- Trang Chủ
- Công nghệ - Môi trường
- Khóa luận tốt nghiệp: Quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm thị trấn Phát Diệm - huyện Kim Sơn - tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2009-2020
Xem mẫu
- Quy hoạch đô thị
- PH N I: TV N
1.1 Tính c p thi t c a tài
t ai là tài nguyên qu c gia vô cùng quý giá, là tư li u s n xu t c
bi t không gì thay th ư c, là thành ph n quan tr ng c a môi trư ng s ng, là
a bàn phân b các khu dân cư, xây d ng các công trình văn hoá, kinh t , xã
h i, an ninh qu c phòng, là y u t c u thành lãnh th c a m i qu c gia và quý
giá b i tính có h n c a nó. V v y s d ng t m t cách h p lý, ti t ki m và
hi u qu là m t vi c h t s c c n thi t cho s phát tri n b n v ng.
Ngày nay quá trình ô th hoá di n ra v i t c nhanh, cùng v i s c ép
v dân s , nhu c u v t, t xây d ng cơ s kinh t , văn hoá - xã h i ã
gây áp l c l n lên các ngu n tài nguyên, c bi t l à t ai. Vì v y, khai
thác s d ng t ai có hi u qu h p lý, m b o s d ng t lâu dài c n ph i
có s hi u bi t m t cách y và ánh giá mang t m vĩ mô v quá trình khai
thác s d ng t trong m i quan h t ng hoà v i các i u ki n t nhiên, kinh
t , xã h i và nhân văn.
Theo Mác: “ t là kho tàng cung c p cho con ngư i m i th c n thi t,
vì v y trong quá trình s d ng t mu n t ư c hi u qu kinh t cao nh t
thi t ph i có k ho ch c th v th i gian và l p quy ho ch v không gian”.
Trên th gi i hi n nay, v i s ti n b c a khoa h c k thu t ã thúc y
nhanh s phát tri n n n kinh t . S phát tri n n n kinh t ã làm thay i quan
h xã h i theo hư ng hi n i. T ó con ngư i t ch c cho mình nh ng
không gian thích h p theo hư ng t o ra s phát tri n theo các khu trung tâm.
Quy ho ch chi ti t xây d ng khu trung tâm ô th s làm ti n phát tri n
trong toàn vùng và rút ng n kho ng cách gi a ô th và nông thôn, ng th i
gi m s c ép lên t ai trong quá trình khai thác và s d ng.
-1-
- Th tr n Phát Di m là trung tâm văn hoá, kinh t , chính tr c a huy n
Kim Sơn. ang t ng bư c hoà nh p v i n n kinh t c a huy n nói riêng và
toàn t nh nói chung nên v n quy ho ch chi ti t khu trung tâm ô th là m t
vi c h t s c quan tr ng, c n thi t và làm th nào s d ng ư c ngu n tài
nguyên t ó m t cách hi u q a và b n v ng.
ư c s phân công c a khoa Tài nguyên & Môi trư ng Trư ng i
h c Nông Nghi p Hà N i, dư i s hư ng d n c a cô giáo - KTS Quy n Th
Lan Phương, ng th i ư c s nh t trí c a Phòng Tài nguyên & Môi trư ng
huy n Kim Sơn tôi ti n hành nghiên c u tài: “Quy ho ch chi ti t xây d ng
khu trung tâm th trân Phát Di m - huy n Kim Sơn - t nh Ninh Bình giai
o n 2009 - 2020"
1.2 M c ích và yêu c u
1.2.1 M c ích
- Nghiên c u, phân tích hi n tr ng s d ng t c a th tr n Phát Di m
làm cơ s cho vi c l p quy ho ch chi ti t khu trung tâm th tr n.
- Xây d ng phương án quy ho ch chi ti t cho trung tâm th tr n nh m
áp ng nhu c u s d ng t và nhu c u phát tri n c a th tr n trong tương lai.
- Thi t k quy ho ch chi ti t các b ph n ch c năng trong khu trung
tâm th tr n và h th ng cơ s h t ng k thu t, h t ng xã h i th c hi n m c
tiêu ô th hoá và xây d ng nông thôn m i.
- ng th i t o ra c nh quan p, h p lý mà v n gi gìn ư c b n s c
c a vùng.
1.2.2 Yêu c u
- Phương án ư c ch n ph i d a trên phương án c a quy ho ch s
d ng t và phù h p v i quy ho ch chung c a vùng.
- Phương án ư c ch n ph i mang tính th c ti n và khoa h c
- Phương án này ph i phù h p v i i u ki n t nhiên, kinh t xã h i và
phát huy ư c ti m năng s n có c a th tr n.
- Các s li u i u tra thu th p ư c ph i y chính xác.
-2-
- PH N II: T NG QUAN NGHIÊN C U S D NG T
2.1 Cơ s lý lu n c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th
2.1.1 Khái quát v quy ho ch s d ng t
Quy ho ch s d ng t là m t h th ng các bi n pháp kinh t , k thu t
và pháp ch c a Nhà nư c v t ch c s d ng t y , h p lý, có hi u qu
thông qua vi c phân ph i và tái phân ph i qu t c nư c, t ch c s d ng
t như m t tư li u s n xu t cùng v i các tư li u s n xu t khác g n li n v i
t nh m nâng cao hi u qu c a s n xu t xã h i và t o i u ki n b o v t.
Nói tóm l i, quy ho ch s d ng t ph i t o ra nh ng hình th c t ch c
s d ng t h p lý nh m phát huy n m c cao nh t giá tr s d ng và kh
năng sinh l i c a t, g n vi c s d ng và b o v , nâng cao màu m c a
t, b o v các ngu n tài nguyên thiên nhiên và môi trư ng.
2.1.2 Khái ni m quy ho ch chi ti t xây d ng ô th
Quy ho ch chi ti t xây d ng ô th là b môn khoa h c k thu t, xã h i,
nhân văn, là ngh thu t v t ch c không gian s ng cho các ô th và các khu
v c ô th . Nó là ngh thu t s p x p t ch c các không gian ch c năng, kh ng
ch hình thái ki n trúc trong ô th trên cơ s các i u tra, d báo, tính toán s
phát tri n, c i m, vai trò, nhu c u và ngu n l c c a ô th , nh m c th
hóa chính sách phát tri n, gi m thi u các tác ng có h i phát sinh trong quá
trình ô th hóa, t n d ng t i a m i ngu n l c, và hư ng t i s phát tri n b n
v ng. Các không gian ô th , công trình h t ng k thu t, công trình h t ng
xã h i ô th c n ư c quy ho ch phù h p v i phát tri n t ng th kinh t - xã
h i - môi trư ng
Có th nói quy ho ch chi ti t ô th là m t b ph n c a quy ho ch xây
d ng ô th c th :
-3-
- Quy ho ch chi ti t ô th là quy ho ch cho t ng ph n lãnh th ho c
t ng khu ch c năng ô th ư c phân nh t quy ho ch chung. Quy ho ch
chi ti t thư ng ư c th hi n trên b n v có t l 1/2000, 1/1000, 1/500.
2.1.3 i tư ng nghiên c u c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th
Quy ho ch chi ti t ô th là m t ho t ng mang tính khoa h c, th c
ti n, c p thi t trong vi c t ch c không gian trong ô th , do v y i tư ng
nghiên c u mà quy ho ch chi ti t ô th hư ng t i ó chính là:
- Nghiên c u h th ng các tiêu chu n và các nguyên t c t ch c xây
d ng ô th .
- D a vào h th ng các nguyên t c này, theo i u ki n th c t và
chính sách, m c tiêu phát tri n ng n h n và dài h n; nhóm b n i tư ng tác
ng chính n k t qu án quy ho ch là: các nhà quy ho ch, các nhà qu n
lý, các nhà u tư và nh ng ngư i tr c ti p ch u nh hư ng c a quy ho ch
- xu t ra các gi i pháp, m c ích, th i gian và ngu n l c c th
th c hi n.
2.1.4 Phân lo i quy ho ch chi ti t ô th
Quy ho ch chi ti t bao g m 3 lo i:
- Quy ho ch chi ti t ơn v
- Quy ho ch chi ti t khu ch c năng
- Quy ho ch chi ti t c nh quan, cây xanh, môi trư ng
Các lo i này ph i tuân th theo quy ho ch chung và quy ho ch nh hư ng
phát tri n không gian.
2.1.5 Nhi m v c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th
- Xác nh ph m vi ranh gi i, di n tích khu v c thi t k quy ho ch
chi ti t
-4-
- - Xác nh các danh m c c n u tư xây d ng bao g m: các công trình
xây d ng m i, các công trình c n ch nh trang, c i t o, b o t n, tôn t o trong
khu v c quy ho ch
- Xác nh danh m c các công trình c n u tư xây d ng bao g m: các
công trình xây d ng m i, các công trình c n ch nh trang, c i t o, b o t n, tôn
t o trong khu v c quy ho ch.
- Xác nh các ch tiêu kinh t - k thu t ch y u v s d ng t, h
t ng xã h i và h t ng k thu t; các yêu c u v không gian, ki n trúc, thi t
k ô th và nh ng yêu c u khác i v i t ng khu v c thi t k .
2.1.6 N i dung và trình t
- Phân tích, ánh giá các i u ki n t nhiên, th c tr ng xây d ng, dân
cư, xã h i, ki n trúc c nh quan, di tích l ch s - văn hoá, kh năng s d ng
qu t hi n có và qu t d ki n phát tri n.
- Xác nh tính ch t, ch c năng và các ch tiêu kinh t - k thu t ch
y u v s d ng t, h t ng xã h i và h t ng k thu t c a khu v c thi t k ;
n i dung c i t o và xây d ng m i.
- Quy ho ch t ng m t b ng s d ng t; xác nh các ch tiêu cho
t ng lô t v di n tích, m t xây d ng, h s s d ng t, t ng cao công
trình; v trí, quy mô các công trình ng m.
- Quy ho ch h th ng công trình h t ng k thu t ô th :
+ Xác nh m ng lư i ư ng giao thông, m t c t, ch gi i ư ng
và ch gi i xây d ng; v trí, quy mô b n, bãi xe và h th ng công trình
ng m, tuy nel k thu t;
+ Xác nh nhu c u và ngu n c p nư c; v trí, quy mô các công trình
nhà máy, tr m bơm nư c, b ch a, m ng lư i ư ng ng c p nư c và các
thông s k thu t chi ti t.
-5-
- + Xác nh nhu c u s d ng và ngu n cung c p i n năng; v trí, quy
mô các tr m i n phân ph i; m ng lư i ư ng dây trung th , h th và
chi u sáng ô th ;
+ Xác nh m ng lư i thoát nư c; v trí, quy mô các công trình x lý
nư c b n, ch t th i.
- D ki n nh ng h ng m c ưu tiên phát tri n và ngu n l c th c hi n.
- Thi t k ô th : n i dung c a thi t k ô th trong quy ho ch chi ti t
xây d ng ô th ư c th c hi n theo quy nh t i i u 31 c a Ngh nh
08/2005/N - CP.
- ánh giá tác ng môi trư ng ô th và xu t bi n pháp gi m
thi u nh hư ng x u n môi trư ng trong án quy ho ch chi ti t xây
d ng ô th .
2.1.7 M i quan h gi a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th v i các quy
ho ch khác
* i v i quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i
Quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i là m t trong nh ng tài
li u ti n k ho ch cung c p căn c khoa h c cho vi c xây d ng các k ho ch
phát tri n kinh t - xã h i, trong ó có cp n d ki n phương hư ng s
d ng t xây d ng chi ti t trong ô th .
Ngư c l i, quy ho ch chi ti t xây d ng ô th là quy ho ch t ng h p
chuyên ngành, chi ti t vi c s d ng t thi t k xây d ng các công trình trong
ô th , l y quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i làm căn c , th ng
nh t, c th hoá n i dung c a quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i.
* i v i quy ho ch s d ng t
Căn c vào yêu c u c a k ho ch dài h n phát tri n kinh t - xã h i và
phát tri n ô th , quy ho ch ô th s nh ra tính ch t, quy mô c a ô th cũng
như h th ng các i m dân cư, phân b các khu ch c năng trong ô th và các
-6-
- i m dân cư t o i u ki n thu n l i cho i s ng và s n xu t. Quy ho ch s
d ng t ư c ti n hành nh m xác nh rõ v trí, quy mô qu t cho h th ng
ô th và các i m dân cư.
Quy ho ch ô th và quy ho ch s d ng t có m i quan h di n và
i m, c c b và toàn b . S c c b , quy mô s d ng t, các ch tiêu chi m
t xây d ng trong quy ho ch ô th s ư c i u hoà v i quy ho ch s
d ng t. Quy ho ch s d ng t t o i u ki n thu n l i cho xây d ng và
phát tri n ô th .
* i v i s phát tri n kinh t xã h i.
Cùng v i t c phát tri n kinh t ngày càng cao thì b m t ô th là
m tv n r t c n ư c quan tâm. Vì v y quy ho ch chi ti t xây d ng ô
th s t o nh ng ngu n u tư vào ô th , thúc y quá trình phát tri n kinh
t xã h i.
2.2 Cơ s pháp lý c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th
Vi t Nam t ai thu c s h u toàn dân và Nhà nư c là i di n ch
s h u. t ai ư c Nhà nư c giao cho các h gia ình, các nhân, các t
ch c s d ng vào m c ích khác nhau nhưng các i tư ng s d ng t có
nghĩa v ch p hành nghiêm ch nh ch trương chính sách v t ai c a nhà
nư c. Các ch trương, chính sách ó ư c quy nh trong các văn b n pháp
quy: Hi n pháp, Lu t t ai, Ngh nh, thông tư hư ng d n, các văn b n
dư i lu t….
Nh ng căn c pháp lý c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th :
- Căn c vào Lu t t ai ngày 26 tháng 11 năm 2003
- Căn c Lu t xây d ng ngày 26 tháng 11 năm 2005
- Ngh nh s 08/2005/N -CP c a Chính ph ngày 24 tháng 01 năm
2005 v quy ho ch.
-7-
- - Căn c quy t nh s 21/2005/Q -BXD c a B trư ng B Xây d ng
22 tháng 07 năm 2005 v vi c ban hành quy nh h th ng ký hi u b n v
trong các án quy ho ch xây d ng.
- Căn c Thông tư s 15/2005/TT-BXD c a B Xây d ng ngày 19 tháng
08 năm 2005 v hư ng d n l p, th m nh và phê duy t quy ho ch xây d ng.
- Căn c quy t nh 03/2008/QD - BXD ngày 31 tháng 03 năm 2008
c a B Xây d ng v vi c ban hành quy t nh n i dung th hi n b n v ,
thuy t minh i v i nhi m v và án quy ho ch xây d ng.
- Thông tư 07/2008/TT - BXD ngày 07 tháng 04 năm 2008 c a B Xây
d ng hư ng d n l p, th m nh, phê duy t và qu n lý quy ho ch xây d ng.
2.3 Tình hình nghiên c u quy ho ch chi ti t xây d ng ô th trên th gi i
và Vi t Nam.
2.3.1 Trên th gi i
Quy ho ch chi ti t xây d ng ô th trên th gi i chia làm 3 th i kỳ c th :
2.3.1.1 Th i kỳ c i
th i kỳ này m i i m dân cư là m t b l c, xây d ng d c ven sông,
ngu n nư c ư c coi là y u t cơ b n c a s t n t i.
- Ai C p: Ngư i c i t p trung s ng d c theo sông Nin. Các vua chúa
cao cu c s ng sau khi ch t nên t p trung xây d ng các lăng m i n hình
là các kim t tháp. Các ô th h lưu sông Nin thư ng là hình ch nh t.
- Hi L p: Là nơi t p trung nhi u ki n trúc quy ho ch c i. Nhi u nhân
v t n i ti ng ã t o nên nh ng giá tr c bi t cho quy ho ch và ki n trúc ô
th c Hi L p. c trưng c a quy ho ch c Hi L p là thành ph bàn c c a
Hyppodamus
- La Mã: Quy ho ch và ki n trúc La Mã c i ã ti p thu ư c nh ng
thành t u c a n n văn hoá trư c ó và ch u nh hư ng sâu s c c a n n văn
minh Hi L p. Thành ph c La Mã ph n ánh tính ch t c a xã h i c a ch
c ng hoà qu c La Mã v i nh ng ô th mang tính phòng th .
-8-
- - Lư ng Hà: Thành ph l n nh t là Babilon, 1 trong b y kỳ quan th gi i.
Các vùng khác:
- Trung Qu c: xu t quy ho ch s d ng t ô th theo h th ng 9 ô
vuông. Cách b trí này ư c áp d ng cho B c Kinh v sau.
-n : Xây d ng theo ki u phân lô.
Nhi u nơi khác cũng xu t hi n các i m dân cư ô th nhưng không
l i tính ch t i n hình.
2.3.1.2 Th i kỳ trung i
ô th xu t hi n ch y u vào u công nguyên thu c ch phong
ki n. Quy mô thành ph nh , không l n hơn 5000 n 10000 ngư i, h u h t
có thành quách bao ngoài. Nhìn chung ô th th i kỳ này phát tri n ch m, b
c c thành ph l n x n, phát tri n t phát, thi u quy ho ch và môi trư ng ô
th không h p lý.
2.3.1.3 Th i kỳ c n i
Th i kỳ này các ô th phát tri n td n n nhi u mâu thu n trong t
ch c không gian ô th . Nhà ô th n y sinh nhi u v n , c bi t là s
thi u th n các khu nhà cho ngư i lao ng.
Môi trư ng ô th b nh hư ng nghiêm tr ng do s phát tri n c a công
nghi p và dân s , thi u nh ng khu cây xanh, công viên. Công trình công
nghi p xây d ng l n x n, m t xây d ng cao và các công trình phát tri n
nhi u theo chi u cao. Do ó òi h i nh ng cu c c i t và nh ng tư tư ng m i
cho s phát tri n c a nghành quy ho ch ô th hi n i.
Tr i qua nhi u th p k quy ho ch ô th trên th gi i ã t ư cr t
nhi u thành t u v i các mô hình xây d ng ô th theo t ng th i kỳ:
ô th khép kín sau b c tư ng thành: Th i Trung c , châu Âu,
-
cũng như châu Á, phòng ch ng gi c giã, chi n tranh, m t thành ph
quan tr ng thư ng ư c bao quanh b i m t b c tư ng thành kiên c , có
c ng ra vào ư c canh gi nghiêm ng t.
-9-
- - Thành ph - Vư n: vào cu i th k XIX, nư c Anh - nư c i u
trong cu c Cách m ng công nghi p châu Âu (1780-1880), Ebenezer
Howard, m t viên ch c nh , không ph i là m t nhà quy ho ch, cũng không
ph i là m t ki n trúc sư, ã có sáng ki n ra mô hình Thành ph - Vư n
(1898). Mô hình Thành ph -Vư n là m t sơ hình tròn, v i nh ng vòng
ai ng tâm: trung tâm là m t công viên l n, xung quanh là vòng ai
nhà - vư n, sau ó là m t con ư ng l n, r i l i n m t vòng ai nhà -
vư n. vòng ngoài cùng là m t ư ng vành ai n i li n ơn v này v i
các ư ng giao thông và v i ơn v khác. Gi a các ơn v Thành ph -
Vư n là t nông nghi p.
- ô th v tinh: Năm 1922, Raymond Unwyn, m t ki n trúc sư, ưa
ra mô hình ô th V tinh, d a trên ý ki n ch o c a E. Howard, nhưng
b trí rõ ràng hơn các ch c năng c a ô th khu trung tâm c a v tinh
chính, các v tinh khác n m xung quanh. Tuy nhiên mô hình này v n t n
t i như c i m và vào năm 1923, Robert Whitten ưa ra m t mô hình ô
th V tinh khác. M t ơn v mô hình ô th V tinh c a Whitten g m có
m t v tinh chính trung tâm, v i ch c năng thương m i, xung quanh là 8
v tinh khác, v i nh ng ch c năng khác nhau. Các không gian cây xanh,
ư c m r ng ra, nhưng ó là nh ng không gian trong ó không ai ư c
phép xây d ng (non aedificandi), ch không ph i là t nông nghi p.
- ô th tuy n tính: Năm 1892, Tây Ban Nha, Soria Y Mata, l n
u tiên, ưa ra m t mô hình quy ho ch tuy n tính áp d ng cho thành ph
Madrid, dư i hình th c m t d i dài n i li n các ô th nh xung quanh
Madrid. Ý tư ng này ã lan r ng sang M , và ã g i ý cho các nhà quy
ho ch ô th M sáng t o ra mô hình «chùm ô th » (t m d ch t «Regional
City». Trên th c t , ây là m t t ng th ô th , n m r i rác gi a m t vùng
nông thôn, d c theo m t tuy n giao thông liên vùng, m i ô th có m t
- 10 -
- ch c năng khác nhau. Ph i ch n gi a th k XX, khái ni m «quy ho ch
tuy n tính» và « ô th tuy n tính» m i ư c tri n khai m t cách có h
th ng. M t trong nh ng lý thuy t gia có ph n óng góp quan tr ng vào
công vi c này, là Michel Kosmin, m t ki n trúc sư ã t ng gi m t ch c
v quan tr ng trong lãnh v c quy ho ch Tunisie (B c Phi) vào nh ng
năm 50 c a th k trư c.
2.3.2 Vi t Nam
2.3.2.1 Trư c th k 18
ô th th i kỳ này mang tính ch t phòng th , ch y u là ch ng gi c
ngo i xâm. D u v t ô th là trung tâm chính tr và qu c phòng. D u v t ô th
u tiên Vi t Nam là thành C Loa c a An Dương Vương t ng n sông
H ng, là trung tâm chính tr c a nư c Âu L c. C Loa có ba vòng thành, dài
16km. Th i kỳ B c thu c m t s thành th khác nhau mang tính ch t quân s
và thương m i ã hình thành. th i kỳ này ã xu t hi n ki n trúc cung ình
hi n i. Dư i th i kỳ phong ki n nhi u lo i ô th khác nhau ã hình thành.
2.3.2.2 Dư i th i nhà Nguy n
T u th k 18 khi các nư c châu Âu ã có n n kinh t l n m nh thì
Vi t Nam v n là m t nư c nông nghi p l c h u. Nh ng i u lu t phong ki n
ng t nghèo ã kìm hãm s phát tri n c a t nư c, nh t là trong lĩnh v c ki n
trúc, quy ho ch và xây d ng. Dân s ô th lúc b y gi ch chi m kho ng 1%
dân s c nư c. u th k 19, h th ng ô th nư c ta kéo n Hà Tiên, sau
t p trung t i khu ch L n hình thành chu i ô th phía Nam. Năm 1800 nhà
Nguy n ch n Hu làm th ô v i hình th c ô th v n là thành quách, sông
Hương bao b c bên ngoài thành. Các ô th ư c xây d ng theo c u trúc:
+ Trong thành là các công trình nhà , nơi làm vi c c a các quan l i và
tr i lính
- 11 -
- + Ngoài thành là các khu dân cư và ph phư ng buôn bán c a dân
thư ng
V i hình th c ó ô thi ã th hi n rõ s cách bi t gi a chính quy n và
dân trong c u trúc ô th
2.3.2.3 T th i Pháp thu c n nay
Th i kỳ Pháp thu c, ngoài các khu v c thành quách thì các khu dân cư,
ph xá b t u phát tri n, nhi u ô th ã tr thành các trung tâm thương m i
l n và d n d n l n át c khu v c thành quách
Sau cách m ng tháng Tám chúng ta ph i ti p t c cu c kháng chi n
chông th c dân Pháp và qu c M . Th i gian hoà bình xây d ng ch
nghĩa xã h i r t ng n, do ó quá trình phát tri n ô th b h n ch r t nhi u.
Ngày nay chúng ta ã và ang nghiên c u quy ho ch phát tri n m ng
lư i ô th và dân cư trên a bàn toàn qu c.
Hà N i là m t ví d i n hình v quá trình phát tri n c a ô th , nh t là
nh ng năm u c a th k m i. Khi t c ô th hóa nhanh t i m c chóng
m t như m i ngư i thư ng nói thì công tác xây d ng và qu n lý ô th ưc
thành ph xác nh là nhi m v thư ng xuyên, quan tr ng, òi h i s ch o
sát sao c a các t ch c ng, s qu n lý ch t ch , hi u qu c a chính quy n
các c p và s tham gia tích c c c a c ng ng.
Trên b n quy ho ch, xung quanh 36 ph phư ng Hà N i có thêm
hàng ch c khu ô th m i. Nhi u khu ô th ã xây d ng xong như nh
Công, B c Linh àm, khu bán o h Linh àm, Trung Yên, Trung Hòa,
Nhân Chính. Nhi u khu ô th m i ang ư c kh n trương xây d ng mà i n
hình là khu ô th m i Pháp Vân - T Hi p, Nam Thăng Long, Vi t Hưng…
Nhi u khu ô th m i ang trong giai o n gi i phóng m t b ng. Tính chung,
trên a bàn Hà N i hi n có 78 d án khu ô th m i v i kho ng 2.000 ha. Hà
bình quân là 7m2/ngư i và năm
N i ph n u n năm 2005 di n tích nhà
2010 là 8-9m2/ngư i. T i các khu ô th m i con s này ã là 2 ch s như
- 12 -
- khu ô th m i Nam Thăng Long, di n tích bình quân là 54m2/ngư i. Bây gi
m i năm Hà N i xây thêm 1 tri u mét vuông nhà không còn là gi c mơ.
2.4 Nh ng v n còn t n t i c n ư c nghiên c u
T sau ih i ng l n th VI (1986) n nay, công cu c xây d ng
ô th nư c ta m i bư c vào cu c th s c th c s v i r t nhi u lúng túng
trong vi c chuy n i t m t n n kinh t - k ho ch t p trung sang kinh t th
trư ng nh hư ng xã h i ch nghĩa. S lúng túng ó ph n ánh r t rõ trong
vi c hình thành b m t ô th . R t nhi u khu công nghi p m c lên nhưng
không có khu công nhân. Hà N i, TP.HCM - hai thành ph l n nh t nư c -
không s c thoát ra kh i chi c áo ã quá ch t. Các ki n trúc cao t ng tranh
th xen c y vào m t h th ng giao thông ô th ã quá nh h p, ch t ch i làm
tăng cao m t cư trú d n n ùn t c giao thông. Nhi u năm tháng ã i qua
nhưng b m t trung tâm c a hai thành ph này v n là nh ng trung tâm cũ
ư c xen c y m t s ki n trúc cao t ng giàu tính ng u nhiên, không nghiên
c u trư c.
B m t ki n trúc ô th l n x n; h th ng k thu t h t ng tùy ti n,
ch p vá; c nh quan thiên nhiên b bi n d ng, h th ng cây xanh không ư c
quan tâm th a áng và thi u h t tr m tr ng; h th ng các công trình phúc l i
xã h i còn nhi u b t c p. Vi c qu n lý ô th l i còn r i hơn. Ch v i m t con
ư ng cũng chia nh ra cho nhi u cơ quan thu c nhi u ngành ph trách.
Quá trình ô th hóa t nư c th i gian qua ã b c l r t nhi u non n t, y u
kém, b t c p, trong ó có ba v n l n sau ây:
V b n ch t công vi c
Quy ho ch ô th là m t khoa h c liên ngành r ng l n và ph c t p. i
tư ng kh o sát, nghiên c u liên quan n m t vùng tài nguyên to l n, nh m t
ch c m t c máy s n xu t kh ng l g m hàng trăm xí nghi p công nghi p, s
d ng hàng v n lao ng, cùng ho t ng i s ng nhi u m t c a m t c ng
ng cư dân t hàng trăm nghìn n hàng tri u ngư i.
- 13 -
- Quá trình xây d ng và ho t ng ô th là dài lâu, nh hư ng không ít
n môi trư ng và c nh trí thiên nhiên. ô th còn là m t th c th xã h i r ng
l n, v n ng không ng ng v i nh ng quy lu t c thù theo c i m t ng
a phương, t ng th i kỳ, t ng giai o n. M i ô th là m t s n ph m riêng
bi t, không th tr n l n, ch p vá, l p ghép.
Th i gian qua, trư c s c ép c a nh ng b c xúc th c t , v i m t qu
th i gian có ph n h n h p, v i m t lư ng kinh phí nghiên c u còn th p xa so
v i yêu c u, và m t ch ãi ng trên m t b ng thu nh p bình quân c a xã
h i, nhi u công trình quy ho ch ã ư c ti n hành v i vã, chưa chín
trong tư duy, chưa “t m” xu t nh ng v n dài hơi, có tính vĩ mô và
mang ý nghĩa chi n lư c.
Tình hình giao thông ô th TP.HCM và Hà N i hi n ã n m c báo
ng . áng l t t y u này ph i ư c các nhà quy ho ch d báo t xa trong
nh ng công trình quy ho ch t ng m t b ng ô th nhi u năm trư c ây. N u
làm ư c như v y, thì ã khai thác ư c năng l c c a h th ng giao thông
công c ng b ng nh ng lo i hình t i tân, do có k ho ch chu n b t nhi u năm
trư c.
Vi c thoát nư c cũng ph i d báo t lâu b ng nh ng công trình khoa
h c nghiêm túc xu t v nh ng bi n pháp chu n b t xa. Còn th c t thì
ngay c cơ quan quy ho ch TP.HCM v n chưa có trong tay b n a hình
úng chu n. ó ch là m t, vài trong r t nhi u ví d .
V t ch c và qu n lý nhà nư c
M i ô th là m t cơ th th ng nh t trong tương quan nhi u m t, ph i
ư c v n hành m t cách nh p nhàng b i m t b máy năng l c và ch huy
th ng nh t. Trong th c t , chúng ta t ng th nghi m ch ki n trúc sư
trư ng, nhưng năng l c cán b , h th ng chính quy n ô th chưa ư c xác
l p m t cách ng b nên hi u qu chưa ư c như mong mu n.
- 14 -
- ô th hi n ang b chia nh ra nhi u ph n, giao cho nhi u ngành qu n
lý, th c hi n. Ch tính riêng m t tuy n ư ng trong thành ph , t khâu u tư
n th c hi n và qu n lý ã thu c quy n không ít cơ quan t giao thông, i n
l c, c p thoát nư c, cây xanh… nay thêm bưu chính vi n thông và tương lai
không bi t còn nh ng ngành nào tác nghi p trên tr c ư ng thành ph n a?
Không m t ho t ng nào c a con ngư i tác ng vào môi trư ng t
nhiên tr m tr ng b ng xây d ng và v n hành ô th . Rác và nghĩa trang là
nh ng v n n n lâu dài iv ibtc ô th nào, chưa k hàng trăm nghìn
ngư i, m t lư ng ông o xe cơ gi i kích c ho t ng t p trung trên
chính không gian ô th là nh ng v n ph i t ra v i môi trư ng, c n ư c
nghiên c u sâu và có hư ng x lý ngay t khâu t bút thi t k quy ho ch.
Qu n lý t ai hi n càng r i hơn. Gi i quy t h u qu c a nh ng “quy
ho ch treo”, “quy ho ch quên” hi n l i ang n m trong tay B Tài nguyên và
Môi trư ng. Vi c c p gi y h ng, gi y th hi n s lúng túng c a t ch c b
máy nhà nư c. T ch c chính quy n ba c p, sao chép mô hình qu n lý nông
thôn rõ ràng ã không còn thích h p v i m t cơ th năng ng như ô th .
Vi c tìm ki m m t hình th c t ch c nghiên c u, v n hành và qu n lý ô th
thích h p và hàng lo t v n cn ưc t ra như m t yêu c u c p bách.
V l c lư ng quy ho ch
L c lư ng nh ng ngư i làm công tác quy ho ch ô th k c trung
ương l n a phương xem ra còn quá m ng so v i kh i lư ng công vi c. Có
r t nhi u ti n sĩ, th c sĩ nhưng quá ít nh ng con chim u àn. ư c nghe
trình bày quy ho ch m t s ô th , c m nh n chung là các án quy ho ch ô
th do nh ng nhóm, t công tác khác nhau, căn c vào yêu c u c a t ng a
phương ưa ra nh ng gi i pháp c c b , bi t l p mà không c u xét nm i
quan h vùng, trong m t tương quan r ng l n hơn mà thành ph ó có liên h .
Ki u ch th y cây mà không th y r ng.
- 15 -
- ây b c l m t thi u sót n a c a c p nhà nư c, ho c c a b chuyên
ngành, ó là ch m tr trong vi c ti n hành nghiên c u quy ho ch vùng lãnh
th , làm ti n , ch d a cho quy ho ch t ng ô th , t ng i m dân cư. Không
th không cp n tình tr ng cát c , và áp ng yêu c u này c a bên t
hàng, các nhà quy ho ch d dàng “quy ho ch” cho m i a phương m t b n
c ng, có khi c m t sân bay trong khi nh ng công trình như v y c n c u xét
cho m t vùng hay m t c m liên t nh.
C m sân bay Trà Nóc, R ch Giá, Cà Mau, có th coi là m t ví d .
làm ư c i u này, nhà khoa h c ph i có s dũng c m bên c nh nh ng ki n
th c chuyên ngành v ng vàng, sâu r ng có th tham mưu, tư v n cho lãnh
o b ng m t thái chân thành và trung th c.
- 16 -
- PH N III
N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
3.1 N i dung nghiên c u
3.1.1 i u tra hi n tr ng khu t xây d ng
3.1.1.1 i u ki n t nhiên
- V trí a lý
- a hình, am o
- Khí h u (nhi t , ch n ng, gió, t n su t hư ng gió...)
- a ch t thu văn, a ch t công trình
- Các c i m v c nh quan thiên nhiên và môi trư ng
3.1.1.2 Hi n tr ng v s d ng t
- Gi i h n s d ng khu t
- Quy mô di n tích khu t
- Phân lo i t theo các ch c năng s d ng trong khu t: t, t
công trình công c ng, t công trình hành chính s nghi p...
C n th ng kê, xác nh quy mô, tính ch t, t l và tương quan gi a các lo i
t trên
3.1.1.3 Hi n tr ng v dân cư, xã h i
- S ngư i cư trú, s h , cơ c u h , s lao ng, thành ph n cơ c u
dân cư, l i s ng, nhu c u...
- Tình hình i s ng kinh t : m c thu nh p bình quân, m c s ng,
vi c làm, phân b ch làm vi c, kh năng chuy n i, tìm ki m vi c làm
3.1.1.4 Hi n tr ng v s h u
- Xác nh các lo i hình s h u i v i các công trình, quy n s
d ng t ai và các b t ng s n khác
- C n ánh giá nh ng kh năng chuy n quy n s d ng t, nhà và
các lo i b t ng s n khác.
- 17 -
- 3.1.1.5 Hi n tr ng v d ch v
- Công trình thương m i, d ch v
- Khách s n, du l ch
- Giáo d c
- Công trình văn hoá
- Công trình y t
3.1.1.6 Hi n tr ng v công trình ki n trúc
- Nhà
- Công trình công c ng
- Các công trình công nghi p, kho tàng, d ch v , du l ch, giáo d c...
3.1.1.7 Hi n tr ng v ki n trúc c nh quan và cây xanh
- C nh quan t nhiên
- C nh quan nhân t o
3.1.1.8 Hi n tr ng v các công trình h t ng k thu t và trang thi t b ô th
- H th ng giao thông, i n, nư c...
- M t c t ngang các tuy n ư ng, cao n n ư ng...
3.1.2 Quy ho ch chi ti t khu trung tâm th tr n Phát Di m
nh hư ng
3.1.2.1 Các y u t n quy ho ch khu trung tâm.
- Ph m vi, ranh gi i, ch c năng s d ng c a t ng lô t trong khu
v c quy ho ch.
- M i quan h a phương gi a khu t v i vùng lân c n.
- Ti m năng và qu t, di n tích khu t
-M t xây d ng
- Tính ch t và c i m cây xanh trong khu v c
- Quy mô, t ng cao xây d ng, ch t lư ng công trình
- Giá tr ngh thu t, b c c không gian ki n trúc
- Giá tr l ch s
- Nh ng công trình c n gi l i, b o t n và tôn t o
- Qu t xây d ng
- 18 -
- - i u ki n k thu t h t ng
3.1.2.2 ánh giá t ng h p
- Nh ng i u ki n thu n l i và ti m năng khai thác
- Nh ng khó khăn b t l i
3.1.2.3 N i dung chi ti t quy ho ch khu trung tâm
- Tiêu chí l a ch n khu t
- Các b ph n ch c năng trong khu trung tâm:
+ Các công trình hành chính - chính tr
+ Công trình giáo d c và ào t o
+ Công trình văn hoá
+ Công trình thương m i
+ Công trình y t , b o v s c kho
+ Các công trình th thao
+ Các công trình ngh ngơi, du l ch
+ Các công trình d ch v
+ Các công trình thông tin liên l c
+ Các công trình tài chính, tín d ng
Ngoài ra còn m t s các công trình: công trình giao thông và k thu t
ô th khác, nhà , các cơ s d ch v khoa h c và s n xu t không c h i.
3.1.2.4 Tính toán các ch tiêu kinh t k thu t
- T ng di n tích khu trung tâm
- T l chi m t c a t ng công trình c th trong khu trung tâm
- Tính t ng cao trung bình toàn khu
- Tính t ng di n tích sàn
- Tính toán dân s d ki n
- Di n tích các lo i t theo Quy chu n xây d ng
-M t xây d ng
- H s s d ng t
- 19 -
nguon tai.lieu . vn
