Xem mẫu

  1. PHÇN II C¥ Së Lý THUYÕT A. KIÕN THøC CHUNG VÒ Gç Gç do v« sè tÕ bµo cÊu t¹o thµnh.Mçi tÕ bµo ®Òu cã v¸ch bao bäc bªn ngoµi vµ ruét chøa ®Çy nguyªn sinh chÊt bªn trong.V¸ch tÕ bµo lóc ®Çu chØ lµ mét líp mµng máng,gäi lµ v¸ch s¬ sinh. VÒ sau nhê t¸c dông cña nguyªn sinh chÊt,v¸ch tÕ bµo dµy dÇn vÒ phÝa bªn trong, h×nh thµnh líp v¸ch thø hai gäi lµ v¸ch thø sinh. khi ®· cã v¸ch thø sinh tÕ bµo mÊt h¼n n¨ng lùc t¨ng tr­ëng, kÕt thóc qu¸ tr×nh dµy thªm cña v¸ch tÕ bµo,nguyªn sinh chÊt mÊt hÕt, tÕ bµo chÕt ®i vµ lóc nµy ruét tÕ bµo chØ lµ mét kho¶ng trèng. V¸ch tÕ bµo gç chñ yÕu lµ do Xenlul« vµ linhin cÊu thµnh.Xenlul« lµm thµnh s­ên v÷ng ch¾c nh­ cèt s¾t,linhin tùa nh­ xi m¨ng b¸m quanh s­ên s¾t Êy. S­ên Xenlul« do rÊt nhiÒu phÇn tö Xenlul« (C6H10O5)n liªn kÕt l¹i thµnh chuçi Xenlul«, nhiÒu chuçi Xenlul« liªn kÕt thµnh Mi xen Xenlul«, nhiÒu Mi xen Xenlul« liªn kÕt thµnh bã Mi xen Xenlul«, v« sè bã Mi xen Xenlul« cïng víi linhin t¹o thµnh v¸ch tÕ bµo.v¸ch tÕ bµo chia thµnh 3 phÇn: - Mµng gi÷a: §©y lµ phÇn n»m gi÷a hai tÕ bµo c¹nh nhau,lµ mét líp mµng máng,møc ®é ho¸ gç cao. - V¸ch s¬ sinh: V¸ch nµy h×nh thµnh cïng víi sù h×nh thµnh cña tÕ bµo,v¸ch nµy máng, do xenlul«, Hªmi Xenlul« vµ linhin t¹o thµnh. Møc ®é ho¸ gç nh­ mµng gi÷a. Trong v¸ch nµy c¸c Mixen Xenlul« s¾p xÕp kh«ng cã trËt tù, nªn kh«ng quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh chÊt cña gç. - V¸ch thø sinh: Lµ líp v¸ch h×nh thµnh sau cïng trong qu¸ tr×nh ho¸ gç cña tÕ bµo. So víi mµng gi÷a vµ v¸ch thø sinh lµ phÇn dµy nhÊt. Thµnh phÇn chñ yÕu cña líp v¸ch nµy lµ Xenlul« vµ linhin. C¸c Mixen Xenlul« vµ linhin trong phÇn v¸ch nµy s¾p xÕp cã trËt tù vµ chia lµm 3 líp : + Líp ngoµi n»m s¸t v¸ch s¬ sinh, máng, c¸c Mixen Xenlul« xÕp th¼ng gãc víi trôc däc tÕ bµo hoÆc nghiªng mét gãc tõ 70-90o so víi trôc däc. + Líp n»m kÕ tiÕp l¬p ngoµi, ®©y lµ líp dµy nhÊt, c¸c Mixen cña líp nµy xÕp song song víi trôc däc cña tÕ bµo hoÆc nghiªng mét gãc nhá h¬n 30 o so víi trôc däc + Líp trong n»m trong cïng s¸t ruét tÕ bµo,máng,c¸c Mixen s¾p xÕp gièng nh­ líp ngoµi. 1
  2. B.C¸C YÕU Tã ¶NH H­ëng §Õn TÝnh chÊt cña gç I. C¸C YÕU Tè ¶NH H¦ëng ®Õn tÝnh chÊt vËt lý cña gç TÝnh chÊt vËt lý cña gç bao gåm c¸c vÊn ®Ò : n­íc trong gç, sù co rót vµ gi·n në, khèi l­îng thÓ tÝch, søc dÉn ®iÖn, søc dÉn nhiÖt, mïi vÞ vµ kh¶ n¨ng ph¶n quang,kh¶ n¨ng truyÒn ©m, c¸c tÝnh chÊt gç cã liªn quan ®Õn sãng ®iÖn tõ, mµu s¾c cña gç. I.1. C¸c nh©n tè ¶nh h­áng ®Õn søc co d·n cña gç Nh÷ng nh©n tè chÝnh. I.1.1. Khèi l­îng thÓ tÝch KLTT kh¸c nhau,søc co d·n kh¸c nhau: Theo chiÒu ngang thí cã KLTT cµng lín søc co d·n ngang thí cµng m¹nh, ng­îc l¹i gç cµng nhÑ (KLTT nhá) søc co d·n ngang thí cµng Ýt. Bëi v× gç cã KLTT lín lµ lo¹i gç cã tû lÖ tÕ bµo v¸ch dµy nhiÒu, c¸c tÕ bµo l¹i s¾p xÕp theo chiÒu däc th©n c©y, lµm cho tæng l­îng Mixen Xenlul« xÕp däc th©n c©y t¨ng lªn, ®­a ®Õn tæng kho¶ng c¸ch c¸c Mixen Xenlul« theo chiÒu ngang th©n c©y t¨ng lªn do vËy co d·n ngang thí cµng t¨ng lªn vµ ng­îc l¹i. Theo chiÒu däc thí, gç cã KLTTcµng nhá søc co d·n däc thí cµng lín, ng­îc l¹i gç cµng nhÑ co d·n däc thí cµng Ýt. V× gç nhÑ lµ do gç sím nhiÒu. ë vïng gç sím gãc lÖch cña Mixen líp gi÷a v¸ch thø sinh cña tÕ bµo xÕp däc th©n c©y t¨ng lªn nªn co d·n däc thí t¨ng lªn vµ ng­îc l¹i. I.1.2. Ph­¬ng ph¸p ph¬i sÊy. NÕu yªu cÇu vÒ møc ®é kh« nh­ nhau (®é Èm b»ng nhau) th× gç ph¬i cã thÓ co rót nhiÒu h¬n gç sÊy. V× sÊy gç th­êng dïng nhiÖt ®é cao h¬n nhiÖt ®é b×nh th­êng cña kh«ng khÝ. NhiÖt ®é sÊy cao vµ tèc ®é sÊy lín cã thÓ lµm cho bÒ mÆt gç vµ bªn trong gç kh«ng ®Òu (®é Èm chªnh lÖch) trong gç s¶n sinh néi lùc g©y nªn biÕn d¹ng vÜnh cöu t¹o ra tÇng kÕt cøng ë bÒ mÆt ng¨n c¶n sù tho¸t Èm cña líp gç bªn trong trë ng¹i ®Õn sù co rót b×nh th­êng cña c¶ khèi gç. I.2. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn KLTT. I.2.1. Loµi c©y: Loµi c©y kh¸c nhau cã cÊu t¹o kh¸c nhau dÉn ®Õn KLTT còng kh¸c nhau. YÕu tè cÊu t¹o ë ®©y ®­îc biÓu thÞ b»ng tæ thµnh tÕ bµo trong c©y, ®ã lµ tØ lÖ v¸ch dµy vµ tÕ bµo v¸ch máng, chÝnh tØ lÖ nµy t¹o ra sù chªnh lÖch vÒ ®é rçng nhiÒu Ýt kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i c©y. I.2.2. TØ lÖ gç sím, gç muén: Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, KLTT gç muén b»ng tõ 2 - 3 lÇn KLTT gç sím. V× vËy c¸c lo¹i gç cã gç sím gç 2
  3. muén ph©n biÖt th× tØ lÖ gç muén nhiÒu hay Ýt cã ¶nh h­ëng lín ®Õn KLTT cña gç. I.2.3. §é Èm cña gç: Khi ®é Èm cña gç thay ®æi th× khèi l­îng cña nã còng thay ®æi. Nh­ng thÓ tÝch cña nã thay ®æi hay kh«ng l¹i phô thuéc vµo c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh hót Èm vµ nh¶ Èm, cã thÓ chia lµm 2 giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh thay ®æi Èm. Giai ®o¹n ®é Èm tõ 0% ®Õn ®é Èm b·o hoµ thí gç, giai ®o¹n nµy khi ®é Èm t¨ng th× khèi l­îng cña gç t¨ng lªn, ®ång thêi trong gç xuÊt hiÖn hiÖn t­îng d·n në lµm cho thÓ tÝch gç t¨ng. Ng­îc l¹i, khi ®é Èm gi¶m th× khèi l­îng cña gç gi¶m ®ång thêi thÓ tÝch còng gi¶m (do gç co rót) nh­ng mét c¸ch t­¬ng ®èi th× khèi l­îng thay ®æi nhanh h¬n hoÆc chËm h¬n so víi viÖc t¨ng hay gi¶m thÓ tÝch. V× vËy khèi l­îng thÓ tÝch cña gç trong giai ®o¹n nµy còng thay ®æi khi ®é Èm thay ®æi, nh­ng thay ®æi chËm. Giai ®o¹n ®é Èm lín Wbh khi ®é Èm t¨ng tõ Wbh hay gi¶m vÒ Wbh th× khèi l­îng cña gç thay ®æi (t¨ng hay gi¶m) nh­ng thÓ tÝch gç kh«ng thay ®æi. V× vËy viÖc t¨ng hay gi¶m ®é Èm trong giai ®o¹n nµy dÉn ®Õn khèi l­îng thÓ tÝch gç thay ®æi nh­ng lµ sù thay ®æi râ rÖt. I.2.4. C¸c yÕu tè kh¸c. Nh­ ®· tr×nh bµy, gç ®­îc cÊu t¹o bëi c¸c tÕ bµo, c¸c tÕ bµo nµy trong c©y sÏ tr¶i qua c¸c giai ®o¹n nh­: Sinh ra, lín lªn, æn ®Þnh vµ giµ ®i. Trong giai ®o¹n tÕ bµo lín lªn, v¸ch tÕ bµo dµy thªm lµ do nguyªn sinh chÊt kh«ng ngõng sinh ra nh÷ng Mixen Xenlulo ®¾p lªn phÝa trong cña v¸ch tÕ bµo. H¬n n÷a, cïng víi thêi gian, gç lâi ®­îc h×nh thµnh tõ gç gi¸c, ®©y lµ mét qu¸ tr×nh biÕn ®æi sinh häc, vËt lý vµ ho¸ häc rÊt phøc t¹p. Tr­íc hÕt tÕ bµo chÕt ®i, thÓ bÝt h×nh thµnh, c¸c chÊt h÷u c¬ xuÊt hiÖn; nhùa c©y, chÊt mµu, tanin, tinh dÇu ë trong ruét tÕ bµo thÊm lªn v¸ch tÕ bµo lµm cho gç lâi cã mµu sÉm, nÆng cøng, khã thÊm n­íc. I.3. Nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®é hót n­íc cña gç. Kh¶ n¨ng hót n­íc cña gç phô thuéc vµo cÊu t¹o vµ thµnh phÇn ho¸ häc. II. c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÊt c¬ häc cña gç Cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng tíi tÝnh chÊt c¬ häc cña gç, cã thÓ chia ra lµm c¸c nhãm : nhãm nh©n tè thuéc ®iÒu kiÖn m«i tr­êng nh­ nhiÖt ®é, ®é Èm m«i tr­êng, ®iÒu kiÖn sö dông ; nhãm nh©n tè thuéc vÒ cÊu t¹o gç ; nhãm nh©n tè thuéc vÒ c¸c khuyÕt tËt cña gç, trong ph¹m vi phßng thÝ nghiÖm. II.1. ¶nh h­ëng cña ®é Èm : §é Èm ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn c­êng ®é gç, trong ph¹m vi ®é Èm gç thay ®æi trong kho¶ng 8%-Wbh, ng­êi ta lËp ®­îc mçi quan hÖ gi÷a c­êng ®é vµ ®é Èm gç lµ quan hÖ phi tuyÕn biÓu thÞ b»ng ph­¬ng tr×nh: 3
  4. = a.W2 +b. W + c Trong ®ã : : C­êng ®é gç W: §é Èm gç a,b,c: C¸c hÖ sè phô thué vµo lo¹i gç vµ lo¹i lùc Quan hÖ gi÷a ®é Èm vµ c­êng ®é gç cßn d­îc biÒñ thÞ qua hÖ sè ®iÒu chØnh ®é Èm . HÖ sè ®iÒu chØnh ®é Èm phô thuéc vµo lo¹i gç, lo¹i lùc, ph­ong chiÒu t¸c dông lùc so víi chiÒu thí gç. B¶n chÊt cña mçi quan hÖ gi÷a ®é Èm vµ c­êng ®é gç lµ do sù thay ®æi kÝch th­íc chÞu lùc khi ®é Èm thay ®æi trong khi vÐc t¬ lùc t¸c dông kh«ng thay ®æi, dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ c­êng ®é. MÆt kh¸c sù thay ®æi ®é Èm gç trong kho¶ng ®ä Èm 0% - Wbh x¶y ra hiÖn t­îng co d·n trong gç, thùc chÊt lµ sù thay ®æi kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c Mixen Xenlulo. Cô thÓ gç co rót khi cã sù gi¶m kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c Mixen Xenlulo lµm t¨ng lùc hót t­¬ng hæ gi÷a chóng còng nh­ lµm t¨ng tÝnh æn ®Þnh gi÷a chóng. Gç gi·n në khi cã sùt¨ng kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c Mixen Xenlulo, ®· lµm gi¶m søc hót t­¬ng hæ còng nh­ gi¶m tÝnh æn ®Þnh gi÷a c¸c Mixen Xenlulo. II.2. ¶nh h­ëng cña KLTT: Nãi chung gç cã KLTT cµng lín,c­êng ®é gç cµng cao quan hÖ gi­a KLTT vµ c­êng ®é gç lµ quan hÖ tuyÕn tÝnh cã ph­¬ng tr×nh: =a.+b Trong ®ã : lµ c­êng ®é gç lµ KLTTcña gç a,b lµ hÖ sè cña ph­¬ng tr×nh phô thuéc vµo lo¹i gç II.3. ¶nh h­ëng cña cÊu t¹o gç: Sù s¾p xÕp tÕ bµo trong c©y, cÊu tróc v¸ch tÕ bµo, sù h×nh thµnh gç sím gç muén ë gç l¸ kim, gç l¸ réng m¹ch vßng,chóng ta cÇn l­u ý c¸c vÊn ®Ò sau. Tæ thµnh tÕ bµo trong c©y, dã lµ tû lÖ tÕ bµo v¸ch dµy vµ tÕ bµo v¸ch máng. C¸c loµi c©y kh¸c nhau, vÞ trÝ kh¸c nhau trong c©y cã tæ thµnh tÕ bµo kh¸c nhau dÉn tíi mäi tÝnh chÊt kh¸c nhau. Sù tån t¹i cña ba tæ thµnh trong c©y vµ tû lÖ gi­a chóng: Tæ chøc dÉn n­íc vµ muèi kho¸ng (nhùa nguyªn), ë gç l¸ kim do qu¶n bµo gç sím ®¶m nhËn, gç l¸ réng do m¹ch gç ®Èm nhËn. Nãi chung ®©y ®Òu lµ nh÷ng tÕ bµo cã kÝch th­íc lín nhÊt, cã phÇn ruét rçng lín nhÊt.®©y lµ thµnh phÇn quan träng nhÊt t¹o ra ®é rçng (®é xèp) chi gç. Do ®ã nÕu tû lÖ tæ chøc dÉn n­íc vµ muèi kho¸ng mµ ph¸t triÓn th× tÝnh ch¸t c¬ lý cña gç gi¶m xuèng. 4
  5. Tæ chøc dù tr÷ dinh d­ìng,chøc n¨ng nµy do tÕ bµo m« mÒm ®¶m nhËn. ®©y lµ tÕ bµo v¸ch máng do ®ã tæ chøc nµy ph¸t triÓn th× tÝnh chÊt c¬ lý cña gç sÏ thÊp. Tæ chøc c¬ häc, ë gç l¸ kim do qu¶n bµo gç muén ®¶m nhËn, ë gç l¸ réng do sîi gç ®¶m nhËn. Nãi chung ®©y lµ nh÷ng tÕ bµo v¸ch dµy cã kÝch th­íc bÐ nªn cã ®é ruét rÊt nhá, cã lo¹i ruét hoµn toµn bÞ bÞt kÝn, do ®ã nÕu tæ chøc c¬ häc ph¸t triÓn th× tÝnh chÊt c¬ lý cña gç sÏ t¨ng nªn. VÊn dÒ xenlulo vµ ligin: Xenlulo chiÕm mét tû lÖ lín trong gç (kho¶ng 50% thÓ tÝch gç) cã cÊu tróc ®Þnh h×nh.nã lµ phÇn tö chñ yÕu s¶n sinh ra néi lùc cña gç. Nèi c¸ch kh¸c øng lùc nµo do Xenlulo t¹o ra néi lùc ®Òu lµ nh÷ng øng lùc lín nhÊt.Xenlulo còng lµ thµnh phÇn duy nhÊt t¹o ra tÝnh ®Çn håi gâ,gç nhiÒu Xenlulo sÏ giµu ®µn tÝnh. Ligin lµ thµnh phÇn thø hai cÊu tróc lªn v¸ch tÕ bµo, lingin cã cÊu tróc v« ®Þnh h×nh nªn øng lùc nµo do lingin t¹o ra néi lùc ®Òu lµ nh÷ng øng lùc cã gi¸ trÞ nhá. Trong cÊu v¸cg tÕ bµo, lingin b¸m trªn s­ên Xenlulo v× vËy lingin t¹o ra ®é r¾n cho gç. Nãi c¸ch kh¸c nh­ng lo¹i gç nµo, nh÷ng vÞ trÝ nµo trong c©y cã hµm l­îng lingin cao gç sÏ cøng. VÒ gç gi¸c vµ gç lâi: gç lâi do gç giac h×nh thµnh nªn. ë nh÷ng lo¹i c©y cã gi¸c lâi ph©n biÖt, ®Õn mét tuæi nhÊt ®Þnh míi h×nh thµnh gç gi¸c vµ theo ®ã tuæi c©y t¨ng nªn ®­êng kÝnh phÇn gç gi¸c ®­îc t¨ng lªn. khi chuyÓn tõ gç gi¸c sang gç lâi, tÕ bµo gç ë phÇn gi¸c ®· hÕt n¨ng lùc sinh tr­ëng nghÜa lµ bÒ dµy v¸ch tÕ bµo kh«ng thay ®æi. Do ®ã c¸c tÝnh chÊt cña gç lâi vµ gç gi¸c chªnh lÖch nhau kh«ng ®¸ng kÓ. ChØ cã ®é cøng th× gç lâi cao h¬n gç gi¸c v× c¸c chÊt chøa trong ruét tÕ bµo thÊm lªn v¸ch tÕ bµo, ng­îc l¹i th× ®é dÏo dai gç gi¸c lín h¬n (gç lâi cøng nh­ng gißn, gç gi¸c mÒm vµ dÎo). C. ph­¬ng ph¸p xö lý sè liÖu TÊt c¶ nh÷ng sè liÖu dï thu thËp ®­îc b»ng quan s¸t, ®o ®¹c hoÆc b»ng thùc nghiÖm, ®Òu cã mét ®Æc ®iÓm lµ nh÷ng biÕn ®éng d­íi ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè ngÉu nhiªn tù ph¸t. Do ®ã khi nghiªn cøu nh÷ng sè liÖu ®ã ®Òu cÇn øng dông nh÷ng thèng kª to¸n häc. ChÝnh v× vËy chóng ta cã thÓ ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch cã c¬ së khoa häc nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu ®­îc. I. Mét sè kh¸i niÖm trong thèng kª to¸n häc I.1. Sai sè : Sai sè lµ sù chªnh lÖch gi÷a trÞ sè thu ®­îc qua thùc nghiÖm so víi trÞ sè thùc cña nã. Ng­êi ta chia sai sè thµnh 3 lo¹i c¬ b¶n : - Sai sè nhÇm lÉn : Do ph­¬ng ph¸p tæ chøc, thùc hiÖn vµ c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm g©y ra. - Sai sè hÖ thèng : do thiÕt bÞ,dông cô vµ ng­êi lµm thÝ nghiÖm g©y ra. 5
  6. - Sai sè ngÉu nhiªn :do ®èi t­îng nghiªn cøu g©y ra. Ng­êi ta gäi c¸c sai sè ngÉu nhiªn lµ c¸c biÕn sè. Sai sè nhÇm lÉn vµ sai sè hÖ thèng cã thÓ kh¾c phôc ®­îc tr­íc huÆc trong khi tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Do ®ã chØ xÐt ®Õn c¸c sai sè ngÉu nhiªn. I.2. LuËt ph©n bè : C¸c biÕn sè ngÉu nhiªn lËp thµnh mét liÖt sè.víi tõng lo¹i liÖt sè th× c¸c biÕn ngÉu nhiªn ph©n bè theo nh÷ng qui luËt kh¸c nhau. Ph©n bè chuÈn lµ mét lo¹i ph©n bè tån t¹i kh¸ phæ biÕn trong thùc tÕ. Th­êng mét ®Æi l­îng nµo ®ã chÞu t¸c ®éng bëi nhiÒu nh©n tè ngÉu nhiªn ®éc l©p, nh­ng kh«ng cã mét nh©n tè nµo tréi qu¸ tæng sè nh÷ng nh©n tè cßn l¹i th× ®¹i l­îng Êy tuan theo d¹ng chuÈn hoÆc gÇn chuÈn. Trong ®o ®Õm ph©n bè chuÈn th­êng ®Æc tr­ng cho ph©n bè sai sè. bÊt cø mét ®¹i l­îng quan s¸t nµo cã ®Æc ®iÓm sau ®©y : nh÷ng phÇn tö mang gi¸ trÞ cµng gÇn gi¸ trÞ trung b×nh chiÕm tû lÖ nhiÒu nhÊt, nh÷ng phÇn tö mang gi¸ trÞ cµng lín huÆc cµng bÐ so víi gi¸ trÞ trung b×nh cµng gi¶m dÇn vµ cã tÝnh chÊt ®èi xøng qua gi¸ trÞ trung b×nh ®Òu cã thÓ m« pháng qui luËt ph©n bè tÇn suÊt cña nã b»ng luËt ph©n bè chuÈn. C¸c gi¸ trÞ cña ®¹i l­îng quan s¸t qua thùc nghiÖm trong chuyªn ®Ò phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm cña ph©n bè chu¶n v× vËy chuyªn ®Ò lÊy ph©n bè chuÈn ®Ó biÓu thÞ tÝnh qui luËt cña c¸c biÕn sè ngÉu nhiªn. Ph©n bè chuÈn lµ ph©n bè x¸c xuÊt cña biÕn ngÉu nhiªn liªn tôc.nÕu Xlµ ®¹i l­îng ngÉu nhiªn cã ph©n bè chuÈn th× mËt ®é x¸c xuÊt cña nã lµ: ( x  x )2 1  2  . x .e F(X)=  . 2. Trong ®ã: X lµ sè trung b×nh céng- Lµ sai tiªu chuÈn e- Lµ c¬ sè logarit tù nhiªn  =3,1416 LuËt ph©n bè chuÈn d­îc biÓu diÔn b»ng d­êng cong Gao-x¬ cã d¹ng 1 h×nh chu«ng. Hµm ®¹t cùc ®¹i t¹i X= X vµ Fmax=  . 2. F(X) 1  2 X X 6
  7. II. c¸c ®Æc tr­ng mÉu II.1. Sè b×nh qu©n c«ng cña mÉu (gäi t¾t lµ sè b×nh qu©n hay sè trung b×nh céng) Gi¶ sö cã mét d·y trÞ sè quan s¸t X1,X2,X3…Xn th× trÞ sè: 1 1 X = ( X 1  X 2  X 3  ....  X N )   X i n n gäi lµ sè b×nh qu©n céng(hay sè trung b×nh céng) II.2. Sai tiªu chuÈn mÉu(S) Gi÷a nh­ng trÞ sè quan s¸t so víi trung b×nh mÉu cña nã th­¬ng cã chªnh lÖch, sù chªnh lÖch ®ã cã c¸i lín, c¸i nhá nh­ng tÝnh b×nh qu©n l¹i theo c«ng thøc : 1n n  ( X I  X ) 2 . n 1 S=  n t 1 Trong ®ã :n- lµ dung l­îng mÉu quan s¸t NÕu n  30 th× ph¶i hiÖu ®Ýnh II.3. HÖ sè biÕn ®éng HÖ sè biÕn ®éng lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ møc ®é biÕn ®éng bÝnh qu©n t­¬ng ®èi cña ®¹i l­îng quan s¸t, ®­îc tÝnh theo c«ng thøc : S V x100% X Nhê chØ tiªu nµy ta cã thÓ so s¸nh møc ®é biÕn ®éng gi÷a c¸c d·y quan s¸t trªn cïng mét dÊu hiÖu nµo ®ã.HÖ sè biÕn ®éng cµng lín th× sù t¶n m¸t cña biÕn quanh gi¸ trÞ trung b×nh cµng nhiÒu II.4. Sai sè b×nh qu©n : MÉu mµ ta quan s¸t chØ lµ mét bä phËn cña tæng thÓ.Th«ng quamÉu ta cã thÓ ph¸n ®o¸n ­íc l­îng c¶ tæng thÓ v× vËy nªn c¸c tham sè cña mÉu so víi c¸c tham sè cña tæng thÓ th­êng cã sù sai kh¸c.Sù sai kh¸c nµy lµ do chän mÉu,®©y lµ ®iÒu tÊt nhiªn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc ®Ó biÓu thÞ møc ®é ®¹i diÖn cña tham sè mÉu víi tham sè tæng thÓ vµ x¸c ®Þnh dung l­îng,ng­êi ta dïng kh¸i niÖm sai sè cña sè b×nh qu©n céng.Tr­êng hîp tæng thÎ h÷u h¹n,mÉu rót kh«ng hoµn l¹i th× sai sè ®­îc biÓu diÔn nh­ sau :  n m 1 N n Trong ®ã :N-lµ dung l­îng tæng thÓ  Khi N   th× (1-n/N)  1, do ®ã : m   n 7
  8. -  -Sai tiªu chuÈn cña tæng thÓ.trong nhiÒu tr­êng hîp sai tiªu chuÈn cña tæng thÓ lµ kh«ng biÕt ®­îc,ng­êi ta th­êng thay nã b»ng sai tiªu chuÈn mÉu II.5. HÖ sè chÝnh x¸c : Trong nhiÒu vÊn ®Ò thùc hµnh ng­êi ta cÇn tÝnh sai sè trung b×nh t­¬ng ®èi cña trung b×nh mÉu gäi lµ hÖ sè chÝnh x¸c ®­îc x¸c ®Þnh b»ng biÓu thøc : m P%  x100 X trong thùc tÕ hÖ sè chÝnh x¸c cho ta thÊy sè liÖu thu thËp cã ®­îc chÊp nhËn hay kh«ng.Tuú theo tõng vÊn ®Ò nghiªn cøu mµ hÖ sè chÝnh x¸c cho phÐp lµ bao nhiªu Trong nghiªn cøu c¬ lý gç nÕu hÖ sè chÝnh x¸c P  5% th× kÕt qu¶ nghiªn cøu sÏ ®­îc chÊp nhËn. III. Sè dung l­îng mÉu : §Ó ®¶m b¶o nh÷ng suy luËn thèng kª cã thÓ tin cËy ®­îc,th­êng mÉu ®­îc chän ph¶i ®Æc tr­ng cho tæng thÓ. Sè l­îng mÉu dïng trong thÝ nghiÖm ®­îc tÝnh theo c«ng thøc : V2 n 2 P Trong ®ã : n-lµ dung l­îng mÉu V-lµ hÖ sè biÕn ®éng P-hÖ sè chÝnh x¸c 8
  9. PHÇN III Thùc nghiÖm- ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶  C«ng t¸c ngo¹i nghiÖp : Chóng t«i tiÕn hµnh khai th¸c 6 c©y Mì t¹i l©m tr­êng Lôc Yªn thuéc x· Lôc Yªn -B¾c Hµ - Yªn B·i. Trªn mçi c©y c¾t lÊy 3 khóc, mçi khóc dµi 2m, ®­îc ®¸nh sè thø tù. Khóc 1 c¸ch ®Çu gèc 1,3m, khóc 3 lÊy ë phÇn ngän d­íi cµnh ®Çu tiªn tham ra t¹o t¸n mét kho¶ng lµ 2m. C¸c khóc gç trßn ®­îc xÎ thµnh c¸c thanhgç xuyªn t©m cã kÝch th­íc thiÕt diÖn ngang: 2.5x2.5 cm,3.5x2.5 cm vµ 5.5x5.5 cm :  C«ng viÖc ë phßng thÝ nghiÖm : Dông cô vµ m¸y mãc ë phßng thÝ nghiÖm : Tñ sÊy,nhiÖt ®é 0-300 0C. C©n ®iÖn tö, ®é chÝnh x¸c 0.01g. T­íc kÑp, ®é chÝnh x¸c 0.1mm. Pan me, ®é chÝnh x¸c 0.01mm. KÝnh lóp X10, b×nh hót Èm,b×nh ng©m n­íc M¸y thö c¬ häc gç v¹n n¨ng A.CÊu t¹o th« ®¹i Quan s¸t b»ng m¾t th­êng vµ kÝnh lóp trªn mét thít gç Mì,chóng t«i thu ®­îc mét sè ®Æc tr­ng sau: Vá cã mµu loang tr¾ng b. tÝnh chÊt vËt lý. ®é Èm cña gç. i. Lµ tØ lÖ phÇn tr¨m l­îng n­íc cã trong gç so víi khèi l­îng cña gç. NÕu lÊy khèi l­îng n­íc chøa trong gç so víi khèi l­îng gç cã n­íc (gç t­¬i, gç ­ít, gç kh«) gäi lµ ®é Èm t­¬ng ®èi, ký hiÖu lµ Wa(%). C«ng thøc tÝnh: m1  m0 WA  .100(%) m1 9
  10. NÕu lÊy khèi l­îng n­íc chøa trong gç so víi khèi l­îng gç kh« kiÖt gäi lµ ®é Èm tuyÖt ®èi, ký hiÖu lµ W0(%). C«ng thøc tÝnh m1  m0 Wa  .100(%) m0 Trong ®ã: m1: Lµ khèi l­îng gç cã n­íc (g) m0: Lµ khèi l­îng gç kh« kiÖt (g) TiÕn hµnh thÝ nghiÖm x¸c ®Þnh ®é Èm gç theo ph­¬ng ph¸p c©n sÊy. MÉu ®­îc lÊy theo tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN.358 - 70, cã h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc sau: 30 30 10 sè l­îng mÉu n=30, dung sai c¾t mÉu  1mm. TiÕn hµnh c©n x¸c ®Þnh khèi l­îng ban ®Çu m1 (g) cña tõng mÉu. ®­a mÉu vµo tñ sÊy, t¨ng dÇn nhiÖt ®é tõ nhiÖt ®é m«i tr­êng ®Õn nhiÖt ®é 100  50C vµ duy tr× nhiÖt ®é nµy ®Õn khi gç kh« hoµn toµn. tr¹ng th¸i gç kh« hoµn toµn ®­îc x¸c ®Þnh khi ë hai lÇn c©n c¸ch nhau 2 giê mµ ®é Èm tÝnh ®­îc tï hai lÇn c©n nµy chªnh lÖch nhau kh«ng qu¸ 0.3%. Méu kh« hoµn toµn ®­îc ®­a vµo b×nh hót Èm ®Ó æn ®Þnh 15 phót råi lÊy ra c©n tõng mÉu x¸c ®Þnh khèi l­îng m0 (g). Sè liÖu ®­îc ghi ë b¶ng . KÕt qua tÝnh to¸n vµ sö lý sè liÖu ghi ë b¶ng sau : CÊp 5 tuæi ®é Èm S M V(%) P(%) Wa= W0= 10
nguon tai.lieu . vn