Xem mẫu

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÍN DỤNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH TÂN BÌNH GIAI ĐOẠN 2013 - 2014 Ngành: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Chuyên ngành: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Giảng viên hướng dẫn: TS. Phan Mỹ Hạnh Sinh viên thực hiện: Đặng Thị Diễm Phúc MSSV: 1154020745 Lớp: 11DTNH06 TP. Hồ Chí Minh, năm 2015
  2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÍN DỤNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH TÂN BÌNH GIAI ĐOẠN 2013 - 2014 Ngành: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Chuyên ngành: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Giảng viên hướng dẫn: TS. Phan Mỹ Hạnh Sinh viên thực hiện: Đặng Thị Diễm Phúc MSSV: 1154020745 Lớp: 11DTNH06 TP. Hồ Chí Minh, năm 2015 i
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của Ts. Phan Mỹ Hạnh và không sao chép dưới bất kỳ hình thức nào. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài này là trung thực. Những số liệu trong các bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, đánh giá, nhận xét trong Khóa luận tốt nghiệp được chính bản thân tôi thu thập và tính toán từ tài liệu gốc của ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Tân Bình, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về số liệu và nội dung của Khóa luận tốt nghiệp này. TP.Hồ Chí Minh, ngày…tháng…năm 2015 (Sinh viên thực hiện) Đặng Thị Diễm Phúc ii
  4. LỜI CẢM ƠN Thực tế mọi sự thành công đều luôn có sự giúp đỡ dù là trực tiếp hay gián tiếp, để hoàn thành được Khóa luận tốt nghiệp này, em đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiều từ thầy cô và bạn bè. Đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến Ts. Phan Mỹ Hạnh là người trực tiếp hướng dẫn Khóa luận tốt nghiệp, dưới sự dẫn dắt tận tình của cô trong suốt những tháng qua đã giúp em thuận lợi hoàn thành tốt Khóa luận tốt nghiệp này. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô trong khoa Kế toán – Tài chính – Ngân hàng đã hỗ trợ và cung cấp các kiến thức chuyên môn để em thực hiện tốt Khóa luận này. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến toàn thể anh chị Phòng Khách hàng cá nhân của ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Tân Bình, người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tận tình cho em cũng như giúp đỡ và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho em trong quá trình tiến hành làm Khóa luận cũng như đóng góp ý kiến và hỗ trợ em trong quá trình nghiên cứu, tìm kiếm tài liệu cần thiết để hoàn thành Khóa luận tốt nghiệp. Em xin chân thành cảm ơn! TP.Hồ Chí Minh, ngày…tháng…năm 2015 (Sinh viên thực hiện) Đặng Thị Diễm Phúc iii
  5. iv
  6. NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN NHẬN XÉT VỀ QUÁ TRÌNH THỰC TẬP CỦA SINH VIÊN: Họ và tên sinh viên: ............................................................................................................. MSSV:.................................................................................................................................... Lớp: ........................................................................................................................................ Thời gian thực tập: Từ ................................. đến ................................................................... Tại đơn vị: ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................ Trong quá trình viết khóa luận tốt nghiệp sinh viên đã thể hiện: 1. Thực hiện viết khóa luận tốt nghiệp theo quy định:  Tốt  Khá  Trung bình  Không đạt 2. Thường xuyên liên hệ và trao đổi chuyên môn với Giảng viên hướng dẫn:  Tốt  Khá  Trung bình  Không đạt 3. Đề tài đạt chất lượng theo yêu cầu:  Tốt  Khá  Trung bình  Không đạt TP.Hồ Chí Minh, ngày ….tháng … năm 2015 Giảng viên hướng dẫn (Ký tên, ghi rõ họ tên) v
  7. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT NHTM Ngân hàng thương mại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển BIDV Việt Nam ĐT&PT Đầu tư và Phát triển ĐVT Đơn vị tính NHNN Ngân hàng Nhà Nước PGD Phòng giao dịch TMCP Thương mại cổ phần GTCG Giấy tờ có giá CMTC Chứng minh tài chính TT Thông tư vi
  8. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Báo cáo hoạt động kinh doanh của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ........................................................................................................ 24 Bảng 2.2: Tình hình nguồn vốn của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014........................................................................................................................ 25 Bảng 2.3: Tình hình tín dụng cá nhân của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014........................................................................................................................ 27 Bảng 2.4: Doanh số cho vay và thu hồi nợ theo sản phẩm tín dụng cá nhân của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ............................................................ 29 Bảng 2.5: Dư nợ tín dụng cá nhân theo sản phẩm của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ........................................................................................ 32 Bảng 2.6: Tình hình nợ xấu tín dụng cá nhân theo nhóm nợ của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ....................................................................... 34 Bảng 2.7: Tỷ lệ nợ quá hạn tín dụng cá nhân của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ........................................................................................................ 36 Bảng 2.8: Tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ........................................................................................................ 37 vii
  9. DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Biểu đồ 2.1: Tình hình nguồn vốn của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014........................................................................................................................ 26 Biểu đồ 2.2: Dư nợ tín dụng cá nhân theo sản phẩm của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ........................................................................................ 33 Biểu đồ 2.3: Tình hình nợ xấu tín dụng cá nhân theo nhóm nợ của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ....................................................................... 35 Sơ đồ 2.1: Bộ máy tổ chức của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình ............................. 21 viii
  10. MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN....................................................................................... 3 1.1. Tổng quan về tín dụng ngân hàng ................................................................................. 3 1.1.1. Khái niệm ............................................................................................................ 3 1.1.2. Đặc điểm.............................................................................................................. 4 1.1.3. Vai trò .................................................................................................................. 4 1.1.3.1. Đối với nền kinh tế .................................................................................. 4 1.1.3.2. Đối với ngân hàng ................................................................................... 5 1.1.3.3. Đối với khách hàng.................................................................................. 5 1.1.4. Phân loại .............................................................................................................. 6 1.1.4.1. Dựa vào mục đích của tín dụng ............................................................... 6 1.1.4.2. Dựa theo thời hạn tín dụng ...................................................................... 6 1.1.4.3. Dựa vào mức độ tín nhiệm của khách hàng ............................................ 6 1.1.4.4. Dựa vào phương thức cho vay................................................................. 7 1.1.4.5. Dựa vào phương thức hoàn trả nợ vay .................................................... 7 1.1.5. Quy trình tín dụng ............................................................................................... 7 1.2. Tín dụng cá nhân ........................................................................................................... 8 1.2.1. Khái niệm ............................................................................................................ 8 1.2.2. Đặc điểm.............................................................................................................. 8 1.2.3. Vai trò .................................................................................................................. 9 1.2.3.1. Đối với nền kinh tế .................................................................................. 9 1.2.3.2. Đối với ngân hàng ................................................................................. 10 1.2.3.3. Đối với khách hàng ................................................................................ 11 ix
  11. 1.3. Rủi ro tín dụng ............................................................................................................ 11 1.3.1. Khái niệm .......................................................................................................... 11 1.3.2. Phân loại ............................................................................................................ 12 1.4. Một số tiêu chí đánh giá hoạt động tín dụng............................................................... 12 1.4.1. Doanh số cho vay .............................................................................................. 12 1.4.2. Doanh số thu nợ ................................................................................................ 13 1.4.3. Dư nợ cho vay ................................................................................................... 13 1.4.4. Nợ quá hạn ........................................................................................................ 13 1.4.5. Nợ xấu ............................................................................................................... 13 1.4.6. Tỷ lệ nợ quá hạn ................................................................................................ 14 1.4.7. Tỷ lệ nợ xấu ....................................................................................................... 15 1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến tín dụng cá nhân của ngân hàng ..................................... 15 1.5.1. Môi trường pháp lý ............................................................................................ 15 1.5.2. Tình hình kinh tế xã hội .................................................................................... 16 1.5.3. Đối thủ cạnh tranh ............................................................................................. 16 1.5.4. Nhân tố khách hàng ........................................................................................... 16 1.5.5. Nhân tố ngân hàng............................................................................................. 17 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG BIDV CHI NHÁNH TÂN BÌNH GIAI ĐOẠN 2013 – 2014 ................................................... 19 2.1. Giới thiệu chung về ngân hàng ................................................................................... 19 2.1.1. Lịch sử hình thành ............................................................................................. 19 2.1.2. Bộ máy tổ chức.................................................................................................. 20 2.1.2.1. Bộ máy tổ chức ...................................................................................... 20 2.1.2.2. Chức năng .............................................................................................. 22 2.1.3. Kết quả kinh doanh ........................................................................................... 23 x
  12. 2.1.4. Định hướng phát triển ....................................................................................... 24 2.1.5. Các sản phẩm cho vay khách hàng cá nhân ...................................................... 24 2.2. Thực trạng tín dụng cá nhân tại ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ...................................................................................................................... 25 2.2.1. Tình hình huy động vốn .................................................................................... 25 2.2.2. Tình hình hoạt động tín dụng cá nhân ............................................................... 27 2.2.2.1. Doanh số cho vay và thu hồi nợ cá nhân theo sản phẩm ....................... 29 2.2.2.2. Dư nợ tín dụng cá nhân theo sản phẩm ................................................. 32 2.3. Đánh giá hoạt động tín dụng cá nhân tại ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 ....................................................................................................... 34 2.3.1. Tình hình nợ xấu tín dụng cá nhân theo nhóm nợ............................................. 34 2.3.2. Tỷ lệ nợ quá hạn ................................................................................................ 36 2.3.3. Tỷ lệ nợ xấu ....................................................................................................... 37 2.3.4. Ưu nhược điểm và nguyên nhân ....................................................................... 39 CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ GIẢI PHÁP .................................................................. 42 3.1. Nhận xét ...................................................................................................................... 42 3.2. Giải pháp ..................................................................................................................... 42 3.2.1. Đa dạng hóa sản phẩm ...................................................................................... 42 3.2.2. Thực hiện chính sách lãi suất linh hoạt ............................................................. 43 3.2.3. Đẩy mạnh công tác Marketing .......................................................................... 44 3.2.4. Nâng cao chất lượng cán bộ .............................................................................. 44 3.2.5. Nâng cao cơ sở vật chất..................................................................................... 45 KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 46 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................... 47 xi
  13. LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong quá trình phát triển kinh tế xã hội ở Việt Nam hiện nay, nhu cầu về vốn luôn là vấn đề được ưu tiên hàng đầu để thực hiện các mục tiêu công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Đặc biệt là các NHTM, hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ nên nguồn vốn càng đóng vai trò hết sức quan trọng. Nguồn vốn là cơ sở quyết định đến quy mô hoạt động của ngân hàng nói chung và quy mô của các hoạt động tín dụng nói riêng. Để có thể tạo lập nguồn thu nhập, NHTM phải thực hiện kinh doanh dưới hình thức sử dụng vốn có được và việc đầu tư sinh lợi, mà chủ yếu là cấp tín dụng và các dịch vụ ngân hàng mà chủ yếu là cho vay cá nhân. Với lý do trên tôi quyết định chọn đề tài “Phân tích tín dụng cá nhân tại ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014” với mục đích phân tích tín dụng cá nhân để thấy được những thuận lợi, khó khăn, để từ đó có thể đưa ra giải pháp hợp lý. 2. Mục tiêu nghiên cứu Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về tín dụng cá nhân để bản thân có thể hiểu rõ hơn những vấn đề đã học. Phân tích tín dụng cá nhân của ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình, nêu rõ những kết quả đạt được cũng như những mặt còn hạn chế và nguyên nhân. Tìm hiểu một cách chung nhất về hoạt động của ngân hàng, cũng như đưa ra những nhận xét, đánh giá về ngân hàng một cách khách quan nhất. 3. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu một cách chung nhất về tín dụng cá nhân của BIDV chi nhánh Tân Bình qua 2 năm 2013 – 2014. 4. Phương pháp nghiên cứu Sử dụng tổng hợp các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh… cùng với việc tham khảo sách Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại, Luật các Tổ chức tín dụng 2010, Thông tư 02, mạng Internet và các tài liệu có liên quan. 1
  14. 5. Bố cục khóa luận Gồm có 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận Chương 2: Thực trạng tín dụng cá nhân tại ngân hàng BIDV chi nhánh Tân Bình giai đoạn 2013 – 2014 Chương 3: Nhận xét và Giải pháp 2
  15. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN 1.1. Tổng quan về tín dụng ngân hàng 1.1.1. Khái niệm Theo Nguyễn Minh Kiều (2012): “Tín dụng ngân hàng là quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ ngân hàng cho khách hàng trong một thời hạn nhất định với một khoản chi phí nhất định”. Theo khoản 14 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010: “Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác”. Theo Châu Văn Thưởng, Nguyễn Thành Huyên, Trần Quang Toản (2014): “Tín dụng ngân hàng là việc ngân hàng chấp thuận để khách hàng sử dụng một lượng tài sản (bằng tiền, tài sản thực hay uy tín) trên cơ sở tín nhiệm khách hàng có khả năng hoàn trả gốc và tiền lãi khi đến hạn. Ngân hàng cấp tín dụng bằng các hoạt động cho vay, chiết khấu, cho thuê bảo lãnh và các nghiệp vụ khác”. Ngoài ra, tín dụng còn được hiểu là sự chuyển nhượng tạm thời quyền sử dụng một lượng giá trị được biểu hiện dưới hình thức tiền tệ hay hiện vật, từ người sở hữu sang người sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định và khi đến thời hạn của khoảng thời gian trên, người sử dụng phải hoàn trả lại cho người sở hữu một lượng giá trị lớn hơn. Phần tăng thêm về giá trị được gọi là phần lời hay phần lợi tức. Đây chính là cái giá mà người sử dụng phải trả cho người sở hữu để được quyền sử dụng một lượng tiền tệ hay hiện vật nhất định. Có nhiều cách định nghĩa về tín dụng nhưng tóm lại tín dụng ngân hàng phải chứa đựng ba nội dung chính: Có sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ người sở hữu sang người sử dụng; Sự chuyển nhượng này có thời hạn; Sự chuyển nhượng này có kèm theo chi phí. 3
  16. 1.1.2. Đặc điểm Tín dụng ngân hàng dựa trên cơ sở tín nhiệm, đây là đặc điểm quan trọng nhất. Ngân hàng chỉ cấp tín dụng khi có lòng tin vào việc khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả và có khả năng hoàn trả nợ vay đúng hạn. Còn người đi vay thì tin tưởng vào khả năng kiếm được tiền trong tương lai để trả nợ gốc và lãi vay. Tín dụng là sự chuyển nhượng một tài sản có thời hạn hay có tính hoàn trả. Ngân hàng là trung gian tài chính vừa đi vay vừa cho vay, nên mọi khoản tín dụng của ngân hàng đều có thời hạn, bảo đảm cho ngân hàng hoàn trả vốn huy động. Để xác định thời hạn cho vay hợp lý, ngân hàng phải căn cứ vào tính chất thời hạn nguồn vốn của mình và quá trình luân chuyển vốn của đối tượng vay. Tín dụng phải trên nguyên tắc không chỉ hoàn trả gốc mà phải cả lãi. Nếu không có sự hoàn trả thì không được coi là tín dụng. Giá trị hoàn trả phải lớn hơn giá trị ban đầu, nghĩa là ngoài việc hoàn trả giá trị gốc, khách hàng phải trả cho ngân hàng một khoản tiền lãi, đây chính là giá của quyền sử dụng vốn. Tín dụng là hoạt động tiềm ẩn rủi ro đối với ngân hàng. Việc đánh giá độ an toàn của hồ sơ tín dụng là rất khó vì luôn tồn tại thông tin bất cân xứng, dẫn đến lựa chọn đối nghịch và rủi ro. Ngoài ra việc thu hồi tín dụng không những phụ thuộc vào bản thân khách hàng, mà còn phụ thuộc vào môi trường hoạt động, ngoài tầm kiểm soát của khách hàng như sự biến động về giá cả, lãi suất, tỷ giá, lạm phát và các rủi ro khác. Tín dụng phải dựa trên cơ sở cam kết hoàn trả vô điều kiện. Quá trình xin vay vốn và cho vay diễn ra trên cơ sở pháp lý chặt chẽ như: Hợp đồng tín dụng, hợp đồng thế chấp, cầm cố, hợp đồng bảo lãnh, khế ước nhận nợ…, bên đi vay phải cam kết hoàn trả vô điều kiện khoản vay cho ngân hàng khi đến hạn. 1.1.3. Vai trò 1.1.3.1. Đối với nền kinh tế Thứ nhất, tín dụng ngân hàng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm: Điều này xuất phát từ chức năng kinh tế cơ bản của thị trường tài chính nói chung và thị trường tín dụng ngân hàng nói riêng, đó là quá trình luân chuyển vốn từ những chủ thể có nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi đến những chủ thể tạm thời thiếu hụt nguồn vốn. 4
  17. Nếu không có ngân hàng, thì việc luân chuyển vốn giữa các chủ thể trong nền kinh tế sẽ gặp khó khăn, vốn nhàn rỗi sẽ không được khai thác hiệu quả. Vì vậy kênh luân chuyển vốn qua ngân hàng có ý nghĩa rất lớn trong việc thúc đẩy tăng lượng vốn đầu tư cho nền kinh tế. Tín dụng ngân hàng không chỉ làm tăng vốn mà còn đồng thời giúp phân bổ một cách hiệu quả các nguồn lực tài chính trong nền kinh tế bởi vì những người tiết kiệm thường không đồng thời có cơ hội đầu tư sinh lời cao. Thông qua tín dụng ngân hàng mà vốn từ những người thiếu các dự án đầu tư hiệu quả được chuyển tới những người có các dự án đầu tư hiệu quả hơn nhưng thiếu vốn. Người đi vay và ngân hàng đều nổ lực sử dụng vốn hiệu quả để tránh không trả được nợ dẫn đến việc phát mại tài sản, giải thể hoặc phá sản. Kết quả là kinh tế tăng trưởng, tạo công ăn việc làm và năng suất lao động cao hơn. Thứ hai, là công cụ đều tiết kinh tế xã hôi của đất nước. Thông qua việc đầu tư vốn tín dụng vào những ngành nghề, khu vực kinh tế trọng điểm sẽ thúc đẩy sự phát triển của các ngành nghề, khu vực kinh tế đó, hình thành nên cơ cấu kinh tế hiệu quả. Thông qua lãi suất, tín dụng ngân hàng góp phần lưu thông tiền tệ, ổn định giá trị đồng tiền. 1.1.3.2. Đối với ngân hàng Tín dụng mang lại nguồn lợi nhuận lớn nhất cho ngân hàng. Tín dụng là hoạt động chủ lực, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng tài sản có, khoảng 70% và mang lại nguồn thu nhập chủ yếu cho ngân hàng từ 70 đến 90%. Mặc dù tỷ trọng hoạt động tín dụng đang có xu hướng giảm trên thị trường tài chính, nhưng tín dụng ngân hàng vẫn luôn mang lại lợi nhuận quan trọng đối với ngân hàng. Thông qua hoạt động tín dụng, ngân hàng mở rộng các loại hình dịch vụ khác như thanh toán, thu hút tiền gửi, kinh doanh ngoại tệ, tư vấn…Từ đó đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, tăng lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro khi ngân hàng trung ương thắt chặt chính sách tiền tệ hoặc gặp rủi ro tín dụng. 1.1.3.3. Đối với khách hàng Tín dụng ngân hàng đáp ứng nhu cầu về số lượng và chất lượng vốn cho khách hàng. So với tín dụng thương mại và cho vay nặng lãi thì tín dụng ngân hàng có vai trò 5
  18. quan trọng đối với khách hàng. Với các ưu điểm như không bị hạn chế về thời gian vay, về mục đích sử dụng vốn, nhanh chóng, dễ tiếp cận và có khả năng đáp ứng được nhu cầu vốn lớn nên tín dụng ngân hàng thỏa mãn được nhu cầu đa dạng của khách hàng. Tín dụng ngân hàng góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho doanh nghiệp. So với việc sử dụng vốn chủ sở hữu thì tín dụng ngân hàng ràng buộc trách nhiệm khách hàng phải hoàn trả vốn gốc và lãi trong thời hạn nhất định. 1.1.4. Phân loại Tín dụng ngân hàng có thể phân chia thành nhiều loại khác nhau tùy theo những tiêu thức khác nhau. Theo Nguyễn Minh Kiều (2012) có thể phân loại như sau: 1.1.4.1. Dựa vào mục đích của tín dụng Cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh công thương nghiệp; Cho vay tiêu dùng cá nhân; Cho vay mua bán bất động sản; Cho vay sản xuất nông nghiệp; Cho vay kinh doanh xuất nhập khẩu. 1.1.4.2. Dựa theo thời hạn tín dụng Cho vay ngắn hạn: Là loại cho vay có thời hạn dưới một năm. Mục đích của loại cho vay này thường là nhằm tài trợ cho vay đầu tư vào tài sản lưu động. Cho vay trung hạn: Là loại cho vay có thời hạn từ 1 đến 5 năm. Mục đích của loại cho vay này là nhằm tài trợ cho việc đầu tư vào tài sản cố định. Cho vay dài hạn: Là loại cho vay có thời hạn từ 5 năm trở lên. Mục đích của loại cho vay này thường là nhằm tài trợ đầu tư vào các dự án đầu tư. 1.1.4.3. Dựa vào mức độ tín nhiệm của khách hàng Cho vay không có đảm bảo: Là loại cho vay không có tài sản thế chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh của người khác mà chỉ dựa vào uy tín bản thân khách hàng vay vốn để quyết định cho vay. 6
  19. Cho vay có đảm bảo: Là loại cho vay dựa trên cơ sở các bảo đảm cho tiền vay như thế chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh của một bên thứ ba nào khác. 1.1.4.4. Dựa vào phương thức cho vay Cho vay theo món; Cho vay theo hạn mức tín dụng; Cho vay theo hạn mức thấu chi. 1.1.4.5. Dựa vào phương thức hoàn trả nợ vay Cho vay chỉ có một kỳ hạn trả nợ hay còn gọi là cho vay trả nợ một lần khi đáo hạn; Cho vay có nhiều kỳ hạn trả nợ hay còn gọi là cho vay trả góp; Cho vay trả nợ nhiều lần nhưng không có thời hạn trả nợ cụ thể mà tùy khả năng tài chính của mình người đi vay có thể trả nợ bất cứ lúc nào. Ngoài ra, có thể phân loại tín dụng dưa vào đối tượng, gồm: Tín dụng cá nhân và tín dụng doanh nghiệp. 1.1.5. Quy trình tín dụng Hầu hết các ngân hàng đều tự thiết kế cho mình một quy trình tín dụng cụ thể, theo Nguyễn Minh Kiều (2012) thì quy trình tín dụng gồm các bước sau: Bước 1: Lập hồ sơ đề nghị cấp tín dụng: Là khâu căn bản đầu tiên của quy trình cấp tín dụng, nó được thực hiện ngay sau khi cán bộ tín dụng tiếp xúc với khách hàng có nhu cầu vay vốn. Đây là khâu quan trọng vì nó là khâu thu thập thông tin làm cơ sở để thực hiện các khâu sau, đặc biệt là khâu phân tích và ra quyết định cho vay. Tùy theo quan hệ giữa khách hàng và ngân hàng, loại tín dụng yêu cầu và quy mô tín dụng, cán bộ tín dụng hướng dẫn khách hàng lập hồ sơ vay vốn với những thông tin yêu cầu khác nhau. Bước 2: Phân tích tín dụng: Là phân tích khả năng hiện tại và tương lai của khách hàng trong việc sử dụng vốn tín dụng, khả năng hoàn trả và khả năng thu hồi vốn vay cả gốc và lãi. Bước 3: Quyết định và ký hợp đồng tín dụng: Trong khâu này, ngân hàng sẽ ra quyết định cho vay hoặc từ chối cho vay đối với một hồ sơ vay vốn của khách hàng. Đây 7
  20. là khâu cực kỳ quan trọng trong quy trình tín dụng vì nó ảnh hưởng rất lớn đến các khâu sau và ảnh hưởng đến uy tín, hiệu quả hoạt động tín dụng của ngân hàng. Bước 4: Giải ngân: Là khâu tiếp theo sau khi hợp đồng tín dụng đã được ký kết, phát tiền vay cho khách hàng trên cơ sở mức tín dụng đã cam kết trong hợp đồng. Bước 5: Giám sát tín dụng: Đây là khâu khá quan trọng nhằm mục tiêu bảo đảm cho tiền vay được sử dụng đúng mục đích cam kết, kiểm soát rủi ro tín dụng, phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những sai phạm có thể ảnh hưởng đến khả năng thu hồi nợ sau này. Bước 6: Thanh lý hợp đồng tín dụng: Đây là khâu kết thúc quy trình tín dụng, khâu này có thể xảy ra khi khách hàng vi phạm hợp đồng hoặc do khoản vay đã đến hạn. Khâu này gồm có các việc cần xử lý gồm thu nợ cả gốc và lãi, tái xét hợp đồng tín dụng và thanh lý hợp đồng tín dụng. 1.2. Tín dụng cá nhân 1.2.1. Khái niệm Trên cơ sở định nghĩa “Tín dụng ngân hàng” và trong phạm vi nghiên cứu của khóa luận, đối tượng khách hàng là cá nhân và hộ gia đình, vì vậy Tín dụng cá nhân là hình thức tín dụng mà trong đó ngân hàng đóng vai trò là người chuyển nhượng quyền sử dụng vốn của mình cho khách hàng là cá nhân hoặc hộ gia đình sử dụng trong một thời hạn nhất định phải hoàn trả cả gốc và lãi với mục đích phục vụ đời sống hoặc phục vụ sản xuất kinh doanh. Theo ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, cấp tín dụng bán lẻ là việc cấp tín dụng cho khách hàng bán lẻ bằng các nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, bảo lãnh và các nghiệp vụ khác. Trong đó, khách hàng bán lẻ là cá nhân và hộ gia đình. Từ đó ta có thể rút ra kết luận, tín dụng cá nhân là sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ ngân hàng cho khách hàng là cá nhân hoặc hộ gia đình trong một thời hạn nhất định với nguyên tắc hoàn trả cả vốn và lãi. 1.2.2. Đặc điểm Hầu hết các khoản tín dụng cá nhân có quy mô nhỏ nhưng số lượng khoản vay lớn, do tín dụng cá nhân đáp ứng nhu cầu của các cá nhân và hộ gia đình nhằm mục đích tiêu dùng hoặc sản xuất kinh doanh nhỏ, nên quy mô của một khoản vay tương đối nhỏ so với 8
nguon tai.lieu . vn