Xem mẫu
- HIPOCRATES (460-370 tr.CN)
- Thầy thuốc Hy Lạp, được thừa nhận là ông tổ của ngành y. Người ta
cho rằng ông sinh ra ở đảo Cos, một hòn đảo nằm ven bờ biển Tiểu á, gần
Rhodes. Ông đã học nghề y từ người cha, vốn là một thầy thuốc. Ông đã
từng đi một số nơi, có lẽ là Athen, để nghiên cứu, và sau đó ông trở lại đảo
Cos để hành nghề, giảng dạy và viết sách. Trường phái Hypocrates, hay
trường phái Cos hình thành xung quanh ông đã đóng vai trò cực kỳ quan
trọng trong việc tách y học ra khỏi những suy luận mê tín và triết học, đưa y
học thành phạm trù khoa học chính xác dựa trên quan sát khách quan và lập
luận suy diễn chặt chẽ.
Mặc dù Hypocrates theo quan niệm thời bấy giờ cho rằng bệnh tật là
hậu quả của sự mất cân bằng của bốn loại thể dịch, ông kiên trì quan điểm
rằng sự rối loạn chịu ảnh hưởng của những thế lực bên ngoài cơ thể, và thể
dịch là chất tiết ra từ các tuyến. Ông tin rằng mục đích của y học là bồi đắp
sức khỏe cho bệnh nhân thông qua chế độ ăn hợp lý và các biện pháp vệ
sinh, và chỉ nên sử dụng đến những biện pháp điều trị quyết liệt hơn khi các
triệu chứng bắt buộc phải làm như vậy. Quan niệm này trái ngược với
trường phái Cnidius cùng thời, nhấn mạnh đến việc chẩn đoán chi tiết và và
phân loại bệnh mà bỏ qua bệnh nhân. Có lẽ Hypocrates đã có ý niệm mơ hồ
về các yếu tố Mendel và bộ gen trong di truyền, vì ông không chỉ chú ý đến
- dấu hiệu của bệnh, mà còn đến các triệu chứng biểu hiện trong gia đình hoặc
trong cộng đồng, thậm chí biểu hiện qua nhiều thế hệ kế tiếp nhau.
Trong bộ sách đồ sộ gồm những tác phẩm viết bắt nguồn từ trường
phái Cos, chỉ một số ít được cho là do chính Hipocrates viết ra, mặc d ù
người ta có thể cảm nhận được ảnh hưởng xuyên suốt của ông. Trong số
này, cuốn Cách ngôn, tóm tắt những quan sát và suy luận của ông, cùng với
cuốn Không khí, Nước và Nơi sống, thừa nhận mối liên quan giữa môi
trường và bệnh tật, được xem là quan trọng hơn cả. Bộ sách này đã được
dịch thành một số bản, trong đó nổi tiếng là bản dịch của Littré.
Mặc dù lời thề Hypocrates không trực tiếp mang lại danh tiếng cho
ông, song, không nghi ngờ gì nữa, nó tiêu biểu cho những tư tưởng và
nguyên tắc của ông. Vẫn chi phối việc thực hành y đức của các bác sỹ ngày
nay, lời thề Hypocrates thường vang lên tại lễ tốt nghiệp của các trường y.
Lời thề qui định chi tiết quyền được giữ bí mật của bệnh nhân, yêu cầu
người thầy thuốc phải có cuộc sống riêng tư và nghề nghiệp đáng kính trọng,
và đòi hỏi họ điều trị chỉ với mục đích chữa khỏi bệnh.
LỜI THỀ HIPPOCRATE
- Tôi xin thề trước Apollon thần chữa bệnh, trước Es-culape thần y học,
trước thần Hygie và panacée, và trước sự chứng giám của tất cả các nam nữ
thiên thần, là tôi sẽ đem hết sức lực và khả năng để làm trọn lời thề và lời
cam kết sau đây:
Tôi sẽ coi các thầy học của tôi ngang hàng với các bậc thân sinh ra tôi.
Tôi sẽ chia sẻ với các vị đó của cải của tôi, và khi cần tôi sẽ đáp ứng những
nhu cầu của các vị đó. Tôi sẽ coi con của thầy như anh em ruột thịt của tôi,
và nếu họ muộn học nghề y thì tôi sẽ dạy cho họ không lấy tiền công mà
cũng không giấu nghề. Tôi sẽ truyền đạt cho họ những nguyên lý, những bài
học truyền miệng và tất cả vốn hiểu biết của tôi cho các con tôi, các con của
các thầy dạy tôi và cho tất cả các môn đệ cùng gắn bó bời một lời cam kết và
một lời thề đúng với Y luật mà không truyền cho một ai khác.
Tôi sẽ chỉ dẫn mọi chế độ có lợi cho người bệnh tùy theo khả năng và
sự phán đoán của tôi, tôi sẽ tránh mọi điều xấu và bất công.
Tôi sẽ không trao thuốc độc cho bất kỳ ai, kể cả khi họ yêu cầu và
cũng không tự mình gợi ý cho họ; cũng như vậy, tôi cũng sẽ không trao cho
bất cứ người phụ nữ nào những thuốc gây sẩy thai.
- Tôi suốt đời hành nghề trong sự vô tư và thân thiết.
Tôi sẽ không thực hiện những phẫu thuật mở bàng quang (1) mà dành
công việc đó cho nhưng người chuyên.
Dù vào bất cứ nhà nào, tôi cũng chỉ vì lợi ích của người bệnh, tránh
mọi hành vi xấu xa, cố ý và đồi bại nhất là tránh cám dỗ phụ nữ và thiếu
niên tự do hay nô lệ.
Dù tôi có nhìn hoặc nghe thấy gì trong xã hội, trong và cả ngoài lúc
hành nghề của tôi, tôi sẽ xin im lặng trước những điều không bao giờ cần để
lộ ra và coi sự kín đáo trong trường hợp đó như một nghĩa vụ.
Nếu tôi làm trọn lời thề này và không có gì vi phạm tôi sẽ được hưởng
một cuộc sống sung sướng và sẽ được hành nghề trong sự qúy trọng mãi mãi
của mọi người. Nếu tôi vi phạm lòi thề này hay tôi tự phản bội, thì tôi sẽ
phải chịu một số phận khổ sở ngược lại!
nguon tai.lieu . vn