- Trang Chủ
- Giáo dục học
- Giáo dục lối sống cho sinh viên Cao đẳng sư phạm Hòa Bình thông qua học tập nội dung về văn hóa đời sống trong chương VII: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức và xây dựng con người mới
Xem mẫu
- 147
GIÁO DỤC LỐI SỐNG CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG SƢ PHẠM HÒA BÌNH
THÔNG QUA HỌC TẬP NỘI DUNG VỀ VĂN HÓA ĐỜI SỐNG TRONG
CHƢƠNG VII: TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA, ĐẠO ĐỨC VÀ XÂY
DỰNG CON NGƢỜI MỚI
Th.s Nguyễn Phương Quỳnh
Đơn vị: LLCT-QPAN&GDTC
Email:Nguyenquynhhb1969@gmail.com
I. Tóm tắt
Bài viết đã nêu lên những quan niệm cơ bản nhất của Hồ Chí Minh về văn hóa đời sống
được thể hiện trong chương VII: “ Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức và xây
dựng con người mới”. Thực trạng lối sống của sinh viên cao đẳng sư phạm Hòa Bình hiện
nay, nội dung và một số biện pháp giáo dục lối sống mới theo quan điểm của Hồ Chí Minh
cho sinh viên thông qua giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh tại trường Cao đẳng sư
phạm Hòa Bình.
II. Đặt vấn đề
Hiện nay, cùng với định hướng phát triển nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, công
nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước. Việt Nam tích cực tham gia xu thế hội nhập quốc tế sâu
rộng. Trong bối cảnh đó, sinh viên Việt Nam đang phải đối mặt với những khó khăn trong
việc lựa chọn những giá trị vừa phù hợp truyền thống dân tộc, vừa đáp ứng xu hướng phát
triển của xã hội hiện đại, nhất là lựa chọn lối sống, hành vi ứng xử trong cuộc sống, học
tập, công tác và các mối quan hệ xã hội.
Thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư về “ Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng
đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai
đoạn 2015-2030” gắn với Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Chỉ thị số 31/ CT-TTg về “
Tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên”. Trong nhiều năm qua,
trường Cao đẳng sư phạm Hòa Bình đã rất chú trọng đến công tác giáo dục tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống cho sinh viên nhà trường. Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh-
sinh viên không chỉ là nhiệm vụ của phòng công tác học sinh- sinh viên, của Đoàn thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh , của Hội sinh viên nhà trường mà là nhiệm vụ của tất cả các
giảng viên, cán bộ trong nhà trường. Cùng với việc cung cấp cho sinh viên kiến thức có
tính hệ thống về tư tưởng, đạo đức, giá trị văn hóa Hồ Chí Minh, môn học tư tưởng Hồ Chí
Minh còn có một nhiệm vụ rất quan trọng là góp phần xây dựng nền đạo đức con người
mới. Vì thế, trong quá trình giảng dạy môn học, nhất là giảng dạy chương VII: “ Tư tưởng
Hồ Chí Minh về văn hóa- đạo đức và xây dựng con người mới”, tác giả đã rất chú trọng tới
việc giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên.
III. Phƣơng pháp nghiên cứu
- 148
Tác giả đã sử dụng các phương pháp sau để thực hiện bài viết:
1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, giáo trình
Tác giả đã nghiên cứu nội dung của tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa đời sống trong
chương VII- giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh dành cho sinh viên không chuyên ngành
Mac- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trình độ đại học, cao đẳng. Nghiên cứu tác phẩm “
Đời sống mới” của Hồ Chí Minh. Các bài viết, bài phát biểu của Người về giáo dục đạo
đức, lối sống cho thanh niên sinh viên. Tìm hiểu phong cách sống, phong cách ứng xử,
phong cách sinh hoạt, phong cách làm việc của Hồ Chí Minh qua các câu chuyện của
nhiều tác giả.
2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Tác giả đã quan sát, trao đổi, trò chuyện với sinh viên k27, k28 để tìm hiểu quan niệm
sống của các em; về lý tưởng, mục tiêu, khát vọng, mong ước của sinh viên; về thực trạng
đạo đức, lối sống, nếp sống của sinh viên Cao đẳng sư phạm Hòa Bình hiện nay.
Tác giả cũng tìm hiểu các số liệu cụ thể về kết quả rèn luyện về hạnh kiểm của sinh viên
K27, k28 năm học 2019-2020; số liệu sinh viên đạt “ sinh viên 5 tốt “ của nhà trường vừa
được vinh danh tháng 12/ 2020.
Từ đó, có được con số tương đối chính xác về thực trạng đạo đức, lối sống của sinh viên
Cao đẳng sư phạm hòa Bình hiện nay.
IV. Kết quả và bàn luận
1. Một số vấn đề chung
1.1. Khái niệm lối sống
Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam: “ Lối sống là toàn bộ những hình thức hoạt động
sống của con người trong một xã hội nhất định, được xem xét thống nhất trong một xã hội
nhất định với các điều kiện kinh tế nhất định” [ 10,742].
1.2. Quan niệm của Hồ Chí Minh về lối sống mới trong nội dung chương VII
Những quan điểm của Hồ Chí Minh về lối sống được Người đề cập nhiều trong các bài
viết, các bài báo, trong các bức thư, trong các bài nói chuyện, đặc biệt thể hiện sinh động
nhất là thông qua chính phong cách sống của Người trong suốt cuộc đời mình. Với phạm
vi bài viết này, tác giả chỉ xin đề cập những quan niệm cơ bản nhất về lối sống của Hồ Chí
Minh được viết trong nội dung chương VII (giáo trình dành cho sinh viên đại học, cao
đẳng hệ không chuyên ngành Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh) mà hiện đang được
giảng dạy cho sinh viên hệ cao đẳng chính quy theo Quy định số 52/ 2008/QĐ-BGDĐ
ngày 18 tháng 9 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo.
- 149
Kế thừa quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin về đạo đức- lối sống, Hồ Chí Minh xem
lối sống còn là hình thái biểu hiện của văn hóa- văn hóa đời sống. Theo Người, đạo đức-
lối sống- nếp sống là ba nội dung hợp thành văn hóa đời sống, trong đó đạo đức đóng vai
trò chủ yếu nhất. Lối sống mới mà Hồ Chí Minh quan tâm xây dựng cho mọi người là lối
sống có lý tưởng, có đạo đức, văn minh, tiên tiến, kết hợp hài hòa truyền thống tốt đẹp của
dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại.
Trước hết, con người sống phải có lý tưởng, theo Hồ Chí Minh đó là lý tưởng độc lập
dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội một khi lý tưởng này phai nhạt thì không thể nói đến
thắng lợi của sự nghiệp cách mạng.
Nội dung cốt lõi của đạo đức chính là “ cần, kiệm, liêm, chính” [3,123]. Thực hành đạo
đức chỉ có thể thông qua lối sống và nếp sống của mỗi cá nhân.
Hồ Chí Minh cho rằng, lối sống bộc lộ thông qua các hoạt động của con người trong
cách ăn, cách mặc, ở, đi lại, làm việc.. Lối sống vừa có các giá trị của văn minh nhân loại,
vừa có các giá trị của văn hóa truyền thống dân tộc. Bên cạnh các giá trị tình cảm, lối sống
cũng chứa đựng các giá trị phù hợp với điều kiện lịch sử cụ thể của từng thời kỳ nhất định,
có những khía cạnh tiến bộ và cả những khía cạnh tiêu cực. Có thể nói, lối sống bộc lộ
nhân cách của con người trong những điều kiện hoàn cảnh cụ thể nhất định. Con người
phản ánh qua lối sống phần nào diện mạo văn hóa thời đại thông qua năng lực trí tuệ, quan
hệ ứng xử và khả năng đồng hóa thẩm mỹ hiện thực của mình trong các phương diện khác
nhau. Với Hồ Chí Minh, lối sống bao gồm lối sống của từng các nhân và lối sống chung
của từng nhóm người, rộng hơn là toàn xã hội.
Xây dựng lối sống mới theo quan điểm của Hồ Chí Minh phải bắt đầu từ những điều cơ
bản nhất nhưng cũng đơn giản nhất mà mỗi cá nhân phải thực hành, đó là: ăn, mặc, ở, đi
lại và làm việc; phải làm sao cho mỗi hoạt động đó đều mang tính văn hóa. Chính vì vậy,
để xây dựng lối sống mới, Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng lối sống mới thể hiện trong
quan hệ giữa con người với con người, Người yêu cầu phải sửa đổi “ cách ăn, cách mặc,
cách ở, cách đi lại” [1,113]. Đây chính là phong cách sống ( sinh hoạt ứng xử) và phong
cách làm việc, gọi chung là lối sống mới. Đó là phong cách sống khiêm tốn, giản dị, chừng
mực điều độ, ngăn nắp, vệ sinh, yêu lao động, biết quý trọng thời gian, ít ham muốn về vật
chất, chức quyền, danh lợi. Trong quan hệ với nhân dân, bạn bè, đồng chí, anh em phải cởi
mở, khiêm tốn, ân cần, tế nhị, giàu tình yêu thương, quý mến con người, trân trọng con
người. Đối với mình thì nghiêm khắc, chặt chẽ, đối với người thì khoan dung, độ lượng.
Sinh hoạt lành mạnh, tiến bộ, ứng xử hài hòa, đúng mực.
Đó là lối sống đề cao tình yêu thương con người, yêu thương đồng loại, đề cao tinh tần
nhân đạo, nhân văn, coi trọng những nghĩa cử cao đẹp. Phải nêu cao và không ngừng rèn
luyện :“ cần, kiệm, liêm, chính”.
Lối sống còn thể hiện qua phong cách làm việc, theo Hồ Chí Minh, phong cách làm
việc phải dân chủ, khoa học, có tính tập thể cao, có tác phong quần chúng.
- 150
Lối sống theo quan niệm của Hồ Chí Minh còn là tiêu chí, là thước đo trình độ văn
minh, tiến bộ của dân tộc. Người cho rằng: “ Một dân tộc biết cần, kiệm, biết liêm sỉ là
một dân tộc giàu về vật chất, mạnh về tinh thần, là một dân tộc văn minh, tiến bộ” [6,79].
Với ý nghĩa đó, xây dựng lối sống mới đã trở thành một mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
Lối sống là thể hiện cụ thể quan niệm đạo đức trong những hình thức hoạt động của con
người trong xã hội. Một lối sống được xem là cao đẹp trước hết phải là lối sống có đạo
đức, luôn luôn đề cao trách nhiệm, bổn phận, nghĩa vụ của cá nhân đối với cộng đồng và
toàn xã hội. Ngược lại, lối sống chỉ biết hưởng thụ cho bản thân là lối sống thấp hèn, ích
kỷ cần phải lên án, đấu tranh vì nó trái với đạo đức của dân tộc. Hồ Chí Minh cho rằng,
đạo đức quyết định lối sống. Do đó, muốn xây dựng lối sống mới trước hết phải bắt đầu từ
việc xây dựng, thực hành đạo đức mới. Chỉ có dựa trên nền đạo đức mới thì mới xây dựng
được lối sống mới lành mạnh, hướng con người tới tầm cao của văn hóa, của một đất nước
độc lập và chủ nghĩa xã hội.
Nếp sống mới là nếp sống văn minh, là quá trình làm cho lối sống mới dần thành thói
quen, phongh tục tập quán tốt đẹp, kế thừa và phát triển những thuần phong nỹ tục lâu đời
của dân tộc.
Hồ Chí Minh không chỉ là một nhà đạo đức lỗi lạc mà Người còn chính là tấm gương mẫu
mực trong thực hiện các chuẩn mực đạo đức, lối sống, nếp sống. Chính vì vậy, bên cạnh
việc phân tích, giảng giải quan điểm tư tưởng của Hồ Chí Minh về văn hóa đời sống, giảng
viên phải có những dẫn chứng sinh động về tấm gương mẫu mực của Người về đạo đức,
lối sống, nếp sống, mới có sức hấp dẫn, cảm hóa người học. Đúng như Hồ Chí Minh dạy: “
Nói chung thì các dân tộc phương Đông, đều giàu tình cảm, và đối với họ một tấm gương
sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” [1, 263].
2. Thực trạng lối sống của sinh viên cao đẳng sư phạm Hòa Bình hiện nay
2.1. Những mặt tích cực trong lối sống của sinh viên cao đẳng sư phạm Hòa Bình.
Qua quá trình trực tiếp giảng dạy 3 học phần cho sinh viên cao đẳng sư phạm mầm non
k27; 2 học phần cho sinh viên cao đẳng tiểu học k27; 1 học phần cho sinh viên cao đẳng
tiểu học k28 và cao đẳng mầm non k28B, tôi đã tìm hiểu quan niệm về lối sống, qua quan
sát thực tế lối sống của sinh viên, qua trao đổi trò chuyện, qua các giờ thảo luận, và nhận
thấy:
Sinh viên đang theo học tại trường chủ yếu là con em đồng bào các dân tộc trong tỉnh
với điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn. Tổng số sinh viên k27 và k28 hiện nay là 255
em, trong đó 192 em là sinh viên người dân tộc thiểu số, chiếm tỷ lệ 75,2 % . Đại đa số
sinh viên thường xuyên tự đổi mới phương pháp học tập, lấy thông tin, tài liệu từ nhiều
nguồn khác nhau. Có nhiều sinh viên học hai văn bằng. Sinh viên ngày càng có khả năng
thích nghi cao với môi trường sống và học tập. Các em năng động hơn, tích cực tham gia
vào các hoạt động tình nguyện, thiện nguyện cảu Đoàn thanh niên, Hội sinh viên, tự cập
nhật thông tin, kiến thức, làm mới mình cho phù hợp với sự thay đổi và phát triển của xã
- 151
hội. Phong cách sống độc lập, muốn tự khẳng định mình. Đại đa số sinh viên vẫn luôn giữ
gìn và phát huy truyền tốt đẹp của dân tộc “ tôn sư, trọng đạo” , kính trọng, lễ phép với các
thầy cô giáo và cán bộ, nhân viên trong nhà trường. Trong các mối quan hệ, giao tiếp, ứng
xử cởi mở, chất phác, chân thành, tiếp tục phát huy, kế tiếp truyền thống tốt đẹp của các
thế hệ sinh viên.
Đại đa số sinh viên cao đẳng sư phạm k27,28 có phong cách sống giản dị, thân thiện, gần
gũi. Chấp hành tốt nội quy học tập, lao động và nội quy, giờ giấc ký túc xá. Có tinh thần
đoàn kết, yêu thương nhau.
Năm học 2019-2020, trong tổng số 255 sinh viên k27, k28 có 116 sinh viên có đánh giá
điểm rèn luyện loại xuất sắc (45,4%); 114 sinh viên đạt loại tốt ( 44,7%). Tháng 12/2020,
có 50 sinh viên đạt danh hiệu “ sinh viên 5 tốt” cấp trường. Đây là một kết quả cao, phản
ánh sự cố gắng, nỗ lực của sinh viên và toàn thể cán bộ, giảng viên của nhà trường trong
công tác dạy- học và rèn luyện toàn diện.
2.2. Những tồn tại trong lối sống của sinh viên Cao đẳng sư phạm Hòa Bình
Dưới tác động của kinh tế thị trường, cơ chế mở cửa, hội nhập và nhiều nguyên nhân tiêu
cực khác đã làm cho một số sinh viên có hành vi lệch chuẩn với chuẩn mực xã hội. Phai
nhạt lý tưởng cách mạng, thiếu bản lĩnh chính trị, không hoài bão, ít sinh viên có lý tưởng
sống đẹp, rõ ràng. Lối sống đạo đức có phần xuống cấp như: đam mê hưởng thụ, lười lao
động, xa hoa lãng phí, thiếu ý thức rèn luyện, vô cảm. Có một bộ phận sinh viên lấy đồng
tiền làm thước đo giá trị cuộc sống. Chủ nghĩa cá nhân có xu hướng gia tăng, chỉ biết mình
mà không biết đến ai, chỉ thấy được lợi ích trước mắt của bản thân mà quên đi lợi ích lâu
dài của tập thể, của cộng đồng. Một số sinh viên có những biểu hiện cư xử không đúng
mực, thiếu tôn trọng thầy cô và nhân viên trong trường. Một bộ phận có quan niệm về tình
bạn, tình yêu chưa đúng, Nhiều sinh viên vùi mình trong thế giới ảo, dành quá nhiều thời
gian trên mạng xã hội, mất quá nhiều thời gian truy cập vào các trang mạng chỉ để giải trí,
không chịu khó học hành, ít giao tiếp với mọi người xung quanh. Xu hướng lười lao động
có chiều hướng phát triển trong sinh viên nhà trường. Trong nhiều hoạt động lao động,
sinh viên thường thuê lại người khác trong phạm vi công việc đã được phân công.
Trong tổng số 255 sinh viên k27 và k28 có 21 sinh viên có điểm đánh giá kết quả rèn
luyện xếp loại khá ( 8,2%) và 5 sinh viên có kết quả xếp loại trung bình khá (1,9%). Dù tỷ
lệ này rất thấp song những sinh viên này cần phải cố gắng nhiều trong học tập và rèn
luyện.
2.3 Nguyên nhân của những hạn chế, những tiêu cực trong lối sống của sinh viên cao
đẳng sư phạm Hòa Bình hiện nay
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những hạn chế, những tiêu cực trong lối sống của
sinh viên cao đẳng sư phạm Hòa Bình hện nay. Có thể kể ra một số nguyên nhân cơ bản
sau: Sự phát triển của nền kinh tế thị trường và tác động của mặt trái kinh tế thị trường. Sự
bùng nổ thông tin của thời đại công nghệ 4.0 và những mặt trái của nó.
- 152
Sự du nhập của nhiều nền văn hóa vào Việt Nam trong xu thế hội nhập quốc tế ngày
càng sâu rộng. Nhiều trào lưu văn hóa nước ngoài tràn vào trong khi nhiều sinh viên chưa
biết chắt lọc, sử dụng hợp lý hóa với văn hóa Việt Nam, bắt chước, đua đòi, lạm dụng, làm
mất đi văn hóa sinh viên nói riêng và văn hóa của người Việt Nam nói chung
Thiếu ý thức học tập, rèn luyện và tu dưỡng đạo đức.
3. Nội dung và biện pháp giáo dục lối sống cho sinh viên Cao đẳng sư phạm Hòa
Bình thông qua giảng dạy nội dung chương VII.
3.1. Sự cần thiết phải giáo dục lối sống mới cho sinh viên
Giáo dục lối sống giúp cho mỗi cá nhân sinh viên trong nhà trường nâng cao trình độ
nhận thức về các giá trị đạo đức, lịch sử, từ đó điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp với
chuẩn mực lối sống của xã hội. Góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị đạo đức mà các
thế hệ đi trước đã tạo dựng, đồng thời, góp phần tích cực trong việc hình thành những giá
trị đạo đức, lối sống mới, khắc phục sự lệch chuẩn và những thói hư tật xấu. Qua đó, giúp
sinh viên trường cao đẳng sư phạm Hòa Bình đứng vững trước những biến động phức tạp
của lối sống trong xã hội, trước những biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ
phận thanh thiếu niên học sinh, sinh viên.
Đặc biệt, sinh viên sư phạm là những thầy cô giáo trong tương lai rất gần, vì thế, bên
cạnh việc trang bị kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, tiếp tục cung cấp những nguyên tắc,
chuẩn mực đạo đức nói chung và đạo đức của người sinh viên, đạo đức của người giáo
viên, biến những nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức đó trở thành những thói quen trong lối
sống hàng ngày của sinh viên sư phạm là điều vô cùng quan trọng và cần thiết.
3.2. Nội dung giáo dục lối sống mới cho sinh viên cao đẳng sư phạm theo quan điểm của
Hồ Chí Minh thông qua chương VII
Giáo dục các chuẩn mực thể hiện lập trường chính trị cho sinh viên: Có lý tưởng xã hội
chủ nghĩa, yêu quê hương đất nước, có lòng tự hào dân tộc, tin tưởng vào sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam.
Giáo dục lối sống và hành vi hướng vào sự tự hoàn thiện bản thân: Tự trọng, tự tin, tự
lập, giản dị, tiết kiệm, trung thực siêng năng, biết tự kiềm chế, nghiêm khắc với bản thân.
Giáo dục lối sống và hành vi tốt đẹp thể hiện trong quan hệ với mọi người: Nhân nghĩa,
yêu thương, khoan dung, vị tha, hợp tác, bình đẳng, tế nhị, lịch sự, tôn trọng mọi người,
giữ chữ tín.
Giáo dục các hành vi thể hiện trong quan hệ với công việc: Có trách nhiệm, có lương
tâm, làm việc có chất lượng và hiệu quả, tôn trọng lẽ phải.
3.3. Những biện pháp giáo dục lối sống cho sinh viên thông qua giảng dạy nội dung
chương VII
- 153
1. Bản thân mỗi giảng viên phải mẫu mực trong công việc giảng dạy trên lớp, trong hành
vi, trong sự giao tiếp, ứng xử với sinh viên, đồng nghiệp và nhân dân.
Trong quá trình giảng dạy trên lớp, bản thân tác giả luôn luôn nhận thức : “ Mỗi thầy
giáo, cô giáo phải là những tấm gương sáng để học sinh noi theo”. Như Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã khẳng định, một trong những nguyên tắc quan trọng nhất để xây dựng đạo đức,
lối sống mới là “ Nêu gương về đạo đức”. “ Lấy gương người tốt, việc tốt để hàng ngày
giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để…xây dựng con người mới, cuộc
sống mới” [8. 558].
Mỗi giảng viên phải thực sự rèn luyện theo đúng tư tưởng, tấm gương đạo đức và phong
cách Hồ Chí Minh trong tác phong làm việc, trong ứng xử, giao tiếp với sinh viên, đồng
nghiệp và nhân dân. Có như vậy, khi giảng dạy hay giáo dục sinh viên, mới có sức truyền
cảm hứng tích cực, làm cho người học dễ chấp nhận và tin tưởng vào bài giảng của mình.
2. Truyền thụ cho sinh viên nắm vững được những quan niệm của Hồ Chí Minh về đạo
đức mới, lối sống mới, nếp sống mới.
Giáo viên phải sử dụng các phương pháp giảng dạy thích hợp với nội dung và đối tượng,
làm cho sinh viên hiểu rõ, hiểu đúng và nắm chắc quan niệm của Hồ Chí Minh về lĩnh vực
văn hóa đời sống với 3 nội dung có quan hệ rất chặt chẽ với nhau, đó là đạo đức mới- lối
sống mới và nếp sống mới. Trong đó, đạo đức là yếu tố quyết định đến lối sống và nếp
sống. Nói cách khác, lối sống và nếp sống chính là sự thể hiện đạo đức của con người.
Việc nắm vững những luận điểm của Hồ Chí Minh về văn hóa đời sống giúp sinh viên có
tri thức về tư tưởng của Người, đồng thời ….
3 .Kể chuyện về phong cách sống, phong cách làm việc, phong cách ứng xử của Hồ Chí
Minh
Hồ Chí Minh không những là một nhà tư tưởng về đạo đức mà Người còn là một tấm
gương mẫu mực về đạo đức, lối sống và nếp sống. Chính sự mẫu mực của Người trong
cách giao tiếp, cách ứng xử, cách sinh hoạt, cách làm việc được những người đã có dịp tiếp
xúc hoặc làm việc cùng Người kể, ghi chép lại đã khiến hàng triệu triệu người Việt Nam
và nhân loại tiến bộ yêu quý, tôn kính Hồ Chí Minh. Người đã trở thành tượng đài bất tử
trong tâm khảm của mỗi người dân đất Việt. Đó cũng chính là những minh chứng sinh
động, giàu sức thuyết phục cho tư tưởng đạo đức, lối sống, nếp sống của Người. Một nhân
cách lớn, có tầm vóc vô cùng vĩ đại nhưng luôn luôn sống giản dị, trong sáng, yêu thương
và gần gũi với tất cả mọi người.
Cùng với việc cung cấp lý luận tư tưởng Hồ Chí Minh, giảng viên phải minh họa bằng
những câu chuyện có thật, chọn lọc về phong cách sống, phong cách làm việc của Hồ Chí
Minh. Có như vậy mới làm cho sinh viên tiếp thu bài giảng một cách sâu sắc và hứng thú.
4. Yêu cầu sinh viên sưu tầm những mẩu chuyện về phong cách của Hồ Chí Minh và yêu
cầu các em rút ra nhận xét cũng như bản thân học được gì qua những câu chuyện đó.
- 154
Việc yêu cầu sinh viên sưu tầm những mẩu chuyện về phong cách của Hồ Chí Minh
chính là việc các em phải tìm đọc để tìm hiểu về Hồ Chí Minh, nó giúp bản thân các em tự
lĩnh hội tri thức một cách tự giác, giúp các em chăm chỉ học tập hơn, rèn luyện khả năng tự
học. Từ những câu chuyện đó, giảng viên yêu cầu sinh viên phải rút ra nhận xét của bản
thân về những điều mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ứng xử và hành động. Qua đó, bản thân
sinh viên cần học được những điều gì ở Người.
4. Cho sinh viên thảo luận về thực trạng, cách rèn luyện đạo đức và xây dựng lối sống ,
nếp sống tốt cho mỗi các nhân
Giảng viên yêu cầu sinh viên tìm hiểu về thực trạng lối sống của sinh viên cao đẳng sư
phạm Hòa Bình hiện nay, cả những mặt tích cực và hạn chế. ( Nên giao phần này để sinh
viên chuẩn bị bài sau giờ lên lớp). Đồng thời, có kế hoạch rèn luyện đạo đức, lối sống và
nếp sống mới cho bản thân.
Thực hành văn hóa đời sống theo Hồ Chí Minh “ không phải cao xa gì,cũng không phải
khó khăn gì.. Nó chỉ sửa đổi những việc rất cần thiết, rất phổ thông trong đời sống của mọi
người, tức là sửa đổi cách ăn, cách mặc, cách ở, cách đi lại, cách làm việc” [1,112]. Cốt lõi
của việc sửa đổi cách ăn, cách mặc, cách ở, cách đi lại, cách làm việc chính là thực hành “
cần, kiệm, liêm, chính” [2, 7].
Học tập Hồ Chí Minh phải được thể hiện từ những việc rất nhỏ như đi học đúng giờ,
nghiêm túc trong học tập và thi cử, có thái độ tôn trọng thầy cô. Chăm chỉ lao động, học
tập, đoàn kết, thương yêu mọi người, dám chịu trách nhiệm, không ngại việc. Có ước mơ,
khát vọng cống hiến cho quê hương, đất nước. Tích cực tham gia các hoạt động tình
nguyện.
V. Kết luận
Giáo dục đạo đức, lối sống mới cho sinh viên cao đẳng sư phạm Hòa Bình là một nhiệm
vụ thường xuyên và cần thiết để bản thân các em có đủ phẩm chất và kiến thức cần thiết
của một công dân tốt, một nhà giáo tương lai, sẵn sàng và xứng đáng tham gia vào sự
nghiệp “ trồng người”. Cùng với các môn học khác, môn Tư tưởng Hồ Chí Minh có vai trò
rất lớn trong việc bồi dưỡng tư tưởng, đạo đức, lối sống cho sinh viên cao đẳng sư phạm
Hòa Bình nói riêng và sinh viên đại học, cao đẳng cả nước nói chung. Trong phạm vi hẹp
của bài viết, thông qua nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa đời sống trong chương
VII môn Tư tưởng Hồ Chí Minh, tác giả đã nêu một số biện pháp giáo dục đạo đức, lối
sống mới cho sinh viên cao đẳng sư phạm Hòa Bình hiện nay. Hy vọng sẽ góp phần nhỏ
cùng với các giảng viên, cán bộ nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục- đào tạo sinh
viên.
- 155
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
2. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 6, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
3. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 7, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
4. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 8, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
5. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
6. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
7. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 11, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
8. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 12, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2012
9. Bộ Giáo dục và đào tạo, Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh, dành cho sinh viên đại học,
cao đẳng khối không chuyên ngành Mac- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, NXB Chính trị
Quốc gia, Hà Nội 2019
10. Từ điển bách khoa Việt Nam, NXB Giáo dục, Hà Nội 2015
11. Xếp loại kết quả rèn luyện của sinh viên cao đẳng hệ chính quy K27, K28 năm học
2019- 2020, Phòng công tác học sinh- sinh viên, trường Cao đẳng sư phạm Hòa Bình.
nguon tai.lieu . vn