- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Khóa luận tốt nghiệp: Tìm hiểu hoạt động và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh tế trang trại của công ty TNHH Hải An trên địa bàn xã Đắc Sơn, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
Xem mẫu
- ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
–––––––––––––––––––––
NGUYỄN VĂN MẠNH
TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH
TẾ TRANG TRẠI TẠI CÔNG TY TNHH HẢI AN TRÊN ĐỊA BÀN XÃ
ĐẮC SƠN, THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo: Chính quy
Định hướng đề tài: Hướng ứng dụng
Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp
Khoa: Kinh tế & PTNT
Khóa học: 2015 - 2019
Thái Nguyên, năm 2019
- ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
–––––––––––––––––––––
NGUYỄN VĂN MẠNH
TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH
TẾ TRANG TRẠI TẠI CÔNG TY TNHH HẢI AN TRÊN ĐỊA BÀN XÃ
ĐẮC SƠN, THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo: Chính quy
Định hướng đề tài: Hướng ứng dụng
Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp
Lớp: K47 – KTNN – N02
Khoa: Kinh tế & PTNT
Khóa học: 2015 - 2019
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Đỗ Trung Hiếu
Thái Nguyên, năm 2019
- i
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian hoàn thành khóa luận tốt nghiệp em đã nhận được sự giúp đỡ
nhiệt tình của các cá nhân, tổ chức, các cấp lãnh đạo, các cơ quan trong và ngoài
trường. Em xin chân thành cảm ơn các cá nhân và tập thể đã tận tình chỉ bảo, giúp
đỡ tôi trong quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và hoàn thành khóa luận.
Trước hết, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Thạc Sỹ Đỗ Trung Hiếu
người thầy đã trực tiếp hướng dẫn em trong quá trình học tập, tìm hiểu, nghiên cứu
và hoàn thành khóa luận.
Em xin chân thành cảm ơn tới các quý thầy cô trong khoa Kinh tế và Phát
triển nông thôn đã dạy dỗ, truyền đạt kiến thức quý báu trong quá trình tôi học tập
tại trường, giúp tôi có những kiến thức nền tảng phục vụ vào quá trình hoàn thiện
khóa luận.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường đại học Nông Lâm, Ban
chủ nhiệm Khoa Kinh Tế & Phát Triển Nông Thôn trường Đại học Nông Lâm Thái
Nguyên đã tạo điều kiện cho em có cơ hội được tiếp cận, tìm hiểu, nghiên cứu và
thực hiện khóa luận này.
Em xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo công ty TNHH Hải An là nơi em trực
tiếp nghiên cứu và hoàn thành bài khóa luận.
Cuối cùng, em xin cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè đã giúp đỡ
về mọi mặt trong thời gian qua.
Thái Nguyên, ngày … tháng …. năm 2018
Sinh viên
Nguyễn Văn Mạnh
- ii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1: Đánh giá nguồn lực lao động hiện tại của trang trại.................................18
Bảng 3.2: Đánh giá thực trạng sử dụng đất của trang trại.........................................19
Bảng 3.3: Các dụng cụ cho úm 8000 gà ...................................................................21
Bảng 3.4 Lịch làm vaccine cho gà thịt từ khi đẻ tới xuất bán ...................................23
Bản 3.5: Các yếu tố nguồn lực chủ yếu của trang trại ..............................................25
Bảng 3.6: Kết quả hoạt động SXKD của trang trại qua các năm ..............................28
Bảng 3.7: Tổng chi phí trong xây dựng, phát triển và SXKD của trang trại ............28
Bảng 3.8: Bảng chi phí chăn nuôi một lứa gà 12000 con từ 30/07- 15/10/2018 ......29
Bảng 3.9: Chi phí phân bổ các trang thiết bị của trang trại.......................................30
Bảng 3.10: Doanh thu của trang trại quy mô 7000 con gà từ 30/07-15/10/2018 .....31
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 3.1: Các kênh tiêu thụ sản phẩm của trang trại ................................................36
- iii
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
STT Từ viết tắt Nội dung
1 CP Chi phí
2 DT Doanh thu
6 TNHH Trách nhiệm hữu hạn
ĐHNL Đại Học Nông Lâm
TT Thông tư
SXKD Sản xuất kinh doanh
UBND Ủy Ban Nhân Dân
- iv
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT ................................................................ iii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iv
PHẦN 1. MỞ ĐẦU .....................................................................................................1
1.1 Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu ..............................................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung ...................................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể ...................................................................................................2
1.3 Nội dumg và phương pháp thực hiện ....................................................................3
1.3.1 Nội dung .............................................................................................................3
1.3.2 Phương pháp thực hiện.......................................................................................4
1.4 Thời gian và địa điểm thực tập..............................................................................6
PHẦN 2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..........................................7
2.1 Cơ sở lý luận về kinh tế trang trại .........................................................................7
2.1.1 Khái niệm về trang trại và kinh tế trang trại ......................................................7
2.1.2 Tiêu trí xác định trang trại ..................................................................................8
2.1.3 Các đặc trưng chủ yếu của kinh tế trang trại ......................................................8
2.1.4 Vai trò của phát triển kinh tế trang trại đối với pháy triển kinh tế nông nghiệp
nông thôn .....................................................................................................................9
2.2 Cơ sở thực tiễn về kinh tế trang trại ....................................................................10
2.2.1 Những chính sách có liên quan đến phát triển kinh tế trang trại .....................10
2.2.2 Thực trạng phát triển trang trại tại Việt Nam ...................................................12
2.3 Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tại địa bàn nghiên cứu có ảnh
hưởng đến phát triển và hoạt động sản xuất kinh doanh của trang trại nghiên cứu .14
2.3.1 Những điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội có liên quan đến phát triển trang
trại..............................................................................................................................14
2.3.2 Kết luận về những điều kiện có ảnh hưởng đến phát triển và hoạt động SXKD
của trang trại nghiên cứu ...........................................................................................15
- v
PHẦN 3. KẾT QUẢ THỰC TẬP .............................................................................16
3.1 Tìm hiểu quá trình hoạt động và hiệu quả hoạt động trang trại chăn nuôi gà của
công ty TNHH Hải An ..............................................................................................16
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển trang trại ....................................................16
3.1.2 Những thuận lợi, khó khăn tồn tại trong quá trình xây dụng và phát triển trang
trại..............................................................................................................................16
3.1.3 Bài học kinh nghiệm rút ra từ tìm hiểu quá trình xây dựng và phát triển trang
trại nuôi gà của công ty TNHH Hải AN ...................................................................17
3.2 Đánh giá các yếu tố nguồn lực của trang trại ......................................................18
3.2.1 Lao động ...........................................................................................................18
3.2.2 Đất đai ..............................................................................................................18
3.2.3 Tiền vốn và các trang thiết bị phục vụ SXKD .................................................19
3.2.4 Thông tin và kỹ thuật sản xuất .........................................................................19
3.2.5 Mối quan hệ và hợp tác, liên kết trong SXKD của trang trại ..........................24
3.2.6 Kiến thức, kỹ năng và bản lĩnh kinh doanh của chủ trang trại ........................24
3.2.7 Đánh giá chung những điều kiện nguồn lực của trang trại ..............................25
3.3 Phân tích các thuận lợi, khó khăn, cơ hội và thách thức trong hoạt động của
trang trại ....................................................................................................................26
3.3.1 Thuận lợi của trang trại ....................................................................................26
3.3.2 Khó khăn của trang trại ....................................................................................26
3.3.3 Những cơ hội ....................................................................................................26
3.3.4 Những thách thức .............................................................................................27
3.4 Đánh giá hiệu quả kinh tế của trang trại .............................................................27
3.4.1 Kết quả hoạt động SXKD của trang trại qua các năm .....................................27
Bảng 3.6: Kết quả hoạt động SXKD của trang trại qua các năm ..............................28
3.4.2 Phân tích về những chi phí trong xây dựng, phát triển và SXKD của trang trại
...................................................................................................................................28
3.4.3 Đánh giá về doanh thu, lợi nhuận của trang trại ..............................................29
3.4.4 Những vấn đề còn tồn tại ảnh hưởng đến thu nhập, lợi nhuận của trang trại ..31
3.5 Tìm hiểu quy trình kỹ thuật, kỹ năng thông qua trải nghiệm thực tế..................32
- vi
3.5.1 Những hoạt động trải nghiệm trại trang trại và kết quả đạt được ....................32
3.5.2 Những hạn chế trong hoạt động trải nghiệm tại trang trại và nguyên nhân .....33
3.6 Những bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tế ......................................................33
3.6.1 Những điều kiện cần có để có thể phát triển trang trại ....................................33
3.6.2 Yêu cầu cần có của một chủ trang trại .............................................................34
3.6.3 Kỹ thuật cần chú ý nắm vững khi phát triển trang trại ....................................34
3.6.4 Quản lý tài chính, lao động ..............................................................................35
3.6.5 Thị trường đầu vào – đầu ra .............................................................................35
3.7 Một số giải pháp đề xuất cho trang trại ...............................................................36
PHẦN 4. KẾT LUẬN ...............................................................................................39
4.1 Kết luận ...............................................................................................................39
4.2 Kiến nghị .............................................................................................................39
4.2.1 Đối với các chủ trang trại .................................................................................39
4.2.2 Đối với Nhà nước và địa phương .....................................................................40
4.2.3 Đối với các công ty giống và thức ăn chăn nuôi ..............................................41
KẾT LUẬN ...............................................................................................................42
TÀI KIỆU THAM KHẢO ........................................................................................43
- 1
PHẦN 1
MỞ ĐẦU
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Trong tiến trình phát triển nông nghiệp, cần phải nghiên cứu các giải pháp, tìm
những hướng đi mới cho hàng hóa nông sản Việt Nam. Bởi lẽ, sản xuất quy mô nhỏ
theo hướng hàng hóa giản đơn và thiếu liên kết như hiện nay sẽ bất lợi trong cạnh
tranh và gây thua thiệt, rủi ro cho người nông dân. Phát triển kinh tế trang trại trong
nông nghiệp đi cùng với việc đẩy mạnh liên doanh liên kết trong sản xuất hàng hóa
sẽ tăng cường khả năng cạnh tranh và đem lại lợi nhuận cho trang trại.
Phát triển kinh tế trang trại nhằm khai thác, sử dụng có hiệu quả đất đai, vốn,
kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý góp phần phát triển nông nghiệp bền vững; có việc
làm tăng thu nhập, khuyến khích làm giàu đi đôi với xoá đói giảm nghèo; phân bổ
lao động, dân cư xây dựng nông thôn mới.
Đắc Sơn là xã thuộc thị xã Phổ Yên , với địa hình bằng phẳng, đất đai của xã
tương đối rộng, chủ yếu là đất nông nghiệp. Xã Đắc Sơn có nhiều những điều kiện
thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội như nằm gần đường tỉnh lộ, cách thị xã Phổ
Yên khoảng 7 km . Trong những năm qua tại xã Đắc Sơn, rất nhiều trang trại chăn nuôi
được hình thành, phát triển.Tuy nhiên, tại nhiều trang trại các khâu tổ chức, hoạt động
còn có những hạn chế, vấn đề về đầu tư, xử lý môi trường còn chưa đảm bảo, rủi ro từ
biến động thị trường như giá cả, nhu cầu tiêu thụ,… và dịch bệnh vẫn xảy ra. Thực tế
hiện nay, bên cạnh những trang trại thành công thì vẫn còn rất nhiều các trang trại
thất bại, phá sản. Hầu hết các trang trại nông nghiệp phát triển từ kinh tế hộ, trình
độ tổ chức quản lý và khả năng hạch toán kinh doanh hạn chế nên chi phí sản xuất
và rủi ro thường lớn. Để có những thông tin chính xác về các trang trại nông nghiệp,
cần thiết phải tiến hành nghiên cứu trải nghiệm thực tế tại trang trại. Đối với mỗi
sinh viên, quá trình nghiên cứu học tập tại các trang trại là vô cùng cần thiết, nó sẽ
giúp sinh viên rèn luyện những kiến thức lý luận đã học, học hỏi thêm những kiến
thức, kỹ năng và kinh nghiệm sản xuất thực tế. Đồng thời, việc cùng với chủ trại
thảo luận, trao đổi tìm ra điểm hạn chế và đưa ra những hướng khắc phục cho việc
phát triển hiệu quả và bền vững của trang trại là vô cùng cần thiết.
- 2
Xuất phát từ những yêu cầu thực tiễn trên em chọn đề tài: “Tìm hiểu hoạt động và đánh
giá hiệu quả hoạt động kinh tế trang trại của công ty TNHH Hải An trên địa bàn xã Đắc
Sơn, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên”
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1 Mục tiêu chung
- Vận dụng được những kiến thức lý luận đã được học vào việc đánh giá, phân
tích hoạt động SXKD và hiệu quả hoạt động của trang trại tại Công ty TNHH Hải
An.
- Đánh giá và xác định được những điều kiện cần thiết cho phát triển một mô
hình trang trại chăn nuôi hiệu quả, bền vững.
- Học hỏi được phương pháp nhận diện những vấn đề tồn tại trong sản xuất
kinh doanh trang trại, từ đó xác định nguyên nhân và cách giải quyết cho những tồn
tại về hoạt động kinh tế trang trại của Công ty TNHH Hải An. Đồng thời rút ra
những bài học kinh nghiệm cho bản thân mình.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
a, Về chuyên môn
- Nắm bắt được các thông tin về quá trình hình thành, phát triển và tổ chức sản
xuất của trang trại chăn nuôi gà thịt của công ty TNHH Hải An, xã Đắc Sơn, thị xã
Phổ Yên.
- Phân tích đánh giá được thực trạng các nguồn lực sản xuất phục vụ cho việc
tổ chức hoạt động SXKD của trang trại.
- Học hỏi được các kiến thức về kỹ thuật chăn nuôi và phòng chữa bệnh trong
chăn nuôi gà thịt tại trang trại.
- Phân tích đánh giá được thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của trang
trại, qua đó học hỏi và rèn luyện được kỹ năng hoạch toán kinh tế từ thực tế hoạt động
của trang trại.
b, Về thái độ
- Tích cực trao đổi với chủ trại về xây dựng, tổ chức quản lý, hoạch toán kinh
tế và những kĩ thuật trong chăn nuôi trang trại.
- Làm việc đúng giờ, hoàn thành công việc được giao, chính xác, và kịp thời.
- 3
Có tinh thần trách nhiệm cao, nhiệt tình trong công việc, làm việc chăm chỉ
không ngại khó, ngại khổ.
Chủ động lắng nghe, học hỏi, ghi chép lại những kiến thức thực tiễn liên quan
đến công việc và đời sống từ mọi người xung quanh.
Sẵn sàng giúp đỡ mọi người trong trang trại hoàn thành công việc chung.
c, Về kỹ năng sống
- Sống vui vẻ, hòa đồng với mọi người xung quanh trong trang trại, cũng như
mọi người tại địa phương.
- Giao tiếp ứng xử nhã nhặn, lịch sự với mọi người, luôn giữ thái độ thành
thật, khiêm tốn.
- Biết lắng nghe, hóc hỏi và hoàn thiện bản than từ những lời góp ý, phê bình
từ mọi người xung quanh.
- Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, bền vững với chủ trang tại và mọi người
xung quanh.
d, Về kỹ năng làm việc
- Biết cách tổ chức, thực hiện các công việc tại trại theo kế hoạch một cách
khoa học và chuyên nghiêp, tuân thủ thời gian làm việc của trại.
- Nắm bắt được quy trình chăn nuôi gà thịt, biết một số kĩ thuật, chuẩn đoán,
phòng bệnh và chữa bệnh trên gà trong từng gia đoạn sinh trưởng của gà.
- Quan sát, theo dõi những vẫn đề phát sinh để cùng chủ trại đưa ra các biện
pháp xử lý kịp thời và phù hợp hạn chế tối đa thiệt hại có thể xảy ra.
- Học hỏi và hoàn thành các công việc kỹ thuật được giao giúp sinh viên hoàn
thiện kỹ năng, củng cố lại các kiến thức đã học.
- Thông qua quá trình làm việc tại trại tạo cho sinh viên tác phong nhanh nhẹn,
tính tự giác và chịu áp lực cao trong công việc.
1.3 Nội dumg và phương pháp thực hiện
1.3.1 Nội dung
- Tìm hiểu quá trình hoạt động và SXKD của mô hình trang trại chăn nuôi gà
của công ty TNHH Hải An, tại, xã Đắc Sơn, thị Xã Phổ Yên.
- 4
- Tìm hiểu và đánh giá quá trình chuẩn bị, xây dựng và phát triển các nguồn
lực cần thiết cho sản xuất kinh doanh trang trại nuôi gà.
- Đánh giá hiệu quả hoạt động SXKD của trang trại qua các năm.
- Đánh giá mô hình tổ chức của trang trại để làm rõ được những ưu điểm và
hạn chế ảnh hưởng đến hiệu quả SXKD của trang trại.
- Nghiên cứu học tập kỹ thuật, kinh nghiệm chăn nuôi gà và cách phòng chữa
bệnh cho gà từ thực tế tại trang trại.
- Đề xuất một số các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế cho mô hình
trang trại chăn nuôi gà thịt nghiên cứu.
1.3.2 Phương pháp thực hiện
* Phương pháp thu thập thông tin
a, Thu thập số liệu thứ cấp
Thu thập số liệu thứ cấp là: thu thập những số liệu, thông tin liên quan trực
tiếp và gián tiếp đến nội dung của đề tài đã được công bố của cơ quan nhà nước có
thẩm quyền, như lấy số liệu từ các ban ngành của huyện, xã, các báo cáo tổng kết
liên quan đến trang trại, thu thập số liệu qua sách báo, tạp chí, nghị định, quyết
định...
b, Thu thập số liệu sơ cấp
Số liệu sơ cấp được thu thập trực tiếp từ trang trại công ty TNHH Hải An
thông qua quan sát, phỏng vấn trang trại chăn nuôi.
Để thu thâp số liệu sơ cấp, tôi sử dụng các phương pháp chủ yếu sau:
- Phương pháp điều tra trực tiếp chủ trang trại:
+ Thông tin chung về trang trại như: Họ tên, tuổi, dân tộc, giới tính, số điện
thoại, trình độ văn hóa, loại hình trang trại, số khẩu, số lao động, diện tích đất đai,
vốn sản xuất.
+ Tìm hiểu thông tin về quá trình hình thành trang trại, những kết quả đã đạt
được và những tồn tại, khó khăn gặp phải qua các năm.
+ Những thông tin về đầu tư, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của trang
trại như: Chi phí, các khoản thu cả hiện vật và giá trị.
- 5
+ Những thông tin về ý kiến, nguyện vọng, nhu cầu, thuận lợi, khó khăn của
trang trại.
- Phương pháp quan sát:
+ Quan sát vị trí, địa thế của trang trại, các bố trí xây dựng, quy mô chuồng
trại, kiểu kiến trúc trang trại, các hang mục công trình phụ trợ và các trang thiết bị
phục vụ cho hoạt động của trang trại.
+ Quan sát trực tiếp các hoạt động của trang trại, kết hợp với thực hành, hoc
hỏi trao đổi với chủ trại, những người lao động trong trại:hoạt động úm gà, làm vắc-
xin cho gà, vệ sinh sát trùng truồng trại, cho ăn uống, phòng dịch và chữa bệnh cho
đàn gà,…
+ Quan sát cách chủ trang trại đàm phán, đưa ra quyết định khi mua giống,
thức ăn, thuốc thú y, trang thiêt bị,…và khi xuất bán gà.
- Phương pháp tham gia trực tiếp vào sản xuất:
Tham gia trực tiếp vào quá trình sản xuất của trang trại như: vệ sinh chuông
nuôi, úm già, chăm sóc gà, phòng bệnh cho đàn gà, kiểm cám, kiểm thuốc từ đó
đánh giá được những thuận lời, khó khăn mà trang trại gặp phải trong quá trình sản
xuất kinh doanh của trang trại.
- Phương pháp thảo luận:
Cùng với chủ trang trại thảo luận về những khó khăn mà trang trại gặp phải
trong quá trình sản xuất, kinh doanh như: vốn, giống, cám , thuốc thú ý, lao động, kĩ
thuật, chính sách hỗ trợ của nhà nước qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm phát
triển tổ chức sản xuất của trang trại trong những năm tới.
* Phương pháp xử lý và phân tích thông tin
a, Phương pháp xử lý thông tin
Những thông tin, số liệu được thu thập, tổng hợp, xử lý và tính toán kĩ càng.
Việc xử lý thông tin là cơ sở cho việc phân tích.
b, Phương pháp phân tích thông tin
Toàn bộ thông tin, số liệu thu thập được sạu khi được rà soát, kiểm tra, loại bỏ
thông tin không chính xác sẽ được tính đến hoạt động sản xuất kinh doanh của trang
trại (chi phí sản xuất, vốn, lao động, quản lý). Hạch toán các khoản chi mà trang trại
- 6
đã chi ra, các khoản thu của trang trại, từ đó phân tích được hoạt động thực tế của
trang trại qua các năm làm cơ sở định hướng đưa ra các giải pháp cho sự phát triển
kinh tế của trang trại.
Phương pháp trích khấu hao tài sản cố định theo phương pháp đường thẳng:
Khấu hao tài sản cố định hằng năm: Là phần giá trị tài sản cố định bị hao mòn
trong quá trình sản xuất ra sản phẩm hằng năm phải được trích ra để tính vào chi phí
sản xuất hằng năm. Công thức:
Nguyên giá tài sản cố định
Mức trích khấu hao hằng năm =
Thời gian trích khấu hao
Khấu hao tài sản cố định cho một lứa gà: là phần giá trị tài sản cố định bị hao
mòn trong quá trình sản xuất ra sản phẩm phải được trích ra để tính vào chi phí sản
xuất của một lứa gà. Công thức:
Mức trích khấu hao hằng năm
Mức trích khấu hao cho một lứa gà =
Số lứa gà trong một năm
1.4 Thời gian và địa điểm thực tập
- Thời gian: Từ ngày 15/8/2018 – 15/12/2018
- Địa điểm: Tại trang trại chăn nuôi gà của Công ty TNHH Hải An trên địa
bàn xóm Vải, xã Đắc Sơn, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.
- 7
PHẦN 2
TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1 Cơ sở lý luận về kinh tế trang trại
2.1.1 Khái niệm về trang trại và kinh tế trang trại
- Khái niệm trang trại:
Trang trại là hình thức tổ chức sản xuất cơ sở trong nông nghiệp (bao gồm cả
nông, lâm, ngư nghiệp) mà tư liệu sản xuất thuộc quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng
của một người độc lập. Sản xuất được tiến hành trên quy mô ruộng đất và các yếu tố
sản xuất tập trung đủ lớn cùng vơi phương thức tổ chức quản lý tiến bộ và trình độ
kĩ thuật cao, hoạt động tự chủ để tạo ra các loại sản phẩm hàng hóa phù hợp với yêu
cầu đặt ra của cơ chế thị trường.
- Khái niệm kinh tế trang trại:
Theo Nghị quyết số 03/2000/NQ-CP ngày 02/02/2000 về kinh tế trang trại của
Chính phủ, “kinh tế trang trại là hình thức tổ chức sản xuất hàng hóa trong nông
nghiệp, nông thôn, chủ yếu dựa vào hộ gia đình nhằm mở rộng quy mô và nâng cao
hiệu quả sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, trồng
rừng, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ nông, lâm, thủy sản”.
- Khái niệm kinh tế trang trại chăn nuôi:
+ Kinh tế trang trại chăn nuôi là một nền sản xuất kinh tế trong nông nghiệp với
nông sản hàng hoá là sản phẩm của chăn nuôi đại gia súc, gia cầm… Đó là tổng thể các
mối quan hệ kinh tế của các tổ chức sản xuất hoạt động kinh doanh nông nghiệp, xét ở
phạm vi chăn nuôi. Bao gồm các hoạt động trước và sau sản xuất nông sản hàng hoá
xung quanh các trục trung tâm là hệ thống các trang trại chăn nuôi ở các vùng kinh tế
khác nhau.
+ Kinh tế trang trại chăn nuôi cũng là sản phẩm của thời kỳ công nghiệp hoá -
hiện đại hóa nông nghiệp, quá trình hình thành và phát triển các trang trại gắn liền
với quá trình công nghiệp hoá từ thấp đến cao, tỷ trọng hàng hoá từ thấp đến cao
cũng như trình độ sản xuất, quy mô và năng lực sản xuất đáp ứng được nhu cầu sản
phẩm hàng hoá như thịt, trứng, sữa… trên thị trường, phù hợp với sự phát triển kinh tế
thị trường hiện nay.
- 8
+ Kinh tế trang trại chăn nuôi là một nền tảng lớn của một hệ thống kinh tế trang
trại nói chung, là một bộ phận của nền sản xuất trong nông nghiệp, khác với các ngành
sản xuất khác: Lâm nghiệp hay thuỷ sản phụ thuộc nhiều vào điều kiện đất đai, khí
tượng và thời tiết nhưng đối với chăn nuôi đó chỉ là những ảnh hưởng tác động đến vật
nuôi, nó phụ thuộc chính vào điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng của các trang trại. Sản
phẩm của chăn nuôi nó phục vụ trực tiếp nhu cầu tiêu dùng của đại đa số người dân
trong cả nước.
2.1.2 Tiêu trí xác định trang trại
Theo quy định tại Điều 5 Thông tư số 27/2011/TT - BNNPTNT ngày
13/04/2011 của Bộ NN - PTNT quy định về tiêu chí và thủ tục cấp giấy chứng nhận
kinh tế trang trại. Theo đó, cá nhân, hộ gia đình sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp,
nuôi trồng thủy sản đạt tiêu chuẩn kinh tế trang trại phải thỏa mãn điều kiện sau:
- Ðối với cơ sở trồng trọt, nuôi trồng thuỷ sản, sản xuất tổng hợp
+ Có diện tích trên mức hạn điền tối thiểu
+ 3,1 ha đối với vùng Ðông Nam Bộ và Ðồng bằng Sông Cửu Long.
+ 2,1 ha đối với các tỉnh còn lại.
+ Giá trị sản lượng hàng hóa đạt 700 triệu đồng/năm.
- Đối với cơ sở chăn nuôi
+ Giá trị sản lượng hàng hóa từ 1 tỷ đồng/năm trở lên.
- Đối với cơ sở sản xuất lâm nghiệp
+ Diện tích tối thiểu là 31 ha.
+ Giá trị sản lượng hàng hóa bình quân đạt từ 500 triệu/năm trở lên.
2.1.3 Các đặc trưng chủ yếu của kinh tế trang trại
- Mục đích sản xuất của trang trại là sản xuất nông, lâm, thuỷ sản hàng hoá với
quy mô lớn.
- Mức độ tập trung hoá và chuyên môn hoá các điều kiện và yếu tố sản xuất cao hơn
hẳn (vượt trội) so với sản xuất của của nông hộ, thể hiện ở quy mô sản xuất như: đất đai,
đầu con gia súc, lao động, giá trị nông sản thuỷ sản hàng hoá.
- Chủ trang trại có kiến thức và kinh nghiệm trực tiếp điều hành sản xuất, biết
áp dụng tiến bộ khoa học- kỹ thuật, tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới vào sản
- 9
xuất, sử dụng lao động gia đình và thuê lao động bên ngoài sản xuất hiệu quả cao,
có thu nhập vượt trội so với kinh tế hộ.
2.1.4 Vai trò của phát triển kinh tế trang trại đối với pháy triển kinh tế nông
nghiệp nông thôn
Trong nhưng năm gần đây, sự phát triển của kinh tế trang trại đã có những tác
động tích cự tới sự phát triển của kinh tế nông nghiệp nông thôn. Kinh tế trang trại
đã dần khẳng định vai trò và vị thế quan trọng của mình trong hệ thống kinh tế nông
nghiệp, sản xuất nông nghiệp hiện nay và trong các giai đoạn tiếp theo.
- Kinh tế trang trại là một trong những mô hình sản xuất thúc đẩy sản xuất
nông nghiệp phát triển theo hướng hàng hoá lớn. Sự phát triển của kinh tế trang trại
đã góp phần giúp người dân phát huy được lợi thế so sánh, mở rộng quy mô sản
xuất nông nghiệp hàng hoá, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh trong cơ
chế thị trường, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hóa trong nông nghiệp,
nông thôn nói riêng và phát triển kinh tế xã hội nói chung.
- Kinh tế trang trại đã góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông
nghiệp và nông thôn theo hướng tăng nhanh tỷ trọng sản xuất hàng hóa, tạo ra các vùng
sản xuất tập trung, làm tiền đề cho công nghiệp chế biến nông sản….Đồng thời, góp
phần đưa sản xuất nông nghiệp từ manh mún, nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tạo ra các vùng
sản xuất hàng hóa tập trung, cho năng suất, giá trị cao, cung ứng sản phẩm chất lượng ra
thị trường.
- Kinh tế trang trại là đơn vị sản xuất có quy mô lớn hơn kinh tế hộ, vì vậy có
khả năng áp dụng hiệu quả các thành tựu khoa học và công nghệ vào sản xuất, nâng
cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực. Ngoài ra, kinh tế trang trại còn tận dụng nguồn
vốn nhàn rỗi của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, nguồn lao động, nguồn tài
nguyên sẵn có tại địa phương.
Về mặt kinh tế: Kinh tế trang trại đã tạo ra bước chuyển biến về giá trị sản
phẩm hàng hóa và thu nhập của trang trại vượt trội hẳn so với kinh tế hộ, góp
phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển các loại cây trồng, vật nuôi có giá trị
hoang hóa cao, khắc phục tình trạng sản xuất phân tán, manh mún tạo nên những
vùng chuyên môn hóa, tập trung hàng hóa và thâm canh cao. Mặt khác qua thúc
- 10
đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, trang trại góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp,
đặc biệt là công nghiệp chế biến và dịch vụ sản xuất ở nông thôn, góp phần tích cực
thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp và kinh tế nông thôn. Thực tế cho thấy việc
phát triển kinh tế trang trại ở những nơi có điều kiện bao giờ cũng đi liền với việc
khai thác và sử dụng một cách đầy đủ và hiệu quả các loại nguồn lực trong nông
nghiệp nông thôn so với kinh tế nông hộ.
Về mặt xã hội: phát triển kinh tế trang trại góp phần quan trọng làm tăng số hộ
giàu trong nông thôn, tạo thêm việc làm tăng thêm thu nhập cho lao động. Điều này
rất có ý nghĩa trong giải quyết vấn đề lao động và việc làm, một trong những vấn đề
bức xúc của nông nghiệp nông thôn nước ta hiện nay. Mặt khác phát triển kinh tế
trang trại còn góp phần thúc đẩy phát triển kết cấu hạ tầng trong nông thôn và tạo
tấm gương cho các hộ nông dân về cách tổ chức và quản lý sản xuất kinh doanh …
do đó phát triển kinh tế trang trại góp phần tích cực vào việc giải quyết các vấn đề
xã hội và đổi mới bộ mặt xã hội nông thôn nước ta.
Về mặt môi trường: Do sản xuất kinh doanh tự chủ và vì lợi ích thiết thực và
lâu dài của mình mà các chủ trang trại luôn có ý thức khai thác hợp lý và quan tâm
bảo vệ các yếu tố môi trường, trước hết là trong phạm không gian sinh thái trang
trại và sau nữa là trong phạm vi từng vùng.
2.2 Cơ sở thực tiễn về kinh tế trang trại
2.2.1 Những chính sách có liên quan đến phát triển kinh tế trang trại
Cùng với sự phát triển của mình, các trang trại đã nhận được nhiều chính sách
hỗ trợ, khuyên khích phát triển như các chính sách về vốn, đất đai, khoa học kĩ
thuật, nguồn nhân lực, thị trường,… Các chính sách đã có nhưng tác động tích cực
tới sự hình thành và phát triển của kinh tế trang trại.
Ngày 28/08/2015, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã soạn thảo và
trình Thủ tướng chính phủ ban hành Quyết định về chính sách khuyến khích phát
triển kinh tế trang trại. Tại điều 3 của dự thảo 2 nêu ra các chính sách khuyên khích
phát triển kinh tế trang trại như sau:
- 11
Chính sách hỗ trợ thành lập khu trang trại
Tùy theo điều kiện của địa phương, Uỷ ban nhân dân xã quy hoạch khu phát
triển kinh tế trang trại và cho thuê đất làm kinh tế trang trại theo quy định hiện hành.
Ngân sách nhà nước hỗ trợ đầu tư xây dựng đường, hệ thống cấp thoát nước
tới khu trang trại.
Ủy ban nhân dân cấp xã lập dự án, báo cáo dự án lên Ủy ban nhân dân cấp
huyện phê duyệt và hỗ trợ từ nguồn ngân sách địa phương .
Chính sách hỗ trợ về đất đai
Chủ trang trại được cấp có thẩm quyền cho thuê đất ổn định lâu dài từ quỹ đất
của địa phương, hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của
pháp luật đất đai hiện hành.
Ngân sách nhà nước hỗ trợ một lần theo dự án 50% chi phí làm đường, xây
dựng hệ thống điện đến chân hàng rào trang trại. Mức hỗ trợ tối đa không quá 2 tỷ
đồng/trang trại.
Chính sách hỗ trợ xây dựng hạ tầng
Ngân sách nhà nước hỗ trợ một lần theo dự án 50% chi phí làm đường, xây
dựng hệ thống điện đến chân hàng rào trang trại.
Mức hỗ trợ tối đa không quá 2,0 tỷ đồng/trang trại.
Chính sách hỗ trợ nhân lực kỹ thuật
Chủ trang trại được ngân sách nhà nước hỗ trợ một lần theo hợp đồng 50%
tiền thuê cán bộ hướng dẫn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và kỹ thuật sản xuất
tiên tiến, tư vấn xây dựng dự án/phương án kinh doanh.
Mức hỗ trợ không quá 100,0 triệu/trang trại/ 02 năm đầu.
Hỗ trợ áp dụng khoa học kỹ thuật
Ngân sách nhà nước hỗ trợ một lần, 100% chi phí cấp giấy chứng nhận và chi
phí áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP) hoặc quy trình thực
hành nông nghiệp tốt khác đối với từng trang trại hoặc hợp tác xã của các chủ trang trại.
Hỗ trợ xúc tiến thương mại
Nhà nước khuyến khích trang trại xây dựng thương hiệu riêng hoặc tham gia
xây dựng thương hiệu của hợp tác xã của các chủ trang trại .
- 12
Ngân sách nhà nước hỗ trợ 50% chi phí tham gia hội trợ, triển lãm giới thiệu
sản phẩm nông nghiệp đối với các trang trại hoặc hợp tác xã trang trại.
Chính sách khác
Trang trại trồng rừng sản xuất được:
Ngân sách nhà nước hỗ trợ một lần chi phí cấp giấy chứng chỉ rừng bền vững,
với mức 200.000 đồng/ha nếu trồng rừng nguyên liệu gỗ lớn.
Trang trại nuôi trồng thủy sản được ngân sách nhà nước hỗ trợ một lần đến
30% kinh phí xây dựng các hạng mục công trình xử lý nước thải, ao lắng. Mức hỗ
trợ không quá 300 triệu đồng/trang trại; Hỗ trợ 50% chi phí lồng bè của trang trại
nuôi thủy sản trên biển.
Ủy ban nhân cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện cụ thể của địa phương ban hành
chính sách hỗ trợ bổ sung cho trang trại trên địa bàn.
Nhà nước khuyến khích thành lập các hiệp hội, hợp tác xã của các chủ trang trại.
2.2.2 Thực trạng phát triển trang trại tại Việt Nam
Khu vực nông nghiệp ở nước ta hiện nay có gần 11 triệu hộ nông dân, chủ yếu
sản xuất ở quy mô nhỏ lẻ, phân tán, giá trị sản xuất thấp và có nhiều rủi ro. Tuy
nhiên trong số đó có số hộ nông dân tổ chức phát triển sản xuất với quy mô lớn hơn
theo hướng sản xuất tập trung, áp dụng khoa học công nghệ và mang lại giá trị kinh
tế cao, ít rủi ro hơn. Đây chính là các hộ gia đình, cá nhân phát triển theo hướng
kinh tế trang trại. Trong thực tiễn sản xuất, các mô hình kinh tế trang trại làm ăn có
hiệu quả, đã đóng góp quan trọng cho sự phát triển nền kinh tế nông nghiệp của đất
nước. Do đó Đảng và Nhà nước có chủ trương khuyến khích, thúc đẩy phát triển
mạnh kinh tế trang trại trong trong thời gian tới.[3]
Theo báo cáo của các địa phương, trên địa bàn cả nước hiện có khoảng 29.500
trang trại. Trong đó, có 8.800 trang trại trồng trọt (chiếm 29,83%), 10.974 trang trại
chăn nuôi (chiếm 37,20%), 430 trang trại lâm nghiệp (chiếm 1,46%), 5.268 trang
trại thủy sản (chiếm 17,86%) và 4.028 trang trại tổng hợp (chiếm 13,66%). Số
lượng trang trại đã tăng 9.433 trang trại so với năm 2011. Tuy nhiên các địa phương
mới chỉ cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại cho 6.247 trang trại.
nguon tai.lieu . vn