Khóa luận tốt nghiệp Hóa học: Khảo sát thành phần hóa học của loài địa y Parmotrema sp thu hái ở Bình Thuận

ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA HÓA HỌC KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KHẢO SÁT THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA LOÀI ĐỊA Y PARMOTREMA sp. THU HÁI Ở BÌNH THUẬN GVHD : Th.s HỒ XUÂN ĐẬU SVTH : PHẠM THỊ NGỌC OANH MSSV : 35106037 TP. Hồ Chí Minh, tháng 05 năm 2013 MỤC LỤC MỤC LỤC................................................................................................... 5 LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................. 5 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN...................................................................... 6 1.1. GIỚI THIỆU VỀ ĐỊA Y.................................................................................6 1.2. MÔ TẢ LOÀI ĐỊA Y CHƯA XÁC ĐỊNH PARMOTREMA sp..................6 1.3. CÁC NGHIÊN CỨU HÓA HỌC CỦA ĐỊA Y THUỘC CHI PARMOTREMA.............................................................................................9 CHƯƠNG 2: THỰC NGHIỆM.............................................................. 16 2.1. HÓA CHẤT VÀ THIẾT BỊ...........................................................................16 2.2. ĐIỀU CHẾ CÁC LOẠI CAO .......................................................................16 CHƯƠNG 3: NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ........................................ 19 3.1. KHẢO SÁT CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA HỢP CHẤT PAR 1..............19 3.2. KHẢO SÁT CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA HỢP CHẤT Par 2................21 3.3. KHẢO SÁT CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA HỢP CHẤT Par-H1.............23 3.4. KHẢO SÁT CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA HỢP CHẤT Par-H2.............24 KẾT LUẬN............................................................................................... 26 TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................... 27 LỜI MỞ ĐẦU Ngay từ thời trung đại, nhiều người làm nghề y đã s ử dụng các loài địa y làm thuốc chữa bệnh như: Lobaria pulmonaria chữa các bệnh về phổi, Parmelia sulcata chữa các bệnh về sọ não[1], …Ngày nay địa y vẫn được sử dụng làm một số loại thuốc dân gian. Người da đỏ ở Florida và người Trung Quốc đã sử dụng một số loại địa y khác nhau làm thuốc, đặc biệt là thuốc long đờm[1]. Ahmadjian và Nilsson[2] công bố rằng địa y Cetraria islandica bán rộng rãi trong các tiệm bào chế thuốc ở Thụy Điển và dùng để điều trị bệnh đái tháo đường, bệnh phổi và bệnh viêm mũi. Peltigera canina được sử dụng ở Ấn Độ như một dược phẩm làm giảm các cơn đau gan[1]. Ngoài công dụng chữa bệnh, địa y còn được sử dụng làm thực phẩm, mỹ phẩm, xà phòng, nước hoa. Các loại hợp chất khác nhau và các dẫn suất của depside được chiết từ các chi Evernia, Parmelia và Ramalina, một số có mùi hương hấp dẫn được dùng trong xà phòng và nước hoa. Đặc biệt, địa y được xem như là các chất chỉ thị sinh học cho ô nhiễm môi trường. Với những công dụng đó, địa y được nhiều nhà hóa dược nghiên cứu, nhiều hợp chất tự nhiên được cô lập và một số được xác định có hoạt tính kháng khuẩn, kháng ung thư, kháng virut, giảm đau, hạ sốt[3,4] , … Địa y là thực vật bậc thấp, là kết quả của sự cộng sinh của tảo và nấm. Nhờ dạng sống này, địa y có thể sống được ở nhiều nơi trên đất, đá, thân cây,... trong những điều kiện khác nghiệt và khô hạn của vùng nhiệt đới. Ở Việt Nam, người ta dễ dàng tìm thấy sự có mặt của địa y ở những nơi quen thuộc với sự phân bố phong phú và đa dạng. Vậy mà từ trước đến nay ở Việt Nam chưa có tác giả nào nghiên cứu về hóa học cũng như ứng dụng của địa y. Để góp phần vào sự phát triển của khoa học Việt Nam, chúng tôi đã lựa chọn loại địa y thuộc chi Parmotrema thu hái ở huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 1.1. GIỚI THIỆU VỀ ĐỊA Y Địa y, dạng thực vật bậc thấp đặc biệt, là kết quả cộng sinh của nấm (mycobiont) và một thành phần quang hợp (photobiont) thường là tảo (green alga) hay vi khuẩn lam (cyanobacterium). Khoảng 17.000 loài địa y đã được biết. Địa y thường được chia làm ba dạng chính: dạng khảm (crustose), dạng phiến (foliose) và dạng sợi (frucose). Xanthoria sp., địa y khảm trên đá núi lửa tại miệng núi lửa ở Idaho, USA. Xanthoparmelia cf. lavicola, một địa y phiến, trên đá bazan Hình 1: Ba dạng chính của địa y Địa y sợi Hypogymnia cf. tubulosa với Bryoria sp. và Tuckermannopsis sp. ở miền núi Canada. Thành phần tảo của địa y sản sinh các carbohydrate bằng quá trình quang hợp, còn thành phần nấm sản sinh các hợp chất tự nhiên (để chống tia UV, ngăn chặn sâu bọ và các loài động vật ăn cỏ, …), cung cấp nước và khoáng chất. Kết quả từ sự cộng sinh này giúp địa y có thể sinh trưởng và sống sót trong những điều kiện khắc nghiệt, chủ yếu ở vùng vĩ độ cao, vùng nhiệt đới, và có thể hiện diện ở khắp mọi nơi như trên đá, đất, lá cây, thân cây, kim loại, thủy tinh. 1.2. MÔ TẢ LOÀI ĐỊA Y CHƯA XÁC ĐỊNH PARMOTREMA sp. • Địa y mọc trên đá ở núi Tà Cú, ở độ cao 1.000 mét so với mực nước biển, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận.(Hình 1) Trang6 Hình 2:Tản địa y Parmotrema sp. • Tên khoa học của địa y đư ợc xác định thuộc chi Parmotrema nhưng chưa xác định được loài. Mẫu hiện đang gửi thạc sĩ Võ Thị Phi Giao và tiến sĩ Harrie J. M. Sipman để giúp xác định tên khoa học. • Mẫu ký hiệu US-B026, được lưu trong quyển tiêu bản thực vật, bộ môn Hóa hữu cơ, khoa Hóa, trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên TP.HCM. 1.3. HOẠT TÍNH CỦA CÁC HỢP CHẤT TỪ ĐỊA Y 1.3.1 Hoạt tính điều tiết tăng trưởng đối với thực vật bậc cao[5] Địa y hoặc các hợp chất của địa y Barbatic acid, 4-O-demethylbarbatic acid, diffractaic acid, evernic acid, lecanoric acid, β-orcinolcarboxylic acid, orsellinic acid Ergochrome AA (secalonic acid A) Evernic acid Lecanoric acid Các hợp chất phenol đơn vòng Các quinone từ Pyxine sp. Usnic acid Hoạt tính Ức chế sự tăng trưởng của cây rau diếp Gây độc cho thực vật Giảm các nồng độ chất diệp lục trong lá rau bina Nguyên nhân gây bất thường cho gốc của cây Allium cepa Hoạt tính ức chế của độc chất thực vật Ức chế sự nguyên phân của rễ cây Allium cepa Ức chế sự nẫy mầm và phát triển của Lepidium sativum 1.3.2. Hoạt tính kháng virus của các hợp chất địa y[5] Hợp chất Depsidone: virensic acid và dẫn xuất Butyrolactone acid: protolichesterinic acid Virus và enzyme của virus Hệ enzyme đặc hiệu đính thể nguyên thực khuẩn vào nhiễm sắc thể virus HIV. Sao chép ngược HIV Trang7 ... - tailieumienphi.vn