng độ muối thấp hơn 8%0
-Đặc điểm nổi bật của cá là có cơ quan hô hấp phụ giúp cá
có thể lấy oxy trực tiếp từ khí trời. Cơ quan này được hình
thành khi cá được khoảng 3 tuần tuổi, vì thế sau thời gian
này cá có thể sống trong môi trường nước bị ô nhiểm, thiếu
- 0xy. Cá cũng chịu được nước có độ phèn, độ pH: 4 – 4,5 và
nhiệt độ thích hợp cho sự tăng trưởng của cá: 25 – 30 độ C.
Ty nhiên, cá có thể sống được trong môi trường có nhiệt độ
từ : 11 – 39 độ C
-Đặc điểm sinh trưởng: sau một năm cá có thể đạt trọng
lượng: 50 – 100 g/con. Thực tế các mô hình nuôi cá Sặc rằn
kết hợp với phân chuồng, có bổ sung thức ăn (Cám, …), cá
có thể đạt 60 – 100 g/con sau 6 tháng nuôi.
-Tính ăn: lúc nhỏ cá ăn mùn bã hữu cơ và động vật phiêu
sinh, khi lớn cá ăn chủ yếu mùn bã hữu cơ và phiêu sinh
thực vật. Tuy nhiên trong điều kiện nuôi, cá có thể sử dụng
được nhiều loại thức ăn khác nhau như phân động vật, phế
phẩm lò mổ, rau bèo các loại, cám, bột ngũ cốc …
-Đặc điểm sinh sản: cá có khả năng sinh sản tự nhiên trong
ao, sau 6 – 8 tháng tuổi cá có thể tham gia sinh sản.
II. Kỹ thuật nuôi:
2.1. Cải tạo ao:
Trước hết cần dọn tẩy ao theo các bước kỹ thuật tương tự
cho các loài cá nước ngọt khác, gồm các bước cơ bản : dọn
ao : vét bớt bùn để lại khoảng 20 cm, sảm mọi, đắp bờ, sửa
- cống bọng…. Bón vôi : 10 – 20 kg/100mét vuông, phơi ao
5 – 7 ngày, lấy nước vào ao khoảng 30 –40 cm , gây màu
bằng phân hữu cơ : 20 – 30 kg /100mét vuông khi thấy
nước có màu xanh lá non hay màu vỏ đậu. Nếu sau 3 –
5ngày nước chưa xanh, tức tảo chưa phát triển thì tiếp tục
bón phân và chờ cho đến khi nước có màu xanh lá non hay
màu vỏ đậu là có thể thả cá giống vào nuôi. Đây là màu
nước biểu hiện sự phong phú về thức ăn tự nhiên và với
hầu hết các ao nuôi cá cần phải duy trì màu nước này trong
suốt quá trình nuôi. Đặc biệt với cá Sặc rằn điều này thật
cần thiết vì khi trưởng thành chúng rất thích ăn phiêu sinh
thực vật.
2.2. Thả giống
- Nếu nuôi đơn, có thể thả nuôi với mật độ : 15 – 25
con/mét vuông
- Nếu nuôi ghép với các loại cá khác có thể ghép theo tỉ lệ
:
+ Sặc rằn (50 - 55%);
+ Mè trắng : 20 %
+ Mè vinh : 10 – 15 %
- + Chép, trê 10% - 15 %.
- Kích cở cá thả : cá Sặc rằn : lồng 6 ; các loài cá khác :
lồng 8 – 10.
- Mật độ cá thả ghép : 8 – 10 con/mét vuông
- Khi chọn giống nên chú ý đến màu sắc của cá : thường cá
khỏe có màu sắc sáng bóng bơi lội nhanh nhẹn, kỳ vây
nguyên vẹn. Cá yếu có màu đục, da, vẫy sần sùi, các kỳ vây
bị rách.
III. Chế độ cho ăn và chăm sóc cá:
Đối với cá Sặc rằn, có thể nuôi cá kết hợp với chăn nuôi để
lấy phân gia súc, gia cầm vừa làm thức ăn trực tiếp cho cá
vừa cung cấp dưỡng chất thúc đẩy sự phát triển của tảo,
giúp giảm bớt chi phí thức ăn. tăng hiệu quả kinh tế :
- Liều lượng phân hữu cơ sử dụng như sau :
+ Trong 3 tháng đầu : bón 3 – 5 kg phân / 100 mét vuông
ao /ngày
+ Trong 6 tháng kế : bón 5 - 10 kg phân / 100 mét vuông ao
/ngày
+ Trong 3 tháng cuối : bón 3 – 5 kg phân / 100 mét vuông
ao /ngày
- - Nếu thấy nước quá xanh hay vào những ngày nắng nóng
nên giảm bớt lượng phân bón.
- Ngoài việc bón phân có thể cung cấp thêm cho cá rau,
bèo, tấm, cám, các phế phẩm từ lò mổ, hay từ các nhà máy
chế biến thủy hải sản … Bên cạnh đó cũng cần cung cấp
thêm thức ăn tự chế biến : 30 % cám + 10 % đạm (bột cá,
tôm) + 60 % rau xanh băm nhỏ. Tất cả được nấu chín, vò
viên cở nắm tay cho cá ăn, mỗi ngày cho ăn với lượng từ 3
– 5 % so với trọng lượng đàn cá.
- Điều quan trọng nhất cho tất cả các ao nuôi cá là nên theo
dỏi được lượng thức ăn hàng ngày của cá để điều chỉnh cho
vừa đủ. Để dự đoán được sức ăn của cá nên đặt nhiều sàn
ăn trong ao, cho cá ăn trong sàn và kiểm tra sau 45 phút kể
từ khi cho thức ăn vào sàn sẽ dể dàng biết được cá có ăn
hết thức ăn hay không.
- Biết được sức ăn của cá không chỉ giúp tiết kệm được chi
phí thức ăn, tránh ô nhiễm mà còn biết được sức khỏe của
cá. Vì hầu hết cá bệnh đều có dấu hiệu đầu tiên : bỏ ăn hay
ăn kém.
- Trong ao nếu có điều kiện nên thay nước hàng ngày cho
- cá hoặc ít nhất 1 - 2 lần /tuần. Mỗi lần thay 30 – 40 %
lượng nước trong ao.
- Khi nước bị trong và không có màu xanh của tảo cần tăng
lượng phân bón cho đến khi nước có màu trở lại.
- Quản lý tốt nguồn nước, quản lý tốt thức ăn, theo dỏi
thường xuyên hoạt động của cá là những giải pháp tốt nhất
để phòng bệnh cho cá và giúp cá mau lớn nâng cao năng
suất.
IV. Một số bệnh thường gặp trên cá Sặc rằn
4.1. Bệnh do vi khuẩn gồm: bệnh đốm đỏ, lở loét, tổn
thương vây, mang:
- Nguyên nhân: vì lý do nào đó (do sự thay đổi của môi
trường những lúc giao mùa hay do cá yếu, sức đề kháng
bệnh giảm hoặc do cơ thể cá bị xay xát trong quá trình vận
chuyển giống hay trong quá trình nuôi) sẽ tạo điều kiện
thuận lợi cho các mầm bệnh cơ hội luôn có mặt trong ao
tấn công và gây bệnh cho cá. Do một số lòai vi khuẩn
Mycobacterium spp. ; Streptococcus spp. (gây bệnh nhiễm
khuẩn mà triệu chứng đặc trưng nhất là mắt bị đục, mờ, lồi
và có thể mù); Pseudomonas sp. (gây bệnh đốm đỏ) ;
- Aeromonas sp. (gây bệnh lở lóet)
- Khi cá bị bệnh sẽ có các dấu hiệu sau: kém ăn, bơi lội
chậm chạp, lờ đờ, xuất hiện các đốm đỏ các vết loét trên cơ
thể như dọc thân, đuôi, tia vây, … Cá bị bệnh nặng hậu
môn bị viêm loét, xung huyết, vẩy rụng, bụng có tích nước
và trương phồng.
- Phòng bệnh: giữ môi trường luôn sạch : thay nước
thường xuyên, tránh thức ăn dư thừa hay bón phân quá
nhiều. Cho cá ăn đầy đủ, thức ăn đảm bảo dinh dưỡng. Khi
phát hiện cá bệnh cần loại bỏ ra khỏi ao càng xa ao càng
tốt.
- Trị bệnh: dùng Rifato (5g/1kg thức ăn), cho ăn liên tục
trong 5 ngày và ngưng dùng thuốc 5 ngày trước khi thu
họach.
4.2.Bệnh do ký sinh trùng:
- Bệnh này có thể xuất hiện quanh năm, nhất là vào khi thời
tiết lạnh, khi môi trường nước ao quá bẩn, nền đáy ao quá
dơ, ao không được cải tạo tốt. Cá có sức khỏe yếu.
- Bệnh thường do giun, sán, nấm ký sinh trên da, mang, vẫy
của cá làm xuất hiện các đốm trắng trên thân, hay làm cho
- mang cá bị nhạt màu, thối rửa. Cá bị ký sinh bơi lội không
bình thường, bị ngứa ngáy cơ thể, hay cọ sát vào cây cỏ,
vào bờ, thích tập trung nơi nước chảy. Dĩ nhiên là cá ăn
kém đi. Nếu cá bị ký sinh nặng trên mang sẽ bị chết ngạt do
mang không lấy được oxy cho cơ thể.
- Điều trị bệnh dùng Hadaclean. 3 – 5 g/kg thức ăn, cho ăn
liên tục 2 – 3 ngày và ngưng sử dụng thuốc 3 ngày trước
khi thu họach. Để điều trị hiệu quả bệnh này cần chú ý :
đồng thời với việc sử dụng thuốc trộn vào thức ăn trị bệnh
cho cá phải tiến hành sát trùng môi trường nước bằng các
sản phẩm chuyên dùng cho thủy sản hoặc dùng vôi cũng có
hiệu quả sát trùng trong trường hợp nhẹ.
KS. Trần Bùi Ngọc Lê
nguon tai.lieu . vn