Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA NGỮ VĂN
------
NGUYỄN THỊ KIM NGÂN
CHỮ TÌNH TRONG TIỂU THUYẾT
HỒ BIỂU CHÁNH
30 NĂM ĐẦU THẾ KỈ XX
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA NGỮ VĂN
------
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành Sư phạm Văn
CHỮ TÌNH TRONG TIỂU THUYẾT
HỒ BIỂU CHÁNH
30 NĂM ĐẦU THẾ KỈ XX
Người thực hiện: NGUYỄN THỊ KIM NGÂN
MSSV: K38. 601. 085
Người hướng dẫn khoa học: ThS. LÊ VĂN LỰC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
2
LỜI CẢM ƠN
Để thực hiện được khoá luận này, đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến
gia đình, vì đã luôn bên cạnh, yêu thương, động viên và tạo điều kiện cho em học tập,
phát triển. Tiếp theo, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu, quý thầy cô,
các cô chú cán bộ công nhân viên nhà trường, đặc biệt là quý thầy cô khoa Ngữ văn vì đã
nhiệt tình, tận tâm dạy dỗ, quan tâm, giúp đỡ chúng em trong suốt 4 năm học vừa qua,
cung cấp cho chúng em chìa khoá để mở cánh cửa tri thức, truyền cho chúng em tình yêu
và nhiệt huyết với nghề và trò. Cuối cùng, em xin gửi lời tri ân sâu sắc đến thầy Lê Văn
Lực, người thầy đã hướng dẫn em từ những bước đi chập chững đầu tiên khi đến với con
đường khoa học đầy khó khăn, thử thách và đưa ra những nhận xét, định hướng để em có
thể hoàn thành tốt khoá luận tốt nghiệp.
3
MỤC LỤC
PHẦN DẪN NHẬP ............................................................................................................. 6
LÝ DO CHỌN ĐÈ TÀI............................................................................................. 6
I.
II.
LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ...................................................................... 8
III.
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ................................................................................ 11
IV.
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU..................................................... 11
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................... 12
VI.
NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI .................................................................. 13
VII. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN .......................................................................... 13
PHẦN NỘI DUNG............................................................................................................ 14
CHƯƠNG I: NHỮNG CƠ SỞ LÍ LUẬN ...................................................................... 14
1.1 Hồ Biểu Chánh – Người đi tìm những giá trị tinh thần mang nét đặc trưng của
văn hoá Nam bộ .......................................................................................................... 14
1.1.1.
Quan niệm đạo đức về cuộc sống, con người ............................................... 14
1.1.2.
Ý hướng đạo đức, luân lí – giá trị cốt lõi trong tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh . 18
1.2
Hồ Biểu Chánh – Người gửi “đạo” trong văn .................................................. 20
1.3
Mảnh đất Nam Bộ – nơi vun đắp tình người trong tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh
24
1.3.1
Thiên nhiên Nam Bộ ..................................................................................... 24
1.3.2
Đời sống văn hoá Nam Bộ ............................................................................ 26
1.3.3
Đời sống con người Nam Bộ ........................................................................ 27
CHƯƠNG II: CHỮ “TÌNH” THỂ HIỆN QUA PHƯƠNG DIỆN NỘI DUNG TRONG
TIỂU THUYẾT HỒ BIỂU CHÁNH ............................................................................. 29
2.1.
Tình cảm gia đình ............................................................................................. 29
2.1.1. Tình phụ tử....................................................................................................... 29
2.1.2. Tình mẫu tử ....................................................................................................... 35
2.1.3. Tình cảm anh em .............................................................................................. 40
2.1.4. Tình cảm ông cháu............................................................................................ 41
2.1.5.
Tình cảm vợ chồng ........................................................................................ 43
2.2. Tình người trong cuộc sống ................................................................................. 47
4
CHƯƠNG III: NGHỆ THUẬT THỂ HIỆN CHỮ “TÌNH” TRONG TIỂU THUYẾT
HỒ BIỂU CHÁNH ........................................................................................................ 52
3.1.
Cốt truyện ......................................................................................................... 52
3.2.
Nghệ thuật kết cấu ............................................................................................ 56
3.2.1.
Kết cấu trần thuật .......................................................................................... 56
3.2.2.
Kết cấu theo hai tuyến nhân vật đối lập ........................................................ 60
3.3.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật .......................................................................... 63
3.4.
Ngôn ngữ .......................................................................................................... 70
PHẦN KẾT LUẬN ........................................................................................................... 74
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 77
5
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA NGỮ VĂN
------
NGUYỄN THỊ KIM NGÂN
CHỮ TÌNH TRONG TIỂU THUYẾT
HỒ BIỂU CHÁNH
30 NĂM ĐẦU THẾ KỈ XX
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA NGỮ VĂN
------
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành Sư phạm Văn
CHỮ TÌNH TRONG TIỂU THUYẾT
HỒ BIỂU CHÁNH
30 NĂM ĐẦU THẾ KỈ XX
Người thực hiện: NGUYỄN THỊ KIM NGÂN
MSSV: K38. 601. 085
Người hướng dẫn khoa học: ThS. LÊ VĂN LỰC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2016
2
LỜI CẢM ƠN
Để thực hiện được khoá luận này, đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến
gia đình, vì đã luôn bên cạnh, yêu thương, động viên và tạo điều kiện cho em học tập,
phát triển. Tiếp theo, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu, quý thầy cô,
các cô chú cán bộ công nhân viên nhà trường, đặc biệt là quý thầy cô khoa Ngữ văn vì đã
nhiệt tình, tận tâm dạy dỗ, quan tâm, giúp đỡ chúng em trong suốt 4 năm học vừa qua,
cung cấp cho chúng em chìa khoá để mở cánh cửa tri thức, truyền cho chúng em tình yêu
và nhiệt huyết với nghề và trò. Cuối cùng, em xin gửi lời tri ân sâu sắc đến thầy Lê Văn
Lực, người thầy đã hướng dẫn em từ những bước đi chập chững đầu tiên khi đến với con
đường khoa học đầy khó khăn, thử thách và đưa ra những nhận xét, định hướng để em có
thể hoàn thành tốt khoá luận tốt nghiệp.
3
MỤC LỤC
PHẦN DẪN NHẬP ............................................................................................................. 6
LÝ DO CHỌN ĐÈ TÀI............................................................................................. 6
I.
II.
LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ...................................................................... 8
III.
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ................................................................................ 11
IV.
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU..................................................... 11
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................... 12
VI.
NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI .................................................................. 13
VII. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN .......................................................................... 13
PHẦN NỘI DUNG............................................................................................................ 14
CHƯƠNG I: NHỮNG CƠ SỞ LÍ LUẬN ...................................................................... 14
1.1 Hồ Biểu Chánh – Người đi tìm những giá trị tinh thần mang nét đặc trưng của
văn hoá Nam bộ .......................................................................................................... 14
1.1.1.
Quan niệm đạo đức về cuộc sống, con người ............................................... 14
1.1.2.
Ý hướng đạo đức, luân lí – giá trị cốt lõi trong tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh . 18
1.2
Hồ Biểu Chánh – Người gửi “đạo” trong văn .................................................. 20
1.3
Mảnh đất Nam Bộ – nơi vun đắp tình người trong tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh
24
1.3.1
Thiên nhiên Nam Bộ ..................................................................................... 24
1.3.2
Đời sống văn hoá Nam Bộ ............................................................................ 26
1.3.3
Đời sống con người Nam Bộ ........................................................................ 27
CHƯƠNG II: CHỮ “TÌNH” THỂ HIỆN QUA PHƯƠNG DIỆN NỘI DUNG TRONG
TIỂU THUYẾT HỒ BIỂU CHÁNH ............................................................................. 29
2.1.
Tình cảm gia đình ............................................................................................. 29
2.1.1. Tình phụ tử....................................................................................................... 29
2.1.2. Tình mẫu tử ....................................................................................................... 35
2.1.3. Tình cảm anh em .............................................................................................. 40
2.1.4. Tình cảm ông cháu............................................................................................ 41
2.1.5.
Tình cảm vợ chồng ........................................................................................ 43
2.2. Tình người trong cuộc sống ................................................................................. 47
4
CHƯƠNG III: NGHỆ THUẬT THỂ HIỆN CHỮ “TÌNH” TRONG TIỂU THUYẾT
HỒ BIỂU CHÁNH ........................................................................................................ 52
3.1.
Cốt truyện ......................................................................................................... 52
3.2.
Nghệ thuật kết cấu ............................................................................................ 56
3.2.1.
Kết cấu trần thuật .......................................................................................... 56
3.2.2.
Kết cấu theo hai tuyến nhân vật đối lập ........................................................ 60
3.3.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật .......................................................................... 63
3.4.
Ngôn ngữ .......................................................................................................... 70
PHẦN KẾT LUẬN ........................................................................................................... 74
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 77
5