Xem mẫu

  1. ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG ----------- uê ́ ́H tê h in ̣c K KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ho ại HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG Đ ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG g THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á – CHI NHÁNH ̀n ươ THÀNH PHỐ HUẾ Tr NGUYỄN THỊ THANH THẢO Huế, tháng 12 năm 2018
  2. ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG ----------- uê ́ ́H tê h in KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ̣c K ho HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG ại Đ THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HUẾ ̀n g ươ Tr Sinh viên thực hiện Giáo viên hướng dẫn Nguyễn Thị Thanh Thảo ThS. Trần Thị Khánh Trâm Lớp: K49A – Tài chính Niên khóa: 2015 - 2019 Huế, tháng 12 năm 2018
  3. Lời Cảm Ơn Để có thể hoàn thành được khóa luận của mình, tôi xin gửi lời cảm ơn tới tất cả các thầy cô giáo trong Khoa Tài chính – Ngân hàng đã tạo điều giúp đỡ tôi thực hiện khóa luận này một cách thuận lợi nhất. Với tất cả sự chân thành, tôi xin bày tỏ lời cảm ơn đến ThS. Trần Thị Khánh Trâm, người đã tận tình giúp đỡ, góp ý và động uê ́ viên tôi trong quá trình tìm kiếm và thực hiện đề tài khóa luận ́H này. Cô đã giúp đỡ tôi rất nhiều, từ việc hình thành ý tưởng ban tê đầu cũng như theo sát động viên, góp ý, chỉnh sửa, cung cấp các tài liệu hay để tôi có thể hoàn thành khóa luận này một cách tốt nhất. h in Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ban Lãnh đạo, các anh chị đang ̣c K công tác tạ ương mại cổ phần Đông Á – Chi nhánh Thành phố Huế - Phòng giao dịch Mai Thúc Loan, đặc biệt là các ho anh chị phòng quản lý tín dụng đã tạo điều kiện giúp đỡ, chỉ bảo, ại hướng dẫn nhiệt tình cũng như cung cấp những tài liệu cần thiết Đ trong thời gian tôi thực tập tại Chi nhánh. Xin chân thành cảm ơn! ̀n g Huế, tháng 12 năm 2018 ươ Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Thanh Thảo Tr i
  4. TÓM TẮT KHÓA LUẬN Ngân hàng thương mại là tổ chức chuyên kinh doanh tiền tệ với hai hoạt động truyền thống là nhận tiền gửi và cho vay. Các khách hàng của ngân hàng rất đa dạng, từ hình thức tổ chức đến ngành nghề và hàng ngày luôn có nhiều khách hàng đến giao dịch. Vì vậy, hoạt động của ngân hàng luôn tiềm ẩn rủi ro. Mặt khác, trong tất cả các hoạt động kinh doanh của Ngân hàng, hoạt động uê ́ tín dụng luôn là hoạt động sinh lời chủ yếu, tuy nhiên phần lớn rủi ro và mất an toàn ́H cho ngân hàng đều phát sinh từ đây. Thực tiễn hoạt động tín dụng Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế thời gian qua cho thấy rủi tê ro tín dụng đã được xác định, đo lường, đánh giá và kiểm soát nhưng vẫn còn h những bất cập. Chính vì vậy, đòi hỏi Chi nhánh cần phải nâng cao công tác quản trị in rủi ro tín dụng, hạn chế đến mức thấp nhất có thể những nguy cơ tiềm ẩn gây nên ̣c K rủi ro. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này, tôi đã chọn đề tài “ Hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng ho thương mại cổ phần Đông Á – Chi nhánh Thành phố Huế ” làm khóa luận nghiên cứu. ại Đ Khóa luận được trình bày với mục đích trước hết là hệ thống hóa và làm rõ hơn cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu, làm nền tảng cho việc tìm hiểu thực trạng ̀n g công tác quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng. Trong phần kết quả nghiên cứu, ươ khóa luận sẽ trình bày về hoạt động thực trạng công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á – Chi nhánh Tr Thành phố Huế giai đoạn 2015 – 2017, làm rõ những mặt đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế đó trong công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại đây. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị rủi ro đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á – Chi nhánh Thành phố Huế trong thời gian tới. ii
  5. MỤC LỤC Lời Cảm Ơn................................................................................................................. i TÓM TẮT KHÓA LUẬN ....................................................................................... ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT...................................................................... viii DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... ix DANH MỤC SƠ ĐỒ .................................................................................................x DANH MỤC ĐỒ THỊ ............................................................................................. xi PHẦN I – MỞ ĐẦU ..................................................................................................1 uê ́ 1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................1 ́H 2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................1 2.1. Mục tiêu chung ...............................................................................................2 tê 2.2. Mục tiêu cụ thể ...............................................................................................2 h 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: ......................................................................2 in 4. Phương pháp nghiên cứu: ....................................................................................2 ̣c K 5. Kết cấu khóa luận:................................................................................................3 PHẦN II – NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................4 ho Chương 1 – Cơ sở lý luận về quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại. ............................................................................4 1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại ..................4 ại 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng......................................................................4 Đ 1.1.2. Đặc điểm tín dụng ngân hàng đối với khách hàng cá nhân .......................4 g 1.1.3. Phân loại tín dụng ngân hàng đối với khách hàng cá nhân .......................5 ̀n 1.1.3.1. Căn cứ mục đích sử dụng vốn tín dụng .........................................................5 ươ 1.1.3.2. Căn cứ hình thức cho vay...............................................................................5 Tr 1.1.3.3. Căn cứ thời hạn tín dụng................................................................................5 1.1.3.4. Căn cứ mức độ trách nhiệm ...........................................................................6 1.1.3.5. Căn cứ nguồn gốc khoản nợ...........................................................................6 1.2. Rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ......7 1.2.1. Khái niệm rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại .................................................................................................................7 1.2.2. Phân loại rủi ro tín dụng ...............................................................................7 1.2.2.1. Căn cứ vào nguyên nhân phát sinh rủi ro.......................................................7 iii
  6. 1.2.2.2. Căn cứ vào tính chất của rủi ro ......................................................................8 1.2.3. Nguyên nhân phát sinh rủi ro tín dụng........................................................8 1.2.3.1. Nguyên nhân khách quan...............................................................................8 1.2.3.2. Nguyên nhân từ phía ngân hàng ....................................................................9 1.2.3.3. Nguyên nhân từ phía khách hàng cá nhân .....................................................9 1.2.4. Hậu quả của rủi ro tín dụng........................................................................10 1.2.4.1. Đối với nền kinh tế.......................................................................................10 1.2.4.2. Đối với ngân hàng........................................................................................10 uê ́ 1.2.4.3. Đối với khách hàng ......................................................................................11 ́H 1.2.5. Một số chỉ tiêu phản ánh rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ............................................................................................11 tê 1.2.5.1. Các chỉ tiêu trực tiếp đánh giá rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại..........................................................................................11 h 1.2.5.2. Các chỉ tiêu gián tiếp đánh giá rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân in tại ngân hàng thương mại..........................................................................................12 ̣c K 1.3. Tổng quan về quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân............12 1.3.1. Khái niệm quản trị rủi ro tín dụng.............................................................12 ho 1.3.2. Sự cần thiết quản trị rủi ro tín dụng trong ngân hàng thương mại. .......12 1.3.3. Nội dung quản trị rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng ại thương mại ...............................................................................................................13 1.3.3.1. Mô hình quản trị rủi ro tín dụng...................................................................13 Đ 1.3.3.2. Quy trình quản trị rủi ro tín dụng.................................................................15 g 1.3.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến quản trị rủi ro tín dụng ..........................21 ̀n 1.3.4.1. Nhân tố chủ quan .........................................................................................21 ươ 1.3.4.2. Nhân tố khách quan về phía khách hàng .....................................................22 Tr 1.3.4.3. Nhân tố khách quan......................................................................................22 Chương 2 – Thực trạng rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế. ......................23 2.1. Tổng quan về Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế. .......................................................................................................23 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế. ...................................................................23 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ ...................................................................................24 iv
  7. 2.1.3. Lĩnh vực hoạt động ......................................................................................24 2.1.4. Cơ cấu tổ chức ..............................................................................................25 2.1.5. Tình hình và kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015 – 2017. ...............27 2.1.5.1. Tình hình sử dụng lao động tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015 – 2017. ..................................................27 2.1.5.2. Tình hình nguồn vốn và tài sản tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015 - 2017..................................................29 2.1.5.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á uê ́ - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015-2017....................................................32 ́H 2.2. Thực trạng cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015-2017. ..........36 tê 2.2.1. Tình hình cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015 – 2017.........36 h 2.2.2. Phân loại nhóm nợ đối với KHCN tại Ngân hàng thương mại cổ phần in Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015 – 2017...............................42 ̣c K 2.3. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế. ......................43 ho 2.3.1. Mô hình quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế ....................................................................43 ại 2.3.2.1. Xây dựng chiến lược rủi ro tín dụng ............................................................44 2.3.2.2. Nhận dạng rủi ro tín dụng ............................................................................44 Đ 2.3.2.3. Đo lường rủi ro tín dụng ..............................................................................46 g 2.3.2.4. Kiểm soát rủi ro tín dụng .............................................................................49 ̀n 2.3.2.5. Tài trợ rủi ro tín dụng...................................................................................53 ươ 2.4. Đánh giá công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân Tr tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế........56 2.4.1. Tình hình nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế giai đoạn 2015 – 2017 ...............................................................................................56 2.4.2. Tình hình nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ khách hàng cá nhân .........57 2.4.3. Những kết quả đạt được ..............................................................................58 2.4.4. Hạn chế và nguyên nhân..............................................................................60 2.4.4.1. Hạn chế: .......................................................................................................60 v
  8. 2.4.4.2. Nguyên nhân: ...............................................................................................61 2.5. Đánh giá công tác quản trị rủi ro tín dụng của một số ngân hàng thương mại khác trên địa bàn. ............................................................................................63 2.5.1. Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Huế ( BIDV). ............................................................................63 2.5.2. Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Huế (Vietcombank) .............................................................................64 Chương 3 – Giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh uê ́ Thành phố Huế. .......................................................................................................66 3.1. Định hướng hoạt động và quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá ́H nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế……....................................................................................................................66 tê 3.1.1. Bối cảnh trong nước và quốc tế tác động tới hoạt động tín dụng và quản h trị RRTD của Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế…........................................................................................................................66 in 3.1.2. Định hướng công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá ̣c K nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế…........................................................................................................................66 ho 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế. .......................................................................................................67 ại 3.2.1. Nhóm giải pháp trực tiếp.............................................................................67 Đ 3.2.2. Nhóm giải pháp hạn chế thiệt hại do rủi ro tín dụng gây ra....................68 g 3.2.3. Nhóm giải pháp hỗ trợ .................................................................................69 ̀n PHẦN III – KẾT LUẬN .........................................................................................70 ươ 1. Kết luận................................................................................................................70 Tr 2. Hạn chế của khóa luận .......................................................................................70 3. Hướng phát triển của đề tài ...............................................................................71 DANH MỤC THAM KHẢO..................................................................................68 vi
  9. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Thứ tự Từ viết tắt Tên đầy đủ 1 TP Thành phố 2 NHTM Ngân hàng thương mại 3 KHCN Khách hàng cá nhân uê ́ 4 SXKD Sản xuất kinh doanh ́H 5 NHNN Ngân hàng Nhà nước RRTD Rủi ro tín dụng tê 6 7 CBTD Cán bộ tín dụng CBHTTD hCán bộ hỗ trợ tín dụng 8 in 9 TMCP Thương mại cổ phần ̣c K 10 DongA Bank Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á PTKD Phát triển kinh doanh ho 11 12 TCTD Tổ chức tín dụng ại 13 DVTT Dịch vụ thanh toán Đ 14 TSĐB Tài sản đảm bảo DPRR Dự phòng rủi ro g 15 ̀n 16 CIC Trung tâm thông tin tín dụng ngân hàng ươ Tr viii
  10. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.2: Mô hình xếp hạng của Moody’s và Standars & Poor’s............................19 Bảng 2.1: Tình hình lao động tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015 – 2017........................................................................................................................28 Bảng 2.2: Tình hình tài sản và nguồn vốn của DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015- 2017.................................................................................................31 Bảng 2.3: Kết quả hoạt động kinh doanh của DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai uê ́ đoạn 2015-2017.........................................................................................................34 Bảng 2.4: Tình hình cho vay đối với khách hàng cá nhân tại DongA Bank – Chi ́H nhánh TP Huế giai đoạn 2015 – 2017.......................................................................38 tê Bảng 2.5: Hệ số thu nợ cá nhân của DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015 – 2017...............................................................................................................41 h in Bảng 2.6: Dư nợ phân theo nhóm nợ đối với KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh ̣c K TP Huế giai đoạn 2015-2017 ....................................................................................42 Bảng 2.7: Tình hình nợ quá hạn đối với KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP ho Huế giai đoạn 2015 - 2017 ........................................Error! Bookmark not defined. Bảng 2.8: Tình hình nợ xấu đối với KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế ại giai đoạn 2015 – 2017 ...............................................Error! Bookmark not defined. Đ Bảng 2.9: Chỉ tiêu chấm điểm khách hàng cá nhân tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế ............................................................................................................................47 ̀n g Bảng 2.10: Hệ thống ký hiệu xếp hạng tín dụng cá nhân của DongA Bank – Chi ươ nhánh TP Huế............................................................................................................49 Tr Bảng 2.11: Kết quả trích lập dự phòng RRTD đối với KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015 - 2017 .......................................................................54 ix
  11. DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Quá trình vận động của tín dụng ngân hàng..............................................4 Sơ đồ 1.2: Phân loại rủi ro tín dụng theo nguyên nhân phát sinh ...............................7 Sơ đồ 1.3: Quy trình quản trị rủi ro tín dụng ............................................................15 Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy quản lý tại DongA Bank - Chi nhánh TP Huế..............25 Sơ đồ 2.2: Quy trình cho vay đối với KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế ...................................................................................................................................51 uê ́ ́H tê h in ̣c K ho ại Đ ̀n g ươ Tr x
  12. DANH MỤC ĐỒ THỊ Biểu đồ 2.1: Doanh số cho vay KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015-2017.........................................................................................................36 Biểu đồ 2.2: Doanh số thu nợ KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015-2017.........................................................................................................39 Biểu đồ 2.3: Dư nợ KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015 - 2017...........................................................................................................................40 uê ́ Biểu đồ 2.4: Hệ số thu nợ cá nhân của DongA Bank – Chi nhánh TP Huế giai đoạn 2015-2017..................................................................................................................41 ́H Biểu đồ 2.5: Nợ quá hạn trên tổng dư nợ đối với KHCN tại DongA Bank – Chi tê nhánh TP Huế giai đoạn 2015-2017 .........................Error! Bookmark not defined. Biểu đồ 2.6: Nợ xấu trên tổng dư nợ đối với KHCN tại DongA Bank – Chi nhánh h in TP Huế giai đoạn 2015-2017 ....................................Error! Bookmark not defined. ̣c K ho ại Đ ̀n g ươ Tr xi
  13. PHẦN I – MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Ngân hàng thương mại là một trong những bộ phận quan trọng của nền kinh tế. Cùng với các ngành kinh tế khác, ngân hàng thương mại có nhiệm vụ tham gia bình ổn thị trường tiền tệ, hạn chế lạm phát, tạo công ăn việc làm cho người lao động, phát triển thị trường vốn, thị trường ngoại hối, tham gia và hỗ trợ thanh toán,… uê ́ Trong các lĩnh vực hoạt động của ngân hàng thương mại thì hoạt động tín ́H dụng là một trong những hoạt động truyền thống và quan trọng nhất, chiếm khoảng 60 – 70% tổng thu nhập của nhiều ngân hàng thương mại ở nước ta hiện nay. Đồng tê thời tín dụng cũng là hoạt động kinh doanh phức tạp nhất so với các hoạt động kinh h doanh khác của ngân hàng thương mại, đem lại nhiều rủi ro nhất cho ngân hàng. Vì in vậy, rủi ro tín dụng nếu xảy ra sẽ có tác động rất lớn và ảnh hưởng trực tiếp đến sự ̣c K tồn tại và phát triển của mối tổ chức tín dụng, cao hơn nó tác động đến toàn bộ hệ thống ngân hàng và toàn bộ nền kinh tế. Chính vì vậy, việc đưa ra các biện pháp ho nhằm hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro tín dụng luôn là vấn đề được đặt lên hàng đầu trong mọi hoạt động của ngân hàng thương mại. ại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh TP Huế là một trong Đ các ngân hàng đang dần khẳng định được vị trí của mình trong ngành ngân hàng. g Tuy nhiên, chịu tác động chung của nền kinh tế thế giới và Việt Nam, trong thời ̀n gian gần đây Ngân hàng TMCP Đông Á – Chi nhánh TP Huế đang gặp nhiều biến ươ động trong quá trình quản trị rủi ro đối với khách hàng cá nhân khi mà tình hình nợ Tr xấu, nợ quá hạn…của Chi nhánh liên tục tăng và có những dấu hiệu ảnh hưởng tới hoạt động của ngân hàng. Nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng thương mại, tôi đã quyết định lựa chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh TP Huế” làm đề tài cho khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 1
  14. 2.1. Mục tiêu chung Phân tích công tác quản trị rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á – Chi nhánh TP Huế. 2.2. Mục tiêu cụ thể + Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động tín dụng, rủi ro tín dụng và hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại. uê ́ + Phân tích thực trạng hoạt động tín dụng và công tác quản trị rủi ro tín dụng ́H đối với khách hàng cá nhân của Ngân hàng TMCP Đông Á - Chi nhánh TP Huế, từ đó đánh giá được tình hình quản trị rủi ro đối với khách hàng cá nhân trong hoạt tê động tín dụng của ngân hàng này. h + Trên cở sở phân tích thực trạng trên, định hướng công tác quản trị rủi ro in trong thời gian tới và đưa ra một số giải pháp quản trị rủi ro tín dụng cho Ngân hàng ̣c K TMCP Đông Á - Chi nhánh TP Huế. ho 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: + Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng ại cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh TP Huế. Đ + Phạm vi nghiên cứu:  Không gian: Ngân hàng TMCP Đông Á - Chi nhánh TP Huế. ̀n g  Thời gian: Trong khoảng thời gian từ năm 2015 đến 2017. ươ 4. Phương pháp nghiên cứu: + Phương pháp thu thập số liệu: Số liệu thứ cấp được lấy từ phòng quản lý Tr tín dụng và phòng phát triển kinh doanh giai đoạn 2015 - 2017. + Phương pháp thống kê – mô tả: là phương pháp được sử dụng để thống kê thông tin, số liệu và mô tả những đặc tính cơ bản của số liệu thông qua các biểu đồ, đồ thị và các bảng tóm tắt số liệu. + Phương pháp so sánh: là sử dụng các thông tin, số liệu đã thu thập được để so sánh chúng với nhau, từ đó xác định xu hướng, mức độ biến động của số liệu. 2
  15. + Phương pháp phân tích – tổng hợp: là phương pháp tổng hợp các thông tin, số liệu đã thu thập, từ đó thấy chiều hướng biến động, phân tích để thấy được chất lượng quản trị rủi ro tín dụng tại chi nhánh. 5. Kết cấu khóa luận: Với mục đích, đối tượng, phạm vi nghiên cứu trên, khóa luận ngoài phần mở đầu, kết luận và các phụ lục, được kết cấu thành 3 chương:  Chương 1: Cơ sở lý luận về quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại. uê ́  Chương 2: Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá ́H nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành phố Huế. tê  Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - Chi nhánh Thành h phố Huế. in ̣c K ho ại Đ ̀n g ươ Tr 3
  16. PHẦN II – NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Chương 1 – Cơ sở lý luận về quản trị rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại. 1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng Tín dụng ngân hàng là các quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn giữa ngân hàng và khách hàng trong một thời gian nhất định với môt khoản phí phát sinh.1 uê ́ ́H Quá trình vận động của tín dụng ngân hàng được thể hiện qua sơ đồ sau: tê Các NGÂN HÀNG Các chủ thể Đi vay THƯƠNG Cho vay chủ thể h kinh tế MẠI in kinh tế ̣c K Sơ đồ 1.1: Quá trình vận động của tín dụng ngân hàng ho 1.1.2. Đặc điểm tín dụng ngân hàng đối với khách hàng cá nhân ại + Đặc trưng về khoản vay: Các khoản cho vay đối với khách hàng cá nhân thường là các khoản có giá trị nhỏ, nhưng số lượng các khoản vay là rất lớn. Vì thế Đ mà số lượng các khoản vay đối với KHCN nhiều làm tăng lợi nhuận cho ngân hàng g từ hoạt động cho vay. ̀n ươ + Đặc trưng về chất lượng khoản vay: Chất lượng của các khoản vay thường là khá tốt. Tuy nhiên, cá nhân hay hộ gia đình vay vốn với nhiều mục đích khác Tr nhau và chủ yếu là tín chấp cho nên các khoản vay của KHCN thường có mức độ rủi ro lớn và nguyên nhân dẫn đến rủi ro đa dạng hơn các loại hình tín dụng khác. + Đặc trưng về thời hạn khoản vay: Thời hạn khoản vay bao gồm ngắn hạn, trung hạn, và một phần nhỏ hơn dài hạn. Do mục đích tiêu dùng của KHCN phát 1 TS Trần Thị Hòa (2014), Giáo trình Tài chính – Tín dụng, Nhà xuất bản Đà Nẵng, Trang 72 4
  17. sinh nhất thời và trong một khoảng thời gian ngắn, mặt khác cho vay cá nhân dài hạn là hình thức cho vay với lãi suất cao hơn so với ngắn hạn và trung hạn nên KHCN thường ít sử dụng. + Đặc trưng về nguồn trả nợ: Nguồn trả nợ của KHCN được trích từ nguồn thu nhập mà không nhất thiết phải từ kết quả sử dụng những khoản vay. Do đó, nguồn trả nợ của người đi vay có thể có biến động lớn, nó phụ thuộc vào quá trình làm việc, kỹ năng và kinh nghiệm đối với công việc của khách hàng. Vì vậy, khi uê ́ cho vay KHCN nghề nghiệp của người vay phải được quan tâm thích đáng. ́H 1.1.3. Phân loại tín dụng ngân hàng đối với khách hàng cá nhân 1.1.3.1. Căn cứ mục đích sử dụng vốn tín dụng tê + Cho vay tiêu dùng: là hình thức cấp tín dụng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng h của cá nhân, hộ gia đình như mua sắm dụng cụ gia đình, mua sắm phương tiện… in + Cho vay SXKD: Là hình thức cấp tín dụng để bổ sung vốn thiếu hụt trong ̣c K hoạt động SXKD của những cá nhân hay hộ gia đình với quy mô nhỏ. 1.1.3.2. Căn cứ hình thức cho vay ho + Cho vay từng lần: phương thức mà chủ thể vay vốn và ngân hàng thực hiện thủ tục và kí kết hợp đồng cho mỗi lần vay. Đối tượng áp dụng thường là khách ại hàng không có quan hệ thường xuyên với ngân hàng, nguồn thu nhập không ổn định Đ và mỗi lần vay có một nhu cầu khác. g + Cho vay trả góp: là phương thức cho vay mà ngân hàng và khách hàng xác ̀n định thỏa thuận số lãi vay phải trả cộng với số nợ gốc được chia ra để trả nợ theo ươ nhiều kỳ hạn trong thời hạn cho vay. Tr + Cho vay hạn mức thấu chi: là phương thức cho vay mà ngân hàng cho phép người vay được chi trội trên số dư tiền gửi thanh toán của mình đến một giới hạn nhất định và trong khoảng thời gian cố định. Giới hạn này được gọi là hạn mức thấu chi. 1.1.3.3. Căn cứ thời hạn tín dụng + Tín dụng ngắn hạn: Có thời hạn cho vay dưới 1 năm, đây là hình thức tín dụng chủ yếu đối với KHCN vì nó phục vụ nhu cầu tiêu dùng cần thiết của cá nhân 5
  18. và gia đình. Rủi ro của ngân hàng là khá nhỏ khi cho vay ngắn hạn vì trong thời gian ngắn thì có ít biến động xảy ra và nếu có thì ngân hàng có thể dự tính và đối phó dễ dàng. + Tín dụng trung hạn: Có thời hạn cho vay từ trên 1 năm đến 5 năm, dùng để bổ sung vốn mua sắm tài sản cố định, cải tiến đổi mới thiết bị công nghệ, mở rộng và xây dựng các công trình có quy mô nhỏ và thời gian thu hồi vốn nhanh + Tín dụng dài hạn: Có thời hạn cho vay trên 5 năm, được sử dụng để cung uê ́ cấp vốn xây dựng cơ bản, đầu tư xây dựng các công trình có quy mô lớn, kỹ thuật ́H và công nghệ hiện đại có thời gian hoàn vốn dài. Đới với KHCN, tín dụng dài hạn chủ yếu phục vụ cho nhu cầu mua sắm đất đai, nhà cửa. Nhìn chung, đối với ngân tê hàng tín dụng dài hạn tiềm ẩn rủi ro cao. h 1.1.3.4. Căn cứ mức độ trách nhiệm in + Tín dụng không có bảo đảm (tín chấp): Loại tín dụng này áp dụng cho ̣c K những khách hàng có việc làm và thu nhập ổn định, lịch sử giao dịch tốt, là loại cho vay không có tài sản thế chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh của người khác mà chỉ dựa vào ho uy tín của bản thân khách hàng vay vốn để quyết định cho vay. Vì vậy loại hình tín dụng này còn có tên gọi là tín dụng tín chấp. Hình thức này phù hợp với những món ại vay có giá trị không lớn, thòi hạn vay thường ngắn hạn. Đ + Tín dụng có bảo đảm: Áp dụng đối với khách hàng không đủ uy tín, là loại g cho vay dựa trên cơ sở các bảo đảm cho tiền vay như thế chấp, cầm cố, hoặc bảo ̀n ươ lãnh của một bên thứ ba nào khác. 1.1.3.5. Căn cứ nguồn gốc khoản nợ Tr + Tín dụng trực tiếp: Ngân hàng cấp trực tiếp cho người có nhu cầu và người đi vay trực tiếp hoàn trả nợ vay cho ngân hàng. + Tín dụng gián tiếp: Là khoản cấp vốn thông qua việc mua lại các khế ước hoặc chứng từ nợ đã phát sinh và còn trong thời hạn nhất định. 6
  19. 1.2. Rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại 1.2.1. Khái niệm rủi ro tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại Có rất nhiều khái niệm về rủi ro tín dụng, có thể đưa ra là: + Theo quan điểm của A.Saunders và H.Lange định nghĩa: “Rủi ro tín dụng là khoản lỗ tiềm tàng khi ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng, nghĩa là khả năng luồng thu nhập dự tính mang lại từ khoản vay của ngân hàng không thể thực hiện đầy đủ cả về số lượng và thời gian ” . uê ́ + Theo khoản 1 điều 3 Thông tư số 02/2013/TT-NHNN: “Rủi ro tín dụng là tổn thất có khả năng xảy ra đối với nợ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng ́H nước ngoài do khách hàng không thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện một tê phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình theo cam kết” . Như vậy, có thể hiểu rủi ro tín dụng là khả năng (xác suất) xảy ra những thiệt h in hại về kinh tế mà ngân hàng thương mại phải gánh chịu do khách hàng vay vốn ̣c K không thanh toán nợ đúng hạn hoặc không hoàn trả được nợ vay (bao gồm lãi vay và gốc). 1.2.2. Phân loại rủi ro tín dụng ho 1.2.2.1. Căn cứ vào nguyên nhân phát sinh rủi ro ại Đ Rủi ro tín dụng ̀n g ươ Rủi ro giao dịch Rủi ro danh mục Tr Rủi ro lựa Rủi ro bảo Rủi ro Rủi ro nội Rủi ro tập chọn đảm nghiệp vụ tại trung Sơ đồ 1.2: Phân loại rủi ro tín dụng theo nguyên nhân phát sinh 7
  20.  Rủi ro giao dịch: là một hình thức của rủi ro tín dụng mà nguyên nhân phát sinh là do những hạn chế trong quá trình giao dịch và xét duyệt cho vay, đánh giá khách hàng. Rủi ro giao dịch bao gồm: + Rủi ro lựa chọn: rủi ro liên quan đến quá trình đánh giá và phân tích tín dụng, phương án vay vốn để quyết định tài trợ của ngân hàng. + Rủi ro bảo đảm: liên quan đến chính sách và hợp đồng cho vay như các tiêu chuẩn về bảo đảm mức tiền vay, loại tài sản bảo đảm, chủ thể bảo đảm… + Rủi ro nghiệp vụ: liên quan đến việc theo dõi khoản cho vay. uê ́  Rủi ro danh mục: là một hình thức của rủi ro tín dụng mà nguyên nhân ́H phát sinh là do những hạn chế trong quản lý danh mục cho vay của ngân hàng. Rủi tê ro danh mục bao gồm: + Rủi ro nội tại: liên quan đên từng loại cho vay. h in + Rủi ro tập trung: liên quan đến việc kém đa dạng hóa cho vay như cho ̣c K vay quá nhiều vào một số khách hàng, một ngành kinh tế, hoặc có thể là cùng một loại hình cho vay có rủi ro cao. ho 1.2.2.2. Căn cứ vào tính chất của rủi ro + Rủi ro khả kháng: là rủi ro mà ngân hàng có thể dự đoán được chủ thể gây ại ra rủi ro đó, ước tính được mức độ ảnh hưởng và thời gian phát sinh của chúng… Đ Những loại rủi ro này thường do nguyên nhân chủ quan gây ra, thường xuất phát từ g bản thân ngân hàng. ̀n + Rủi ro bất khả kháng: là rủi ro tín dụng mà ngân hàng không thể dự đoán ươ được hoặc không thể dự đoán một cách chính xác nhất ảnh hưởng của chúng. Loại Tr rủi ro này thường do các yếu tố khách quan gây nên như yếu tố môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, chính trị và chính khách hàng vay vốn. 1.2.3. Nguyên nhân phát sinh rủi ro tín dụng 1.2.3.1. Nguyên nhân khách quan + Do môi trường pháp lý lỏng lẻo, thiếu đồng bộ, còn nhiều sơ hở dẫn tới không kiểm soát được các hiện tượng lừa đảo trong việc sử dụng vốn của khách hàng. 8
nguon tai.lieu . vn