Xem mẫu
- __------
'1'-
. '. . . . .
~1th-------------_~~~.~.~~~
":&
,
:, "
'-"
TRUONG D~I HOC MO TP.HCM·
------~.-
KHOA KE TOA.N - KIEM TOA.N
.-
-'.... ~
KHOAL HIEP
•
;t. , _..... _ ""
KIEM SOAT NOI BO HO~T DONG MUA HANG,
TON TRUvA THANH ToAN TAl
• CONG TY TNHH
, ,If.
MTVGIOLOC
Giao vien hmmg din: Co Ngo Ngqc Linh
Sinh vien thl1c hi~n: TrlfO'llg Thj PhlfO'llg
HAng
MSSV: 1054040099
.'
TP.HCM, ngay 07 thang 05 nam 2014.
--------~~~~.~.~~~--------
~~------ ------~~.
~-~--------~--.-.---~------------------ ..- - - - - - - - - - - - - - - - - - ----~~---.-
- DANH SACH sa DO
Sa db 1: Chu trinh mua hang, tbn tm va thanh toan .................................................... 12
Sa db 2: Sa db t6 chuc b9 may quim ly cua cong ty .................................................... 22
Sa db 3: Quy trinh mua hang t~i cong ty TNHH MTV Gi6L6c .................................. 35
Sa db 4: Tach bi~t chuc nang trong qua trinh mua hang ............................................. 41
I=
- KIEM SOAT NOI BO HO~ T DONG 'MUA HANG, TON TRU vA
, A ,
.
~
THANH TOAN TAl CONG TY TNHH MTV GIO LOC
I. Ly do ch9n d~ tai ............................................................................................ i
II . · ngh'len cuu ...................................................................................... 11
M l,lC t leuA A , ••
III. Phuong phap nghien cuu............................................................................... ii
IV . . h'lenCuu
Pha.mvlng , ...................................................................................... 111
~ .. .
V.
, .
Ket cau .......................................................................................................... iii
- .
MUC LUC: .
pHAN I: L Y THUYET NEN TANG ..................................................................... 1
? ' \ , ?
1.1. Tong quan ve h~ thong kiem soat nQi hq ................................................................... 1
1.1.1. Khai ni~m ki~m soat n¢i b¢ trong k€ toan .......................................................... 1
1.1.2. Dinh nghla v~ KiSm soat n¢i b¢ theo COSO ...................................................... 1
L1.2.1. KiSm soat n¢i b¢ la m¢t qua trinh ............................................................... 2
1.1.2.2. Con nguai. ................................................................................................... 2
1.1.2.3. Dam bao hgp ly ...........................................................................................2
1.1.2.4. Cae mve tieu ............................................................................................... 3
1.1.3. Qua trinh hinh thanh va phat tri~n .................................................................... 3
1.1.3.1. Qua trinh hinh thanh ................................................................................... 3
1.1.3.2. Quy trinh sO(;ln thao ......................................... ,........................................... 5
1.1.3.3. C£u true eua bao eao COSO (1992) ............................................................ 6
1.2. Cae
, .
bo phSD coa he thong kiem soat noi bo ............................................................. 7
• • • ¥ •
1.2.1. Moi truang kiem soat. ........................................................................................ 7
1.2.2. Dooh gia rui ro ................................................................................................... 9
1.2.3. HO(;lt d¢ng ki~m soat .......................................................................................... 9
L2.4. Thong tin va truy~n thong .................................................................................. 9
1.2.5. Giam sat ........................................................................................................... 10
L2.6. M5i quan h~ gifra eae b¢ ph{'m hgp thanh h~ th5ng ki~m soat n¢i b¢ ............. 11
1.3. Ki~m soat nqi bq ho~t dqng mua hang, tan trii', thanh toan ................................. 11
---------- - - - -
- 1.3.1. Quy trinh mua hang, t6n trfr va thanh tooo ......................................................... 11
1.3.2. Rui ro .................................................................................................................. 12
1.3.3. Ki€m soat n9i b9 ................................................................................................. 13
1.3.3.1. M\lc tieu ...................................................................................................... 13
1.3.3.2. Thu t\lC ki€m soat ....................................................................................... 15
1.3.3.2.1. Nhfrng thu t\lC ki~m soM chung ..................................................... 15
a. Phan chia trach nhirm tlay tli1....•..•..•••••.•..•........•................•...•...•. 15
b. "~J ' h x U" I'y th ong
1T,'e;{m soa't qu a' trln At'
In .............................................. . 15
? ,
c. Kiem soot v{it chat .......................................................................... 17
d. Phon tich Ta soot ............................................................................ 17
1.3.3.2.2. Nhfrng thu t\lC ki€m soM C\l th€ trong tung giai dO
- 11.2.2. Danh gia rui ro ................................................................................................... 28
11.2.3. Ho~t dQng ki~m soat.......................................................................................... 30
11.2.4. Thong tin va truy~n thong ................................................................................. 32
IL2.5. Giam sat. ............................................................................................................34
11.3. Ki@m soat ni}i hi} ho~t oQng mna hang, tAn trfr va thanh toan t\li Cong ty
TNHH MTV Gio Loc ..............................................................................................35
IL3.1. D~c di~m cua ho~t dQng mua hang, tbn tm va thanh toan t~i cong ty ........... 35
11.3.2. Cac quy dinh cua vi~c mua hang, tbn tm va thanh toan ................................ 37
IL3.2.1. Mua hang ............................................................................................. 37
11.3.2.2. Tbn tm ................................................................................................. 38
IL3.2.3. Thanh toan ........................................................................................... 39
IL3.3. Cac rui ro co th~ xay ra d6i vai chu trinh mua hang, tbn tn! va thanh toan ... 39
11.3.4. Ki~m soat nQi bQ ho~t dQng mua hang, tbn trtl' va'thanh toan ....................... .40
11.3.4.1. Chinh sach ........................................................................................... 40
IL3.4.2. Thu tl).c ................................................................................................. 41
IL3.5. Chung til ......................................................................................................... 45
11.4. Minh h9a KSNB ho~t oi}ng mna hang, tAn trfr va thanh toan ............................46
pRAN III: NIlAN xET vA KIEN NOHl ............................................................ 51
- KIEM SOAT NQI BQ HO~ T DQNG MUA HANG, TON TRU vA
, A ,
.
X
THANH TOAN TAl CONG TY TNHH MTV GIO LOC
l Ly do ch{Jn d€ tiU
MQi t6 ehue d~u mong mU6n ho?t dQng eua dan vi minh huu hi~u va hi~u qua,
bim e{lO tai ehinh dang tin e~y, tuan thu phap lu~t va cae quy dinh. Tuy nhien, luon ti~m
~n rui ro Ia co nhung yeu kern ho{ie sai ph?ffi do nha quan Iy, dQi ngu nhan vien hay ben
thu 3 thgc hi~n gay ra thi~t h?i hay giam hi~u qua ho?t dQng cua t6 ehue. Vi~e xay dlJllg
h~ th6ng ki~m soat nQi bQ la mQt trong nhUng bi~n phap rAt quan trQng vi chung giup t6
ehue d?t duqe cac m\lc tieu.
Ben e?nh do hi~u duqc ban chAt, nitm bitt duqe quy trinh eua h~ th6ng ki~m soat
nQi bQ Ia mQt trong nhUng vAn d~ quan trQng trong ki~m toano No khong nhUng quyet
dinh thai gian rna con phk nao quyet dinh den chAt luqng cua mQt eUQc ki~m toano
Nh~ thAy duqc tfun quan trQng cua vi~c tim hi~u h~ th6ng ki~m soat nQi bQ, no
khong nhung giup nguai lam ki~m toan tiet ki~m duqe thai gian, chi phi va con giup eho
cae dan vi giam thi~u duqc rui ro thi~t h?i cho dan vi minh, tac gia da di sau nghien elm:
"Kiim sotit niH b9 hO(lt d{jng mua hlmg, tOn trO:, va thanh totin t(li Cong (V TNHH
MTV GiO Lac".
- II M!lc tieu nghien cu-u
Tim hi~u tbng quat v~ h~ th6ng ki~m soat n9i b9 cua Cong ty TNHH MTV Gi6
L6c vai nganh ngh~ kinh doanh d~t bi~t la nha hang chuyen cung cAp dich V\l an u6ng,
mrac giai khat. Sau khi tim hi~u tbng quat tac gia di sau nghien cuu ki~m soat n9i b9 ho
- IV. Ph(lm vi nghien cu-u
Cong ty rna tac ghi ch9n la mQt dO'n vi chuyen cung dp djch V1,l an u6ng, nu&c
giai khat. Sau khi tim hi€u t6ng quat vS h~ th6ng ki€m soat nQi bQ tac gia da dimg i!.li
nghien ctm a chu trinh mua hang, tbn tru va thanh toan t?i dan vi.
Trong thai gian s~p t&i, c6 cO' hQi tac gia se nghien elm h~ th6ng ki6m soat ni)i bi)
a nhung eong ty kinh doanh nhung nganh ngh8 khae va se rna ri)ng nghien elm a nhli:ng
ehu trinh kh'k.
v. Kit eliu
Gbm 3 ph~n:
• Ph5n I: Ly thuy~t n~n tang
• Phin II: Ki8m soat ni)i bi) ho?t di)ng mua hang, tbn tru va thanh toan t?i Cong ty
TNI-II-I MTV Gi6 L6e
• Ph5n III: Nh~n xet va ki~n nghi
iii
- Kh6a lu~n tBt nghi~p
PHAN I:
LY THUYET NEN TANG
1.1. TAng quan v~ h~ thBng ki~m soat n{H hi}
I. 1.1. Khai ni~m ki~m soM nQi bQ tfong k~ toan
Thu{it ngu vS ki~m soat nQi bQ g6m hai thanh ph.1n la Ki~m soM va nQi bQ.
• Kdm said: Chu§.n mve k~ toan Vi~t Nam s6 07 "K~ toan cae khoan d.1u tu vao
eong ty lien k~t" da dinh nghla: Ki~m soM la quySn chi ph6i cae ehfnh saeh tai
ehinh va hO{lt dQng eua doanh nghi~p nh~m thu duge Igi fch kinh t~ til cae hO{lt
dQng eua doanh nghi~p d6.
• N9i b9: Theo tu diSn ti~ng Vi~t e6 nghla la: "thuQe vS hay lien quan d~n ca cAu
cua mQt t6 chuc".
Du6i g6c dQ nha qmin ly, qua trinh nh{in thuc va nghien cuu kiSm soat nQi bQ da d§n
d~n sv hinh thflnh nhi6u dinh nghla khac nhau. Hi~n nay, 'dinh nghla dugc ch~p nh{in
fQng rai nh~t la iljnh nghia cua COSO.
1.1.2. Dinh nghla v6 Ki~m soat nQi bQ thea COSO
Theo COSO: "KiSm soat nQi bQ la mQt qua trinh bi chi ph6i boi nguai quem lv,
hoi d6ng quem tri va cae nhan vien cua dan vi n6 duge thi~t l{ip dS cung c~p mQt sv Grim
baa hop iy nh~m d{lt dugc cac mue tieu sau day:
(1) Sv huu hi~u va hi~u qua eua hOl,tt dQng.
(2) Sv tin c{iy cua bao cao tM chinh.
(3) Sv tui'm thu phap lu{it va cac quy djnh."
Trong dinh nghla tren, c6 b6n khai ni~m quan tf9ng dn luu y d6 la: qua trinh, con nguai,
dam bao hgp ly va mvc tieu.
TruO'ng Thi PhuO'Dg Hing Trang 11 S3
- Khoa luin tAt nghi~p
1.1.2.1. KiSm soat nQi bQ 1a mQt qua trinh
Cac ho~t dQng Clla don vi duqc thl,Ic hi~n thong qua qua trinh l~p k~ ho~ch, thl,IC
hi~n va giam sat. DS d~t duqc mvc tieu mong mu6n, dan vi cAn kiSm soat cac ho~t dQng
clla minh, kiSm soat nQi bQchfnh 1a qua trinh nay. KiSm soat nQi bQ khong phai 1a mQt Sl,I
ki~n hay mQt tinh hu6ng rna la mQt chu6i cac ho~t dQng hi~n di~n trong mQi bQ ph~,
quy~n chi;it vao cac ho~t dQng clla t6 chilc va la mQt nQi dung ca ban trong cac ho~t dQng
Clla 16 chilc. Ki€m soat nQi bQ se hfru hi~u khi no 1a mQt bQ ph~n khong tach rai chil
khong phai chilc nang b6 sung cho cac ho~t dQng clla t6 chilc.
1.1.2.2. Con nguai
KiSm soat nQi bQ duqc 1hi~t k~ va v~n hanh boi con nguai, do la HQi d6ng quan
tri, Ban giam d6c, nha quan ly va cac nhful vien trong dan vi. KiSm soat nQi bQ 1a mQt
cong cv duqc nha quan ly sir dVng chil khong thay th~ duqc cho nha quan 1Y. MQt h~
th6ng kiSm soat nQi bQ chi co thS hfru hi~u khi tung thanh vien trong t6 chilc hiSu r5 ve
trach nhi~m va quyen h~n clla minh, chung cAn duqc giai h~n 0 mQt milc dQ nh~t dinh.
1.1.2.3. Dam bao hqp ly
KiSm soat nQi bQ chi co thS cung c~p Sl,I dam bao hqp ly cho cac nha quan 1y trong
vi~c d~t duqc cac mvc tieu cua t6 chilc chil khong thS dam bao tuy~t d6i. Dieu nay xu~t
phat tu nhung h~ ch~ tiem tang trong qua trinh xay dl,Ing va v~n hanh h~ th6ng kiSm
soat nQi bQ, d6 la:
• Nhung sai lAm Clla con nguai khi dua ra cac quy~t dinh
• Sv thong d6ng Clla ca nhan hay Sl,I l~m quyen cua nha quan ly
• Han nua, mQt nguyen t~c ca ban nhfrt trong qua trinh quan 1y la chi phf cho
qua trinh kiSm soat khong thS vuqt qua 1qi ich mong dqi tu qua trinh ki~m soat
d6.
TnrO'ng Thj PhlfO'Dg Hing Trang 2/53
- Khoa lu~n tAt nghi~p
, , _ r .,. 4 r '
Tat ca nhUng dieu tren dan den, trong mQi to chuc, du co d1l dau tu rat nhieu cho
vi~c thi€t k€ va v~n hanh h~ th6ng nhung vfin khfmg thi co dU'(1C he thDng kiim solit n{Ji
b{J holm hao.
1.1.2.4. Cac mvc tieu
M6i don vi thuang co cac mvc tieu ki€m soM c~n d~t dugc d~ tu do xac dinh chi€n
lugc c~n thl!c hi~n. Do co the la mvc W!U chung cho toan don vi, hay 1a mvc tieu cv th~
cho tung ho~t di}ng, tung bi} ph~n trong dan vi. Co th~ chia cac mvc tieu ki~m soat dan vi
dn thi€t l~p thanh 3 nhom:
• Nh6m m1,lC tieu v~ haq,t d(}ng: nh~n m~nh d~n Sl! huu hi~u va hi~u qua cua vi~c
su dVng cac ngu6n ll!c.
• Nh6m m1,lC tieu v~ baa caa tcLi chinh: nh~n m~nh den Hnh trung thl!C va dang
tin c~y cua bao cao tai chinh rna t6 chuc cung c~p.
• Nh6m m1,lC tieu v~ Sll tudn thit: nh~n m~nh den vi~c tuan thu phap l~t va cac
quy dinh.
Ki€m soM ni}i bi} chi cung c~p Sl! bao dam hgp ly r~ng cac nha quan ly vai vai tro
giam sat, vai hanh di}ng kip thai se giup t6 chuc co th~ d~t dugc cac mvc tieu.
1.1.3. Qua trinh hinh thanh va phM tri~n
1.1.3.1. Qua trinh hinh thanh
M9i ho~t di}ng kinh t~ d~u c~n cac ngu6n v6n.Cac kenh cung c~p v6n d1l hinh
thanh tu dt sam va phat tri~n m~ me tu nhung nam cu6i th~ ky 19. Trong do, ngan
hang la kenh cung c~p v6n chu y~u. D~ co th~ cung c~p v6n, ngan hang c~n co buc tranh
tai chinh co th~ tin c~y dugc, rna kh6i di~m 1a Bang can d6i k~ toan. Mu6n v~y, din co
nhung nguai co nang ll!c, di}c l~p dam nhi~m chuc nang xac nh~n tinh trung thl!C va hgp
ly cua cac thong tin tren bao cao tai chinh, tu do co Sl! ra dai cua cac cong ty ki€m toan
di}c l~p.
TrU'O'ng Thj PhU'O'llg Hdng Trang 31 S3
- Khoa luin tAt nghi~p
Khi thl,!C hi~n chuc nang nh?il xet bao cao tai chinh, cac ki~m toan vien da sOm
nh~n thuc duqc r~ng khong dn thi~t, cling nhu khong thl,!c t~ khi yeu du ki~m tra t~t ca
nghi~p v\l kinh t~ phat sinh rna chi din chQn mfiu d~ ki~m tra va d1Ja vao Sl,! tin tucmg cua
h~ th6ng ki~m soat nQi bQ t~i dan vi duqc ki~m toano Vi v~y ki~m toan vien b~t d~u quan
tam d~n ki~m soat nQi bQ..
Thu~t ngu kiim soat n{ji b{j b~t d~u xu~t hi~n trong cUQc cach m~ng cong nghi~p
v6i hinh thuc sa khai ban d~u la ki~m soat ti~n. Do yeu c~u v~ phat tri~n, cac cong ty
cb v6n va tir do dua d~n nhu c~u tang cuang quan ly v6n va ki~m tra thong tin v~ su
d\lng v6n, d~n nam 1929 thu~t ngu ki~m soat nQi bQ duqc chinh thuc d~ c~p trong mQt
cong b6 cua C\lC Dv tru Lien bang hoa ky (Federal Reserve Bulletin). Theo do, ki~m so at
nQi bQ duqc dinh nghla Iii m{jt cong c¥ dd bcw v¢ tiJn va cac tai san khac d6ng thai thuc
day nang cao hi¢u qua hoq,t d{jng, va day la mQt ca s6 d~ ph\lc V\l cho vi~c l~y mfiu thu
nghi~m cua ki~m toan vien.
Nam 1938 Uy ban chung khoan Hoa ky (SEC - Securities and Exchange
Commission) da: ti~n hanh di~u tra va phat hi~n 20 tri~u USD hang t6n kho va nq phai thu
duqc khai kh6ng va han 20% tai san khong hi~n huu trong·th1Jc t€. SEC cho r~g vi~c
tim hi~u ki~m soat nQi bQ khong chi h(;U1 ch€ 6 lInh Vl,!C k€ toan, rna ki~m toan vien cb
co ki€n thuc d~y du han v~ cach thuc rna cac nghi~p V\l tren duqc th1Jc hi~n.
Tru6c th1Jc tr~ng tren, nam 1949 Hi~p hQi k€ toan vien cong chUng Hoa ky
(AICPA American Institute o/Certified Public Accountants) da: cong b6 cong trinh d~u
tien nghien cuu v~ ki~m soat nQi bQ v6i nhan d~: "Ki~m soat nQi bQ, cac nhan t6 c~u
thanh va t6 quan trQng d6i v6i vi~c qmin tri doanh nghi~p va d6i v6i ki~m toan vien dQc
l~p". Trong bao cao nay, AICPA da dinh nghia ki~m soat nQi bQ la: " ... ea e~u t6 ehue va
cae bi~n phap, each thuc lien quan duqc eh~p nh?il va th1Je hi~n trong mQt t6 chuc d~ bao
v~ tai san, ki~m tra s1J ehinh xae va dang tin c~y eua s6 li~u k€ toan, thuc dAy ho~t dQng
co hi~u qua, khuy€n khich Sl,! tuan thu cae ehinh sach eua nguai quan lY." Tuy nhien, cae
Truong Thj Phuong HAng Trang 4/53
- Kboa lu~n tat ngbi~p
bao cao vftn mai dung IQ.i nhu la mQt pbU'O'Dg ti~n pb1}c V1} cbo ki~m toan vi en trong
kiSm tOM bao cao tai chinh.
Vao nhung th~p nien 1970 - 1980 n8n kinh t8 phat triSn mQ.nh keo theo do la cac
V\l gian l~n ngay cang tang, quy rna ngay cang 16'0 gay ra nhung t6n thAt n~ng n8 cho n8n
kinh t8. D~c bi~t la V\l tai ti8ng chinh tri Watergate, Qu6c hQi Boa ky dff phat hi~n ra rAt
nhi8u cac hOQ.t dQng v~n d9ng tranh cu trai phep va rna ti8n lien quan d8n nuac ngoai.
Tmac tinh hinh tren nam 1985 try ban COSO duQ'c thilnh l~p duai S\l' ba.o trQ' cua nam t6
chuc ngh8 nghi~p. Nam t6 chuc do la:
• Bi~p h9i K8 toan vien cang chUng Boa Ky (AI CPA)
• Bi~p h9i k8 toan Boa ky (AAA American Accounting Association)
• Bi~p h9i Qmin trj vien tai chinh (FEI - Financial Executives Institute)
• Bi~p h9i K8 tOM vien quan tri (IMA Institute of Management Accountants)
• Bi~p h9i KiSm toan vien nQi b9 (IIA - Institute ofIntemal Auditors)
Sau khi dUQ'c thanh l~p try ban COSO b~t d~u qua trinh soQ.ll thao.
1.1.3.2. Quy trinh sOQ.n thao
Bao cao COSO duQ'c th\l'c hi~n qua 7 giai dOQ.n sau:
• Giai do\,n 1: Thu th~p cac tai li~u tmac khi uy ban COSO ra dai
• Giai do\,n 2: Phong vAn
• Giai do\,n 3: G6'i bang cau hoi
• Giai do\,n 4: T6 chuc h9i thao
• Giai do\,n 5: D\l' thao bao cao
• Giai do\,n 6: KiSm nghi~m th\l'c t8
• Giai do\,n 7: Sua d6i va hoiln thi~n d\l'thao
Sau m9t thai gian dai lam vi~c, d8n nam 1992 COSO dff phat hilnh Bao cao. Bao
cao COSO nam 1992 la tai li~u d~u tien tren th8 giai dff dua ra khuan mftu ly thuy8t v8
TrU'(yog Thi PhU'ong Hing Trang 5/53
- Khoa lu~n tAt nghi~p
ki~m smit nQi bQ mQt cach a~y au va co h~ thtmg. coso ail ainh nghia a~y du v~ ki~m
soat nQi bQ va dung til Kiim soal n(ji b(j thay vi Kiim soal n(ji b(j vJ ki loan. Bao cao
coso dua ra nam bQ ph~ cua ki~m soat nQi bQ bao g6m moi truang ki~m soat, danh gia
rui ro, cac hO!;lt dQng ki~m soat, thong tin truy~n thong va giam sat.
1.1.3.3. C~u truc cua bao cao coso (1992)
G6m 4 ph~n:
Ph§n 1: Tom t~t danh cho nguai di~u hanh
Cung dp cM nhin t6ng quat v~ ki~m soat nQi bQ (; mirc dQ danh rieng cho cac nha
quim ly cao c~p va giam d6c di~u hanh, va cac co quan quan ly nha nuac.
Ph§n 2: Khuon mllu cua ki~m soat nQi bQ
La nQi dung co ban cua bao cao COSO, trong do dinh nghla v~ ki€m soat nQi bQ,
cac nhan t6 hqp thanh cua ki€m soat nQi bQ va cac tieu chuAn d€ giup Ban giam
d6c, nha quan ly va cac a6i tuqng nghien cUu d€ thi€t k€, v~ hanh hay d€ danh
gia h~ th6ng ki€m soat nQi bQ.
Phin 3: Bao cao cho d6i tuqng ben ngoai
La tai li~u b6 sung nhftm huang dlln cho cac t6 chirc cAn bao cao v~ ki€m soat nQi
bQ cho ben ngoai.
Phin 4: Cong Clf danh gia h~ th6ng ki~m soat nQi bQ
Dua ra cac huang dlln, gqi y thi~t thlJc cho vi~c aanh gia h~ th6ng ki€m soat nQi
bQ.
);> Bao cao COSO nam 1992 la tai Ii~u diu tien tren th~ giOi nghien cuu va djnh
nghia v~ ki~m soat nQi bQ mQt cach diy do va co h~ thAng.D~c di~m nai b~t coa
bao cao nay la cung cAp mQt tim nhin rQng va mang tinh quan trj, trong do
TrU'O'ng Thj PhU'O'Dg Hing Trang 6/53
- Khoa luin tAt nghi~p
ki~rn soat n(}i b(} khong chi la vin d@ lien quan d@n bao cao tai chinh rna duq'c
rna r(}ng ra cho cac phuong di~n ho~t d(}ng va tuan thu.
1.2. Cac b(} phin cua h~ thAng ki~rn soat n(}i b(}
H~ th6ng ki~m soM nQi bQ bao g6m 5 bQ ph~n c6 m6i lien h~ ch~t che v6i nhau:
• Moi truang ki~m soat
• Danh gili rui ro
• Ho:;tt dQng ki~m soat
• Thong tin va truy~n thong
• Giam sat
1.2.1. Moi truang ki~m soat
Moi truang ki~m soat phan anh sAc thai chung cua mQt t6 chuc, tac dQng d~n y
thuc cua cua mQi nguai trong dan vi, la n~n tang cho cac bQ ph~ khac trong h~ th6ng
ki~m sm11 nQi bQ.
Moi truang ki~m soM chiu anh huang cua van h6a va lich sir cua t6 chuc va nguQ'c
l:;ti n6 l:;ti fmh huang d~n '1 thuc cua nhan vien trong t6 chuc' d6. Cac dan vi c6 h~ th6ng
ki~m soat nQi bQ huu hi~u thuang c6 cac nhan vien du nang l\lC, dUQ'c hulk luy~n quan
di~m v~ tfnh trung th\lC va y thuc v~ vi~c ki~m soat. Quan di~m nay do d,p quan 1'1 cao
nhAt thi~t l~p thong qua xay d\lllg va ban hanh cac chinh sach nhu ban Quy tAc ung xu,
trong d6 c6 dua ra cac gia tri d:;to duc rna cac thanh vien phai tuan thu d~ d:;tt mvc tieu
chung cua dan vi.
Cac nhan t6 cua moi truang ki~m soat bao g6m:
Tinh chinh trl!c va cac gia tr{ dgo dirc: la nhan t6 quan trQng cua moi truang ki~m
soM, n6 tac dQng d~n vi~c thi~t k~, th\lc hi~n va giam sat cac nhan t6 khac cua ki~m soat
nQi bQ. Thai dQ va S\l quan tam cua cac nha quan 1'1 cAp cao d6i vai ki~m soM nQi bQ huu
hi~u phai dUQ'c Ian toa d~n toan doanh nghi~p. Ben c:;tnh do S\l huu hi~u cua ki~m soat nQi
TrU'O'ng Thj PhU'O'Dg Ring Trang 7/53
- Khoa lu~n tat nghi~p
hQ khong th~ chi tl,lO hai tinh trung thgc va cac gia tri dl,lo duc cua nhfrng nguai sang l~p,
nguai qmin Iy rna Ia cua toan hQ nhful vien trong dan vi.
Cam kit v~ nang hlc: nang 19c phan anh ki~n thuc va ky nang c~n thi~t d~ hoan
thanh rnQt nhi~rn V\l nhlh dinh. Ki~n thuc va ky nang c~n co d6i vai tung nhi~rn V\l ph\l
thuQc VaG sg xet doan cua nha quan Iy v~ cac rn\lC tieu cua doanh nghi~p, v~ chi~n Iugc
va k~ hOl,lch d~ dl,lt dugc rn\lc tieu do.
H(ji d6ng quan trf va Uy ban kiim toan: Moi truang ki~rn soat chiu aM huang
dang k~ hai HQi d6ng quan tri va try han ki~rn toan. Tinh hilu hi~u cua nhan t6 nay ph\l
thuQc VaG sg dQc I~p cua HQi d6ng quan tri va try han ki~rn toan vai Ban di~u hanh, kinh
nghi~rn va vi tri cua cac thanh vien trong hQi d6ng quan trl, rnuc dQ tharn gia, rnuc dQ
giarn sat va cac hanh dQng cua hQi d6ng quan tri d6i vai hOl,lt dQng cong ty. Ben cl,lllh sg
dQc I~p, sg t~n tam, huang dftn va giarn sat vi~c thlJc hi~n cua nguai qulin Iy la nhan t6
thi~t y~u d~ ki~rn soat nQi hQ huu hi~u.
Triit iy quan iy va phong cach di~u hanh cua nha quan iy: dugc th~ hi~n thong
qua thai dQ, quan di~rn cua nguai quan Iy v~ vi~c I~p va trinh hay hao cao tai chinh, vi~c
Iga chQn cac chinh sach k~ toan, cac uac tinh k~ toan, va ~~ vi~c phan nhi~rn k~ toan
vien.
Co cciu t6 chtfc: cung clip khuon kh6 rna trong do cac hOl,lt dQng cua doanh nghi~p
dugc I~p k~ hOl,lch, thlJc hi~n, ki~rn soat va giarn sat. f)~ thi~t I~p co cfru t6 chuc thich
hgp, ctln chu y cac nQi dung sau: xac dinh ro quy~n hl,ln va trach nhi~rn chu yeu d6i vai
rung hOl,lt dQng, xac dinh cfrp h~c c~n hao cao thich hqp.
Phiin dfnh quy~n hc,m va trach nhir?m: la vi~c xac dinh rnuc dQ tv chu, quy~n hl,ln
cua rung ca nhan hay tung nhorn trong vi~c d~ xulit va giai quy~t vfrn d~, trach nhi~rn hao
cao d6i vai cac clip co lien quan.
Chinh sach nhiin Sl,f va vir?c ap d'(Jng vao thl,fc Ii: Chinh sach nhan sg la thong di~p
Clla doanh nghi~p v~ yeu c~u d6i vai dnh chinh trgc, hanh vi dl,lo duc va nang Igc rna
TrU'O'Dg Thi PhU'O'Dg Hing Trang 81 S3
- Khoa lu~n tAt nghi~p
; ,
doanh nghi~p mong dgi tir nhfm vien. Chinh sach nay dugc bieu hi~n trong th"t!C te thong
qua vi~c tuy~n dl,mg, huang nghi~p, dao t~o, danh gia, tu v~n, d¢ng vien, khen thuang va
kYlu~t.
1.2.2. Dauh gia rui ro
M6i don vi luon phai d6i pho vai hang lo~t rui ro tir ben trong ldn ben ngoai. Di6u
ki~n tien quy~t d8 dauh gia rui ro la thi~t l~p ml,lc tieu. Ml,lc tieu phai dugc thi~t l~p a cac
muc d¢ khac nhau va phai nh~t quau. Danh gia rui ro la qua trinh nh~n d~ng va phan tich
nhfrng rui ro anh huang d~n vi~c d~t dugc ml,lc tieu, tir do co th6 quan tri dugc rui roo Do
di6u ki~n kinh t~, d~c di8m va ho~t d¢ng kinh doanh, nhung quy djnh luon thay d6i, nen
ca ch~ nh~n d~ng va d6i pho rui ro phai lien k~t vai sv thay d6i nay.
1.2.3. Ho~t d¢ng ki~m soat
La t~p hgp cac chinh sach va thu tl,lC dam bao cho cac chi thi cua nha qmin ly dugc
thvc hi~n, la cac hilnh d¢ng dn thi~t thvc hi~n d8 d6i pho vai rui ro de dQa d~n vi~c d~t
dugc ml,lc tieu cua t6 chuc. Ho~t d¢ng ki8m soat t6n t~i a mQi b¢ ph~n va mQi c~p d¢ t6
chuc trong m¢t dan vi. Ho~t d¢ng ki8m soat co th~ giup d~t dugc Cel ba nhom ml,lc tieu
ho~t d¢ng, tai chinh va tuan thu.
Ho~t d¢ng ki8m soat bao gbm: Chinh sach ki8m soat va thu tl,lC ki8m soat. Chinh
sach ki~m soat la nhung nguyen t~c cfuI lam, la ca sa cho vi~c thvc hi~n cac thu tl,lC ki8m
soat.Con thu tl,lC ki8m soat la nhung quy dinh Cl,l th8 d8 thvc thi chinh sach ki8m soat.
1.2.4. Thong tin va truy6n thong
Thong tin
MQi b¢ ph~n va ca nhan trong doanh nghi~p d6u phai co nhfrng thong tin cfuI thi~t
giup thvc hi~n trach nhi~m cua minh. Vi v~y, nhUng thong tin dn thi~t phai dugc xac
TrlfO'Dg Thi PhlfO'Dg Hing Trang 9/53
- - - - _...... _-
- Khoa lu~n tAt nghi~p
dinh, thu th~p va truy~n d~t t6i nhung cac nhan, be> ph~n co lien quan me>t cach kip thai
va thich hqp. T~t ca cac thong tin thu th~p duqc dil co ngu6n g6c tu ben trong hay ben
ngoai, tai chinh hay phi tai chinh d~u dn thi~t cho ca ba m\lC tieu cua doanh nghi~p.
Yeu du d6i v6i thong tin:
• Phcii thich h9"p: tuc nhung thong tin phai phil hqp v6i yeu du ra quy~t dinh
cua nha quan IY.
• Phcii kip thai: tuc la thong tin phai kip thai, khi yeu cAu.
• Phcii c(lp nh(lt: tuc thong tin phai dam bao co cac s6 li~u m6i nh~t.
• Phcii chinh xac va dJ dang truy c(lp.
TruyJn thong
Truy~n thong la thue>c tinh cua thong tin. La vi~c trao d6i va truy~n d~t cac thong
tin cAn thi~t t6i cac ben co lien quan ca trong Idn ngoai d
1.2.5. Giam sat
La qua trinh dAnh gia ch~t Iuqng cua h~ th6ng ki~m soat ne>i be> thea thai gian.
Giam sat bao g6m giam sat thuang xuyen va giam sat dinh kyo
M\lc tieu cua vi~c giam sat la nh~m bao v~ h~ th6ng ki~m soat ne>i be> Iuon ho~t
de>ng huu hi~u do v~y cAn giam sat t~t ca cae ho~t de>ng trong don vi va doi khi con ap
d\lng ca cho cae d6i tuqng ben ngoai nhu nha cung c~p, khach hang ...
Giam sat thuang xuyen: Cae ho~t de>ng giam sat thuang xuyen g~n k~t vao ho~t
de>ng thuang nh~t thi r~t da d~g nhu d6i chieu, chinh hqp va cae ho~t de>ng khac.
Giam sat eJinh k);: Giam sat dinh ky giup don vi danh gia tinh hfru hi~u cua vi~c
giam sat thuang xuyen.
TrlfO'ng Thi PhlfO'Dg H~ng Trang 10/53
- Kh6a lu,n tat nghifp
1.2.6. MBi quan h~ giita cac bo ph~n hgp thanh h~ thBng ki~m soat noi bO
Cac bo ph~n tren co quan h~ chi;i.t che v6i nhau. Nha qmin ly cfuI thi~t l~p cho dan
vi mot moi truang ki~m soat tBt, phil hgp nhAt ben c~nh do cling c
nguon tai.lieu . vn