Xem mẫu
- C¸c loµi ®¹i diÖn trong Betulaceae
- Chi Alnus: Tèng qu¸ sñ (A. nepanlensis) th-êng
gÆp ë Sa Pa.
- Chi Betula: C¸ng lß (B. alnoides) Ph©n bè nhiÒu ë
Hoµng Liªn S¬n.
- Chi Carpinus: Duyªn l«ng (C. pubescens) th-êng
gÆp ë rõng th-a cña Sa Pa, Ră kÐp (C. viminea)
ng
- C¸ng lß Tèng qu¸ sñ
Betula alnoides Alnus nepalensis
C©y gç nhì C©y gç nhì rông l¸
Th©n trßn th¼ng Th©n th¼ng
Vá mµu n©u ®á, khi giµ vá bong vÈy Vá dÇy mµy n©u ®en, nøt vÈy vu«ng,
hoÆc bong m¶ng, ®Ïo vá cã mïi líp vá trong mµu x¸m nh¹t
th¬m
Cµnh nhá rñ, lóc non phñ l«ng Ph©n cµnh cao, cµnh non th-êng cã
c¹nh phñ l«ng vµng sau nh¹t
L¸ hì trøng dµi hoÆc trøng tr¸i L¸ hì tr¸i xoan hoÆc hì trøng
nh nh nh
xoan
ĐÇu nhän dÇn, ®u«i gÇn trßn ĐÇu l¸ nhän gÊp, ®u«i nªm réng
hoÆc gÇn trßn
MÐp l¸ cã ră c-a kÐp, ®Ø ră
nh ng MÐp nguyªn hoÆc cã ră c-a nhá,
ng ng
nhän h-íng vÒ phÝ ®Çu l¸
a th-a
- Betula alnoides Alnus nepalensis
G©n bªn 10-15 ®«i gÇn song song G©n bªn 6-15 ®«i
Ven g©n l¸, n¸ch g©n l¸ ë mÆt sau cã MÆt sau l¸ th-êng cã phÊn tr¾ng, ven
l«ng. Vß l¸ th¬m g©n l¸ phñ l«ng mÒm
Hoa ®ùc cã K4 A2 Hoa ®ùc cã K4, A4
Hoa tù c¸i hì b«ng ®u«i sãc, Hoa tù c¸i d¹ng hì nãn dµi 1,5-
nh nh
th-êng tËp trung tõng côm 2-4 b«ng 2cm
Hoa c¸i mäc côm 2-3 hoa ë n¸ch l¸ Hoa c¸i mäc thµnh côm 2 hoa ë n¸ch
b¾c. L¸ b¾c xÎ 3 thuú, 2 thuú bªn 1 l¸ b¾c. L¸ b¾c gîn sãng hoÆc xÎ 5
ng¾n, ®Ø trßn h¬i chÕch
nh thïy n«ng
Qu¶ kiªn h¬i bÑt cã c¸nh hÑp vµ Côm qu¶ hì tr¸i xoan
nh
máng ë 2 bªn l¸
L¸ b¾c ho¸ gç, mçi l¸ b¾c mang 2-3 L¸ b¾c trªn qu¶ ho¸ gç, qu¶ kiªn
qu¶ kiªn mang 2 c¸nh nhá
- Bé ChÌ Theales
ĐÆc ® iÓm chung cñ a bé
- C©y th©n gç, ®«i khi d©y leo gç hoÆc th©n th¶o.
- L¸ th-êng lµ l¸ ®¬n mäc c¸ch, Ý khi ®èi.
t
- G©n l¸ hì m¹ng l-íi l«ng chim.
nh
- Hoa th-êng l-ìng tÝ phÇn lín lµ hoa Ý khi
nh t
®èi xøng hai bªn.
- Bao hoa xo¾n vßng M5.
- K, C th-êng rêi, K th-êng sèng dai cïng qu¶.
A rêi hoÆc cã khi chØA dÝ nhau bao phÊn 2 «.
- nh
G (Ý khi lµ trung hoÆc h¹) l¸ no·n rêi hoÆc gåm
- t
2- l¸ no·n hîp.
- C¸c hä ®¹i diÖn
trong bé ChÌ Theales
- Hä DÇu Hä ChÌ Hä Măng côt Hä Ban
Theaceae Clusiaceae Hypericaceae
Dipterocarpaceae
C©y gç lín, th©n C©y gç, c©y bôi C©y gç nhì hay C©y gç nhá, th©n
trßn th¼ng nhá th¶o, c©y bôi
Trong th©n cã Trong th©n l¸ cã Th©n chøa nhiÒu Th©n th-êng cã
nhùa dÇu nhiÒu tananh nhùa vµng nhùa vµng
L¸ non, cµnh non Cµnh ®«i khi ë
Ph©n cµnh ngang,
phñ l«ng hì sao
nh d¹ng gai
cã chåi Èn ë ®«i
hay vÈy nhá cuèng l¸ ®Çu
cµnh
L¸ ®¬n L¸ ®¬n L¸ ®¬n L¸ ®¬n
Mäc c¸ch Mäc c¸ch Mä c ® è i Mä c ® è i
Cã l¸ kÌm Kh«ng cã l¸ kÌm Kh«ng cã l¸ kÌm Kh«ng cã l¸ kÌm
MÐp nguyªn MÐp nguyªn hay MÐp l¸ nguyªn MÐp nguyªn
mÐp cã ră c-a
ng
G©n cÊp 2 th-êng G©n cÊp 2 th-êng L¸ th-êng cã vÞ Trªn phiÕn l¸
song song hîp mÐp chua th-êng cã ®iÓm
dÇu trong suèt
- Theaceae Clusiaceae Hypericaceae
Dipterocarpaceae
Hoa tù b«ng hoÆc Hoa ®¬n lÎ hay Hoa ®¬n lÎ, hoÆc Hoa mäc lÎ hay
chïm thµnh côm xim viªn chïy thµnh xim, chïm
Hoa M5 Hoa Hoa ( , ) Hoa M5
K5-7 xÕp lîp K2-6, xÕp lîp K5 xÕp lî p
K5, rêi (hîp gèc)
th-êng sèng dai hoÆc ®èi nhau, th-êng sèng dai
K ph¸t triÓn thµnh
trªn qu¶ sèng dai trªn qu¶ trªn qu¶
c¸nh qu¶
C5 rêi hoÆc hîp ë C2-6, xÕp lîp C5
C5 xÕp lîp.
gèc, xÕp xo¾n hoÆc xÕp vÆn
A th-êng hîp
A, trung ®íi A , rêi hay hîp A rêi hoÆc
thµnh 3-5 bã ë
kÐo dµi, kh«ng cã ë gèc thµnh 1 ®Õn nhiÒu
gèc
triÒn hoa bã
G 2-5 : 2-5 : 2- G1- 15:1- 15:1- G 3-5 : 3-5 :
G3:3:2
Qu¶ kiªn, cã 2-5 Qu¶ nang hay qu¶ Qu¶ h¹ch, qu¶ Qu¶ nang hay
h¹t, mËp. Đ«i khi h¹t mËp hoÆc qu¶ mËp, ë lo¹i qu¶
c¸nh. 1
kh«ng cã ph«i cã c¸nh nang, cã khi cã nang h¹t th-êng
¸o h¹t ph¸t triÓn cã c¸nh
nhò
- Theaceae Clusiaceae Hypericaceae
Dipterocarpaceae
Hä cã 15 chi, 580 Hä cã 20 chi, trªn Hä cã 35 chi, 800 Gåm 10 chi, 300
loµi. 200 loµi loµi. loµi
Ph©n bè NhiÖt ®íi Ph©n bè nhiÖt ®íi Ph©n bè NhiÖt ®íi. Ph©n bè réng ë
vµ ¸ nhiÖt ®íi. c¸c n-íc «n ®íi.
ViÖt Nam cã 6 ViÖt Nam cã 9 ViÖt Nam cã 6 ViÖt Nam cã 2
chi, 44 loµi. chi, 98 loµi. chi, 60 loµi chi, kho¶ng 10
loµi.
- C¸c taxon ®¹i diÖn trong hä
Dipterocarpaceae
- * C¸c chi ®¹i diÖn
Diptero- Anisoptera Vatica Hopea Shorea Parashorea
carpus Chi Vªn vªn Chi T¸u Chi Sao Chi CÈm Chi Chß chØ
Chi DÇu liªn
L¸ kÌm lín L¸ kÌm nhá L¸ kÌm nhá L¸ kÌm nhá L¸ kÌm nhá L¸ kÌm nhá
bao chåi khi kh«ng bao kh«ng bao kh«ng bao kh«ng bao kh«ng bao
rông ®Ó l¹i chåi sím chåi sím chåi sím chåi sím chåi sím
sÑo quanh rông rông rông rông rông
cµnh
Hoa tù Hoa tù Hoa tù b«ng
Hoa tù Hoa tù b«ng Hoa tù
chïm Ý hoa
t chïm hoÆc viªn chuú
chïm 1 bªn chïm hoÆc
b«ng 1 bªn b«ng 1 bªn
A > 20 A > 20 A < = 15 A < = 15 A > 20 A < = 15
Trung ®íi Trung ®íi Trung ®íi Trung ®íi
Trung ®íi Trung ®íi
hì mòi
nh hì mòi
nh hì mòi
nh hì mòi
nh
hì mòi
nh ng¾n
dïi dïi dïi dïi
dïi
- Diptero- Anisoptera Vatica Hopea Shorea Parashorea
carpus
K hîp èng K hîp èng K rêi
K rêi K rêi K rêi
bäc qu¶ bäc qu¶
èng K èng K dÝnh K th-êng K th-êng K th-êng K th-êng
kh«ng dÝ nh mét phÇn kh«ng dÝ nh kh«ng dÝ nh kh«ng dÝ nh kh«ng dÝ nh
liÒn qu¶ qu¶ liÒn qu¶ liÒn qu¶ liÒn qu¶ liÒn qu¶
Th-êng 2 3 c¸nh K
2 c¸nh K 2 c¸nh K Th-êng 2 3 hoÆc 5
c¸nh K ph¸t ph¸t triÓn
ph¸t triÓn ph¸t triÓn c¸nh K ph¸t c¸nh K ph¸t
triÓn thµnh thµnh c¸nh
thµnh c¸nh thµnh c¸nh triÓn thµnh triÓn thµnh
c¸nh qu¶, 3 qu¶, 2 c¸nh
qu¶, 3 c¸nh qu¶, 3 c¸nh c¸nh qu¶, 3 c¸nh qu¶, 2
c¸nh nhá nhá
teo nhá teo nhá c¸nh nhá c¸nh nhá
Gèc c¸nh
Gèc c¸nh Gèc c¸nh Gèc c¸nh Gèc c¸nh Gèc c¸nh
më réng
hÑp dÇn hÑp dÇn hÑp dÇn hÑp dÇn hÑp dÇn
bao qu¶
C¸nh cã
Mçi c¸nh C¸nh cã C¸nh cã C¸nh cã
Mçi c¸nh
nhiÒu g©n
cã 3-5 g©n nhiÒu g©n nhiÒu g©n nhiÒu g©n
cã 3-5 g©n
song song
song song song song song song song song
song song
- Chi Dipterocarpus
- Chß n©u DÇu trµ beng DÇu song nµng DÇu r¸i
D. alatus
D. retusus D. obtusifolius D. dyeri
(D. tonkinensis) (D. vestitus) (DÇu n-íc) (DÇu con g¸i)
C©y gç lín Gç lín, rông l¸ Gç lín C©y gç lín
Vá x¸m tr¾ng, Vá th©n mµu n©u Vá x¸m n©u,
Vá ngoµi mµu
nhiÒu lç bìto x¸m, nøt däc s©u bong m¶ng nhá.
x¸m, bong thµnh
nhữ vÈy nhá
ng
Cµnh non th-êng Cµnh non th-êng Cµnh non th-êng Cµnh non th-êng
th« phñ l«ng th« phñ l«ng th« phñ l«ng th« phñ l«ng
L¸ hì tr¸i xoan L¸ hì
nh nh trøng L¸ hì nh trøng L¸ hì trøng hay
nh
hay trøng thu«n hay gÇn trßn tr¸i xoan tr¸i xoan thu«n
MÐp l¸ gîn sãng PhiÕn l¸ dÇy, dai L¸ dai MÐp l¸ lóc non
cøng gîn sãng
G©n chÝ nh cã MÆt d-íi phñ Hai mÆt nh½n MÆt d-íi l¸ phñ
nhiÒu l«ng cøng l«ng mµu vµng l«ng
bÞ Ðp hì sao
nh r¬ m
- D. alatus
D. retusus D. obtusifolius D. dyeri
G©n bªn 15-20 G©n bªn 12-13 G©n bªn 25-27 G©n bªn 15-20
®«i, gÊp nÕp ®«i ®«i song song ®«i song song
L¸ kÌm dµi 8- L¸ kÌm dµi 7- L¸ kÌm dµi 15- L¸ kÌm lín dµi 5
12cm, hì trøng 12cm, sím rông
nh 20cm, mµu ®á – 10 cm, hì nh
mµu ®á nh¹t bóp mµu ®á
Hoa tù chïm Hoa tù b«ng Hoa tù chïm Hoa tù chïm
K hîp èng kh«ng K hîp èng kh«ng K hîp èng cã 5 K hîp èng cã 5
c¹nh c¹nh c¹nh c¹nh
Qu¶ hì trøng Qu¶ hì cÇu h¬i Qu¶ to, èng ®µi Qu¶ hì cÇu cã
nh nh nh
hay hì cÇu
nh bÑt bao bäc c¹nh
Hai c¸nh qu¶ lín Hai c¸nh lín hì Hai c¸nh lín dµi Hai c¸nh ®µi ph¸t
nh
dai 18-20cm, cã 3 m¸c thu«n cã 20-23cm, réng 3- triÓn dµi 11-15cm,
g©n næi râ l«ng hì sao r¶i 4cm mµu ®á
nh
r¸c
- Chi Shorea
- CÈm liªn SÕn mñ (Cµ ®oong)
Shorea siamensis Shorea roxburghii
C©y gç rông l¸
C©y gç lín, rông l¸, t¸n hì cÇu
nh
Th©n th¼ng th-êng cã b¹nh nhá
Th©n th¼ng hì trô
nh
Vá ngoµi x¸m ®en, sÇn sïi, nøt däc Vá dÇy 2-2,5cm, mµu x¸m ®en, nøt
s©u, thÞ mµu n©u ®á nh¹t
t däc s©u, thÞ mµu vµng n©u
t
L¸ hì trøng tr¸i xoan
nh L¸ hì tr¸i xoan
nh
ĐÇu tï hay h¬i nhän ĐÇu nhän hay lâm
Đu«i hì tim
nh Đu«i hì tim hay gÇn trßn
nh
L¸ nh½n hai mÆt
MÆt d-íi l¸ cã l«ng phñ
Hoa tù chïm, dµi 7-9cm, ra hoa sau Hoa tù chïm, dµi 8-10cm ë n¸ch
nhữ l¸ ®· rông
ng
khi c©y rông hÕt l¸
Hoa to, C mµu vµng, cã mïi th¬m Hoa nhá, C mµu tr¾ng
Qu¶ hì trøng cã 5 c¸nh, 3 c¸nh
nh Qu¶ hì trøng cã 3 c¸nh lín dµi
nh
lín dµi 7,5-8cm 8,5cm, 2 c¸nh nhá dµi 4cm
- Chi Vatica
- T¸u muèi T¸u mËt (T¸u ruèi, T¸u l¸ nhá)
V. odorata Symington var. tonkinensis
V. odorata ssp. brevipetiolata
C©y gç lín, th©n trßn th¼ng C©y gç lín, th©n trßn th¼ng
Vá mµu tr¾ng sï xì thÞ vá mµu Vá mµu x¸m nh¹t, thÞ vµng nh¹t cã
, t t
tr¾ng nhiÒu x¬ vµ nhùa dÇu th¬m
L¸ hì tr¸i xoan
nh L¸ hì trøng ng-îc
nh
MÆt d-íi cã nhiÒu l«ng hì sao vµ L¸ h¬i r¸p gièng l¸ ruèi
nh
MÆt trªn xanh thÉm h¬n
vÈy nhá tr¾ng nh- muèi
G©n bªn 19 ®«i G©n bªn 4-8 ®«i, næi râ ë 2 mÆt
Hoa tù chïm VC ë n¸ch l¸ Hoa tù chïm VC ë ®Çu cµnh
MÆt ngoµi C phñ l«ng, K vÓnh lªn MÆt ngoµi C phñ l«ng, K côp xuèng
ĐÇu nhuþ nguyªn hoÆc xÎ kh«ng râ ĐÇu nhuþ xÎ 3 thuú hì tam gi¸c
nh
Qu¶ hì cÇu
nh Qu¶ hì cÇu cã l«ng, vßi tån t¹i
nh
2 c¸nh lín vµ 3 c¸nh nhá 2 c¸nh lín, 3 c¸nh nhá.
C¸nh cã 10-11 g©n song song C¸nh cã 4 – 5 g©n song song
- C¸c chi cßn l¹i
Anisoptera
Parashorea
Hopea
nguon tai.lieu . vn
