Xem mẫu
- TỪSỰRA Đ IC Ủ ŨTRỤTỚ
Ờ AV I
VIỆCHÌNH THÀNH Đ Ờ
Ư NGB ỜBIỂN(4).
Đ ờ bờ n tạbấcứ i đ m nào cũ là kếquả a
ư ng biể i t thờ iể ng t củ
sự ơ tác:
tư ng
Quá trình phát triể đ chấkiế tạ
n ị t n o
a
thay đi củ mự nư c biể
Sự ổ a c ớ n
Tác đng thư ng xuyên củ sóng, gió, đ chấ
ộ ờ a ị t
a
Tác đng củ con ngư i thông qua các hoạđng kinh tế hộ
ộ a ờ t ộ xã i
- Sù hinh thµnh cña vò trô, tr¸i ®Êt, ®¹i d-¬ng vµ khÝ quyÓn
1. C¸c vô næ t¹o ra vò trô
- CÊu t¹o ®Þa chÊt cña tr¸i ®Êt
®-îc x¸c ®Þnh th«ng qua:
(i) C¸c hãa th¹ch
(ii) Ph-¬ng ph¸p phãng x¹ (C14)
®-îc chia thµnh c¸c ®¹i: Cæ sinh, trung sinh, t©n sinh
Trong mçi ®¹i l¹i ®-îc chia thµnh c¸c kû (xem bả 2-2)
ng
Đ ờ bờ n hình thành liên quan tớ
ư ng biể i:
Lôc ®Þa tr«i
Sù thay ®æi cña mùc n-íc biÓn
Thuộ kỷPleistocene và Holocene cách chúng ta khoả 1.8
c ng
triệ nă
u m
- Qu¸ tr×nh
h×nh
thµnh
biÓn vµ
lôc ®Þa
theo lý
thuyÕt lôc
®Þa tr«i
- ChuyÓn ®éng c¸c lôc ®Þa tr«i (Spectrum Atlas, 1973)
- ChuyÓn ®éng cña líp vá tr¸i ®Êt
Theo ph-¬ng th¼ng ®øng:
PhÝa trªn mÆt lµ líp th¹ch quyÓn (líp vá tr¸i ®Êt)
PhÝa d-íi lµ líp vËt chÊt láng cã nhiÖt ®é t¨ng dÇn vµo t©m tr¸i ®Êt
sù chuyÓn ®éng t-¬ng ®èi gi÷a 2 líp víi tèc ®é kh¸c nhau
Cã
NÐn Ðp cña vïng líp th¹ch quyÓn dµy; n©ng lªn cña líp vá máng ®· g©y ra
®éng ®Êt, nói löa lµ nguyªn nh©n g©y sãng thÇn
- Khe nøt t¹i khu vùc gi-a biÓn Atlantic t¹i c«ng viªn Thingviller, Iceland
- Sựthay đi củ mự nư c biể (Davis, 1994)
ổ a c ớ n
Ho¹t ®éng kiÕn t¹o (Tectonic movement; Earthquake; Volcano)
Thay ®æi khÝ hËu (do tù nhiªn hoÆc do con ng-êi): Green house Effect
lón ®Êt do chÊt tai vµ rót n-íc ngÇm (Subsidence and GW taking)
Sôt
lón vµ n©ng lªn cña th¹ch quyÓn (VÜ m«)
Sôt
Thay ®æi cña khèi l-îng n-íc biÓn toµn cÇu (VÜ m«)
dµy lªn hay máng ®i cña c¸c líp bang (Do thay ®æi khÝ hËu)
Sù
n©ng lªn hay h¹ xuèng cña c¸c lôc ®Þa
Sù
ớ n ng
Nư c biể tă Nguyên nhân gây ngậ úng các vùng đt ven biể
p ấ n
- Phân loạđ ờ bờ
i ư ng theo quan đ m kiế tạ
iể n o
1. Kiể nhô ra do quá trình va chạ
u m
2. Kiể bị mòn
u bóc
3. Kiể nố lụ đ vớ các đo do núi lử hoạđng
u i c ị i a ả a t ộ
Đ ờ bờ u nhô ra và kiể bị mòn
ư ng kiể u bóc
- 1. Nế xét về trọ thì vậchấphầ biể nặ hơ phầ lụ đ dẫ
u tỷ ng t t n n ng n n c ị n
a
tớ quá trình chìm và nổtư ng đi theo chiề thẳ đ ng
i i ơ ố u ng ứ
2. Theo phư ng nằ ngang thì các mả lụ đ biể trôi vớ vậ tố
ơ m ng c ị na, i n c
ớ
khác nhau và theo các hư ng khác nhau
3. Nế biể và lụ đ trôi theo hư ng ngư c nhau va chạ vào nhau sẽ
u n c ịa ớ ợ m
tạ thành các vùng nâng (vùng hộ tụ và tạ thành các dạ đ ờ
o i ) o ng ư ng
bờ i (nhô ra) và là các dãy núi (Rìa Tây Châu Mỹ dãy núi Andes
lồ -
là ví dụ iể hình). Ngoài ra có thể y dạ đ ờ bờ u nhô ra ở
đn thấ ng ư ng kiể
Malaysia, Nhậbả Bồ ào Nha Không thể đng bằ lớ
t n, Đ có ồ ng n
Bê biÓn nh«
ra gÇn
Antofagasta,
Chile [Theo
Davis
(1994)]
- 4. Tạ các vùng tư ng đi ổ đ vềmặ kiế tạ
i ơ ố n ị nh t n o
ng ớ
(Các mả trôi cùng hư ng/các mả có tỷtrọ
ng ng
xấ xỉ
p nhau Ít có hiệ tư ng nâng hạkiế tạ
n ợ n o
Sẽ hình thành bờ n dạ bào mòn/mài mòn
biể ng
n ợ
5. Hiệ tư ng mài mòn chủyế do ngoạ lự (sóng,
u i c
gió, mư lún …) tạ nên các đ ờ bờthoả dầ
a, o ư ng i n,
hình thành các bãi và có rấ nhiề các trầ tích do
t u m
gió, sóng và dòng chả tạ thành.
y o
6. Theo quan đ m đ chấ Inman và Nordstrom chia
iể ị t
a
thành 3 kiể bờ n mài mòn vớ tên gọ Neo,Afro
u biể i i
và Amero. Dư i đ sẽ
ớ ây trình bày 3 kiể đ n hình
u iể
- 1. Kiể Neo
u
Hình thành sau thờ Proto-atlantic khi châu Phi và Nam Mỹ
i tách khỏ i
nhau tạkỷ
i Triat cách bây giờ 190 triệ nă
u m.
Kiể này quá trình bào mòn từ
u trung tâm ra ngoài đ lộ vậchấ
ể các t t
kiế tạ trư c đ vớ thành tạ rắ chiế ư thế
n o ớ ó i o n m u
Bê sái, cuéi th« däc theo
bê biÓn Cortez, Mexico
- 2. Kiể Afro
u
Nằ ở
m trung tâm lụ đ châu phi, nơ các quá trình
c ị a i
kiế tạ xả ra không mạ Ít có núi cao
n o y nh
Do mư không lớ đ hình lạbằ phẳ nên
a n, ị a i ng ng
sông suố phát triể không nhiề
i n u.
Bờ n hình thành tạvùng rìa châu Phi, như do
biể i ng
lư ng bùn cát ít, lạkhông có khả ng tảra đn
ợ i nă i ế
cử sông nên không phát triể thành các đng bằ
a n ồ ng
lớn
- 3. Kiể Amero
u
Đ là vùng cách xa rìa các lụ đ và đ hình thành vài chụ nă
ây c ịa ã c m
Do hoạđng kiế tạ đ hình thành các vùng núi cao tạtrung tâm
t ộ n o ã i
tổ p vớ lư ng mư lớ đ hình thành các hệ ng sông lớ
hợ i ợ a n ã thố n.
Lư ng bùn cát khổ lồ
ợ ng mang ra biể hình thành các đng bằ lớ
n ồ ng n
Sóng không lớ nên bùn cát lắ đng nhanh phát triể đng bằ
n ng ọ n ồ ng
Đờư ng
bờ n
biể
vùng
cử sông
a
Amazon
(Brazil)
- Đ ờ bờ a ViệNam
ư ng củ t
Continuedwith file
c:\…\Bai giang\cat-diachat.ppt
nguon tai.lieu . vn