Khóa luận tốt nghiệp Hóa học: Khảo sát thành phần hóa học cao Etyl Acetat của cây nam sâm đứng Boerhaavia Erecta l. họ bông phấn (Nyctaginaceae)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA HÓA BỘ MÔN HÓA HỮU CƠ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KHẢO SÁT THÀNH PHẦN HÓA HỌC CAO ETYL ACETAT CỦA CÂY NAM SÂM ĐỨNG BOERHAAVIA ERECTA L. HỌ BÔNG PHẤN (NYCTAGINACEAE) GVHD: GS. TS. NGUYỄN KIM PHI PHỤNG SVTH: NGUYỄN THỊ MỸ HƯƠNG LỚP: 4C HỆ: CỬ NHÂN NGOÀI SƯ PHẠM MSSV: 35106019 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH- THÁNG 5, NĂM 2013 MỤC LỤC MỤC LỤC........................................................................................ 2 LỜI CẢM ƠN.................................................................................. 3 LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................. 4 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT............................................. 5 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN........................................................... 6 1.1. ĐẶC TÍNH THỰC VẬT .......................................................................6 1.2. NGHIÊN CỨU VỀ DƯỢC TÍNH CỦA CHI BOERHAAVIA............8 CHƯƠNG 2: NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ............................ 19 2.1. THU HÁI VÀ XỬ LÝ MẪU...............................................................20 2.2. ĐIỀU CHẾ CÁC LOẠI CAO..............................................................20 2.3. TRÍCH LY, CÔ LẬP MỘT SỐ HỢP CHẤT HỮU CƠ TRONG CÂY NAM SÂM ĐỨNG.....................................................................................21 2.4. KHẢO SÁT CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA CÁC HỢP CHẤT CÔ LẬP ĐƯỢC.................................................................................................23 CHƯƠNG 3:KẾT LUẬN.............................................................. 30 3.1. CÔ LẬP CÁC HỢP CHẤT HỮU CƠ.................................................30 3.2. CÁC HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ......................................31 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 32 LỜI CẢM ƠN Em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: Cô GS. TS. Nguyễn Kim Phi Phụng đã tận tình hướng dẫn, động viên, truyền đạt những kiến thức quý báu và tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp em hoàn thành tốt khóa luận này. Cô là một người thầy tận tụy, một tấm gương nghiên cứu khoa học, cô không những trang bị cho em kiến thức chuyên môn mà cả những hành trang, kỹ năng cho con đường tương lai sau này. Chị NCS Đỗ Thị Mỹ Liên- là người chị- đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên, truyền đạt những kiến thức và kinh nghiệm quý báu mà chị tích lũy được trong quá trình nghiên cứu giúp em hoàn thành tốt khóa luận. Chị đã truyền tinh thần nghiên cứu khoa học, sự ham học hỏi và giúp em định hướng cho những bước đi sau này. Thầy NCS Dương Thúc Huy đã cho em kiến thức và cơ hội được học tập, hoàn thành khóa luận tại Phòng thí nghiệm Hóa hữu cơ- Trường Đại học Khoa học tự nhiên TP. HCM. Các thầy cô Trường Đại học sư phạm TP. HCM đã giảng dạy và truyền thụ cho em nhiều kiến thức khoa học. Các anh chị học viên cao học và các bạn sinh viên cùng làm việc, học tập tại Phòng thí nghiệm Hóa hữu cơ- Trường Đại học Khoa học tự nhiên TP. HCM đã nhiệt tình giúp đỡ, động viên em trong suốt quá trình làm khóa luận. Và cuối cùng là ba mẹ đã ủng hộ, tiếp sức và là nguồn động viên lớn lao trên suốt con đường học tập của em. LỜI MỞ ĐẦU Từ xa xưa con người đã sử dụng nhiều loại cây cỏ hoặc các hợp chất trích ly từ cây cỏ để làm hương liệu, gia vị thực phẩm, màu tự nhiên,…đặc biệt là sử dụng để làm thuốc chữa bệnh. Trong y học cổ truyền có nhiều bài thuốc giá trị mà cho đến nay chúng ta chỉ mới khám phá được một phần. Có đến 80% các hoạt chất đã và đang sử dụng làm thuốc trong y học hiện đại là các chất có nguồn gốc tự nhiên, các chất tổng hợp và bán tổng hợp đều dựa trên cấu trúc hóa học của các hợp chất tự nhiên. Vì vậy, việc nghiên cứu, tìm kiếm các thuốc mới từ nguồn gốc tự nhiên hiện nay đang rất được quan tâm. Chi Boerhaavia, họ Bông phấn (Nyctaginaceae), có khoảng hơn 40 loài, trong đó ở Việt Nam, theo tài liệu đã tìm thấy khoảng 3 loài. Một số loài cây thuộc chi Boerhaavia đã được sử dụng trong y học cổ truyền của nhiều nước trên thế giới để chữa trị rất nhiều loại bệnh như viêm nhiễm, kháng u bướu, kháng tế bào ung thư, kháng virút, … Các nghiên cứu hóa – dược cho thấy chi Boerhaavia chứa rất nhiều loại hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh học hấp dẫn như triterpen, steroid, glycoside, flavonoid, alkaloid, ... Tuy nhiên, các cây thuộc chi Boerhaavia rất giống nhau về hình dáng bên ngoài và lại chưa được nghiên cứu và áp dụng vào thực tế ở Việt Nam. Cây Boerhaavia erecta L. là một loài cây được phân bố rộng rãi ở nước ta, đây là loài cây chịu hạn rất dễ sống và sự phát tán cũng như sự sinh sôi nảy nở rất dễ dàng. Với những hoạt tính rất hấp dẫn cũng như sự thuận lợi khi nuôi trồng thì quả thật đây là nguồn dược liệu rất quý giá. Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu thành phần hóa học cây Nam sâm đứng Boerhavia erecta L. thu hái ở Thủ Đức bằng cách cô lập và xác định cấu trúc hóa học của các hợp chất hữu cơ có trong cây; tiến hành so sánh đặc tính hóa thực vật của cây này với các cây cùng chi. Hy vọng rằng kết quả nghiên cứu sẽ mang lại những hiểu biết mới về mặt hóa – dược của cây Boerhaavia erecta L. và làm tăng giá trị ứng dụng của cây vào thực tế cuộc sống. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT br: rộng (broad) C: cloroform d: mũi đôi (doublet) dd: mũi đôi - đôi (doublet-doublet) DEPT: Distortionless Enhancement by Polarization Transfer EA: etyl acetat ED: eter dầu hỏa H: hexan HSQC: tương quan H-C qua 1 nối (Heteronuclear Single Quantum Correlation) HMBC: tương quan H-C qua 2, 3 nối (Heteronuclear Multiple Bond Coherence) M: metanol N: nước NMR: phổ cộng hưởng từ hạt nhân (Nuclear Magnetic Resonance spectroscopy) s: mũi đơn (singlet) ... - tailieumienphi.vn