Xem mẫu
- Chương 7
Lư i đăng 1
7.1 NGUYÊN LÝ ĐÁNH B T LƯ I ĐĂNG
Nguyên lý đánh b t lư i Đăng đư c khái quát như sau: “ Lư i Đăng đư t đ t c đ nh ch n ngang đư ng di
chuy n c a cá, cá trên đư ng đi không th vư t qua đư c tư ng lư i nên ph i men theo tư ng lư i và b gi
l i chu ng lư i (l p)”.
ˆ
7.2 PHAN LO I LƯ I ĐĂNG
Có nhi u cách phân lo i lư i đăng. Ngư i ta có th d a vào khu v c khai thác; đ sâu th y v c; c u t o
lư i; nguyên li u ch t o lư i đăng; s k t h p gi a lư i đăng và ánh sáng;... đ phân lo i lư i Đăng.
Theo khu v c khai Theo đ sâu Theo c u t o K t h p ánh sáng Theo v t li u
thác
- Đăng mương- - Đăng mé- Đăng - Đăng có chu ng- - Đăng đèn- Đăng - Đăng tre, s y-
Đăng sông- Đăng g n b - Đăng khơi Đăng không không đèn Đăng lư i- Đăng
bi n chu ng- Đăng đáy kth p
d c có chu ng ph
Table 7.1
7.3 C U T O LƯ I ĐĂNG
C u t o cơ b n c a lư i Đăng g m 3 b ph n chính là: Đăng lư i, Chu ng và L p.
7.3.1 Đăng lư i
Đăng lư i là dãy lư i ch n ngang đư ng di chuy n c a cá. Đăng lư i có th làm b ng tre, s y b n l i v i
nhau thành dãy đăng hình ch nh t (thư ng th y sông, r ch) ho c b ng t m lư i đư c l p trên b khung
dây gi ng (có gi ng phao, gi ng chì và gi ng biên) thư ng th y bi n.
• Chi u dài t m lư i đăng.
1 This content is available online at .
43
- 44 CHƯƠNG 7. LƯ I ĐĂNG
Chi u dài c a t m lư i đăng thì tùy thu c vào đ r ng cho phép c a khu v c khai thác, ho c ph thu c vào
m c đ phát tán c a đàn cá xu t hi n g n khu v c đ t lư i đăng n u khai thác sông l n, bi n, mà ch n
chi u dài t m đăng sao cho ch n đư c nhi u cá càng t t. Tuy nhiên, n u khai thác ru ng ho c vùng trũng
r ng thì ngư i ta thư ng l p đ t chi u dài lư i đăng theo đư ng ngo n ngoèo đ tăng di n tích ch n cá.
Figure 7.1
Yêu c u c a t m đăng ph i th a mãn các đi u ki n sau:
• Chi u cáo c a t m đăng.
Chi u cao t m đăng lư i đư c tính t t ng m t cho đ n sát đáy và có d phòng thêm t 10-20 % đ cao
nh m đãm b o ph n trên c a t m đăng n i lên đ n kh i m t nư c khi tri u cư ng cao nh t (đ i v i t m
đăng b ng tre, s y) ho c n u t m đăng làm b ng lư i thì cũng ph i tăng thêm d o lư i cho đ cao đ gi ng
phao c a t m đăng n i lên m t nư c khi tri u cư ng cao nh t.
• Đ h gi a các thanh đăng c a t m đăng (tre, s y) ph i đãm b o ngăn không đ cá vư t qua đư c
các khe. Ho c n u t m đăng đư c làm b ng lư i cũng ph i đãm b o không cho cá thoát qua m t lư i
đ sang phía bên kia và cũng không b đóng dính vào m t lư i c a t m đăng.
7.3.2 Chu ng lư i Đăng
Chu ng lư i đăng là nơi gi cá, ch a cá và hư ng cá vào l p . Chu ng lư i có d ng hình ch nh t ho c hình
đa giác. Yêu c u đ i v i chu ng lư i đăng là ph i có di n tích v a đ , không đư c quá nh ho c quá l n,
- 45
b i vì n u quá nh s làm cho cá cãm th y ch t ch i cá có th tìm cách thoát ra ngoài, n u quá l n s khó
thu vi c thu gom ho c khó hư ng cá vào l p.
Đ cao c a chu ng cũng tính t sát n n đáy đ n b m t nư c có d phòng t 10-20% đ cao khi tri u
cư ng cao nh t. Ta có các d ng chu ng sau:
Figure 7.2
7.3.3 L p
L p là nơi ch a cá và b t cá. L p đư c đ t các hông chu ng ho c cu i dãy lư i đăng n u không chu ng.
L p lư i đăng thư ng làm b ng tre ho c đư c bao b c lư i.
L p có d ng hình h p, hình ng ho c hình tr . Yêu c u đ i v i l p là ph i b n, ch c, không đ cho cá
có th phá l p ra ngoài.
7.4 K THU T KHAI THÁC LƯ I ĐĂNG
Lư i Đăng thư ng đư c đánh b t mang tính mùa v nên k thu t khai thác lư i Đăng thư ng đư c phân
thành 2 giai đo n:
• Giai đo n 1: L p đ t chu ng lư i Đăng
• Giai đo n 2: Khai thác lư i Đăng
7.4.1 L p đ t chu ng lư i đăng
Do b i lư i Đăng khai thác theo mùa v , nên trư c khi b t đ u đ n th i kỳ khai thác, vi c l p đ t chu ng
lư i Đăng đ u đư c chu n b , tu b , s a ch a, l p đ t l i, nh m đãm b o hi u su t khai thác cao nh t cho
lư i Đăng . Công vi c l p đ t lư i Đăng g m 2 bư c sau:
• Bư c th nh t: Ch n nơi đ t Đăng
• Bư c th hai: L p đ t t m đăng d n cá và chu ng
- 46 CHƯƠNG 7. LƯ I ĐĂNG
7.4.1.1 Ch n nơi đ t Đăng
Ch n nơi đ t lư i Đăng là vi c đ u tiên mà ngư i đ u tư khai thác lư i Đăng c n tính đ n trư c tiên, b i
vì nó quy t đ nh đ n hi u qu đánh b t lư i đăng và các quan h kinh t - xã h i xung quanh khu v c khai
thác lư i Đăng. Do v y yêu c u c a nơi đ t đăng c n ph i th a mãn các đi u ki n sau:
• Ph i có nhi u cá qua l i theo t ng mùa v ho c quanh năm.
• N n đáy ph i tương đ i b ng ph ng, đ d c n n đáy ph i nh .
• Ph i ít b nh hư ng b i sóng, gió, t c đ dòng ch y trung bình và đ sâu không quá l n.
• Ph i thu n ti n cho vi c v n chuy n cá và không gây c n tr cho tàu bè đi l i.
7.4.1.2 L p đ t t m đăng d n cá và chu ng lư i Đăng
Vi c đ u tiên là trư c h t ta c n l p đ t t m đăng d n cá, r i sau đó m i l p đ t chu ng lư i Đăng.
• Ch n hư ng và đ t t m đăng d n cá
Đ l p đ t t m đăng d n cá ta nên l p t trong c n (b ) ra sâu. Trư c h t ta c n c m các c c đ đ nh hư ng
cho t m đăng (n u là đăng tre, s y) ho c căng đ nh hư ng dây gi ng phao (n u là t m đăng làm b ng lư i).
Các c c c n ph i c m sâu xu ng đ t và đư c các dây ch ng, neo c đ nh l i cho v ng ch c.
Figure 7.3
Trong vi c ch n hư ng cho t m đăng d n cá ta c n nghiên c u k qui lu t di chuy n c a cá mà ch n
hư ng cho phù h p. Kinh nghi m ngư i ta th y r ng khi cá đang đi theo m t hư ng nào đó, n u b t ng
b t m đăng d n cá ch n l i, khi đó cá có khuynh hư ng di chuy n ra vùng nư c sâu. Do v y ta nên ch n
phương đ t t m đăng nên h p v i phương di chuy n c a cá m t góc 120o n u cá ch đi theo m t chi u, ho c
90o n u cá đi hai chi u, theo sơ đ sau:
- 47
• L p đ t chu ng lư i đăng.
Sau khi đã l p xong t m đăng d n cá, ta ti n hành l p đ t chu ng. Chu ng lư i đăng ph i n m v trí cu i
cùng mà t m đăng d n t i, thư ng là nơi có đ sâu l n và không b nh hư ng b i tàu bè đi l i.
Tương t như l p t m đăng d n cá, trư c h t đ l p đ t chu ng lư i đăng ta cũng ph i c m các c c đ
đ nh hình ki u chu ng. Ti p theo ta l p các t m lư i ho c các đăng tre (s y) đ bao b c chu ng l i. Ta ch a
các k h đ l p lư i cánh gà và l p.
Chú ý là không nên đ kho ng khe h gi a 2 lư i cánh gà quá l n, cá có th s đi ngư c đư c tr ra
ngoài.
7.4.2 K thu t khai thác lư i Đăng
K thu t đánh b t lư i Đăng cũng tương đ i đơn gi n, bao g m hai giai đo n:
- Giai đo n m t: Giai đo n lôi cu n và d n cá vào chu ng.
- Giai đo n hai:Giai đo n dóng c a chu ng và b t cá.
7.4.2.1 Giai đo n lôi cu n và d n cá vào chu ng.
Giai đo n này ta g n như không làm gì c , ch vi c ng i ch đàn cá di chuy n đ n đ ng tư ng t m đăng
d n d t r i cá t chuy n hư ng đ đi đ n chu ng. Tuy v y trong th i gian này ta cũng nên chú ý đ n s đi
l i c a tàu bè khác g n khu v c mà ta đang đ t đăng và chu ng nh m báo hi u cho h bi t là ta đang khai
thác lư i Đăng.
Th i gian lôi cu n cá và d n cá vào chu ng thì ph thu c vào chu kỳ con nư c l n ròng, hay th i đi m
đàn cá đi vào chu ng ho c kho ng th i gian c n thi t đ đ m t đ cá t p trung trong chu ng cao. Do v y
th i gian lôi cu n cá và d n cá vào chu ng là do kinh nghi m và đi u ki n th c t khu v c khai thác mà
ta quy t đ nh bao lâu là v a.
Đ hư ng cá đi vào chu ng, ta có 2 cách:
• Cá t đ ng đi vào chu ng.
Trư ng h p này là cá khi g p đi đ n tư ng lư i đăng d n cá, cá s t chuy n hư ng, men theo tư ng lư i
d n cá đi vào gi a 2 lư i cánh gà, r i vào sân chu ng, b gi l i l p.
• Cá đư c d n vào chu ng b i ngu n sáng.
Trong th c t đánh b t thư ng th y vùng ven bi n, đ gi m thơi gian ch đ i cá đi vào chu ng, ngư i ta
thư ng k t h p v i ngu n sáng đ lôi cu n cá, d n d t đưa cá vào chu ng.
Ngu n sáng đây có th là ngu n sáng do các xu ng đèn măng-sông đư c th p sáng quanh khu v c
đ t chu ng lư i Đăng (H 7.1), ho c ngu n sáng do b i s phát sáng c a các bóng đèn th trong nư c, đư c
đ nh kỳ cháy, t t l n lư t t ngoài vào trong chu ng lư i Đăng, cá b ngu n sáng h p d n s t đ ng đi vào
chu ng (H 7.2).
Ta có th th y s b trí các ngu n sáng theo 2 theo sơ đ dư i đây:
- 48 CHƯƠNG 7. LƯ I ĐĂNG
Figure 7.4
Figure 7.5
- 49
7.4.2.2 Thu lư i và b t cá.
Sau th i gian nh t đ nh, khi th y cá đi vào sân chu ng khá nhi u ta b t đ u đóng ch n c a chu ng l i, nâng
t m lư i đáy sân chu ng, d n cá vào m t góc và tìm cách thu cá. Ta có th dùng v t đ xúc cá (n u cá
l n) ho c dùng bơm hút (n u cá nh và nhi u). N u không có t m lư i đáy sân chu ng ta ph i tìm cách xua
đu i cá ch y vào l p r i tháo d l p b t cá.Sau khi thu cá xong, chuy n cá lên xu ng v n chuy n, r i đưa cá
vào b . Đ ng th i chu n b m khai thác ti p theo.
- 50 CHƯƠNG 7. LƯ I ĐĂNG
nguon tai.lieu . vn
