Khóa luận tốt nghiệp Hóa học: Xây dựng tiêu chuẩn kiểm nghiệm nguyên liệu và cao chiết từ quế (Cinnamomum Cassia bl.) họ long não (Lauraceae) và xạ can (Belamcanda Chinensis (l.) dc) họ lay ơn (Iridaceae)

Bộ Giáo Dục & Đào Tạo Trường Đại Học Sư Phạm TP. Hồ Chí Minh Khoa Hóa  KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN HÓA HỌC CHUYÊN NGÀNH: HÓA HỮU CƠ XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN KIỂM NGHIỆM NGUYÊN LIỆU VÀ CAO CHIẾT TỪ QUẾ (Cinnamomum cassia Bl.) HỌ LONG NÃO (Lauraceae) VÀ XẠ CAN (Belamcanda chinensis (L.) DC) HỌ LAY ƠN (Iridaceae) Người hướng dẫn khoa học: ThS. DƯƠNG THỊ MỘNG NGỌC Người thực hiện: : HOÀNG THỊ MAI TP. Hồ Chí Minh - 2013 i LỜI CẢM ƠN  Trong suốt quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp này, được sự hướng dẫn tận tình của quý thầy cô và các anh chị, các bạn cùng thực hiện khóa luận, đề tài ở Trung tâm Sâm và Dược Liệu TP. Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện giúp em hoàn thành tốt khóa luận này. Em xin gởi lời cảm ơn chân thành đến: Gia đình đã ủng hộ tinh thần, vật chất và tạo điều kiện cho em trong những năm học vừa qua và trong suốt quá trình làm khóa luận. Các thầy cô Khoa Hóa học trường ĐH Sư Phạm TP.HCM đã tận tụy dạy dỗ em trong suốt khóa học tại trường. PGS.TS. Trần Công Luận, Giám Đốc Trung tâm Sâm và Dược Liệu đã tạo điều kiện cho em hoàn thành khóa luận. Cô ThS. Dương Thị Mộng Ngọc và chị Nguyễn Thị Ngọc Đan là người trực tiếp hướng dẫn truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm và tạo điều kiện tốt nhất để em thực hiện tốt khóa luận này. Cô Nguyễn Thị Hoa, chị Lâm Thị Bích Thảo, anh Bùi Thế Vinh và quý thầy cô, anh chị trong trung tâm Sâm và Dược Liệu đã hết lòng giúp đỡ và tạo điều kiện tốt nhất trong thời gian em thực hiện khóa luận của mình. Các bạn sinh viên trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên, ĐH Nông Lâm TP.HCM và các bạn sinh viên cùng lớp đã giúp đỡ, chia sẻ kinh nghiệm học tập và vui buồn trong suốt thời gian cùng em làm khóa luận tại Trung tâm. Sinh viên thực hiện HOÀNG THỊ MAI ii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii MỤC LỤC................................................................................................................iii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT........................................ vi DANH MỤC CÁC BẢNG..................................................................................... vii DANH MỤC CÁC HÌNH....................................................................................... ix Phần 1: ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................10 Phần 2: TỔNG QUAN............................................................................................13 1. GIỚI THIỆU VỀ CÁC DƯỢC LIỆU............................................................14 1.1. Quế [1,3,6,10,13,21,23,24] ...................................................................................14 1.1.1. Mô tả thực vật ...............................................................................................14 1.1.2. Bộ phận dùng.................................................................................................15 1.1.3. Thành phần hoá học ......................................................................................15 1.1.4. Tác dụng dược lý............................................................................................16 1.1.5. Tánh vị, công năng.........................................................................................16 1.1.6. Công dụng......................................................................................................17 1.1.7. Các bài thuốc có quế......................................................................................18 1.1.8. Các chế phẩm từ quế.....................................................................................20 1.2. Xạ can[1,2,3,6,8,10,14,18,20,22] ..........................................................................21 1.2.1. Mô tả thực vật ...............................................................................................21 1.2.2. Bộ phận dùng.................................................................................................22 1.2.3. Thành phầnhoá học.......................................................................................22 1.2.4. Tác dụng dược lý............................................................................................25 1.2.5. Tính vị và công năng.......................................................................................26 1.2.6. Công dụng......................................................................................................26 1.2.7. Bài thuốc có xạ can ........................................................................................26 1.2.8. Các chế phẩm từ Xạ Can................................................................................30 2. CÁC PHƯƠNG PHÁP CHIẾT[1,3,5,16] ......................................................31 2.1. Chiết lỏng-lỏng......................................................................................................31 2.2. Chiết siêu âm.........................................................................................................31 2.3. Chiết soxhlet..........................................................................................................31 3. ĐỊNH TÍNH BẰNG PHẢN ỨNG HOÁ HỌC[1,3,5,10]...............................31 4. PHƯƠNG PHÁP SẮC KÝ LỚP MỎNG[1,3,12,16].....................................32 5. PHỔ TỬ NGOẠI KHẢ KIẾN (PHỔ UV-VIS)[1,3,4,5,10]..........................33 5.1. Khái niệm...............................................................................................................33 iii 5.2. Đặc điểm ...............................................................................................................33 Phần 3: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................35 1. VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU.............................................................................36 1.1. Đối tượng nghiên cứu...........................................................................................36 1.2. Dung môi- Hoá chất- Trang thiết bị.......................................................................36 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................................37 2.1. Xây dựng tiêu chuẩn kiếm nghiệm nguyên liệu....................................................37 2.1.1. Khảo sát độ tinh khiết của nguyên liệu..........................................................37 2.1.2. Định tính các hợp chất hoá thực vật của nguyên liệu ...................................39 2.1.3. Định lượng các hợp chất hóa thực vật trong nguyên liệu.............................40 2.2. Xây dựng tiêu chuẩn kiểm nghiệm cao Quế và cao Xạ Can..................................43 2.2.1. Khảo sát độ tinh khiết của cao Quế và cao Xạ Can........................................43 2.2.2. Định tính các hợp chất trong cao Quế và cao Xạ Can....................................44 2.2.3. Định lượng các hợp chất trong cao Quế và cao Xạ Can ................................47 Phần 4: KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN......................................................................52 1. XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN KIỂM NGHIỆM NGUYÊN LIỆU QUẾ VÀ XẠ CAN ...................................................................................................................53 1.1. Khảo sát độ tinh khiết của nguyên liệu.................................................................53 1.1.1. Độ ẩm.............................................................................................................53 1.1.2. Độ tro toàn phần............................................................................................53 1.1.3. Độ tro không tan trong acid...........................................................................54 1.2. Định tính các hợp chất hóa nguyên liệu Quế và Xạ Can .......................................54 1.2.1. Quế.................................................................................................................54 1.2.2. Xạ Can ............................................................................................................56 1.3. Định lượng các hợp chất hóa thực vật..................................................................58 1.3.1. Quế.................................................................................................................58 1.3.2. Xạ Can ............................................................................................................58 2. XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN KIỂM NGHIỆM CAO QUẾ VÀ CAO XẠ CAN..........................................................................................................................59 2.1. Khảo sát độ tinh khiết của cao Quế và cao Xạ Can...............................................59 2.3.1. Độ ẩm.............................................................................................................59 2.3.2. Độ tro toàn phần............................................................................................59 2.2. Định tính các hợp chất trong cao Quế và cao Xạ Can...........................................60 2.2.1. Cao Quế..........................................................................................................60 2.2.2. Cao Xạ Can .....................................................................................................63 2.3. Định lượng các hợp chất trong cao Quế và cao Xạ Can........................................67 2.3.1. Cao Quế..........................................................................................................67 2.3.2. Cao Xạ Can .....................................................................................................67 Phần 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................69 1. KẾT LUẬN.......................................................................................................70 iv 2. KIẾN NGHỊ......................................................................................................71 2.1. Xây dựng tiêu chuẩn kiểm nghiệm nguyên liệu....................................................71 2.1.1. Quế.................................................................................................................71 2.1.2. Xạ Can ............................................................................................................72 2.2. Xây dựng tiêu chuẩn kiểm nghiệm cao Quế và cao Xạ Can..................................73 2.2.1. Cao Quế..........................................................................................................73 2.2.2. Cao Xạ Can .....................................................................................................74 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................75 v ... - tailieumienphi.vn