Xem mẫu
- th× sÏ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn x· héi. Ngîc l¹i nÕu kiÕn tróc
thîng tÇng lµ c¬ së cña nh÷ng quan hÖ kinh tÕ lçi thêi th×
sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi, nh÷ng sù t¸c
®éng k×m h·m ®ã chØ lµ t¹m thêi sím muén còng sÏ bÞ
c¸ch m¹ng kh¾c phôc vÒ c¬ b¶n, b¶n chÊt gi÷a c¬ së h¹
tÇng vµ c¬ së thîng tÇng chÝnh lµ b¶n chÊt gi÷a kinh tÕ vµ
chÝnh trÞ trong ®ã kinh tÕ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh cßn
chÝnh trÞ lµ biÓu hiÖn tËp trung cña kinh tÕ vµ cã t¸c dông
m¹nh mÏ trë l¹i. CÇn tr¸nh khuynh híng qu¸ thæi phång
hoÆc h¹ thÊp vai trß cña kiÕn tróc thîng tÇng. nÕu tuyÖt
®èi ho¸ vai trß cña kiÕn tróc thîng tÇng th× sÏ r¬i vµo t¶
khuynh cßn ngîc l¹i sÏ r¬i vµo h÷u khuynh.
II. Sù vËn dông h×nh th¸i kinh tÕ x·
héi vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn
®¹i ho¸ ë ViÖt Nam
Dùa trªn c¬ së nh÷ng lý luËn chung trªn ®©y, phÇn tiÕp
theo cña ®Ò tµi xin phÐp ®îc ®i s©u vµo vÊn ®Ò "h×nh th¸i
kinh tÕ x· héi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸
ë ViÖt Nam". TÝnh tÊt yÕu cña môc tiªu vµ thùc tr¹ng ë
níc ta trong c«ng cuéc x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi
- x· héi chñ nghÜa.
15
- 1. TÝnh tÊt yÕu
Loµi ngêi ®· ph¶i tr¶i qua 5 h×nh th¸i kinh tÕ. Mçi
h×nh th¸i sau tiÕn bé h¬n, v¨n minh h¬n h×nh th¸i tríc.
§Çu tiªn lµ h×nh th¸i kinh tÕ tù nhiªn (céng s¶n nguyªn
thuû) con ngêi chØ biÕt s¨n b¾n h¸i lîm, ¨n thøc ¨n sèng
cuéc sèng cña hä phô thuéc hoµn toµn vµo thiªn nhiªn. Cã
thÓ nãi ®©y lµ thêi kú s¬ khai mét thêi kú m«ng muéi cña
loµi ngêi. Sau ®ã ®Õn h×nh th¸i kinh tÕ x· héi: ChiÕm h÷u
n« lÖ con ngêi ®· v¨n minh h¬n hä kh«ng cßn ¨n t¬i
sèng vµ ®· biÕt lao ®éng t¹o ra cña c¶i, x· héi chÕ ®é t
h÷u. X· héi b¾t ®Çu ph©n chia thµnh kÎ giÇu ngêi nghÌo.
Hai giai cÊp c¬ b¶n lµ chñ n« vµ n« lÖ, quan hÖ gi÷a hai
giai cÊp ®ã lµ quan hÖ bãc lét hoµn toµn cña c¶i vËt chÊt vµ
con ngêi. N« lÖ biÕn thµnh c«ng cô lao ®éng. VÊn ®Ò giai
cÊp khi lªn ®Õn x· héi phong kiÕn b¶n chÊt vÉn lµ quan hÖ
bãc lét nh÷ng sù bãc lét thÓ hiÖn qua sù cèng n¹p. Ngêi
n«ng d©n, t¸ ®iÒn ph¶i lµm thuª vµ nép t« thuÕ cho quan
l¹i, ®Þa chñ, song hä cã mét chót quyÒn lîi lµ ®îc tù do.
H×nh th¸i kinh tÕ x· héi: T b¶n chñ nghÜa ra ®êi ®a
loµi ngêi lªn nÊc thang cao h¬n cña nÒn v¨n minh. X· héi
16
- ®· phong phó h¬n vÒ giai cÊp. Giai cÊp thèng trÞ lµ giai cÊp
c¬ b¶n. Thñ ®o¹n bãc lét cña chóng tinh vi h¬n rÊt nhiÒu
lÇn so víi sù bãc lét tríc ®ã trong c¸c x· héi chiÕm h÷u
n« lÖ vµ phong kiÕn. Ngêi c«ng nh©n lµm thuª bÞ bãc lét
søc lao ®éng qua gi¸ trÞ thÆng d, sù lµm viÖc qu¸ søc...
MÆc dï t b¶n x· héi chñ nghÜa t¹o ra mét lîng cña c¶i
vËt chÊt rÊt lín cho x· héi, nhng b¶n chÊt bãc lét cïng
nh÷ng m©u thuÉn kh¸c lµ kh«ng thÓ ®iÒu hoµ. PhÇn ®«ng
con ngêi trong x· héi t b¶n chñ nghÜa ®Òu bÞ mÊt quyÒn
lîi mÊt b×nh ®¼ng. C¶ ba chÕ ®é n« lÖ, phong kiÕn, t b¶n
chñ nghÜa cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng nhng nã ®Òu lµ chÕ ®é
cã kh¸c nh÷ng m©u thuÉn ®èi kh¸ng kh«ng thÓ ®iÒu hoµ
gi÷a giai cÊp bãc lét vµ giai cÊp bÞ bãc lét, vµ dùa trªn sù
t h÷u vÒ s¶n xuÊt. Giai cÊp bãc lét lµ giai cÊp thèng trÞ,
mäi ho¹t ®éng vÒ mÆt kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi ®Òu chØ phôc
vô cho quyÒn lîi cña chÝnh hä.
Mét h×nh th¸i kinh tÕ x· héi tån t¹i ®îc th× nã ph¶i cã
nh÷ng mÆt tèt nhÊt ®Þnh cña nã chóng ta còng kh«ng thÓ
phñ nhËn nh÷ng thµnh qu¶ mµ c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi
nãi trªn ®· ®¹t ®îc. X· héi céng s¶n nguyªn thuû lµ chÕ
®é x· héi ®Çu tiªn ®Æt nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn cña loµi
ngêi. Trong x· héi chiÕm h÷u n« lÖ giai cÊp thèng trÞ b¾t
17
- ®Çu tÝch luü cña c¶i cho x· héi, quan träng nhÊt lµ nã ®a
con ngêi ra khái thêi kú m«ng muéi hoang d·. H×nh th¸i
kinh tÕ x· héi lµ chÕ ®é x· héi bíc ®Çu võa ph¸t huy thõa
kÕ nh÷ng thµnh qu¶ cña chñ nghÜa t b¶n, ®ång thêi kh¾c
phôc nh÷ng m©u thuÉn nh÷ng h¹n chÕ cña t b¶n chñ
nghÜa. Mét x· héi mµ quyÒn lùc n»m trong tay giai cÊp
c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng - mét tÇng líp ®«ng ®¶o
cña x· héi. Mäi ho¹t ®éng kinh tÕ - v¨n ho¸ - chÝnh trÞ
phôc vô lîi Ých chung cña toµn x· héi. Kh«ng cßn t×nh
tr¹ng bãc lét, mäi ngêi ®Òu b×nh ®¼ng, sinh ho¹t lao ®éng
díi sù qu¶n lý cña Nhµ níc th«ng qua ph¸p luËt thùc
hiÖn chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt, chÕ ®é tËp chung
d©n chñ c«ng b»ng x· héi. Quan hÖ s¶n xuÊt ®îc x©y
dùng trªn c¬ së cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é ph¸t
triÓn cao c¬ së h¹ tÇng phï hîp víi kiªn tróc thîng tÇng.
§©y lµ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi u viÖt mét ®Ønh cao
cña v¨n minh loµi ngêi.
Tõ hai con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi, mét con
®êng t b¶n chñ nghÜa vµ con ®êng ®i tõ tiÕn t b¶n chñ
nghÜa.
18
- ViÖt Nam tõ mét nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng muèn tho¸t ra
khái nghÌo nµn l¹c hËu vµ nhanh chãng ®¹t ®Õn tr×nh ®é
mét níc ph¸t triÓn b»ng con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x·
héi tÊt yÕu ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸
®Êt níc.
2. Môc ®Ých:
Môc tiªu cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta
hiÖn nay nh §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII cña
§¶ng ®· kh¼ng ®Þnh lµ: X©y dùng níc ta thµnh mét níc
c«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i. C¬ cÊu
kinh tÕ lËp hiÕn, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé, phï hîp víi
tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt
chÊt vµ tinh thÇn cao, quèc phßng an ninh v÷ng ch¾c d©n
giµu níc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh, vµ níc ta ®·
chuyÓn sang mét thêi kú ph¸t triÓn míi thêi kú ®Èy m¹nh
c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®©y lµ nh÷ng nhËn ®Þnh rÊt
quan träng ®èi víi nh÷ng bíc ®i tiÕp theo trong sù nghiÖp
®æi míi.
19
- C«ng nghiÖp ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh nh»m ®a níc ta tõ
mét nÒn c«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét níc c«ng nghiÖp
hiÖn ®¹i.
HiÖn ®¹i ho¸ lµ mét môc tiªu c¬ b¶n cña v¨n minh
hiÖn ®¹i, thÓ hiÖn xu híng lÞch sö tiÕn bé vµ ph¸t triÓn.
§ã lµ nhiÖm vô quan träng cã tÇm cì to lín, ®ßi hái
ph¶i ®i tõ c¸i cô thÓ ®Õn c¸i tæng thÓ. Tríc hÕt cÇn hiÓu râ
thùc tr¹ng vµ nh÷ng ®Þnh híng trung cña ViÖt Nam tr×nh
®é lùc lîng s¶n xuÊt ë møc thÊp, qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x·
héi l¹i kh«ng ph¶i tõ chñ nghÜa t b¶n mµ tõ bíc qu¸ ®é
lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chñ nghÜa t b¶n víi t c¸ch lµ
mét chÕ ®é x· héi. V× vËy cÇn ph¶i nhËn thøc ®Çy ®ñ vµ
s¸ng t¹o c¸c quy luËt kh¸ch quan, trong ®ã quy luËt s¶n
xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt tr×nh ®é lùc lîng s¶n xuÊt lµ
quy luËt c¬ b¶n nhÊt nh»m c¶i t¹o c¸c thµnh phÇn kinh tÕ
khai th¸c mäi tiÒm n¨ng s¶n xuÊt. Ph¸t huy tÝnh chñ ®éng
s¸ng t¹o cña chñ thÓ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong nÒn kinh
tÕ nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh ph¶i ph¸t triÓn
m¹nh mÏ vµ cã hiÖu qu¶ ®Ó thùc sù cã t¸c dông chñ ®¹o
víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c.
20
- Chóng ta ph¶i kh¾c phôc quan niÖm bá qua chñ nghÜa
t b¶n mét c¸ch gi¶n ®¬n. Ph¶i khai th¸c sö dông tèi ®a
chñ nghÜa t b¶n lµm kh©u "trung gian" ®Ó chuyÓn nÒn s¶n
xuÊt nhá lªn chñ nghÜa x· héi nh Lªnin ®· chØ ra.
Chñ tr¬ng ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn
vµ viÖc sö dông c¸c h×nh thøc kinh tÕ trung gian qu¸ ®é
trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta mµ §¹i
héi VI v¹ch ra lµ ®óng ®¾n. §¹i héi VII cña §¶ng còng ®·
chØ râ "... phï hîp víi sù ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt thiÕt
lËp tõng bíc quan hÖ s¶n xuÊt tõ x· héi chñ nghÜa tõ thÊp
®Õn cao víi sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc së h÷u ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng s¶n
xuÊt chñ nghÜa tiªn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n
lý Nhµ níc". Kinh tÕ quèc doanh vµ kinh tÕ tËp thÓ ngµy
cµng trë thµnh nÒn t¶ng cña kinh tÕ quèc doanh. Thùc hiÖn
nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu
qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu. §ã lµ mét trong nh÷ng ph¬ng
híng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ
b¶o vÖ ®Êt níc ta. H¬n n÷a sù vËn dông ®óng ®¾n cña c¸c
quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt, ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ
tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ cÇn thiÕt. Bªn
c¹nh ®ã tõng bíc c¬ së x©y dùng h¹ tÇng vµ c¬ së thîng
21
nguon tai.lieu . vn
