- Trang Chủ
- Cơ khí - Chế tạo máy
- Giáo trình Kỹ thuật an toàn môi trường công nghiệp (Nghề: Cắt gọt kim loại - Trung cấp) - Trường TCN Kỹ thuật công nghệ Hùng Vương
Xem mẫu
- UY BAN NHAN DAN QU�N 5
J
TRUONG TRUNG CAP NGHE KY THU�T CONG NGH:E: HUNG Vl ONG
t·�•·•··::;-�· . .· .s;-,,
·
�,.J.:�1 PNG··;�.
. "�' ,. f
·-: ...... 'r& •
'.
,�� . �-i :, 4'. I
i .. . •
·,' '. .·
.. . .
. ; �
>.
, '
GIAOTRINH
KY thu�t an toan
mOi trrrimg cOng nghi�p
' . ,
Nghe: Cat gqt kim lo�i
TRINH DO TRUNG CAP
TPHCM-2019
·-
- 1
LOI GIOI THitU
Giao trinh ky thu�t an toan - m6i truong c6ng nghi�p duqc bien so� nhim
cung cil.p cho h9c sinh h� Trung cftp nghS ciit g9t kim lo�i nhfmg kiSn thuc nhu sau:
- Cac diSu quy dinh cua Lu�t Lao d9ng ap dvng cho san xuftt
- Cac ySu t6 nguy hiSm va c6 h�i dSn sue khoe nguai lao d('mg.
- Nhfmg nguyen nhan gay ra tai n�.
- M9t s6 phucmg phap sa cuu va cftp cuu khi d6ng nghi�p bi tai n�.
- Cach su dvng cac phuO'Ilg ti�n bao h9 lao d9ng va cac phuO'Ilg ti�n khac
nhim ngan ngira tai n�n lao d9ng.
- Cach SU SU dvng cac phuO'Ilg ti�n bao hQ lao d9ng, SO' cuu, cftp cuu n�
nhan khi bi tai n�n.
Giao trinh g6m 10 bai cung cftp nhfmg kiSn thuc CO' ban nhftt vs an toan lao
d9ng - m6i truong c6ng nghi�p trong Hnh vvc c:it g9t kim lo�i
' ,
Trong qua trinh bien so�n, tac gia xin chan thanh cam O'Il quy Thay c6 da g6p y
nhi�t tinh dS giao trinh ngay cang hoan thi�n hO'Il nfra
Qu�n 5, ngay thang nlim 20...
Tham gia bien sol)n
Nguyln Hung Vy
- 2
MVCLVC
DEMVC TRANG
1. Loi gioi thi�u 2
2. Bai 1: My.c ilich, y nghia, tinh chiit va nhi�m vy. ciia c6ng tac bao hq lao ilqng 4
3. Bai 2: Nhfrng khai ni�m cO' ban va c6ng tac t6 chrrc v@ bao hq lao ilqng 7
4. Bai 3: Phan tich ili�u ki�n va nguyen nhan gay ra tai n;.tn lao ilqng 11
5. Bai 4: Khai ni�m v@v� sinh lao ilqng, vi khi h�u, buc x;.t ion hoa va tit\ng fin 14
6. Bai 5: By.i va rung ilqng trong san xuiit 20
7. Bai 6: Anh hm'mg ciia ili�n tir tnrong, hoa chiit ilqc 29
8. Bai 7: Anh sang, mau sic VII ky thu�t thong gio trong lao ilqng 38
9. Bai 8: Ky thu�t an toan khi sfra chii'a may 44
10. Bai 9: Ky thu�t an toan khi gia c6ng CO' khi 48
11. Bai 10: Ky thu�t an toan ili�n, phong ch6ng chay n6 va sfr dy.ng thi�t bj nang h;.t 64
12. Tai li�u tham khao 76
- 3
BAI 1: MVC DICH, Y NGHiA, TINH CHAT VA NHI:¢M V1) CUA CONG
TAC BAO H(> LAO D(>NG
Gioi thi�u:
Bai h9c nay nhfim cung c�p cho h9c sinh nhimg kiSn thuc ve mµc dich, y nghia,
tinh chfit va nhi�m vµ cua ci\ng tac bao h(> lao d(>ng trong nghe ci\t g9t kim lo�i
M\IC tieu:
- Trinh bay duqc mµc dich, y nghia cua cong tac bao h(> lao d(>ng.
- Nh� biSt ro tinh hinh tai n� lao d(>ng va b�nh nghe nghi�p.
N(li dung chinh:
1. M\lc dich, y nghia cua cong tac bao h(l lao d(lng
M\lc dich ciia cong tac bao h◊ lao d(>ng la thong qua cac bi�n phap v& khoa
h9c ky thuiH, t6 chuc, kinh t€, xii h(>i d€ lo�i tru cac y€u t6 nguy hi€m c6 h�i trong
san xuit va lao d(>ng, t�o ra m(>t di&u ki�n lao d(>ng thuij.n l9i va ngay cang du9c cai
thi�n t6t hdn; ngiin ngua tai n�n lao d(>ng va b�nh ugh& nghi�p, h�n ch€ 6m dau va
giam sue khoe ciing nhu nhfi"ng thi�t h,:ti khac d6i voi nguoi lao d(>ng, nhiim dam
bao an toan bao v� sue khoe va tinh mng, tn!C ti€p g6p phfin bao v�
va phat tri€n li;rc lu9ng san xuit, tang nang suit lao d(>ng.
Bao h◊ lao d(>ng truoc h€t la m(>t ph,:tm tru san xuit, nhiim biio v� cho nguoi lao
d(>ng. Mij.t khac vi�c cham lo sue khoe cho nguoi lao d(>ng, mang l�i h,:tnh phuc cho
ban than va gia dinh h9 con c6 y nghla nhan d�o.
2. Tinh chit va nhi�m V\l cua cong tac bao h(l lao d(lng
2.1 Tinh chit
- Tinh chit phap luij.t: D€ bao dam thvc hi�n t6t vi�c bao v� tinh m�ng va sue
khoe cho nguoi lao d(lng, cong tac bao h(l lao d(>ng du9c guy dinh thanh phap luij.t ciia
nha nuoc. Nhfi"ng n(>i dung cd ban v& cong tac bao h◊ lao d(>ng dii du9c guy dinh
trong di&u I� t,:tm thoiv& bao h◊ lao d(>ng, ban hanh theo nghi dinh s6 181 CP ngay
18/12/1964 ciia Chinh phii ciing nhu cac lui).t I�, ch€ d(l, chinh sach v& bao h(l lao
d(>ng bao g6m cac guy ph�m guy trinh v& an toan ky thuij.t va v� sinh lao d(>ng do nha
nuoc ban hanh d&u mang tinh chit phap luij.t.
- Tinh chit khoa h9c ky thuij.t: Nguyen nhan cd ban gay ra tai n�n lao
d9ng va b�nh ngh& nghi�p cho nguoi lao d(>ng la di&u ki�n ky thuij.t khong dam bao
- 4
ari toan lao d9ng, di€u ki�n v� sinb, moi tntdng lao dong. Muo'n san xua't du'
- 5
siip xe'p, th@ hic;\n nhil'ng di€u kic;\n ky thu�t, t6 chii'c vil xa h(li cu.a qua trlnh lao d(lng
voi mlJ.C dich d�t hic;\u qua cao.
3.2 Hinh thll'c lao dqng
Lao d(lng rieng re; lao d(lng t6 hay nh6m.
Lao d(lng day chuy€n.
Lao d(lng m(lt ch6 hay nhi€u ch6.
Lao d(lng co biip (mang vac).
Lao d(lng chuy@n d6i (sii'a chil'a; liip rap).
Lao d(lng t�p trung (lai o to).
Lao d(lng t6ng hcjp ( thie't ke'; thanh tra).
Lao d(lng sang t�o (phat minh).
4. Ph�m vi th\fc ti�n cua cong tac bao hq lao dqng
Bic;\n phap bao h(l lao d(lng la nhil'ng bic;\n phap phong tranh hay xoa bo nhil'ng
nguy hi@m do con ngu'oi trong qua trlnh lao d(lng.
T6 chii'c th\fc hic;\n lao d(lng la nhil'ng bic;\n phap d@ dam bao nhil'ng loi giai
dung diin thong qua vic;\c ii'ng diJ.ng nhil'ng tri thii'c khoa h9c an toiln ciing nhu dam bao
phat huy hic;\u qua cu.a he;\ th6ng lao d(lng.
Kinh te' lao d(lng la nhil'ng bic;\n phap khai thac vil danh gia nang suilt v€
phu'ong dic;\n kinh te', chuyen mon, con ngu'oi Vil thoi gian.
Quan li lao d(lng la nhil'ng bic;\n phap chung cu.a xi nghic;\p d@ phat tri@n, th\fc
hic;\n vil danh gia s\f lien quan cu.a he;\ th6ng lao d(lng.
Vic;\c dua ky thu�t vilo trong cac he;\ th6ng san xua't se lam thay d6i nhil'ng
ho�t d(lng cu.a nguoi lao d(lng, vi dlJ. nhu' thay d6i v€ tam, sinh ly.
Tuong quan giil'a con ngu'oi vil s\f phat tri�n ky thu�t khong bao gio ngung vl
chinh s\f thay d6i cu.a khoa h9c ky thu�t la d(lng l\fc d@ phat tri@n xa h(li nhu':
- S\f chuy@n d6i cac gia ttj trong xa h(li.
- S\f phat tri@n dan s6.
- Cong nghc;\ moi.
- Ca'u true san xua't thay d6i.
- 6
- B�nh t�t mdi phat sinh.
B.AI 2: NIIUNG KHA1 NitM co BAN VA CONG TAC TO CHUC VE BAO
H() LAOl>{)NG
Gi6i thi�u:
Bai h9c nay nh�m cung c!p cho h9c sinh nhiing ki€n thuc v€ nhiing khai ni�m ca
ban va c6ng tac tf> chuc v€ bao h9 lao d9ng trong ngh€ c�t g9t kim lo�i
Ml}C tieu:
- Cac khai ni�m v€: di€u ki�n lao d9ng, tai n�n lao d9ng.
- Cac y€u t6 nguy hi�m va c6 h�i.
- Khai ni�m vung nguy hi�m va cac y€u t6 nguy hi�m trong qua trinh san xu!t.
- Ap d1µ1g thgc hi�n bi�n phap trang bi bao h9 lao d9ng.
Nqi dung chinh:
1. Nhfrng khai ni�m cO' ban v� bao hq lao dqng
1.1 Di�u ki�n lao dqng
Dieu ki�n lao dong la m9t t�p h9p t6ng th€ cac ye'u tdky thu�t, kinh te', xa,
hoi, du9c bi€u hi�n thong qua cac cong Cl:1 va phuong ti�n lao d9ng, qua trlnh cong
ngh�, moi tru'ong lao dong va sl)'. s�p xe'p, b6 tri tac dong qua lc;ti cua trong moi
truong quan h� con nguoi, tc;to nen mot dieu ki�n nha"t dinh cho con nguoi trong qua
trinh lao d9ng.
Danh gia, phan tich dieu ki�n lao d9ng phai tie'n hanh danh gia phan tich d6ng
thoi trong m6i quan h� tac dong qua lc;ti cua ta"t ca cac ye'u to' tren
=
---�-y
9L.:____
Cac y�u t6 tµ nhien, ky
thu�t, kinh t8, xa h
- 7
1.2 Vu.ng nguy hiim
"La khoang kh6ng gian trong d6 cac nhan t6 nguy hii\m d6i v&i S\f ho1:1t d(ing cua
con nguai, may m6c va trang thii\t b! xuilt hi�n m(it each thrrOllg xuyen, chu ky va b�t
- 8
2 3
6
-
8 10
11 12 13
1- Truyen d¢ng bang xich vb. dia )(ich 9-Mai
2- Truyen d¢ng bang day dai 10- Cu-a oia
3- Truyen d¢ng bang banh khia thanh khia 11- Cua vong
4- Tl1,lc can 12· Phay
s- Truyen d¢ng banh rang 13- Bao ngang
6- Vung cu6i cua bang tai 14- D�p
7-Ti$n 15- C�t
8- Khoan 16- Uon
1.3 Tai Dfn lao d9ng
Dinh nghia: " La trtrcrng hQl> khong may xay ra trong san xuit, do k�t qua tac
d9ng dQt ngQt tir hen ngoai dtroi dfng: cO', boa, nhi�t, difn, hojc cac y�u t6 moi
- 9
trm'mg gay huy hol_li co- th� hoJc pha huy chu:c nang hol_lt dqng binh thtr@g cua cac
co- quan trong CO' th�"
Hay
" Tai n(lll lao di)ng la tai n(lll xay ra trong qua trinh lao di)ng, do tacdi)ngdi)t ngi)t tir
hen ngoai, lam ch€t nguai hay lam t6n thmmg, ho�c pha huy chfrc nang hoi:itdi)ng binh
thuang cua mqt bi) ph�n naod6 cua co th€."
Khi nhiSm di)cdi)t ngi)t(nhiSmdi)c c§p tinh), c6 th€ gay ch€t nguai ngay tfrc khilc ho�c
huy hoi;ti chfrc nang naod6 cua co th€ thi cungduqc g9i la tai n(lll laodi)ng.
Laodi)ng Lam giam sfrc khoe
Tai.nan lao dong bao glim:
+ Ch§n thtrO'llg: "La tacdi)ng v8 co, nhi?t, di?n, h6a, ... gay ra v€t thuong lam giam
sfrc khoe nguai laodi)ng mi)t eachdi)t ngi)t vad€ li;ti di tich: gay tay, gay chan, xay xat,
chay bong, ... c6 th€ dand€n ch6t nguai.
+ Nhi�m dqc ngh@ nghi�p: "La sv huy hoi;ti sfrc khoe do tac d\lllg cua ch§tdqc khi
chung xam nh�p vao co th€ con nguai trong qua trinh tham gia laodi)ng san xu§t.
- Man tinh: tac hi;ti lau dai cua luqng nho ch§t di)c.
- C§p tinh: tac hi:tidi)t ngi)t cua luqng lon ch§tdi)c ➔duqc coi la ch§n thuong.
Vi dv: Lam vi?c ti6p xuc v6i xang ➔ anh huang an da, vao ph6i. Coi kho,
phong thi nghi?m: nhiSm axit ➔ anh huangd6n ph6i. Lam vi?c bvi, kh6i ➔ anh huang
d6n milt, ph6i.
+ B�nh ngh@ nghi�p: "La sv giam sut dfui sfrc khoe dodi8u ki?n lam vi?c b§t lqi ho�c
do cite ch§ndi)ng thuang xuyen len co th€ "
Cac yfu t6: 6n,
bvi, thi@u anh sang,
Laodi)ng tu th@ bllt lqi. Sfrc khoe giam
* Tom lai:
+ Ch§n thuong, nhiSm di)c ngh8 nghi?p ➔ dS phat hi?n.
+ B?nh ngh8 nghi?p ➔ kh6 phat hi?n.
- Vi v�y phai luon luon bao dam di�u ki�n bao h(> lao d(>ng d8 ngucri lao d(>ng duc;rc
an toan, tranh cac tai n�n lao d(>ng dang ti€c c6 th8 xay ra. Day la nhi�m V\l d�t ra cho: can
be, quan ly, can bQ ky thu�t, ngucri lao d9ng ➔ phai hi8u ro: di�u ki�n lao d9ng, nguyen
nhan gay chful thuong, b�nh ngh� nghi�p va ky thu�t bao hQ lao d9ng.
2. Cong tac t6 chfrc bao hQ lao dQng
Cac ySu t6 nguy hi�m va c6 h�i
La cac y€u t6 xuftt hi�n c6 anh huong xftu, nguy hi6m, c6 nguy ca gay tai ni;tn ho�c
b�nh ngh� nghi�p cho nguoi lao d9ng.
+ Cac ySu ta v@.t ly: Nhi�t dQ, d9 Am, ti€ng 6n, rung d9ng, cac brrc x�, bvi.
+ Cac ySu ta h6a hqc: Cac chftt d9c, cac lo�i hai, khi, bvi d9c, cac chftt ph6ng xi;t.
+ Cac ySu ta sinh v�t, vi sinh v@.t: Vi khuiin, sieu vi khuAn, ki sinh trung, con trung.
+ Cac y�u ta bit IQi khac: tu th€ lao dQng, phuong ti�n, khong gian, nha xuong, v�
sinh va cac y€u t6 tam ly, . . .
Cac ye'u to' cua lao d
- 11
Bai h9c nay nh�m cung cilp cho h9c sinh nhfmg ki€n thuc v€ phan tich di€u ki(ln va
nguyen nhan gay ra tai n\Ul lao d9ng trong ngh€ c�t gQt kim lo!!i
Ml}C tieu:
- Di€u ki(ln lao d9ng phv thu9c vao: Cm'mg d◊ lao d9ng, c6ng vi?c, tu th€ lam
vi(lc, m6i trm'mg lam vi?c va nhfmg nguyen nhan gay tai n\ln lao d9ng.
N«;\i dung chinh:
1. Phan tich di�u ki�n lao d«;\ng
+ Lao d9ng: bao g6m lao d9ng tri 6c - lao d9ng chan tay.
+ Dibu ki?n:
- .Anh sang day du.
- Thong gi6 t6t, it bvi.
- Nhi?t d9 thich hqp.
- ft 6n.
- Cuong d9 lao d9ng thich hqp.
- Tam ly ngucri lao d9ng.
Cac y€u t6 tren tac d9ng kha nang cu.a ngucri lao d9ng.
+ Nhan t6 c6 lqi: nang suilt lao d9ng cao.
+ Nhan t6 hilt lqi: nang suilt lao d9ng thilp ➔ Ngucri lao d9ng m?t moi ➔ thao tac
thi€u chinh xac ➔ dful d€n tai n\lfi lao d9ng.
2. Nguyen nhan gay ra tai n:;tn lao d«;\ng
Cac nguyen nhan gay chin thmmg:
+ Nguyen nhan vb ky thu{it:
- Sv hu hong cu.a may m6c, thi€t bi chinh.
- Sv hu hong dl_lllg cv, phv tung, duong 6ng.
- K€t cilu thi€t bi, ph\l tung khong hoan chinh.
- Thieu rao chk, bao che ngan each.
- Khoang each giua cac thi€t bi duqc b6 tri chua t6t.
+ Nguyen nhan v� t6 chwc:
- Chilp hanh khong dung cac yeu cau quy trinh ky thu{it.
- Tb chuc nai lam vi?c khong t6t: khong ngan n�p, 11m u6t, khong du anh sang.
- Vi ph\lill ch€ d9 lam vi?c(lam qua gia).
- Su dvng lao d9ng khong dung nganh ngh€, trinh d9 chuyen mon.
- Chua tb chuc cho ngucri lao d('>ng h9c t{ip v€ ky thu{it an toan lao d('>ng.
- 12
- Chua c6 ch€ d9 thuong phc;1t nghiem minh trong cong tac bao h9 lao d9ng.
+ Nguyen nhan vi vf sinh:
- Moi truong khong khi bi o nhi6m.
- Di�u ki�n vi khi h�u khong thich nghi.
- Chi€u sang va thong gi6 khong d!y du.
- Ti�ng 6n va chfui d9ng mc;lnh.
- C6 tia ph6ng xc;1.
- V� sinh kem.
3. Cac ye'u to' nguy hiim gay cha'n thu'o'ng, tai n�m lao dc)ng
Nhung ye'u to' lao d9ng xa'u, c6 nguy co gay tai n
- 13
Thu'ong gij.p la phoi cu.a cac may gia cong nhu' : may mai, may ti�n, g6 danh liJ.i o
cac may cu'a dia, da vang trong n6 mln ...
3.6 N6
- N6 v�t ly: Trong thvc te" san xuift, n6 c6 th€ xay ra khi ap suift cu.a moi chift
trong cac thie"t bi chiu ap lvc, cac blnh chua khi nen, khi thien nhien vu'
- 14
BAI 4: KHA1 �M VE \'¥ SINH LAO B(>NG, VI KHi II4U, BUC � ION
HOA VA TIENG ON
Gioi thi�u:
Bai h9c nay nh�m cung cfrp cho h9c sinh nhfrng ki€n thuc v€ v� sinh lao d(mg, vi
khi h�u, buc xi;i ion h6a va ti€ng 6n trong ngh€ c�t gt kim loi;ii
M\IC tieu:
· - Khai ni�m v€ v� sinh lao d(mg: Nhi�t d(>, d(> fun, buc xi;i ion hoa, ti€ng 6n va vi
khi h�u anh hucmg d€n sue khoe nguai lao d(>ng va cac bi�n phap d€ phong.
Nqi dung chinh:
1. Khai ni�m v� v� sinh lao . dqng
1.1 B6i tmrng:
+ Nghien cuu anh huong cua nhfrng y€u t6 c6 hi;ti trong san xufrt d6i v6i sue kh6e
nguai lao d9ng ➔ tim cac bi�n phap cai thi�n di€u ki�n lao dong, phong ngua cac b�nh
ngh€ nghi�p va nang cao kha nang lao dc;,ng cho nguai lao d(>ng.
1.2 Nhi�m V\l:
V� sinh lao d(>ng c6 y nghla rfrt l&n trong cong tac bao he;, lao d9ng nh�m duy tri sue
kh6e cho nguai lao d9ng va nang sufrt lao d(>ng.
V� sinh lao d(>ng khong chi dcm thu§n la vfrn d€ si;ich se nai lam vi�c, may m6c, thi€t
bi, . . . (lam trong lanh khong khi nai lam vi�c) ma con c6 y nghia trong vi�c nghien cuu
anh huong cua cac di€u ki�n . san xufrt d€n sue kh6e con nguai. Tu day dua ra nhfrng bi�n
phap dam bao di€u ki�n t6t nhfrt cho nguai lao d(>ng.
+ Nghien cuu d�c di�m v� sinh cua cac qua trinh san xufrt.
* Cac tac hJi ngh� nghi�p co thi phan thanh miy loJi sau:
a. Tac hJi lien quan din qua trinh san xuit:
- Y€u t6 v�t ly va h6a h9c:
+ f>i€u kien vi khi h�u trong san xufrt khong phu hqp: nhi�t d(>, d(> Am cao ho�c thfrp,
thoang khi kem, cuang d9 hue xi;i nhi�t qua mi;inh.
+ Bue xi;i di�n tu, buc xi;i cao t§n va sieu cao tiln trong khoang song VO tuy€n tia h6ng
ngoi;ii, tu ngol;li . . . cac chfrt ph6ng x� va tia ph6ng xi;i nhu oc, �' y
+ Ti�ng 6n va rung d(>ng.
+ Ap sufrt cao(thg l�n, . . . ) ho�c ap sufrt thdp(lai may bay, . . . )
+ B1,1i va cac chfrt d(>c h i;ii trong san xudt.
- Y�u t6 sinh v�t:
- 15
+ Vi khu§n, sieu vi khu§n, ky sinh trung va cac nftm m6c gay b�nh.
b. Tac h�i lien quan d�n t& chuc lao d(>ng:
+ Thai gian lam vi�c lien we va qua lau, lam vi�c lien we khong nghi, lam thong ca,
+ Cuang di) lao dl)ng qua cao khong phu hqp v6i tinh tr
- 16
+ Vi khi h�u n6ng: nhi�t d9 toa ra
nguon tai.lieu . vn
