- Trang Chủ
- Cơ khí - Chế tạo máy
- Giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống bôi trơn và làm mát (Nghề: Công nghệ ô tô) - Trường TCN Kỹ thuật công nghệ Hùng Vương
Xem mẫu
- UY BAN NHAN DAN QU~N 5
TRUONG TRUNG CAP NGHE KY THU~T CONG NGH:¢ HUNG VUONG
, '
GIAOTRINH
Bao dtrO'ng va sfra chfra
T
hf thOng bOi tr
- LOI GIOI THI)::U
Cong ngh¢ sua chua o to la m9t mang kdn thuc cho nhung nguai cong nhan
sica chua o to tuong lai. Kiin thuc cua mo dun se giup cho nguai h9c buac ddu
tidp cq,n du()'C vai d6i tu()'ng nghJ nghi¢p, tit d6 c6 thd xac dtnh du()'c mlj,C dich
va tam thi h9c tq,p.
H9c xong mo dun nay h9c vien se c6 kha nang:
1. Trinh bay dung vai tro va Itch sic phat tridn cua o to.
2. Trinh bay dung cac lor;ti o to va cdu tq,o chung cua o to.
3. Trinh bay dung khai ni¢m vJ hi¢n tu()'ng, qua trinh va cac giaidoq,n mai
man chi tidt.
4. Trinh bay dung khai ni¢m vJ cac phuong phap sica chua va cong ngh¢
phlf,c h6i chi tidt. .. ·
5. Nhq,n dq,ng dung cac loq,i o to va cac b9 phq,n cua o to.
6. Trinh bay du()'C cong dlf,ng, cdu tq,o va each sic dlf,ng m9 ts6 dlf,ng Clf, cdm
tay nghJ sica chua o to.
Qu9n 5, ngay thang O nam 2012
.
BienSO{ln
T9p thi Khoa Cu Khi IJpng L(!'c
.
- . 1
.
.
MUCLUC
TRANG
1. Gi&i thi~u v@ mo dun ................................................................................ 2
2. Bai 1. Thao lrtp, hli~ dc;tng h~ thdng boi tron .............................................. 4
3. Bai 2. Bao duong h~ thdng boi tron .......................................................... .22
4. Bai 3. Stra chua h~ thdng boi tron ............................................................. 36
5. Bai 4. Thao lrtp, .nh~ dc;tng h~ thdng lam mat. ........................................... 83
6. Bai 5. Bao duong h~ thdng lam mat .......................................................... 92
7. Bai 6. Sua chua h~ thdng lam mat ............................................................. 97
8. Tai li~u tham kh.ao ................................................................................. 121
.
...
.
- ..,
2
GIOI THI¥U VE MO DUN
Vj tri, y nghia, vai tro mo dun ,
Trang qua trinh hogt tl
- 3
4. Chuful bi, b6 tri va sip xSp nai lam vi~c v~ sinh, an toan va hqp ly.
Thai ct
- 4
, ~ - - ,r. I
Bai 1: THAO LAP, NJI4N D~G II¥ THONG BOI TRON
Gidi thi~u
Tren d(:mg cd dot trong thu'dng su' dl}ng cac phu'dng phap bai trdn khac
nhau tuy thuc)c vao tung lo?i d9ng Cd, dieu ki$n lam vi$c ... Sau day se gioi
.
thi$u mc)t so h$ thong bai trdn thu'dng g~p tren cac d9ng cd va quy tr1nh thao
lap cac be) ph$n cua h$ thong bai trdn.
M9c tieu thl/C hi~n: H9c xong bai nay h9c vien c6 kha nang:
1. Phat bi~u dung nhi$m VI}, phan lo?i va nguyen tac ho?t d9ng cua
phu'dng phap bai trdn. ..
2. Thao lap du'
- 5
1. Bai trcm bang each pha dau vao nhien li$u
2. Bai trcm bang vung te
3. Bai trcm cuang bCtc
B. Thl/C t~p t~i xulsng trltdng
I. Nh~n biet h$ thong bai trcm tren d9ng co.
II. Nghe gi6i thi$u quy tr1nh va yeu cau ky thu~t thao, lap h$ thong bai tron
Ill. Thl:fc hanh :
.
1. Thao, lap va nh~n d,~mg cac b9 ph~n h$ thong bai tron
::
.
...
- 6
A. T~i phong h9c chuyen mon hoa
I. Nhi~m VIJ cua h~ thong boi trdn
H$ thong boi tron c6 nhi$m Vl:J du'a dau boi tron den cac be m~t lam vi$c
cua cac chi tiet d§ dam bao dieu ki$n lam vi$c b1nh thu'ong cua d9ng co cung
nhu' tang tuoi the;> cac chi tiet.
II. Dau boi trdn
1. Cong d1:1ng
Dau boi tron (dau nhon) dung trong d9ng co c6 m9t so cong dl:)ng chu yeu
.
sau day:
- Giam ma sat:
Khi gia cong hay che t9-o cac chi tiet du cap chfnh xac rat cao, be m~t lam
vi$c van c6 d9 nhap nho. 09ng co lam vi$c, hai be m~t tiep xuc c6 chuy§n
d9ng tu'ong doi v6i nhau sinh ra llfc can hay llfc ma sat rat 16n. Neu giG'a hai
be m~t nay c6 m9t 16p dau nhon th1 ma sat se giam va chi tiet lau mon hon.
- Lam mat m9t phan d9ng co:
Khi d9ng co lam vi$c, dau boi tron thu nhi$t do ma sat va khf chay truyen
cho cac be m~t lam vi$c cua chi tiet, qua b9 ph$n lam mat du'a ra ngoai.
.
- Lam sach
. be mat
. ma sat:
Khi d9ng co lam vi$c, sau khi boi tron va lam mat, dau nhon ra khoi m~t
ma sat dem theo cac m9-t kim 109-i do mai mon va nhG'ng t9-p chat cd h9c khac
nhu': Muoi
. than, dat cat v.v ... Do d6, dau nhcm da lam cho be mat
. lam viec
. c6
ma sat S9-Ch, khong bj C9-O Xu'dc va mai mon do cac t?P chat Cd h9c gay nen.
- Lam kfn khe hd:
- 7
Khi d(mg cd lam vi$c, dau nhon lam kfn khe hd giG'a pittong va xilanh, giG'a
xec mang v6i pit tong v.v ... , do d6 buong chay du'(Jc kfn, khf chay kh6 l9t
xuong cacte va baa dam du'(Jc cong suat d9ng cd.
Bao v$ chi tiet:
Dau nhon ngoai nhG'ng cong dl:Jng. tren con c6 tac dl:Jng baa v$ cac chi tiet
khoi bj an mon hay xam thlfc do anh hu'dng cua d9 §m, oxi hoa va khf chay.
2. Tinh chat
- 09 nh6t
09 nh6t la m9t trong nhG'ng tfnh chat chu yeu ve chat lu'(Jng boi trdn cua
dau nhon. 09 mon cua chi tiet, tfnh khdi d9ng cua d9ng cd va kha nang 11/U
thong cua dau nhon phl:J thu9c nhieu vao d9 nh6t. Neu dau nhon khong du d9
nh6t hay d9 nh6t be qua se bj ep ra khoi o tr1:1c, lam cha o tr1:1c bj mon nhanh
va c6 khi bi chay. Ngu'(Jc l?i, neu dau nhon c6 d9 nh6t 16n qua se kh6 lu'U
thong qua cac lo nho ho$c khe hd giG'a cac be m$t lam vi$c cua cac chi tiet.
09 nh6t cua dau nhon thay doi va phl:J thu9c vao nhi$t d9. Neu nhi~t d9
tang thl d9 nh6t cua dau nhon se giam.
- Diem ben Illa ..
Diem hay d9 ben Illa cua dau nhon la nhi~t d9 t?i d6 hdi dau nhon c6 the ti/
chay du'(Jc. Dau nhon dung trong d9ng cd thu'ong c6 diem ben lu'a vao khoang
343° - 473°K.
Dau nhon c6 d9 nh6t cao, diem ben Illa cGng rat cao.
- Nhi$t d9 dong.. d$c
Nhi$t d9 dong d$c cua dau nhon la nhi$t d9 thap nhat ma dau nhdn c6 the
d9ng d$c l?i. Nhi$t d9 dong d$c cua dau nhon c6 anh hu'dng rat nhieu doi v6i
nhG'ng d9ng cd lam vi$c ve mua dong, d?C bi~t d cac nu'6c c6 nhi$t d9 thap.
Nhi~t d9 dong d$c c.ua dau nhbn dung trong d9ng cd thu'ong la 253°K (-2O°C).
- .
8
- Luqng axit
Lu'qng axft the hi$n tfnh an man kim lo?i cua dau nhon. Dau nhon de lau
ngay ho~c da dung b! phan huy, tht lu'qng axft tang len.. va lam cho chi tiet
ch6ng man. Vt V?Y, d
- 9
Vf d1r hai loc;ii dau la API - SH va API - CE, chG' cai thu nhat sau dau -
cha biet loc;ii d9ng co su' d1:1ng dau (S cha d9ng co xang, C cha d9ng co
diezen), cu' cai th(( hai chi cap chat luc;,ng dau tang dan theo thu ti/ chG' cai (al-
phabet). Cap cao nhat hi$nnay la loc;ii SH va CF.
- Dau da dl:Jng: la loc;ii dau boi tron c6 th~ dung cha ca d9ng co xang va
d9ng co diezen.
Vf dl:J: Dau c6 ky hi$u API SG / CD, c6 nghTa la dung cha d9ng co xang voi
cap chat lu'(Jng G, con dung cha d9ng co xang voi cap chat luc;mg D. Chi so
cha d9ng co nao (S hay C) viet tru'Oc dau / c6 nghTa la u'u tien dung cha d9ng
co d6. 0oi voi vf dl:J nay, dau du'
- 10
- Dung bdm phun dau tn/c tiep vao ong khuyech tan"' hay vi trf bu'6m ga.
Bdm du'qc dieu chTnh thee toe d9 vong quay cua d9ng Cd va Vi trf bu'c5m ga
nen djnh lu'qng dau duqc hoa tr9n phu hqp v6i cac toe d9, che d9 tai tr9ng
khac nhau.
Qua tr1nh d9ng cd lam vi$c, cac h9t dau d trong hon.. hqp xang - dau se
ngu'ng d9ng tren cac be m?t chi tiet d~ boi trdn cac be m?t ma sat.
Phu'dng phap boi trdn bang each pha dau vao trong nhien li$u rat ddn gian
nhu'ng khong an toan, do kh6 dam bao du'qc lu'qng dau boi trdn can thiet. M?t
khac do boi trong hon hqp khf bi dot chay cung nhien li$u nen de t~w mu9i
than barn tren dTnh pit tong ngan can qua tr1nh tan nhi~t cua pit tong. Neu
lu'qng dau pha nhieu, mu9i than h1nh thanh cang nhieu lam pit tong qua n6ng
dan den hi$n tuqng chay s6m, kfch n6, bu ri dean m9ch. Neu pha ft dau, boi
trdn kem lam cho pit tong b6 k~t trong xi lanh.
.
2. Boi tran bang vung te
Khi d9ng cd lam vi$c,cac chi tiet nhu' trl;JC khuyu, thanh truyen, banh
rang ... se vung te dau len be m?t lam vi$c cua cac chi tiet can boi trdn nhu' xi
lanh, cac te, cac cam ... Ngoai ra, m9t phan dau vung te d9ng su'dng muse rdi
vao cac ket cau hung dau cua cac chi tiet khac can boi trdn, nhu' dau nho
thanh truyen. Phu'dng an boi trdn nay ddn gian, nhu'ng cGng nhu' phu'dng phap
boi trdn bang pha dau vao nhien li$u la kh6 dam bao du dau boi trdn cho cac
co trl;JC. V1 v~y phu'dng phap nay chi Su' dl;Jng od9ng Cd c6 cong suat nho nhu'
d9ng cd xe may, thuyen may, bdm nu'c5c ...
- 11
@
...
Hlnh 22 - 1. Bai tron bang vung te dau
3. Boi tron cuong buc
Trang h$ thong rtay dung born dau de du'a dau den cac be m?t lam vi$c c6
ma sat. Dau boi tron luon luon lu'U d(mg tuan hoan va c6 m9t ap suat nhat
djnh, thu'ong khoang 0, 1 - 0,04MN/m 2 •
H$ thong boi tron cu'Bng bCl'c c6 cau t9o phCl'c t9p, nhu'ng c6 U'u diem la dieu
chinh du'qc luqng d~u, t§y nJ'a s9ch b~ m?t ma sat va hi$u qua boi tron tot.
H$ thong boi tron cu'Bng bCl'c thu'ang dung d m9t so d9ng co c6 cau t'?o d?c
bi$t va dau khong chCl'a d cac te ma de d m9t thung khac nhu' d9ng co d?t
ngugc hay d?t ngang c6 pit tong doi nhau ...
4. Ht thong boi..tron h6n hqp
Hau het cac d9ng co dung tren oto deu slf dl:Jng h$ thong boi tron hon hqp
gom bol tron cu'Bng bCl'c va bol tron theo each te dau. Cac chi tiet quan tr9ng
chju tal tr9ng 16n nhu' b'?c c6 trl;JC chfnh va b'?c dau to thanh truyen, cac b9c
trl:JC cam, cac b'?c q_on md cua Cd caLJ phan phoi khf ... du'gc boi tron bang ap
h/c, con cac chi tiet khac nhu' pit tong, m'?t gu'ong xi lanh, con d9i, xu pap,
than xu pap va ong dan hu'C1ng xu pap ... du'gc bol tron bang dau vung te .
...
- 12
a. Cau t~o
Trang h$ thong boi trcm hon hqp toan b9 dau duqc cnCta trong cac te cua
d9ng Cd.
Born dau duqc dan d9ng tCt trl;JC khuyu ho?c trl;JC cam. Phao hut dau c6 IU'di
chan d~ l9c sd cac t 9 p chat c6 kfch thU'dc ldn va c6 khdp noi nen luon luon n6i
tren m?t thoang d~ hut dau, k~ ca khi d9ng co bi nghieng.
§ang ha ,P §-eng d
- 13
boi trcm b9c dau to thanh truyen va cac c6 trl;Jc con l9i cua trl;Jc khuyu. M?t
khac,dau cOng tCf c6 bien, qua lo dan nho theo ranh d9c CJ than thanh truyen
len boi trcm chat pit tong.
CJ dau to thanh truyen cua m9t so d9ng cCJ c6 khoan lo phun dau d?t
nghieng m9t g6c 40 - 45° so voi dLJ'ong tam cua thanh truyen. Khi lo phun dau
nay trung ho?c noi thong voi lo dau CJ c6 bien, thl dau dU'i. ..
Sau khi boi trCJn tat ca cac be m?t lam vi~c cua chi tiet dau 19 i chay ve cac
te, nghTa la khi d9ng cCJ lam vi~c, dau se IU'U d9ng tuan hoan lien tl;Jc trong h$
thong boi trCJn.
Cung tCf dlfong diu chfnh c6 m9t IU'
- 14
+ Van an toan: Khi bau l9c tho bj tac, van an toan se md, phan ldn dau
khong qua bau l9c ma len th~ng du'dng dau di boi trcm cha cac chi tiet, dei
tranh hi$n tu'
- 15
B. Th\fc hanh t~i Xlfdng
I. M1:1c dfch, yeu cau
1. Ml}c dich
- Ren luy~n ky nang thao h~ thong b6i tron
- Nh$n d 9 ng cac b9 phan chfnh cua h~ thong b6i tron cU'Bng bCJ'c.
2. Yeu cau
- Thao, lap dung quy trinh va dung yeu cau ky thu$t.
.
- Nh(m biet duqc cac b9 ph$n cua h~ thong boi tron.
- SU' d1:1ng d1:1ng Cl:J hqp ly, chfnh xac.
- 0am bao an toan trong qua trinh thao, lap
- T6 chCJ'c ndi lam vi~c khoa h9c, ngan nap, g9n gang.
3. Chuin bi
.a. D1:1ng c1:1
- D1:1ng Cl:J cam tay nghe sLJ'a chG'a 6t 6.
b. V$t li~u
- Dau diezen,
- Gie sach,
= - Khay dlfng.
- Gia da.
.
- 16
II. Cac bU'dc tien hanh
1. Nh~n biet ht thong boi trdn tren d9ng cd
- Quan sat t6ng quat h$ thong boi trdn tren d9ng Cd
- Nh$n biet cac b9 ph$n, vj trf lap ghep va moi iien h$ giCl'a cac b9
ph$n tren h$ thong.
2. Quy trinh thao, lap ht thong boi trdn
a. Quy trinh thao ...
Thao bulong va xa dau boi trdn trong cac te ra,
- Thao ong dan dau cua ket lam mat dau boi trdn
- Thao cac ong dan dau ra vao bau l9c tinh
- Thao cac bu long co djnh bau l9c va lay bau l9c ra khoi d9ng cd
.
Thao ong hut hdi lap tren ong d6 dau boi trdn vao cac te
- Thao ga day dan cua b9 truyen bao dong ho ap suat dau boi trdn
- Thao ga bau l9c tho dau boi trdn va rut thu'6c do dau ra
- Thao ong thoat hdi cJ cac te
Thao cac te dau va d$m lam kfn ra khoi d9ng Cd ...
- Thao ong dan va phao l9c dau
- Thao bdm dau boi trdn ra khoi d9ng cd.
- Lam S9-Ch cac b9 ph$n cua h$ thong boi trdn
- Ki~m tra, saa chG'a cac b9 ph$n cua h$ thong boi tron .
...
b. Quy trinh lap
Sau khi cac b9 ph$n cua h$ thong boi trdn da du'gc sll'a chG'a xong,
du'gc v$ sinh s9ch va du'gc lap vao d9ng co theo quy tr1nh ngugc 19 i quy tr1nh
thao. C~ th~ theo tr1nh ti/ va yeu cau sau:
- Lap born dau vao than may, trong born nen c6 chua day dau tru'C1c
nguon tai.lieu . vn
