- Trang Chủ
- Chính trị học
- Giáo trình hướng dẫn phân tích nền kinh tế thị trường thuần túy với khả năng đóng góp của nền kinh tế tư bản p1
Xem mẫu
- Giáo trình hướng dẫn phân tích nền kinh tế thị trường
thuần túy với khả năng đóng góp của nền kinh tế tư
Lêi më ®Çu
bản
HiÖn nay, chóng ta ®ang ë trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi,
®©y lµ thêi kú chuyÓn tiÕp tõ nÒn kinh tÕ cò l¹c hËu lªn nÒn kinh tÕ míi x©y
dùng c«ng h÷u. Do ®ã ®ßi hái cÇn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ
trêng víi sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. V×
cã nh vËy míi ®a ®Êt níc tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu vµ b¾t
kÞp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Tuy
nhiªn, ®Ó x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi th× chóng ta kh«ng ®¬n thuÇn
tËp trung ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng thuÇn tuý mµ ph¶i ®Æt díi sù l·nh
®¹o tµi t×nh s¸ng suèt cña §¶ng "ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh
phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa".
Víi vai trß quan träng "kinh tÕ t b¶n t nh©n cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp
vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc, khuyÕn khÝch t nh©n ®Çu t vµo s¶n xuÊt,
yªn t©m lµm ¨n l©u dµi, b¶o hé quyÒn së h÷u vµ lîi Ých hîp ph¸p t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi ®i ®«i víi t¨ng cêng qu¶n lý, híng dÉn lµm ¨n ®óng ph¸p luËt cã
lîi cho quèc kÕ d©n sinh" - B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi VIII cña §¶ng. Tuy
nhiªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, kinh tÕ t b¶n t nh©n ë níc ta ®· béc lé
nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm vµ ph¶i ®¬ng ®Çu víi nhiÒu th¸ch thøc vµ khã kh¨n
vÒ m«i trêng kinh doanh, n¨ng lùc c¹nh tranh, tr×nh ®é c«ng nghÖ, chÊt
lîng, gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét sè doanh nghiÖp vèn lín, c«ng nghÖ tiªn tiÕn,
cßn phÇn lín vÉn lµ doanh nghiÖp cã quy m« nhá, vèn Ýt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt
l¹c hËu, tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm, hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh
tranh trªn thÞ trêng yÕu; thªm vµo ®ã lµ nh÷ng khã kh¨n víng m¾c vÒ vèn,
vÒ mÆt b»ng s¶n xuÊt, kinh doanh, vÒ kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ xö lý th«ng tin vÒ
m«i trêng ph¸p lý
V× thÕ, kinh tÕ t b¶n t nh©n cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp vµo c«ng cuéc x©y
dùng ®Êt níc nh huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn, gi¶i quyÕt vµ
- t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho mét lùc lîng lín lao ®éng, t¨ng nguån thu cho ng©n
s¸ch. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ë níc ta
béc lé nh÷ng yÕu kÐm, h¹n chÕ ®ßi hái ph¶i cã sù can thiÖp tõ phÝa Nhµ níc
vÒ c¸c chÝnh s¸ch
Nguyªn nh©n khiÕn tèc ®é ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n
cha ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë níc ta
giai ®o¹n hiÖn nay ®îc nªu râ t¹i NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp
hµnh Trung ¬ng kho¸ IX "Mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc cha phï
hîp víi ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ t b¶n t nh©n mµ ®¹i bé phËn cã quy m« nhá
vµ võa; qu¶n lý cã phÇn bu«ng láng vµ cã nh÷ng s¬ hë, h¹n chÕ viÖc thóc ®Èy
kinh tÕ t b¶n t nh©n ph¸t triÓn ®óng híng".
§Ó cã thÓ ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ
h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng khuyÕt tËt vèn cã, §¶ng vµ Nhµ níc ph¶i
cã sù ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn cña kinh tÕ t b¶n t
nh©n. Bµi viÕt nµy nªu lªn: "Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn
khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n" lµm néi dung chÝnh cña ®Ò ¸n kinh tÕ chÝnh
trÞ cña em.
- ch¬ng I
Lý luËn vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ t b¶n t nh©n
I. Häc thuyÕt M¸c - Lªnin vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ
Tõ khi bíc vµo c«ng cuéc ®æi míi chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung
quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, chóng ta ®· ®¹t ®îc mét sè
thµnh tùu ®¸ng kÓ. Trong ®ã ph¶i nãi ®Õn vai trß cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t
nh©n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng nguån thu
cho ng©n s¸ch. Sau khi luËt doanh nghiÖp cã hiÖu lùc 1/1/2000, kinh tÕ t b¶n
t nh©n ph¸t triÓn m¹nh mÏ lµ ®iÒu kiÖn quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ trong níc, n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam lªn so víi khu vùc. Tuy
nhiªn, xÐt vÒ nguån gèc h×nh thµnh vµ quy m« ho¹t ®éng cña ®¹i bé phËn
doanh nghiÖp t nh©n (DNTN) cßn míi, quy m« nhá. VËy trong qu¸ tr×nh héi
nhËp, kinh tÕ t b¶n t nh©n nªn ph¸t triÓn nh thÕ nµo? §ã lµ vÊn ®Ò cÇn cã
nh÷ng dù b¸o ®óng ®¾n ®Ó §¶ng vµ Nhµ níc cã c¨n cø khoa häc ra c¸c quyÕt
®Þnh chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cho phï hîp.
Dù b¸o ®óng ®îc xu thÕ vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t
b¶n t nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta th× cÇn dùa
trªn c¸c luËn cø khoa häc. Mµ nÒn t¶ng t tëng cña §¶ng ta lµ häc thuyÕt
M¸c - Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh; do ®ã, luËn cø khoa häc tríc hÕt ph¶i
lµ lý luËn häc thuyÕt cña M¸c - Lªnin vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ.
Ngay tõ khi míi ra ®êi, chñ nghÜa M¸c - Lªnin kh¼ng ®Þnh sù ph¸t triÓn
cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi cã thÓ coi lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn.
V× vËy, sù vËn ®éng cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi lµ mét qu¸ tr×nh kh¸ch
quan díi t¸c ®éng cña nh÷ng quy luËt nhÊt ®Þnh vµ chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng
xu thÕ vËn ®éng cña c¸c hiÖn tîng kinh tÕ - x· héi khi ®Æt nã trong quy luËt
- chung cña sù ph¸t triÓn c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi ®ã. Trong ®ã, chóng ta
ph¶i xÐt ®Õn hai nguyªn lý vÒ sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cÇn tÝnh ®Õn khi
nghiªn cøu xu híng vËn ®éng cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong c¬ cÊu kinh tÕ
nhiÒu thµnh phÇn.
Thø nhÊt, ®ã lµ quy luËt vÒ mèi quan hÖ gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan
hÖ s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, níc ta cha thÓ
cã ngay lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i víi tr×nh ®é x· héi ho¸ cao nªn hÖ thèng
quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp lµ c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi sù ®a d¹ng
vÒ h×nh thøc së h÷u. §ã chÝnh lµ c¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i cña kinh tÕ t
b¶n t nh©n .
Thø hai, lµ lý luËn vÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt kinh tÕ quyÕt ®Þnh c¬ cÊu x· héi,
giai cÊp cña x· héi t¬ng øng vµ vai trß vÞ trÝ cña nã. Nh ë níc ta trong giai
®o¹n hiÖn nay, khi kinh tÕ t b¶n t nh©n ®ang cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh
th× tÇng líp chñ doanh nghiÖp sÏ cã vÞ trÝ xøng ®¸ng t¬ng øng trong c¬ cÊu
x· héi giai cÊp.
Qua häc thuyÕt cña M¸c - Lªnin vÒ c¸c quy luËt, nguyªn lý vÒ sù vËn
®éng vµ ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, ta ®em ¸p dông vµ t×m hiÓu
thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n t nh©n ë ViÖt Nam.
II. Kinh tÕ t b¶n t nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam
1. Kh¸i niÖm vÒ kinh tÕ t b¶n t nh©n
Nãi ®Õn kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ thùc chÊt nãi ®Õn khu vùc kinh tÕ t
b¶n t nh©n , vÒ quan hÖ së h÷u gåm kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n
t nh©n. XÐt vÒ mÆt lý luËn th× kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t
nh©n cã kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt vµ b¶n chÊt quan
hÖ s¶n xuÊt. Nhng trªn thùc tÕ, viÖc ph©n ®Þnh r¹ch rßi ranh giíi kinh tÕ c¸
- thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ kh«ng ®¬n gi¶n. Hai thµnh phÇn kinh
tÕ nµy lu«n cã sù vËn ®éng, ph¸t triÓn, biÕn ®æi kh«ng ngõng vµ chÞu sù ¶nh
hëng cña c¸c yÕu tè thêi ®¹i, ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ, lÜnh vùc s¶n xuÊt .
§Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n vÒ khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ta ®i t×m hiÓu
xem kh¸i niÖm cña nã lµ g×? Kinh tÕ c¸ thÓ lµ thµnh phÇn kinh tÕ t h÷u mµ
thu nhËp dùa hoµn toµn vµo lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Thµnh
phÇn kinh tÕ c¸ thÓ ®îc quy ®Þnh bëi tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp vµ s¶n xuÊt nhá
bÐ. Kinh tÕ tiÓu chñ còng lµ h×nh thøc kinh tÕ t h÷u nhng cã thuª lao ®éng,
tuy nhiªn thu nhËp vÉn chñ yÕu dùa vµo søc lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ
gia ®×nh Kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ thµnh phÇn kinh tÕ mµ s¶n xuÊt kinh doanh
dùa trªn c¬ së chiÕm h÷u t nh©n t b¶n chñ nghÜa vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ bãc
lét lao ®éng lµm thuª.
NÕu muèn cã c¸i nh×n ®Çy ®ñ h¬n vÒ khu vùc kinh tÕ nµy, chóng ta cÇn
t×m hiÓu thªm vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n
t nh©n .
2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t
nh©n .
Ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh häc thuyÕt cña m×nh,
Mac ®· cho r»ng chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa x· héi tÊt yÕu ph¶i tr¶i qua
mét thêi kú qu¸ ®é. Thêi kú nµy xÐt vÒ mÆt kinh tÕ sÏ tån t¹i ®an xen nh÷ng
kÕt cÊu kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. ThÝch øng víi thêi kú ®ã lµ nÒn kinh tÕ hµng
ho¸ nhiÒu thµnh phÇn víi mét c¬ cÊu x· héi nhiÒu giai cÊp, giai tÇng cã m©u
thuÉn gay g¾t vÒ lîi Ých kinh tÕ, song thèng nhÊt trong môc tiªu vËn ®éng. Tõ
®ã chóng ta ph¶i cã nh÷ng th¸i ®é ®óng ®¾n trong nh×n nhËn vÒ kinh tÕ t b¶n
t nh©n vµ nhËn râ triÓn väng ph¸t triÓn cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong c¬
cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn.
- Ngay sau khi c¸ch m¹ng th¸ng t¸m 1945 thµnh c«ng, nhËn ®Þnh vÒ vai
trß cña kinh tÕ t b¶n t nh©n ë ViÖt Nam lóc bÊy giê, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh
®· tuyªn bè " ®Ó giµnh lÊy nÒn hoµn toµn ®éc lËp cña níc nhµ th× giíi c«ng
- th¬ng ph¶i ho¹t ®éng ®Ó x©y dùng mét nÒn kinh tÕ vµ tµi chÝnh v÷ng vµng
vµ thÞnh vîng. ChÝnh phñ nh©n d©n vµ t«i sÏ tËn t©m gióp ®ì giíi c«ng -
th¬ng trong cuéc kiÕn thiÕt nµy". Sau khi cuéc kh¸ng chiÕn 9 n¨m kÕt thóc ,
n¨m 1951, miÒn B¾c bíc vµo thêi kú c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ ph¸t triÓn
kinh tÕ theo m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. Kinh tÕ t b¶n t nh©n bÞ h¹n
chÕ, bÞ c¶i t¹o vµ dÇn dÇn bÞ xo¸ bá v× nã ®îc coi lµ "hµng ngµy hµng giê " ®Î
ra chñ nghÜa t b¶n nªn lu«n lµ ®èi tîng cña c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ
kh«ng ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. Sau thêi kú khñng ho¶ng kinh tÕ ë níc
ta, t¹i §¹i héi §¶ng VI víi ®êng lèi ®æi míi toµn diÖn ®Êt níc theo ®Þnh
híng x· héi chñ nghÜa, tríc hÕt lµ ®æi míi t duy víi tinh thÇn "nh×n th¼ng
vµo sù thËt, ®¸nh gi¸ ®óng sù thËt, nãi râ sù thËt", §¶ng ta ®· thõa nhËn "sai
lÇm trong bè trÝ c¬ cÊu kinh tÕ" vµ "trong nhËn thøc còng nh trong hµnh
®éng, chóng ta cha thùc sù thõa nhËn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë níc
ta cßn tån t¹i trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi". Theo ®ã thõa nhËn sù tån t¹i
kh¸ch quan cña kinh tÕ t b¶n t nh©n bao gåm kinh tÕ tiÓu s¶n xuÊt hµng
ho¸, tiÓu th¬ng, t s¶n nhá. TiÕp tôc thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi ®· ®îc ®Ò
ra tõ §¹i héi VI, t¹i §¹i héi §¶ng VIII t tëng quan ®iÓm vµ chñ tr¬ng ph¸t
triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®· ®îc kh¼ng ®Þnh râ: lÊy viÖc gi¶i phãng
søc s¶n xuÊt ®éng viªn tèi ®a mäi nguån lùc bªn trong vµ bªn ngoµi cho qu¸
tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cao hiÖu qña kinh tÕ x· héi, c¶i
thiÖn ®êi sèng nh©n d©n lµ môc tiªu hµng ®Çu trong viÖc khuyÕn khÝch c¸c
thµnh phÇn kinh tÕ. Kinh tÕ Nhµ níc gi÷ vai trß chñ ®¹o cïng c¸c kinh tÕ
kh¸c gãp phÇn x©y dùng nÒn kinh tÕ níc nhµ, trong ®ã kinh tÕ t b¶n t nh©n
®îc x¸c ®Þnh lµ thµnh phÇn kinh tÕ quan träng. Víi quan niÖm ®ã, trªn thùc
tÕ, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· cè g¾ng t¹o ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ vµ ph¸p lý thuËn
lîi ®Ó c¸c nhµ ®Çu t t nh©n yªn t©m lµm ¨n l©u dµi th«ng qua viÖc xóc tiÕn
m¹nh mÏ qu¸ tr×nh lËp ph¸p, t¹o c¬ së ph¸p lý cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ
- trêng nhiÒu thµnh phÇn vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n nãi riªng. N¨m 1990 ban
hµnh LuËt C«ng ty vµ LuËt doanh nghiÖp t nh©n. HiÕn ph¸p 1992 ®· ban
hµnh kh¼ng ®Þnh vai trß hîp hiÕn cña kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ t b¶n t nh©n.
HiÕn ph¸p söa ®æi bæ sung 2001 ®· nªu " doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn
kinh tÕ ®îc liªn doanh, liªn kÕt víi c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi
níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt" vµ trong 15 n¨m qua ®· liªn tôc ban hµnh
vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt d©n sù, luËt kinh tÕ vµ kinh doanh. §¹o luËt doanh
nghiÖp ®· ®i vµo cuéc sèng rÊt nhanh t¹o ra bíc ph¸t triÓn ®ét biÕn cña kinh
tÕ t b¶n t nh©n .
Tuy nhiªn, kh«ng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ t b¶n t nh©n mét c¸ch ®éc
lËp, kh«ng thÓ v× c¸c khuyÕt ®iÓm cña m« h×nh ph¸t triÓn m¹nh c¸c doanh
nghiÖp quèc doanh kÓ c¶ trong n«ng nghiÖp vµ trong mäi lÜnh vùc th× t nh©n
ho¸ hoµn toµn khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh. Bëi lÏ, trong mét sè lÜnh
vùc doanh nghiÖp t nh©n kh«ng muèn kinh doanh do lîi nhuËn thÊp, thêi
gian thu håi vèn l©u hoÆc hä kh«ng thÓ lµm ®îc v× c¸c ngµnh ®ã ®ßi hái
lîng vèn lín, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ vÝ dô nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt
h¹ tÇng (®iÖn, níc, m¹ng líi ®êng giao th«ng ) phôc vô cho c«ng nghiÖp
ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Do ®ã, ®Ó ph¸t triÓn ®îc nÒn kinh tÕ tæng thÓ ®ßi hái ph¶i
ph¸t triÓn m¹nh khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh ®Ó lµm ®Çu tµu cho nÒn
kinh tÕ,yÓm trî cho c¸c doanh nghiÖp nhá cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n .
Tuy vËy, khu vùc doanh nghiÖp Nhµ níc chØ nªn tËp trung ph¸t triÓn c¸c
ngµnh mòi nhän chø kh«ng ph¶i tËp trung s¶n xuÊt kinh doanh tÊt c¶ c¸c mÆt
hµng thuéc c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh trong thêi kú tËp trung quan liªu bao
cÊp. Trong thêi kú ®ã, sù s¶n xuÊt díi sù chØ ®¹o chung thèng nhÊt cña Nhµ
níc th«ng qua c¸c chØ tiªu vµ kÕ ho¹ch. ChÝnh v× thÕ dÉn ®Õn sù tr× trÖ, ®ãi
nghÌo trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi sau khi chóng ta giµnh ®îc ®éc lËp.
§Ó cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng s¸ng t¹o còng nh c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp
Nhµ níc, Nhµ níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ
níc chÝnh lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u. §iÒu nµy khiÕn cho c¸c
- doanh nghiÖp chñ ®éng kinh doanh víi chÕ ®é tù chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng lîi
Ých cña chÝnh m×nh nªn ph¸t huy ®îc mäi sù s¸ng t¹o trong kinh doanh cña
c¸c doanh nghiÖp.
Theo §¹i héi IX, khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· ®¹t bíc míi vÒ
hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, kh¼ng ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ thÞ trêng nhiÒu thµnh phÇn
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, trong ®ã kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ bé phËn quan
träng. §¹i héi ®· kh¼ng ®Þnh "Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh
tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ
bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Þnh híng x©y dùng chñ nghÜa
cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh". Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu
chñ ®îc x¸c ®Þnh lµ cã vÞ trÝ quan träng l©u dµi. Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®îc
khuyÕn khÝch ph¸t triÓn th«ng qua viÖc t¹o m«i trêng kinh doanh thuËn lîi vÒ
chÝnh s¸ch trªn nh÷ng ®Þnh híng u tiªn cña Nhµ níc, kÓ c¶ ®Çu t ra níc
ngoµi.
Qua ®ã ta thÊy tõ §¹i héi VI ®Õn nay, nhËn thøc cña §¶ng ta vÒ vÞ trÝ vµ
vai trß cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh
phÇn ®· cã bíc ph¸t triÓn míi. Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®îc thõa nhËn lµ bé
phËn cÊu thµnh h÷u c¬ quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Þnh híng x· héi chñ
nghÜa ph¸t triÓn kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ vÊn ®Ò cã tÇm chiÕn lîc l©u dµi
trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Kh«ng chØ thay ®æi nhËn
thøc §¶ng vµ Nhµ níc cßn x©y dùng vµ hoµn thiÖn thÓ chÕ phï hîp cho sù
ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung kinh tÕ t b¶n t nh©n nãi riªng. Tuy nhiªn
®©y míi chØ lµ giai ®o¹n t×m tßi ®æi míi. VÒ l©u dµi, muèn ph¸t triÓn khu vùc
t nh©n bÒn v÷ng vµ m¹nh cÇn ph¶i cã mét chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« thÝch
hîp, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch nµy ph¶i ®¶m b¶o cho khu vùc t nh©n cã kh¶ n¨ng
®¹t lîi nhuËn kh¸.
3.Vai trß cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n trong sù nghiÖp c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc
- * Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®ãng gãp c¸c nguån lùc vµo sù nghiÖp c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸.
Lµ mét bé phËn hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, kinh tÕ t
b¶n t nh©n ®· gãp phÇn khai th¸c tæng thÓ c¸c nguån lùc kinh tÕ quèc gia
th«ng qua viÖc huy ®éng nguån vèn trong x· héi cho ®Çu t ph¸t triÓn, ®ång
thêi sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån nh©n lùc, c«ng nghÖ. Víi vai trß quan träng
trong viÖc huy ®éng nguån vèn trong x· héi cho ®Çu t ph¸t triÓn, khu vùc t
nh©n ®· huy ®éng nguån vèn t¨ng liªn tôc trong nh÷ng n¨m qua.Theo íc
tÝnh, tõ khi luËt doanh nghiÖp ra ®êi tÝnh tõ 2000 ®Õn 7/2003, tæng vèn c¸c
doanh nghiÖp ®¹t 145.000 tû ®ång cao gÊp 4 lÇn so víi tæng vèn ®Çu t cña
doanh nghiÖp t nh©n 9 n¨m tríc céng l¹i. Còng thêi gian ®ã, tû träng vèn
®Çu t cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong tæng vèn ®Çu t t¨ng lªn nhanh chãng
tõ 20% n¨m 2000 lªn 25% n¨m 2001, lªn 25,3% n¨m 2002, 27% n¨m 2003.
Víi b¶n tÝnh nh¹y c¶m trong kinh doanh vµ môc ®Ých doanh lîi, kinh tÕ t b¶n
t nh©n lu«n t×m c¬ héi ®Çu t, do ®ã ngoµi vèn tù tÝch luü, c¸c chñ doanh
nghiÖp t nh©n t×m mäi biÖn ph¸p linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ ®Ó huy ®éng vèn tõ
nhiÒu nguån gãp phÇn lµm phong phó ho¸ thÞ trêng tµi chÝnh vµ ®Çu t. Víi
sù ph¸t triÓn nhanh chãng vµ ®a d¹ng, kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· thu ®îc mét
kÕt qu¶ ®¸ng kÓ ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ níc ngµy cµng t¨ng. Theo sè
liÖu thèng kª cña Tæng côc thuÕ, khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· nép vµo
ng©n s¸ch n¨m 2000 lµ 11003 tû ®ång, chiÕm 16,1% tæng thu ng©n s¸ch, n¨m
2001 nép 11075 tû ®ång chiÕm 14,8% tæng thu ng©n s¸ch. Ngoµi ra, c¸c
doanh nghiÖp t nh©n cßn thùc hiÖn nhiÒu ch¬ng tr×nh nh ®ãng gãp cho quü
chÊt ®éc mµu da cam, quü ngêi nghÌo, ñng hé cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng
tr×nh c«ng céng nh cÇu, ®êng, nhµ t×nh nghÜa, trêng häc, tr¹m x¸
Lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo c¬ b¶n cña nÒn s¶n xuÊt.
V× vËy, viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm kh«ng chØ cã ý nghÜa vÒ mÆt sö dông cã hiÖu
qu¶ nguån lùc x· héi mµ lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña Nhµ níc. Mét
sè thµnh c«ng cña ®êng lèi ®æi míi trong thêi gian qua ®ang lµm thay ®æi
nguon tai.lieu . vn