Xem mẫu

  1. Tác gi : n Phong công tác: , Email: vtphong.spova@vetmed.hokudai.ac.jp syndrome - n Phong t t nghi p b c C nhân t i Khoa Thú y, H c vi n Nông nghi p Vi t Nam (VNUA) v i s ng d n c a PGS.TS. không S tài "Nghiên c u và s n xu t vòng t m progesterone trong nâng cao kh a". T n 2019, anh là nghiên c u viên t i Vi n nghiên c u b o t ng sinh h c và b nh nhi i (BIOD), tham gia trong các d án v i m c tiêu ng d ng công ngh sinh s n factor - trong phát tri a t i Vi t Nam. T u sinh Ti i phòng thí nghi m Sinh s ng ih is ng d n -4 và 13- c tài nghiên c u c i thi n kh n trê a có y u t ng ng bì n i t cung i. cung (endometrial epidermal growth factor), seminal plasma, osteopontin https://doi.org/10.15625/vap.2021.0025 177
  2. 1. H i ch ng không có ch a sau nhi u l n th tinh chuy n hoá hormone steroid [12, 13]. Bò s a trong chu (repeat breeder syndrome - RBs) trên bò s a k ti t s a có nhu c ng l n s a; H i ch ng không có ch a sau nhi u l n th tinh (RBs) d nt ng th ng x y ra trên các bò s a có chu k ng d n m ch máu t nt (trung bình 19 - m gi i trình chuy n hoá c a E2 và P4 u này khi n cho ph u b ng hay viêm nhi c, n gi m sút, th m có ch a sau ít nh t 3 l n th tinh nhân chí th c t ng h p nhi u t nang t o (TTNT) [1]. T l m c h i ch tr ng và th vàng. s a t i Nh t là 12% [2], t i Anh là 9% [3], t i Thu n là 10% [4], t i Tây Ban Nha là 25% [5], và t i Trong nhi u báo cáo, t l ch bò M là 22% [6]. H i ch ng RBs gây ra nhi u thi t h i s a RB; m c dù nh ng bò này không ti t nhi u s a kinh t i v i ngà i có s i trong n c a các chi phí th tinh nhân t o, chi phí nhân công và chi phí n [10]. phát sinh khi kho ng cách l c a bò kéo dài, kéo c nghiên c u trên bò s a RB bao theo s ng s a gi m. g ms m sau r ng tr ng và n th p c a P4 [9]; n E2 gi c và sau khi r ng tr ng Cho t s a [14] i này liên quan t i nguyên nhân d n nh có tính ch u t . Ví d t i ch t vàng thoái hoá s m [15] và s vi c phát hi ng d c không chính xác [7], d n t i ng pha gi ng t n th tinh nhân t o sai th m ho c trên nh ng bò phát tri n c a phôi [10]. Quan tr li u ng d c. ng v n hormone steroid trên bò g p v sinh tinh trùng và k thu t th tinh nhân t o không chính s n không th ng nh t gi a các nghiên c u, m t ph n xác, tình tr ng viêm nhi m c c [8], do s ic an E2; P4 khó phát hi n và r i lo n h th ng n i ti t [9] c ch ng minh. ng không có s khác bi t rõ ràng so v i gi a các M c dù vi nh m t nguyên nhân c th d n t i bò tr ng. Tuy nhiên, s thay h i ch ng RBs v c làm rõ, u i c a các hormone steroid này trên bò s a cao s n nghiên c ng trong s bi n và bò s a RB có th c khu i, tr nên có th in và ho ng c a h n i ti t sinh s n gi a nh n bi ông qua s i c a môi bò s a RB và bò cao s n [10]. M i liên quan gi a s ng t u hi n c a các y u t ng s u bò v i kh ng (growth factor) và cytokine - thành ph n ch s n suy gi c ghi nh n [11], do s ng s a cao y ng t i v i phôi s d nt is i c a các hormone steroid quan n [16]. Gi thuy t này cho th y s tr ng i v i quá trình sinh s n (P4) ng v ch t phôi trên các chu ng và estradiol (E2) [12], khi n cho t l có ch a gi m thành có ho ng c a insulin-like growth factor theo và s ng bò s a RB. (IGF-I) m cung do n E2 cao sau khi gây siêu bài noãn v i gonadotropin nhau 2. S ng trong c n i ti t sinh s n gi a thai ng a [17]. Khi ho ng c a IGF-I c bình bò s a RB và bò s a cao s n ng hoá, t l th tinh thành công c c i thi n. M t trong nh ng n l c nghiên c u trong sinh s n h c i thành ph n gi i trong d ch n i t cung nh m gi i thích cho m i liên h gi a s suy gi m t l là m t ví d c a s ng t cung nh có ch a và s ng s a cao là mô hình v s ng t i s phát tri n c a phôi sau siêu bài noãn. Và Hình 1. gi i thích nguyên nhân c a s gia l phôi ch t do s ic an hai hormone steroid (P4 và E2) trên bò s a RB và bò s a cao s n 178
  3. Hình 2. M i liên h gi a n EGF n i m c t cung và kh n. N nh các ngày 2-4 và 13-14 v i n th ngày 7. S bi n m t c nh n EGF các ngày 2-4 và 13-14 th hi n s khác bi t rõ ràng gi a bò s a RB và bò s a cao s n so v ng. Kho ng 70% và 40% bò s a RB và bò cao s n, có s u tr v i 5mg EB và vòng CIDR giúp ph c h i n EGF (70%) và kh n (60%) trên bò s a RB có n seminal plasma, n EGF và t l có ch a l t 60% và 70% trên nhóm bò s u tr . c bi t, các thành ph n gi i này u ti t mang thai. Ph n l n các bò ti a/ngày b i các hormone steroid t bu ng tr ng. S i có n EGF trong kho ng 8.7 ± 1.5ng/g mô t thành ph n gi c báo cáo và liên quan t i cung (mean ± SD), trong khi các bò s n xu t nhi vi l phôi ch t trên bò s a RB [18] ng 45kg s a/ngày có n EGF g n b ng ho c th p th i, nh ng bi ng mang tính chu k c a y u t ng gi i h n trên ngày th 3 (5.1 ± 0.4 ng/g ng và cytokine có th ti mô t cung) [10]. T các k t qu này có th nh n th y gia l ch t phôi do n hormone steroid t r ng s ng s ng sinh lý liên bu ng tr ng b ng. quan có th ng d n t i s i c an EGF trên bò s a. 3. Y u t ng ng bì n i t cung (endometrial epidermal growth factor - EGF) trên 4. u tr lâm sàng giúp ph c h i bò s a RB (và bò s a cao s n) n EGF và kh n trên bò s a RB Y ut ng ng bì n i t cung (EGF) và th S i trong n EGF có liên quan t i gi m th (receptor) c nh trên nhi u kh n và có th phát hi n s i này ng v t khác nhau bao g m bò [19, 20], c u [21], trên 70% bò s a RB và 40% bò s a cao s và l n [22]. EGF và các ph i t (ligand) khác có kh ph n l n các v s c kho trên bò s a, gi i pháp t v i th th EGF, có vai trò quan tr ng gi i quy t v này có th d a trên vi c trong quá trình mang thai [23]. Trong m t chu k ng t m dinh d c c a bò sinh s ng, n t ng và u ki n chu ng tr i. Tuy nhiên, vi c phát nh hai l n, vào ngày 2-4 và 13-14 [24] i tri n m u tr i hi u qu c an EGF các th c phát trong th i gian ng n là c n thi t không ch v i tình hi n trên 70% bò s a RB và kéo dài qua nhi u chu k tr ng s c kho sinh s n c a con v t, mà v i c l i ng d c liên ti p n u tr nhu n c a ch trang tr i. S d ng hormone steroid [25] a, s ic an c phát ngo i lai ph c h i n EGF trên bò s a RB và hi n trên 40% (55 trong t ng s 144 bò) và 20% (14 bò cao s n có th là m t cách ti p c n phù h p, do các trên 71 bò) bò s a cao s n (> 10,000kg s a) trong u hoà ho ng c a các y u kho ng th i gian t ngày 60 - 90 và 90 - 120 sau khi t ng n i t Phòng thí B ng 1. ng c u tr i v i vi c ph c h i n EGF và t l có ch a trên bò s a RB [26] S (%) bò v i S (%) bò có ch a Nhóm bò n u tr TTNT l n 1 T ng 02 l n TTNT ng 4 (13.3) 1 (25.0) 2 (50.0) i ch ng i 26 (86.7) 1 (3.8) 3 (11.5) T ng 30 (100) 2 (6.7) 5 (16.7) ng 9 (30.0) 7 (77.8) 8 (88.9) u tr 1mg EB i 21 (70.0) 2 (9.5) 4 (19.0) T ng 30 (100) 9 (30.0) 12 (40.0) ng 20 (66.7) 12 (60.0) 17 (85.0) u tr 5mg EB i 10 (33.3) 0 (0) 3 (30.0) T ng 30 (100) 12 (40.0) 20 (66.7) 179
  4. nghi m Sinh s i h c 5. Tri n v ng ng d ng công ngh protein tái t Hokkaido nm u tr d a h p trong ph c h i kh n trên bò s a trên estradiol benzoate (EB) li u cao và vòng t m RB u tiên, các bò s a M c dù v n t n t i m t s h n ch , vi c ng d ng RB có n EGF th p u tr protein tái t h p trong khoa h ng v v t và PGF2 vào ngày k trong th p k v a qua. N u th nhìn vào danh sách u tr trên bò s a RB nh ang áp d ng công ngh này, có th v i 5 mg EB cho k t qu n EGF th y r ng h th ng n i ti t nh c s quan tâm l n v i ch u [32-34]. Th c t t s s n ph m hormone tái u tr . M u tr v i 1 và 2.5 mg EB t h i hoá và nhi u nhóm nghiên không cho th y s i trong n EGF. Trên c l c phát tri n các ng d ng nhóm bò s a RB u tr v i 5mg EB cho th y kh nâng cao kh nc [35]. ch in t 66.7% và t l có Các hormone sinh s n này có vai trò ch ch t trong ch t 66.7% sau 2 l n TTNT. Quan tr u hoà ch n c a c gia súc c hai nhóm 1 và 5 mg EB, có n EGF ph c c và gia súc cái. Follicle stimulating hormone (FSH) h u tr t t l có ch ng cá th và luteinizing hormone (LH) là các gonadotropins có n i [26]. Các nghiên c u c ti t ra b i thu c tuy ng c a này m t l n n a kh nh m i liên h gi a n gonadotropin releasing hormone (GnRH) t tuy n EGF và kh n c a bò. i [36]. Các glycoprotein này, cùng v i c ti t t nhau thai Bên c nh các nghiên c c hi n v hi u qu khi c ng và ng c s d ng trong gây ng d ng hormone steroid trong u tr bò s a có siêu bài noãn trên gia súc cái hay kích thích quá trình n i, sinh tinh (spermatogenesis) và t ng h p testosterone c nghiên c u, do vi c u tr v i li u cao EB c ti t b i tuy n k t h p CIDR có th b h n ch s d sinh d c c a c con cá c, có vai trò r t quan s a t i m t s khu v c. Seminal plasma (SP) là m t tr ng trong quá trình ph n h c t i thu c thành ph n trong tinh d ch c ng v t trong quá trình tuy n yên nh m ki m ch quá trình t ng h p giao ph i t y kh c i thi n hi u t tính sinh h c c a chúng. qu sinh s n b u hoà ch ng t cung trên l n và ng a [27, 28]. Trên l n, t Hi c s d ng ph bi n nh t l có ch a và s l n con trên l rên nh ng trong quy trình qu n lý sinh s n ch y c tinh s ch l c th tinh nhân t o cùng v i SP [29]. T t ngu ng v n yên. Quy trình này g p cung nh ng l ng b l ph i m t s v ng nh t gi a phôi s ng t 77% lên 91% (so sánh gi a nhóm s d ng ch ng các s n ph m d n t ng siêu bài noãn phosphate-buffered saline, PBS v i SP), trong quy ng v t s d ng [37] tinh s ch trình thu phôi vào ngày 5 và ngày 9 [30]. Trên ng a, h n ch do s t p nhi m c a các lo i hormone khác SP làm gi m s ng tinh trùng k t dính v i t bào [38] và 3) kh ch a các y u t truy n nhi m b nh b ch c [28]. Nh ng nghiên [39]. Chính vì v y, vi c phát tri n và ng d ng m t c u này cho th y tri n v ng s d ng trên bò nh m n xu t trên quy mô l n v tinh s ch kh ng t cung, trong cao là hoàn toàn c n thi t. Và, công ngh protein tái t h p hoàn toàn có th gi i quy t các v trên, th m chí li ng hormone tái t h p s d i K t qu th nghi u bò s a RB ng sinh h , còn th i có n i cho th y, t l ph c h i n ng các s n ph m có ngu n g c t ng v EGF trên nh u tr v góp ph n gi i quy t nh ng lo l ng v v t v i ch ng (58.3% so v i 22.6%, P < 0.05). hormone trong s n ph m có ngu n g c t ng v t Trên nh ng bò kho m u tr v i SP [40]. không cho th y s i trong n EGF c hai ngày 3 và 14. T l có ch u tr v i SP Osteopontin là m t thành viên c nhóm bò thí nghi i ch ng SIBLING (small integrin-binding ligand N-linked (44.4% so v i 19.4%, P < 0.05). Trong nhóm nh ng glycoprotein); m dài t 264 - 301 u tr v i SP, t l có ch a nhóm bò có amino acids; tr i qua các quá trình bi i sau phiên n EGF ph c h t tr i nhóm không ph c h i (61.9% so v i 20.0%, P < 0.05) [31]. khi n cho kh ng phân t ng t 25 - 75kDa V i nh ng k t qu nghiên c u này cho th y [41]. OPN bò ch a m t v trí phân c t thrombin, m t SP có kh n trên v trí liên k t calcium và g ng v i nhi u integrin thông nh ng bò s a RB hay bò s a cao s n. qua chu i amino acid RGD cho phép OPN tham gia quá trình k t dính t bào và liên l c n i bào [42]. 180
  5. Trên bò, c phát hi n trong r t nhi u phase after artificial insemination improves mô t bào và d ch th a [43], n i bì t cung [44] conception rates in high-producing dairy cows. hay ng d n tr ng [45] c phát Theriogenology, 2017. 90: p. 20-24. hi n trong seminal plasma c c Holstein, v i [6] Bartlett, P.C., J.H. Kirk, and E.C. Mather, ng phân 55kDA cho th y m i liên quan t i kh Repeated insemination in Michigan Holstein- sinh s n [46]. Các quá trình glycosylation, Friesian cattle: Incidence, descriptive phosphorylation và sulfatation hay bi u hi n di truy n epidemiology and estimated economic impact. i sau d ch mã c c hi u Theriogenology, 1986. 26(3): p. 309-22. u hoà b i các hormone và y u t [7] Pursley, J.R., R.W. Silcox, and M.C. Wiltbank, ng [42]. Effect of time of artificial insemination on pregnancy rates, calving rates, pregnancy loss, Phân tích Western blot cho th y r ng OPN xu t hi n and gender ratio after synchronization of trong màng plasma tinh trùng sau khi xu t tinh và t i ovulation in lactating dairy cows. J Dairy Sci, mào tinh hoàn, d 1998. 81(8): p. 2139-44. (testicular [8] Moss, N., et al., Risk factors for repeat-breeder parenchyma). S có m t c a OPN có th syndrome in New South Wales dairy cows. Prev quan tr ng trong: u hoà n calcium c a tinh Vet Med, 2002. 54(2): p. 91-103. trùng và trong d ng x u c a [9] Bage, R., et al., Repeat breeding in dairy heifers: calcium t i kh ng và th tinh c a tinh trùng; follicular dynamics and estrous cycle y quá trình liên k t tr ng - tinh trùng và ho t characteristics in relation to sexual hormone hoát t bào tr ng, b ng vi c liên k t v i integrin c a t patterns. Theriogenology, 2002. 57(9): p. 2257- bào tr i th th CD44 trên t bào 69. tr ng bò trong quá trình th tinh giúp h tr vi c k t [10] Katagiri, S. and M. Moriyoshi, Alteration of the dính và tín hi u t bào; và 4) c ch endometrial EGF profile as a potential theo co i màng plasma c a t bào mechanism connecting the alterations in the tr ng [47]. ovarian steroid hormone profile to embryonic loss in repeat breeders and high-producing cows. V i nh ng k t qu c t vi c ng d ng J Reprod Dev, 2013. 59(5): p. 415-20. seminal plasma trong ph c h i n EGF và kh [11] Lonergan, P., et al., Embryo development in dairy bò s a RB; cùng nh ng nghiên cattle. Theriogenology, 2016. 86(1): p. 270-7. c u cho th y vai trò c a osteopontin t thành [12] Wiltbank, M., et al., Changes in reproductive ph n i v i quá trình sinh s n, physiology of lactating dairy cows due to chúng tôi gi thuy t ng nghiên c u ti p theo elevated steroid metabolism. Theriogenology, r ng 1) osteopontin có kh c h i n 2006. 65(1): p. 17-29. EGF trên bò s a RB; 2) nh ng bò có n EGF [13] Sangsritavong, S., et al., High feed intake c ph c h i s t t l có ch và 3) increases liver blood flow and metabolism of osteopontin có th c s n xu t trên quy mô l n v i progesterone and estradiol-17beta in dairy cattle. công ngh protein tái t h p, góp ph n gi m thi u vi c J Dairy Sci, 2002. 85(11): p. 2831-42. s d ng hormone ngo i lai trong quy trình qu n lý sinh [14] Shelton, K., et al., Luteal inadequacy during the s n a RB (và/ho c bò s a cao s n). early luteal phase of subfertile cows. J Reprod Fertil, 1990. 90(1): p. 1-10. Tài li u tham kh o [15] Sreenan, J.M. and M.G. Diskin, Early embryonic [1] Dochi, O., et al., The use of embryo transfer to mortality in the cow: its relationship with produce pregnancies in repeat-breeding dairy progesterone concentration. Vet Rec, 1983. cattle. 2008. 69(1): p. 124-128. 112(22): p. 517-21. [2] Yusuf, M., et al., Reproductive performance of [16] Brigstock, D.R., Growth factors in the uterus: repeat breeders in dairy herds. Theriogenology, steroidal regulation and biological actions. 2010. 73(9): p. 1220-9. Baillieres Clin Endocrinol Metab, 1991. 5(4): p. [3] Bulman, D.C. and G.E. Lamming, Milk 791-808. progesterone levels in relation to conception, [17] Katagiri, S., Y.S. Moon, and B.H. Yuen, The role repeat breeding and factors influencing for the uterine insulin-like growth factor I in acyclicity in dairy cows. J Reprod Fertil, 1978. early embryonic loss after superovulation in the 54(2): p. 447-58. rat. Fertil Steril, 1996. 65(2): p. 426-36. [4] Gustafsson, H. and U. Emanuelson, [18] Ayalon, N., A review of embryonic mortality in Characterisation of the repeat breeding cattle. J Reprod Fertil, 1978. 54(2): p. 483-93. syndrome in Swedish dairy cattle. Acta Vet [19] Ohtani, S., et al., Immunohistochemically- Scand, 2002. 43(2): p. 115-25. determined changes in the distribution of insulin- [5] Garcia-Ispierto, I. and F. Lopez-Gatius, like growth factor-I (IGF-I) and epidermal Progesterone supplementation in the early luteal growth factor (EGF) in the bovine endometrium 181
  6. during the estrous cycle. J Vet Med Sci, 1996. [32] Bo, G.A. and R.J. Mapletoft, Historical 58(12): p. 1211-7. perspectives and recent research on [20] Kliem, A., et al., Epidermal growth factor superovulation in cattle. Theriogenology, 2014. receptor and ligands in elongating bovine 81(1): p. 38-48. blastocysts. Mol Reprod Dev, 1998. 51(4): p. [33] Diskin, M.G., E.J. Austin, and J.F. Roche, 402-12. Exogenous hormonal manipulation of ovarian [21] Tamada, H., et al., Epidermal growth factor activity in cattle. Domest Anim Endocrinol, 2002. (EGF) in the goat uterus: immunohistochemical 23(1-2): p. 211-28. localization of EGF and EGF receptor and effect [34] Jennings, M.W., et al., The efficacy of of EGF on uterine activity in vivo. recombinant equine follicle stimulating hormone Theriogenology, 2000. 54(1): p. 159-69. (reFSH) to promote follicular growth in mares [22] Kennedy, T.G., K.D. Brown, and T.J. Vaughan, using a follicular suppression model. Anim Expression of the genes for the epidermal growth Reprod Sci, 2009. 116(3-4): p. 291-307. factor receptor and its ligands in porcine oviduct [35] Gifre, L., et al., Trends in recombinant protein and endometrium. Biol Reprod, 1994. 50(4): p. use in animal production. Microbial Cell 751-6. Factories, 2017. 16(1). [23] Paria, B.C., H. Song, and S.K. Dey, [36] Cahoreau, C., D. Klett, and Y. Combarnous, Implantation: molecular basis of embryo-uterine Structure-function relationships of glycoprotein dialogue. Int J Dev Biol, 2001. 45(3): p. 597-605. hormones and their subunits' ancestors. Front [24] Katagiri, S. and Y. Takahashi, Changes in EGF Endocrinol (Lausanne), 2015. 6: p. 26. concentrations during estrous cycle in bovine [37] Murphy, B.D., et al., Variability in endometrium and their alterations in repeat gonadotrophin preparations as a factor in the breeder cows. Theriogenology, 2004. 62(1-2): p. superovulatory response. Theriogenology, 1984. 103-12. 21(1): p. 117-125. [25] Katagiri, S. and Y. Takahashi, Potential [38] Koning, W.J.D., et al., Recombinant relationship between normalization of Reproduction. Bio/Technology, 1994. 12(10): p. endometrial epidermal growth factor profile and 988-992. restoration of fertility in repeat breeder cows. [39] Hesser, M.W., J.C. Morris, and J.R. Gibbons, Anim Reprod Sci, 2006. 95(1-2): p. 54-66. Advances in recombinant gonadotropin [26] Katagiri, S. and Y. Takahashi, A progestin-based production for use in bovine superovulation. treatment with a high dose of estradiol benzoate Reprod Domest Anim, 2011. 46(5): p. 933-42. normalizes cyclic changes in endometrial EGF [40] Meyers-Brown, G.A., et al., Superovulation in concentrations and restores fertility in repeat Mares Using Recombinant Equine Follicle breeder cows. J Reprod Dev, 2008. 54(6): p. 473- Stimulating Hormone: Ovulation Rates, Embryo 9. Retrieval, and Hormone Profiles. Journal of [27] Gooneratne, A.D. and P.A. Thacker, Effect of Equine Veterinary Science, 2010. 30(10): p. 560- intrauterine infusion of sperm antigens on gilt 568. fertility. Theriogenology, 1989. 31(6): p. 1221-6. [41] Fisher, L.W., et al., Flexible structures of [28] Alghamdi, A.S., D.N. Foster, and M.H.T. SIBLING proteins, bone sialoprotein, and Troedsson, Equine seminal plasma reduces osteopontin. Biochem Biophys Res Commun, sperm binding to polymorphonuclear neutrophils 2001. 280(2): p. 460-5. (PMNs) and improves the fertility of fresh semen [42] Denhardt, D.T. and X. Guo, Osteopontin: a inseminated into inflamed uteri. Reproduction, protein with diverse functions. FASEB J, 1993. 2004. 127(5): p. 593-600. 7(15): p. 1475-82. [29] Rozeboom, K.J., et al., The importance of [43] Sørensen, E.S. and T.E. Petersen, Purification seminal plasma on the fertility of subsequent and characterization of three proteins isolated artificial inseminations in swine. J Anim Sci, from the proteose peptone fraction of bovine milk. 2000. 78(2): p. 443-8. J Dairy Res, 1993. 60(2): p. 189-97. [30] O'Leary, S., et al., Seminal plasma regulates [44] Kimmins, S., H.C. Lim, and L.A. MacLaren, endometrial cytokine expression, leukocyte Immunohistochemical localization of integrin recruitment and embryo development in the pig. alpha V beta 3 and osteopontin suggests that they Reproduction, 2004. 128(2): p. 237-47. do not interact during embryo implantation in [31] Badrakh, D., et al., Effect of seminal plasma ruminants. Reproductive Biology and infusion into the vagina on the normalization of Endocrinology, 2004. 2(1): p. 19. endometrial epidermal growth factor [45] Gabler, C., D.A. Chapman, and G.J. Killian, concentrations and fertility in repeat breeder Expression and presence of osteopontin and dairy cows. J Reprod Dev, 2020. 66(2): p. 149- integrins in the bovine oviduct during the 154. oestrous cycle. Reproduction, 2003. 126(6): p. 721-9. 182
  7. [46] Cancel, A.M., D.A. Chapman, and G.J. Killian, fluid and testis homogenates, and its potential Osteopontin localization in the Holstein bull role in bovine fertilization. Reproduction, 2007. reproductive tract. Biol Reprod, 1999. 60(2): p. 133(5): p. 909-917. 454-60. [47] Erikson, D.W., et al., Detection of osteopontin on Holstein bull spermatozoa, in cauda epididymal 183
nguon tai.lieu . vn