Xem mẫu
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 130
KHẢO SÁT LỖI PHÁT ÂM PHỤ ÂM ĐƠN ĐẦU TIẾNG ANH
CỦA SINH VIÊN NĂM NHẤT TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG MIỀN TRUNG
ThS. Hồ Thị Mỹ Linh
Trung Tâm Ngoại ngữ - Tin học, Trường Đại học Xây dựng Miền Trung
Tóm tắt: Hiện nay, nhu cầu học tiếng Anh ở nước ta ngày càng phát triển. Đối
với tất cả mọi người, khi học tiếng Anh ai cũng muốn mình nghe giỏi, nói tốt.
Nhưng để nói tốt tiếng Anh thì điều quan trọng nhất là chúng ta phải biết cách
phát âm các từ mà chúng ta sẽ nói. Trong quá trình rèn luyện kỹ năng nói tiếng
Anh, phát âm đúng là một trong những việc tập luyện ban đầu nhằm tiến đến
việc làm cho người khác hiểu được điều mà chúng ta muốn giao tiếp trực tiếp
qua nghe nói. Vì thế, việc khảo sát lỗi phát âm của sinh viên vô cùng quan
trọng nhằm tìm ra những biện pháp khắc phục những lỗi phát âm tiếng Anh
giúp các em học tiếng Anh tốt hơn (bài viết có nghiên cứu thực nghiệm).
Từ khóa: Phát âm, rèn luyện kỹ năng, Trường Đại học Xây dựng Miền Trung.
1. Mở đầu 2. Phƣơng pháp xác định lỗi phát âm
Là giáo viên tiếng Anh, trong quá phụ âm đơn đầu tiếng Anh
trình giảng dạy chúng tôi nhận thấy rằng 2.1. Xây dựng bảng từ khảo sát lỗi
các em gặp khó khăn trong giao tiếp bởi Nguyên tắc xây dựng bảng từ khảo
vì các em thường phát âm sai, do đó sát lỗi: Bảng từ xây dựng phục vụ mục
không đủ tự tin. Vì vậy để nâng cao khả đích xác định lỗi phát âm phụ âm đơn
năng giao tiếp của sinh viên cần chú
đầu tiếng Anh áp dụng cho sinh viên đại
trọng đến phần ngữ âm trong quá trình
học năm nhất ở Trường Đại học Xây
dạy tiếng Anh chứ không nên chỉ chú
tâm vào ngữ pháp và từ vựng. Theo kinh dựng Miền Trung.
nghiệm giảng dạy của chúng tôi và đồng Bảng từ khảo sát:
nghiệp, do ảnh hưởng của cách phát âm - Bao gồm tất cả các âm vị phụ âm
theo vùng, miền nên sinh viên Trường tiếng Anh (24 âm vị) trong các bối cảnh
Đại học Xây dựng Miền Trung đã phát khác nhau (các biến thể vị trí) lấy
âm tiếng Anh sai rất nhiều, dẫn đến hạn
nguyên âm làm hạt nhân, âm tiết làm cơ
chế khả năng nghe nói của các em. Vì
sở, tức là các phụ âm đó đứng trước
vậy, chúng tôi đặt nhiệm vụ khảo sát
việc thể hiện phụ âm đơn đầu tiếng Anh nguyên âm hạt nhân.
của sinh viên năm nhất nhằm tìm ra Trên cơ sở nguyên tắc đã nêu trên,
những âm nào là khó phát âm, những âm chúng tôi xây dựng bảng từ khảo sát
nào mà sinh viên có thể phát âm dễ như sau:
dàng, những lỗi mà sinh viên thường Mẫu: CV (consonant +vowel) , ở
phạm phải. Mục đích là để tìm ra vị trí trước nguyên âm của âm tiết có 22
phương pháp dạy phát âm tiếng Anh tối
phụ âm đơn. Phụ âm [, ] không bao
ưu cho sinh viên, giúp các em tự tin hơn
trong việc giao tiếp tiếng Anh. giờ đứng đầu âm tiết.
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 131
Bảng 1. Mẫu CV (phụ âm đơn đứng trước nguyên âm)
STT Phụ âm Đầu âm tiết Nghĩa của Từ
1. [b] bee con ong
2. [p] park công viên
3. [t] tie cà vạt
4. [d] do làm
5. [g] give cho
6. [k] cat con mèo
7. [t] chair cái ghế
8. [d] job công việc
9. [f] five số năm
10. [v] van xe tải
11. [] think nghĩ
12. [] that cái đó
13. [s] sad buồn
14. [z] zoo sở thú
15. [] share chia xẻ
16. [h] hat cái mũ, nón
17. [l] like thích
18. [m] mouse con chuột
19. [n] nice đẹp
20. [j] you bạn
21. [w] we chúng tôi
22. [r] right đúng
2.2. Chọn đối tƣợng để khảo sát lỗi sát là các em sinh viên đang theo học
phát âm năm nhất tại Trường Đại học Xây Dựng
Chúng tôi chọn 50 sinh viên đại Miền Trung. Chúng tôi đã tiến hành bốc
học năm nhất ở các vùng miền khác thăm phiếu ngẫu nhiên để chọn ra 50 em
nhau làm đối tượng khảo sát lỗi phát âm. sinh viên. Cách lựa chọn này hoàn toàn
Số đối tượng gồm 40 nam và 10 nữ. Số không định hướng dựa vào học lực. Lý
sinh viên này đã học tiếng Anh ở phổ do chúng tôi lựa chọn các em sinh viên
thông (7 năm Anh văn sách của Bộ Giáo năm nhất là vì các em sắp tới sẽ học Anh
dục Đào tạo) và đang học Anh văn 1, văn 1, 2 và 3. Do vậy, các em là đối
giáo trình New Cutting Edge (Pre- tượng mà theo chúng tôi nghĩ rất cần
intermediate) ở Trường Đại học Xây được nghiên cứu xem: lỗi ngữ âm nào
Dựng Miền Trung. tiêu biểu (lỗi có tính hệ thống); từ đó
Để có được một kết quả khách chúng tôi đưa ra những hướng khắc
quan, chúng tôi đã chọn đối tượng khảo phục, những bài tập minh họa để rèn
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 132
luyện và sửa lỗi phát âm nhằm tạo cho năm 2015 tại phòng Lab, Trường Đại
các em nền tảng vững chắc cho giai học Xây Dựng Miền Trung, TP Tuy
đoạn tiếp theo của mình. Hòa, Tỉnh Phú Yên.
Các em sinh viên được lựa chọn có 2.4. Cách xác định lỗi cụ thể
bộ máy phát âm bình thường, không bị Chúng tôi tiến hành ba bước để xác
những dị tật bẩm sinh như nói ngọng, định lỗi phát âm của sinh viên:
nói lắp. Bước 1: Dựa vào phát âm của
Danh sách cụ thể của các sinh viên phần mềm đọc tiếng Anh Speaking
(chúng tôi gọi là cộng tác viên - CTV) Notepat để ghi lại cách phát âm của
tham gia vào nghiên cứu phân tích lỗi người bản ngữ, làm cơ sở đối chiếu với
(Danh sách đính kèm bên dưới) cách phát âm của các cộng tác viên. Các
2.3. Các bƣớc thu thập tƣ liệu từ trong bảng từ khảo sát lỗi được ghi
Để tiến hành thu thập tư liệu, chúng âm lại bằng các tập tin dạng sóng (wave
tôi đã tiến hành ghi âm cách phát âm của sound files).
mỗi em tại phòng Lab của trường Đại Bước 2: Dùng phần mềm Praat ghi
học Xây Dựng Miền Trung. Việc ghi âm âm phát âm của sinh viên.
được tiến hành theo trình tự sau: Bước 3: So sánh, đối chiếu cách
Bước 1: Gặp các em sinh viên, trao phát âm của sinh viên với cách phát âm
đổi công việc và hẹn giờ, ngày để các của người bản ngữ (bằng thính giác và
em sắp xếp thời gian và sau đó tôi tiến phần mềm phân tích ngữ âm Praat).
hành làm phiếu bốc thăm. 3. Kết quả phân tích các lỗi phát âm
Bước 2: Làm việc trực tiếp với sinh phụ âm đơn đầu tiếng Anh
viên, hướng dẫn các em cách đọc bảng Các lỗi phát âm phụ âm đơn đầu
từ sao cho tự nhiên nhất. tiếng Anh được chúng tôi phân loại,
Bước 3: Ghi âm. Các em được vào thống kê và miêu tả theo phương pháp
lần lượt từng người một theo thứ tự đã đã trình bày trên và các lỗi phát âm
được bốc thăm trước đó. của phụ âm đơn đứng trước nguyên
Chúng tôi đã tiến hành ghi âm từ âm chính âm được trình bày ở bảng
ngày 01 tháng 01 đến ngày 30 tháng 01 dưới đây:
Bảng 2. Kết quả khảo sát các dạng lỗi phát âm
Lỗi
STT Từ khảo sát Các dạng lỗi phát âm
Số lƣợng Tỉ lệ %
1 bee 0 0% [b]
h
2 park 9 90% [p ] > [b]
3 tie 8 80% [th] > [t]
4 do 0 0% [d]
5 give 2 20% [g] > []
6 cat 9 90% [kh] > [k]
7 chair 8 80% [t] > [c]
8 job 8 80% [d]> [j]
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 133
9 five 0 0% [f]
10 van 0 0% [v]
11 think 9 90% [] > [th]
12 that 9 90% [] > [d]
13 sad 0 0% [s]
14 zoo 7 70% [z] > [j]
15 share 8 80% [] > [s]
16 hat 0 0% [h]
17 like 0 0% [l]
18 mouse 0 0% [m]
19 nice 0 0% [n]
20 you 0 0% [j]
21 we 0 0% [w]
22 right 0 0% [r]
Nhận xét: Kết quả khảo sát cho ] với tỉ lệ cao nhất là 90%. Đây là các
thấy có hai loại lỗi tiêu biểu xảy ra ở phụ âm đầu vốn không tồn tại trong
kiểu loại này. tiếng Việt, do vậy, sinh viên sử dụng các
+ Loại lỗi thứ nhất xảy ra đối với phụ âm có cấu âm tương tự của tiếng
các phụ âm đầu xát [t, d, , , z, Việt để phát âm này. Ví dụ minh họa:
BN CTV1
Hình 1: Dạng sóng âm (đánh dấu màu hồng) và âm phổ của phụ âm [] trong từ
“that”
của người bản ngữ (BN) và của CTV1
Dựa trên hai âm phổ miêu tả phụ + Loại lỗi thứ hai xảy ra với các
âm [] của người bản ngữ và của sinh phụ âm tắc, bật hơi [p h, th, kh] của
viên (CTV1) ở trên, ta thấy được sự tiếng Anh. Đa số sinh viên không thể
khác biệt rõ ràng của học sinh là [d] hiện được giai đoạn bật hơi khi phát
(phụ âm tắc hữu thanh) khác với người âm các phụ âm đầu [p h, th, kh] như
bản ngữ là [] (phụ âm xát hữu thanh) cách phát âm của người bản ngữ. Các
ở vị trí đầu âm tiết. âm này thường được thể hiện thành
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 134
phụ âm tắc không bật hơi có vị trí cấu âm tương tự.
Ví dụ minh họa:
BN CTV2
Hình 2: Dạng sóng âm (đánh dấu màu hồng) và âm phổ của phụ âm phụ âm đầu [kh]
trong “cat” phát âm của người bản ngữ và của CTV2
Dựa trên âm phổ ở trên, có thể thấy bên trong này tất yếu tạo nên sự giao
một số khác biệt trong cách phát âm phụ thoa tiêu cực và là nguyên nhân chính
h
âm đầu [k ] của sinh viên và người bản gây ra lỗi.
h
ngữ: phụ âm [k ] trong cách phát âm của Điển hình của nguyên nhân chủ
người bản ngữ được bật ra mạnh hơn với quan là tâm lý e dè, ngại giao tiếp của
một khoảng tắc hoàn toàn ở đầu âm và sinh viên theo những cung bậc rất khác
có giai đoạn bật hơi theo sau. Trong khi nhau. Điều này gián tiếp gây ra lỗi phát
đó, cách phát âm của CTV2 thể hiện là âm. Tuy nhiên, bản thân sự e dè, hướng
một âm xát gốc lưỡi hữu thanh [k] (có nội cũng lại là đặc điểm tâm lí mang tính
hoạt động rung của dây thanh (có xuất dân tộc.
hiện voice bar) ở giai đoạn khởi đầu của Giải pháp khắc phục
phụ âm). Để khắc phục lỗi phát âm, yêu cầu
4. Kết luận đầu tiên là giáo viên phải có kiến thức
Từ việc khảo sát lỗi phát âm phụ đầy đủ và chắc chắn về ngữ âm đại
âm đơn đầu tiếng Anh của sinh viên cương (kiến thức tối thiểu về hệ thống
trên bình diện dạy và học ngoại ngữ, phiên âm quốc tế IPA). Sau đó là các
nhằm góp phần nâng cao năng lực giao kiến thức về hệ thống ngữ âm tiếng Anh
tiếp, loại bỏ dần lỗi phát âm của sinh và tiếng Việt. Những tri thức này cho
viên hiện nay, chúng tôi rút ra một số phép họ phân tích được các tiêu chí phân
vấn đề sau đây: loại hệ thống nguyên âm, hệ thống phụ
Nguyên nhân gây ra lỗi phát âm âm của mỗi ngôn ngữ. Từ đó họ có thể
Có nhiều nguyên nhân gây ra lỗi chỉ ra cho sinh viên sự giống nhau và
phát âm nhưng điển hình nhất của khác nhau giữa tiếng Anh và tiếng Việt
nguyên nhân khách quan gây ra lỗi là sự cũng như những cái chung và những cái
khác biệt về mặt loại hình giữa hai ngôn đặc thù của cả hai ngôn ngữ.
ngữ tiếng Việt và tiếng Anh (đơn lập và Giáo viên phải tự hoàn thiện việc
biến hình). Sự khác biệt có tính cấu trúc luyện phát âm để làm “chuẩn” phát âm
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 135
cho sinh viên nghe, biết sử dụng và phát sinh viên Trường Đại học Xây dựng
huy tối đa hiệu quả của thiết bị băng Miền Trung nói riêng, hãy còn nhiều
tiếng, băng hình ngoại ngữ trong giai vấn đề chưa được đề cập đến một cách
đoạn đầu học tiếng Anh . cụ thể trong bài báo. Chúng tôi hy
Cùng với việc tăng cường môi vọng trong tương lai, nếu có điều kiện,
trường giao tiếp cho sinh viên theo sẽ tiếp tục khảo sát sâu hơn lỗi phát âm
phương pháp giao tiếp mới, các bài tiếng Anh của sinh viên trên cứ liệu
luyện ngữ âm theo hình thức lặp lại đều thực nghiệm để từ đó có thể đề ra
đặn mang tính truyền thống tỏ ra có những biện pháp khắc phục lỗi hiệu
nhiều hiệu quả. quả hơn.
Về vần đề lỗi phát âm tiếng Anh
của sinh viên người Việt nói chung và
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
[1] Phạm Đăng Bình (2002), Thử đề xuất một cách phân loại lỗi của người học ngoại
ngữ nhìn từ góc độ dụng học giao thoa ngôn ngữ - văn hóa, Ngôn ngữ, 58-72.
[2] Võ Thị Trúc Phương (2009), Đặc điểm ngữ âm tiếng Phú Yên. Luận văn thạc sĩ
Ngôn ngữ học, Trường ĐH KHXH & NV, ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh.
[3] Phạm Thị Hồng Thanh, Tìm hiểu một vài đặc điểm trong tiếng Anh gây khó khăn
cho người Việt. URL http://www.ebook.edu.vn
[4] Trần Thị Thanh (2008), Khảo sát lỗi phát âm phụ âm tiếng Đức của sinh viên học
chuyên ngành tiếng Đức và các biện pháp khắc phục, Luận văn thạc sĩ Ngôn ngữ học,
Trường ĐH KHXH & NV, ĐH Quốc gia Hà Nội.
Tiếng Anh
[1] Gimson, A.C. (1986), An Introduction to Pronunciation of English, Edward Arnold.
[2] Julian Edge, (1989), Mistakes and correction, Longman.
[3] M. Elizabeth Clarey and Robert J.Dixson, Pronunciation Exercises in English,
Regents publishing Co.,inc.
[4] Peter Roach (1987), English Phonetics and Phonology: A Practical Course,
Cambridge University Press.
Danh sách sinh viên tham gia khảo sát
STT Họ và tên Mã CTV Lớp Nơi sinh
1 Hà Quang Anh CTV1 D14X1 Phú Yên
2 Trương Quang Chinh CTV2 D14X1 Khánh Hòa
3 Trần Ngọc Cường CTV3 D14X2 Bình Định
4 Trần Công Dân CTV4 D14X2 Gia Lai
5 Nguyễn Thành Diên CTV5 D14X3 Phú Yên
6 Trần Phước Duy CTV6 D14X3 Khánh Hòa
7 Phùng Minh Hải CTV7 D14X4 Bình Định
8 Đặng Văn Hậu CTV8 D14X4 Gia Lai
9 Võ Thị Thanh Hiền CTV9 D14K1 Phú Yên
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 1-2015 136
10 Lê Trọng Hiển CTV10 D14CD1 Phú Yên
11 Trần Mỹ Hoa CTV11 D14X1 Khánh Hòa
nguon tai.lieu . vn
