Xem mẫu
- 2
Nghiªn cøu vµ ¸p dông ®¸nh gi¸
®Êt l©m nghiÖp ë ViÖt Nam
2.1 §¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt l©m nghiÖp
ViÖc ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt l©m nghiÖp ®−îc ph©n chia thµnh 4
nhãm ®Êt kh¸c nhau v× nh÷ng ®Æc tr−ng rÊt kh¸c biÖt gi÷a c¸c nhãm ®Êt; cô thÓ
lµ nhãm ®Êt vïng ®åi nói, nhãm ®Êt c¸t ven biÓn vµ nhãm ®Êt ngËp mÆn só vÑt;
nhãm ®Êt chua phÌn, v.v.
KÕt qu¶ nghiªn cøu ®· ®−îc xuÊt b¶n trong Ên phÈm “§¸nh gi¸ tiÒm n¨ng
s¶n xuÊt ®Êt l©m nghiÖp ViÖt Nam” (§ç §×nh S©m, NguyÔn Ngäc B×nh chñ
biªn) do Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp xuÊt b¶n n¨m 2000 vµ t¸i b¶n, bæ sung n¨m
2001. V× vËy chóng t«i chØ tãm t¾t nh÷ng kÕt qu¶ chñ yÕu, ®Æc biÖt lµ ph−¬ng
ph¸p trong nghiªn cøu.
2.1.1 §¸nh gi¸ TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng ®åi nói
a. X¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ vµ chØ tiªu ®¸nh gi¸
Lùa chän c¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng ®åi nói cÇn
tho¶ m·n 2 yªu cÇu:
Thø nhÊt c ¸c tiªu chÝ ph¶i ph¶n ¸ n h ® − îc nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ y Õ u cña
®é ph× ®Êt liªn quan tíi viÖc ® ¸ nh gi¸ ®Êt ®ai vµ sö dông ®Êt ®ai.
Thø hai c¸c tiªu chÝ cã thÓ thu thËp, chÈn ®o¸n trong ph¹m vi toµn quèc
®Ó xö lý th«ng tin.
Dùa trªn c¸c tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm c¬ b¶n ®é ph× ®Êt vïng ®åi nói ®· tr×nh
bµy, lùa chän 4 tiªu chÝ ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng ®åi nói, ®ã lµ: ® é
dèc, ®é dµy tÇng ®Êt, hµm l−îng h÷u c¬ tÇng mÆt vµ thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt.
1. §é dèc
Cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn ®é ph× ®Êt, tíi qu¸ tr×nh xãi mßn, röa tr«i vµ
c¸c ph−¬ng thøc sö dông ®Êt, møc ®é thuËn lîi hay khã kh¨n trong sö dông ®Êt.
Dùa vµo b¶n ® å ®Þa h×nh chóng ta cã thÓ dÔ dµng x¸c ®Þnh ®−îc ®é ®èc. §é dèc
®−îc chia lµm 4 cÊp:
CÊp 1: §é dèc d−íi 15o ;
CÊp 2: §é dèc tõ 15o – 250 ;
CÊp 3: §é dèc tõ 250- 35o ;
CÊp 4: §é dèc trªn 35o ;
9
- 2. §é dµy tÇng ®Êt
Lµ mét trong nh÷ng tiªu thøc quan träng x¸c ®Þnh ®é ph× ®Êt. C¸c b¶n ®å
thæ nh−ìng ®Òu ®· x¸c ®Þnh yÕu tè nµy. §é dµy tÇng ®Êt ®−îc chia thµnh 3 cÊp:
CÊp 1 vµ 2 : §é dµy tÇng ®Êt trªn l00 cm ;
CÊp 3: §é dµy tÇng ®Êt tõ 50cm - 100cm ;
CÊp 4: §é dµy tÇng ®Êt d−íi 50cm ;
3. Hµm l−îng h÷u c¬ tÇng mÆt
§©y lµ yÕu tè quan träng ph¶n ¸nh ®é ph× ®Êt rõng. Hµm l−îng h÷u c¬ ®Êt
rõng biÕn ®æi phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, ®Æc biÖt lµ: ®é cao so víi mÆt biÓn,
lo¹i ®Êt, thùc b×. Do vËy viÖc ph©n cÊp hµm l−îng chÊt h÷u c¬ kh«ng thÓ ¸p
dông thèng nhÊt cho c¸c lo¹i ®Êt.
Dùa vµo c¸c t− liÖu ®· thu thËp, nghiªn cøu trong nhiÒu vïng, viÖc ph©n
cÊp hµm l−îng chÊt h÷u c¬ cÇn ph¶i kh¸c nhau ®èi víi 4 nhãm ®Êt hoÆc lo¹i ®Êt
cã sù ph©n biÖt râ nÐt vÒ hµm l−îng chÊt h÷u c¬. §ã lµ nhãm ®Êt mïn trªn nói
cao, ®Êt mïn vµng ®á trªn nói, ®Êt ®á vµng trªn m¸cma kiÒm vµ trung tÝnh, trªn
®¸ v«i, c¸c lo¹i ®Êt feralit cßn l¹i. C¸c lo¹i vµ nhãm ®Êt mïn trªn nói cao, mïn
vµng ®á trªn nói, ®Êt ®á vµng trªn m¸cma kiÒm vµ trung tÝnh tÝch luü hµm l−îng
chÊt h÷u c¬ cao h¬n so víi c¸c lo¹i ®Êt feralit kh¸c.
Qua thùc t Õ ®i Ò u tra chóng t«i nhËn thÊy r»ng ®Êt mïn vµng ®á trªn nói ë
n h÷ng n¬i kh«ng c ã r õ ng víi ®a sè thùc b× lµ c©y bôi, cá th× hµm l − îng chÊt
h÷u c¬ tÇng mÆt th − êng ®¹t 3 - 4% hoÆc cao h¬n, n Õ u nh − l − îng h÷u c¬ nhá
h¬n 3% th× ®Êt ®· b Þ tho¸i ho¸. Trªn ®Êt n©u ®á ph¸t triÓn trªn bazan ë c¸c cao
nguyªn miÒn Nam, l−îng chÊt h÷u c¬ gi¶m tíi 3% còng lµ nh÷ng ®Êt bazan
tho¸i ho¸, trong khi ®ã hµm l−îng chÊt h÷u c¬ ®¹t 3- 5% ë c¸c lo¹i ®Êt feralit
®ai thÊp th−êng lµ d−íi rõng tù nhiªn ch−a bÞ ph¸ ho¹i hoÆc lµ rõng thø sinh,
nh×n chung ®Êt cßn kh¸ tèt.
Dùa vµo c¸c kÕt qu¶ ®ã chóng t«i ph©n cÊp l−îng chÊt h÷u c¬ tÇng m Æ t
theo 4 cÊp cô thÓ nh− sau:
CÊp 1: RÊt giµu mïn th−êng lµ n¬i cßn rõng nguyªn sinh Ýt bÞ ph¸
ho¹i, trªn c¸c lo¹i ®Êt:
- §Êt mïn trªn nói cao ;
- §Êt mïn vµng ®á trªn nói: ≥ 10% ;
- §Êt f e r al it trªn m ¸ cma k iÒ m v µ trung t Ý nh : ≥ 8% ;
- C ¸ c lo¹i ®Êt kh¸ c: ≥ 5% .
CÊp 2: Giµu mïn:
- §Êt mïn vµng ®á trªn nói: 5- 10% ;
- §Êt feralit trªn m ¸ cma ki Ò m vµ trung t Ý nh : 5 - 8% ;
- C ¸ c lo¹i ®Êt kh¸c : 3-5% .
CÊp 3: Mï n trung b × nh:
10
- - §Êt mïn vµng ®á trªn nói: 3 - 5% ;
- §Êt f e ralit tr ªn m ¸ cma ki Ò m vµ trung t Ý nh : 3 - 5% ;
- C¸c lo¹i ®Êt kh¸ c : 2-3% .
CÊp 4: NghÌo mïn.
- §Êt mïn vµng ®á trªn nói: < 3% ;
- §Êt feralit trªn m ¸ cma kiÒm vµ trung tÝnh : < 3% ;
- C¸c lo¹i ®Êt kh¸c : < 2%.
Tæng hîp t− liÖu ph©n tÝch ®· cã vÒ hµm l−îng h÷u c¬ trªn c¸c lo¹i ®Êt,
c¸c lo¹i h×nh thùc b× kh¸c nhau trªn c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp ®Ó ph©n cÊp.
Dùa vµo b¶n ®å ®Êt (nhãm ®Êt), thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt vµ lo¹i h×nh thùc b×
(Rõng tù nhiªn, rõng trång, ®Êt tr¶ng cá, c©y bôi, v.v.) ®Ó suy diÔn c¸c cÊp h÷u
c¬ kh¸c nhau khi ®o¸n ®äc trªn c¸c b¶n ®å.
4. Thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt
§©y lµ yÕu tè cã quan hÖ chÆt víi ®é ph× ®Êt vµ cã thÓ dùa vµo b¶n ®å ®Êt
®Ó ph©n cÊp, theo t− liÖu b¶n ®å ®Êt thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt ®−îc chia lµm 3 cÊp:
®Êt c¸t, ®Êt thÞt vµ ®Êt sÐt, v.v.
V× vËy chóng t«i ph©n cÊp thµnh phÇn c¬ giíi nh − sau:
CÊp 1 vµ 2: §Êt thÞt ;
CÊp 2: §Êt sÐt ;
CÊp 3: §Êt c ¸t .
b. Tæng hîp tiªu chÝ vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸
Bèn yÕu tè trªn ®−îc ph©n cÊp, cho ®iÓm vµ ®¸nh gi¸ riªng biÖt tõng yÕu
tè. §iÓm tõng yÕu tè ®−îc x¸c ®Þnh t−¬ng øng víi tõng cÊp. §iÓm 1 t−¬ng øng
cÊp 1, ®iÓm 2 t−¬ng ø ng víi cÊp 2, v . v. Tuy nhiªn trªn thùc tiÔn, ë trªn mét
m¶nh ®Êt nhÊt ®Þnh nµo ®ã c¸c yÕu tè trªn thÓ hiÖn víi c¸c cÊp kh¸c nhau. Do
vËy cÇn ph¶i tæng hîp ®¸nh gi¸ chung tiÒm n¨ng s¶n xuÊt cña ®Êt khi 4 yÕu tè
cïng t¸c ®éng víi møc ®é ph©n cÊp kh¸c nhau. Dùa vµo ph−¬ng ph¸p cho ®iÓm
nh− trªn, chóng t«i lÊy trÞ sè gi÷a tæ ®Ó ph©n cÊp: 1,5 - 2,5 - 3,5. TiÒm n¨ng s¶n
xuÊt ®Êt l©m nghiÖp ®−îc ph©n thµnh 4 cÊp:
CÊp I: §Êt Ýt cã yÕu tè h¹n chÕ trong sö dông, ®é ph× tiÒm tµng cña ®Êt
cßn cao, ®iÓm trung b×nh lµ 1,5.
CÊp II: §Êt cã mét sè yÕu tè h¹n chÕ trong sö dông, ®é ph× tiÒm tµng
cña ®Êt cßn kh¸, ®iÓm trung b×nh lµ tõ 1,51 - 2,5.
CÊp III: §Êt cã mét sè yÕu tè h¹n chÕ ®¸ng kÓ trong sö dông, ®é ph×
tiÒm tµng cña ®Êt trung b×nh, ®iÓm trung b×nh lµ tõ 2,51- 3,5.
CÊp IV: §Êt cã nhiÒu yÕu tè h¹n chÕ trong sö dông, ®é ph× tiÒm tµng
cña ®Êt thÊp, ®iÓm trung b×nh trªn 3,5.
Trong qu ¸ tr×nh ®¸nh gi¸ 4 yÕu tè, mÆc dï kh«ng chän yÕu tè chñ ®¹o
nh−ng chóng t«i còng quan t©m tíi 2 yÕu tè cã ¶nh h−ëng m¹nh h¬n tíi ®é ph×
11
- Dùa trªn ph−¬ng ph¸p ®· nªu vµ sè liÖu vÒ ®Êt l©m nghiÖp (§Êt cã rõng
vµ ®Êt kh«ng cã rõng) n¨m 1993 -1994, kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt
l©m nghiÖp c¸c vïng theo 4 tiªu chÝ vµ tæng hîp c¸c tiªu chÝ víi nhau x¸c ®Þnh
TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng ®åi nói theo 7 vïng: T©y B¾c, Trung t©m, §«ng B¾c,
Khu IV cò, Duyªn h¶i MiÒn T rung, T©y Nguyªn vµ §«ng Nam Bé.
B¶ng 2 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng T©y B¾c
C¸c tiªu chÝ TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 0,4 2,1 0,6 4,4 2,2 17,4 14,5 58,4
§é dµy tÇng ®Êt 3,9 22,9 9,5 38,5 4,2 20,8
TPCG 5,7 37,5 2,1 4,8 9,9 37,2
Hµm l−îng h÷u c¬ 4,4 1,9 8,4 34,9 3,2 19,9 1,9 25,4
§¸nh gi¸ tæng hîp 1,5 2,0 2,3 13,7 10,9 52,3 3,1 14,1
B¶ng 3 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng Trung T©m
C¸c tiªu chÝ TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 4,1 3,3 7,2 8,1 15,2 16,9 18,4 28,3
§é dµy tÇng ®Êt 16,0 26,6 22,1 21,3 6,9 7,1
TPCG 44,8 52,3 0,2 2,7 0,0 0,0
Hµm l−îng h÷u c¬ 14,6 0,4 22,0 7,0 7,3 31,8 0,01 6,9
§¸nh gi¸ tæng hîp 3,0 0,03 40,0 39,5 2,1 15,4 0,0 0,0
12
- B¶ng 4 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng §«ng B¾c
TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
C¸c tiªu chÝ
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 2,0 1,9 1,8 1,3 2,3 6,2 29,7 56,3
§é dµy tÇng ®Êt 4,0 21,9 10,0 18,4 20,0 25,6
TPCG 13,0 44,0 1,0 3,4 20,0 18,5
Hµm l−îng h÷u c¬ 6,0 2,8 18,5 6,4 - - 9,5 57,3
§¸nh gi¸ tæng hîp 0,0 0,0 5,3 10,2 18,3 29,1 9,3 7,4
B¶ng 5 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng K hu IV c ò
C¸c tiªu chÝ TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 2,1 9,7 14,1 14,4 29,6 15,9 11,4 2,7
§é dµy tÇng ®Êt 7,9 6,0 33,3 21,4 16,0 15,4
TPCG 21,0 30,3 8,1 21,4 7,9 4,1
Hµm l−îng h÷u c¬ 8,9 0,2 26,9 4,1 16,7 20,7 4,2 18,3
§¸nh gi¸ tæng hîp 0.08 0,03 21,7 17,4 34,8 22,1 0,6 3,3
B¶ng 6 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng D uyªn h¶i MiÒn Trung
TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
C¸c tiªu chÝ
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 11,5 23,2 6,3 5,3 1,7 1,4 34,0 10,6
§é dµy tÇng ®Êt 14,5 23,5 - - 18,2 6,4 21,8 15,6
TPCG 2,8 5,2 - - 48,9 35,1 2,0 6,0
Hµm l−îng h÷u c¬ 0,9 0,0 6,2 0,4 18,0 1,6 29,3 44,2
§¸nh gi¸ tæng hîp 0,0 0,0 10,1 21,3 20,3 5,7 23,3 19,3
13
- B¶ng 7 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng T©y Nguyªn
TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
C¸c tiªu chÝ
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 9,9 5,9 7,9 39,0 33,4 11,3 22,3 6,3
39,0 8,2 - - 5,5 4,3 28,6 14,4
§é dµy tÇng ®Êt
TPCG 4,8 9,1 - - 49,1 14,6 19,5 3,0
Hµm l−îng h÷u c¬ 26,5 3,5 31,9 4,2 14,4 11,7 0,9 6,9
§¸nh gi¸ tæng hîp 1,2 1,6 33,1 6,9 39,1 18,4 - -
B¶ng 8 . Tæng hîp TNSX ®Êt l©m nghiÖp vïng §«ng Nam Bé
TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
C¸c tiªu chÝ
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt Cã §Êt
rõng trèng rõng trèng rõng trèng rõng trèng
§é dèc 41,0 79,0 21,7 2,3 6,4 2,5 12,9 5,4
§é dµy tÇng ®Êt 54,3 7,9 - - 15,2 1,8 12,5 8,3
TPCG 19,7 3,7 - - 56,1 13,3 6,1 1,0
Hµm l−îng h÷u c¬ - 2,5 46,7 4,3 29,4 10,2 4,2 2,7
§¸nh gi¸ tæng hîp 7,7 2,5 51,6 5,8 22,5 9,4 - 0,4
2.1.2 §¸nh gi¸ TNSX vïng ®Êt c¸t ven biÓn
a. X¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ vµ chØ tiªu ®¸nh gi¸
ViÖc ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt vïng ®Êt c¸t ven biÓn cã nhiÒu khã
kh¨n v× c¸c tÝnh chÊt ®Êt ®ai t−¬ng ®èi ®ång ®Òu (vÝ dô ®é dèc, cÊp h¹t c¬ giíi,
®é dµy líp ®Êt, hµm l−îng h÷u c¬, v.v.) nªn kh«ng thÓ ¸p dông c¸c tiªu chÝ ®·
lùa chän ë ®Êt vïng ®åi nói ¸p dông cho ®Êt c¸t. Qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Æc ®iÓm
®Êt c¸t ven biÓn, mèi quan hÖ ®Êt c¸t víi sinh tr−ëng c©y trång vµ qu¸ tr×nh sö
dông ®Êt c¸t cho phÐp cã thÓ lùa chän nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt ®Ó ®¸nh
gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt c¸t ven biÓn. C¸c tiªu thøc chñ yÕu lùa chän lµ:
1. Lo¹i ®Êt
Cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc sö dông ®Êt theo h−íng −u tiªn cho l©m
nghiÖp hay n«ng nghiÖp hoÆc n«ng – l©m kÕt hîp, mét ph−¬ng thøc sö dông ®Êt
phæ biÕn cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng trªn ®Êt c¸t.
14
- VÒ mÆt ph¸t sinh vµ ®iÒu kiÖn h×nh thµnh cã thÓ ph©n ra lµm 2 nhãm lín
®Êt c¸t ven biÓn:
Cån c¸t: Di ®éng hoÆc cè ®Þnh;
§Êt c¸t biÓn cè ®Þnh.
TiÕp theo cã thÓ ph©n chia thµnh nhiÒu lo¹i ®Êt c¸t: ®Êt c¸t ®á, ®Êt c¸t
tr¾ng, ®Êt c¸t vµng, ®Êt c¸t bÞ gl©y, v.v. trong ®ã ®¸ng chó ý ®Êt c¸t ®á cã ®é ph×
kh¸ h¬n c¶, tiÕp theo ®ã lµ ®Êt c¸t vµng vµ cuèi cïng lµ ®Êt c¸t tr¾ng cã ®é ph×
kÐm nhÊt.
2. §é che phñ thùc vËt hoÆc c¸c nhãm thùc vËt tù nhiªn chØ thÞ
C¸c nhãm thùc vËt tù nhiªn chØ thÞ ®Æc ®iÓm cña ®Êt th−êng gÆp trªn vïng
®Êt c¸t biÓn lµ:
Rau muèng biÓn (Ipomca biloba) hoÆc cá L«ng ch«ng (Spinifex
littoreus) mäc r¶i r¸c, th−êng ph©n bè trªn ®Êt c¸t míi båi ven biÓn,
®Êt cã ®é ph× kh¸, thÝch hîp sö dông trong l©m nghiÖp.
C¸c lo¹i cá tù nhiªn hoÆc c©y bôi chÞu h¹n cè ®Þnh cån c¸t di ®éng
th−êng gÆp lµ cá Qu¨n ®á (Funbystylis Sphathaceae); cá Qu¨n xanh
(Funbystylis Sericeae); c¸c c©y bôi chÞu h¹n nh− Tr©m (Eugenia sp);
Me ®Êt (Desmodirum ovalium); c©y N¾p Êm (Nepenthes annamensis);
C©y giã (Vitis pentagona).
C¸c lo¹i cá mäc trªn ®Êt c¸t biÓn cè ®Þnh, nghÌo dinh d−ìng : Cá
R−êi (Scirpus Junciformis); cá §u«i phông (Eragotis sp); cá L¸
(Ischacmum aristatum); Cá Th¬m (Cymbopogun caesius).
3. Møc ®é tho¸t n−íc hoÆc ®é s©u mùc n−íc ngÇm
NhiÒu vïng ®Êt c¸t tho¸t n−íc kÐm, dÔ bÞ gl©y, ®é s©u møc n−íc ngÇm
n«ng nªn h¹n chÕ sù sinh tr−ëng cña c©y trång, cÇn ph¶i c¶i t¹o ®Êt ®Ó tho¸t
n−íc hoÆc t×m nh÷ng lo¹i c©y cã thÓ chÞu óng ®−îc. Vïng ®Êt c¸t nµy th−êng ë
s©u trong néi ®Þa, xa biÓn nªn cßn gäi lµ c¸t néi ®ång. Nªn ph©n chia møc ®é
tho¸t n−íc nãi chung thµnh 3 møc:
Tho¸t n−íc tèt;
Tho¸t n−íc kÐm;
Tho¸t n−íc rÊt kÐm.
VÒ ®é s©u møc n−íc ngÇm cã thÓ chia lµm 3 cÊp:
Tõ 0 - 30 cm xuÊt hiÖn møc n−íc ngÇm n«ng, ®Êt tho¸t n−íc rÊt kÐm;
Tõ 31 - 60 cm xuÊt hiÖn møc n−íc ngÇm trung b×nh, ®Êt tho¸t n−íc
kÐm;
Tõ 60 cm trë lªn xuÊt hiÖn mùc n−íc ngÇm s©u, ®Êt tho¸t n−íc tèt.
4. Kho¶ng c¸ch gÇn hay xa bê biÓn
Tiªu chÝ nµy cÇn tham kh¶o thªm ®Ó ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt cña ®Êt
c¸t sö dông trong l©m nghiÖp. Tuy nhiªn cã thÓ chia lµm 4 kho¶ng c¸ch:
15
- D−íi 100 m;
Tõ 100 - 200 m;
Tõ 200 - 500 m;
Trªn 500 m.
Nh×n chung cµng xa bê biÓn, ®é ph× tù nhiªn cña ®Êt c¸t cµng cao h¬n,
sinh tr−ëng cña phi lao kh¸ h¬n.
b . Tæng hîp tiªu chÝ vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸
Dùa trªn c¸c tiªu chÝ x¸c ®Þnh cho ®¸nh gi¸ ®Êt c¸t ven biÓn, d−íi ®©y lµ
®¸nh gi¸ s¬ bé TNSX cña ®Êt c¸t ven biÓn sö dông trong l©m nghiÖp cho 3 ®èi
t−îng ®Êt c¸t chÝnh lµ: ®Êt c¸t vµ cån c¸t ven biÓn; ®Êt c¸t vµ cån c¸t vµng vµ ®Êt
c¸t vµ cån c¸t tr¾ng. TiÒm n¨ng s¶n xuÊt cña ®Êt c¸t ®−îc ®¸nh gi¸ theo 3 møc:
CÊp I: TiÒm n¨ng cao; CÊp II: TiÒm n¨ng trung b×nh vµ CÊp III: TiÒm n¨ng h¹n
chÕ.
B¶ng 9. Tæng hîp TNSX ®Êt c¸t vµ cån c¸t ®á
CÊp II CÊp III
CÊp I
§Êt c¸t vµ cån c¸t §Êt c¸t vµ cån c¸t di §Êt c¸t vµ cån c¸t di ®éng m¹nh
cè ®Þnh ®éng Ýt vµ TB
§Êt c¸t vµ cån c¸t §Êt c¸t tho¸t n−íc §Êt c¸t tho¸t n−íc rÊt kÐm, cã
tho¸t n−íc tèt kÐm thêi gian ng¾n bÞ ®äng n−íc
§Êt c¸t míi båi n»m §Êt c¸t n»m ë vÞ trÝ §Êt c¸t n»m xa bê biÓn, c¸t néi
s¸t biÓn trung gian ®ång
B¶ng 10. Tæng hîp TNSX ®Êt c¸t vµ cån c¸t vµng
CÊp II CÊp III
CÊp I
§Êt c¸t vµ cån c¸t §Êt c¸t vµ cån c¸t di §Êt c¸t vµ cån c¸t di ®éng m¹nh
cè ®Þnh ®éng Ýt vµ TB
§Êt c¸t vµ cån c¸t §Êt c¸t tho¸t n−íc §Êt c¸t tho¸t n−íc rÊt kÐm, cã
tho¸t n−íc tèt kÐm thêi gian ng¾n bÞ ®äng n−íc
§Êt c¸t míi båi n»m §Êt c¸t n»m ë vÞ trÝ §Êt c¸t n»m xa bê biÓn, c¸t néi
s¸t biÓn trung gian ®ång
B¶ng 11. Tæng hîp TNSX ®Êt c¸t vµ cån c¸t tr¾ng
CÊp I CÊp II CÊp III
§Êt c¸t vµ cån c¸t §Êt c¸t vµ cån c¸t di §Êt c¸t vµ cån c¸t di ®éng m¹nh
cè ®Þnh ®éng Ýt vµ TB
§Êt c¸t vµ cån c¸t §Êt c¸t tho¸t n−íc §Êt c¸t tho¸t n−íc rÊt kÐm, cã
tho¸t n−íc tèt kÐm thêi gian ng¾n bÞ ®äng n−íc
§Êt c¸t míi båi n»m §Êt c¸t n»m ë vÞ trÝ §Êt c¸t n»m xa bê biÓn, c¸t néi
s¸t biÓn trung gian ®ång
16
- 2.1.3 §¸nh gi¸ TNSX cña ®Êt ngËp mÆn vïng §BSCL
a. Lùa chän c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸
Trªn c¬ së nghiªn cøu mèi quan hÖ c¸c yÕu tè vÒ ®Êt, thuû triÒu, ®Þa m¹o
víi sinh tr−ëng c¸c rõng trång vµ sù ph©n bè c¸c lo¹i rõng ngËp mÆn kh¸c nhau,
chóng t«i ®· ®Ò xuÊt lùa chän 4 tiªu chÝ sau ®Ó ®¸nh gi¸ TNSX cña ®Êt ngËp
mÆn nh− sau:
1. Lo¹i ®Êt vµ thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt
Chñ yÕu dùa vµo thµnh phÇn c¬ giíi chia lµm 3 cÊp:
CÊp 1: SÐt pha; rÊt thÝch hîp cho rõng ngËp mÆn ph¸t triÓn;
CÊp 2: SÐt; thÝch hîp cho rõng ngËp mÆn ph¸t triÓn;
CÊp 3: C¸t vµ c¸t pha; h¹n chÕ rõng ngËp mÆn ph¸t triÓn.
2. §é thµnh thôc cña ®Êt: Chia lµm 3 cÊp:
CÊp 1: SÐt mÒm vµ sÐt; rÊt thuËn lîi cho rõng ngËp mÆn ph¸t triÓn;
CÊp 2: D¹ng bïn, thuËn lîi cho rõng ngËp mÆn ph¸t triÓn;
CÊp 3: §Êt r¾n ch¾c, h¹n chÕ sinh tr−ëng rõng ngËp mÆn.
3. Hµm l−îng chÊt h÷u c¬ trong ®Êt
Hµm l−îng chÊt h÷u c¬ trong ®Êt (Líp mÆt 0 - 20 cm ) chia lµm 3 cÊp:
CÊp 1: §Êt cã hµm l−îng chÊt h÷u c¬ tõ 3 - 8%; rÊt thuËn lîi;
CÊp 2: §Êt cã hµm l−îng chÊt h÷u c¬ tõ 8 - 15%; thuËn lîi;
CÊp 3: §Êt cã hµm l−îng chÊt h÷u c¬ cao vµ rÊt cao, trªn 15% hoÆc
qu¸ thÊp, d−íi 3%; h¹n chÕ.
4. ChÕ ®é ngËp n−íc triÒu: Ph©n thµnh 3 cÊp:
CÊp 1: §Êt ngËp triÒu trung b×nh tõ 10 - 15 ngµy trong th¸ng; rÊt thuËn
lîi
CÊp 2: §Êt ngËp triÒu trung b×nh tõ 21 - 25 ngµy trong th¸ng; thuËn lîi
CÊp 3: §Êt ngËp triÒu Ýt h¬n 10 ngµy hoÆc liªn tôc trªn 25 ngµy/th¸ng;
h¹n chÕ
b . Tæng hîp tiªu chÝ vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸
Dùa trªn c¸c d÷ liÖu ®· cã vµ c¸c tiªu chÝ ph©n cÊp ®· x¸c ®Þnh tiÒm n¨ng
s¶n xuÊt cña ®Êt rõng ngËp mÆn Só vÑt vïng §BSCL. TNSX ®Êt ngËp mÆn Só
vÑt ®−îc ®¸nh gi¸ theo 3 cÊp sau:
CÊp I: TiÒm n¨ng cao ;
CÊp II: TiÒm n¨ng trung b×nh;
CÊp III: TiÒm n¨ng h¹n chÕ.
17
- Tæng hîp kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt ngËp mÆn Só vÑt vïng §BSCL cho
c¸c cÊp tiÒm n¨ng trong b¶ng 12:
B¶ng 12. Tæng hîp TNSX ®Êt ngËp mÆn vïng §BSCL
TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
Vïng/TØnh
CÊp I CÊp II CÊp II
§BSCL 9,0 50,0 41,0
1. Cµ Mau vµ B¹c Liªu 12,1 65,7 22,2
2. BÕn Tre 0,0 0,0 100,0
3. Kiªn Giang 0,0 12,5 87,5
4. Trµ Vinh 0,0 0,0 100,0
5. Sãc Tr¨ng 0,0 0,0 100,0
6. TiÒn Giang 0,0 0,0 75,0
2.1.4 §¸nh gi¸ TNSX ®Êt chua phÌn vïng §BSCL
a. Lùa chän c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸
C¸c tiªu chÝ lùa chän ®¸nh gi¸ ®Êt chua phÌn vïng §BSCL bao gåm 4 tiªu
chÝ lµ: Lo¹i ®Êt, hµm l−îng h÷u c¬, chÕ ®é ngËp n−íc vµ kh¶ n¨ng cÊp n−íc ngät
röa phÌn.
1. Lo¹i ®Êt: Tuú ®Æc ®iÓm lo¹i ®Êt phÌn chia 3 cÊp:
CÊp 1: RÊt thuËn lîi trong sö dông
CÊp 2: ThuËn lîi trong sö dông, chñ yÕu lµ ®Êt than bïn, phÌn vµ ®Êt
phÌn ho¹t ®éng n«ng;
CÊp 3: H¹n chÕ trong sö dông, chñ yÕu lµ ®Êt phÌn ho¹t ®éng, n«ng,
bÞ nhiÔm mÆn.
2. Hµm l−îng h÷u c¬: Ph©n ra 3 cÊp sau:
CÊp 1: Hµm l−îng h÷u c¬ d−íi 8%;
CÊp 2: Hµm l−îng h÷u c¬ tõ 8-15%;
CÊp 3: Hµm l−îng h÷u c¬ trªn 15%.
3. ChÕ ®é ngËp n−íc: Ph©n chia ra ba cÊp:
CÊp 1: NgËp n−íc n«ng d−íi 60 cm;
CÊp 2: NgËp n−íc s©u 60-100 cm;
CÊp 3: NgËp n−íc trªn 100 cm.
4. Kh¶ n¨ng cÊp n−íc ngät röa phÌn: Gåm 3 cÊp:
CÊp 1: ThuËn lîi, n−íc t−íi tù ch¶y 9 th¸ng trong n¨m, nguån n−íc
phong phó trong kªnh r¹ch;
18
- CÊp 2: cã khã kh¨n, cã n−íc t−íi nh−ng thiÕu c¸c kªnh trôc chÝnh vµ
kªnh r¹ch néi ®ång ®Ó dÉn n−íc;
CÊp 3: RÊt khã kh¨n: RÊt khã dÉn n−íc t−íi v× qu¸ xa nguån n−íc
ngät.
b. Tæng hîp tiªu chÝ vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸
Trªn c¬ së 4 tiªu chÝ ®Ò xuÊt, TNSX cña ®Êt chua phÌn trong l©m nghiÖp ë
c¸c tØnh vïng §BSCL ®−îc ®¸nh gi¸. TNSX cña ®Êt chua phÌn ®−îc ®¸nh gi¸
theo 3 cÊp:
CÊp I: TiÒm n¨ng cao;
CÊp II: TiÒm n¨ng trunh b×nh;
CÊp III: TiÒm n¨ng h¹n chÕ.
Tæng hîp kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt chua phÌn trong l©m nghiÖp ë
§BSCL trong b¶ng 14:
B¶ng 13. Tæng hîp TNSX ®Êt chua phÌn vïng §BSCL
Vïng/TØnh DiÖn tÝch ®Êt phÌn TiÒm n¨ng s¶n xuÊt (%)
CÊp I CÊp II CÊp III
Ha %
§BSCL 334 568 100 0,5 47,0 52,5
1. Kiªn Giang 109 069 32,6 0,0 51,4 48,8
2. Minh H¶i* 81 735 24,4 2,0 48,9 49,1
3. Long An 31 784 9,5 0,0 47,6 52,4
4. §ång Th¸p 30 278 9,0 0,0 25,0 75,0
5. CÇn Th¬ 24 129 7,2 0,0 31,3 68,8
6. An Giang 22 751 6,8 0,0 26,7 73,3
7. VÜnh Long 12 111 3,6 0,0 62,5 37,5
8. Sãc Tr¨ng 9 033 2,7 0,0 66,7 33,3
9. TiÒn Giang 6 056 1,8 0,0 75,0 25,0
10. Trµ Vinh 3 011 0,9 0,0 100,0 0,0
11. BÕn Tre 3 011 0,9 0,0 100,0 0,0
Ghi chó: * TØnh Minh H¶i nay gåm 2 tØnh Cµ Mau vµ B¹c Liªu.
2.1.5 Tæng hîp ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt l©m nghiÖp
Trªn c¬ së kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt l©m nghiÖp ë c¸c vïng, tæng hîp
kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ trong b¶ng 14 :
19
- B¶ng 14. Tæng hîp ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n suÊt ®Êt l©m nghiÖp theo c¸c vïng
Vïng C¸c cÊp TNSX (TÝnh theo % diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp)
CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV
Tæng Cã Kh«ng Tæng Cã Kh«ng Tæng Cã Kh«ng Tæng Cã Kh«ng
sè rõng cã rõng sè rõng cã rõng sè rõng cã rõng sè rõng cã rõng
1. T©y B¾c 3,5 1,5 2,0 16,0 2,3 13,7 63,2 10, 9 52,3 17,2 3,1 14,1
2. Trung t©m 3,0 3,0 - 79,5 4,0 39,5 17,5 2,1 15,4 0, - -
3. §«ng B¾c 0 - - 15,5 5,3 10,2 67,7 18,3 29,1 16,7 9,3 7,4
4. Khu IV cò 0,11 0,08 0,03 39,1 21,7 17,4 56.9 34,8 22,1 3,9 0,6 3,3
5. DHMT 0 - - 31,4 10,1 21,3 26.0 20,3 5,7 42,6 23,3 19,3
6. T©y Nguyªn 2,8 1,2 1,6 39,2 33,1 6,1 57.5 39,1 18,4 0,54 - 0,53
7. §«ng Nam Bé 10,2 7,7 2,5 57,4 51,6 5,8 31,9 22,5 9,4 0,4 - 0,4
8. §BSCL 3,7 - - 48,2 - - 48,2 - - - - -
Ghi chó: §BSCL ®¸nh gi¸ theo 3 cÊp: TNSX cao (CÊp I); TNSX trung b×nh (CÊp II); TNSX h¹n chÕ (CÊp III).
20
- Dùa trªn kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ TNSX ®Êt l©m nghiÖp theo 8 vïng sinh th¸i
n«ng nghiÖp, cã thÓ ®−a ra mét sè ®¸nh gi¸ nh− sau:
NÕu coi ®Êt ®ai thuéc cÊp I vµ II lµ nh÷ng ®Êt cã ®é ph× cao vµ kh¸,
yÕu tè h¹n chÕ trong sö dông Ýt vµ nh×n chung thuËn lîi trong sö dông
®Êt th× s¾p xÕp theo thø tù c¸c vïng lµ: (i) Trung t©m - 82%; (ii) §«ng
Nam Bé - 67%, (iii) T©y Nguyªn - 42%; (iv) Khu IV cò - 39%, (v)
DHMT (31%), (vi) T©y B¾c (20%) vµ (vii) §«ng B¾c (16%).
NÕu xÐt tíi cÊp IV lµ cÊp cã ®é ph× kÐm, yÕu tè h¹n chÕ trong sö dông
lín th× 3 vïng cã tû lÖ diÖn tÝch ®¸ng kÓ lµ DHMT (43%), tiÕp ®Õn lµ
T©y B¾c vµ §«ng B¾c cã tû lÖ gÇn nh− nhau (17%). C¸c vïng cßn l¹i
cã diÖn tÝch nhá, ®Æc biÖt lµ T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé vµ vïng
Trung t©m, hÇu nh− kh«ng ®¸ng kÓ.
§èi víi ®Êt cã rõng cÊp I vµ II ph©n bè ë c¸c vïng nh− sau: vïng
§«ng Nam Bé (67%), tiÕp theo lµ vïng Trung t©m (43%), vïng T©y
Nguyªn (34%), Khu IV cò (22%), c¸c vïng cßn l¹i diÖn tÝch kh«ng
®¸ng kÓ.
§Êt kh«ng cã rõng ®a phÇn ph©n bè ë cÊp III vµ IV trong ®ã ®¸ng chó
ý lµ cÊp III. T©y B¾c chiÕm tØ lÖ diÖn tÝch trong ®Êt l©m nghiÖp lín
nhÊt (52%), sau ®ã lµ c¸c vïng §«ng B¾c, Khu IV vµ T©y Nguyªn,
cßn cÊp IV vïng Duyªn h¶i miÒn Trung chiÕm tØ lÖ diÖn tÝch lín
(19,3%), sau ®ã lµ T©y B¾c (14%). §Êt kh«ng cã rõng ë cÊp II víi ®é
ph× tiÒm tµng kh¸ vµ yÕu tè h¹n chÕ trong sö dông kh«ng lín th× vïng
Trung t©m chiÕm tØ lÖ diÖn tÝch lín nhÊt ( 40%).
Tãm l¹i cã thÓ nªu mét sè nhËn ®Þnh sau:
C¸c vïng Trung t©m, vïng §«ng Nam bé vµ T©y Nguyªn lµ 3 vïng cã
tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt l©m nghiÖp cao nhÊt thuéc cÊp I. Mçi vïng cã
nh÷ng −u thÕ ®Æc biÖt riªng: vïng Trung t©m cã tØ lÖ diÖn tÝch ®Êt l©m
nghiÖp thuéc cÊp I vµ II lín nhÊt trong toµn quèc, tÇng ®Êt nh×n chung
dµy, l−îng chÊt h÷u c¬ trong ®Êt kh¸ vµ thµnh phÇn c¬ giíi víi ®Êt thÞt
chiÕm −u thÕ tuyÖt ®èi, ®Êt kh«ng cã rõng chiÕm diÖn tÝch kh¸ lín ë
cÊp II, phÇn h¹n chÕ ®¸ng quan t©m lµ cã ®é dèc lín nh−ng n»m trong
ph¹m vi ho¹t ®éng b×nh th−êng cña nghµnh l©m nghiÖp. Vïng §«ng
Nam bé cã −u ®iÓm næi bËt lµ ®é dèc thÊp, ®é dµy tÇng ®Êt nh×n chung
cßn kh¸, ®Êt cã rõng h¬n mét nöa diÖn tÝch n»m trong cÊp II, diÖn tÝch
®Êt x¸m chiÕm kh¸ lín, mùc n−íc ngÇm thÊp lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi
cho mét sè c©y trång l©m nghiÖp ph¸t triÓn. Vïng T©y Nguyªn th−êng
®−îc ®Ò cËp tíi lµ vïng ®Êt ®ai "tèt nhÊt" trong c¶ n−íc, nh−ng thùc tÕ
xem xÐt trªn 4 yÕu tè ®· nªu th× T©y Nguyªn ®øng ë vÞ trÝ thø 3 sau
vïng Trung t©m vµ §«ng Nam bé. DiÖn tÝch ®Êt cã rõng ph©n bè chñ
yÕu ë cÊp II vµ III víi tØ lÖ xÊp xØ nhau (33- 39%). DiÖn tÝch ®Êt kh«ng
cã rõng chñ yÕu n»m ë cÊp III (18,4%). Tuy nhiªn, víi ®Æc ®iÓm ®a
d¹ng cña yÕu tè khÝ hËu T©y Nguyªn, víi ®Êt bazan mµu mì nªn rõng
21
- l¸ réng th−êng xanh cã tr÷ l−îng cao (500m3/ha/n¨m), ®−êng kÝnh c©y
thµnh thôc c«ng nghÖ lín (> 60cm), rõng Th«ng ba l¸ cã tr÷ l−îng vµ
l−îng t¨ng tr−ëng kh¸ cao (10-12m3/ha/n¨m), tiÒm n¨ng s¶n xuÊt cña
®Êt kh¸ cao. Vïng rõng khép cã ®Þa h×nh rÊt b»ng ph¼ng nh−ng cã
khã kh¨n nhÊt ®Þnh, ®Êt bazan tho¸i ho¸ nªn g©y trång rõng còng
kh«ng hoµn toµn thuËn lîi, n¨ng suÊt rõng trång thÊp, kÓ c¶ c¸c loµi
c©y mäc nhanh.
Vïng khu IV cò so víi vïng T©y Nguyªn cã c¸c gi¸ trÞ ph©n cÊp gÇn
nh− t−¬ng ®−¬ng nhau ë c¸c cÊp I, II vµ III kÓ c¶ ®Êt cã rõng vµ kh«ng
cã rõng vµ cã thÓ xÕp vµo vÞ trÝ thø hai sau nhãm I cña 3 vïng: Trung
t©m, §«ng Nam bé vµ T©y Nguyªn.
Vïng T©y B¾c th−êng ®−îc cho lµ vïng ®Êt bÞ tho¸i ho¸ m¹nh do ®é
dèc cao, ®é che phñ rõng rÊt thÊp, xãi mßn m¹nh, khÝ hËu kh« h¹n
h¬n nh−ng khi ph©n tÝch c¸c yÕu tè ®é dµy, l−îng h÷u c¬ trong ®Êt th×
kh«ng hoµn toµn thÊp, cã mét sè lo¹i ®Êt víi ®é ph× cao ph¸t triÓn trªn
®¸ v«i, ®¸ m¸cma kiÒm, trªn phiÕn sa th¹ch tÝm. Tæng hîp l¹i, T©y
B¾c cã thÓ xÕp trªn vïng Duyªn h¶i miÒn Trung vµ c¶ vïng §«ng B¾c.
V× vËy cÇn ph¶i nh×n l¹i tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt cña vïng T©y B¾c.
Vïng §«ng B¾c thùc ra kh«ng ®−îc thuËn lîi nh− c¸c vïng ®· kÓ trªn
do yÕu tè h¹n chÕ lín vÒ ®é dèc (80%), ®é dµy tÇng ®Êt vµ hµm l−îng
h÷u c¬ nh−ng so víi vïng Duyªn h¶i miÒn Trung th× tØ lÖ ®Êt ë cÊp IV
thÊp h¬n nhiÒu (17% so víi 43%) vµ cã thÓ xÕp Duyªn h¶i miÒn
Trung ë møc cuèi cïng v× cã nhiÒu khã kh¨n trong sö dông vµ ®é ph×
®Êt kÐm h¬n.
Vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long cã ®Æc thï riªng, ®Æc biÖt trong ph©n
h¹ng, ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt ngËp mÆn vµ chua phÌn trong
®ã thÊy r»ng: H¬n mét nöa diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp thÝch hîp trong sö
dông, ®é ph× kh¸ Ýt yÕu tè h¹n chÕ, cßn mét nöa diÖn tÝch trong sö
dông bÞ h¹n chÕ cÇn cã ®Çu t− tho¶ ®¸ng. C¸c m« h×nh sö song ®Êt
theo h−íng N«ng - Ng− kÕt hîp hoÆc N«ng - L©m - Ng− kÕt hîp cÇn
®−îc x©y dùng trªn c¬ së ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt míi ph¸t
huy ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ ®¶m b¶o bÒn v÷ng m«i tr−êng.
2.2 Ph©n h¹ng ®Êt l©m nghiÖp
C¸c nghiªn cøu ph©n h¹ng ®Êt l©m nghiÖp thùc hiÖn chñ yÕu ®èi víi mét
sè c©y trång quan träng vµ cã ý nghÜa ®èi víi thùc tiÔn s¶n xuÊt. §ã lµ c¸c rõng
trång Bå ®Ò cung cÊp nguyªn liÖu giÊy ®−îc g©y trång m¹nh ë vïng trung t©m
vµo nh÷ng n¨m 1960 -1970, rõng trång th«ng nhùa g©y trång phæ biÕn trªn ®Êt
trèng ®åi nói träc trong toµn quèc, rõng trång Th«ng ba l¸ vµ mét sè rõng c©y
®Æc s¶n nh− Håi, QuÕ, v.v. D−íi ®©y lµ mét sè vÝ dô cô thÓ vÒ ph©n h¹ng ®Êt
trång mét sè loµi c©y: Bå ®Ò, Th«ng nhùa, Th«ng ba l¸ vµ QuÕ.
22
- 2.2.1 Ph©n h¹ng ®Êt trång rõng Bå ®Ò
Hoµng Xu©n Tý (1997) tiÕn hµnh nghiªn cøu vÒ mèi quan hÖ gi÷a sinh
tr−ëng rõng Bå ®Ò (Styrax tonkinensis) tù nhiªn, rõng trång víi c¸c yÕu tè lËp
®Þa vµ kiÒu kiÖn g©y trång. T¸c gi¶ ®· ®Ò xuÊt tiªu chuÈn ®Êt trång bå ®Ò vµ
ph©n h¹ng ®Êt trång bå ®Ò.
a. Tiªu chuÈn vÒ ®Êt trång
Dùa trªn kiÕt qu¶ nghiªn cøu, t¸c gi¶ ®· ®Ò xuÊt 3 tiªu chuÈn quan träng
®Ó x¸c ®Þnh trång rõng Bå ®Ò phï hîp, ®ã lµ lo¹i ®Êt, ®é dµy tÇng ®Êt vµ ®é tho¸i
ho¸ ®Êt vµ thùc b× chØ thÞ.
1. Lo¹i ®Êt
Bå ®Ò cã thÓ trång trªn nhiÒu lo¹i ®Êt feralit vïng ®åi vµ nói thÊp cña
miÒn B¾c, trõ ®¸ v«i, ®Êt kÐm tho¸t n−íc hoÆc máng líp, x−¬ng xÈu. Tuy nhiªn
Bå ®Ò lµ c©y −a Èm, ®Êt tÇng dµy. §Êt trªn ®¸ c¸t, granit th« cho ®Êt nhÑ, hoÆc
c¸c ®¸ phiÕn máng líp ®Òu Ýt thÝch hîp. Tèt nhÊt ®èi víi Bå ®Ò lµ ®Êt nÆng, tÇng
dµy trªn ®¸ nai, micasit, fylit hoÆc ®¸ phiÕn, m¸cma tÇng dµy.
2. §é dµy
Nªn trång trªn ®Êt cã tÇng dµy trªn 100cm (TÝnh ®Õn tÇng kÕt cøng mµ rÔ
khã xuyªn qua); riªng n¬i ®Êt vµ rõng cßn rÊt tèt cã thÓ h¹ xuèng 50cm.
3. §é tho¸i ho¸ ®Êt vµ thùc b× chØ thÞ
Trong s¶n xuÊt l©m nghiÖp còng nh− quy ho¹ch kh«ng thÓ dïng c¸c chØ
sè chÆt chÏ vÒ lý ho¸ tÝnh ®Êt ®Ó chän cho ®Êt Bå ®Ò. V× vËy, t¸c gi¶ thÊy chØ
nªn sö dông ®é tho¸i ho¸ ®Êt lÊy thùc b× lµm chØ thÞ ®Ó x¸c ®Þnh tiªu chuÈn th×
chÝnh x¸c h¬n. §èi víi tr×nh ®é canh t¸c cña ta hiÖn nay vµ yªu cÇu ®Êt kh¸
kh¾t khe cña Bå ®Ò, chØ nªn trång trªn c¸c ®Êt cã lý tÝnh, chÕ ®é n−íc tèt, mïn
®¹m cao, nghÜa lµ nh÷ng ®Êt rõng tho¸i ho¸ nhÑ vµ trung b×nh, t−¬ng øng víi
c¸c th¶m thùc b× chØ thÞ sau: rõng gç khai th¸c kiÖt, rõng gç pha giang nøa,
rõng giang nøa tÐp, tr¶ng nøa tÐp xen chÌ vÌ vµ hoÆc ChÝt, ChÌ vÌ sinh lùc cßn
tèt. C¸c ®Êt cã thùc vËt tho¸i ho¸ h¬n kh«ng nªn trång v× s¶n l−îng thÊp vµ gi¸
thµnh rÊt cao.
§Ó sö dông dÔ dµng trong c«ng t¸c quy ho¹ch, thiÕt kÕ vµ ®Þnh h−íng t¸c
®éng, t¸c gi¶ ®· tiÕn ®Õn x©y dùng b¶ng ph©n h¹ng ®Êt trång rõng bå ®Ò.
b. Ph©n h¹ng ®Êt trång
Ph©n h¹ng ®Êt lµ giai ®o¹n tiÕp theo cña ph©n lo¹i ph¸t sinh vµ nh»m ¸p
dông cho tõng nhãm c©y cô thÓ. Nã kh«ng nh÷ng thõa kÕ ®−îc c¸c −u ®iÓm cña
ph©n lo¹i ®Êt mµ cßn g¾n liÒn ®−îc víi c©y trång. B¶ng ph©n h¹ng ®Êt trång
rõng Bå ®Ò nh»m ®¹t 4 môc tiªu sau ®©y:
Ph¶n ¸nh ®−îc ®é mµu mì hiÖn t¹i cña ®Êt;
Ph¶n ¸nh ®−îc c¬ cÊu c©y trång vµ s¶n l−îng;
Ph¶n ¸nh ®−îc biÖn ph¸p kü thuËt vµ gi¸ thµnh.
23
- §¬n gi¶n dÔ ¸p dông trong ®iÒu kiÖn rõng nói cña l©m nghiÖp.
Muèn ®¹t 4 yªu cÇu trªn tr−íc hÕt ph¶i chän ®óng c¸c yÕu tè chñ ®¹o ®Ó
lµm tiªu chuÈn. §èi víi ®Êt n«ng nghiÖp th× pH, ®é no kiÒm, l−îng l©n dÔ tiªu,
v.v. th−êng cã ý nghÜa rÊt lín. Ng−îc l¹i ®èi víi Bå ®Ò vµ nhiÒu c©y rõng kh¸c
yÕu tè chñ ®¹o th−êng thuéc vÒ lý tÝnh ®Êt, chÕ ®é n−íc vµ hµm l−îng chÊt h÷u
c¬.
Trªn c¬ së yªu cÇu ®Êt cña Bå ®Ò vµ t×nh h×nh ®Êt ®åi nói vïng Trung t©m
miÒn B¾c, b¶ng ph©n h¹ng ®Êt dùa vµo hai nhãm nh©n tè tæng hîp lµ “®é dµy
tÇng ®Êt” vµ “®é tho¸i ho¸ cña ®Êt” lÊy “thùc vËt lµm chØ thÞ” ®−îc x©y dùng.
§é dµy tÇng ®Êt lµ mét yÕu tè tæng hîp ph¶n ¸nh kh«ng gian dinh d−ìng
vµ tæng dù tr÷ thøc ¨n, dù tr÷ n−íc ®Ó ®iÒu hoµ ®é Èm. MÆt kh¸c trong ®a sè
tr−êng hîp nã ph¶n ¸nh c¶ ®iÒu kiÖn ®¸ mÑ vµ ®é dèc. ë miÒn B¾c nÕu lµ ®Êt
tÇng dµy th−êng r¬i vµo ®¸ biÕn chÊt hoÆc m¸cma trung tÝnh; ng−îc l¹i ®Êt tÇng
máng th× ®a sè lµ ®¸ c¸t hoÆc m¸cma chua cã ®é dèc cao.
MÆt kh¸c c¸c th¶m thùc vËt chØ thÞ l¹i lµ tÊm g−¬ng ph¶n ¸nh trung thµnh
®é tho¸i ho¸ ®Êt mµ kh«ng mét ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®Êt nµo cã thÓ thay thÕ
®−îc. Ngoµi ra th¶m thùc b× tù nhiªn cßn ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn kü thuËt lµm
®Êt, ch¨m sãc, c«ng cô lao ®éng vµ cuèi cïng lµ gi¸ thµnh kinh tÕ. NÕu kÕt hîp
c¶ hai nhãm nh©n tè nµy th× cã thÓ ph¶n ¸nh ®−îc nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n nhÊt
®Ó ®¸nh gi¸ mét h¹ng ®Êt rõng trong s¶n xuÊt l©m nghiÖp.
Trong b¶ng ph©n h¹ng nµy kh«ng ®−a ®é cao lµm tiªu chuÈn, v× chØ ¸p
dông cho vïng ®åi nói thÊp mµ sù chªnh lÖch ch−a g©y ra nh÷ng thay ®æi khÝ
hËu ®¸ng kÓ. Cßn nh©n tè ®é dèc ®−îc sö dông ®Ó chia ra h¹ng phô. VÝ dô, ®Êt
h¹ng IIA cã ®é dèc d−íi 15 ®é (150 lµ giíi h¹n lµm viÖc cña ®a sè m¸y lµm ®Êt
l©m nghiÖp). H¹ng IIB cã ®é dèc tõ 15 – 300; IIC cã ®é dèc trªn 300. §Ó thÊy râ
h¬n tÝnh chÊt c¸c h¹ng ®Êt vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong l©m nghiÖp cã thÓ tãm t¾t
ghi ë b¶ng 15,16:
24
- B¶ng 15. Ph©n h¹ng ®Êt trång rõng Bå ®Ò
C¸c ®Æc ®iÓm §é tho¸i ho¸ ®Êt rõng
chÈn ®o¸n ®é CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV CÊp V CÊp VI
tho¸i ho¸ §Êt rõng nguyªn §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i
ho¸ nhÑ ho¸ trung b×nh ho¸ kh¸ nÆng ho¸ nÆng ho¸ rÊt nÆng
tr¹ng vµ tho¸i ho¸
rÊt nhÑ
A. §Æc ®iÓm TÇng A: Dµy trªn TÇng A: Dµy trªn TÇng A: Dµy trªn TÇng A: Dµy trªn TÇng A: Máng TÇng A: Th−êng
phÉu diÖn ®Ó 15cm. Líp ®Êt tõ 10cm. Líp ®Êt tõ 10cm. Líp ®Êt tõ 5cm. Líp ®Êt tõ 0 d−íi 5cm hoÆc tÇng A kh«ng cã,
chÈn ®o¸n ®é 0 ®Õn 10cm: chøa 0 ®Õn 10cm: chøa 0 ®Õn 10cm: chøa ®Õn 10cm: chøa 2 kh«ng râ. Líp ®Êt líp ®Êt 0 ®Õn
tho¸i ho¸ ®Êt trªn 4% mïn. §Êt tõ 3,5 ®Õn 4% tõ 3 ®Õn 3,5% ®Õn 3% mïn. §Êt tõ 0 ®Õn 10cm: 10cm: chøa 1%
rõng t¬i xèp, ®é xèp mïn. §Êt xèp, ®é mïn. §Êt xèp võa, chÆt, ®é xèp kÐm chøa 1 ®Õn 2% mïn. §Êt tÇng B
55%. §Êt nhiÒu rÔ xèp 50 ®Õn 55%; ®é xèp 50%. RÔ tõ 40 - 50%. RÔ mïn. §Êt chÆt, ®é th−êng lé lªn mÆt
c©y, cã cÊu t−îng nhiÒu rÔ, cã cÊu c©y Ýt h¬n, cã cÊu cã nhiÒu, Ýt rÔ c©y xèp 40%. §Êt
viªn. ThÊm n−íc t−îng viªn, thÊm t−îng viªn vµ côc. gç, cÊu t−îng th−êng kh«ng cã
nhanh trªn 3mm n−íc nhanh trªn §é thÊm n−íc kÐm, d¹ng côc vµ cÊu t−îng, khã
/phót. Dung träng 3mm/phót. Dung 2mm/phót. Dung viªn. §é thÊm thÊm n−íc. Dung
bÐ h¬n 1g/cm3. Cã träng 1g/cm3. Cã träng 1g/cm3. Cã 1,2g/cm3,
n−íc 2mm/phót. träng
tÇng chuyÓn tiÕp mét tÇng chuyÓn tÇng chuyÓn tiÕp tÇng chuyÓn tiÕp
TtÇng chuyÓn tiÕp
AB râ tiÕp AB AB Ýt râ AB kh«ng râ
AB kh«ng râ
TÇng B: §Êt Ýt TÇng B: T−¬ng tù TÇng B: ChÆt, khi TÇng B: ChÆt bÝ, TÇng B: ChÆt bÝ, TÇng B: RÊt r¾n
chÆt, kh« vÉn dÔ ®Êt tho¸i ho¸ ®é I kh« h¬i khã ®µo kh« khã ®µo, hay khi kh« rÊt khã ch¾c, khi kh« rÊt
®µo cã vÖt loang læ ®á ®µo hay cã kÕt khã ®µo, th−êng
von, m¶nh ®¸ mÑ xuÊt hiÖn kÕt von,
thÊm s¾t m¶nh ®¸ mÑ thÊm
s¾t, ®¸ ong ë ®Þa
h×nh thÊp
§é Èm: §Êt ®ñ Èm §é Èm: §Êt ®ñ Èm §é Èm: ThiÕu Èm §é Èm: ThiÕu Èm §é Èm: ThiÕu Èm §é Èm: ThiÕu Èm
quanh n¨m quanh n¨m tõ 1 ®Õn 2 th¸ng trªn 2 th¸ng trong tõ 2 ®Õn 3 th¸ng tõ 3 ®Õn 5 th¸ng
trong n¨m n¨m trong n¨m trong n¨m
25
- C¸c ®Æc ®iÓm §é tho¸i ho¸ ®Êt rõng
chÈn ®o¸n ®é CÊp I CÊp II CÊp III CÊp IV CÊp V CÊp VI
tho¸i ho¸ §Êt rõng nguyªn §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i §Êt rõng tho¸i
ho¸ nhÑ ho¸ trung b×nh ho¸ kh¸ nÆng ho¸ nÆng ho¸ rÊt nÆng
tr¹ng vµ tho¸i ho¸
rÊt nhÑ
B. C¸c d¹ng - Rõng gç Ýt khai - Rõng gç nhá bÞ - Tr¶ng c©y nhá - Tr¶ng c©y bôi - Tr¶ng c©y bôi - Tr¶ng c©y h¹n
th¸c.
thùc b× chØ thÞ khai th¸c kiÖt l©u (cao 5 – 6m) mäc (d−íi 5m) xen lau, h¹n sinh (Sim, sinh mäc r¶i r¸c
chñ yÕu ngµy. r¶i r¸c cã xen c©y ChÌ vÌ, cã sinh Mua, Lµnh ng¹ch, (Sim, Mua, Chæi
- Rõng gç pha c©y
lùc trung b×nh.
bôi míi phôc håi Cá tÕ ...) cã sinh xÓ, Cá tÕ ...) cã
hä Tre (Giang, - Rõng gç thø sinh
sau rÉy. lùc trung b×nh. sinh lùc xÊu vµ
nøa ...) ®−êng míi phôc håi sau - Tr¶ng nøa tÐp
rÊt xÊu.
kÝnh trªn 4cm. rÉy, loµi c©y Bå - Tr¶ng nøa tÐp nhá d−íi 2cm cã - Tr¶ng ChÌ vÌ,
®Ò, hu, víi tr¸m, ®−êng kÝnh 2- sinh lùc xÊu, xen Cá tranh xen c©y - Tr¶ng cá l«ng
- Rõng Giang nøa
v¹ng, lim xanh 3cm, cã sinh lùc lau, ChÌ vÌ, Cá h¹n sinh cã sinh lîn vµ Cá thÊp
®−êng kÝnh trªn
trung b×nh. tranh. lùc yÕu.
®−êng kÝnh chÕt theo mïa,
4cm. VÇu vµ c¸c
(1,3m) d−íi 20cm. mäc r¶i r¸c, cã
lo¹i Tre kh¸c - Tr¶ng nøa tÐp - Tr¶ng lau, ChÝt, - Tr¶ng cá thÊp
sinh lùc yÕu
®−êng kÝnh trªn - Rõng nøa thuÇn ®−êng kÝnh 2- ChÌ vÌ sinh lùc chÕt theo mïa cã
sinh lùc tèt
6cm. xÊu.
lo¹i ®−êng kÝnh 3 3cm, xen lau chÝt, - §Êt tr¬ trôi
– 4cm (nøa 7). kh«ng cã thùc vËt
chÌ vÌ cã sinh lùc
- Rõng gç míi bÞ - C¸c tr¶ng Cá
tèt.
khai th¸c kiÖt - Rõng nøa tÐp cã tranh vµ Cá cao
nh−ng ch−a qua sinh lùc tèt do - Tr¶ng Lau sËy, l−u niªn cã sinh
n−¬ng rÉy. lùc trung b×nh
rõng nøa lín võa ChÌ vÌ cã sinh lùc
bÞ chÆt qu¸ møc. tèt.
§é s©u tÇng I II III IV V V
®Êt trªn 100cm
Tõ 50 - 100cm II III III IV V VI
Tõ 20 - 50cm III III IV V VI VI
D−íi 20cm VI VI VI VI
26
- B¶ng 16. §Æc ®iÓm chÝnh vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña c¸c h¹ng ®Êt trång Bå ®Ò
H¹ng ®Êt C¸c ®Æc ®iÓm chÝnh S¶n l−îng bå ®Ò vµ h−íng t¸c ®éng Kh¶ n¨ng trång c¸c c©y
kh¸c
kü thuËt
I TÇng dµy, ®ñ Èm lý tÝnh tèt, giµu S¶n l−îng cao, kü thuËt ®¬n gi¶n, gi¸ Mì, Luång, Tr¸m, Xoan
mïn, ®¹m thµnh h¹: gieo h¹t th¼ng; Ýt cá d¹i; ®µo, Lim, L¸t, Chß n©u
§Êt rÊt tèt
kh«ng cÇn c¶i t¹o ®Êt; thêi ô gieo réng
r·i
II TÇng dµy vµ trung b×nh, ®ñ Èm, lý S¶n l−îng cao, kü thuËt ®¬n gi¶n, gi¸ Mì, Luång, Tr¸m, Xoan
tÝnh tèt võa, mïn ®¹m kh¸ thµnh h¹: gieo h¹t th¼ng; Ýt cá d¹i; ®µo, Lim, L¸t, Chß n©u -
§Êt tèt
kh«ng cÇn c¶i t¹o ®Êt; thêi ô gieo réng S¶n l−îng kÐm h¬n
r·i nh−ng s¶n l−îng kÐm h¬n, cÇn ng¨n
ngõa cá l−u niªn, chÌ vÌ, phôc håi
III TÇng dµy vµ trung b×nh, cã thêi kú S¶n l−îng thÊp, kü thuËt phøc t¹p; gi¸ Mì, Luång, Tr¸m, Xoan
thiÕu n−íc, lý tÝnh kh¸, mïn ®¹m thµnh cao; cÇn ¸p dông trång c©y cã ®µo, Lim, L¸t, Chß n©u
§Êt trung b×nh
kh¸ bÇu; rÊt nhiÒu cá d¹i; cÇn cuèc xíi c¶i nh−ng s¶n l−îng kÐm
t¹o tÇng mÆt. Thêi vô gieo ph¶i −u tiªn
sím
IV TÇng dµy vµ trung b×nh, th−êng S¶n l−îng rÊt thÊp, kü thuËt rÊt phøc B¹ch ®µn, Th«ng nhùa ®u«i
thiÕu n−íc, lý tÝnh kÐm, Ýt mïn t¹p, gi¸ thµnh cao. Chñ yÕu trång b»ng ngùa, Th«ng ba l¸ ...
§Êt xÊu
®¹m bÇu. CÇn c©y c¶i t¹o ®Êt. ¦u tiªn thêi vô
sím
V §Êt máng vµ trung b×nh, th−êng B¹ch ®µn, Th«ng nhùa,
xuyªn thiÕu n−íc, lý tÝnh xÊu, Kh«ng nªn trång Bå ®Ò Th«ng ®u«i ngùa, vv.
§Êt rÊt xÊu
nghÌo mïn ®¹m
VI §Êt máng vµ rÊt máng, lu«n kh«
h¹n, lý tÝnh rÊt xÊu, rÊt nghÌo mïn Kh«ng nªn trång Bå ®Ò
§Êt rÊt xÊu Th«ng nhùa
®¹m
vµ máng líp
27
- 2.2.2 Ph©n h¹ng ®Êt trång rõng Th«ng nhùa
Th«ng nhùa (Pinus merkusii) lµ loµi c©y trång rõng trªn diÖn réng ë
vïng ®Êt trèng ®åi nói träc tho¸i ho¸ ë n−íc ta. Do vËy, c¸c nghiªn cøu vÒ
rõng trång th«ng nhùa kh¸ phong phó, ®a d¹ng trong ®ã cã nghiªn cøu vÒ
®Æc ®iÓm ®Êt rõng trång th«ng nhùa vµ ph©n h¹ng ®Êt trång rõng Th«ng
nhùa (L©m C«ng §Þnh, 1977; NguyÔn Xu©n Qu¸t, 1986, Ng« §×nh QuÕ,
1995).
a. Tiªu chuÈn vÒ ®Êt trång
Theo c¸c t¸c gi¶ trªn, Th«ng nhùa tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn c¸c lo¹i ®Êt
h×nh thµnh t¹i chç, cã nguån gèc tõ c¸c lo¹i ®¸ mÑ kh¸c song tËp trung ë 3
nhãm chÝnh lµ: nhãm ®¸ m¸cma trung tÝnh cã ®¸ bazan; nhãm ®¸ phón xuÊt
chua cã riolit, granit, ®axit vµ nhãm ®¸ trÇm tÝch cã phiÕn sÐt, sa th¹ch sái,
sái s¹n vµ cuéi kÕt. HÇu h Õ t c¸c lo¹i ®¸ nµy h×nh thµnh vá phong ho¸ feralit
t¹o nªn c¸c lo¹i ®Êt feralit c ã mÇu vµng ®á, ®á vµng, ®á n©u hay n©u ®á,
hoÆc feralit trªn nói.
Th«ng nhùa sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn tèt nhÊt trªn c¸c lo¹i ®Êt cã
thµnh phÇn c¬ giíi nhÑ ( s Ðt vËt lý tõ 20 - 40%), líp ®Êt mÆt cã ®é xèp cao
(55- 60 %) víi ®é s©u tÇng A+B trªn 50 cm. Tuy nhiªn c©y Th«ng nhùa còng
cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn tèt trªn c¸c lo¹i ®¸ Bazan cã thµnh phÇn c¬ giíi
nÆng song ph¶i cã ph¶n øng chua (pHKcL tõ 4 - 4,5), ®Êt cã kÕt cÊu tèt, giµu
mïn ( l −îng mïn trªn 3 - 4%), ®é xèp trªn 60%, hµm l−îng l©n vµ ka li dÔ
tiªu kh¸.
Theo Ng« §×nh QuÕ (1995) Th«ng nhùa lµ loµi c©y ®ßi hái ®iÒu kiÖn
®Êt kh«ng cao song ph¶i phï hîp víi ®Æc tÝnh sinh th¸i cña nã ®−îc biÓu
hiÖn qua c¸c tÝnh chÊt c¬ b¶n nh− sau:
M«i tr−êng ®Êt lµ vÊn ®Ò quan träng nhÊt, ®Êt cã ph¶n øng chua
®¬n h¬i chua (pHKCL tõ 3,5 - 5) lµ thÝch hîp nhÊt. C¸c lo¹i ®Êt cã
pHKCL tõ 5,5 - 6 ®Òu h¹n chÕ sinh tr−ëng cña Th«ng nhùa. ViÖc
trång Th«ng nhùa hÇu nh− thÊt b¹i trªn c¸c lo¹i ®Êt cã ph¶n øng
kiÒm hay chua yÕu nh− ®Êt ®en trªn ®¸ v«i, v . v. NÕu pHkcl trªn
5,5 kh«ng nªn trång Th«ng nhùa.
Thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt: Lµ yÕu tè quan träng cho Th«ng nhùa
sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn. §Êt cã thµnh phÇn c¬ giíi nhÑ ®Õn trung
b×nh (SÐt vËt lý tõ 20- 50%) lµ phï hîp cho sinh tr−ëng cña Th«ng
nhùa.
§Êt cã tÇng s¶n xuÊt tõ trung b×nh trë lªn ( ® é dµy tÇng A+B trªn
50cm)
Thùc b× lµ nh©n tè quan träng ®Ó ph©n chia ®iÒu kiÖn lËp ®Þa, thùc
b× chØ thÞ cho ta x¸c ®Þnh ®−îc lo¹i ®Êt vµ biÖn ph¸p kü thuËt g©y
trång thÝch hîp.
28
nguon tai.lieu . vn
