Xem mẫu

  1. Khái niệm về "Đảng cầm quyền" thật ra không có gì xa lạ đối với các n ước tư bản chủ nghĩa với nền chính trị đa đảng. Ở đấy, Đảng nào giành th ắng l ợi trong tranh cử thì đứng ra lập chính phủ của mình và tr ở thành "đ ảng c ầm quy ền". Cũng có nước, một số thế lực chính trị (hay quân sự) giành l ấy chính quy ền thông qua đảo chính hay lật đổ. Đối với Đảng ta, vấn đề chính quyền đã được giải quyết thông qua con đ ường cách mạng, phù hợp với những điều kiện lịch sử của nước mình. Trước kia, khi nhân dân ta còn sống trong vòng nô lệ thì nhi ệm v ụ hàng đ ầu c ủa Đ ảng là lãnh đạo nhân dân làm cách mạng lật đổ ách thống trị của ch ủ nghĩa thực dân phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân. Và sau khi đã giành đ ược chính quy ền rồi thì trọng trách của Đảng là lãnh đạo gìn gi ữ chính quy ền, b ảo v ệ T ổ qu ốc, làm cho chính quyền ấy thực hiện tốt các nhiệm vụ của cách mạng, trước hết và trên hết là vì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân. Theo tư tưởng của Bác Hồ và của Đảng ta từ trước đến nay, khái ni ệm Đ ảng "nắm chính quyền" hay "cầm quyền" là đồng nghĩa v ới Đ ảng lãnh đ ạo chính quyền. Hồ Chí Minh đã từng dạy “cách mệnh là công việc của dân chúng”, "Công nông là gốc cách mệnh". Song "cách mạng phải có tổ chức bền vững, sức cách mạng phải tập trung, muốn tập trung phải có Đảng lãnh đạo". Ng ười đã ch ỉ rõ: "Tr ước hết phải có Đảng cách mệnh, để trong thì vận động và t ổ ch ức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp m ọi n ơi. Đảng có v ững cách mạng mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuy ền m ới ch ạy” Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Hồ Chí Minh đã đặc bi ệt quan tâm đ ến vấn đề xây dựng Đảng. Trong những năm 1925-1927, Người đã t ổ ch ức vi ệc đào tạo, huấn luyện cán bộ, chuẩn bị thành lập Đảng, Người ch ủ trì h ợp nhất 3 tổ chức cộng sản, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Cương lĩnh đ ầu tiên c ủa Đảng xuất hiện. Trong quá trình phát triển của Đảng, m ặc dù Đảng ta có l ần thay đổi tên gọi, nhưng bản chất của Đảng không thay đ ổi và Đ ảng đã lãnh đ ạo nhân dân ta, dân tộc ta thực hiện mục tiêu độc lập dân t ộc và ch ủ nghĩa xã h ội, giành được những thắng lợi vĩ đại: thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945, thành lập Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa; th ắng l ợi c ủa các cu ộc kháng chiến oanh liệt để giải phóng dận tộc, bảo vệ T ổ quốc; thắng l ợi c ủa s ự nghiệp đổi mới và từng bước đưa đất nước quá độ lên chủ nghĩa xã h ội. V ới những thắng lợi vĩ đại đó, nước ta từ một nước thuộc địa, nửa phong ki ến đã tr ở thành một quốc gia độc lập, tự do, định hướng xã hội chủ nghĩa, có quan hệ quốc tế rộng rãi, có vị thế ngày càng quan trọng trong khu v ực và trên th ế gi ới. Nhân dân ta từ thân phận nô lệ đã trở thành ng ười làm ch ủ đất n ước, làm ch ủ xã hội. Đất nước ta từ một nền kinh tế nghèo nàn lạc hậu đã b ước vào th ời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong quá trình chuẩn bị thành lập Đảng và từ khi Đ ảng ra đ ời cho đ ến khi Người đi xa, Hồ Chí Minh luôn luôn khẳng định, luôn làm cho toàn Đ ảng quán triệt: Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân, Đ ảng ph ải luôn
  2. luôn giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân c ủa Đảng. Ngay trong tác phẩm “Đường Kách Mệnh” viết năm 1927 Ng ười đã ch ỉ rõ “Đ ảng muốn vững thì phải lấy chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng ph ải hi ểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng nh ư ng ười không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam. Bây giờ học thuyết nhi ều, ch ủ nghĩa nhi ều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nh ất là ch ủ nghĩa Lênin”(1). Trong Chính cương vắt tắt, Sách lược vắn tắt, được thông qua tại H ội ngh ị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Người đã khẳng định “Đ ảng là đ ội tiên phong của vô sản giai cấp, phải thu phục cho được đại bộ phận giai cấp mình, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng Đảng ph ải thu ph ục cho được đại đa số dân cày và phải dựa vào hạng dân cày nghèo, phải h ết s ức lãnh đạo cho dân cày nghèo làm thổ địa cách mạng đánh trúc b ọn đ ại đ ịa ch ủ và phong kiến”(2) Khi Đảng đã trở thành Đảng cầm quyền, sau cách mạng Tháng Tám năm 1945, Người đã sớm giáo dục toàn Đảng nguy cơ thoái hóa về bản chất giai c ấp công nhân, sa vào tệ quan liêu hóa, xa rời quần chúng, tr ở thành t ổ ch ức “làm quan” vi phạm quyền làm chủ của dân, xa rời mục tiêu cách mạng của Đ ảng. Ng ười đã chỉ rõ 12 điều về “tư cách của Đảng chân chính cách mạng”. Trong 12 đi ều đó thì điều đầu tiên là “Đảng không phải là một t ổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho T ổ quốc giàu mạnh, đ ồng bào sung sướng”. Cũng trong tác phẩm này Người đã nhấn mạnh về tính đảng - t ức là bản ch ất giai cấp công nhân của Đảng. Năm 1951, khi Đảng ra hoạt động công khai và đổi tên thành Đ ảng Lao đ ộng Việt Nam, Người khẳng định bản chất giai cấp công nhân c ủa m ột Đ ảng c ầm quyền và chỉ rõ trong điều kiện lịch sử mới quyền lợi của giai cấp công nhân và nhân dân lao động và của cả dân tộc là một. Đảng Lao đ ộng Vi ệt Nam là Đ ảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, cho nên Đ ảng cũng là Đ ảng c ủa dân tộc. Cũng có người ngại nói Đảng của dân tộc và sợ trái v ới b ản ch ất giai cấp công nhân, Đảng luôn luôn là Đảng của giai cấp công nhân theo h ệ t ư tưởng của giai cấp công nhân nhưng khi đã trở thành Đảng cầm quy ền, khi Đảng thực sự là người vừa đại diện cho lợi ích của giai cấp công nhân, v ừa đ ại diện cho lợi ích cả dân tộc, được cả dân tộc thừa nhận thì việc khẳng định Đảng cũng là Đảng của dân tộc là hoàn toàn đúng, theo T ư t ưởng H ồ Chí Minh, là Đảng của giai cấp công nhân nên Đảng củng phải đ ặc bi ệt chú tr ọng đ ến thành phần công nhân trong công tác đảng viên và công tác cán b ộ. Nh ưng Đảng cũng tránh “chủ nghĩa thành phần” mà hẹp hòi không dám k ết n ạp và đ ề bạt những người ưu tú xuất thân từ các thành phần xã hội khác. Hồ Chí Minh thường xuyên nhấn mạnh bản chất giai cấp công nhân của Đảng làm chi m ọi đảng viên du xuất thân cho đúng để suy nghĩ và hành đ ộng theo h ệ t ư t ưởng
  3. của giai cấp công nhân. Nhưng Người cũng luôn luôn nhắc nh ở toàn Đ ảng v ề sự thống nhất lợi ích của Đảng và của dân tộc. Trong l ời khai m ạc lễ k ỷ ni ệm lần thứ 30 ngày thành lập Đảng, Người đã chỉ rõ “Đảng ta vĩ đại vì ngoài l ợi ích của giai cấp, của nhân dân, của dân t ộc, Đảng ta không có l ợi ích gì khác”. Thực tiễn lịch sử của phong trào Cộng sản và công nhân qu ốc t ế đã ch ỉ rõ, đã là Đảng Cộng sản thì Đảng nào cũng phải coi trọng vi ệc gi ữ v ững b ản ch ất giai cấp công nhân. Đảng Cộng sản ra đời và hoạt động ở một nước mà kinh t ế còn kém phát triển, giai cấp công nhân hiện đại còn ít nh ư ở Vi ệt Nam thì vi ệc không ngừng nâng cao bản chất giai cấp công nhân của Đảng lại càng quan tr ọng. Trong mọi giai đoạn và mọi thời kỳ cách mạng, bản chất công nhân, s ự v ững mạnh của Đảng cũng phải được thể hiện cả về chính trị, tư tưởng và t ổ ch ức. Về đường lối chính trị. Người coi Đảng là đội tiên phong chính tr ị c ủa giai c ấp công nhân và khi đã trở thành Đảng cầm quyền thì Đảng đ ồng th ời là đ ội tiên phong chính trị của cả dân tộc. Đường lối chính trị là vấn đề cốt tử đầu tiên quyết định vận m ệnh c ủa Đ ảng và cả vận mệnh của dân tộc. Hồ Chí Minh đã xác định cho Đảng ta m ột đường l ối chính trị đúng đắn; làm cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ti ến lên ch ủ nghĩa xã hội bỏ qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa. Trong Cương lĩnh đ ầu tiên, Người viết “làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng đ ể đi t ới xã hội Cộng sản”(3). Nhờ đường lối chính trị đúng đắn của Hồ Chí Minh ngay t ừ đầu, Đ ảng ta đã đoàn kết các giai cấp, tầng lớp cách mạng, các lực lượng yêu n ước trên c ơ s ở liên minh công nông. Đó là yếu tố quan trọng đầu tiên giúp Đ ảng ta n ắm đ ược độc quyền lãnh đạo. Cương lĩnh đầu tiên của Đảng, đáp ứng nguy ện v ọng, l ợi ích của quần chúng lao động nên đã nhanh chóng phát đ ộng đ ược cao trào trong những năm 1930-1931 và đã định hướng đúng cho s ự phát tri ển c ủa các thời kỳ lịch sử tiếp theo. Trung thành và phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đ ảng ta qua m ọi giai đo ạn và mọi thời kỳ cách mạng đều coi trọng xây dựng Đảng vững mạnh cả về chính tr ị, tư tưởng và tổ chức. Để xác định được đường lối đúng, Đảng luôn luôn coi tr ọng việc giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh bằng nhi ều hình thức đồng thời xuất phát đầy đủ từ thực tiễn Việt Nam để vận dụng sáng t ạo trên tinh thần độc lập tự chủ, tự lực, tự cường. Thắng lợi của sự nghi ệp đ ổi m ới ở nước ta bắt nguồn từ đường lối đổi mới đúng đắn, có nguyên tắc của Đảng ta. Bí quyết thành công đầu tiên của Đảng ta là không ng ừng nâng cao trình đ ộ lý luận trong toàn Đảng, trước hết là trong cán b ộ lãnh đ ạo cấp chi ến l ược, bám sát thực tiễn để bổ sung, phát triển và hoàn thiện đường l ối theo m ục tiêu con đường mà Hồ Chí Minh và Đảng ta đã lựa chọn là độc lập dân t ộc và ch ủ nghĩa xã hội. Từ khi bắt đầu thành lập Đảng cho đến khi từ giã cuộc đời, khi hoạt đ ộng bí m ật
  4. cũng như khi Đảng đã trở thành Đảng cầm quyền, Hồ Chí Minh đều đ ặc bi ệt quan tâm đến việc giáo dục và xây dựng sự đoàn kết thống nhất trong Đ ảng. Tổng kết lịch sử Đảng và toàn bộ cuộc đời hoạt động của mình, trong Di chúc, Hồ Chí Minh đã dành phần quan trọng nói về truyền th ống đoàn kết c ủa Đ ảng: “Nhờ đoàn kết chặt chẽ, một lòng một dạ phục vụ giai cấp, ph ục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, cho nên từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã đoàn k ết, t ổ chức và lãnh đạo nhân dân ta hăng hái đấu tranh ti ến t ừ thắng l ợi này đ ến th ắng lợi khác. Đoàn kết là truyền thống cực kỳ quí báu của Đ ảng ta và c ủa dân t ộc ta. Các đồng chí từ Trung ương đến chi bộ cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con người của mắt mình” (4). Đoàn kết thống nhất trong Đảng, theo T ư t ưởng Hồ Chí Minh là s ự đoàn k ết có nguyên tắc trên cơ sở mục tiêu lý tưởng của Đảng, trên nguyên t ắc t ổ ch ức c ơ bản của Đảng là tập trung dân chủ. Đây là sự đoàn kết đ ể tăng c ường s ự lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng tiên phong của giai cấp công nhân. Đ ồng th ời đây cũng là sự đoàn kết có lý, có tình. Trong Di chúc, không ph ải ng ẫu nhiên mà Người đã nhấn mạnh đó là cách tốt nhất để củng cố và phát tri ển s ự đoàn k ết và thống nhất của Đảng. Suốt cả cuộc đời Người đã hành động nh ư vậy. Ng ười là trung tâm của sự đoàn kết thống nhất trong Đ ảng. Nhân dân ta ai cũng nh ớ câu nói nổi tiếng của Người: Đoàn kết, đoàn kết, đ ại đoàn kết, thành công, thành công, đại thành công. Những lời căn dặn của Người trong Di chúc còn có giá tr ị lâu dài đ ối v ới m ọi th ế hệ: Đảng ta là một Đảng cầm quyền, mỗi đảng viên và cán bộ phải th ật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là ng ười lãnh đ ạo, là ng ười đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Từ khi thành lập Đảng cho đến khi qua đời Hồ Chí Minh đ ặc bi ệt quan tâm đ ến công tác cán bộ và như Người đã viết trong tác phẩm “Sửa đ ổi l ối làm vi ệc”: Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém. Ng ười đòi h ỏi cán bộ nào cũng phải vừa “hồng” vừa “chuyên”, giữa “hồng” và “chuyên” không được xem nhẹ mặt nào nhưng luôn luôn phải lấy đức làm g ốc, ng ười cán b ộ phải vững về chính trị, giỏi về chuyên môn, phải lời nói đi đôi v ới vi ệc làm. Vì vậy, cán bộ phải hiểu biết lý luận cách mạng và lý luận cùng thực hành ph ải luôn luôn đi đôi với nhau. Cán bộ không phải tự nhiên mà có. Đảng và Nhà nước phải có chính sách cán bộ đúng để lựa chọn đào tạo, rèn luyện, bồi dưỡng, sử dụng, đối xử đúng v ới cán bộ. Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” Người đã nhấn mạnh “phải chú ý mấy việc dưới đây: Hiểu biết cán bộ; khéo dùng cán bộ; cất nhắc cán b ộ; thương yêu cán bộ; phê bình cán bộ”. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cầm quyền là một nguồn tài sản vô giá c ủa Đảng ta và của cả dân tộc ta, đã soi sáng và chỉ đạo Đảng ta v ượt qua muôn vàn thử thách hơn 77 năm qua, lãnh đạo cách mạng Vi ệt Nam giành đ ược nhi ều
  5. thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và thời đại. Tư tưởng của Người về Đảng tiếp t ục là bó đuốc soi đường cho Đảng ta trưởng thành, phát huy đ ược th ời c ơ, khắc ph ục được nguy cơ trong thời kỳ mới, để đưa nước ta phát tri ển vì m ục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ, văn minh.
nguon tai.lieu . vn